Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
14EKİM1994CUMA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Bayındır gıda
sektöpönde
• EkoDomi Servisi - Bayındır
Grubu, Fındık ürünleri ve
çikolata üreten Ordu'da
kurulu Sağra Gıda Sanayi ve
Ticaret AŞ'nin hisselerini
alarak gıda sektörüne girdi.
Bayındır Grubu'ndan
yapılan açıklamada Bayındır
Holding, sermaye arüşı ve
finansman temini suretiyle
955 milyarlirahk kaynak
yaratarak, Sağra'nın her
türlü tescilli marka, isim ve
patent haklan haklan da
dahil olmak üzere, yüzde 54
hissesini satın aldı.
ZeytinyağıABD
pazamnda
• İZMİR(AA)-Türk
zeytinyağının ABD pazanna
köldü biçimde yerleşmeye
başladığı bildirildi. TARİŞ
Genel Müdürü Prof. Dr.
Oğuz Oyan, bırliklerinin
Amerika'ya 36 değişik
markada zeytinyağı ihraç
ettiğini söyledi. Oyan,
'Tesislerimizde üretilen
zeytinyağını 4 yıldır ABD'ye
ihraç ediyoruz" dedi.
TOBB'mnAlmanya
gezisibaşlıyor
• ANKARA (ANKA)-
Türkiye Odalar ve Borsalar
BirliğTnin(TOBB)
Almanya'daki iş olanaklannı
arttırmak amacryla bu
ülkeye dûzenlediği gezi.
bugün başlayacak. Geziye
Deviet Bakanı Aykon
Doğan. üstdüzey
bürokratlar ve işadamlan
heyeti katılacak.
Türk-Alman İşadamlan
Dernekleri Federasyonu'yla
(TİDAF) birlikte Bonn'da
düzenlenecek toplantıda. iki
ülke arasmda ticari
işbirliğinın arttınlması,
gümrük birliği, yabana
sermaye yatınmlan, turizm
konulanelealınacak.
Mercedes'ten
1 trilyon sermaye
• ANKARA (ANKA)-
Mercedes BenzTürk AŞ'nın
sermayesi bir trilyona
yükseltilirken İLKSAN'ın
turizm şirketinin
sermayesinde 79 milyann
üzerinde arttınm yapıldı.
Mercedes BenzTürk AŞ'nin
sermayesinde 760 milyar
liralık arttınm
gerçekleştirilecek.
İşbiPliği
protokolü
• ANKARA (AA) - TİSK ile
Avusturya Sanayiçıleri
Federasyonu (VÖİ) arasında
Türk ve Avusturyalı
işletmeler düzeyinde bağlann
güçlendirilmesini, sorunlann
çözümlenmesini, endüstriyel
ve teknolojik işbirliği
girişimlerinin
desteklenmesini öngören
protokol Ankara'da
imzalandı.
14 EKİM
CUMA
07.00
Öze!
Sabah Kuşağı
09.45
One on One
10.00
Povver Magazın
12.00
Povver Mıx
14.00
Futore Hıts
15.00
Meltem Shovv
16.55
5 te 3
17.00
BRITISHAIRVVAYS
Top of the Pops
18.00
Rana Pınnçaoğlu
19.00
VVela
mveChart Shovv
21.00
f
'Çağan Dance Stop'
24.00
Povver
Midnight Mıx With
DJ. Peter Thomas .,
03.00
Povver Juke 3ox
MESS'inyaptığı ücrette yüzde 15, sosyal yardımda yüzde 9 zam teklifı ortalığı kanştırdı
Otomotivdegrev çanları• Metal işkolunda 91 bin
işçiyi kapsayan toplu
sözleşme görüşmeleri
tıkanmak üzere. Türk
Metal BaşkanVekili
Behzat Erdal,
"Uyuşmazhk tutanağı
tutuldu. Şimdi arabulucu
gelecek. Teklifımiz yine de
kabul edilmezse grev karan
alacağız" dedi.
AHMET ÇELİK
Otomotivde altı ay önce ya-
şanan satış krizi üretim krizıne
dönüşüyor. Metal Sanayi İşve-
renleri Sandikası (MEŞS) Türk
Metal, Birleşik Metal-İş ve Öz-
çelik-İş sendikalan arasında 91
bin işçiyi kapsayan toplu özleş-
me görüşmeleri tıkanmak üzere.
MESS tarafından Türk Metal'e,
sendikanın enflasyon artı refah
pa>ı ıstemesine karşın, yapılan
"ücrette yüzde 15 ve sosyal yardı-
mlara yüzde 9 zam talebi" or-
talığı kanştır
dı. Türk Metal teklifı kesinlik-
le kabuledilmez bulurken, gö-
rüşmelerde henüz ücret aşa-
maşına gejmeyen Birleşik Me-
tal-İş ve Özçelik-İş sendikalan
aynı teklifın kendilerin de yapı-
lması halinde kabul
MESS, DiSK, TİSK ve Birleşik Metal-İş başkanları görüşmelere umutlu başlamışlardı.
etmeyeceklerini belirtiyorlar. 15
ağustosta başlanan toplu iş söz-
leşmesi görüşmeleri ile ilgilı ola-
rak bilgi veren Türk Metal Sen-
dikası Başkan Vekili Behzat Er-
dal, yapılan teklifın oldukça
manüksız olduğuna dikkat çek-
tı.
MESS'in çalışma süreleri ko-
nusunda verdığı teklifı de kabul
etmelerini ıstediğini belirten
Behzat. "Uyuşmazlık tutanağı
tutuldu. Şimdi arabulucu gelecek.
Teküfüniz vine de kabul edilmez-
se arabulucu tarafından hazırla-
nan rapordan sonra grev karan
alacağız" dedi. Görüşmelere 70
bin işçı adına katıldıklannı belir-
ten Türk Metal Gebze Şube
Başkanı Mahmut Taşdemir de
MESS ile anlaşma sağlanama-
yan maddeleri şöyle açıkladı:
"Anlaşmazlık kapsam. iş gü-
venliği, fazla mesailer >e sosyal
hakları içeriyor. Sendikamızın,
1. yıl için enflasyon, refahpayı. 2.
yıl için enflasyon arüş talebine
karşılık MESS, ücrete yüzde 15
ve sosyal yardımlara da yüzde 9
zam talebinde bulundu. Ancak bu
teklifın kabul edilecek bir yeri
yok."
Birleşik Metal-İş Sendikası
Genel Sekreteri Halit Erdem.
aynı teklifın kendilerine yapıl-
ması halinde yorumsuz ve açık
bir şekilde "hayır" diyeceklerini
belırtirken, aynı sendikanın
Toplu Sözleşme Daıre Başkanı
Servet Baykan da. "Henüz o aşa-
maya gelmedik. Ama böyle bir
teklifin Türk Metal tarafından
kabul edilmemesi isabetlidlr. Ka-
bul edilecek bir teklif değil" dıye
konuştu. Yüzde 50 ücret zammı.
yüzde 135 de sosyal yardım
zammı istediklerini belirten
Baykan. "Yani sosyal yardun
zamlarında yüjık enflasyon
oranında bir artış öngörüyonız.
Ücret zammında ise altı aylık
enftasyonu göz önüne aldık" şek-
lınde konuştu.
Hükümet tarafından kriz ile
birlikte satışlannın düştüğünü
belirten otomotiv sektörüne bır
takım kolayhklar sağlandığını
belirten Baykan konuşmasını
şöyle tamamladı:
"Bir malı üretip zaranna sat-
mazsuı. Onlar araba satarlarken
enflasyonun altında kar ederek
mi satnorlar. İşçi neden enflas-
yonun altındaki parayla çalışsın.
Bunun mantığını anlamak müm-
kün değil."
Özçelık-İş Sendikası'ndan bir
yetkıli de, "Onlar bağırıp çağınp
hükümetten istediklerini alıyor-
lar. Ancak bize gelinceO 'yüzde
15 zamla yetinın" diyorlar. Böyle
şey olmaz" dedi. Kendi teklifle-
rinin enflasyon artı refah payı
oluğunu belirten aynı yetkili,
"Hükümet otomotivcilere ödün
verirken özveriyi bize yükledi.
Ancak söz konusu olan işçi ücret-
leri olunca Türkiye'yi batırdı"
diyorlar" diye konuştu.
G.Doğu teşviklerinde araa olan TKB'ye trilyonluk paketlere rağmen kaynak aktarılmıyor
Kalkıııma Baııkasıkalkındırmıyor
BEHİÇ GÜRCTHAN
Güneydoğu'ya venlecek teşviklerde
araa kurum olan Türkiye Kalkınma
Bankası (TKB) iki arada sıkışmış du-
rumda. Bir yandan, paket açma konu-
sunda bonkör olan hükümet. Hazine-
den Türkiye Kalkınma Bankası'na kay-
nak aktarmazken. doğulu yatınmcı kre-
di alamamaktan şıkayetçı. TKB hakkı-
nda yapılan şikayetler bölgedeki bir Sa-
nayi ve işadamlan Derneğı'nın Başkanf-
nın şu iddiası ile doruk noktaya ulaşıyor:
"Güneydoğu'daki yatınmlann gerçek-
leşmemesinde, en büyük sorumluluk
Kalkınma Bankası elemanlanna ait. Ka-
bahat bu krediyi haketmiş diye ünza atan-
larda. Engin Chan gibUeri orada da var."
Kalkınma Bankası yetkihlen ıse ken-
dilerirun özkaynaklan bulunmadığını ve
yatınmcıya ka>Tiak aktarabilmek için
Hazine'nın ehne baktıklannı belırtiyor-
lar. Başbakan Tansu Çiller'ın açtığı pa-
ketlerden dolayı TKB'ye hıçbır kaynak
aktanlmamış durumda. Bankadan 93
yılının eylül ayından alacağı olanlar pa-
ralannı ancak geçen temmuz ayında ve
tahvil olarak alabildiler.
Banka konusunda diğer bir şika>et ise.
teşviklenn Güneydoğu gibi az kalkınmış
bir bölgede yoğunlaştınlması yerine.
Batı'ya aktanlması ki. TKB >etkiliteri de
• Güneydoğu
Sanayicileri ve
İşadamlan
Deraeği Başkanı
Garan,
"Güneydoğu'daki
yatınmlann
gerçekleşmeme-
sinde, en büyük
sorumluluk
Kalkınma
Bankası'na ait"
diyor.
en büyük kaynağın Marmara Bölgesf ne
aktanldığını doğruluyor.
Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Baş-
kanı İsmail Demirkol'un verdiği bilgilere
göre, Şanlıurfa'nın 30 Haziran 1994 itı-
banyla TKB'den alacağı 10 milyar 438
mılyon lıra. Doğu'daki 23 ılin toplam
prim alacağının ise 300-400 milyar lira
arasında olduğu söyleniyor. İsmail De-
mirkol'a göre Kalkınma Bankası'nın
içinde çürükler var ve teşvik dışı uygula-
malarda da yanlışlıklar yapıhyor. Açılan
"yatınm paketleri" içinden ise bugüne
kadar birşey çıktığı görülmemiş. Güney-
doğu Sanayi ve İşadamlan Demeği Ge-
Doğu illerine verilen tesvik
lller
Kaktart
Mardin
Şanburta
Batman
Adıyaman
Siirt
Şjmak
Diyarbakır
1989-92
, 50milyonTL
47 milyar TL
13mltyarTL
17 milyar TL
143miiyarTL
51 milyar TL
35 milyar TL
93 milyar TL
1993-94 (ilk 4 ay)
-
22.3 milyar TL
99 milyar TL
10 milyar TL
13 milyar TL
2 6 milyar TL
-
27 milyar TL
Kaynak. GÜNSİAD
nel Sekreten Nesim Sevinç'in , "Para ve-
rilmemesi için ne kadar zorluk varsa çı-
kanyorlar" şeklınde ifade ettiği zorluklar
bölgeyi denetlemeye gelen en son kurul
ile ilgîli.
Açılan paketlerde para çıkmadığı gibı.
paketlerin içeriği de kalkınmaya yönelik
değil. Hakkari için açılan 2.1 tnlyonluk
paketın büyük bir kısmını. kamu dairele-
ri ve lojmanlannın tamın oluşturuyor. İl
için hayati önem taşıyan hay"\ancılık ıçın
ise 2.1 trilyondan aynlan miktar sadece
96 milyar. Nesım Sevınç'e göre bu ra-
kamdan beş kuruş bile ödenmiş değil.
Hakkari Ticaret ve Sanayi Odası Baş-
kanı Ahmet Şen ise bu paranın bu kış or-
tamında ödense bile bir işe yaramıyaca-
ğını belirtiyor.
Yatınm nereye gidiyor?
Güneydoğu ıçın durmadan yatınm
paketleri açıladursun, bölgedeki
yatınmcılann gözünde "Başbakan'ui
sözü güvenilir değil". Polıtık çevrelerce
sıkça tekrar edılen, "Bölgeye aldığımı-
zdan fazlasını aktanvoruz" şeklindeki
sözlenn ıse gerçeğı ve ıyı nıyetı yansı-
tmaktan uzak olduğu belirtiliyor.
Güneydoğu"dan alınanla. venlen
arasındakı fark vergi gelirleri ve yapılan
harcamalar gözönüne alınarak hesap-
lanıyor.
Oysa bölgenin Türkiye'ye katkısının
sadece vergı gelirlenyle ölçülmesınin bü-
yük bır hata olduğunu Güneydoğu Sa-
nayi ve İşadamlan Demeği Başkan ı
Mehmet Garan şu sözlerle ıfade ettı :
"Türkiye'nin 4.5 milvon tonluk petrol üre-
timinin bütün hepsi bu bölgeden sağlanır.
AyTica yine ülkenin tahıl ihtiyacının bü-
yük bir bölümümi de, yılda 2.5 milvon ton-
la yine bu bölge sağlıyor."
1 ton petrolün 5 vanle eşdeğer olduğu
ve 1 varilin 20 dolardan ışlem gördüğü
gözönüne alınırsa. bölgenin sadece pet-
rol yoluyla Türkiye'ye yıllık katkısı 16
trilyona yaklaşıyor.
YORUM
ÖZTtN AKGÜÇ
Ekonomide Kararsızlık
Türkiye ekonomisi giderek daha kararsız, iç ve dış ge-
lişmelere karşı daha kırılgan hale gelmektedir. Dış borç-
ların ulusal gelire oranının yüzde 50.0 dolayında oluşu,
kamu kesimi borçlanma gereğinin ulusal gelirin yüzde
17.0'sine ulaşması, devletin bütçe giderlerinin yaklaşık
yüzde 30.0'unun faiz ödemelerinden oluşması, banka-
lardaki döviz mevduatının TL mevduat tutarını aşması,
net altın ve döviz rezervimizin eksi (kırmızı) kalıntı (baki-
ye) vermesi, diğerlerinin yanı sıra ekonominin kırılganlı-
ğını arttıran etmenlerdir.
Serbest pazar ekonomisinde, üretim, yatınm kararla-
n, girişimcilerin piyasadan aldıklan belirtkelere (sinyal-
lere) ve kendi bekleyişlerine göre verildiğinden siste-
min yapısında istikrarsızlık vardır. Sistemde tekelleşme
arttıkça, kararlar az sayıda firma tarafından verileceğin-
den, istikrarsızlığın artması da doğaldır.
Türkiye'de ekonomik kararsızlığı, Batı'nın serbest pa-
zar ekonomilerine göre arttıran, en az dört etmenden
söz edilebilir. Bunlar, firmaların finansal (mali) yapılan,
vadeli pıyasalarm olmayışı, oy kaygısı ile ekonomiye
yapılan politik karışmaların yoğunluğu ve ekonomiyi yö-
netenlerin kişisel çıkar hesaplarına dayanan kararları-
dır.
Türkiye'de firmaların büyük ölçüde borçla, özellikle
kısa süreli borçla faaliyetlerini fonlamaları, ekonomide
kararsızlığı arttırmaktadır. Ekonomide iyimserliğin kay-
bolduğu, karamsar bekleyişlerin arttığı dönemlerde, fir-
maların, finansal yapılarının da etkisiyle, üretim ve yatı-
nm kararlarında ani frenler yapmalan, ekonomide dal-
galanmanın boyutunu şiddetlendirmektedir. 1994 yılının
özellikle ikinci üç aylık döneminde, önceki yılın yüzde
11.0 büyüme hızına karşılık, büyüme hızının eksi 11.3
gerilemesi, dalgalanmanın boyutunu göstermektedir.
Serbest pazar ekonomilerinde, geleceğın belirsizliği-
ni azaltmak, fiyat oynamalarının doğurduğu riski yay-
mak için, vadeli piyasalar gelişmiştir. Mal, menkul de-
ğerler, döviz ve faizde oluşan vadeli piyasalar, belirsizli-
ği büyük ölçüde azaltmakta; firmalara, riski yayma, fiyat
oynamalarının doğurabileceği zarar olasılığından kaçı-
nmak olanağını vermektedir. Türkiye'de bu tür vadeli
pazarların gelişmemiş olması, belirsizliği arttırmakta;
firmalar zaman ufuklarını daraltarak, kısa dönemler için
ekonomik kararlar almakta, uzun dönemli satış, üretim,
yatınm planları yapamamaktadırlar. Kısa dönemli ka-
rarlar, istikrarsızlığı arttıran bir etmen olmaktadır.
iktidarda olan politikacıların, partilerin kamu fonlarını,
oy satın almada kullanmaları, yaygın deyişle seçim eko-
nomisi politikası izlemeleri, ekonomide enflasyonu az-
dırıcı, dengeleri bozucu bir etki yapmakta, uzun dönemli
plan yapılmasını olanaksız hale getirmektedir.
Son yıllarda ekonomik tahminleri güçleştiren, ekono-
mik dalgalanmaların boyutunu şıddetlendiren yeni bir
etken daha ekonomik yaşantımıza gırmıştır' Ekonomiyi
yönetenlerin, kişisel hesaplarla, malvarlıklarının değe-
rini yükseltmek için aldıklan kararlar Bu tür kararlar,
döviz kurlarını, faizleri, hisse senedi fiyatlarını etkileye-
rek, ekonomiye yeni bir belirsizlik öğesi katmıştır.
Belirsizliğin aşırı olduğu, kırılgan hale gelmiş bir eko-
nomide, düzenli bir gelişme beklemek, aşırı iyimserlik-
tir. Belirsizliğin, kırılganlığın doğurduğu bir olumsuzluk
da dengelerin, ekonominin tam ıstihdam düzeyinin çok
altında oluşması, ekonominin potansiyel gücünü kulla-
namamasıdır.
Türkiye'de belirsizliği azaltabilmek için, yol gösterici
uzun dönemli bir plana gereksinme vardır. Türkiye'nin
plan disiplinine az çok uyduğu geçmiş dönemlerde, ge-
rek enflasyon gerek büyüme hızı ve istihdam, gerekse
dış borçlar açısından 1980 sonrasına göre çok daha yük-
sek başarım gösterdiği bir gerçektir.
Bazı sloganlar altında belirli kişi ve gruplara çıkar
sağlayan politika ve uygulamaları bir yana bırakıp, belir-
sizliği azaltan bir planlı döneme yönelmek Türkiye ve
geniş kitlelerin çıkarları açısından daha umut verioi gö-
zükmektedir.
Genel Müdür Volkan, fmansman desteği için çalıştıklannı söyledi
Exnxıbaıık'tan yeni ihracat paketi
Kimin elleri temiz?.
E
mlakbank skandalında son derece renkli
vesürekleyıcı öyküler, gazetesayfalarını
veTV ekranlarını işgal ettı.
Modaya uyup bir öykü de bız anlatalım.
Anlatacağımız, öyle çok büyük bir ruşvetyada
yolsuzluk hikayesi değil. Sadece Türkiye'de
işlerın nasıl yürüdüğünü anlatan biranekdot...
Bundan iki yıl önce, yani 1 Kasım 1992de, yeni
ılçeolanyerlerdeyerelseçimleryapılacaktır.
Istanbul'un yeni ilçesi Avcılar'daki seçim
çalışmalarının başında bulunan iktidar
partisınin mılletvekılıne, bır gün bır vatandas
gelir. Anlattığına göre vatandas bır büyük
deviet bankasında iş için açılan sınavı
kazanmıştır. Ancak deviet bankası mühendıs
olan vatandaşı birtürlü işe başlatmamaktadır.
Milletvekili, seçim çalışmalarınıyürüttüğü
bölgenin insanı olan
vatandaşın sorununu
çözmeyi kendinegörev
bılir. Randevualıp
bankanın genel müdürüne
gider. Milletvekilıni genel
müdür odasının
bıtişiğindeki odaya alırlar
ve beklemesini rica
ederler. 10dakika, 15
dakika, yarım saat, belki
daha da fazla bir süre
bekler.Tabiibu arada
sinirlenir. Sadece bir
memur, bir bürokrat ola
banka genel müdürü,
koskoca bir mılletvekilini
kapıda bekletmeye nasıl cesaret eder?
Kendisine verilen yanıt genel müdürün içeride
önemli bır görüşmesi olduğu yolundadır.
Bankayetkililerindenbırınin, "belkideogün
görüşemeyeceğini" söylemesi üzerine
milletvekilinintepesiatar. Kimseyidinlemez,
vurur kapıyı girer içeriye. Bir de ne görsün,
banka genel müdürü ile zamanın
başbakanının kardeşı oturmuş sohbet
ediyorlar. ilkşaşkınhktan sonra kıyamet kopar.
"Sen kim oluyorsun da mılletin temsılcısı olan
beni kapıda bekletiyorsun?" diye başlayan
tartışma hakaretlerle devam eder ve
milletvekili kapıyı çarpar gıder.
Anlaşılacağı üzere bu olayın yaşandığı deviet
bankası Emlakbank'tır.
Milletvekilinı kapıda bekleten Emlakbank
Genel Müdürü ıse Şükrü Karahasanoğlu.
Karahasanoğlu,içeride Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel ın kardeşi işadamı Şevket
Demirelle görüşmektedır.
Bekletilen milletvekili ise daha sonra TBMM
KİT Komisyonu Başkanı olan ve halen bu
gorevı sürdüren Hamdi Üçptnarlar'dır.
Emlakbank dosyası sansasyonel biçimde
gündeme gelince, Üçpınarlar Banker Bako
olayı ile ilgili olarak Karahasanoğlu'nu suçladı.
Karahasanoğlu ise,' 'İstediğiniyapmadım diye
ööy/edavran(yor"diyerekonuyanıtladı.
Bu duruma bakıp da, yukarıdaki olayı
Karahasanoğlu'nun anlattığı zannedilmesin.
Bu oykuyü bızzat Hamdı Üçpınarlar bize
aktardı. Üçpınarlar, olayın kızgınlığını hala
üzerınden atamamış, "Karahasanoğlu Özal'ın
prensleri gıbi davranıyordu' 'diyor.
Karahasanoğlu'nun görevyaptığı 1992
yıhndakı Emlakbank hesapları ıse
Uçpınarlar'ın başkanı
olduğu KİT Komısyonu'nca
ibra edildi. Üçpınarlar bu
durumu "Hakkındaçok
geçerli bır delil yoktu. Her
konuyu mahkemeye
sevkedip, komisyonun
çalışmalarını aksatmak
ıstemedim "diye açıklıyor
Ancak Üçpınarlar kararlı,
"Bakalım 1993yılı hesapları
da ibra edilecek mi?"
diyerek, TBMM KİT
Komisyonu'nun
Karahasanoğlu'na hesap
soracağını vurguluyor.
Aslındabuolayda yanıt
bekleyen çok soru var?
öncelikle vatandas, bir deviet kuruluşundaki
sorununu çözmek için neden o kuruluşun
yönetıcilerıne değil depolıtikacılarabaşvurur?
Neden halkı temsil eden mılletvekilleri
toplumsal sorunları birtarafa bırakıp, kışılerın
özel ışlenni takip ederler? Basit bir işe girme
olayı, neden bır büyük deviet bankası genel
müdürü ile daha sonra o bankayı denetleyecek
KİT Komisyonu'nun başkanı olan milletvekili
arasında kavgaya yol açacak kadar büyütülur?
Deviet bankası genel müdürü başbakanın
işadamı kardeşiyle saatlerce ne konuşur?
KİT Komisyonu Başkanı, bır deviet bankası
genel müdürünü suçladığı olayla ilgili
dönemınaklanmasına nasıl ızinverir?Aynı
komısyon başkanı daha görüşulmeyen bır
dönemle ilgili nasıl şımdıden hüküm verir?
Türkiye'de işler böyle yürürken temız eller
operasyonunu kim nasıl yapacak? •
MERİH AK
İZMtR - Türk Eximbank
Genel Müdürü Ersoy Volkan,
ihracatçıya direkt kredi veril-
mesinin Eximbank'ın görevi ol-
maması gerektiğini belirterek
"Aracı bankalar olmadan ihra-
catçıy a daha fazla kredi vermek
Eximbank'ın işi değildir. Bu
yörtde fazla ısrarcı olmayın" de-
di. Genel Müdür Volkan, Türk
Lirasf yla kredi verilmesini da-
ha fazla arttırmak istediklerini
belirtti ve ihracatçıya "Kredini-
zin yüzde 60'ını döviz. yüzde 40'-
ını Türk Lirası olarak alın" öne-
risinde bulundu.
Eximbank'ın üst düzey yetki-
lileri. önceki gün Egeli ihracat-
çılarla bir araya gelerek krediler
konusunda göriiş ahş verişinde
bulundular. Eximbank"ı sürekli
olarak "arkadan eleştiren" ih-
racatçılar, bu kez Eximbank'ın
yönetcileriy le sorunlan tartıştı-
lar. İhracatçılann Eximbank'ı
eleştırdikleri noktalar. teminat
mektuplan, hükümetin ihraca-
ta y aklaşımı. gümrük birliği ve
ihracatın desteklenmesi ile
Eximbank kredileri gibi konu-
• Eximbank'ın
önümüzdeki yıl 2 milyar
dolar döviz, 45 trilyon da
Türk Lirası kredi
kullandırmayı
hedeflediğini belirten
Volkan, 1993 yılının ilk
9 ayında 60 milvon
dolarlık döviz.
20.8 trilyon Türk Lirası
kredi kullandırıldığını
bildirdi.
lar oldu. İhracatçılann soru-
lannı yanıtlayan Volkan, kredi-
lerin arttınlacağını söyledi.
Eximbank'ın önümüzdeki yıl 2
milyar dolar döviz. 45 trilyon
da Türk Lirası kredi kullandı-
rmayı hedeflediğini belirten
Volkan. 1993 yılının ilk 9 ayı-
nda 60 milvon dolarlık döviz,
20.8 trilyon Türk Lirası kredi
kullandınldığını bildirdi. Exim-
bank'ın geleceğe yönelik birçok
projesi olduğunu belirten Vol-
kan. 1995 yıîında yeni etkinlik-
lerle ortaya çıkacaklanm söyle-
di. Volkan. "Avrupa Birliği'ne
girmeyc hazırlandığımız şu gün-
lerde. ihracatçılann finansman
yönündeki talepleri doğrultusun-
da pek çok teknik düzenlemeler
y apıhnıştır. Alınan tedbirlerle
kredi progranılarında iyilestir-
me yapılmıştır" diye konuştu.
İhracatçılann doğrudan kre-
dilendirilmesi yanında ihracat
ve döviz kredilerine işlerlik ka-
zandınldığını vurgulayan Vol-
kan. bu arada ilk kez ihracat
yapacak genç girişımcılerle. pi-
yasaya dönük üretim yaparken
ihracata hazırlık aşamasında
olanlann da krediyie destekle-
neceğini bildirdi.
Firma sayısı 3 bine, sermaye de 30 trilyona yaklaştı
Yabancı sermayede artış
ANKARA (ANKA) - Türkiye'de faaliyet
gösteren yabana sermayeli firma sayısı eylül
sonunda 3 bine, yabana sermaye miktan da 30
trilyona yaklaştı.
Yabancı sermaye ortaklı firmalann sayısı, eylül
sonu itibanyla 2 bin 712"ye ulaştı. Bu firmaların
toplam sermayesi 51 milvon 141.5 milyar h'ra
sermayedfiki yabana payı yüzde 54.1 oranında
27 trilyon 640.8 milyar bra olarak belirlendi.
Yabana sermayeli firmalann bin 854'ü
hizmetiersektöründe. 749'u imalatsanayiinde,
67'si madendlik, 42"si tanm alanında faaliyet
gösteriyor. İmalat sanayündeki yabana
sermaye miktan 15 trilyon 127.6 milyar,
hizmetlerdeki 11 trilyon 817.1 milyar, tanmdaki
411.3 milyar ve madencilik alanında faaliyet
gösteren yabana sermaye de 284.8 milyar Üra
düzeyinde bulunuyor.
Türkiye'deki yabancı sermayenin 17 trilyon 80.3
milyar liralık bölümü AT ülkelerinden. Ülkelere
göre en fazla yabana sermaye ise 5 trilyon 983.3
milyar lira ile Hollandalüara ait bulunuyor. AT
ülkeleri içinde bunu 4 trilyon 647 milyar lira ile
Fransız, 2 trilyon 320.1 milyarla Âlman, bir
trilyon 578.2 milyarla İtalyan, bir trilyon 518.1
milyarla İngjüz sermayesi izliyor. Diğer AT
ûlkelerine ait yabana sermaye tutan da btr
trilyon 33.6 milyar lira.
AT dışındaki OECD ûlkelerine ati 7 trilyon
965.4 milyar lira tutanndaki yabana sermaye de
Türkiye'de faaliyet gösteriyor. Bunun 2 trilyon
941.7 milyan ABD, 2 trilyon 281.1 milyan
İsviçre, bir trilyon 749.5 milyan Japonya, geri
kalanı da Avusturya, Avustralya, Finlandiya,
İsveç, Kanada, Norveç ve Yeni Zelanda'ya ait
bulunuyor.
Buna göre Türkiye'deki toplam yabancı
sermayenin yüzde 91 oranındaki 25 trilyon 45.7
milyarlirahk bölümünü, OECD ülkekri
sermayesi oluşturuyor.
Diğer ülkeler
Türkiye"de faaliyet gösteren İslam ülkeleri
sermayesi bir trilyon 566.3 milyar, Çin, Hong
Kong, Singapur. Tayvan gjbi Güneydoğu Asya
ûlkelerine ait sermaye 158.7 milyar. Doğu
Avrupa ve BDT sermayesi 140.4 milyar lira
düzeyinde bulunuyor.
Diğer ülkelere ait sermaye de 729.6 milyar lira
olarak belirlendi. Bu grupta Bahama. Bermuda.
Jamaika, İsrail. Jersey Adalan, Liberya, Virgin
Adalan gibi değişik kıtalardan çok sayıda
kûçûk ûlke yer ahyor.
AByolunda
gümrük
Ekonomi
Servisi - Güm-
rük Birüği'ne
Katılma Süre-
cinde Türkiye
ve Avrupa
Birliği tlişkileri" başlıklı ko-
lokyum, 21-22 Ekim 1994
tarihlerinde Boğaziçi Üni-
versitesi'nde gerçekleştirile-
cek.
Prometheus İstanbul Ku-
lübü tarafından düzenlenen
kolokyuma, Ali Şevki Erek,
Cem Duna, Ali Tigrel gibi
AB konusunda uzman bü-
rokratlann yanı sıra. özel
sektörden de temsilciler
katılıyor.
Bağımsız bir nitelik taşı-
yan Prometheus İstanbul
Kulübü. kamuoyunu AB
konusunda bilinçlendirmeyi
hedefliyor.