Katalog

11 KASIM 1994 CUMA CUMHURİYET SAYk HABERLER Zonguldak, dönüşü olmayan yolda ŞÜKRANSONER Zonguldak'ta yörenin geleceğine iliş- kin dönüşü olmayan biryolagirildi. Hü- kümetin ocaklan ve Karabük'ü kapat- ma, Erdemir'i yabancılara blok satma kararlannın uygulanması halinde dönüş yok. Yöre insanı da dönüşü olmayan bu kararlan uygulatmamak uğrunda sonu- na kadar mücadele etme karan vermiş bulunuyor. TTK Amasra ve Armutçuk işletme- leri ile Karabük'ün kapatılıriası, Erde- mir'in yabancılara blok satışına karşı, yöredeİci 32 sivil toplum örgütlenmesi- nin oluşturduğu Zonguldak Temsilciler Kurulu'nun, il sınırlan içindeki köy muhtarlanna kadar seçimle gelmiş de- mokratik örgütlenmelerin bütün yöne- ticilerini kapsayan genişletilmiş temsil- ciler kurulu toplantısı, yann yapılacak. Hükümetı yanlış olduğu vurgulanan ka- rarlanndan döndürene kadar sürdürüle- •Taşkömürü ile ilgili gerçekler •Kapatma, ocaklann açılışından bu yana çarpıtılıyor. TTK, Avrupa'dan daha ucuza yapılmış yatınmlan yok ediyor. kömür üretiyor. Iddialann tersine, ithal Madenlerin yeniden işletilmesi kömür daha pahalıya mal oluyor. olanağı kalmıyor. cek eylemlerin çerçevesi belirlenecek. doğal zenginlik, en aandan 80-100 yıl Zonguldak ve Bartın Temsilciler Ku- daha sürdürûlebilecek bir endüstri faali- rulu'nun Zonguldak'a ilişkin bütün bi- yetini olanaklı kılabilir. Evrensel enerji limsel raporlardan yararlanılarak hazır- sektöründe kömürün >ıldızı sönmemiş- lattığı özet raporlarda. kapatma kararla- nna gerekçe yapılan verilerin, gerçek- leri çarpıttığı vurgulanıyor. Hükümetin kararlanndan sadece yöre insanının ya- şamsal haklan için değil, ülke çıkarlan için geri dönmesi gereğinin bilimsel ge- rekçeleri ortaya konuyor. Kömürûn yüdızı sönmedi Özet raporlarda Zonguldak gerçeği- ne ilişkin yapılmış önemli saptamalar- dan bazılan şöyle özetlenıyor: Havzada bulunan 1J milyar tonluk tir. Taşkömürünün ayrıca statejik öne- mi vardır. Hiçbir ülke "pahalı üretim' gerekçesi ile yok etmeyi, dış kaynaklara bağlanmayı göze almamaktadır. Taşkömürünün özel sektörtarafindan işletilmesi, teknik olarak da olanaksız- dır. Geçmiş bütün özelleştirme uygula- malannda da yüzeysel en verimli da- marlar alındıktan sonra ocaklar terk edilmiştir. Ocaklann bakımı yapılarak kapatılması da mümkün değildir. Üre- timin durması, kapatma karannın veril- mesi halinde, geçmışin yüzyıla daya- nan bütün yatınmlan boşa gideceği gi- bi, ocaklar bir daha işletilemeyecek bi- çimde yok olacaktır. Taşkömürünün Türkhe'deçokpaha- Irya uretildiği savı da doğru değildir. Ma- liyeti olumsuz etkileyen pek çok nedene rağmen. ortalama üretim dolar/ton In- gütere'de 113.1, Fransa'da 127.4,Alman- ya'da 176, İspanya 188ü ve Türkrye'de 104'tür. PöHtikalar kapatmaya yönelik Bugün uygulanan politikalar, taşkö- mürü üretimimizi iyileştirmeye yöne- lik olmayıp tasfıye ve kapatmaya yö- nelmiş bulunmaktadır. Öncelikle havzada kurulu alt yapıya göre yılda 4.5-5 milyon ton üretim ya- pılabilecekken, bu kapasitenin en fazla yüzde 60'ına ulaşılmaktadır. Pahalı ma- liyet ve zarara ilişkin önemli nedenler arasında basit yatınmlarla gerçekleşebi- lecek yüksek kapasiteye ulaşılmama vardır. TTK'nin bugünkü olumsuz bilanço- sunda en önemli etkenler' ıdarı' nitelik- te otanlardır. Son ytllarda dejenere edi- len KİT yönetim modelinin ıslahı, Tür- kiye için özelleştirmeden çok daha önemli bir konudur. İyileştirilebilecek çok yönlü maliyet unsurlan vardır. Bugün için bile kömürün ucuza ithal edilebileceği hesaplan gerçeği yansıt- mamaktadır. Hesaplarda döviz maliye- ti yeralmamaktadır. Kurfarkı nedeni ile döviz maliyeti hesaba katıldığında. TTK kapatıldığında ithal edilecek bu- günkü üretim olan 2.8 milyon ton kömürün maliyeti 8.777 trilyon lira olacaktır. Harb-ls ten Cumhuriyet i ziyaret Işçilerden Daçe'yi mektuplu protesto A N K A R A / İ S T A N B L L (Cumhuriyet Bürosu) - Türk Harb-lş Sendıkası Eskışehır Şube- sı'ne üye2 bın 500 ışçi. Devlet Ba- kanı Bekir Sami Daçe'yi ımzalı mektup göndererek, protesto ettı. Harb-lş yönetıcilen Daçe'nın iş- çiye şantaj yaptığını savundular. Mektuplarda. Türkiye'nın "hu- kuk devleti" olduğuna dikkat çeki- lerek, "Toplu iş sözleşmesinden do- ğan haklanmızın zamanında öden- memesi üzerine anayasal hakkımt- a kullanan bizlere ve hukuksal \n- la başvuran sendikalara karşı ta- kındığuuz tavn esefk karşılıyor ve kınıyoruz" denıldı. Harb-lş Eskışehır Şube Başka- nı Mustafa Kaya, dün yaptığı açık- lamada, ülke mıllı gelirinın yüzde 50 net aylık faızle dev let bonosu aracılığıyla rant sahıplerine peşkeş çekildığını kaydetti. Açıklamada, şöyle denıldı: "Yaşam mücadelesi veren emekçi halkımızdan feda- karlık istemleri, bu fedakariığı ül- kenin çıkan göstermelerinin alnn- da yatan neden. serma\e kesimine daha çok teşvik verebilmek içindir. Llkemizi yöneten siyasi iktidann sözcüsü, anavasal hakkını kullanan sendikalara karşı aba altından so- pa göstererek, işçi çıkarma yolunu seçeceklerini açıkça be\an etmek- tedir. Birfer, Harb-lş Sendikası ola- rak, ülkemizde sendikamıza ve üyelerimize karşı uygulanmak iste- nen hukuk dışı uvgulamalara kar- şı yasal haklanmızın kullanılması mücadeiesini sürdüreceğiz." Cumhuriyet'i ziyaret Harb-lş Sendikası lstanbul Şu- be yöneticıleri ve askeri işyerlenn- de çalışan işyeri temsilcileri dün gazetemizi ziyaret ederek. Dev let Bakanı Daçe'nin. kamu işçılenne şantaj uyguladıgını söylediler. Şişli Belediyesi'nde toplu iş sözleşmesi imzalandı lstanbul Haber Servisi - Şişli Belediye Başkanı Gülay Atığ ile Beledıye-lş Sendikası Başkanı Fuat Alan, dün bir araya gelerek toplu iş sözleşmesini imzaladılar. Gülay Atığ imza sonrası yaptığı açıklamada, "Ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk'ü şükranla. minnetle andığımız bu önemli günde yapılan toplu iş sözleşmesi ile O'nun ilkeleri doğrultusunda emeğin hakkına gösterilen saygı olarak işçimize ilk yıl için yüzde 65. ikinci yıl için yüzde 60. sosyal haklarda yüzde 100 ve sonuç olarak iki yılın ortalaması yüzde 95 oranında artış saglanmıştır'" dedi. HAFTAYA BAKIŞ AHMET TANER KIŞLALI Atatürk'e Anıtkabir'de yapılan saldın, üç soi partivi Taksinı Anıo'nda birleştirdi. DSP, CHP ve SHP Beyoğlu Üçe örgüt- lerinc üye partililer ve yurttaşlar, Atatürk'ü ve önderliginde kurulan cumhuriyeti sonuna dek savunacaklanm, anıün çevresinde el ele tutuşarak ifade ettiler. Kültür ve Sanat Yartıklannı Koruma ve Tanıtma VakrVnın Harbiye Askeri MuzesTnde, Mustafa Kemal Derneği yaranna düzenlediği müzayedede ise Atatürk'ün 39 fotoğrab, yaghboya ve guvaş tabkUan ile iki büstü saüldL Atatürk'ün bir fotoğrafi 55 mflyona aiıcı bulurken ikiyağlıboya tablosu ise32 ve 37 milyonasaükk (Fotoğraflar: AYKUT KÜÇÜKKAYA AA-GÜLNAZ KANTAŞ) Hak-İş Konfederasyonu Genel Başkanı Çelik, DlSK'i ziyaret etti 'Hükümet, demokrasiyi katiediyor9 lstanbul Haber Servisi - DlSK'i ziyaret eden Hak-Iş Konfederasyonu Genel Başkanı Necati Çelik, hükümetı "apoletsiz sivü iktidar" olarak nitelerken, DlSK Genel Başkanı Rıdvai] Budak "Ortak mücadele için emeğin çeşitli platformlarda bir araya gelmesi zonınluluk halini aktı" dedi. Necati Çelik ve Budak, ışçi konfederasyonlan ve TtSK'in dörtlü zirve ile 28 kasımda yeniden bir araya geleceklerini de açıkladılar. DtSK'e yeni ynnetimini laıtlamak amacıyla hir Çelik, Necati Çelik, açtıklan davalann sonucunda hükümetin alacaklannı altı ay süreyle ertelediği kamu işçilerine paralannı en yüksek faiz üzerinden hesaplayarak ödemek zorunda kalacağını vurguladı. KlT'lerin içinde bulundugu zor durumu anımsatan Çelik, bu kurumlann hacizlerine olanak sağlayan yasayla birlikte daha zor duruma düştügünü belirtti. Hak-Iş Başkanı Necati Çelik, hükümetı "demokrasiyi kadetmekk" . V£ "Bu Sİyasİ ynnprtmi apnlftd? Rıdvan Budak ise "Bizayn konfederasyonlartz ancak bıçağuı kemige dayandığını en çok hisseden örgütlerin yönetkueri>iz"diye başladıgı sözlerini, hükümetin özelleştinne ve 1995 bütçe tasansını eleştirerek sürdürdü. Öte yandan DÎSK'e bağlı Nakliyat-lş Sendikası, Aras Kargo'nun lstanbul Aktarma Merkezi Denkar'da toplusözleşme yapma yetkisi aldı. Budak. yaptığı açıklamada, Denkar'da alınan yptkinin fıim Araş Kflrg" i^ilcrini ziyarette bulunan Hak-lş Başkanı Necati shil iktidar olarak nitelendiriyorum" dedi. kapsayacağını söyledi. Kürtçe Oğretmek Başka, Kürtçe Eğitim Başka! Kürtçe Oğretmek Başka, Kürtçe Eğitim Başka! Kafalar giderek netleşiyor. Ama hâlâ bazı bulanık noktalar var. Yıllardır çeşitli toplantılarda ve bu köşede savıınduğumuz doğrular üzerinde birleşilmeye başlanması umut verici... Sayın Mümtaz Soysal'dan Iktisadi Kalkınma Vakfı'na ka- dar, birçok resmi ya da özel kişi ve kuruluş, artık şu nokta- da buluşuyor: Kürtçe öğretimi ve Kürtçe TV yayını serbest olmalı; ama bunu devlet yapmamalı! Çünkü devlet yurttaşları arasında aynm gözetemez! Hukuk devleti, yurrtaşlarıntn tümüne veremediği bir hiz- meti, sadece bir kesimine özgü olarak veremez! Bu konuda açıklık var da, "Kürtçe eğitim" denilince iş de- ğişiyor... • • • Isteyen Kürtçe oğretmek için "kurs" açabilmelidir. Hatta Dışişleri Bakanı'nın önerisine uygun olarak; "yerel dil" ile verilebilecek -seçimlik- "yerel kültür" dersinın devlet okul- larında da okutulması düşünülmelidir. Ama işin içine "devlet" girince, "aynm" konusu da -ka- çınılmaz olarak- giriyor. Devlet hangi Kürtçeyi seçecek? Zazacayı mı, Kırmançi- yi mi? Yansız yabancı uzmanlann yaptıkları araştırmalara göre; Zazaca Kırmançiden çok Türkçeye yakın! Üstelik ikisinin, Türkiye'de toplam 14-15 kadar ait dalı var. Japon dılbiiimci Goichi Kojima, araştırma yaptığı kom- şu köyler arasında bile, birbırıni anlamayanlara rastladığı- nı söylüyor. Ömeğin Paris Kürt Enstitüsü'nün yayımladığı derginin Zazaca yazılmış sayfalannı, Türkiye'de Zazaca kc- nuşan bazı köylerde kimse anlamamış! Kürtçeyi devlet okullarında "seçimlik" olarak bile öğret- meye kalktığınızda çıkacak sorun; devlet eliyle Kürtçe ya- yın yapmak istediğinizde de geçerlidir. Hangi Kürtçeyi -ne hakla- diğerlerine tercih edeceksiniz? Tek bir Kürtçe olsa bile, aynı hizmeti ana dilı Lazca, Çer- kezce, Boşnakça, Arnavutça olanlara da verebilecek misi- niz? Türkiye'de konuşulan "başlıca" 17 dil ve 24 etnik grup var. Kafkasya'dan Orta Asya'ya Türk kökenli "soydaş "top- lumları ele alın... Siz Kırgızcayı, Kazakçayı, Özbekçeyi ne ölçüde anlamıyorsanız, Ortadoğu'nun çeşitli Kürt topluluk- ları da birbirlerini o ölçüde anlamıyorlar! Türkiye içinde bile, ancak çevirmen aracılığı ile konuşa- bilen Kürt kökenli yurttaşlarımızın gerçeğine göz kapaya- bilir miyiz? Kaparsak "doğru" çözümler üretebilir miyiz? • • • iş dil öğretmeye değil de, o dille eğitim yapmaya gelin- ce... sorun daha da karmaşık. Ve ne yazık kı, kafalar daha da bulanık. Sayın Soysal şöyle diyor: "Kürtçe eğitim yapan bir özel okul açılabilir, ama resmi dili oğretmek koşuluyla!" Sorun acaba bu kadar basit mi? Niçin Fransa yıllardır milyonlarca Brötona Brötonca eği- tim serbestliği tanımıyor? Niçin, bir dil ile eğitim yapılabil- mesi için, o dilde en az on bin sözcük bulunması koşulu- nu getiriyor? ı 48 bin sözcüğe ulaşmış bir Türkçeyı bile bazı durumlar- 1 da yetersiz bulanlar.. yurttaşlarının bir kesiminin t-2 bim sözcükle "eğitim" yapmasına nasıl razı olacaklar? Kojima, ne Kırmançi ne de Zazaca ile eğitim yapılabile- ceğini söylüyor. Hatta Türkiye'deki 14-15 Kürtçe grubun- dan birisini seçerek öğretmeye kalkarsanız. ne yapılması gerektiğini şöyle açıklıyor: Öğrenciler önce Türkçeyi öğrenecekler... Sonra, Türkçe aracılığı ile -yeni bir yabancı dil öğrenir gibi- seçilmiş olan lehçeyi öğrenecekler!.. • • • Defalarca yazdım ve söyledim. Sorunun kökeninde bir "kültürel kimlik" çatışması olsay- dı; asıl patlamanın Güneydoğu'da değil büyük kentlerde görülmesi gerekirdi. Çünkü Güneydoğu'nun insanı, kendi yöresinde iken, ay- nı kimliği paylaşan ınsanıârla Dir arada... Asıl kimlik çatış- ması, oradan kalkıp da Istanbul'a Izmir'e geldiğinde orta- "A k b a n k s i z e " S e T b e S t Ç e s e ç me v e k a z a n m a s u n u y o r . . .h a kkı " A k b a n k ' t a n Serbest V a d T a s a r r u f u n u z u n t a s a r r u f u a r t ı k s i z i n e l i n i z d e . 7 günden 365 güne dilediğiniz vadeyi seçin, kârlılığınızı siz belirleyin... Bu vade, "serbest" vade. Bu vade, Akbank güvencesindeki "serbest" vade! Üstelik, hem çok kârlı, h'em çok güvenli!.. Siz de hemen bir Akbank şubesine gelin. Serbestçe seçme ve kazanma hakkınızı kullanın. Akbank "serbest" vadeli hesap uygulaması ile paranızın günlük kazancını bir an önce harekete geçirin, k â T l l Ç l k l U . . . Akbank'a danışmadan paranıza yön vermeyin! AKBANK G ü v c n i n i z i ıı F. s c r i yaçikaf! Çünkü ancak orada farklı bir kimlikle karşı karşıya ge- lir!.. Sorunun. temelde bir "ef- nik kimlik" sorunu olmadığı- na.. bölgenin olumsuz koşul- larından kaynaklandığına inanmak için çok neden var. Ama insanların ana dillerini unutmamaya, öğrenmeye çalışmalarından korkmak için de hiçbir neden yok! Fransa'da, Belçika'da, Is- viçre'de aynı dili konuşan in- sanlaryaşıyor. Üstelik de bir- birlerini çok lyı anlayabıliyor- lar... Peki Belçikalı Valonlar ya da Fransızca konuşan Is- viçreliler, kendi ülkelerinden ayrılıp da Fransa ile birleşme- yi düşünüyorlar mı? Fransız Basklarının duru- mu daha da anlamlı... Niçin Fransa'da yaşayan Bask hal- kı, sınırın öte yanındaki is- panya'nın Bask bölgesi ile bütünleşmek gibi bir istek ta- şımıyor? Siz hiç Özbekistan ile bir- leşmek için can atan Kırgız gördünüz mü? • • • Yapın toprak reformunu... Tamamlayın GAP'ı... Ve 12 Eylül Anayasası'nın kıskacın- dan kurtann bu toplumu... Görün bakalım, "bölün- me" tehlikesi falan kalacak mı?!.. Piyanist LtDYA-ÖZLEM ve Bizimkilerle Nostaljik dans müzikleri. ÇATI kalitesiyle... Cate - 2510000 PBX 2515105