Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
rA CUMHURİYET 11 KASIM1994CUMA
HABERLER
firan
• İstanbü Haber Servisi-
İstanbul Cunhunyet
Başsavas \vni Bilgin.
uluslarans uyuşturucu
kaçakçısı "* ejat Daş'ın firan
ile ilgilı oİL-ak yaptığı
açıklamak.jandarmalann
'ilaçlauymlduğu'
yolundak ddialann
dedikoduiın ıbaret
olduğunusöyledi. Bu arada,
Daş'ın fırnna ilişkin
tstanbul Nirkotik Şube
Müdürlüji ve ll Jandarma
Alay Konutanlığı'nda
önceki gih bilgisine
başvurular Gülçin Derya
Ayanoğludün Maü Şube'ye
getirilerek.yeniden ifadesi
alındı. Neut Daş'ın avukatı
Ekrem Mjrakoğlu'nun
önceki gih"Nejat Daş'ın,
öldürülenbabası Şehmuz
Daş'ın inükammı almak için
kaçtığı" şeklindeyaptığı
açıklama üzerine, il
jandarma alay
komutanhğına bağh birekıp,
Marakoğlu'nun bilgisine
başvurdu
OHALtezkeresi
sorunuaşıMı
• ANKAR A (Cumhuriyet
Bürosu)-Olağanüstü Hal'in,
8 ilde 19 kasım tarihinden
itibaren 4 ay süreyle
uzatılmasıru, Bingöl ve
Tunceh'nın ise uygulama
kapsamı dışına çıkanlmasını
öngören hükümet
tezkeresinın hükümette
neden olduğu "'imza sorunu"
aşıldı.SHFliDevlet
bakanlan Azimet Köylüoğlu
ve Salih Sümer, Bakanlar
Kurulu'nda tartışılmadığı
gerekçesiyle bir haftadır geri
gönderdikkri tezkereyi, dün
geceTBMM'deimzaladılar.
Hastaneye saldın
kınandı
• İstanbulHaberServisi-
Cerrahpaşa Tıp
Fakûltesi'nde meydana gelen
ve iki kişinin yaralanmasıyla
sonuçlanan bombalı saldın,
hastanenın öğretim
üyelerince şiddetle kınandı.
Cumhuriyet'ın sorulannı
yanıtlavan öğretim üyelen,
hastalann tedavi edildiğı yere
bomba koyulmasının hiçbir
haklı nedeni olamayacağını
• vurgulayarak saldınnın
"ınsanlık dışı" oldugunu
söyledıler.
Işıklar: Adaylığım,
bir hesaplaşma
• ANKARA-SHPGenel
Başkan Yardımcısı Fehmı
Işıklar. Keçıören'den
millenekılı adayı olmasını
"hesaplaşma" dıye
değerlendırdı. HEP'in
Anayasa Mahkemesi
tarafından kapatılmasından
sonra mılletvekıllığı
düşürülen eskı Diyarbakır
Milletvekli Fehmi Işıklar.
BIRBAKIMA
SERVER TANİLLİ
BEREKETLİ TOPRAKLAR LZERİNDE: Harran'la Fırat'ın buluşmasına katılan yurttaşlar namazlannı tören yerinde kılmayı jeğlediler. T-l tünelinin
gökyüzüyle kucaklaşan sulan bereketii topraklann müjdesini veriyordu. (FOTOGRAF: ZAFER AKNAR)
GAR, her derde deva mı?• Şanhurfa'dal4.5
mılyarlık düğünün
heyecanı, mutluluğu kısa
sürdü. Geride bedenlerde
yorgunluklar, akıllarda
'Altyapı olmadan, GAP
her derde deva mf
sorusu kaldı.
işgiicü talebi büyuyecek
milletvekıllığinin
antidemokratık bir uygulama
sonunda düşürüldüğünü
belirterek 4 Aralık'ta
yapılacak ara seçımde buna
karş\ en ıyı cevabın halk
tarafından verileceğini
söyledi.
Karayalçın'a
CHP'den destek
• ADIYAMAN (AJVKA) -
SHP lideri Murat
Karayalçın'ın uzun süre
düşündükten sonra verdiği
Adıyaman'dan adaylık
karanna ılk destek. bu ılın
CHP örgütünden geldı. CHP
Adıyaman tl 2. Başkanı
Mahmut Katırcıbaşı,
"Karayalçın'ın seçılme şansı
yüzde 70" dedı.
SHP'nin
toplantısı
• ANKARA (Cumhııriyet
Bürosu)- SHP Genel Başkanı
ve Başbakan Yardımcısı
Murat Karayalçın'ın son
anda haberi olduğu için
katılmadığıSHPTBMM
gnıp toplantısında. DYP'nin
komisyon seçimlerinde
"attığı kazıklann" yarattığı
sorunlann
çözümlenemediğine dikkat
çekilerek "uyumlu koalisyon
ortaklığı"na eleştiriler
getirildi.
Azeri prolesöpün
evine baskın
• tstanbul Haber Servisi-
•Kısıklı Büyük Çamlıca'da
Azeri uyruklu bir profesörün
evine mali şubeye bağlı
polısler tarafından dün
baskın düzenlendi. Baskında
emniyet görevlilen 1
kalaşnikof tabanca ile 3
kilogram uranyum ele
geçirdi. Emniyet yetkilileri
olayla ilgib soruşturmanın
sürdürüldüğünü belirtirken
açıklama yapılmadı.
ŞEBNEM GÜNGÖR
ANKARA - Fırat bir delı oğ-
lan, Harran'a sevdalı. Harran,
çatlamış topraklan ı\e bereket
özlemı içınde Bu deli oğlanla,
Harran önceki gün onbınlerin ta-
nıklığında yıllar sonra kucaklaş-
tı. Devlete 14.5 milyara mal olan
bu kucaklaşmanın heyecanı,
mutluluğu kısa sürdü. Gende be-
denlerde yorgunluklar. akıllarda,
•Fırat'la Harran'ı dillere destan
bir düğünle nikahlayan devlet, bu
biıükteliğin sağlıklı yürümesi için
gerekli koşullan hazırladı mı?
Altyapı olmadan, GAP her der-
de deva olacak mı" sorulan kal-
dı
Urfa T-l tünelınden bypas
yöntemıyle ahnan Fırat'ın sula-
n, 1000 yıllık bir aradan sonra
yenıden Harran'a kavuşturuldu.
On bınlenn şahıtliğiy le nıkah kı-
yan Fırat ve Harran'ın düğün tö-
reni. yerel seçimlere 25 gün ka-
la gerçekleştırildiği için hükümet
açısından büyük önem taşıyor-
du. Hiçbir şey aksamamalı, tele-
vizyonlar \e yabancı basın men-
suplan aracılığıyla dünya aleme
duyurulan düğün, Türkıye'nın
şanına yakışır olmalıydı. Bu
amaçla. Ş. Urfalı Devlet Bakanı
Necmettin Cevheri ile GAP'tan
snnımlu Devlet Şakanı Abdül-
Tarım üretimi 4.5 kat artacak
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Güneydoğu
Anadolu Projesi'nin (GAP) tam olarak
bitirilmesinin ardından bölgedekı tanm
üretiminin 2010 yılına kadar 4.6 kat artarak 6
mılyar 500 milyon dolar düzeyine yükseleceğı
belırtildi.
Başbakanhk GAP Bölge Kalkmma İdaresi
tarafından, tanm ürünleri pazarlaması ve bitki
deseni planlaması ile pazarlama çalışmalan
konusunda hazırlanan raporda, tanm ürünlen
için Türkiye'nin diğer bölgelerine bağımlı olan
GAP bölgesinin birçok üründe kendine yeterli
duruma geleceği, Türkiye'nin diğer kısımlanna
da mısır, arpa, nohut. mercimek, yerfıstığı, soya,
pamuk ve meyve satabileceği kaydedildi.
Tanmsal ürerimin artmasıyla, sanayideki
girdilere olan talebin de yükselerek, ek istihdam
ve daha yüksek getıri elde edileceğı belirtilen
raporda, şu bilgiler yer aldı:
"Projenin tamamlanmasyla GAP bölgesinde
talep. işgücü için yüzde 160. traktör için \iizde
200 artacaktır. \ncak işgücüne oian talep artışı,
Türkiye'deki mevcut gizli işsizliği gidenmeye
yetmeyecektir. Tanmda \aratılan >cni istihdam
olanaklan da artan nüfus, işgücü bolluğu
karştsında adeta sıftrlanacaktir. Her şeye
rağmenu GAP bölgesindeki işgücüne oian bu
yüksek talep bolgeden dışan giden göçü
azaltabilecektir."
Raporda ücretlerin, toprak ve traktör kiralannın
GAP bölgesinde ve dış piyasalarda artan talep
doğrultusunda yükselmesınin beklendiği
kaydedilerek 2010 yılına kadar bölgedeki
fiyatlann, Türkiye ortalamasının üstünde
olmasının beklendiği belırtildi.
GAP bölgesinde 1988 yılında 1 milyar400
milyon dolarlık üretım yapıldığı ve bunun
Türkiye'deki toplam üretımın yüzde 11 "i olduğu
belirtilen raporda. projenın tamamlanmasının
ardından, 2010 yılında üretim değerinin 4.6 kat
artarak 6 miiyar 500 milyon dolara çıkmasının
beklendiği kaydedildi Raporda. "GAP
bölgesindeki bitkisel üretim degeri artışının
yüzde 60'tan fazlası üretimdeki miktar
artışından, geri kalan yüzde 40 fiyat
arbşlanndan kaynaklanacakbr" dendi.
Raporda. projenın bıtmesınin ardından artan
üretimın pazarlanması için geniş bir çalışma
yapılması gerektıği vurgulanarak şu önenler
getinldi:
- De\ letçe desteklenen pazarlama örgütierinin
ekonomik ilkeler doğrultusunda degişrtrümesL
- Uygun kredılerin ^ağlanmasi
- Kalite standarnnın haşlatılması ve kontrol
mekanizmasının arttınlması.
- Pazarlama eğıtım servislerının kurulması
-Mal çeşitlerine göre, pazarlama eğirinıi
verilmesi.
baki Ataç, törenden bir gün ön-
ce Ş. UrtVya gelerek hazırlıkla-
n yerinde kontrol ettiler. Ataç.
bu büyük projenın kendı döne-
mınde hayata geçınlmesınin gu-
rurunu \aşarken. 1977'de GAP
projesınin ılk temel atma töre-
nınde de hazır bulunan Cevhe-
n'nın heyecanı apaynydı. Gaze-
tecilerin ilgi odağı haline gelen
Cevheri, hıssetiklerinı ıfade et-
mesi istendiğınde sadece, "İn-
şallah bu sefer ağlamam da ko-
nuşma vapabilirim" dıyebıldi.
'Bayramda iş istenmez'
Devlet Bakanı Ataç ise bu sı-
rada bir grup Ş. Urfalının iş tale-
biyle bunalıyordu. Yaklaşık 300
kışilik bir grubu temsilen geldik-
Ipnnı helirten 3 vatandaş. Ataç'a
"İş isfiyoruz. Bazılarımız geçici
işçi, kadrolu ohnayı beklivoruz.
Yann törende Başbakan'a bu ta-
teplerimizi iletin"ncasında bu-
lundular. Ataç'ın, verdiği yanıt
şöyle oldu:
"Fırat'ı Harran'a akıtıyoruz.
Bu si/in kurtuluş sa\aşını/dır.
bayramınızdır. İnsanlar. kurtu-
luş savaşlaruıda, ba> ramlannda
"Ben şunu istiyorum. ben bunu
bekliyorum" deme/Jer. Eğerder-
seniz, bu gurur gününe. dügünü-
nüze gölge düşürürsünüz. Zaten
baa çevrelerde,'Hükümet bu ışı
seçım yatınmı olsun dıye yapı-
yor' şeklindebirdüşünce var. Biz
yannki törenin. siyasi bir görün-
tü taşımasını istemiyoruz. Siz
eğer tören sırasında 'tş-ış' dhe
bagınrsanız. olmaz. Ben istekie-
rinizi Başbakan'a iletirim. Siz
gelmeyin."
'Şanlıurfalı suya
bakıp ağlamasın'
§ Urfa'nın RP'lı Beledıye
Başkanı Ahmet Bahçı>an. Fı-
rat'la Harran'ın düğuntörenı için
en çok çaba harcayanlann başın-
da geldı Ancak Bahçnan'ın bu
çabası. tören hazırlıklanna katkı-
da bulunmaya değıl. tören prog-
ramına konuşmacı olarak alın-
maya yöneliktı. Son ana kadar.
'konuştumlurum' umuduv la
bekleyen Bahçıvan. ısteğı kabul
edılmeyince.düşüncelennı yazı-
lı bir metın aracılığıyla basın
mensuplarına ulaştırdı. Bahçı-
van. dağıttığı basın bıldmsınde.
şehnn alt>apı. işsızlık sorunlan-
ran'a %u akacak. Ama Şanlıurfa-
lı susuz yaşadığı için bclki suya
bakıp, bakıp ağlayacak. İller
Bankası'ınkanalizas>on\esuşe-
bekesi ihalelerini geciktirmesi \e
ge\şek tutumu ne güne dek süre-
cek? GAP'ui merkezindeki Şan-
lıurfa'da kanalizas\on sularının
açıktan akması \e çürümüş su şe-
bekelerinden su içilnıcsi ne za-
mana kadar devanı edecek bile-
miyorum?
İbplu Konut İdaresi, Diyarba-
kır, Barnıan, Şırnak illerinde top-
lu konut yapımına başlamışken,
şehrimizin ihmal edilişini siyasi
cezalandırma olarak mı yorum-
lamalıyız, yoksa sahipsi/liğimi/
olarak mı görmeliyiz? Konuşma-
laruida hep 'Şanlıurfa'ya. Har-
ran'a su venvoruz" diyerek,insan
unsurunu görmeyenler, çarpık
şehiıieşmeye göz y umanlar, 9 ka-
sım gününe \erdikleri önem ka-
dar bizeönem \erseler, insanımı-
za önem \erseler, ekonomik ola-
rak katkıda bulunsalar. inanıyo-
rum ki > ükselişinıi/in göstergesi
daha da hı/lanacaktir. Bu konu-
da her şe> insan için \e önce in-
san di\ünım..."
GAP projesiyle birlikte yürü-
tülmesi gereken pekçok çalışma
\ar. Bölge ınsanına suyu kullan-
mayı ögretmek, çevre düzenle-
mesı yapmak. ışsızlik \e eğitım
sorununu çözmek gıbı
Türkıye Zıraatçılar Dernegı
Genel Başkanı İbrahünYetkin'e
göre. bölge köylüsünü 'çağdaş
birtemeldeörgütlemek'de > apıl-
ması gereken çalışmalar arasm-
da.
Fırat'ı, Harran'a ıçgüveysı
alan S Urfalı. şımdı kızının mü-
rüvetını görmek ıstiyorŞ Urfa-
Konudan Konuya...
Olaylar, giderek konular bastırınca ne yapmalı?
Yalnız birinı ele almak, ötekileri göz ardı etme anlamına
gelebılir kimı zaman. Haftada bir yazan bir yazann korku-
sudur bu. Böylesi bir töhmetten kurtulmak için, olaydan
olaya sıçramak, konudan konuya geçmek, bir yoldur. Sa-
dece dikkat etmelısıniz: Değındikleriniz birbirinden kopuk
olmasın!
Izın verır mısınız denememe?
Geçtiğimız 9 kasım, Berlın Duvan'nın yıkılışının beşinci
yılıydı. Bıldığınızgibi, bir sımgeydi o duvar; komünizmin bir
simgesı. Yıkılışı da, komünizmin yıkılışı ile bnıtutuldu. Söy-
lemeye gerek yok: Dışarıda ve bizde zil çalıp oynayanlar
oldu. Bir beş yıl sonra yazılmaya başlananlardan anlıyo-
ruz ki dev gıbı sorunları da beraberinde getirmiş bu olay.
Genç filozof Bernard-Henri Levy ise, son yayımladığı
Tehlıkelı Temızlık adlı kıtabında, aydınları uyarıyor ve ko-
münist sıstemin sona ermesını, keyifle değil kuşkuyla kar-
şılamalarını söylüyor.
Yenıden döneceğım bu konuya.
Doneceğım; çünkü bu çöküşle. "yenı dünya düzeni"n\n
ağababalarının, istedikleri yerde ellerini, kollarını sallaya
sallaya dolaşmaları, bir yerde onlara da tepkı olarak kök-
tendıncılığın daha da azgınlaşması ve ayrıca şoven milli-
yetçilığin vaktiyle kardeş kardeş yaşayan halklara -onul-
maz- acılar çektirmesi arasında, bir ilişki var.
Olmasa, dünyamız geleceğe bu denlı kuşkulu bakmaz-
dı.
Ve belki bu kuşkudan olacak, geçtiğımiz 27-29 ekim
günlerınde, Fransa'da, filozofların ve bilım adamlarının da
katıldığı, uluslararası pek önemli bir forumun tartıştığı ko-
nu şu: "Gelecek bıze mı bağımlı?"
Bu soru bıle, karanlık güçlerın ne denli ağır bastığını
gösterıyor günümuzde.
Bu konuya da döneceğım yenıden.
Ama olaylar, asıl Türkiye'de bastırmış durumda.
Bir kaynağı da bunun, siyaset kadrolarının sığlığında.
Ne kadar az politikacı var güveneceğımiz!
Bu denlı yoksul kalmamıştı ülke hiç...
Refah Partılınin, nerede kı elıne belediye geçirmiştir, ağ-
zını bozması. hele Istanbul'da düpedüz bir "kültürterörü"
estırmesı, sızı ırkıltıyordur sanıyorum. Ama kabul edinız lüt-
fen, yararı da oluyor bunların, yanı adamlarımızı tanıyoruz.
Ve adamlarımız da, ılâ maaşallah ılk günden...
Gidi Cumhuriyet düşmanları!
Sevındırıcı olaylar da var: Son gunlerde, dikkatleri üze-
rınde en çok toplayan ya da toplaması gereken, ünıversi-
telerın eyleme geçışıdir bence. Kimı çevreler, hele hele
devlet katında bulunanlar ıçın kaygı vericidir bu.
Oysa sevındırıcıdır olay.
Ünıversıte, özellıkle 12 Eylül faşizminin, çevresıne dikti-
ğı surları yıkacaksa, başta kendı ıçındeki güçler marifetıy-
le olacak bu.
Tekrar eğıleceğim bu önemli konuya.
Istanbul Kıtap Fuan'nı ziyaret ettinız mi?
Bu fuann, Istanbul'un en önemli kültür etkinliklerinden
biri olup çıkması, pek sevindırıcıdir. Insanı insan yapan
ögelerden bıridır kitap. Öyle de, gazetemizin 2 kasım gün-
lü nüshasında, "Kultürlü YaşamakZor" başlığı altında ve-
rilen bilgiler, çok kaygılandırdı beni. Hesaplanmış: Bir ai-
lenın gazete. kıtap, sınema, tiyatro vb. harcamalan ayda
8 milyon lirayı aşıyor...
Düşünebilıyor musunuz, kültürün önündeki tehlikeyi?
Ve hep Istanbul Kitap Fuan'nın açıldığı haftaya rastlar
ıçimı sızlatan tarıhlerden bırı. 6 kasım günlü Cumhuriyet'te
şöyle denıyordu: "14 yıl önce ağabeyı Muzaffer llhart Er-
dost'/a bırlikte gözaltına alındıktan sonra Mamak Askeri
Cezaevı 'nde dövülerek öldürülen yayıncı Ilhan Erdost, ya-
nn anılacak."
Sevenlerı orada. ben de Strasbourg'da andım llhan'ı.
Ve Arif Damar'ın dızelerinı mırıldandım durdum: "Ben
Muzaffer'i kucaklar operken/ Ilhan Erdost'u da/ öpüyo-
rum"...
Törene katılmadı
Suriye'den GAP'a tavır
A.NKARA (Cumhuri>et Bürosu) - Turkıye ile su sorunu
na dikkat çekti "l'rfa içmesu\-u
antma tesisi projesinin 8 yıl önce
hazırlandıgını, ancakbugüne ka-
dar ihale>e çıkılmadığını'anım-
batan Bahçı\an, eleştırılerını
şöşle sıraladı
"Su şebekemirin büvük bölü-
mü çürüdüğü için, su kavbımız
>üzde 50-60 düze>ine ulaştı. İçme
su\ una hasret Şanlıurfa'da, Har-
gürül gurül âkati Fırat'a ba-
kıp. Cumhurba^kanı Sülevman
~PwHiret'nı deyişıyle. kurumuş
ekıni gıbı kurumak. çatlamış du-
daklarla yutkunmak ıstemı>or.
Harran'a bereket. e\ ine >u. oğlu-
na iş özlemıyle yanıp tutuşuyor
Ş. Urfalı, vol. sağlıklı kentleşme.
Harran'dantoplavacağı ürününu
ışleyeceğı fabnkalar ıstıyor
• katıhDuiunan a>unye aen oncckı gun yapııan OAt^ torı
olmadığı oğrenıldı Türkıve'dekı tüm kordıplomatığın çağnlı
-OİduğUtörene
<
Hiq\c-Etiiyükflrıliğrnin k.itilıp kfihlmayaragını
da tcvıt etmedığı oğrenıldı Sume'nın tersıne gerek Fırat
gerekse Dıcle sulanndan faydalanan Irak'ın ise Büyükelçilik
düzeşınde Atatürk Barajı'ndan Harran Ovası'na su verilmesi
törenıne katıldığı bıldırıldı Cumhunvet'e bılgı \eren yetkıliler,
çağnlılar lıstesınde veralan Sun\e Bü\ükelçılığrnın törene
katılıp katılmavacağını te\ıt dahı etmemesının GAP'a tavır
olarak değerlendınlebıleceğını sö\ledıler
HARRAN'DAN NOTLAR
Topraksız köylü, suyla birlikte refomı da bekliyor• Şanlıurfa tünelleri çıkışına 4
kilometre mesafede bulunan ve
sularlailk buluşması gereken 2 bin
nüfuslu Konuklu Köyü'ndeki
heyecan daha büyüktü. Fırat'ın
bereketiyle ilk tanışacak olan
Konuklular. suyuiki gün boyunca
boşuna beklediler.
MEH31ET SARAÇ / MEHMET FAR\Ç
ŞANLIURF.VHARR\JN - Şanlıurfa Tüne-
lı'nden de\ let torenıyle bırakılan su. Harran'ın
ılk köyüne ulaşamadı. Görkemlı törenden son-
ra 48 saattir kanallann başında su bekleyen
köylülen bazı özel TV'lerin asparagas haber-
lerinın yanılttığı anlaşıldı. Harran ve çevre-
sındekı toprak sahipleri su sev inci yaşarken,
topraksız köylüler su ile birlikte reformubek-
liyor
•Modern dûnyamnn yedi harikasmdan biri'
olarak nıtelenen Urfa tünellennin ilkinden 15
mılyarlık bir devlet törenıyle Harran'a bırakı-
lan ilk su. bölgede büyük heyecana yol açtı.
Yaklaşık 700 yıldır kuraklığın pençesınden
kurtulmayı bekleyen Fırat'ın sulannı görmek
ısteyen bölgedeki binlerce köylü. son iki gü-
nün büyük bölümünü kanal ve kanaletlerın
çevresınde bekleyerek geçirdiler.
Özellıkle Urfa tünellen çıkışına 4 kilomet-
re mesafede bulunan ve sularla ılk buluşması
gereken 2 bın nüfuslu Konuklu (Kazene) Kö-
yü'ndeki heyecan daha büyüktü. Fırat'ın bere-
ketiyle ilk tanışacak olan Konuklular, suyu ıkı
gün boyunca boşuna bekledıler. Toplam 12 bın
dönüm venmlı arazinin bulunduğu 250 hane-
li köyün muhtan Abdurrahman Saçaklı, 60
dönüm toprak sahıbı. "İki kanm 16 çocuğum
var. 21 kişinin geçiminden sorumluyum*"diyen
Saçaklı. suvun heyecanıylakonuşuyor.
"Köylümuz çalışkan \e cesur insandır. Ama
250 haneden ancak §0 hanenin toprağı var. 200
Toprak reformu y apılmaması durumunda aç kalacaklarını ve kendi topraklarında ırgat olacaklannı belirten köylüler, "Reform yaparsa,
oylarunızı Karayalçına veririz. Bunu gerçekleştirebilirse, su, o zaman bereketii olur" diyorlar. (Fotoğraf: RIZA EZER)
hanede yaşayan insanlarda topraksız. Bunlar
suyun gelişine hem seviniyor, hem üzülüvorlar.
Siz anla> ın işte topraksız insanın su se\ incini..."
Konuklu Ko\u muhtarı Abdurrahman Sa-
çaklı "Peki ne vapacak bu insanlar" sorusuna
tek kelimeyle yanıt \enrken kehmenın üzen-
ne basıyor: "Reform™" Seçımlerde DYP'ye oy
veren Saçaklı "Karayalçın reform yapacak-
mış" deyince "İyi o zaman. Biz de o\u ona ve-
ririz. Reform gelsin, köy belde olsun. Su o za-
man bereket getirir" dıvor
Urfa tünellennin ilkinden bırakılan su Urfa-
Mardın asfaltını aşarak borularla Konuklu Ko-
yü'ne ıkı kilometre uzaklıktaki ana kanala bı-
rakılmış. SuhenüzbeklenenseMyeyeulaşama-
dığı gıbı. ıkı gündür özlemle bekleyen Konuk-
lu'ya da kavuşamamı>.
Törenden sonra su kesildi
DSİ yetkilılen "deneme niteliğindeki" suyun
basıncını zaman zaman yükseltip alçaltırken,
taşeron firmalarda 'alelacelc' bırakılan suyun
telaşıyla henüz vapılmayan kanal ve kanalet
kapaklarının betonunu döküyorlar Bu yüzden
törenden sonra yetkılıler suyu da kesmıs
Çıkış ağzındakı çalışmalan anlatan bir DSİ
vetkılisı "Su Harran'a ulaşmaz. Tüneldeki su
bitene kadar tesri sürdüreceğiz. Kanallardaki
aksamaları tespit etmeve çahşı>oruz** dıN O r
Yetkilı, suyun iki kilometre ılendekı Konuk-
lu'ya da ancak yann (bugün) ulaşabıleceğını
belırtıyor.
Fırat'ın sulanyla ılk kavuşması gereken Ko-
nuklu'nun 10 kilometre kadar ilerisinde de in-
sanlar umutla ve heyecanla suyu bekliyorlar
Uğurlu Köyü'nün çıkışında kanal müteahhıt-
leri. kanalet kapaklarını dökerken köylülerde
su\u beklı>or 250 hanelı, 2 bın nüfuslu Ko-
nukluda 7 bını ağalara aıt olmak üzere toplam
14 bin dönüm arazi var. Törenlerden sonra iki
günün büyük bölümünü kanal başında geçi-
ren kö>lülerden 43 yaşındaki Mahmut Şim-
şek ın (, dönüm toprağı 8 çocuğu var. "Top-
raktan gelen \etmiyor. ırgatiık\apıyorum''dı-
vor 48>aşındakı 10 çocuk babası Hakan Di-
rek 4 dönüm toprağıyla yaşamaya çalışıyor.
Ali Akkuş ise en şanssızı. Onun hiç toprağı
yok Pekı suyunı\e beklıyorsun sorusuna "Se-
\incimden" \anıtını \eren Akkuş'la diğer
köylülenn tümünün tek beklentisi var. O da re-
form
"Reform gehnezse aç kahnz. Kendi vatanı-
mızda ırgat oluruz"dıven köylüler yanlızca
yeterlı toprağın özlemını çekmıyorlar. Su kul-
lanımındaki cehaletlerinide ortaya döküyorlar.
" Ne ekeceğûnizi bilmiyoruz. Ama su en çok pa-
mığa \arar" dıyorlar.
Köylünün. sulu tanmla ilgilı bilgisizlığıni
köyün tek Zıraat Teknısyenı Halil Topaç da
desteklıyor. Uğurlu veçevresındekı lOköyde
bulunan toplam 91 dönüm araziden sorumlu
olan Topaç butopraklardakı 1.500 çıftçi aile-
sını de sulu tanma tek başına hazırlamaya ça-
lışıyor Topaç "Bu köylere nasıl yetişivorsu-
nuz" sorusuna \ anıt veremiyor.
Harranlıyi bekleyen tehlike
Fırat'ın sularını alacak ılk 62 köydeki kanal
ve kanaletler bir süre daha su bırakılarak tes-
te tabı tutulacak. Su daha sonra sulama mev-
simıne hazırlanacak. Ancak tehlike de burada
başlayacak. Harran'dan itibaren kuzeye doğru
yaptığımız yolculukta konuşnığumuz tüm köy-
lülerin tek endışesi var: 'Boğulmalar' Harran-
lı'nın 'toprağın çoraklaşması. toprağı kuilana-
manıa' gıbı endışelennın çok önüne geçen bu
endışesi. yıne kendilerine göre "Tel örgülerie
engellenebilir." Yöredeki tüm köylüler özellik-
le koy sınırlarından geçen kanal ve kanaletle-
rin çevresinın kapatılmaması halinde sulama
mevsımınde büyük oranda boğulma olaylan-
nın yaşanabıleceğını belirtiyorlar.