Katalog

SAYFA CUMHURİYET 29 EKİM1994 CUMARTESİ 14 KULTUR t Türksanat müziğininde radyosuvar Özel radyo kanal- lannın sayılan arıtı- kça aralannda uz- manlaşmaya gitmele- ri kaçınılmaz oldu. İstanbul'da sayılan 300"e dayandığı söy- lefıen özel radyo kanallanndan Veys FM de 24 saat canlı Türk sanat müziği yayınına ge- çerek radyo ordusu arasında ön pla- na çıkmavı başardı. 87.7 frenkansından 5 kv'lik vericisiyie Marmara Bölgesi'ne yayın yapan Veys FM, Balins FM'in kardeş kuruluşu. Radyo adım sahiplerinden Veysi Balin'den ve yine daha çok ülke dışına ihraç edilen Veys 777 adlı blucin markası- ndan alıyor. Bü markanın imajını perçınlemek amacıyla kurulan rad- yo beş aydır yayında. Veys FM'in Genel Koordinatörü Dursun Güleryüz radyonun kuruluş amacını şöyle anlatıyor. "Türk sanat müziği son yıIİarda ihmal ediliyor, diğer taraftan da sanat müziği melodilerinin kullanıldığı pop müzik prim >apıyor. Biz daha ilk 27 ay sonra Sertab Erener'in ikinci çalışması"LâTkasımda piyasaya çıkıyor TadıyıüarcasüneoekAkdeniz... J J JİiJ JJ 1 J ACUMHUR CANBAZOĞLU • Müzik yolculuğuna operacı olmak amacıyla başladım. Fakat opera ruhuma uymadı, yabancılaştım o dünyaya. Sonuçta popüler müziğe yöneldim. Ilk kaset bir arayıştı. Ama ikinci kasette yapmak istediğime çok yaklaştım. Çiğdetn Demirel günden klasik tanımına uyan sanat müziğinde karar kıldık. Yayı- nladığımız Türk sanat müziği, ama makamı belli olan denemeleri de yavınılayabiliriz. Kıstaslarııni7 daha dinteyicinin kafasında tam olarak şe- killenmediğinden istek programları yapmnoruz, çünkü istekler bazen arabeske kaçabiliyor. Entelektüel bir kitleye seslendiğimizden öğretici yöne de pek ağıriık veremivoruz şimdilik..." Veys FM'in en büyük sıkıntısı re- pertuvarda. Telif sorunu yaşama- mak için yalnız piyasada bandrollü satılan kaset ve CD'leri çalan ve MESAM'a ödeme yapan radyo, pi- yasada ancak 150'ye yakın kaynak bulabilmiş. Yeni >eni Yddınm Gür- ses, Nevzat AÜığ, Selaiıattin Içli, Erol Sayan gibi isimler arşivlerini verebileceklerini taahhüt etmişler... Veys FM, müzikseverler kadar TSM camiası ve plak piyasasından da ilgi görüyor. Ömeğin Prof. Dr. Nevzat Atüğ bir stüdyo kurulup rad- yo adına konserler düzenlenebilece- ğini söylüyor. Veys FM ise en kısa sürede diğer bölgelere de ulaşabil- mek için teknik haarlıklannı sürdü- rûyor. Müzikseverler iki yıl boyunca Ser- tab Erener'in sağlık sorunlanyla ügili haberlerini aldılar basından. Önce üzüldüler, sonra her şey yolunda gi- dince sevindiler. Sertab Erener'den yine iyi haberler var, hem de bu kez müzıkle ügili. tlk kasedi Sakin Ol'dan tam 27 ay sonra ikinci çalışması "LâT", 1 kasımda piyasaya çıkıyor. Fahir Atakoğlu'nun belgeselle aynı adı taşıyan 12 Mart adlı yapıtına Se- zen Aksu'nun söz yazdığı "LâT'i kase- de isim olarak vermiş Erener. Kasedi- ni anlatmaya başlarken önce isminin üzerinde dunıyor. "Lâ'l", kesme işare- ti konmazsa Farsca dilsiz anlamına, kesme işareti konursa Arapça kırmızı anlamına geliyormuş. O 'kınnızı'yı seçmış... Kasette bu bir derece tamdık' "Lâ'l" adlı parçadan başka diğer aşina olabıleceğiniz çahşma Gabriek Saha- tores'in En İyi Yabancı Film Oscan alan Akdeniz (Mediterraneo) adh fıl- mınin müziği. Çok iyi yorumlanan bu parça büyük ilgi çekeoeğe benzer. "LâT'in altı çizilmesi gereken diğer bir özelliği de, enstrümanlann sıcakhğıru dinleyene aktarabilmek ?macıyla tüm enstrümanlann canlı çahnması. Bu aşamada eşi Levent Yüksel'in Erener'e önemli yardımı do- kunmuş. Yüksel'in aynca ilk kez dü- zenlemeye soyunduğu kasette Uzay Hepan, Erdem Sökmen ve Atilla öz- demiroğlu da düzenlemeler yapmışlar. "Lâ'T", Sertab Erener'in daha ikinci kasedi. Oysa o, bu piyasada yıllardır varmış gibi deneyimli. Bu kadar kısa bir dönemde nitelikli müzikçiler liste- sine adını yazdırmasının sırnnı ve yeni kasedinin çalışmalannı konuştuk Ere- ner'le. - tki kaset arasında geçen 27 aylık süre uzun bir aralık. Bu gecikme \almz sağlık sorunlanndajı mı kaynaklandı? Tabiı kı sağlığımın bozulması önemli bir etkendi. Biz bu kaseti ikinci ile üçüncü ameliyat arasındaki üç aylık dönemde yapmak istiyorduk, ama performansım düşük olduğun- dan başaramadık. Bir de repertuvar sorunu vardı. tçimize sinen birşey çı- kana dek bekleme taraftanyız her za- man. - Sörekli çoğul konuşuyorsunuz yapdkbtnnızı antatırken... Sezen, Levent ve ben bir ekibiz. Bu ekipte herkesin fıkri çok önemli. Onun için çalışmalan anlatırken hep biz di- yorum. Hepimizin icine sinen parça- lan hazır ettikten sonra kaset çıkar- maya karar verdik. O tarihten de bu- güne sekiz ay geçti. - Opera eğitimi görmüş bir yorumcu olarak vaptığımz müzik içinize siniyor mu? Daha akademik parçalar söyle- mek ister miydiniz? Bilindiği gibi müzik yolculuğuna operacı olmak amacıyla başladım. Fa- kat opera ruhuma uymadı, yabancı- laştım o dünyaya. Sonuçta popüler müziğe yöneldim. İlk kaset bir arayıştı. Ama ikincı kasette yapmak istediğime çok yaklaştım. lcim şu anda gayet huzurlu. - "LâT'i nasıl değerlendiriyorsunuz? Dinleyenler çok farklı söylediğimi belirtiyorlar. tlk kasete oranla repertu- var da daha güçlü. Kasetin bütününde Akdeniz'den kopmak istemedim. Tadı, rengi Akdeniz. Besteci olarak ağıriık Sezen Aksu'da; Fahir Atakoğ- lu'nun ıki. Atilla özdemiroğlu'nun bir bestesi var. Şu anda pop müzikte müt- hiş bir tüketim yaşanıyor. Kasediniz çıktıktan kısa bir süre sonra insanlar yeni kasedi soruyorlar. Bu hızlı tüketi- me da> anabilmek için daha zor tüketi- len şarkılar yapmak istedim. Salışı bel- kı mılyonlara vurmayacak ama amacım sonra dinlcndığinde de aynı duygulan verebılmesinı. yıllara mey- dan okumasını sağlamak. - "Lâ'l" ikinci kaseriniz obnasına rağmen müzik dümasında hayli önemli bir ver edindiniz. İlk çalışmadan bu yana geçen sürede bu aşamayı nasıl ger- çekleştirdiniz, ne gibi değtşiklikler oldu? İki buçuk yılda yorumculuk açısı- ndan ileri gittiğimi hissediyorum, kon- serler. TV programlan, sahne calışma- lan artı değerler getiriyor. Bir de duy- gulanmı sesime daha iyi yansıttığımı düşünüyorum. Tabiı müzikseverler bu değişikliği daha pek saptamış durum- da değiller. Kasetten sonra bendekı değişiklikleri görecekler ve değerlendi- recekler. - Size yöneltilen sorular hep 'Sezen Aksu olmasaydf diye başlıyor ve Ak- su'nun Sertap Erener'in kariyerindeki önemini vurgula> arak süriiyor. Bu sizi rahatsız ediyor mu? Kaset çıkartacak insanlann bir pro- düktörü olmalı. Ben kaset yapmaya niyet ettiğimde bu piyasada 20 yıldır varhğmı sürdüren Sezen Aksu'nun bana en fazla yardım edecek isim olduğunu biliyordum. Önce bu kişisel bir tercihti. Tabii Sezen Aksu ismi de benim için büyük bir avantajdı. Ama bu yardım onun bana güvenini de gös- teriyordu... Bu işin ilk on yılı büyük zorluklarla geçiyor. Sezen, benim ve Levent'in bu zorluklan yaşamaması için elinden geleni yaptı. Sezen Aksu olmasaydı gibi sorular medyatik bir yaklaşım, çünkü Sezen Aksu var ve benim gelişmemde önemli bir isim - Müzikten çok imaj önemli hale gel- diğinden yeni kaset çıkaranların göriin- riılerini değiştirmeleri de hayli moda. Bö>le bir hazırlığınız var mı; videoklip- ler hazır mı? İmaj değişikliği filan kesinlikle söz konusu değil. Kasım ayının başında Almanya turnesine gideceğimden yalnız bir klıp çekebıleceğiz bu dö- nemde. Şevddm Ağlıyoradlı parçanın klıbını Üstün Barışta çekecek. Ben bu klibi bir Avrupa sineması havasında planliNorum. hissediyorum. Klıp için geçen pazar Ara Güter, Galata'nın ar- ka sokaklannda fotoğraflanmı çekti. Klibın başında Ara Güler'in bu fotoğ- raflan girecek. Önemli bir nokta var. videonun ışığı çok yapay olduğundan ışığı daha iyi emen 35 mm'lik fılm kul- lanıyoruz. - Popüler muziğin en güçlü seslerin- den birisiniz. Bu sesle Türki\e dışında üncmli işler y apma gibi bir hedefiniz > ar mı? Yıllarca hep îngilizce şarkılar söy- ledim. yabancı şarkıalan taklıt ettim. Bir süre sonra baktım kı. bu ben deği- lim, hedeflerim büyüdü. daha geniş kitlelere, Türkiye dışına da şarkı söyle- yebileceğimi düşünmeye başladım. Samimiyetle bu işın Türkçe şarkı söy- leyerek yapılabileceğine inanıyorum artık. Yeter ki buradaki kokuyu. bu- radaki izleri dünya standartlannda değerlendirip sunabilelim. Murat Özyüksel'den altematif bir çahşma 'BirÇiçek YılıSonra...'Müzik piyasası, birbiri ardına çı- kanlan pop-arabesk denilen çalı- şmalarla dolup taşarken. arada sıra- da 'sıradışı' kasetlerlekarşılaşıyoruz. Örneğin Murat Özyüksel'in ilk yapıtı Bir Çiçek Yüı Sonra bu dö- nemdekı şablon çalışmalara hiç 'yakışmayan' bir bütünlüğü ve me- sajı bulunan, üzerinde hayli emek sarfedilmiş, ücari beklenüleri fazla olmayan bir kaset. Özyüksel, beste- lediği on parçayı beş ayn sanatçının yorumuyla kasete koyarak ve kendi imzasını atarak Türkiye'de alışı- lmadık bir adım atmış durumda. Bir Çiçek Yıh Sonra'nın düzenle- meleri Ercüment Vural'a ait. Murat Özyüksel Vural aynca Lavinya ve Kuşlar ve Çocuklar adb iki Özyüksel bestesini seslendirmiş. Diğer parçalann solist- len Teomant Yakupoğlu, AIi Erenus, Selen Gülün ve Aslı Omağ. Kasette, ağıriık Afşar Timuçin'de olmak üzere Özdemir Asaf, Orhan Veli, Özcan Yurdalan'm şürjerinin bestelerine yer veren Murat Özyük- sel, öğrenim gördügü İstanbul Er- kek Lisesi'nin müzik yanşmaJannda iddiah olduğu dönemde müzik çah- şmalanna başlamış. Çeşitb solo kon- serlerden sonra, Bursa Uludağ Üni- versitesi tküsat Fakültesi'nde öğre- nim görevlisiyken öğrencileriyle Işığın Yansmasa adıyla bir grup kurmuş. Bursa'da büyük bir rocîc potansiyeli olmasına İcarşın beste- İerini değerlendirebilmek için İstanbul'a gelmesi gerekmiş... - İdeolojik ve yenilik olarak kaset pop müziğe neler getiriyor sizce? - Yaşantımda ne varsa kasede yansıdı. 35-40 yaşlan arasındaki bizim kuşak 80 sonrası umut ve umutsuzluğu bir arada yaşıyor. Bir kısmımız sarsıldık, gittik, piya- sanın şartlanna uyduk. Bir kısmımız da radikal tavnmızı ko- ruduk. Hâlâ düşünce özgürlüğü- nü, insan haklannı savunmaya çalışıyoruz. İşte, parçalanmda bu umutla umutsuzluğun yanında mücadele gücü ve gerçek bir hümanizm var. Müzik olarak ge- ürdiği yenilik ise düzgün çahşmay- la altematif müzik oluşturması. - Tür açsıodan Bir Çiçek Yüı Sonra, nasıl tanımlanabilir? - Softrock kategorisine koyu- yoruz, altyapısı bu, ama melodiler tamamen bizden. Ben bu kasette öncelikle Türkçeyi iyi kullanmayı, baştan sona dek bütünlüğü olan bir çahşmayı hedefledirn. Ticari bir kaygım olmadığı için estetik açıdan kahcı olan, yeni bir hava getiren kaset yapmak istedim. Pi- yasaya uzak olduğumdan daha ra- hat davranabildim. - Pekiyi nasıl bir tepki bekb'yor- sunuz kasede? - Kalite açısından kabul görece- ğjden çok umutluyum. Bugün yapılan popa alternaüf müzik ara- yan, Türkçe kaliteli bir şeyler din- lemek isteyen insanlann olduğunu biliyorum. Medya sonuna dek desteklese de pop-arabeski dinle- mekten kaçınanlar TV'de bu tür müzikle karşılaşınca kanal değişti- riyor, değiştirdiği kanalda da aynı rnüzikle karşılaşınca yabancı mü- zik dinliyor. Bu kesime nasıl ulaşa- cağımı bilmiyorum ama kasedin varhğmdan haberdar olduklan- nda seveceklerine inanıyorum. Peter Gabriel, dünya turnesinden yeni CD'lerle döndü Banşiçin diyardiyargezdi Gabriel'in yeni çalışması dünya çapında büyük ilgiyle karşılanıyor. Çünkü ırkçılığa, açhğa, savaşa karşı olanlann tüm dikkatleri onda. Her dayanışma konserine koşuyor, müzik yardımıyla dünyanın gözünü sosyal sorunlara çeviriyor. On altı ay süren dünya turnesinden bir çift CD ve yüz dakikalık görüntülerden oluşan 'CD-Rom"la döndü Peter Gabriel. Hazirandaki Mısır konserine getirilen yasaklama hariç her şey yolunda gitti. Robert Lepage'ın yönettiği sahne şovlan. rengarenk gıysileriyle dans eden gruplar, Gabriel'in en ufak mimiğini bile yakalamaya çahşan kameramanlar ve canlı müziğin hakkını veren enstrüman ustalan, on altı ay boyunca aynı performansı sürdürmeye ça- baladılar... Modena konse- rinde kayıt edi- len parçalar Batı'da birincisi on, ikincisi beş yapıttan oluşan iki CD'de toplandı. Kon- serden sahneler de son derece kaliteli ses ve görüntü- yü bir arada sunan X-Plora 1 adlı Cp-Rom'a (Avrupa'da yaklaşık iki milyon TL'ye satılıyor) sığdınldı. 1992 tarihli Us adh stüdyo albümünden sonra Gabriel'in diskografisine SecretVV'orld Live adıyla katılan bu double CD, bizde tek kaset halinde yayımlandı. Altını çizmekte yarar var; kasette. aralannda Steam, Blood of Eden ve Digging in the Dirty'nin bulunduğu Us albümünden yedi parçayı, So albümünden de ikisi Sledgehanuner ve Don't Give L'p olmak üzere dört parçayı seslendiriyor Peter Gabriel. Kısaırısam. Bm ..a oi Konserlerde yer alan müzikçiler Gabriel'in sürekli çaldığı isimler; gitarda David Rhodes, basta Tony Levin, da vulda Mamı Katche, klavyede Jean Claude Naimro, kemandaShankar,düdükte Levon Minasyaa, vokalde Paula Cole. Peter Gabnel'ın yeni çalışması dünya çapında büyük ilgiyle karşılanıyor. Çünkü ırkçılığa, açhğa, savaşa karşı olanlann tüm dikkatleri onda. Her dayanışma ya da yardım konserine o koşuyor, müzik yardımıyla dünyanın gözünü I sosyal sorunlara çeviriyor. Bu tip konserlere katı- lanlan reklam peşinde olmakla suçlayan basın bile onu ayn bir yere koyuyor. Gabriel'in en önemli özelliği, rockla etnik kökenli müzikleri ustalıkla kaynaştırması. Böylelikle sürekb taze ve ilginç müzik'sunabiliyorinsanlara. Bu arada WorW Music çahşmalannda yanında yer alan Youssou N'Dour, Neneh Cherry ve Pela Kouti de onun yolunda üerleyerek. kendı özgün müziklerini uluslararası piyasada tanıtmaya çalışıyor. Gabriel, müzikleideolojinin eskisi gibi kaynaşamadığı bir ortamda düzene kafa tutan bir Don Kişot'a benziyor ve asla politik misyon yüklenmeden insanlık adına bu tip çahşmalan ileri götüreceğini beü'rtiyor. saya sürdürülen kasette Vardar Ovası, O Yaylaiar Yaylalar, Gökteki Y ıldızı Sayan Olur mu, Kaleden İniş -1990 Şubatı'nda F. Almanya'da M'otur, Bulırt Kat Kat Olmuş Ay» yaşarruru yitiren sanatcımız Sümey- Önöne, Ay Dost, Sunayı da Deli Gö- ra'nın çeşitli stüdyolarda kaydedıl- nül Sunayı, Maçm Dağı, Gam Çek- miş on türküsü Vardar Ovası adh me Haline, Havada Turna Sesi Gelir kasette toplandı. adlı türküler yer ahyor. Yeni Dünya Plak etİketiyle piya- - Jom MitcheU, Ntght Rkte Home adlı albümünden üç yıl sonra yeni çalışmasmı 1 kasırnda ABD'de piya- saya çıkanyor. Yeni albümün adı Turbolent Indigo. Bu arada Tom Petty'nin ekim ayının ortalannda yayımlanan yeni çahşmasj Wildfk>- vers, ünlü eleşürmenlerden olumlu tepkiler topluyor. - Jefferson Airplane hayranlanna müjde: efsanevi grup yeniden bir araya gelmek üzere. Pepsi Cola'nın bir reklamım seslendirmek için top- lanan gruptan Paul Kantner, Marty Baiin ve Jack Casady haberi yalan- lamazken gözler Jefferson Airpla- ne'in solisti Grace Slick'e çevrildi. Slick şu anda evinde alkol tedavisi görmekle meşgul. AKORD Amerikan 'Yunus' olur mu? SELMİANDAK Geleneksel Türk edebiyat ta- rihinin evrensel düşünür ozanı Yunus Emre'nin değeri ölümsüz- dür. Bu yüce ozanın, kişiliği tartışılmaz ölümsüz değeri ne- deniyle onun adına yazılacak, yapılacak, üreülecek ve yorum- lanacak her şey için Yunus'un düşüncesine, duygulanna ve ya- ratımı ile amaçladığı "insancıl yo- lu"na asla gölge düşürmeyecek bir titizlik ve bilinçli bir araştırma gerekir. Özellikle "derin düşünür- ozan" karakterindeki Yunus Em- re'nin dizelerindekı insanal, ev- rensel ve toplumsal değerler tam anlamıyla bılınmeden, bu konu- larda deneyimli olunmadan, ne onu konu edinen bir belgesel, bir oyun, bir fılm veya başka bir et- kinlik, ne de onun dizeleri beste- lenebilir ve müzikle seslendirile- biür! Yunus Emre'yi okumuş ve be- nimsemiş olanlar için bilinen noktalara neden dokunduğumu kısaca belirteyim: Bugünlerde bir müzik kasetinden söz ediliyor. Başında, "Amerika'da George Bush'u başkan seçtiren adam ola- rak tanınan; Türkiye, Amerika, Azerbaycan, Kazakistan, Çin'de inşaat, petrol, elektronik şirketi, altın, gümüş >e bakır madenlerinin sahibi işadamı olan; aynca Ameri- ka'da Cumhurivetçi Parti'den se- natör oimaya hazırlanan Alı Rıza Bozkurt, bü) ük ozanunızın dizele- rini pop \e rock tarzında bestele- yerek kendi sesiyle 'Yunus Emre Amenka'da' adıyla bir kaset dot- durdu" deniyor. Bir dergide de •'Sıvas'tan Dallas'a miirhiş Türk" başlığı atılmış!. Olağanüstü bir olay ve ülkemizin dışta tanıtı- lması bakımından da yararb değil mi? Bu kaseti içeren müziği ve Yu- nus'un nasıl bestelendiğini din- lememiş olsaydım, ben de alkı- şlayacaküm! Ama ne yazık ki, durum tam tersine! Çoksesliük olarak saz, flüt, zurna ve Ame- rikan gitan kullanıldığı söylenen bu müziklerde Yunus Emre'yi seslendiriyor denebilecek tek bir nefes yok... Yunus Emre'yi ses- lendirebilmek, en deneyimli bes- teci için bile kolay değüdir! Türki- ye'de bu konuda saygın ve değerli yapıılar, evrensel-çoksesh müzik alanında yapılmadı değil: övüle- cek bicimde yapıldı. ömeğin klasik türde Adnan Saygun'un "Yunus Emre Oratorjosû"... Po- püler müzikte de adı bilinen bir- kaç bestecimizin ve yorumcumu- zun; herhalde anımsarsmız... QnumaraTürk pop müziğinde ge- çen hafta yeni kaseti Ne Ma- sal Ne Rüya ile Nilüfer ilksıra- ya yerleşti. . Mustafa' San- Enc Clapton dal Suç Bende ile en çok satanlar hstesinde ikinci. Ahmet Kaya ise geçen hafta Şarkılarım Dağlara adlı kasetiyle üçüncü sıraya yerleş- ti. Türk sanat müziğinde Muazzez Abacı, Kar Yangınlan adh çalı- şmasıyla iyice zirveye yerleşti. Hü- ner Coşkuoer TV programlanyla desteklediği Olamaz adlı kasetiyle geçen hafta ikinci sıradaydı. Ebru Gündeş "eskimesine" karşın Tatü Bela'yla üçüncü. Türk halk müziğinde mini bir hareketlilik yaşanıyor. Songûl Karlı, Orabyam Ben'le 1 Numara'- daki yerini koruyor. Yeni isimler- den Hilal özdemir, İrem Kız'la Karlı'yı izliyor. Hasret Gültekin Seçmeler 1 adlı çahşmasıyla listeye üçüncü sıradan girdi. Yabana popta zir\e bir anda ic Clapton'ın oldu. Clapton uzun süredir beklenen çahşması Erom The Cradle la hder. R.E.M, Monster'la bir sıra aşağı inerken Snap, WeUcome To Tomorrov'la üçüncülükle yer aldı. Klasik Batı müziğinde piyasaya çok az ürün sunuluyor; bunlar da kitlelere iyi tanıtılmadığı için tüke- ticiye ulaşamıyor. Bu nedenle Do- mingo, Carreras, Pavarotti üçlüsü- nün Mehta'nın katkılanyla dol- durduğu The 3 Tenors In Concert 1994 adlı çahşma geçen haftayı yine zirvede kapadı. FromThe Cradle- Eric Clapton Mamouna- Bryan Ferry Honey- R. Palmer Pavvinsho Madonna Guitars- Gilby Clarke Have a Little Faith- Joe Cocker Schezophrenia- Sepoltura Born Dead- Bod> County A Bronx Tale, Music From The Motion Picture Bedtime Stories- Madonna Anadolu- Aydın Esen Vardar Ovası- Sümeyra Çivi Gibi Çak- Ersan Erdura Ozgürlüge Adanan Şinier- Gülsen Tunccr