Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
23 KASIM 1994 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
VJÜN
TELEVIZYON 17
ÜN Jr İLMLERİ
110.30
Shcw TV
9RAM
01.30
HBB
V/ESTERN
77.05 , . .
TRT-GAP
MACERA
12.00
ShovvTV
MASAL
o
12.10
TRT-INT
MACERA
72.40
atv
K)RAM
12.10
interstar
DUYGUSAL
©
72.50
Kanal 6
DRAM
13.10
Kanal D
GULDURU
73.30
ShowTV
MACERA
74.30
TÖRT
MACERA
77.35 f
. .
ShovvTV
DUYGUSAL
76.30
atv
DRAM
76.30
Kanal 6 O
79.30
TGRT
DRAM
19.45
Kanal 6 ..
GULDURU
20.00"
Kanal D
DRAM
20.35 , . .
ShovvTV
DRAM
20.40
atv
MACERA
±2.15
Kanal 6
MACERA
22.20
KORKU
Hıçkırık
Bır çocukluk aşkı dramının konu edınıldığı fılmın yö-
netmenı Orhan Aksoy. Oyuncular Hülya Koçyığit ve
EdizHun(1965).
Ortaklar
Para dolu valizın peşinde geçen fılmin yönetmenliğı-
nı Sav aş Eşıci üstlenıyor. Başrollerde Fulden Uras ve
Hakan Ural oynuyor
Günbaümı
(The Sundovvners) - Düşman kardeşler temasını iş-
leyen vasat bir fılm. Yön: George Templeton. Oyn:
Roben Preston, Cathy Downs, Robert Sterlıng (1950).
Frost Baba
(Father Frost) - Başanlı çocuk filmleriyle tanınan
Alexander Rou. küçük ızleyicılerin ilgisıni çekebile-
cek bir masal anlatıyor.
Erkeksen Kaçma
Taşralı bır çıftın bu>ukşehır mücadelesi konu ediliy-
or. Yönetmen N. Okçugıl. Oyuncular Kanal Tibet ve
Semra Özdamar.
Köle
Pavyonda çalışan bır şarkıcınm aşkı konu olarak ele
alınmış. Yönetmen Atıf Yılmaz. Oyuncular Ferit Şev-
kı ve Gönül Hancı
Bırakın Yaşayalım
Babasının ıntıkamrnı almaya çalışan gencin yaşamını
konu alan fılmın yönetmenı Osman F. Seden. Oyun-
cular Cüneyt Arkın, Necla Nazır ve Yıldınm Gencer.
Kendinı Ettim Kendim Buldum
Kansının mücadelesi sonucu e\ ıne \ e kansına dönen
adamın dramı Yön: Sırn Gültekın. Oyn: Fıkret Ha-
kan, Sema Özcan.
Liseli Kızlar
Bır grup lıselı kızın başlanndan geçen olaylan konu
alan güldürünün yönetmeni Orhan Elmas. Oyuncular
Necla Nazır \e ltır Esen (1976).
Sürpriz Aşk
(Hot Spot) - Sıradan üçkâğıtçılar, büyük vurgun pe-
şındedır . Yön' Mıguel Hermoso. Oyn: Rod Taylor,
Britt Ekland. Francısco Rabal (1986,96 dk).
Ejder Yumrağu
(The Magnifıcent) - Yönetılmek ıstemeyen kungfu
öğrencılennın maceralan konu edıliyor. Yön: Chen
Shao Peng. Oyn- Burce Laı. Chen Shıng.
Ölesive Sevmek
Emrah hasta bır hayranına âşık olur. Yönetmenliğinı
Kaya Ererez'ın üstlendığı fılmde Emrah'a Sıbel Ba-
nş da eşlik edıyor
Kadın Severse
Bır anne-kızın dramı konu edıliyor. Yönetmenliğinı
Ülkü Erakalın'ın yaptığı fılmin oyunculan Türkan Şo-
ray ve Ekrem Bora (1968).
Ceıtıile
Kanal 6 bültenine göre filmde Yıldız Tezcan rol alı-
yor. Yönetmeni ve konusu hakkında herhangı bir bil-
gıye yer venlmemış. Ne çıkarsa şansınıza.
BebekHırsızı
(Baby Snatcher) - Çocuğu kaçınlan bir ailenin dra-
mı konu ediliyor. Yön: Joyce Chapra. Oyn. Veronica
Hamel. Nancy McKeon
Kahraman Hamamcı
Köyden kente göç eden ikı arkadaş buradaki yaşama
ayak uyduramaz. Yönetmen Alev Akarar. Oyuncular
Müjdat Gezen ve Ateş Böceğı Ercan.
AşRCinayeti
(A Notive Son) - 1930'lann Şıkagosu'nda. yoksul bir
gencin yaşam savaşı. Yön Jerrold Freedman. Oyn:
Vıctor Lo\e, Matt Dıllon (1986, 112 dk).
Eyvah
Haksız yere ıdama mahkûm edilen sevgılisi ıçin mü-
cadele eden kızın öyküsü. Yönetmen Metin Erksan.
Oyuncular Emel Sayın ve Murat Soydan (1970).
Bitirimler Sosyetede
Sosyete yaşamına gıren çapkın dolandmcıyla hanrıal-
lık yapan ağabeytnin maceralan. Yön: Zekı Ökten.
Oyn: K Tıbet. K. lnanır ve G. Bubikoğlu (1973).
Thunderbolt Operasyonu
(Operation Thunderbolt)-Isfaıllıaskerlerin 1976'da
Uganda"da gırıştıklen kurtarma harekâtı. Yön: M Go-
riyn- Kınski. Yehoram Goan (1977).
Sevgili Büyükannem
(Grandmother
?
s House) - Büy ükanne ve babaııın şt-
ırsel evlennde tuhaf ışler dönmektedir... Yön. Peter
Rader Ov n: Eric Foster. Kim \'alentine (1988,85 dk).
,22.50 / TRT 2 / Kınk Çanaklar
'23.10 / atv / Harry Sally ile Tamşmca
Aynntıh bilgiyanda
Ayrıntüı bilgiyanda
24.00
ShovvTV
DRAM
00.75
HBB
MACERA
00.75
Kanal 6 O
<O7.7O
Kanal D
MACERA
Napolyon ve Josephin 3
(Napoleon and Josephine) - Napolyon ve Josephin'in
tanhsel aşkının konu edıldıği sennın üçüncüsü. Oyn:
Armand Assante, J. Bısset.
Öldüren Bahis
(Deadly Bet) - Bır kumarbaz. bütün hayatını bir bah-
sın üzenne kurmuştur. Yön- Richard W. Munckhkin.
Oyn. Jeff Vıncont. Charlene Tilton.
Ozgür Dövüşçü
(Free Fighter) - Yönetmen ve oyuncu belırtılmediği
ıçın. bunun nasıl bir filtn olduğunu ancak ızleyenler
anlayabılecek.
ker Hafiye
ır çeteye karşı sevgilisiyle mücadele veren gencin
öyküsü. Yönetmen Zafer Davutoğlu. Oyuncular Fat-
ma Girik ve lzzet Günay (1965).
i
Napolyon \t Josephin'in aşkını anlatan filmin üçüncü serisi bu ak-
şam Show TY'de yine saat 24.00'te ekranlara getecek.
HMMU
Yerli filmler Yabancı filmler
) Izleyin — yOrta Halli /Değmez
atv 23.101 TRT'nin bazı sahnelerini keserek gösterdiği film bu kez atv'de
Reiner'dan aşknı güldürüsüTV Servisi - ABD'nın genç kuşak
yönetmenlerinden Rob Reiner. sade
ama umulmadık dennlıklere ulaşan
'romantik' güldürülenyle tanınıyor.
Sinemaseverler, bu yönetmenin adı-
nı video kulüplerde "Seninle tlk De-
fa"adıyla sunulan "The Sure
Thing" filminden anımsayabılır.
Film, 1989' 1990 sezonunda sinema-
lardagösterilen "When Harry Met
Sally" gibi, ilginç biçimde gelışen
bir dostluğun öyküsünü anlatıyordu.
TRT'nin bazı 'malum' sahnelerini
keserek yayımladığı aşk güldürüsü,
bu kez "Harry Sally ile Tanışın-
ca"adıyla atv'de.
Filmin konusu. aslında çok sıra-
dan. Bır adamve bir kadın, 12yılbo-
yunca buluşarak, dostluk, aşk ve seks
üzerine tartışıyorlar. Elbette, bu ko-
nuşmalann, sağlam bir evlılik teme-
li oluşturduğunu bılmeden...
Yönetmen. daha fılmin adıyla, aşk
fılmlerinin bılınen klışeleriyle oyna-
yacağını duyuruyor: "Oğlan kızla
tanışır..."'. Evet, bu kadar basit, ama
o ölçüde etkılı bır klişe.
Mike Nevell'ın "Dört Nikah Bir
Cenaze" filmınin ıkı ana karakten
gibi, Harry \e Sally de aralıklarla bu-
luşuyor. Harry, bir kadınla erkeğin
hiçbir zaman gerçekten dost olama-
yacağı görüşünü savunur. Çünkü, ta-
raflar sonunda birbirine aşık olacak
ya da yatacak. böylece dostluk sona
When Harry Met Sally /
Yönetmen: Rob Reiner /
Senaryo: Nora Ephron /
Görüntü:Barry Sonnenfeld /
Müzik: Marc Shaiman '
Oyuncular: Billy Crystal, Meg
Ryan, Carrie Fisher, Bruno
Kirby, Steven Ford 1989
ABD yapımı, 95 dakika.
erecektır... Bu düşüncesine rağmen,
Sally ile görüşmeye devam eder.
Aralannda bır ılişkı belirtisi de yok-
tur. Harry, Sally'nın yakın arkadaş-
lanyla gönül serüvenlerı yaşamakta,
her seferinde düşkınklığına uğraya-
rak, kadına ıçini dökmektedir. An-
cak zamanla bırbirlenne karşı bazı
duygularbesledıklenni fark ederler...
Film, hıç kuşkusuz Nora Eph-
ron'ın inceliklerle dolu senaryosun-
dan büyük güç alıyor. Ephron, Wa-
tergate skandalını ortaya çıkaran ga-
zetecilerden Carl Bernstein ile bir
evlilik yaşamış ve bunu anlattığı se-
naryosunu Mike Nichols "Hert-
burn" (Aşk Ateşi. 1986) adıyla fıl-
me çekmıştı. Ephron. bunun ardın-
dan bırkaç senaryo daha yazdıktan
sonra, yönetmenliğe başladı.
EKRANSEPETÎ
Sıradan bir konu üzerine kurulu 'Harry Sall> ile Tanışınca'da Billy
Crystal ve Meg Ryan ikilisi başrolde oynuyor.
'M alcolm X'
TV Servisi- Amerikalı siyahi
Müslüman lider Malcolm Little'ın
yaşamını konu alan ve geçen pazar
akşamı saat 21.00'de Interstar'da
ekrana gelen "Malcolm X" adlı
fılrn yüzde 18 5 ile günün rating
rekorunu kırdı.
Fılmın göstenlmesınde dıkkate
değer bır konu, İnterstar'ın yıne
geçen pazar günü Resmı Gazete'de
yayımlanarak yürürlüğe gıren,
ancak 1 aralıkta uygulamaya
girecek 'Reklam Yönetmeligi'nı.
fılmin yayını sırasında titızlikle
uygulamasıydı
Ozel TV kanalı Parlıament Sınema
Klübü kuşağında ocak ayında da
"Doğum Günü 4 Temmuz"
fılmını ekrana getırecek.
"Malcolm X"ın verdığı mesaj
açısından en önemlı yanı. dının
bazı çevrelerce nasıl "kişisel
çıkarlar" için alet edildığini ortaya
İcoyuyor olması Bu açıdan
İnterstar'ın seçımı ıçin tam
"zamanında bir gösterim" dıye
düşünürken, özel TV kanalının fılm
ıçın gazetelere verdığı ılanlan
antmsadık ıster ıstemez. "Bu filmi
izledikten sonra bir çok insan
müslüman oldu" turünde spotlan
ıçiren ılanlardı bunlar.
Yanı İnterstar da. 'vüksek izleme
oranını" yakalamak ıçın, sinema
kuşağında ekrana getırdığı fılmde
yerilen "tarza" başvurmuştu.
Yönetmenliğıni Spike Lee'nın
yaptığı ve Denzel VVashington'ın
Malcolm X'ı canlandırdığı fılm
ızleyıcilerden ikıncı kez
gösterilmesı için yoğun ıstek
alıyor. Filmin mart ayına kadar
yayın haklanna sahip olan
İnterstar, bu süre zarfında
Malcolm X'i yeniden göstermek
amacında. Tabı bu ikıncı göstenm
ıçın de yine Parlıament'e yayın
hakkı konusunda ücret ödemek
durumunda.
Kanai p öaa5İ 'Çeşitlemeler' TRT2
Yıldız Kenter, programda Haldun Dormen'in sorulannı yanıtlıyor.
Kenter 'le söyleşi
TV Servisi- Haldun Dormen'in
hazırladığı Rengin Özsekban ve
Emre Altuğ'un sunduklan "Çeşit-
lemeler"de Barbra Streisand,
Ralph Fiennes, dün>anın en ünlü
hayvan sirkı Cirque Du Soleil. Dor-
men Tıyatrosu'nda sahnelenen
oyunlar "Muhteşem İkili" ve " Alo
Arkadaş"tan kısa bölümler ekrana
gelecek. Programda Dormen'in Yıl-
dız Kenter'le gerçekleştırdığı soh-
bet, 1994-95 sezonunda perdelerinı
açan özel ve ödeneklı tiyatrolardaki
yeni oyunlardan bölümler de var.
İnterstar 20.00
6 saatlik
futbol
şöleniTV Servisi- Interstar'da altı sa-
atlık Şampıyonlar Lıgı Ozel Prog-
ramı yayımlanıyor. Bulent Kar-
pat'ın sunduğu ve Talay Erker'ın
yorumlarıyla katıldığı program
20.00'debaşlayacak Program ıçe-
risınde 21,20'den başlayarakGala-
tasaray-Barcelona karşılaşması
canlı olarak ekrana gelecek Bu
karşı laşmadan önce Galatasaray ta-
raftarlarına moral kazandırmak
amacıyla İnterstar'ın bır de surprı-
zi olacak. Programda aynca Gala-
tasaray ve Barcelona takımlannın
öncekı maçlarından gorunrülere de
yer venlecek 23 20'deki "Özel
Stad"tan sonra Şampiyonlar Lı-
gi"nın diger karşılaşması olan İs-
\eç'in İFK Göteborg takımı\la
tngılızlerin ünlü Manchester Unı-
ted takımı arasındaki karşılaşma
23.30'da bu kez bant olarak yayım-
lanacak. Bumaçtan sonra Ol.OO'de
"Özel Stad" vayına girecek ve
son olarak 01.10'dan başlayarak
Şampıyonlar Lıgı'nde oynanan dı-
ğer karşılaşmalardan özet göruntü-
ler yeralacak.
HBB 2J0J Yüksek Tansiyon'da
Tıp fakültelerinde
türban sorunuTV Servisi - Erhan Akuldız'ın
yönettığı "Yüksek Tansi\on"da
"Tıp fakültelerinde türban soru-
nu" konusu tartışıtacak.
Canlı yapıma İstanbul Üniversite-
sı rektör yardımcısı Prof. Dr. Sait
Güran Ue TBMM Başkanvekılı ve
Refah Partısi İstanbul Milletvekıli
Yasin Hatipoğlu konuk olarak ka-
tılacak HBBbasınbültenınde"tan-
si\onları >ükseltecek bir tartış-
ma" şeklınde belırtılen programda
ağırlıklı olarak "Ameliyathaneler-
de türban takılır mı?'", "Türban
hijyenik mi?", "Türban tartışma-
sında sivaset show" \e "Türban
tartışmasında >asal durum?" ko-
nulan uzennde durulacak "Yüksek
Tansiyon'da türban tartışması büyü-
teç altına alıncak.
225QİYetişkinlerin unuttuğu bir dedenin öyküsü anlatılıyor
Ün'ün 4
yaşlılık' dramı
Kınk
Çanaklar
Yönetmen.Memduh Ün >
Senaryo:Halit Refığ, Lale
Oralöğlu, Bülent Oran '
Yapıt: Edmond Morris /
Görüntü: Turgut Ören
/Oyuncular: Lale Oraloğlu,
Turgut Özatay, Salih Tozan,
Rüya Gümüşata, Mualla
Kaynak, Reha Yurdakul /
1960 Be - Ya Fılm yapımı.
TURHAN GÜRKAN
Memduh İJn'ün 1960'ta Amen
kalı yazar Edmond Morris'ın yaşlı
şğ
lar- The VV'ooden Dish" oyunundan
uyariadıgı "Kırık Çaaaklar"
mınde. küçük torunuyla yalnızlığını
paylaşanaıleyetışkınlerininterkedip
unuttuğu bir dedenin öyküsü anlatı-
lıyor.
Ruhsal çözümlemelere açık, felse-
fe yüklü oyunu. kenar mahalle ve
canlı, sıcak küçük ınsanlann dünya-
sına taşıyarak, aıle yagımıza başany-
la uyduran Memduh Ün, melodram-
dan sıynlarak gerçek \ e etkiley ici bir
dramçıkarmış. 196l'de İkıncı Türk
Film Festivalfnde En tyi Film, Mem-
duh Ün Yönetmen, Lale Oraloğlu
Yardımcı Kadın Oyuncu ödüllerini
Film. '61'de 2. Türk Film Festhali'nde en iyi fılm, Memduh Ln vönet-
men, Lale Oraloğlu (fotoğraf) >ardımcı kadın o>uncu ödülünü kazandı
kazandı Gostenmden önce Erman
Şener konuklanyla söyleşecek.
Üsküdar'ın bır kenar semtınde ya-
şavan huvsuz. vaşlı büyükbaba,oğlu
Cemal. gelını Sabahat ve torunu Ay-
ten'den oluşandarbutçelıaıle.geçım
sıkıntısından ıyıce bunalmıştır. Gıde-
rek aılede büyük bır vük halıne gelen
bü>ükbaba ile gelın bırbırlerıne kar-
şı olumsuz bır tutum ıçındedırler.
Çoculdar TV'deki şiddetle mi besleniyor?
FİGEN YAN1K
Televızyonun çocuklar üzenndekı etkılen
hakkındaki değerlendirmeler ve saptamalar
hatta yasalarla sınırlandırmalar günlük yaşam-
da karşılaşılan tedirgin edicı örnekleri engelle-
yemıyor Norveç'in Batı kıyısında yer alan
Trondheim kasabasında arkadaşlan tarafın-
dan döv ülerek öldürülen 5 yaşındaki Silje Ma-
rie Redergaard"ın ölümünün üzerinden henüz
kısa bır süre geçti. Basında çıkan haberlere gö-
re uzmanlar ve aıleler bu olaya neden olarak
göstenlen telev izyondaki şiddet ıçeren prog-
ramlan 'lanetlediler'. Ingıltere'den uydu ya-
yını yapan Isveç şırketı "Güçlü Morphin ve
Askerleri" adlı çocuk şovunu yayından kaldır-
dı.
Norveç Öğretmenler Birliği sözcüsü ıse
yaptığı açıklamada öğrencilenn gerçekle ha-
yali ayınmakta büyük güçlük çektıklennı. bu
karmaşanın tek nedeninın televizyon program-
lan olduğunu kaydettı.
^ayıncının sorumlulukları'
Ulkemızde de ne yazık kı çocuklara yönelik
programlann sayısı bir ya da ıkı ile sınırlı Hat-
ta bazı kanallahn hıç yok. Yasalar da çocuklar
için tek maddelık açıklamalarla yetiniyorlar.
19 Nisan 1994'te yayımlanarak yürürlüğe gi-
ren Radyo \e Televizyon Kuruluş ve Yayın-
ları Hakkında Kanun'un "yayın ilkelerini"
belırleyen 4. maddesınin "m"' bendine göre:
çocuklann ve gençlerın fızıksel. zıhinsel. ruh-
sal ve ahlakı gelışımını olumsuz yönde etkıle-
yecek yayın yapılmaması esasına yer venlıyor.
22 Kasım 1993 tanhlı Bakanlar Kurulu Ka-
ran'yla kabul edilen Avrupa Sınırötesi Tele-
İstanbul Barosu Çocuk Hakları
Komisyonu 'ndan RTÜK'ye uyarı
"Şiddet ve pornografî unsurlan taşiyan televizyon yayınlannı, reklamlarda ve
900'lü numaralann duyurulannda çocuklann kullamlmasını doğru bulmuyonız. Bu
nitelikte yayınlann engellenmesini istiyoruz.
Yukandaki fikirlere katılanlan benzer metinler hazırlayarak Radyo Televizyon
Yüksek Kurulu'na göndermeye çağınyoruz.
Istanbul Barosu Çocuk Hakları Komisyonu
Radyo Televizyon Yüksek Kurulu / Atatürk Bulvarı 169 ' 2, Ankara
RTÜK üyejeri: Ali Baransel - Ercan San - Emin Başer - Prof. Agah Çubukçu
- Biltekin Özdemir - Prof. Orhan Oğuz - Nedim Tekin - Cumhur Ersûmer -
Prof. Esin Konanç"
vizyon Sözleşmesi'nın "yavıncının sorum-
luluklarını" belırleyen 7 maddesine göre ise;
gençlerın \ e çocuklann fıziksel. zihinsel ve ah-
lakı gelişımını zedeleyebilecek türden program
hızmetlen. bunlann seyredilebileceği zaman
ve saatlerde yayımlanmayacağını belirtiyor.
Çocuk: Şiddete açık hedef
Yetışkinlenn dünyasında neredeyse doğalla-
şan şiddet, kımı televizyon yapımlannda ade-
ta altı çızilerek öne çıkanlıyor Günlük yaşam-
da ancak özel koşullarda ve ender olarak ger-
çekleşen birdızı eylem (vurmalar, öldürmeler,
tehditler, tuzaklar vb) ya da hıç olmayan (çok
ışlevlı sılahlar, maskeler. elektronık donanım-
lı doğaüstu güçlere sahıp "kötü'Mer, super-
man"ler vb) senaryo eşhğınde özel bir öykü
özel bır gerçeklik olarak sunuluyor.
Uzmanların vıdeo kasete benzertığı çocuk
belleği çevreden gelen her tür tepkıyı-eylemi
kaydediyor. Bir başka deyışle içselleştinyor.
Altı çizılerek \urgulanan, özelleştınlen şiddet
öyküsü ve eylemlen burada doğal olarak ayn-
calıklı bir yer edınıyor. Kurgulanmış özel gö-
rüntü-sesefektlenylebeslenmışeylemlerdizı-
sı. çocuğun belleğınde "gerçeklik" olarak yer
alıyor.
En azından bir \erı olarak kaydedilır. Çün-
kü bütün uzmanların üzerinde bırleştiğı gibi in-
san "modellerle öğrenir" Sunulan modeli
mukayese etme. akıl yürütme >etisı, çocuklar-
da yetışkınlere göre daha zayıftır.
Insanın kışısel gereksınımlenyle toplumsal
ıstemler arasmda kendine özgukişilığı "vetiş-
kin kimliği" ancak 12 yaşından sonra tamam-
lanıyor. Tüm bu nedenlerle çocuk şiddete açık
hedeftir.
Işte birkaç örnek
Yeşil Yer Çocuk E\i yöneticısı Ayşe Goş-
kun'un bu değerlendırmelenne paralel olarak
uzman öğretmenlerle bırlıkte çocuklar üzerin-
de gerçekleştirdiklerı bırkaç gözleme davanan
ömekler telev ızvonun çocuklar üzenndekı et-
kısını açıkça gösterıyor Yakup (5) zaman za-
man Superman gıbı ikıncı kattan uçmak ıstıyor.
Denız (6) drama saatınde büyük bır perfor-
mansla soyguncu rolüne soyunuyor: masanın
üstündeki pahalı takılan rugan çantasına sak-
layıp kendinı polıse ihbar edıyor Deprem fıl-
mıni seyreden bırdiğeri hayattayalnız kalmak-
tan korkuyor.
Kızılay Haftası için odaya çadır kunıluyor:
Irmak (4) kağıdına bombalar. yaralı ınsanlar
çizıyor. Umur(5) Kızılav çadırını yeşıl orman-
lar içinde çizmesıne rağmen trem'e (5) azıcık
karate yapıp ağlatabiliyor. Daha genel bir yak-
laşım: Bır insan kötülük yaparsa ne olur diye
sorulduğunda. çocuklardan çoğunlukla "öldü-
rülür" yanıtı alınıyor
Ne yapümab?
Eğerçocuk mutlaka şiddet içerenfilmleri iz-
leyecekse >alnız bırakılmamalı. Anne-baba
açıklama yaparak gerçek hayatı anlatmalı. Ço-
cuğun kendı gereksınımlerıne göre uygun çe\-
reler oluşturmak, etkınlıklerdüzenlemekgere-
kıyor. Bu etkınlıklen gerçekleştırecek yalın
gündelık hayatta kullanılan objeler malzeme-
ler sağlamak; çocuğu televızyonun pasıfıze
eden etkısınden kurtarmak gerekıyor. Burada
anne babaya da eğıtımcıye de çok iş düşüyor.