Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 4EYLÜL1993 CUMARTESİ
DIZIYAZI
KURULTAYA DOĞRU SHP 7
TRABZON
Karadeııiz'deKaraMuratMesut'akarşı
ÖRGÜT NE DİYOR?
ORALÇALIŞLAR • Trabzonlular Murat Karayalçın'a 'Kara Murat'diyor. Kara Murat, Mesut'a karşı
Doğu Ka- tek altenatifleri. Bu yolla, oy yüzdelerinin artacağını ve Karadeniz'deki makus
talihlerini yeneceklerini düşünüyorlar. Karayalçm'm, Mesut'u kıracağı inancındalar.
ğ
radeniz'in si-
yasi merkezi
Trabzon.
SHP Kurul-
tayına 12 de-
lege gönderi-
yor. Kurultay'ın tek kadın
delegesi, İl Başkanı'tun lis-
tesini delerek seçilmiş. II
delege ise, Trabzon'un mer-
kezine ve çeşitli ilçelerine
dağılmış. Murat Kara-
yalçın, Rize"li, Mesut Yıl-
maz'ın hemşehrisi. Son ge-
nel seçimlerde Yılmaz'ın
varlığı bölgede etkili bir rol
oynamış. Karadeniz.
ANAP'ın kalesi haline gel-
miş. SHP Karadeniz kı-
yisında hiç milletvekili çı-
karamamış.
Trabzonlular Murat
Karayalçın'a "Kara Mu-
rat" diyorlar. Kara Murat.
Mesut'a karşı tek altenatif-
leri. Bu yolla. oy yüzdeleri-
nin artacağırıı ve Karade-
niz'deki makus talihlerini
yeneceklerini düşünüyor-
lar. Murat Karayalçm'm,
Mesut'u kıracağı inancı-
ndalar.
CHP önemli sorun
Karadeniz bölgesinde,
SHP'nin önemli sorunlan-
ndan birisi de CHP. Çünkü
Belediye Başkanlannın bü-
yük bir kısmı CHP'ye geç-
miş. Deneyimli politikacı-
lardan bir kısmı da CHP'de
yer alıyor. Trabzon'da da
Belediye Başkanı CHP'li olmuş. Eski milletvekillerin-
den Ali Ciner de CHP'de. Bu. SHP açısından bölge-
de birdezavantaj oluşturuyor. SHP'lilerin umudu Kara-
yalçın'da. Kurultay delegelerinın hemen tümüyle ko-
nuştuk. Genel eğilim Karayalçm olmasına karşın, bazı
delegeler henüz karar vermediklerini söylüyorlar. Tek,
tek ve yalmz başlanna olduklannda kesin kararlarmı
Kurultay'da vereceklerini özellikle vurguluyorlar ve
Karayalçıncı görünmek istemediklerini belirtiyorlar.
Çoğunluğun yine de Karayalçın'a oy vermek niyetinde
olduğu anlaşılıyor.
Nataşa olayı abartıldı
Trabzonlulann bir şikayeti de gazetelerden. Eski Sov-
yetlerden bölgeye gelen insanlar, ticari potansiyelleriyle
bir canlılık katmışlar. Trabzon'da büyük bir Rus pazan
oluşmuş. Yeni yeni işyerleri açılmış. Fakat, basmm Na-
taşalar adını verdiği ve Rus kadınlannın fahişeliğini vur-
gulayan yazılan, beraberinde polis baskısını getitmiş,
Nerede bir Rus kadını görülse potansiyel fahişe kabul
edilmiş. İşte buna çok caru sıkılıyor Trabzonlulann.
Ruslara yönelik bir İcamuoyu baskısı ortaya çıkmış, bu
anlayış polisi de etkilemiş. Trabzon, muhafazakar bir
yapıya sahip.
Dini inançlar bölgede çok güçlü. Refah Partisi'nin
bölgede hızla güçlendiğinden söz ediliyor. RP'liler, fahi-
şelik konusunu dillerine dolamışlar. Sonuçta. bölgeye
canlılık veren ticari potansiyel düşmeye başlamış. Birbiri
ardısıra açılan işyerlerinin bir kısmı kapanmış. Diğerleri
de zorluk içine düşmüşler. Lütfen, bunu vurgulayın diye
ısrar ettiler. "Fahişelik dünyanın en eski mesleği, buna ta-
mamen engel olmak mümkün değil" diyorlar. Ama, böl-
gedeki esas canlılık ticaret, alışveriş. Onlara göre basın
bunun yerine olayın magazin yönünü ön plana
çıkarmış.
Kemal Gökhan ve Trabzon muhabirimiz Ahmet Şe-
fik'le CHP il örgütünü ziyaret ettik ve DSP İl Saymanı
ile de görüştük. Konu dönüp dolaşıp birlik sorununa
geldi. Tabanda birlik daha acil bir noktada. Çünkü son genel seçim-
lerde hiç milletvekili çıkaramamışlar. Kazandıklan belediyeleri de
kaybetmek tehdidi altındalar. Ne yapacağız dıye kara kara düşü-
nüyorlar. Ancak "adres Hziz" iddiasından da vazgeçmiyorlar. Diğer
sosyal demokratlan kendi partilerine çağınyorlar.
Bölgedeki bütün sosyal demokrat parti yönecilenyle Kürt soru-
nundan özelleştirmeye uzanan genel siyasi konulan konuştuk. Kürt
sorununda Trabzonlular çok duyarlı. HEP ve onun yerine kurulan
DEP Trabzon'da örgütlü değil. Karadenizin bütün kıyı
kentlerinde benzer bir durum olduğu söyleniyor. Bölge-
den askere giden çocuklann PKK ile catışmalarda yaşam-
lannı yitirmeleri halkı bu konuda daha duyarlı hale getir-
miş. Ozel ordu projesine destek veriyorlar.
"Bizinı iki aylık eğitimden geçmiş çocuklanmızı cepbeye
sürüyoriar, ölümlerine neden oluyoriar" diyerek öfkelerini
belirtiyorlar. Yetiştirilmiş insanlar bölgeye gitsin fıkri
yaygın.
Kürtçe eğitim, TV gibi konular pek fazla ilgi görmüyor.
Ordunun, devletin PKK'nın üzerine daha kararlılıkla
yüriimesi isteniyor. Fazla deşince, daha dikkatli konuşu-
yorlar ve siyasi çözümü savunanlar çıkıyor. Ancak bolge-
nin yapısı nedeniyle, Kürt sorununda tepkisel bir hava
oluşmuş, politikacılar da bunu dikkate alan bir üslup ge-
liştirmişler.
ÖzeUeştirmeye hayır
Özelleştirmeye karşılar. Özelleştirme değil özerkleştirme
diyorlar. SHP vöneticileri. resmi bir üslupla konuşmaya
dikkat ediyorlar. Örneğin SHP İl Başkanı Müslüm Tok-
göz, bir devlet yetkilisi havasında konuşuyor. İSKÎ skan-
dalının etkisini sorduğumuzda, "Konu mahkemeye intikal
etmiştir. Suçlu olanlar mahkemede önünde hesap verirler"
açıklamasıyla yaklaşımını dile getiriyor.
Genel Başkan adayı konusundaki sorulanmıza da ben-
zer cevaplar aldık. Adaylann projeleri ve tezlerinden çok,
kimliklerine önem veriyorlar. Neden Karayalçtn'ı destek-
liyorsunuz sorusuna."Karayalçuı yenilik ve değişimi sim-
geliyor. O kazanamazsa SHP biter. Ankara'yı santi\eye
çevirdi, seçilirse Türkiye'yi de şantiyeye çevirir" cevabını
veriyorlar. Çeşitli konularda Karayalçın'ın ne düşün-
düğüne ise fazla ilgi gösterildiğjni görmedik.
Karadeniz'de oylann çoğunun Karayalçın'a verilmesi
sürpriz değil. Ama tulum ofacağı şüpheli.
Karadenızlılerin sloganı Kara Murat, Mesut'a karşı.
Trabzon'a gideceklere siyasi olmayan bir öneri. Akçaa-
bat'ın sarmısaklı köftelerinden yemeden dönmeyin.
SANATÇI CÖZÜYLE
Emekten yana bir parti
GÜLSEN TUNCER
1 - İç ve dış politikalannda ve ekonomık
seçimlennde tam bağımsız bir ülke. Hu-
kukun üstünlüğünün tartışmasız oldu-
ğu laik bir ülke. Fırsat eşitliğinin ya-
şandığı eğitim ve sağlık hizmetlerinin
yurttaşlara ücretsiz sağladığı bir ülke.
Emeğin ve insan yaşamının en > üksek
değer savıldığj bir ülke.
2- Laisizmi ve demokrasiyi sindirmiş. ülke kültürünü ve
dünya kültürünü tanıyan, uygar. çalışkan. yurtsever ve
emekten yana kişilerden kurulu bir parti.
3- Gercek laik. demokrat, banşcı bir kişilik. Kültür ve bilgi-
ye açık, çalışkan. yurtsever bir kişilik. İnisiyatif sahibi, ilkeli.
vicdanlı, sağduyulu, ekibini doğru kişilerden seçen. halk için
ve halkla birlikte diyen ve gerçekten böyle olduğunu yaptıkla-
nyla ispatlayan bir kişilik.
'Lider9
olmayan bir lider
ENGİN AYÇA
1- Çalışanlann sömürülmedıği. cmperya-
lizmin kıskaandan kurtulmuş. bağımsız
özgür vc demokratık bir Türkiye
2- ldeolojısıni ve ilkelerini beİirlemış ve
buna uygun siyaset üreten bir parti Özel-
likle partililerin bu ideoloji \e ıtkcleri
özümsemclen vc önccliklc kendı özcllc-
rindebunlan \aşamaları gcrekıyor. Parti-
li olmak futbol taraftan olmaktan çok farklıdır.
3- "Lider" olmavan bir lidcr. Gücünü kadrosundan ve partisi-
nin ideolojisinden. ilkelenndcn alan. popülisl vc oportünıst ol-
mayan. uzun crimli polıtika ürctılmcsınc katkıda bulunan bir
lidcr.
8 5'DEN 93'ESH
Baykal InöniVye karşı
29 Eylül 1990 da SHP'nin 6. Olağanüstü Kurultayıson de-
rece gergın hır havada haşladı. Genel haşkan ada vı fnönü par-
ti içi demokrasiye ağırlık veren konuşmasmda şövte diyordw
"Görevim SHP'yi iktidara taşımak. Kurultay karan ne
olursa olsun sosvaldemokratlur hirleşene. sosyuldemokratlar
tktıdcır oluıuı kudur hen buruduvım. Ben politikuva sosval-
di'mokratları hirleştirmek i<,ingirdim."
fnönü 'ni'm karşısııuı hıı kc: genel haşkan adayı olarak çıkan
Deniz Baykal ise konuşmasmda daha çok değisun ve yeniieşme
üzerinde duruyor ve şunlan söylüyordu: "İnönü 7 yıldır genel
başkan. Değıştirilmesi gereken ne örgüt ne kadro. değiştirilmesi
gereken genelbaşkandır. İnönü'nün tarihi misyonu bitti. Ancak
her zaman benim genel başkanım olarak kalacaktır."
Sonuçta aradaki fark çok olmusa da SHP delegelerinin tavrı
yine Erdal İnönü 'den yanavdı. İnönü 504 oylayeniden genelbaş-
kan olurken, Baykal 405 oy alıyor, 44 kişilik Parti Meclisi 'ne ise
inönü'nün lıstesinden 40 kişı giriyor ve Hikmet Çetın Genel Sek-
reter oluvordu. inönü kurultav sonrasmda birlik- beraberlik
çağrısı yaparken, Baykal ve ekibi' ınücadcleye devaın''diyonlu.
SHP'tibelediye başkanlarına ve örgüt
yöneticilerine ISÎasılbirparti, Nasıl
bir lider ve Nasübir Türkiye bekledikleri
sorularımyönelttik. L'laşabildiğimizyerel
yöneticilerin sorulanmıza verdiğiyanıtları
yaymhyoruz.
Partiye yenilik lazım
İSMAİL HAKKI ÇEBİ(Sürmene SHP İlçe Başkanı, Kurul-
tay delegesi): Karayalçın'ı destekliyorum. Partiye bir yenilik
lazım. Ankara'da devrim yaptı. İktidarda ordu ağırlığı oldu-
ğuna inanmıyorum. SHPbırlimanyaratıyor. İnsanlan buli-
mana. demokrasi lımanma çekmeye çalışıyoruz. PKK'ya
hak clliği ccvap \erilmehdir.
NLRİ AYDIN (Trabzon SHP Merkez İlçe Başkanı, Kurul-
tay delegesi): Dünyada bir değışım yaşanıvor Global bir
dünyadayız. Gcçmışic iki kutuplu bir dünya vardı. Sosyal
demokrasi bu iki dünyanın orta \erindeydi. Şimdi dünya tek
kutuplu oldu. Tek askeri güç NATO ve ABD'nin denetimi
altında. Bizim durumumuzda güçlcşti. Sosyalizmin öldüğü-
nc inanmıyorum. ABD'ye kar^ı mücadcle çok önemli. İrlica
sorunu bana göre doğu sorunundan daha önde geliyor.
Eğcr gereken uyanıklık göstcrilmezsc Türkiye büyük tchli-
kclcrlcyüzyüzegclcbilir. Kemal Burka> gelsm.partisinikur-
sun. Ona bu hak tanınsın. PKK terörü ile uzlaşılamaz
SERAP ÇOLAKOĞLli(Trabzon Kadın
Kolu eski Başkanı): Türki>e'nin sorunla-
nnın çözümü. demokra^inın bütün kurum-
lannın vaşama geçinldiği tam demokrası-
dir. 1982 Anayasası yerine özgürlükçü, çoğul-
cu. katılımcı \c sivil toplumu güçlendıren
yeni bir anayasa gerekıyor. Müttefiklerin
değil, ülkenin çıkarlannı esas alan onurlu.
kararlı bir dış polıtika. İnanç özgürlüğünün en büyük gü-
vencesi laikliğın, dinin bireysel inanç ve sivil toplum kurumu
olduğuna inanan bir anlavışla vaşama geçirilmesinden ya-
na\ım. Kürt sorunu ile PKK terörü birbirinden ayırdedil-
mcli. çözümü demokraside ve banşçı tutumda ısrar etmekte
gören yeni bır Doğu ve Güneydoğu politikası geliştirilmeli.
Kendi kendinı en iyi biçimde denetleyebilen, demokratik
eğıtilmiş enerjik bir örgüt için cylül kurultayı büyük önem
taşıyor. Partimizi kamuoşunda küçuk düşüren bazı güç
odaklan tasfıye edilmeli. katılım. adalet. banş. dayanışma
anlayışı partide hakim kılınmah. örgüt emekçilerine bölgesel
dağılım dikkate alınarak, yöneümde yer \erilmeli.
MtŞLÜM TOKGÖZ(SHPTrabzon İl Başkanı): İSKİ Par-
timızin işi değil. Suç işlediğı ıddıa edilen şahıs devlet memu-
ru. Hakkında soruşturma açıldı. olay Adliye'ye intikal etti.
Artık sövlenecek bır şey yok. Sonucu bekleyeceeiz. Kara-
yalçın Kürt sorununda aynm düşünmüyor. Uniter devlette
ısraredılmeh. Herkes kendi kültürünü sürdürebilmeli. KİT'-
ler özerkleştirilsin ve işçilerin yönetimine verilsın. 24 Ocak
kararlan askeri darbe ile u> gulandı. Özelleştirme. ıyi durum-
daki KİTleri satarak yürütülmek isteniyor. karşıyız. Ka-
rayalçın bana göre aday tar içinde en hazırlıklısı.
BELEDİYE BAŞKANLARI NE DİYOR?
Adalet ve fazilet
kurallarına bağlı kadro
SELAMİ VARDAR(Eskişehir Belediye Başkanı): Med-
yanın, büyük sermaye sahiplennin ve büyük oranlara ulaşan
işsizliğin etkileyip yönlendirdiği bir Türkiye'de ideal Sosyal
IJemokrat Parti'nin işlerlik kazanması zordur.
Çağımızda yazılı ve sözlü iletışim araçlan kamuoyunu
kendi tercihleri doğrultusunda oluşturmakta ve seçmeni
y önlendirmektedir.
Bu koşullar allında sosyal demokrat aydınlann mutlu so-
nuca ulaşması düşünülemez. Kaldı ki sosyal demokrat aydı-
nlar da kendi içlerinde çatışmakta \e olumsuz mesajlar ver-
diği bilinmektedir. SHP'nin kunılıay partisi diye anılması
bundan kaynaklanmıştır.
Üretken bir toplum ana amaç olmalıdır. Her vatandaş
mali gücü oranında vergisini ödemek zorundadır. Yaklaşık
yüzde elli oranında vergi kaçakçılığı enflasyonun kavnağını
oluşturur. Sanınm vergi olayı ile enflasyon olayı arasında se-
bep ve netice ilişkısi vardır. Vergiyi tahsil edemeyen devlet
para basmaya mecburdur.
Tüm bireyleri mutlu edecek bir\önetim henüz keşfedilme-
miştir. Adalet ve fazılet kurallarına inançla bağlı bir sivasi
kadro beş ya da 10 yılda Türkiye'v i esenliğe kavuşturabilir.
M. SELÇLK BAVBLRT(Konya-Ereğli
Belediye Başkanı): 1- Kaynaklannın ve ola-
naklannın ınsanca yaşatmaya yeteceği. sayı-
ca disipline edilmiş nüfusu ve bu nüfusun
çok i>i derecede yurttaşlık bilmcine erişmiş
bireyleri. aynca gerçekleri her zaman hiçbir
politik mülahaza ile saklamayan namuslu,
dürüst, halkına açık. ülkesi ve halkı için çalı-
şan yöneticileri olan. sürekli üreten ve üretirken de tüketir-
ken de birbirlerine saygı ve sevgi ile bağlı bir toplumun ya-
şadığı bir Türkiye istiyorum.
2- İktidardan uzak uzun muhalefet yıllannın eski CHP'li
şimdiki SHP'deki kadrolan \eni bir iktidarda yetersiz bı-
raktığına şahit oluyoruz. Oevleti tanıvan. halkın haklı istek-
lerini bilebilen. üyelerini sürekli eğiten. bu büyük ülkcyi tek
başına yönetmeye bilgi. tecrübe ve kadrolanyla kısa sürede
hazır olacak bir parti istiyorum.
3- Örgütü tanıyan. yönlendircbilen, ülke sorunlanna
vakıf. \ urtdışında sesimizi duyurabilecek. yeterlı. dürüst. na-
muslu açık, saygı, sevgi dolu bir lidere hepimizin acilen ihti-
yacı \ar.
FERHAN BALLI (Akşebir Belediye Baş-
kanı): I- İleri teknolojivi kullanan. kendi
yağı ile kavrulabilen insanlan mutlu bır
Türkiye istiyorum. Bir yandan PKK. diğer
yandan trafık canavarlannın yaşam özgür-
lüğümüzü tehdit etmediği bir Türkiye isti-
yorum. Her gün siyasetçilerin yolsuzluk-
îannın manşet olmadığı bir Türkiye istiyo-
rum.
2- Yukandaki Türkiye'yi ancak sosyal demokrat düşün-
cenin yaratacağına olan inancımla. bunu gerçekleştirecek bir
SHP istiyorum.
3- Bu SHP'yi idare edecek, sosyal demokratlan birleştırc-
cek, idare-i maslahatçı sol imajını silecek. hem pısırık olma-
yan temiz bir toplum yaratacak bir lider istiyorum.
ALİ KOÇ(Tonya Belediye Başkanı ve Kurultay delegfta):
Henüz kime oy vereceğımi kararlaştırmadım. Bütün adav-
lan dinleyip öyle oy vereceğim. SHP. Türkiye'nin 12 Eylüİ"-
den çıkışında bir rol oynadı. Bunu kimse görmek istemiyor.
Partimiz yolsuzluklara karşı mücadele ediyor. İSKİ skan-
dalı. bir devlet görevlisinin yaptığı iddia edilen bir yolsuzluk
olayıdır. partimizi bağlamaz. Cezası neyseçeksin. SHP'yi yı-
kmaya kimsenin gücü yetmez.
SÜRECEK