Katalog

4EYLÜL1993CUMARTESİ • * • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERINDEVAMI 15 Demirel dünyayı uyardı HALUKGERAY ANKARA -Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in. ABD. Rusya ve Fransa cumhurbaş- kanlanna birer mesaj yollaya- rak Ermenilerin işgal hareketle- ri engellenmezse, Türkiye ile Ermenistan"ın karşı karşıya ge- lebileceği uyansını ima yoluyla yaptığı öğrenildı. Demirel. me- sajlannda Ermenistan'a "acil baskıda" bulunulmasını talep ederek. aksi takdirde Azerbav- can-Ermenistan uvuşmazlığı- nın bölgesel bir uyuşmazlığa dönüşebileceğine dikkat çekti. Demirel'in. ABD Başkanı Bül Clinton. Rusya Devlet Baş- kanı Boris Yeltsin ve Fransa Cumhurbaşkanı François Mit- teranda gönderdiği mesajlar- da. Ermenilerin Azerbaycan topraklannı işgal ederek ilerle- melerine devam ettiklerine dik- kat çekilerek. bunun sonucu olarak yüzbinlerce Azerinin ye- rinden olmasının olaya yeni bir bovut kazandırdığı \e uyuş- mazlığın bölgesel düzeye yayı- labileceğinın vurgulandığı öğ- renildi. Banşçıl çözüm Bu çerçevede. Türkiye'nin sorunun uluslararası toplum tarafından banşçıl yollarla çö- zülmesi ilkesine bağlı olduğu. ancak. şimdiye dek yapılan dip- lomatik çabalann henüz somut sonuç vermediğine değinilerek, Türkiye'nin istememesine kar- şın bölgesel bir çatışma içinde Ermenistan ile çatışmava gire- bileceği tehlikesinin var olduğu imaedildi. Demirel'in. muhataplann- dan. Giivenlik Konseyi'nin son aldığı karann hayata geçirile- bilmesi için "somut önlemler" alınması için çaba gösterilmesi- ni de istediğı bildınliyor. Gü- venlik Konseyi son karannda. Ermenilerin saldınlanru durdu- rarak işgal ettikleri topraklar- dan koşulsuz olarak çekılmesi- ni istemişti. Türkiye. somut önlemler olarak. Giivenlik Konseyi'nin bir karar alarak Ermenistan'a ekonomik yaptı- nm uygulamasını veya BM'nin askeri miidahalede bulunulma- sı seçeneklerini savunduğu bil- diriliyor. İraıTın önlem alması doğal Türk birliklerinin Ermenis- tan sınınndaki teyakkuz duru- munun sürdüğü bildirilirken. Dışişlen Bakanhğı. Iran'ın "kendi ve bölge güvenliği için ge- rekli gördükleri birtakım öıüem- leri almalarının doğal karşılan- ması gerektiğinj" açıkladı. Dışişlen kaynaklan. bu açıkla- manın. Türkiye ile İran'ı karşı karşıya getırmeye çalışan bazr çevrelere karşı yapıldığını bıldi- riyorlar. Askeri kaynaklar. sınır böl- gesinde keşif uçaklannın uçtuk- lannı ve birliklerin takviyesine devam ettiğini belirttiJer. Aske- ri önlemlerin alınmasının nor- mal karşılanması gerektiğini vurgulayan aynı kaynaklar. "bölgedeki birliklerin verilebüe- cek her göreve hazır durumda tutulduğunu" söylediler. Dışişlen Hakanhğı yetkilileri de. her ülkenin kendi sının ya- kınında göç veya askeri birlik hareketlen gibi durumlar karşı- sında. kendi sınınnı takviye etmesinin normal karşılanması gerektiğini savundular. Dışişlen Bakanlığı dün yaptı- ğı yazılı açıklamada, baa ya- bancı ajanslann Türkiye ile İran'ı karşı karşıya getirmeye yönelik haberlere yer verdiği vurgulanarak. Türkiye'nın kar- şı olduğu konunun. Azerbay- can'a yönelik Ermeni saldınlan ve Ermeni işgali olduğu belirtil- di-Diplomatik düzeylerde giri- şimlerine devam eden Dışişleri Bakanlığı da Gürcistan. İran ve Rusya'nın yer alacağı bölgesel girişimin ekonomik unsurlann yer alacağı bir yaptınma otur- tulmasını istiyor. Bir bildiri yetersiz Dışişlen yetkilileri. dört ulke- nin bir araya gelmesiyle yapıla- cak girişim sonucunda sadece bir bildiri yayimlanmasının "faydalı ancak jetersiz" oldu- ğunu vurguJavarak. esas etkili olacak yöntemin. dört ülkenin de "angaje" olacağı zorlayıcı vaptınmlan da içeren bir çağn mesajının ortaya çıkması oldu- ğunu bıldin\orlar. Engelier ' Bölgesel girişim konusunda dört ülke arasında ortak zemin yaratılmasının önünde engelier bulunuyor. Rusya"nm. Erme- nistan'a ekonomik ambargo uygulanmasına yeşil ışık yaktı- ğı. ancak bunun karannın Gü- venlik Konseyi tarafından ve- nlmesi gerektiğini savunduğu bildirilivor. Fransa ve ABD'- deki Ermeni lobilerinin varlığı ise. bu iki ülkenin GK'de Erme- nistan'a ekonomik ambargo uygulanması yönünde bir karar çıkmasının önünde engel oldu- ğunu gösteriyor. İran'ın. dörtlu girişime sıcak bakmakla birlikte. EKO'yu devreye sokma girişimi de or- tak zemın arayışının zorlaşma- sına neden oluyor. EKO'yu sıyasal bir örgüte dönüştürme çabası hem Rusya. hem de Tür- kiye tarafından onaylanmıyor. Avrupa Güveniik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) tarafından sorunun çözümü için oluşturu- lan takvimin hızlandınlması çabalannın da önündeki en bü- yük engel olarak. Ermenistan ve Rusya'nın. Dağhk Karabağ Ermenilerinin görüşmelerde temsilci bulundurması konu- sundaki isteklerinden kaynak- lanıyor. İnönü: Bölgesel barış tehlikeye düşer Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü. 9. İSE- DAK Bakanlar Toplantısı'nın öğleden sonraki toplantısı ön- cesinde gazeteçilerin sorulannı vanıtlarken. İran'ın Ermeni- Âzeri çatışmasına kanşması halınde durumun daha da va- him olacağını söyledi. inönü. Azerbaycan'dakj istila- nın durdurulmasının şart oldu- ğunu vurguladı. Tek sınav9 seneyebelki I Baştarafi 1. Sayfada Çiller'e karşın. "Bakıyonız, ke- sin olabilir dtmiyorum" görüşü- nüdilegetirdi. Cumhuriyet'in sorulannı ya- nıtlayan Menıeşe. ünıversite sı- navına yönelik nasıl bir çözüm getirecekleri konusunda henüz bir görüş oluşmadığını belirte- rek "Amacunız, üniversite sınavını önüınüzdeki yıl tek aşa- maya indirmek. Ama bunu kesin yapabiliriz diyemiyoruın. Öğ- renciler, ders çalışmayı bırak- masınlar" dedi. Başbakan Çil- ler'in sözlerinin yanlış anla- şıldığınj ifade eden Menteşe, sınav olmadan üniversiteye gj- riş olanağı sağlamayı çok ıste- diklerini, ancak bugünkü ko- şullarla bunun mümkün olma- dığını dile getirdi. Dünyadaki eğitim modellerini inceledığini anlatan .Menteşe. "Bunlardan yararlanabilir mi>iz diye bakı- yorum. İçilerinden en iyi ve Türk eğitim sisfemim1 en uygun olanı seçmek istiyoruz. Ancak bunlar hemen olacak şeyler değil. O ne- denle, şu koşullarda üniversite sınavlarını kaldırmak mümkün değil" diye konuştu. Tek sınav uygulamasının nasıl olacağı ko- nusunda. henüz hiçbir hazırlık- lan olmadığını vurgulayan Menteşe. gerekli araştırmayı yaptıktan sonra üniversiteyegi- riş sınav ının tek aşamalı hale geürilip getırilmemesi konu- sunda karar vereceklerini ifade etti. • Menteşe. YÖK Yasasfnda değişiklik yapan yeni yasa tasa- nsının da TBMM'de beklediği- ni ve Meclis'in veni çalışma dö- neminde ele alınacağını bildir- di. Yasa tasansınm geri çeki- lerek yetki yasası çerçevesınde çıkarmayı düşündüklerini be- lirten Menteşe. ancak bazı hu- kuksal engelier nedeniyle, yeıki vasası içine sokamadıkiannı söyledi. Çiller'e aııayasal fren Beyin Olimpiyatları'na katılanlar yazıyor • Baştarafi 1. Satfada bağlayacağı belirtilen raporda. u Yasa koyucu. yasa dü/enleme- lerinde hukuk ve anayasanın üs- tünlüğü kurallarına bağlıdır. Anayasaya aykırıhğın Anayasa Mahkemesi'ncc saptanmtş ku- ralların aynı amaç doğrultusun- da yeniden yasalaştırılması. ka- ran etkisiz duruma düşürmek anlamına gelir" denıldi. Vasama yetkisi devredilemez Raporda. daha önce çıkan- lan yetki yasalannın "Çok geniş olması, genel bir düzenlemeyi amaçlayan konuların somut ola- rak belirlenmemiş buluıunası, KHk'lar için uyulması gereken onemli, zorunlu ve ivedi durum- lara bağlanmamış buluıunası ve verilen yetkinin uzun süreli ol- ması nedeniyle iptal edildiği" anımsatılarak dava konusu 3911 sayılı Yetki Yasası'nın da iptal edilen yasalarda olduğu gibi kamu personeline ve kamu kurum ve kuruluşlanna ılişkin düzenlemelen kapsadıeı kayde- dildi. Anayasanın 91. maddesine göre TBMM'ye Yetki Yasası'- \la Bakanlar Kuruiu'na belli konularda KHK çıkarma yet- kisi verilebıleceği. ancak TBMM'nin buyetkisinianaya- sal sınırlar içinde kullanabilece- ğine dikkat çekilen raporda. anayasanın 153. maddesindeki kuralın da bu anavasal sınır kapsamında olduğu belirtildi. Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararlan karşısında yasama or- ganının artık aynı biçimde yeni- den yetki vasası çıkarmaması gerektiği de anımsatılan rapor- da. tersine tutumun anavasanın 153. maddesindeki Anayasa Mahkemesi kararlannın bağla- vıcılığı ilkesine aykın olacağı ifade edıldi. "TBMM'oin Bakanlar Ku- rulu'na KHK çıkarma yetkisini ancak somut konularda, önemli, zorunJu ve ivedi durumlarda, kı- sa süreli olarak verebileceği" de kaydedilen raporda. anayasa- nın 7. maddesinde yasama yet- kisinin Türk milleti adına TBMM'ye aıt olduğu vebuvet- kinin devredilemeyeceğ] kuralı- nın getirildıği de bıldirildi. Yetki Yasası iptal edilirse. • Baştarafi I. Sayfada geçmışe yürümeyeceğıni. an- cak iptal edilen bir yasa çerçeve- sinde makamda bufunan kişinin \erecegi hükümlerin de '"vok hükmünde olacağını" belirttiler. Aynı çevreler. olaydan zarar gö- ren kişi veya kişilerin de Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde dava acmaya hak kazanacak- lannı belirttiler. Genelkurmay Başkanlığı bek- lentısi içindeyken hükümeıin ta- sarrufu ile Orgeneral Güreş'in görev siiresi bir >ıl uzatılarak emeklive sev k edilmesi karan alı- naneski Kara Kuu'etleri Komu- tanı emekli orgeneral Muhittin Fisunoğlu. bö>le bir durumda dava açmayı düşünmediğini açı- kladı. Emekli Orgeneral Fi^u- noğlu. bu konuda Cumhurivet- in sorusunu vanıtlarken şöylc konuştu: "Kanaafimce konu ka- pandı ve ben resmen emekli ol- dum. Bundan sonra da böyle bir şev düşünmem. Anavasa Mahke- mesi'nin verdiği kararlar. karann verildiği tarihten itibaren yüriirlü- ğe girivor, geçmişe şamil değil. Bu bakımdan tabii onu hukukçular değerlendirir. Ama ben, böyle bir dava açrnavı düşünmedim, düşün- mem de. Şu anki görüşüm bö> le." Emeklı orgeneral Fisunoğlu. "Hukukçular da iptal kararı teril- Anayasa'nın başiangıç bölü- münde belirtilen kuvvetlerayn- mının dev let organlan arasında üstünlük sırulaması anlamına gelmediği. belli devlet yetkileri- nin kuilanılmasından ibaret ve bununla sınırlı çağdaş bir işbö- lümü ve işbirliği olduğu vurgu- lanan raporda. üstünlüğün an- cak anayasa ve yasalarda ol- duğu görüşüne de yer verildi. Raporda. "Yasama yetkisi asli bir yetki olup bu yetki TBMM'ye aittir, anavasaca ve- rilen KHK çıkarma yetkisi ken- dine özgii bir vetkidir, bu yetki kullanılırken vasanıa yetkisinin devri anlamına gelebilecek bi- çimde sık sık bu yola başvunıl- mamaltdır. KHK uygulamasının yaygı- nlaştınlması, yetki \asalanna kullanma süreleri uzatılarak sü- reklilik kazandırılması ve hemen her konuda KHK'iı düzenleme- lere gidilmesi yasama yetkisinin devri anlamına gelir. böylece 3 kamu erki arasındaki denge bo- zulur. yürütme organı. vasama organına üstün duruma gelir TBMM've güven gücü etkilenir. bu dunım anavasa te hukuka mesi halinin gecmişe şamil ol- madığını. ancak zarar gören kişi- lerin vargı >oluna gidebileceğini sövlüvor" şckünde dnımsatma >apılması üzcrinc ısc "Benimşöy- İe bir durumum > ar, ben zarar gör- dıim di>e bir iddia da bulunamam. Şunun için bulunamam, Genel- kurrnav Başkanlığı, Bakanlar Kumlu'nun kararı, Cumhurbaş- kanı'nın ataması ile oluyor. Be- nim 'Genelkurmav Başkanı ol- mam gerekirdi" dive bir iddiada bulunmam söz konusu değil. Çünkü Bakanlar Kurulu'nu ilgi- lendiren bir konudur o, o yüzden bcnim öyle bir iddiada bulun- mam vanlışolur"diye konuştu. aykındır" denildi. "Anayasa Mahkemesi. 15 ey- lül çarşamba günü toplanarak dava konusu 3911 sayılı Yetki Yasası'nı esastan inceleyecek ve karannı bu incelemeden son- ra açıklayacak. Raportör Bülent Serim ta- rafından hazırlanan raporun kanunun iptali yönünde oldu- ğunun, Başbakan Tansu Çiller ve kabine üyeleri tarafından öğ- renildiği ve ortaya çıkan belir- sızlik nedeniyle üzerinde çalışı- lan bazı KHK'lann askıva alındığı da saptandı. Ahnan bil- giye göre Başbakan Çiller, DPT ve Hazine'de > apacağı çe- şitli atamalar için isimler belir- lemiş olmasına karşılık bu ata- malan yapmaktan da bu yüz- den "şjmdilik" vazgeçti. Hukuk çevreleri. Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararın- dan sonra ortaya çıkacak duru- mu şövle değerlendirdilcr: "Bu takdirde. hükümet icra- atı hukuki dayanağını kaybede- cektir. Bu kanuna davanan atamalar da geçersiz olacaktır. Çünkü bu kişiler yetkisiz addc- dilir. Yetkisiz kişinin vaptığı iş- lem yok hiikmiindedir. Ancak, bu yokluğun mahke- me kararı ile saptanması gere- kir. O mahkeme kararı çıkınca- ya kadar yapılan işlemlerin so- rumluluğu da hükümete ait olur." Sıvas'ta Cumhuriyet'e bağlılık yemini • Baştarafi 1. Sayfada madığı anlaşılıyor. Öyle. sövlen- diği gibi vüzlerce otobüs değil, 3-4 otobüsİe geleceklerini belirtti- ler. Otobüsleri kaldıran dernek yöneticileri, vilayetin koyduğu kurallara uyacaklannı biidirdi. Onun dışında bağunsız bir şey vapmayacaklar" dedi. Yerel ba- sında. olay çıkacakmış gibi hava yaratıldığjru söyleyen yetkıli. "Bu haberler nedeniyle birtakım kaygılar var. 10 kişi gelecekse 100 kişi gelecek gibi algdanıvor"" diye konuştu. "Sayının az ya da çok olması bir şeyi değiştirecek mi" şeklindeki sorumuza ise av- nı yetkili, "Degişeceğini sanmı- voruz. Kimsenin gelip burada olav yapmaya niyeti yok. Belki insanlar gelip Atarürk'e. Kongre'ye bağlılıklanıu dile gc- tirmek isteyebilûier. Bunda bir anormallik yok. Yalnız, valiük gerekli güveniik önlemlerini aldı" karşılığını verdi. Takvive kuvvet s Çevre illerden takviye polis gücü istendiğiru bildiren vali yardımcısı. her türlü teknık do- nanıma sahipçevik kuvvet. pan- zer. helıkopter gibi hazırlıklar yapıldığını biidirdi. Kutlamalann geçen yû olduk- ça görkemli vapıldığını anlatan \aü yardımcısı şunlan söyledi: "Gönül isterdi ki, bu vıl da aynı şekilde kutlansın. hatta daha gör- kemli olması için hazırlıklar ya- pdıyordu. Ancak 2 temmuzdaki olaylar nedeniyle, bu yılın anla- yışla karşdanması gerekir. Yine de geçen yılı andıran havai (işek gösterileri, tören aJanınm suslen- mesi, geçiş koıteji bu yıl da var. Fakat şehir stadında halk konseri gibi, küçük bir kışkutmada olay çıkanlabilecek kutlamalar kısıt- landı. Bu, yıldönümünün daha az önemde kutlanması gibi anlaşıi- mamalı. \ilayetin bakış açtsı bu." Valı yardımcısı. CHP'nin. Cumhurivet Alanfnda vapaca- ğını açıkladığı miting için ise "Avnı günde başka bir tören ya da topJantı varsa vilayetin erteîe- me yetkisi var. Bu nedenle sayın vali. '5 eylüle ertele.velim" diyor- du. Savın Baykal ve parrililer, geleceklerini bildirdiler. Kanuni ya da kanundışı ne tür bir toplantı olursa olsun buna göre önlem alındı" dedi. \'aliliğin düzenlediği kutla- malar için Başbakan Tansu Çil- ler ile birlikte Genelkurmav Başkanı Doğan Güreş. devlet bakanJan Necmettin Cevheri, Yıldınm Aktuna. Mehmet Göl- hunyet Meydanı'nda halka hı- tapedecek. Öte vandan Mustafa Kemal Derneğı. 4 Evlül nedenivle bir mesaj vayımladı. Mesajda. Tür- kive Cumhuriyeti'ni korumak ve kollamakla görev li tüm ana- yasal kurum ve kuruluşlann. demokratik. laik veçağdaşcum- hunyeti şcriatçı vc totaliter bir İslam devletine dönüştürmek is- teyenlerle her türlü hırsızlık. yol- suzluk ve bölücülüğe karşı yasal yetkilerini kullanarak harekete geçmeleri istendı. Yorum yok Kutlamalar konusunda siyasi parti temsilcileri ise "yorum" Sıvas Kongresi'nin yıldönümü Bugün. Sıvas Kongresı nin 74. vıldönümü. Bir başka deyiş- le Kurtuluş Savaşı'mızın başladığı gün. 4 Eylül 1919'da Ana- dolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ile onun yönetim organı olan Heyet-i Temsiliye. 4 Eylül 1919'da Sıvas Kong- resi'nde oluşturuldu. Başkanlığını Mustafa Kemalın vaptığı kongreye 38 delege katıldı. Birhafta süren kongrenin sonunda 11 Eyîül 1919'da. Kurtuluş Savaşı'nın programı niteliğindeki kararlan içeren bir bildiri yayımlandı. Sıvas Kongresi'nde oluşturulan. Mus- tafa Kemal başkanlığındaki 16 kişilik yeni Heyet-i Temsiliye. Büyük Millet Meclisi'nin toplanmasına kadar geçen uzundö- nemde askeri ve mülki bürokrasiyi kendine bağlayarak fiilen geçici ve ikinci bir hükümet işlevi gördü. han, Erman Şahin. Mehmet Kahraman. İçişleri Bakanı Meh- met Gazioğlu. Savunma Bakanı Nevtaz Avaz. Kara Kuvyetleri Komutanı Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı, Hava Kuvvet- leri Komutanı Orgeneral Haüs Burhan da katılacak. Pir Sultan Abdal Derneği yö- neticileri, 2 temmuzda 37 aydı- nın yakılarak öldürüldüğü Madımak Oteli önüne karanfil bırakacak. 4 Eylül Sıvas Kongresi vıldö- nümü nedeni>le CHP Parti Meclisi burada toplanacak. CHP Genel Başkanı Deniz Bay- kal. bugün saat 13.00'ıe Cum- yapmaktan kaçındı. Sıvaslılar ise vıldönümünün geçen jılki gi- bi kültür şenlikleriyle kutlanma- sından yana. Ancak olay çıkma- ması için güveniik önlemlen alınmasını da istiyorlar. Snaslı- lar. kutlamalara katılmak üzere çeşitli illerden gelecek olanlar için de "Eminiz ki iyi niyetli geü- yoıiar. Belki içlerinden birileri kargaşa çıkarabilir. diğerlerinin bunlara engel olması gerekir. İkinci bir Sıvas olavı, ikinci bir le- ke istemiyoruz"'diye konusu) or- lar. Sıvaslılar. 4 Eylül'de Bakan- lar Kurulu'nun Sıvas'ta toplan- masını isterken "Cumhurivet Sorun olrnaz^ . Başbakan Tansu Çiller'e ya- kın bir hukuk adamı ise Anaya- sa Mahkemesi kararlannın an- cak Resmi Gazete'de gerekçeli olarak yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girdiğini ve önceki uygulamalara etkisinin olamayacağını ileri sürerek "O güne kadarki büriin tasarruflar geçerliliğini korur" görüşünü sa- vundu. döneminde hiçbir Bakanlar Ku- ruiu toplantısı Sıvas'ta yapılma- dı. Böylesine önemli bir adımın atıldığı ilimizde, bir kez bile olsa Bakanlar Kurulu topianmaJndı" diyorlar. Sıvas Belediye Başkanı Os- man Seçilmiş, "Biz. 2 temmuzda- ki şenliklerde de üzerimize düşeni yaptık. Sıvas. zaten çok büyük bir iizüntü içinde. 4 Evlül. şanına yakışır şekilde kutlanıyor, daha ne yapıisın? Olay çıkacağını zan- netmiyprum'" dedi. "" ' RP İl Başkanı Tevfîk Öztürk ise yorum vapmaktan kaçınır- ken "Biz üstümüze düşeni yapı- yoruz, törenler de yapılıyor" diye konuştu. Büyük Birlik Partisi İl Başka- nı .\hmet Yıldız da. "Türkiye çok zor bir dönemdedir. Türk milleti de zor durumdadır. 4 Eylül gerektiği şekilde kutlanmaJıdır. Kutlamalara katıiacağız. Bize de görev verilmiş oLsaydı. gerekli olanı vapardık" dedi. SHPprograma katılıyor SHP İl Başkanı Ziyaettin Yd- maz ise kutlamalarla ilgili şunla- n söyledi: "Biz valiüğin düzenlediği prog- rama katıiacağız. Atatürk Anıtı'- na çefefik koyacağız, Başbakan Tansu Çiller'i karşılayacağız. di- ğer kültürel faaliyetlere de katıia- cağız. Fakat CHP'nin düzenledi- ği toplantı ve gösteriye katılma- yacağız," Kutlama hazırlıktan Öte vandan kutlama hazırlık- lan, dün akşam geç saatlere ka- dar sürdü. Cumhurivet Alanı bayraklarla süslendi. tören alanı hazırlandı, törene katılacak öğ- rendler provalannı yaptı. Cum- hurivet Alanı ve Atatürk Cad- desi. "Cumhuriyetin temelini burada attık", "4 Eylül Snas Kongresi Kutlamalanna Katıla- lım", "4 Eylül Sıvas'ın, Türkiye Cumhuriveti'nin Gurur Günü- dıir" yazılı afişlerle süslendi. Kadmlara kızlık soyadı serbest Başbakanlık Teftiş Kurulu devrede OLAYLAREV ARDINDAKİ GERÇEK • Baştarafi 1. Sayfada caklardır; en başta "emniyet mülahazası" öne sürülecek, toplantıların, mitinglerin. açı- koturumların kasıtlı kişilerce başka yönlere çekilebileceği söylenecektir; Sıvaslılarm gerilim içinde yaşadıkları ve bir kibrit alevinin yeni bir yan- gına yol açacağı anlatılacak- tır; 37 kişinin yobazlar tarafın- jan diri dirı yakıldığı Madı- nak Oteli katliamının üstün- Jen çok geçmediğini düşü- ıen yetkilılerin tedirgin ol- Juklarını anlamak kolaydır. Ancak bütün bunlar neye yarar?.. Sonuçta Sıvas'ın başına gelenlere bakın!.. Bu kenti- mizde Atatürkün büstüne saldırılıyor, Pir Sultan Abdal'- ın heykeli yıkılıyor, 37 aydın diri diri yakılıyor ve Sıvas Kongresi'nin yıldönümünü kutlamak bir sakıncalı olaya dönüşüyor. Ve insan düşünüyor: Bu gidişle Erzurum'da Er- zurum Kongresi ve Ankara'- da Buyük Millet Meclisinin açılış yıldönümünü kutlamak da sakıncalı hale gelecek mı- dir? Kimbilir belki de bu gidişle ülkemizde 29 Ekim Cumhuri- yet Bayramı törenleri de kısıt- lanabilir. Bu gidiş, nasıl bir gidiş?.. • • • ANKARA (ANKA> Hükü- met. Medeni Yasa'nın evlilik ile ilgili hükümlerini değiştıren ta- sanyı TBMM'ye gönderdi. Ta- sanya göre. erkekler 4 evin reisi' unvanını kaybederken. kadın- lar kızlık soyadlannı kullanabi- lecek. Evlilıkte kazanılan mal- lar da ortak sayılacak. Başbakan Tansu Çiller'in im- zasıyla TBMM'ye gönderilen Medeni Yasa değişiklik tasansı ile ailede kocanın evin reisi sa- yılması u>gulamasından vazge- çiliyor. Yeni düzenlemeye göre eşlerden her biri ortak yaşam sürcsince ailenin sürekli ihtiyaç- ları için evlilik birliğini temsil edebilecekler. Evlilik birliği temsil yetkisinin kullanıldığı hallerde eşler ücüncü kişilcre ortaklaşa sorumlu olmalannın yanı sıra. eşlerden herbiri birliği temsil yetkisi bulunmaksızın yaptığı işlemlerden kişisel ola- rak sorumlu olacak. Eşlerden birinin bu yetkiyi kullanma gü- cünü vitırmesi ya da kötüye kullanması halinde hâkim ka- ra rıylasınırlamagetirilebilecek. "Eşler oturacaklan evi bera- ber seçecekler. Anlaşmazlık olması ya da eşlerin ayrı yaşa- ması halinde eşlerden herbiri ayn ev tutabilecek. - Kadın, kocasının soyadını ta- şıyacak. Ancak istemeleri halin- de kızlık soyadlarını kocasının soyadından önce tescil ettirebile- cek. - Meslek seçiminde eşler eşit haklara sahip olacak. -Eşler evlenmeden önce veya sonra aralannda herhangi bir sözleşme imzalamadıJarsa, evli- lik birliği sırasında edinilmiş maJlara ortak olacaklar. -Koca. doğduğu andan itiba- ren bir ay içinde çocuğu reddcde- bilecek. Kadın da aynı şekilde koca aleyhine nesebi reddetme hakkını kullanabiiecek. -Evlat edinme yaşı 30'a ine- cek. Daha önce çocuğu olan. sağlık nedenivle bir daha çocuk sahibi olamavan aileler de evlat edinebilecekler. -Kadın >e erkek, çocuklar üzerinde eşit haklara sahip ola- cak." KEMAL YURTERİ AMCARA -. Başbakaniık Teftiş Kurulu. İSKİ soruştur- masında koordinasyonu sağla- mak amacıyla devreye girdi. Başkanlık tarafından İstan- bul'a göndenlen bir müfettiş. konuv u soruşturan üç ayn ba- kanlığın müfettişleri arasında bilgi akışını sağlıvor vegeüşme- Ieri Ankara'va iletiyor. İSKİ olayının her gün yeni bir boyut kazanması üzerine soruşturma üç bakanhk tara- fından ayn ayn yürütülüyor. Edınilen bılgıye göre ilk soruş- turma İstanbul Anakent Bele- diye Başkanı Nuretrin Sözen'in isteği üzenne İçişleri Bakan- lığı'na bağlı mülkiye müfettişle- ri tarafından açıldı. Mülkiye müfettişleri konuyla ilgili yeni şavlann ortava atılması üzsrine İçişleri Bakanı Mehmet Gazi- oğlu'ndan iki avn soruşturma ıznı daha alarak. konuyu derin- lemesine araştırmaya başladı- lar. Bu arada. İSKİ olayında teşvikler ve vergiyle ilgili konu- lann ortaya çıkması üzerine Maliye Bakanlığfna bağlı mü- fettışler de devreye girerek ken- di bakanhklanru ilgilendirir konulan soruşturmaya başladı- lar. En son olarak da Bavmdır- lık ve İskan Bakanlığı"na bağlı müfettişlerin. bazı ihaleleri in- celedikJeri öğrenildi. Soruşturmanın üç ayn ba- kanlık tarafından yürütülmesi- nin üzerine Başbakanlık Teftiş Kurulu. müfettişler koordinas- yonunu sağlamak amacıyla devreye girdi. Başkanlık tara- fından Istanbul'a gönderilen bir müfettiş, üç ayn bakanlığın müfettişleri arasında bilgi akışı- nı sağlarken gelişmelerden Ankara'yı da haberdar ediyor. Bu bilgılenn Başbakan Tansu Çiller'e de iletildiği öğrenildi. KULTJR BAKANLlGl V E S T E L C O C A C C U PHOG TUR1ZM LTD KAVAKLIDERE BENETTON P R E S I D E N T O T E L Haber Merkezi- Beyin Olimpi- yatlan ele- melerine katılan yanşma- cılann bu konuyu içeren ya- zılannı vavımla- mayı sür- dürüyo- ruz. Burak Olgun-2. Dünya Zeka Oyunlan Türk Be yin Takımı. hiç kuşkusuz. adaylar arasında en yetenekli dört kişiden oluşacaktır. İstan- bul'da yapılacak seçme sınavı bu dört kişiyi zaten belirleye- cektir. Fakat üzerinde durul- ması gereken -bu yazının da amacını oluşturan- nokta. bu kişiler ülkemizi ovunlarda ol- ması umulduğu gibi ov un dışın- da da yetennce temsil edebile- cekler mi ya da bu ağır sorum- lulueun biîincindeler mı olmalı- dır.." Ülkeyi temsil. bireysel temsil- den farklı olarak tutarlı olmayı gerekli kılar. Bu tutarlılık. salı- nımlılık ile vurdumduvmazlık uçlannın dengelevicı öğesidir. Çünkü şu açıktır ki ülke temsili baskısı ile ezilmiş. sakınımJı temsilci de bilinçsiz. takım di- siplininden uzak, vurdumduy- maz temsilci de başansızlıkları- nın ötesinde ülkelerinin tanıtı- mına zararlı olacaklardır. Beyin Olımpiyatlan'nın fel- sefi gereği kültürel etkinliklerle yüklü olması doğaldır. Bu et- kinlikler de ülkemizin çağdaşlı- ğının dünyaya tanıtılması ola- nağı. bilinçli ve yetenekli temsiî- ciler tarafından iyi değerlendi- nlmelidir. İşte ancak bu bilinç gereği. yanşmacılara. ülke temsilciliği hüviyeti kazandıracaktır. Bülent Erol SağolSayın Ba- kanımız Fikri Sağlar'ın da be- lırtmiş olduğu gibi bu oyunlar insanlanmızın tüm dünyaya katkıda bulunabilecek düzeyde bir zekâya sahip olduğunu gös- termesi açısından önemli bir platform. Bu bakımdan oraya ülkemizi temsil etmeye gidecek olan kişilerin nitelıkli insanlar olması şart. Bu noktada beni rahatsız eden tek şey, nice de- ğerli beynimızin böyle biryanş- madan haberdar olmadığı ihti- malidir. L'manm tanıtım mümkün olduğunca iyi yapıl- mışür. Cumhuriyet gazetesı aracılı- ğıyla bu oyunlardan haberdar olduğum için kendimi şanslı sa- v ıvorum; bu oy unlarda ülkemi- zi ve Atatürk gençliğını en iyi şekilde temsil edeceğime inanı- yorum. Bunun için gerekli olan Ingilizce. kültür ve zekâ düzeyi- ne sahip olduğumu zannediyo- rum. Aynca bu oyunlann heye- can ve zevkini tatmak için dayanılmaz arzular içerisinde- >im. Dilerim, bu oyunlardan alnı- mızın akıyla çıkıp dünya>a Türk zekâsını tanıtabiüriz. Üçüncü Zekâ Oyunlan'nm Türkıve'de yapılması için uğraş veren Kültür Bakanlığı'na. Cumhuriyet gazetesine ve Sa- >ın Nevzat Erkmen'e başanlar dilerim. istanbul Atatürk Havaalını artık <^ rekanime yanıt veremiyor. Bu nedenle Atatürk havalimanı önünde uzunkuyruklar ve kal- kışlarda rotarla va^nmavabaşlandı. . . _ . ^ ^J Atatürk Havaalam'nda • Baştarafi 1. Sayfada sayısı en az 10 milyon. Bunun sonucu olarak da, özellikle dış hatlar terminalinde uzun kuy- ruklar. uçaklann kalkışlannda rötarlar yaşanmaya bâşlandı. Özellikle. uçaklann voğun kalkış saatleri olan 06.00-09.00 saatlerinde, dış hatlar termi- nalinin önü tam Topkapı Oto- gan. Kuyruklar. geciken ışlem- ler, buna bağlı olarak aksayan seferler. Atatürk Havaalam'nı yolcular için çile kapısı haline getirdi. Uluslararası havacılıkdergısi Aırport Internationarin ra- kamlanna görede Atatürk Ha- vaalanı yüzde 41.9'luk büyüme hızıyla birinci sırayı alıyor. En yakın takipçisi Kahire Havaa- İanı'nın bile bü\ üme ruzı ancak yüzde 28.2. Sorun ortada. Çözüm1 .. DHMİ yetkilileri. sorunun çözümü için projelerin yıllardır hazır olduğunu. veni terminal bınalan yapılarak alanın kapa- sitesinin arttınlmasının gereklı- liğini belirtiyor. Ancak. her Ulaştınma Ba- kanı değişikliğinde çözüm askı- ya alınıyor. Konu veniden ince- İeniyor. projeler tekrar gözden geçiriliyor. iş uzayıp gidiyor. Hazine'den para çıkmayınca da DHMİ yetkilileri ellen kol- lan bağlı bekliyor. DHMİ vet- kilileri. olayın bir başka boyu- tuna da dikkat çekıyor. Bugün- kü koşullarda en az bin 250 ki- şinin DHMİ bünyesinde hiz- met vermesi gerekirken bu ra- kamın 880"de kalmış olması da hizmetlerin aksamasının bir başka nedeni olarak gösterili- yor. Olayın kamuovuna hep "DHMİ. sonınu çözmek için hiçbir şey yapmıyor" şeklinde yansımasından da şıkayetçi olan yetkililer. bunda da bir başka devlet kuruluşu olan. özelleştirme kapsamında bulu- nan Başbakanhk'a bağlı TH Y"- yi suçluvor. "V'ctkililcr. "En bü- yük müşterilerimizden biri olan THY, havaalanında kendisine özel terminal istivor. Bu müm- kün değil. O zaman diğer müşte- rilerimiz de haklı olarak aynı ta- lepte bulunur. Biz, sonınu çö- zümsüz hale getinmeye uğraşmı- yoruz, aksine çö'züm için elimiz- den gelen her şeyi yapıyoruz. Ancak THY. ilişkilerini kıillanıp bizi karalayarak kamuovuna tüm bu sorunların sonımlusu biz- mişiz gibi gösteriyor'" diye konu- şuyor. Bir başka yorum da özelleştir- me kapsamındaki THY'nin. Atatürk Havaalanı'nda ayn bir terminal 'kaparak' saoş öncesi vitrinini güzelleştirme çabası- nda olduğu. THY yetkililerinin bu voruma bir itirazı yok. Halkla İlişkiler Başkanı Faik Akın. "Tabü" diyor. "Ama, bu isin bir y anı. Öncelikle içinde bu- lunduğumuz te > aşadığımız aşın bir sıkışıklık sonınu var. Ayn bir terminal istememiz de bu sorunu bir an önce çözmek için. DHMİ'nin elinde koskoca bir hac terminali neredeyse hiç kul- lanılmadan dunıyor. Versinler onu bize, başına bir yetkili ko- yup tek elden işletelim. Havaa- İanındaki tıkanıklığın sorumlusu DHMİ. Ancak havaalam TH\'yle özdeşleştirildiği için yolcu, yer hizmetlerinde karşı- laştığı her olumsuzluğun sorum- lusu olarak bizi görüyor." Her şirketin kendi terminali- ne sahip olduğu ABD gibi ülke- len de örnek gösteren Akın. Dı- şişlen Bakanlığı'ndan sonra bayrak taşıyıcı tek kuruluş olan THY'nin de yolcuya daha iyi hizmet verebilmesi için korun- ması gerektiği görüşünde. Olayın bir başka boyutu da havaalanındaki çok başlılık. Polisi. gümrükçüsü. sağlıkçısı. işletmesi. havayolu şirketi her biri kendi örgütüne bağlı ola- rak çalıştyor. Her birimin kendi alanındaİci uygulaması diğeriy- le uvnm göstermeyince de kuy- rukîar ve sorunlar uzayıp gidi- yor. Bir de bunlara eleman sa- yısındaki yetersizlik, eklenince. Atatürk Havaalanı gibi dünya sıralamasında 78"inci sırada bulunan bir havaalam. sorun- lar yumaği olup çıkıyor. Acele Beyoğlu'nda 7 katlı 1 800 milyon. - ^ r> I7m2 yığmabina. 79 Evlendi^mutluyuz MELEKBOZ(TEZCAN) NEDRETTEZCAN 03.09.1993 Zeytinburnu YATILIBAYAN Orta yaşlı hanıma hizmet verecek, okur-yazar. becerikli, telefona cevap verebılecek yatılı bayan aranıyor. Asgari ücret ödenecektir. Tel: 232 8986