Katalog

5 EYLÜL1993 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Japonya'da kasırga: 11 ölü • TOKYO(AA)- Japonj a'nın güneyındeki Honshu ve Kyushu adalannı etkisi altına alan ve son yıllann en şiddetli kasırgası olarak kabul edilen Yancy kasırgasının en az 11 kişinin ölümüneyol açtığı bildirildi. Japon NHK tdevızyonunun verdiği habere göre dün sabaha karşı Japonya'nın güneyini etkisi altına alan Yancy kasırgası nedeniyle 86 kişinin yaralandığ ve 31 kışinan de kayıp olduğu belirtildi. Kasırganın zayıflayarak ülkenin kuzeyinedoğru hareketettiği ve başkent Tokyo'yu da etkisi altına alabileceği belirtiliyor. Irak-BM görüşmeleri •NEWYORK(AA)- Irak'ın kitle imha silahlannın yok edilmesine ilişkin görüşmeler New York'ta sürûyor. KörfezSavaşı'run ardından oluşturulan. Irak'ın kitle imha silahlannın yok edilmesiyle sorumlu BM özel komisyonunun (UNSCM) başkanı İsveçli diplomat Rolf Ekus, dün Güvenlik Konseyi dönem başkanı ve Venezüella daimi temsilcisı sa ı gününden bu yana BM merkezinde sürdürülen görüşmelerle ilgili olarak "Herhangi bir ilerleme kaydedildi mi" şeklindekı bırsoruya "Henüz görüşmeler devam ediyor" yanıünı verdi. Körfezde tatbikat • MAıNAMA (AA) - Basra körfezinde bulunan Amerikan. İngihz ve Fransız gemilerinin. 1 -3 eylül tarihleri arasındabır tatbikat yaptıklan bildirildi. Bölgedeki Amerikan Deniz Komutanhğı Merkezi Komutanı Amiral Douglas Katz. yaptığı açıklamada, sözkonusu tatbikaun İran'ın elinde bulundurduğu denizaltılan ile bölgede yarattığı tehditler karşısında mevcut kapasitenin g eliştirilmesine yönelik olduğunu söyledi. ABOordusunda indiPim • WASHES'GTON (AA) - ABD ordusundaki asker sayısının 1999'akadar aşamalı olarak Mmilyona indirileceği bildirildi. ABD Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıkJamaya göre temmuz ayında yapılan indirim ile toplam asker sayısının I.717.664'e çekildiği belirtildi. Soğuk Savaş sonrası ABD politikasının birgereği olarak Clinton yönetimınin asker sayısını azaltacağı kaydediln or. Yitirilen bölgelerden bir bölümü yerel yönetidler tarafından para karşılığı boşaltıldı Azeribirliklerine'kaç' emriverüdi • Azerbaycan'da yaşanan 'kirli savaş' ta cephede ölen askerlerin silahlannın baa subaylar tarafından Ermenikre satıldığı, bazı yerel yöneticilerin Ermenilere askeri bilgiler verdiği belirtiliyor. KÜRŞATAKYOL BAKÜ-Ermeni birliklerinin saldınlan karşısında ûst üste yenilgıye uğrayan Azer- baycan askerlerinin cepheden kacmadığı, "kaçmaemri"aldıg] öğrenildi. Cephedeölen askerlerin silahlannın bazı subaylar tarafın- dan Ermenilere satıldığı, yitirilen bölgelerin önemli bir bölümünün yerel yönetidler tara- fından Ermeniler'den alınan para karşılığı boşaltıldığj belirtildi. Azerbaycan'ın güneydoğusunda tam bir "kirli savaş" yaşanıyor. Devrik Cumhurbaş- kanı Ebuifez Elçibey'in, "Azeri askerlerinin cepheden kaçtığı" yolundaki sözlerinin ge- çen hafta Milb Meclis Başkanı Haydar Ali- yev'in doğrulamasına karşın cephede toprak kaybeden Azen askerlerinin bir kısmının "kaçma emri" aldıklan ortaya çıktı. Bu konu, Bakü sokaklannda "fealtı" ha- lınde kulaktan kulağa yayılıyor. Hatta bıraz da kanıksanmış durumda. Halk. Azeri aske- rinin cephedeki yenilgilerini. bazı yerel yöne- ticilerin para karşılığındaiopraklan Ermeni birliklerine peşkeş çektiğini, baa subaylann yerel yöneticiler ve Ermenilerle işbirliğine gi- rerek, askere sav aşarak kazandığı topraklar- dan geri çekilme emri verdiğini konuşuyor. Gerek Başbakan Suret Hüseyinov'un ge- çen salı günii Bakü askeri hastanesine yaptı- ğı ziyaret sırasında görüşme olanağı buldu- ğumuz cepheden gelmiş yaralı askerier, ge- rekse kışlada ve sokakta konuştuğumuz as- ker ve subaylar sokakta konuşulanlan doğ- ruluyor. Askerler. cephedeki bazı yerel yöneticile- nn Ermenilerle anlaşuktan sonra. karşı tara- fa stratejik askeri bilgiler verdiğini söylüyor. Söz konusu yerel yöneticilerin terk edilecek her köy ya da yerleşim binmi için Ermeniler- le pazarlık yaptıktan sonra bölge halkı ve as- kerleri kaçmaya teşvik ettığini anlatan as- kerler. bunun için en sık kullanılan yöntemin "Ermenüer geliyor" sözleriyle halkı ve asker- leri korkutmaya cahşmak olduğunu belirti- yor. Askerler. Ermeni birliklerine Azerilenn cephedeki konumlan hakkındaki koordi- natlann dahi verildiğini kaydediyor. Bazı yerel yöneticilerin ise birliklerin ba- şındakı subaylarla da anlaşıp Azeri birlikle- rinin geri çekilmesini sağladıklannı söyleyen askerler, Ermeniler'in buyöntemlerlebirçok yerleşim merkeani ele geçirdiklerini belirti- yor. Akdam'da yaralanan bir Azeri askeri, bir- liğinin savaşarak eldeettiği bir bölgeden, ko- mutanının emri ile gen eekildiğini söyledi. Beraberindeki silah arkadaşı da olayı doğru- ladı. Görüşme sırasında orada bulunan as- kerler de kendilerine böyle bir emir verilme- diğini, fakat bu olayın benzerlerini bazı as- kerlerin anlattığını belirttiler. Silahlar satılıyor Aynca cephede ölen Azeri askerlennın si- lahlannın da bazı komutanlar tarafından Ermeni birliklerine satıldığı da anlatılanlar arasında. Bir adet tabanca ya da kaleşniko- fun fiyatının ise 4 dolar (yaklaşık 50 bin TL) olduğu belirtiliyor. Azeri askerler, silahını satmak için arka- daşını vuran askerler olduğunu dahi öne sü- rüyorlar. Cumhuriyet muhabirinin cepheden dönen askerlerin anlattıklanndan aktardığı bu bi- giler, bazı subay ve ûst düzey askerler tara- fından da doğrulandı. Kışlada ve sokakta konuştuğumuz bazı subaylar, askerlerin anlattıklannı kendileri- nin de bildiğını ve anlaülanlann önemli bir kısnunın "maaksef doğru" olduğunu söyle- di. Ancak bunlann münferit olaylar olduğu- nu ve ordunun tümüne mal edilemeyeceğini belirttiler. Görüşüne başvurduğumuz bir üst düzey askeri yetkilı de, zaten askeri donanımı zayıf olan Azen birliklennın. ıçeridek bu tür iha- netlerle zayıf düşürüldüğünü vurguladı. Askerler vc oğlu cephede olan ana-baba- lann en büyük rahatsızlıklanndan bir diğeri de, bazı üst düzey yönetici ve varlıklı ailele- rin çocuklannın askerlik görevlerini yapma- malan. Cephedeki Türkler Öte yandan Azerilerle birlikte savaşan gö- nüllü Türklerin de cepheden aynldığı bildi- rildi. Cepheden gelen Azeri askerleri, zaman zaman Türkıyeden bazı sivillerin geldiğini ve kendilerine askeri eğiıim verdiğini söy- ledilcr. Türkiye'dcn gelcn sıvillcnn kalabalık gruplar oluşturmadığını. 2-3 kişılik gruplar- dan oluştuğunu belırten askerler. şu anda kendi birliklerinde Türk bulunmadığını kay- dettiler. Arafat,el-Fetih'i barışiçinikııa etti Dtş Haberler Ser- visi - Fılistin Kurtu- Iuş Örgütü _ lideri Yaser Arafat İsrail- le imzalanacak Gazze Şendi ile Batı Şeria'nın Enha ken- tinde Filistinlilere özerklik tanıyan an- laşma için FKÖ'- nün en güçlü kolu El-Fetih'in onayını aldı. FKÖ lideri Ara- fat El-Fetih merkez komitesi üyeleriyle yaptığı görüşme so- nunda Tunus'takı karargâhında dü- zenledıği bir basın toplantısında "Pro- je onaylandı ve diğer FiBstinli Uderiere gönderikfi" dedi. Anlaşma taslağını önü- müzdekı günlerde diğer Arap devletleriyle de görüşeceklerini belirten Arafat "FKÖ, Suriye, Lübnan ve İ rdün'nün birkaç gün icinde ûnzalaması bekleniyor'* diye konuş- tu.Arafat'ın yakın danışmanlanndan Bas- sam Ebu ŞeriJT. "El-Fetih merkez konûtesin- de çoğunluk Arafat'm pianını ve banş görüş- melerindeki politikasını uygun buluyor" diye konuştu. Ezici çoğunluk Ebu Şerif, El-Feüh merkez komitesinin iki gündür süren görüşmelerinde Arafaf ın ezici coğunluk jile onay aldığını belirtti. Arafat, FKÖ içindeki en güçlü grup olan EI-Fetih'den destek alarak İsrail'le banş anlaşmasmı FKÖ'nün yürütme komitesi ve Fıhsün Ulusal Konseyi'ne götürebile- cek. Ürdün Kralı Hûseyin dün bir açıklama yaparak İsrail işgali altındakı Gazze Şendi ile Baü Şeria kenti Eriha'da Filistinlilere özerklik tanıyan anlaşmaya "tam destek verdiğini" açıkladı. Kral Hüseyin, Ara- fat'ın kendisine anlaş- manın aynntılannı ancak Cuma günü ak- tarabildiğinı belırttik- ten sonra "bu geiecek için atılmts önemli bir adımdır" dedi Öte yandan, Rafah mültecı kampında ön- ceki akşam Filistin'ın Kurtuluşu için Halk Cephesi taraftan 300 kadar kişı FKÖ ile İsra- il arasında süren özerk- lik tartışmalannı pro- testo etmek amaayla bir gösteri düzenJediler. Havaya ateş açılan ve bombası atılan gösteri sırasında yaralanan ol- madığı bildirildi. Radıkal dinci Hamas örgülü dün bir açıklama >aparak "FKÖ lideri Arafat'a bir suikast düzenlemeyi düşünmediklerini, an- cak kitleleri harekete gecirerek İsraile karşı silahlı mücadeleve devam edecekJerini** bıl- dirdi. "Kudüs'ün dönüşü' İslam Konferansı Örgütü'nden yapılan açıklamada örgütün. FKÖ-İsrail anlaşma- sına destek verdiği bildirildi. Açıklamada, Genel Sekreter Hamid El-Gabid ın "Bu- nun İsrail'ın işgal ettiği topraklardan ve Kudüs'ten çekılmesi yolundaki ilk adım ol- duğu"' görüşünü şayunduğu belirtildi. ABD'nin FKÖ-İsrail anlaşmasının im- zalanması için 13 eylül tarihini önerdiği açıklandı. Öte yandan dün Tel Avıv'de onbirlerce İsrailli, Filistinlilerle banş anlaşmasını des- tekleyen bir gösteri yaptı. Gösteride. İsrailli bakanlar, banşm 45 yıl sonra ülkeye döndüğünü vurgulayan konuşmalaryaptılar. Yüzlerce Hamas örgütü yaniılan FKÖ-tsraiI görüşmeieriıü protesto yöriivüşö düzenledi DAĞLIKKARABAfi Bakü Ermenilerie doğrudan görüşecek MOSKOVA (AFP) - Azerbavcan Pariamentosu. Dağlık Karabağ Ermcni- leri ile doğrudan görüşme karan aldı. Itar-TASS ajansının haberine göre cu- ma gecesı yapılan oylama sonunda alı- nan kararda doğrudan görüşmelerin amacının "soruna banşçı çözüm bulmak olduğu" belirtildi. Meclis Başkanı Haydar Aliye», parla- mento karannın Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinin denetimini tekrar al- ma yolundaki çabalanna son vereceği anlamına gelmedığını söyledi. Alivev şöylededi: "Dağlık Karabağ'ı barışçı yol- lardan geri almak için her şeyi vapmalı- yız." Goradiz de düştü Ermeni kuvvetlerinin "ateşkese uy- duklan'" ve 1 ağustostaki mevzilerine çekildikleri yolundaki iddialanna rağ- men saldınlannı sürdürdükleri bildirildi. AA'nın haberine göre, Azerbaycan-İran smınndaki Goradiz köyünün de Ermeni işgaline girdiği doğrulandı. Bu arada Azerbavcan Meclis Başkanı Haydar Aliyev, Moskova'da Rusya Devleı Başkanı Boris Yeltsin ve Savun- ma Bakanı Pavel Graçov ile görüşecek. ANAP: Türkiye saldırsın ANAP Genel Başkan Yardımcısı Ek- rem Pakdemirli, Türkiyenin Ermenis- tan'ın Misis ve Golga bölgelerini bom- balaması gerektiğinı söyledi. Hükümetin avantajlı durumda olduğunu söyleyen Pakdemirli. "Türkiye bunu yapabüecek güçtedir. Türkiye korkmamalıdır" dedi. Pakdemirli. Başbakan Tansu Çiller'in bu konuda yetkı ıçın Meclise gelmesine gerek olmadığını da söyledi. UNTVERSITE ADAYLARI Yarınlarınızı tercihler belirliyor L ENGELLERİ AŞIN, BAŞARIYA HEDEF'LE ULAŞIN! Bnrçin BAYTEKİN (ÖSS Sdzel puan Türkiye birincisi) "SÖZEL'DE BAŞARIYI HEDEF 'LE YAKALAYIN" Sinan TUNALI (ÖYS TM, TS, S puanı Türkiye birincisi) "ÜÇ DALIN BİRİNCİSİ OLARAK SÖZEL HEDEFİ ÖNERİYORUM" "sözelde tek isim" "Taban Puanları" ve "ÖSS Sınav Kitapçığı" ilaveleriyle 1. sayısı çıktı. Gazete bayilerinde HEDEF, seçme yazarlann kitaplarından tercih edeceğiniz Türkçe, Matematik, Sosyal Bilimler kitaplannı ücretslz hediye ediyor. HEDEF'e abone ohın ÖSS ve ÖYS'de hedefinize kısa yoldan ulaşın. Tel: 9 (1) 522 97 9O ^T THE INDEPENDEIVT gazetesinegöreAnkara askeri müdahaleistemiyor 4 Türkiyetopallayaııbir dev'Dış Haberler Servisi - Erme- nilerin Azerbaycan topraklan- nın yüzde 20"sinden failasmı iş- gal etmesi konusunda Batı ba- sını suskunluğunu sürdürüyor ya da yorumsuz olarak iç sayfa- larda kısa haberler olarak veri- yor. Londra muhabirimiz Edip Emil Öymen, Azerbaycan ko- nusunda sessiz kalan, gelişme- leri ajans haberleriyle veren. konu hakkında seyrek özgün haber yayimlayan Ingiliz bası- nında Türkiye'nin gelişmelere tepkisi üzerine tek tük haber çı- kmaya başladığını bildirdi. Independent gazetesi, "Tür- kive'nin ald^ı önlemler, Azer- baycandaki savaş karşısında duyulan çaresizliği yansıtıyor" diye yazdı. Diplomatik kay- nakJann Türkiye"yi "topalla- yan birdeve" benzettiklerinı ak- taran gazete, savaş sözcüğünün sansasyon meraklısı Türk basımnda her gun kullanılan bir sözcük olduğunu vurguladı. Türkiye'nin bir askeri müda- halesinin uzak olduğunu vur- gulayan Fndependent, Türk birliklerinin 1920 Kars ve Mos- kova Anlaşmalan uyannca Nahcivan'a gecebileceğini, an- cak Ermenistan'a girmeleri du- rumunda karşılannda Rusya'yı ve NATO'yu bulacağını belirt- ti. Independent'in haber yoru- munda, Türk ordusunun alar- ma geçmesine gerek olmadığı, ordunun zaten Ermenistan sını- n boyunca "savaşa benzer ko- şullarda" bulunduğu kaydedil- di. Ancak Azerbaycan konu- sunda Türkiye'nin. dünya ka- muoyunun dikkatini bu ko- nuya çekme gayretinde haklı olduğu kaydedildi Fransız bajım Paris muhabirimiz Mişel Perlman'ın haberine göre Fran- sa'nın önde gelen gazetelerinde Le Fîgaro, Azerbaycan'la ilgili gelişmeler konusunda yorum yapmadan "Türk ordusunun aiarmda" olduğunu yazdı. Sağ eğilimli gazete, ajanslar- dan derlediği haberinde, Erme- niler'in Azeri topraklannda ilerlemesiyle Azerbaycan sınır bölgesinde İran (.birliklerinin mevcudiyeti üzerine Ankara'- nın bu önlemi aldığrna dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Sûleyman Demirel ile Başbakan Tansu Çiller'in geçen perşembe bir "kriz toplanrsı" düzenlediğine de işaret etti. Gazete. Ermenis- tan'a yönelik uyannın bu top- lantıdan sonra yapıldığını kay- detti. Öte yandan. sağ eğilimli Le Quotidien de Paris gazetesi de Enneniler'in Azerbaycan'dan "derhal ve koşulsuz" olarak çe- kılmeieri konusunda. Ankara'- nın Erivan'a "uyanda" bulun- duğunu vurguladı. Belçika basını Belçika'nın yüksek tirajlı ga- zetelerinde "La Libre Belgi- que".dünkübaskı]annda"Alar- ma geçen Türkiye Ermenistan'ı uyardı" başbklı bir haber yayı- mlayarak "Ankara'da hareketli saatier yaşandığını" yazdı. Türkiye ile Ermenistan sını- nnda Türk birliklerinin alarma geçirildiğinı ve keşif uçuşlannm sürdüğünü belirten gazete, An- kara'nın Envan'a bir ültıma- tom vererek Ermeniler'ın Azer- baycan'dan derhal ve şartsız olarak geri çekilmelerini ıstedi- ğini vurguladı. La Libre Belgique, Türkiye'- nin bu talebine vcrilecek olum- suz bir cevabm sonuçlannın çok ağır olabileceğini de ifade etti. Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı 'Banşın anahtan bizde değil' dedi Lzzetbegoviç: Görüşmelerdevamedecek Haber Merkeri - Bosna-Hersek Çum- hurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç dün İstan- bul'da bir basın toplantısı düzenledi. İzzet- begoviç Cenevre görüşmelerinin ba- şansızlıkla sonuçlanmasına rağmen banş görüşmelerine devam edileceğını söyledi. BM Cenevre merkezinde Sırp. Hırvat yetkilileriyle yaptığı banş görüşmelerinde Müslüman Boşnaklann "en küçük talepfe- rinin bile kabul edilmediğini" hatırlatan İzzetbegoviç, dün arabulucu David Owen ile telefonla, ABD Başkanı Bill Clinton'un. Bosna özel tcmsilcisi Charles Redmann m de İstanbul'da uzun uzun görüştüğünü' söyledi. "Banşın anahtan ne yazık ki bizde değil. Sırpların ve Hırvatlann tutumlannı değiştirdiğine inaranak istiyorum. ABD'nin ve NATO'mın hava saldırı tehditleri dengeyi biraz olsun sağlayabiliyor, ama )ine de ye- tersiz. Aslında İskender'in keskin kılıcıyla düğümü çözmesi gibi hava akmlan da Bosna meselesini çö/er"dedı. Karadziç'ten Türkiye'ye suçlama Öte yandan AA'nın bildirdiğine göre Bos- na Hersek'teki Sırp lideri Radovan Karad- ziç, Türkiye'nin imparatorluk ya da en azı- ndan bölgesel güç olarak "Avnıpa'ya dönü- şü" arzuladığını iddia ederek Ankara'nın Sırp, Bulgar ve Yunanlılann "Ortak, gele- neksel düsmanlan" olduğunu öne sürdü. Karadiiç, Yunanistan'da yayımlanan Elefteros Tipos gazetesine verdiği demeçte. bölgede Almanya'nın Batı Avrupa, Türkı- ye'nin de Doğu Avrupa ve Rusya'yı kont- rol edecek bölgeseî güçler halinc gctirilmesi için çaba sarfedildiğini öne sürerek "Türki- ye, Avnıpa'ya imparatorluk ya da en azı- ndan bölgesel güç olarak dönmç ar/usunda. Bu nedenle Buigaristan, Yunanistan, İs- küp, Kosova, Sancak ve Bosna Hersek'teki Müslüman azmlıklan amacına ulaşmak için kullanıyor" görüşünü savundu. Bosna Hersek sorununun çözümünün, sadece ABD ve Almanya'nın "gerçekten istemeleri" halinde sağlanabileceğini kay- deden Karadziç, savaşın devamı halinde Müslümanlann tamamen bozguna uğra- yacaklannı öne sürdü. Mostar'a yardım Bosna Hersek'in güneyindeki Mostar kentine havadan yardım operasyonuna önceki gece devam edildı. Alman ordusundan yapılan açıklamada. sekiz adet Alman. Fransız ve ABD uçağı ile 55 ton gıda yardımı yapıldı. Havadan paraşütle yardım operasyonuna, altı adet Amerikan C-130 ile birer adei Fransız ve Alman Transall uçaklan katıldı.