Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5EYLÜL1993 PAZAR DIZIYAZI KURULTAYA DOĞRU SHP 8 SAMSUN HP îl Başkanı Polat kelimelerin üstüne basa basa konuşuyor:' 18 delege de Murat Karayalçın'a oy vermek zorunda. Bu bir onur sorunu. İ! Danışma Kurultayında karar aldık. Bütün delgeler açık oy kullanacak ve Karayalçın'a oy verecekler. Ben de denetleyeceğim. Onurumuza leke sürdüremeyiz.' Buna rağmen. sosyal-demokrat çevrelerde Karayalçın'a tulum oy çıkmasının hayal olduğu değerlendirmesi yapılıyor. Delegelerden hangilerinin Gürkan'a oy verecekleri isim isim sıralanıyor. ORAL ÇALIŞLAR SAMSUN - Samsun'da çay tanelen çay bardağının içinde gclıyor. Samsunlular süzgeç JcuHanınıyorlar. Nedenini sor- duğumuzda. "Çayın ne kadar konduğunu içen görmelidir" ce- \abıru verdiler. Bunun siyasi hayata nasıl yansıdığını ise ko- nuşunca anlayacaktık. Samsun SHP İl Baş- kanı Mustafa Polat. kelimelerin üstüne basa basa konuşuyor."*18 Delege de Murat Kara- yalçın'a o\ >ermek zorunda. Bu bir onur sorunu. II Dantşma Kurultayında karar aldık. Bütün del- geler açık o> kullanacak ve Karav alçına'a oy ve- recekler. Ben de denetle\eee«im. Onurumuza leke sürdüremeyiz." " Polat'ın bu sözleri garibimize gitti. Çünkü delege, kendı ıradesnle oy verir. Onun kime vereceği vicdanıyla iigili bir konu. Bunun bize ters geldiğini Kemal Gökhan'la birlikte söyle- dik. Polat tınmadı bile. Tabanın karannın esas olduğunu ve tabanın da Karayalçın'ı destekle- diğını belirterek. tutumunda ısraretti ve alınan karan sa\undu. Bizim itirazımız boşunaydı. Samsunlular çayda olduğu gibi sandıkta da şeffafiıktan yanaydılar. Mesele bu kadar basit- ti. Neden böyle bir yola başvurulduğunu daha sonra anlayacaktık. İnönü ile BaykaTın ya- rıştığı Genel Başkanlık seçıminde Samsunlular Baykal'ı o\ birliğiyle desteklemeye karar ver- Samsunlu'lann sevgisini kazandığı söylenıyor. SHFdeki 10 Belediye Başkanlığının 7si CHP- li olmuş. Mart 1994 yerel seçimleri sosyal de- mokratiann en ciddi sorunu. Bir seçim ittifakı- na SHP'liler de, CHP'liler de sıcak bakıyorlar. Birlikte hareket ederlerse kazanacaklanna ina- nıyorlar. Ama sonunda karan genel merkezler verir diyorlar. Bir seçim ittifakı yapılsa çok memnun olacaklannı belirtiyorlar. DSP ise bir- lik için umutsuz bir vaka olarak kabul ediliyor. Karayalçın'ın çocukluğu Samsun'da geçmiş. SHP yöneticileri. Karayalçın'ın babasından sevgiyİesözediyorlar. Karayalçın'ı hemşehrile- ri olarak kabul ediyorlar. Karayalçın'ı geçmişi- ni bildikleri için destekliyorlarmış. Genç ve de- neyimli buiduklannı belirtiyorlar. İç kredi ala- mayınca. kendini kanıtlayarak dış kredi temin ettiğini övünerek anJatıyorlar. Ankara'nın taşını toprağını şantiyeye çevirdiği konusunda hemfikirler. Karayalçın'la bu bölgeden daha fazla oy alacaklan inancındalar. Samsun'daki bir çok Rizeli SHP'lının sırf hemşehrilik nede- niyle önceki seçimlerde Mesut Yıljnaz'm parti- sine oy vermesini örnek olarak göstenyorlar. Bu yolla oylar bize gelir diyorlar. Koalisyon hükümetinin kendı istedikleri gıbı işlemediği kanaatindeler. İnsan Haklan Ba- kanlığının. Denizcilik Bakanlığınm hala kuru- lamamış olmasını bir eksiklik olarak görüyor- lar. Parlamento'daki sayısal çaresızliklerine karşın bu kadar işin yapılabiimesinden mem- nunlar. Malıye Bakanlığınm SHP'li Bakanlı- klann kadro taleplerini onaylamamasına kı- r ^ jfnC. w C « ü ? 1(11 İL BAŞKANf o^euari iKi c |^ARr\vtÇsi\Z «^*J e jjiazı^nış SAhASMhi'da dervw 5<>SvXd[ cieıv\oKR c kıp da (şi i" cduanın r^ e£e^ı" K°r C^AVALÇII ^SlL'S^ •f Ti DelegeKarayalçın'ıseçmekzorundamişler. Ama. orada durum değişmiş ve 18 dele- gcnin büyük çoğunluğu Baykal yerine İnönü'- yü tercih etmiş. A\nı durumun bir kere daha başlanna gelmemesi için böyle bir formül bul- muşlar. Buna rağmen, Samsun'da sosyal- demokrat çevrelerde Karayalçın'a tulum oy çıkmasının hayal olduğu değerlendirmesi yapılıyor. Delege isitnleri sayılarak. bunlardan Gürkan'a oy vereceklerin isimleri sıralanıyor. Samsun, 18 Kurultay delegesiyle önemli bir ağırlık oluşturuyor. Trabzon'daki sorun bura- da da söz konusu. Merkez Belediye Başkanı SHP'den CHP'ye geçmiş. Eski CHPmillettve- kili Muzafier Onder'in başanlı çalışmalanyla zıyorlar. Karavalçın'ın gelmesiyle SHP'li Ba- kanlann değişeceğini ve bu yüzden bazı Bakan- lann onun aleyhindeçalıştıklannı söylüyorlar. Hepsinin ortak inancı. partinin Karayalçın'la güçleneceği yolunda. Samsun'da sosyal de- mokratlar 40 yıldır ilk kez merkez beledıvesini kazanmışlar. Milletvekilliği seçimlerinde ise hiç başan gösterememişler. Köylerde ve kırlık böl- gelerde güçsüz olduklan kesin. Sosyal demok- ratlann ülke çapında oy kaybına uğramasu on- lan yeni arayışlara yöneltmiş. Karayalçın'la bir değişiklik oüıcağı beklentısı içinegirmişler. II Sayjnanı Tülay Çalıkoğlu, en yüksek oyu alarak II yönetimine seçilmiş. Samsun'da ka- dınlann etkili olduğu söyleniyor. Çalıkoğlu. en büvük tehlikenin irtica olduğu inancında. Her gün örtülü ve çarşaflı kadın sayısında artış oluyormuş. Samsun'da şeriatçı- lann Kuran Kurslan yoluyla güçlendiğini söylü- yor. Biz orada iken yıllann AP'lisi \e kıdemli Belediye Başkanlanndan Vehbi GüJ'ün Rcfah Partisine katılacağı açıklandı. Vehbi Gül Sam- sun'da sağın sembol ismi. Onunla Refah Partisi önemli biratakyapmışolacak. Birbaşkayorum ise. Karaderrizlilerin muhafazakar yapısına rağ- men iş oy vermeyegeldiğinde. RP'yi tercih etme- dikleri şeklinde. Refah'ın güçlendiğine ise kimse itiraz etmiyor. SHP'liler koalisyon hükümetinin yaranna inanıyorlar. Eksiklenne rağmen SHP'li Bakan: lann iyi işler yaptığı dü^ünccsindeler. İSKİ skandalının SHP oylannı etkilemeveceğini söy- lüyorlar. Basına İSKİ skandalı vayını yüzünden kızıyorlar ve SHP'ye yöneltilen suçlamalann if- tira olduğunu vurguluyorlar. Kürt sorunu. özelleştirme. yolsuzluklar ko- nusunda fazla radikallik ıstemiyorlar. Kara- valçın'ın dengeli davrandığına inanıyor ve onu bu yüzden kendilerine yakın buluyorlar. Karadeniz bölgesinde çay içerseniz. çay bar- dağındakı çay tanelerinin siyasi bir ankmı ol- duğunu unutmayın. 8 5 D E N 9 3 E S H P İnönübu kez 3. tııvdabaşkan Baykal kışa bir süre sessiz kaldıktan sonra bu kez "Yeni Sol" adıyla bir hamle yapıyordu. Kunnaylanyla birlikte hazırladıklan "değişim-dönüşüm" programlannı açıklıyor ve mevcut yönetimi partiyi küçültmekle suçlayarak SHP'nin büyümesi için köklü değişikliklerin şart olduğunu ileri sürüyordu. Baykalcılar "altematif genel merkez binası" kiralayarak İnönü ve ekibine karşı mücadele ediyorlard;. 21 Temmuz 1991'de SHP 3. Olağan Kongresi'nde Baykal yine İnönü'nün karşısındaki genel başkan adayıydı. fnönü bu kez çok kararhydı. "Artık hoş görü yok" diyordu. Ancak bu kez de delege kararsızdı. Seçimin ılk turunda iki aday da yeteroy sayısı 515'e ulaşamıyor, İnönü 510 oy, Baykal 483 oyda kalıyordu. Ikinci turda İnönünü 511 oy, Baykal 479 oy alıyor, seçim ancak üçüncü turda sonuçlanabiliy ordu. Baykal'ın 451 oyuna karşılık 534 oy alan İnönü 2. kez Baykal'ı yeniy or \ e genel başkan oluyordu. İnönü kurultay sonuçlannı şöyle değerlendiriyordu: "Kurultay "iki genel merkez olmaz. beraberçalışacaksınız'dedi. Yanş bitti artık. Şimdi önümüzde seçim sınavı var. Hep birlikte seçime hazırlan- malıyız." Ancak SHP bir ay sonra yapılan Bartın Belediye Başkanlığı seçimlerinde iyi birsınav veremiyor. Belediye Başkanlığını ANAP'ın adayı kazanıyor, SHPikinci parti oluyordu. SINOP 4 Aydın' Sinopluların, Kurultay SHP'lîlerin umudu TtREY KÖSE Deniz kıyısındaki Sinop Cezae\i'nin ünlü konuklann- dan Sabahattin Ali'nin "Al- dırma gönül, aldırma" dizesi ezberlendi. şarkı sözü oldu . yıllardır dillerden düşmüyor. Ancak Sinoolulann. özellikle de "SHP1" Sınoplulann "Aldırma gönül" diyecek halleri yok. Son ge- nel seçimlerde "tarihlerinin en büyük, tek ye- nilgisini" almışlar. Bunu unutamıyorlar ve sosyal demokratlar olarak "yok aslında birbi- rimlzden farkımız, niye ayn partilerdeyiz" so- rusuna yanıt anyorlar... Sinop'a gittiğimizde ilk olarak eski il baş- kanı An Galip Ergül ile konuştuk. Ergül geç- mişte BaykaJcı bilinen il başkanlanndanran- cak CHP kurulunca SHP'den istifa edip bu partiye gitmemiş. Ergül "Biz CHP*de de ya- şadık, SHP'de de. Birbirimiziden farkımız yok. DSP iie iki ayn parti oiduğumuzu artık kabul etrik. ama CHP'ye yaklaşmalıyız"- diyor. Ergül SHP'nin yeni lid'erinın "birleşti- rici biri oİmasını" bekliyor. İl Başkanı Cafer Yüksel de kurultayda kimi destekleyecekleri- ne ilişkin sorumuza bir adla karşılık yermi- yor. Yüksel bu kurultayın kendileri için çok önemli olduğunu vurgularken "Türkiye'de sosyal demokrat harakerin uzun dönemdir içinde bulunduğu umutsuzluktan, kargaşadan kurtanlmasını"istiyor. Yüksel de sosyal demokratlann bütünleş- mesini diliyor; SHP-CHPaynlığını anlamsız, yapay buluyor, ancak "birleşme olmazsa biz mahvolmuşuz"anlayışına da katılmıyor. tüm enerjilerinı burada harcamanın gereksiz ol- duğunu, tabanın bunu gerçekleştireceğini söylüyor. Ârkadaşımız Cengiz Demirel ile birlikte SHP'li Belediye Başkanı AU Karagülle ile gö- rüşmeye giderken, RP'ye ait bir aracın so- kaklarda dolaşarak, Uğur Mumcu aîanında yapılacak toplantıyı haber verdiğini duyuyo- ruz. Karagülle. RP'lilerin ne kadar iyi çalıştığını anlatırken. kendi gelecekleriyle ıl- gili bir öngöriide de bulunuyor: -Kurultayda seçilen yönetim bırleştirici ol- rnazsa aynlıklar kemikleşir.jerel ve genel se- çimlerde bozguna uğjanz. Uç partinin genel başkanı da meclise giremez. Karagülle birleşme konusunda kısa vade- de umutsuz. Birleşmenin nerede ve nasıl ola- cağının seçimler sonunda ortaya çıkacağını düşünüyor. Sinoplu 6 kurultay delegesinin adaylardan Murat Karayalçın'a daha sıcak baktığj söyle- nirken: kendisi de delege olan AIi Karagülle Karayalçın'ın belediye başkanlığını bı- rakmasını pek istemiyor. Gûrkan'ın da "par- tiyi lnrakıp gitmesi nederivle Anadohı'dan oy alabi- leceğini'' sanmıvor. SHP'liler kimin genel başkan olacağı ka- dar. koalisyonun geleceğini de tartışıyorlar. Belediye Başkanı Ali Karagülle koalisyonun kasım ayında biteceği görüşünde. "tki parti ayn ayn seçime gidecek. Seçim güniine kadar bu işi birlikte götürürlerse devrim olmuş olur, hakikaten koalisyonlara alışmışız demektir"- diyor. Hapishanesi ile ünlenen ve sürgün kenti olarak bilinen Sinop'u, son aylarda da Gerze ilçesinin balina Aydın'ı ünlendirdi. Aydın bir geliyor. bir ortadan kayboluyor. Ancak Si- noplulan üzmüyor. kendine gereksinim du- yulduğunda "turizm haftası, festival gibi yöre için önemli tarihlerde"' orta\ a çıkıvenyor. Si- nop'taki SHP'liler de. kurultayda "tarihleri- nin en büyük yenilgisini kendilerine unuttura- cak. partiyi başanya götürecek bir lider ve kadrolannın ortaya çıkmasını" bekliyorlar... ORGUT NE DIYOR? SHP'li belediyebaşkanlanna ve örgüt yöneticUerine Nasılbirparti, Nasıl bir lider ve Nasıl bir Türkiye bekledikleri sorularınıyönelttik. Ulaşabildiğimizyerel yöneticUerin sorulannuza verdiğiyanıtları yayınhyoruz. Birleşirşekkazanınz MUSTAFA POLAT(SHP Samsun, II Başkanı): 40 yıldır sağın kalesi kabul edilen Samsun'da geçen seçimlerde Be- lediye Başkanlığını kazandık. Bir efsaneye son verdik. Sosyal demokratlar birleşirse önümüzdeki seçimde de kazafıabiliriz. Birlikse birlik. seçim ıttifakıysa seçim itti- fakı, biz burada başan kazanmak istiyoruz. İrticanın bu kadar gemi azıya aldığı koşullarda birlik zo- runludur. Seçirh ittifakı olsun, biz partimizden CHP'ye geçen şimdikı Belediye Başkanı Muzaffer Önder'i de des- tekleriz. Genel Merkezlerimizi bu konuda sıkıştırmamız gerektiğine inanıyoruz. TÜLAY ÇALJKOĞLU(SHP İl Saymanı): Sokaklarda örtülü \e çarşaflı kadınlann sayısı her gün artıyor. Gerici güçler kendi içlerinde sıkı bir dayanışma uyguluyorlar. Maddi imkanlannı, paralannı kullanıyorlar. Birbirlerine çok sıkı sanlıyorlar. Ciddi bir eğitim reformuna ihtiyaç var. Kota sistemi yoluyla parti yönetimine kadınlann se- çilmesi iyi biradım. Ancak biz Samsun'da kendi bileğimi- zin gücüyle kotanın üzerinde bir sayıyla yönetime seçil- dik. 25 il yöneticisinin 8'i kadın. Yakında İl Başkanımız da kadın olursa şaşırmayın. ZONGULDAK Ülkesini tanıyan bir lider ŞERAFETTİN TURPÇL(Zonguldak tl Başkanı): "En önemlisi. taşlan bağlanmış. köpekleri salıverilmiş" bir Türkiye. Rahmet- li İsmet İnönü'nün deyişiyle. namuslulan na- mussuzlar kadar cesur olamamış bir Türki- ye. Bu iki çarpıcı özdeyiş kadar hiçbir şey Türkiye'nin içinde bulunduğu durumu bu denü açıklayamaz. Demokrasinin henüz ce- nin halinde dahi olduğu şüphelıdır. İş ve çalışma yaşamı ILO standartlannın gerisindedir. Artık dünyada böyle bir ülke yok gibi. Ekonomik, demokratik haklar bir sürü anti- demokratik yasa maddeleriyie boğulup. yok edilmış. insan haklan insan haksızlıklan durumuna düşmüştür. Parlamen- to işlevsiz, seviye son derece düşiik. Kürt sorunu karşısında hükümet tam bir panik ve şaşkınlık içerisinde. Bu tablonun yanmda öncelikle temiz bir parti. Pisliğe bu- laşmamış, deneyimli, onurlu insanlardan oluşan bir parti. Abartısız olarak şunu söyleyebilirim ki, kalite. genellikle dışanda kalmışor. Partimiz saflanndaki değerlı elemanlann en yetkili organlara kadar yükselebilmesine olanak verecek yapıda, parti içi demokrasinin işlediği bir parti. Bu açıdan parti tüzüğü ve örgütlenme sorunları bu anlayışla yeniden ele alınmalıdır. Ancak böyle bir parti namussuzlar kadar ce- sur yapar. Ançak böyle bir parti gerçek demokrasive giden yolu açabilir. İnsanlanmızın demokratik hak ve sorumlu- luklannı kullanma ve yükseltme bilindni geliştirebilir. Va tabii ki ülkemizin demokratik gelişmesini sağlayabıhr. Da- hası, programında önce koyduğu asgari ilkelerden ödün ver- meyen bir parti. Kaldı ki topluma güven verebilmenin bize göre biricik yolu budur. Ardından. insanlann güvenebilece- ği bir lider. Ruh sağlığı yerinde, kariyenzm lutkusundan uzak bir lider. İnsanını ve ülkesini tanıyan. birlcştiricı. bilinç- li bir alçakgönüllülüğe sahip, sonuna kadar güven veren bir lider. Düşününüz ki bu ülkede insanlar her an devletinden kazık yeme kuşkusuvla vaşamaktadırlar. Şunu sö>lemek is- tiyorum ki; zor zamanda da kolay zamanda da demokrat olabilen. görevini üstün bir sorumluluk anlayışla sürdürebi- len bir lider olmalıdır." YAVUZ BOZ(Merkez İlçe Başkanı): •'SHP'nin Türkiye'ye bakış açısı parti prog- ramında belüdir. Ancak ben yine de şunfan söylemek isterim. Gericiliğin hortlatıldığı bir dönemde laik düzenin savunucusu olan partimizin daha somut yaklaşımlarla bu ko- nuda daha etkin olması. Güneydoğu sorunu için parti programındaki görüşlerin hayata geçirilmesi. seçim öncesi memurlara vaat edilen demokratik haklann verilmesi. enflasyonun aşağıya çekilerek emekçi ke- sime hak ettiği ücretin verilebılmesi için ciddi adımlar atıl- ması, kurultaydan sonra göreve gelecck kadrodan bekledik- lerimız. Yani tüm bunlann gerçekleştırildiği bir Türkiye ve bunlan gerçekleştirebilecek bir yönetim. Aynca partinin kendi içinde kaynayan bir parti imajını vermesini istiyoruz. Seçilecek genel başkanımız da tüm örgütü kucaklayıp. SHP'yi tek başına iktidara getirebilmek için örgütleriyle. bir- likte zaman kaybetmeden verilen vaatleri yerine getirmeli." BELEDİYE BAŞKANLARI NE DİYOR? insanlar saygıyı öğnenmeli YÜKSEL AYTAÇ( Zonguldak Belediye Başkanı):."Parti içerisinde insanlar önce bir- birine saygı duyTnayı öğrenmeli. Sajgının ol- duğu yerde pek çok şey de zaten beraberinde gelecektir. Sosyal demokrat olduğunu söyleyen ve sosyal demokrat bir partide yer alan insanlar birbirini karalamaz, kötülemez. Tam tersi birbirine yardıma ve destek olur. Bu koşullan taşıyan bir partinin lideri de zaten başka türlü olamaz." 1 1 | S AN ATÇI GÖZÜ YLE \ası/ bir parti, Xasıf hiv lider, Sasıl bir Türkiye? İlerici ve çağdaş bir lider Demokrasiyi gönülden destekleyen parti ZUHAL OLCAY: 1- İnsanca yaşamanın, insanlan için doğal bir hak olduğu, insanına saygılı çağdaş ve özgür bir ülke. Bunu yapsı- nlar. 2- Her alanda çağdaş ve ileri bir ülke olabilmenin, yalnızca ekonomik üs- tünlükle değil. eğitim, sanat ve kültür zenginliğiyle gerçekleşebileceğine yü- rekten inanan ve icraatıru bu yolda gerçekleştiren ilerici özgün kendiiçinde uzlaşmış ve uyurnlu laf değil iş üreten bir parti. 3- Özgün, kendinden emin, ilerici ve çağdaş sa- nattan anlayan sanatın öneminin bir ülke için farkında olan. sanatçıya saygının bazı resepsiyonlara sanatçı çağı- rmaktan öte olduğunun bılincinde olan bir lider. BEDRI BAYKAM 1- Laik, demokratik, insan haklanna saygıh, eğitim ve sağlık eşitliğine önem veren. gelır dağılımını vergiler ara- alığıyla iyi yönlendıren, hal- kın az eğitilen kesimlerini her türlü yöntemle kazanmaya çalışan bir ülke (okullar, TV, halkevleri vb.). 2- İrticaya kesınlikle demokrasi adına ödün vermeyen, ortaçağ karanlığı tehlikesine rağmen şeriatçılarla işbirliği yapan saf ikinci cumhuriyet- cileri bünyesınde banndıımayan. Kemalizmi çağdaş yorumuyla değerlendirip sosyal demok- rasinin güncelliğine sokan yolsuzluk ve rüşveti kattiyen affetmeyen. memleket çıkannı kendi çıkarlannın önünde tutan, kendi içinde de- mokrasiyi gönülden destekleyen bir parti. 3- Herşeyden önce ve her türlü programdan önce, sosyal demokratlan birleştırmeye kesin kararlı ve bu hedef desteklenmezse 94 yerel se- çimlerinin sosyal demokrat partilere ve laik TC'ye neler kaybettireceğıni anlamış, bu bir- leşme ugruna hiçbir ego ve hırs sorunu taşıma- dan. SHP başkanlığı dahil her koltuğu özveriv- le bırakmaya hazır. hazımlı, çağdaş, demok- rat, eleştiriye açık, ilerici ve geçmışinde partiye leke getirecek bir faturası olmadığına emin olan bir lider.