Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
21 ARALIK1994 CARSAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMÎ
Sanayiyi teşvik
de kurtaramadı
• ANKARA(ANKA)-Bu
yıl ekonomide yaşanan ağır
kriz nedeniyle yatınmsızlık
kıskacına giren sanayiye,
sağlanacak teşvikler de kâr
etmedi. Teşvikler, ımalat
sanayii yatınmlanndaki hızlı
reel dûşüşü önleyemedi. Bu
yılın ocak-ekim döneminde
teşvik belgesine bağlanan
imalat sanayii yatınmlan 93
trilyon 668.8 milyar lira
oldu. Söz konusu yatınmlar
geçen yılın aynı döneminde
66 trilyon 296.8 milyar lira
olmuşru. Teşvik belgeli
imalat sanayii yatınmlan
geçen yıla göre yalnızca
yüzde 26.2'lik bır cari artış
kaydetti.
Rekabet Kanunu
aksakdoğdu
• İSTANBUL(ANKA)-
Piyasa ekonomisine
entegrasyonun bır aşaması
olarak sunulan rekabetın
korunması kanunu,
tartışmalan da beraberinde
getirdi. Rekabet Kanunu,
Rekabet Kurulu'nun yapısı,
yetkileri ve kanun içinde yer
alan hukuk sistemine aykın
dûzenlemeler nedeniyle
eleştiriliyor. AB ile gümrük
birliğine geçış öncesi
çıkanlması gereken çok
sayıda kanundan biri olan
Rekabet Kanunu'nun
yeniden düzenlenmesi
gerektiği bildirildi. Marmara
Universitesi Muhasebe
Finansman Anabilim Dalı
Başkanı Prof. Osman Altuğ
yaptığı açıklamada, Rekabet
Kanunu'nu düşünce olarak
olumlu buldugunu ancak
bazı aksaklıklar içerdiğini
söyledı
Rşlendik ve
vatandaş sayımız
azaldı
• ANKARA(ANKA)-
Içişlen Bakanı Nahit Menteşe,
Merkezı Nüfus Idaresi Sıstemi
Projesi (MERNtS)
kapsamında yürütülen
çalışmalarda bugüne kadar 68
milyon 627 bın kişıyle ilgılı
bilgilerin bılgısayar ortamına
geçirildiğini bildırdi. Nüfusla
ilgılı kodlama çalışmalannın
ülke düzeyınde yüzde 78
oranında ulaştınldığını
bildirdı
Yerfısögı
üıracatj
• GAZİANTEP(AA)-
Gaziantep'ten, yılın l İ aylık
döneminde, 3 milyon 142 bin
dolar karşılığı 2 bın 682 ton
yerfıstığı ihraç edildi. Geçen
yılın aynı döneminde, 2
milyon 335 bın dolarlık, bın
435 ton ihracat
gerçekleştiri Imişti.
Güneydogu Anadolu Kuru
Meyve ve Mamüllen
thracatçılan Birliği Başkanı
Abdülkadır Çıkmaz, yaptığı
açıklamada, ihracatta, geçen
yılın aynı dönemıne göre,
miktar bazında yüzde 87,
değer bazında ise yüzde 35
oranında artış olduğunu
söyledı. Çıkmaz, yer
fistığmın, Romanya,
Almanya, lsveç, Isviçre,
Hırvatistan ve KKTC'ye
ihraç edildiğini kaydetti.
ŞİRKETLERDEN
HABERLER
•ÖZDEN AKARYAKIT'a
ait bır benzin istasyonu
Türkıye'de ilk defa
özürlülere hizmet
verebilecek şekilde
düzenlendi.
•NUHÇİMENTO
SANAYtl AŞ 1994 yılmda
ûrettiği çimento, kireç ve
hazır beton ürünlerini
pazarlayan başanlı bayileri
için bir Paris gezisi
düzenledi.
•CENAJANS/GREY
Bursa'da da şube açtı.
•ANADOLU BİRACILIK
MALT ve GIDA SANAYtl
AŞ, dünyanın en büyük bira
üreticileri arasında bulunan
Brezilya Brahma Şirketi'ne
malt ihraç ediyor.
•YAŞAR TOPLULUĞU
boya ve gıda gruplannın Ege
Bölgesi bayiler toplantısı
yapıldı.
•MICROSOFT, ürünleri ile
birlikte, sonraki
ahşverişlerde
kullanılabilecek Microsoft
Dolarlan vermeye başladı.
•CAMİŞ AMBALAJ AŞ
geri dönüşümlü
malzemeden üretilen
kartonlardan bir "yılbaşı
camı" üretti.
•DELTAHAVA
YOLLARI'nın kasım ayı
yolcu sayısı 7 milyon 333 bin
944'e çıktı.
•FORD show çekilişinde,
1995 model Escort Sedan
CL, Marmans'ten Umurbağ
Özbek'e çıkü
Türkiye'nin 10 milyon dolarlık yurtdışı tanıtım hizmetlerini konsorsiyum yapacak
Tandma pastasıkardeş payı
NURSUNEREL
ANKARA -Türkiye'nin dış
dünyada sıyasi-ekonomik- turis-
tik tanıtımının yapılmasını ön-
gören 10 milyon dolarlık proje-
de sürpriz bir kararla, aylardır
sürdürülen görüşmelerde belir-
lenmesıne çalışılan firmalar ye-
rine, işin bütün firmalann temsil
edileceği bir konsorsiyum tara-
fından yapılması hedeflendi. Sı-
yasi çevrelerde, şok etkisi yara-
tan karar için, "Mademlrî bu pas-
ta kardeş payı yapılacakb, aylar-
dır ne diye uğraşıp firma seçme-
ye çalıştılar?" sorusu gündeme
geldı. Konudan sorumlu Başba-
kanlık yetkılileri ıse, karan,
"Böylesi daha iyi, kavga ve dedi-
kodu böylece sona ermiş olacak"
diye yorumladılar. Başbakanlı-
ğın, tanıtım ihalesi işlemlen için
"Morepa" adlı firmayla "sözKi"
anlaşma yaptığı ortaya çıktı.
10 milyon dolarlık tanıtım iha-
lesine kımi fırmalar yaz aylann-
da davet edılmiş, "büyük bir
rastlantı sonucu" çoğunluğu
Başbakan'ın eşi Özer Uçuran
Çiller'ın kurucusu olduğu "Bi-
zim Vadi Yapı KooperatifTnin
mağdur üyeleri arasında yer alan
Neden konsorsiyum?
Tûriciye'de reklam pastası oldukça küçük. Bu nedenle
fırmalar neredeyse birbirlerini yiyecek kadar hırslı
davramyorlar. Seçim ne kadar isabetli olursa olsun,
ardından bir sürû kavga ve dedikodu çıkıyor. Bunun
engeîlemek ve firmalann bir ara^a gelerek güçlerini
birleştirmeleri için bir konsorsiyum oluşturulmasına
karar verildi.
bu firmalann yönetıcılen, Çıller
aleyhindekı davalanndan çekıl-
mişlerdi.
Yaz aylannda bir dizi haberle
bu bağlantıyı ortaya koyan Cum-
huriyet, firmalann seçiminın
"nasd ciddiyetten uzak" yapıldı-
ğını da belgeledı. Dış Tanıtım
Başdanışmanlığfndan 13 Tem-
muz 1994 günü "bazT firmala-
ra göndenlen bır yazıda şöyle
dendi:
"Türkiye'nin sryasi,ekonomik
ve turizm açdanndan tanıtımı
için, yurtdışındaki gazete ve der-
gflere verilecek ilanlar konusun-
da basmüşavirliğimizbirçalışma
yüriitmektedir. Bu çalışmanın ışı-
ğında bazı reklam şirketleri ara-
sında bir konkur düzenlenmesi
öngörülmektedir. Konkurun dü-
zenlenmesini başmüşaviıiiğimiz
adına Morepa Ltd. Şirketi, (Bük-
lüm Sok 19/3) Ka>akljdere Anka-
ra yapacaktır.
a- Türkiye'nin laik bir de-
mokrasi olarak terörizme kar-
şı mücadelesini ve PKK'nin
gerçek yüzünü ortaya koyacak,
b- Türkiye'nin ihracat po-
tansiyeliyle ilgili tanıtıma kat-
kıda bulunacak,
c- Türkiye'nin turizm po-
tansiyeli ve tanıtımıyla ilgili
reklamlarını ABD tngiltere,
Fransa ve Almanva'da en etki-
li gazete ve dergilerde >ay ımla-
nacak şekilde en az iki örnek-
le hazırlanmasını ve dergi ve
gazete adlarıy la maliveti ve ya-
yın takvimini gösteren bir tek-
İifle 19 temmuzsalıgününe ka-
dar yukarıda belirtilen adrese
ikişer kopya halinde gönderil-
Olay nasıl gelîşti?
Başbakan'm eşi Özer Uçuran Çiller'in kurucusa olduğu
"Bizim Vadi Yapı Kooperatifi"nin mağdur üyeleri
arasında yer alan bu firmalann yöneticileri, Çiller
aleyhindeki davalanndan çekilmişlerdi. Yaz aylannda bir
dizi haberle bu bağlantıyı ortaya koyan Cumhuriyet,
firmalann seçiminin "nasıl ciddiyetten uzak"yapıldığjnı
da belgeledi.
mesini rica ederiz." manlığa katkıda bulunmaya ça-
Dış Tanıtım Başdanışmanlı- lışacağımız bildirilmişti. Sayın
ğfnın yazısında yer alan "baa
firmalar arasında konkurdüzen-
lenmesi'' ıbaresı ile "PKK'nin
gerçek yüzünü ortaya koymak,
Türkiye'nin ihracat veturizm po-
tansiyelini artirmak" gibı ıddialı
projelerhazırlamalan için firma-
lara sadece 6 günlük süre tanın-
masının, ışın nasıl ciddiyetten
uzak yapıldığını ortaya koyduğu
vurgulandı
Morepa şirketi tarafından iha-
leye davet edilen fırmalara gön-
denlen yazı ise, şöyle:
"Başbakanlık Dış Tanıtım
BaşdanışmanuğTıun 174 sayı ve
13.7.1994 tarihü yaasıyla yaban-
cı ülkekrde yayınmlanacâk rek-
lamlaria ilgili konkurun düzen-
lenmesi konusunda başdanış-
Banbay'la yapılan 'şifahi' anlaş-
ma sonucu olarak, yukanda be-
lirtikn yazıda konkur dosyalan-
nın teslimi için gösterilen süre 26
tenunuz salı gününe ertelenmiş-
tir. Konuyla ilgili muhtemd soru-
lannız ya da edinmek istediğiniz
bilgiler için liitfen benimle tema-
sa geçmenizi istirham ederim.
Sayguanmla."
Fırmalara Morepa şirketi adı-
na yazıyı gönderen RecepGüve-
lioğlu, söz konusu çalışmayı Dış
Tanıtım Müşavirliği a^ına "fah-
ri" olarak yürüttüğünü belirte-
rek, "O iş için para bile almadık.
Bamüşavirligin ünkânlan o
sıralarda son derece sınırbydı,
sadece yardımcı olmak istedik"
diye konuştu
Hükümetin destekleme politikası, tanmdaki sermaye ve emek gücünü kentlere taşıyor
Çiftçiler tanmdan umudu kesti
•TARlŞ'in Türk Sosyal Bilimler
Derneği'nehazjrlattığı "Ege
Bölgesi'nde Tanmın
Sosyoekonomik Yapısı,
Destekleme Politikalan ve
TARİŞ" konulu araştırmada,
tanm kesiminden hem sermaye
hem de emek gücünün hızla diğer
sektörlere kaydığı saptandı.
MERİH AK
İZMİR- Hükümetin tanmı destekle-
me polikasından vazgeçmeye başlama-
sı, tanm kesimindeki sermaye ve emek
gücünün büyük kentlere doğru kayması-
na neden oluyor. Zengın çiftçiler büyük
kentlerde yatınma başlarken, orta gelirin
altmdaki çiftçiler emek güçleriy le büyük
kentelere göçüyor.
TARlŞ'in Türk Sosyal Bilimler Der-
neğf nehazırlattığı "Ege Bölgesi'nde Ta-
nmın Sosyoekonomik Vapısı, Destekle-
me Politikalan ve TARİŞ" konulu araştırmada, çiftçile-
rin tanmdan hızla "umut kestikkri" ortaya çıktı Araş-
tırmada tanm kesiminden hem sermaye hem de emek
gücünün hızla diğer sektörlere kaydığı saptandı.
"Toplumsal tabakalar, tasarmf ve yaonm biçimle-
ri"nin de ele alındığı araştırmada üretıcılenn daha çok
kasaba ve şehırde arsa, ev aldığı; tanm dışı iş açtığı; ban-
kada vadeli hesaba parasını yatırdıgı; altın, zıynet, dö-
vız aldıgı saptandı.
Tanmdaki sıkınOyla oiusan göçler, büyük kenderi patlama noktasına getirdi.
Araştırmada değerlendırmeye aiınan sınıflardan zen-
gın köylü. zengın çıftçı, kapitalıst çıftçinin yatınmlan-
nı büyük oranda üretim dışına yaptığı gözlenirken da-
ha alt gelirlı köylülenn yatınmlannı köy ıçıne yapma-
lanna karşın, aileden kente göçün de, yoğun olarak bu
sınıfta yaşandığı gözlendi
Araştırmanın sorumlusu Ankara Universitesi Siyası
Bilimler Fakültesi öğretım üyelennden Prof.Dr Korkut
Boratav. çalışmanın, tanm sektörüne yapılan yatınm-
larda çok büyük "aşuunayı"ortaya çı-
kardığını söyledı.
Hükümetin izledığı politikalar yü-
zünden tanma yönelik özel yatınmlar-
da yüzde 40-50 arasında azalma oldu-
ğunu belırten Boratav. "ÇiftçUerimi-
zin büviik bir bölünıü desteklemenin
geleceğinin olnıadığını hissetmeve ba$-
ladı. Vönetici platformunda bu duru-
mun > üzde 50'lerde. Desteklemenin ge-
leceği voksa, tanmın da geleceğiyok M-
linci gelişmeye başlamıştır köylüier
arasında. Çiftçi kesiminin önemli bir
bölümü hiç yatınm vapmıvor va da ya-
tırımını tanm dışında yapryor. Hem
sermaye hem de emek gücü bakunın-
dan sektör dışına yapılan bu yatınm-
lar tanmın geleceği açısuıdan çok cid-
di sonınlardoğuracakbr. Araştırmada
göç egilimi de vüksek oranlarda çık-
mıştır. Bu eğilimin sadece 3'te 2'si ger-
çekleşse tanm kesiminde ciddi sorun-
larvaşanır" dedı.
Boratav, Dünya Bankası ile uluslara-
rası ekonomik kuruluşlann sık sık Türkiye için söyle-
dikleri "Tanmı çok destekliyorsunuz" yaklaşımiannm
"haksız ve yanlış" olduğunu belırterek, tanmın ekono-
minın sırtına yük olduğu görüşünün de "yanhş" oldu-
ğunu savundu.
Boratav. "Eğer tanmdaki destekleme övle ya da böy-
le azalırsa sektörün geleceği daha da tehlikeye girer. O
zaman da Türk tanmı dünya piyasalanna pasif olarak
teslim olur" diye konuştu.
Cumtturiyet
Turkocağı Cad. 39/41
Cağaloğlu/İSTANBUL.
TEL: 512 O5 O5
I=AX: 514 O7 51
İpek Kâğıt,
taklitlerle savaşıyor
j pek Kâğıt
I firması
I tüketicisini
konjmak üzere
harekete geçti.
Yapılan
araştırmalar
sonucunda
"Silen" marka tuvalet kâğıdının ambalajının
taklit edildiğini saptayanlpek Kâğıt
yetkilileri, bu ürünleri ımal eden firmalara
karşı hukuki işlem başlattı. Ürünierin
toplatılması için mahkeme karan aldıran
İpek Kâğıt, taklit ürünleri satış
noktalanndan toplatmaya başladı. Toptan,
perakende satış noktalannı bu tür taklit
ürünlere karşı biriik olmaya davet eden
İpek Kâğıt yetkilileri, tüketicilerin korunması
açısından taklit mallann satış yerlerine
sokulmaması gerektiğini savundular. •
Tuketicinin takdir ettikleri
Arçelik, bulaşık
makinesini değiştirdi
E
ylül 1994 kampanyasından
faydalanarak Sangazi Arçelik
bayisinden bulaşık makinesi aldık.
Montaj için yetkili servisi ancak bir ay sonra
çağırabildik. Bulaşık makinesinin montajı
esnasında yetkili servis elektrik anzası ile
ilgili hafif bir zedelenme tespit etti. Anzayı
giderebilmek için makineyi servise
götürdüler. Müteakip müracatımızda bıze
yeni bir bulaşık makinesi verdiklerinde
şaşırmadık desek yalan olur. Sarıgazi
Arçelik bayııne güleryüzlü ilgilerinden,
müşteriye olumlu, çözümcü
yaklaşımlanndan dolayı teşekkür ederiz. •
Yılbaşı hediyeleri ateş pahası
Y
eni yılı karşılamaya çok
az bir süre kala büyük
firmalar yılbaşı
hazırtıklannı şimdiden
tamamladılar. Bazı firmalar
yılbaşı ıçın özel sepet
hazırlarken, bazı mağazalar
da hediyelik eşyalarda
ındırıme gittıler.
Carrefour alışvenş merkezi,
oyuncak ve hediyelik eşya
reyonunda indirim yaptı. 249
bin lira değerindeki minik ayı
179 bin liraya inerken, 749
bin lira değerindeki köpeğin
fiyatı 599 bin lira. Daha önce
790 bin liraya satılan Kütahya
porselenin 18 parça yemek
taklmı, şimdi 599 bin lira.
Carrefour'da dekore çarnın
fiyatı 2 milyon 590 bin lira. Yılbaşı için hazırianmış
ve içerisinde viskiden çikolataya kadar pek çok
ürunün bulunduğu özel yılbaşı sepeti ıse 890 bin
lira.Yeni yıt hediyesi olarak hazırianan hediye
sepetlerinin fiyatlan 890 bin lira ile 12 milyon lira
arasında değişıyor. Yılbaşı sepetlerinin vazgeçılmez
malzemeleri arasında ise farklı tat ve görünüşte
çikolatalar bulunuyor. Yılbaşı sepetlerini süsleyen
diğer ürünler ıse şöyle: Eldiven, makyaj çantalan,
kravatlar, potpuriler, viskiler, fularlar, 3'lü portföy
takımları, şampanyalar, masa örtüleri, şallar,
kaşkollar, gümüş kaseler, kravat iğneleri ve
şampanyalar. Yeni yıl için 14 ayn yılbaşı sepeti
hazırlayan Vakko'da boş sepet fiyatlan, 470 bın
liradan başlıyor. Vakko; içinde gömlek, kravat,
eşarp, viski ve çıkolata bulunan en ucuz yeni yıl
sepetini 4 milyon 810 bin liraya satıyor.
Beymen'de en ucuz yılbaşı sepeti ise 3 milyon 900
bin lira. Bu sepette kravat, gümüş tas, gömlek,
anahtarlık ve cüzdan bulunuyor. Beymen'in en
pahalı sepeti ıse 9 milyon lira.
Yılbaşı için 13 değişık sepet
hazırlayan Divan Oteli'nde
fiyatlar, 1 milyon 800 bın lira
ile 6.5 milyon lira arasında
değişıyor. Yılbaşı sepetlennı
çıkolata, badem, krep, kuru
yemış, cin, rakı, krokan ve
bısküvilerie süsleyen Divan
Otelı, bazı sepetlere çay,
kahve ve nescafe de
koyuyor. Metro'nun
hazıriadığı yılbaşı sepetlerinin
fiyatı, 990 bın lira ile 2 milyon
327 bın 250 arasında
değişiyor. Ithal nescafeler ve
çaylann bulunduğu
sepetlerde, çikolatalar,
ananas konserveleri, meyve
salataları, kuruyemişler,
şaraplar, viskiler, likörler,
peçete ve mum da yer alıyor. Çarşı mağazalarının
yeni yıl sepetleri, 1 milyon 100 bin lira ile 8 milyon
lira arasında değişıyor.
Bu gruplarda şarap ve cin kadehleri, metal
şamdanlar, gümüş peçetelikler, zarf açacaklan,
mumlar ve şaraplar var.The Marmara Oteli'nde yeni
yıl için 7 ayn sepet var. Bu sepetlerin fiyatları, 1
milyon 990 bin lira ile 5 milyon 250 bin lira arasında
değişiyor.
Hediye olarak parfüm düşünüyorsanız ünlü
markaların hazırlamış olduğu özel yılbaşı setleri var.
İçinde bayanlar için parfüm ve
vücut losyonu bulunan Ralph
Lauren'ın ıkili hediye paketı 795
bin lira. Erkekler için Polo Coffre
Eau'nun parfüm ve parfümlü
sabun setinin fiyatı 2 milyon 795
bın lira. Guy Lorecha'nın
hazıriadığı 2 milyon 795 bin
liralık hediye paketi içinde
parfüm ve sabun bulunuyor. •
Alışverişte
uğurböceği devri
P
erakende satış yapan
mağaza ve
marketlerde "Çok
işlevli yazarkasa "kullanımı
Türkiye'de de
yaygınlaşmaya başlıyor.
Maliye Bakanlığı Siemens /
Nixdorf'un "Satış Noktası"
termınalı olarak gelıştırdiği
bilgisayarlı yazarkasaların
Türkiye'de kullanımı
onaylandı. Geleneksel
kasalar yerine,
"Uğurböceği " adı verilen
bilgisayarlı kasanın
bulunduğu market ve
mağazaların getirdiği
avantajlar şöyle: Stok ve
siparişlerin kontrolü, en az
stokla çalışarak yerden
tasarruf, fiyat değişimlerini
aksaksız uygulama,
indirimli satışlann ve
kampanyalann anında
takıbı, geniş ürün yelpazesi
sunabilme, hızlı fatura ve fiş
kesebilme. Uğurböceği
kasalann bulunduğu
alışveriş merkezlerinde
kredi kartı, dövız ve çek
gibi farklı ödeme şekillerı
de kabul edilecek. •
BENCE
IZZETTIN ONDER
Güçleri Birleştirme Günü
Kriz bahanesi ile 700.000 dolayında emekçi, sokağa
atıldı. Bıçağın kemiğe dayandığını gören insanlar Kara-
bük'te, Ankara'da toplu gövde gösterisinde bulundular. 20
aralık, Türk siyasi ve demokrasi tarihine önemli bir tarih
olarak geçecek. Nedır bunlann anlamı? Bunlann anlamı
şudur: Ekonomik sıkışıklık arttıkça, toplumsal kesimlere
çarpan ve onları harekete geçiren dalgalar büyüyor. Neti-
cede, toplumsal sorunlar açığa çıkarak bunalıma dönü-
şüyor.
Bu sorunları akılcı yöntemlerle çözüme kavuşturabil-
mek için mücadelelerin de ona göre biçimlendırilmesi ge-
rekir. Böyle bır mücadelede temel öğe, sorunu kavramak
ve kıtleleri, bu sorun etrafında toplayarak anlamlı bir güç
birliği oluşturmaktır. Bu teşhisin geçerlıliği, karşıt gücün iz-
lediğı strateji ile test edilebilir.
Bu görüş çerçevesınde sosyoekonomik oluşuma bak-
tığımızda, şöyle bir görüntü ile karşılaşmaktayız: Genelde
verimsiz ve güçlü kaynak yaratamayan bir ekonomi ve bu-
nun sonucunda emek ile sermaye arasında yaşanan çö-
zümsüz çelişki! Bu çelişkinin ortaya koyduğu sorunda,
kâriı çıkabilmenin yolu, biryandan siyasal karar örgütüne
hakim olmak, diğer yandan da karşı gücü parçalamaktır.
Işte bugün sermaye, bunu yapıyor. Böylece, en düşük ça-
ba ve maliyetle beliıii bir sonucu, kendi yönünde oluştur-
ma başansını gösteriyor. Üstelik bunu yaparken de üreti-
ci olmaktan çok paylaşımcı politikalan tercih ediyor.
Liberalizm yaftası altında, 'Terminatör' misali hedefine
doğru ilerleyen siyasal kadro, temsil ettiği sınıfın karşttla-
nnı, sempatik görüntüler ve hamasi nutuklarla parçalaya-
rak birbirine düşürmektedir. Özelleştirme Yasası çıkarılır-
ken aynı taktik izlendi, bugün de aynı taktik izlenmektedir.
Günümüzde emekçiler, daralan istihdam olanaklan ve
özel beceri isteyen değişik iş pozısyonları karşısında za-
ten oldukça yoğun bir biçimde aralannda rekabet ve bö-
lünmelere gitmişlerdir. Fakat bunun ötesinde, ekonomik
koşullardan farklı temeller üzerinde de bölünmeler sürüp
gitmektedir. inanç farklılıkları, düşünce ve görüş ayrılıkla-
rı emekçılerin bölünüp farklı çatılar altında örgütlenmele-
rinde önemli rol oynamaktadır. Bu ya da başka nedenler-
le oluşan tüm bu bölünmeler, emekçi kesime değil, ser-
maye kesimine yarar sağlamaktadır. Zira bu tür bölünme-
ler, güçleri kırmaktadır.
Sosyal tabakalaşmada benzer kategorideki gruplann
çıkarlan birbirine oldukça yakındır. Bu nedenle sosyal mü-
cadelelerde bu gruplann bir araya gelip birlikte mücade-
le yürütmeleri, hiç değilse birbirierine destek olmaları ge-
rekmektedir. Emekçilerin yanında, ufak esnaf, memur gi-
bi gruplann çıkarlan aynı yöndedır. Kamu çalışanı ile özel
çalışanın çıkarlan, gösterildiği gibı çatışmalı değil, aynıdır.
Bu insanların sorunu, salt kaynak aktanmı olmamalıdır.
Temelde böyle bır sorun olmakla beraber, emekçilerin uf-
ku, bunun ötesinde olmalıdır. O da kaynakların çoğaltıl-
ması ve hakça dağıtılması sorunudur. Zira kaynaklar ço-
ğaltılmadıkça, sorun çözülemez. Kaynakların çoğaltılma-
sı işini sermaye sınıfına bırakmak, baştan teslim olmak de-
mektır. Böyle bir teslimıyetten arınmak için özel kesımi tek
birikım kaynağı olmaktan çıkarmak ve yaratılan değerin ka-
deri üzerinde oy sahibi olmak gerekir. Bu da bizi, kamu iş-
letmecıliğını terk etmememız, planlamayı etkili kılmamız
noktasına götürür.
Bu görevlen yerine getirmek zor olduğu gibi bunları yap-
ma konumuna gelmek daha da zordur. Fakat bazı adım-
ları atmak gerekmektedir. Bır defa, zaten örgütsüzlüğe
doğru itilen toplumda, bunun da ötesinde, bölünüp par-
çalanmamak birincı derecede gerekli olan koşuldur. Ikin-
cisi, özel kesimin işleyiş ve oyunlannı, hiç yılmadan, hal-
ka anlatmak gerekmektedir. Bu görevi, özelleşmemiş in-
sanlar yapabilir. Çünkü bu bir kamu görevidir. özelleştir-
menin ne olduğunu, bunu kimlerin ısteyip yaptırttığını çok
iyi algılayıp anlatmalıyız. Yasanın çıkmış olması, cesareti-
mizi kırmamalıdır.
KlT'lerin potansiyel alıcıları üzerinde caydıncı rol oyna-
malıyız. Emekçi örgütleri de bir yandan üyelerinin verim-
lığını arttırmaya yönelik önlemler alırken diğer yandan da
örgütlendikleri kuruluşlann içyüzünü, oralarda oynanan
oyunlan kamuoyuna açıklamalıdır.
Bu bir paylaşım mücadelesi değil, bır ekonomik kurtu-
luş mücadelesidir. O nedenle tüm toplum bu mücade-
lenın içindedir, belki de Atatürk'ün '10. Yıl Nutku'nda
belırttiği gibi.
Sanayi Bakanı Dönen söz verdi
4
Şekere zam yok'
ANKARA (AN- • • M H ^ H satıldığı ve zam ta-
KA) -Sanayi veTı- ^ ^ H R H H ^ ^ H lebi olduğunu bil-
caret Bakanı Meh- ^ H E T , ^ ^ ^ H d'
1
^
1
Dönen "Dü-
met Dönen, "zam ^ ^ ^ ^ ^ B şünebüiyor musu-
yapmama" sözü H H K Ş B K L ^ ^ H nuz, onlara niye
vererek "Rahat • P j F / ^ ^ n l z a m
yapacaksınız 2
uyuyabilirsiniz, şe- H t j f l H u t ^ 9 b ı n
800 liraya üreti-
kere zam yok" dedı. ^ S ^ H f t ^ ş ^^M yorsunuz, 7 bin lira-
Dönen, KtT'len ^B^^J^ £ # ^ ^ ^ H ya
^t'y01
"5110112
, ya-
zarardan kâra geçır- V w h | | p ^ ^ ^ H nj 5 bin liraya yakın
menın çok kolay ol- ^fc-^^K***-^^^l kâr ediyorsunuz'
duğunu. KtT'lerin Mehmet Dönen dedim. Bu sene İG-
büyük bölümünün "TekeJ" oldu- SAŞ 1.7 trilyon lira kâr edecek"
dedi. KlT'lere "Özerksiniz,düe-
diginizi yapın" denıldığı zaman
büyük sıkıntılar yaşandığını ifa-
de eden Dönen. gübre fiyatlan-
nın düşürüldüğünü, önümüzde-
ki günlerde yeni indirime gidile-
ceğini anlattı. Dönen, çiftçinin
kullanamadığı 1 milyon ton güb-
re nedeniyle 2.5 milyon ton da-
ha az verım alınacağını bildirdi.
ğunu belirttı. KİT ürünlenne
zam yapılarak KlT'lenn kâra ge-
çınlmesınin mümkün olduğunu
ıfade eden Dönen. "Kâr, amaç
olmamair dedı. Gübre konu-
sunda da aynı örneğın yaşandı-
ğını kaydeden Dönen. gübre fab-
rikalan genel müdürleri ile top-
lantı yaptığını. 2 bin 800 liraya
mal olan gübrenin 7 bin liraya