Katalog

SEVİŞMENİN GÜDÜKLÜĞÜ VE YÜCELİĞİ MelihCevdetAnday 2.bası3O0OOıKDVıçınde) Çağdaş Y'aunlan Türkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-frtımbul Ödemeli gönderilmez Cumhuriyefe;~ ~ ~ ~ muCUSU YÜNÜS NAOİ (1924-1945) BASYAZARI NADİR NADİ (1945-1991/ C S Îİi iî U l '. V e İ 0K/KAPILIODA 3 ba Yc Asım Bezirci 30 000<KDVıçınde) ınları Turkuiüğı Cad. 39-41 l t İ b ! Ö emeli gönderilmez 70. YIL SAYI24804 / 5000 TL (KDV.ç.nde) 4EYLÜL1993CUMARrESl Demirel dünyayı uyardı • Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel. ABD. Rusya ve Fransa cumhurbaşkanlanna birer mesaj yollayarak, Türkiye'nin istemeyerek de olsa Ermenistan ile bır çatışmaya girebıleceği imasmda buJundu. • Mesajlarda, Azeri topraklannın işgalınm genişlemesinin bölgesel bir uyuşmazlığa dönüşebileceğine dikkat çekjlerek Ermenıstan'aacil baskı çağnsı yer alıyor • Demirel, Güvenlik Konseyi'nin aldığı kararlann uygulanması ıçin "somut önlemler' alınmasını talen etti.B15. Sayfada İRAN AŞKERLERİ GERİ ÇEKİLDİ U9. Sayfada ZENGELAN DA DÜŞMEK ÜZERE m 9. Sayfada Bakan Menteşe Teksınav' seneyebelki • Milli Eğitım Bakanı Nahit Menteşe, Çıller'in yanlış anlaşıldığını belirterek "Amacımız. üniversite sınavını önümüzdeki yıl tek aşamaya indirmek. Bunu kesin yapabilinz diyemiyorum. Öğrenciler. dersçalışmayı bırakmasınlar' dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bö- rosu)- Başbakan Tansu Çiller- in, üniversite sınavlanrun önü- müzdeki yıl tek aşamaya ındı- rilmesıni öngören projesıne Millı Eğıtim Bakanı Nahit Menteşe, 'temkmli' yaklaşıyor. Mdnteşe, üniversiteye girişin önce tek smav* daha sonra da 'sınavsız' olacağını açıklayan UArkastSa.l5.Sül'de Türbana adliyedede geçityok • Adalet Bakanlığı'nın 'avukat stajında başörtüsü takılabihY karannı Danıştay bozdu. Danıştay, başörtü takılmasına laıkliğeaykın' gerekçesıyle karşı çıktı • îzmir Barosu Başkanı Volkan Alposkay. Danıştay 8. Dairesi'nin karannın Tiirk hukuk ve laiklik tarihine ömek bir karar olarak geçeceğıru söyledi. U4. Sayfada KURULTAYA DOĞRU SHP TRABZONdaSHriiler Karayalçın'a 'Kara Murat' divor. Karayalçın'ı Mesut Yılmaz'a karşı tek seçenek olarak görüyorlar. ORAL ÇALIŞLAR'ın izlenimleri, KEMAL GÖKHAN GÜRSES'in çizgisi venotlan, ENGİNAYÇAve GÜLSEN TUNCER'in Nasıl bır Türkiye. nasıl bir üder ve nasıl bir parti sorulanna verdikleri yanıtlar, SHP'li belediye başkanlan veörgüt yöneticilerinin ku- rultay bekJentileri, M6. Sayfada Anayasa Mahkemesi, başbakana geniş yetki veren yasanın iptalini istedi ÇiIIer'eanayasal frenGÖKSEL POLAT NURSUN EREL ANKARA - Anayasa Mah- kemesi raportörü. Çıller hükümetıne, ülkeyi bir yıî sü- reyle kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) yö- netme yetkisi veren. 3911 sayılı Yetki Yasası'nın "anava- saya aykın olduğu" gerekçe- siyle iptal edilmesı yönünde görüş bıldirdi. Başbakan Tan- su ÇUler ve kabine üyelennın raportör Bûlent Serim tara- fından haarlanan raporun kanunun iptali yönünde oldu- ğunu öğrendikleri. ortaya çıkan belırsızlik nedenıyle üzerinde çalışılan bazı KHK- lann askıya almdığı saptandı. Anayasa Mahkemesi'nin iptal karan vermesi ha- linde. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğatı Güreş'ın görev süresınin bır yıl uzatılmasından üniversite kontenjan arttınmına, PTTnın T"sinin özelleştıril- mesinden yargıya ek zamma. Hazine ve Dış Ticaret MüsteşarlığYnın başına Os- man Unsal'ın getirilmesine değin bu ya- sadan kaynaklanan ve kaynaklanacak tüm hükümet uygulamalannın "hukuki dayanaktan yoksun kaJacağı" bıldınldi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ana>asa Mahkemesi'nin, hükümetin. TBMM'den aldığı yetki çerçevesmdeçıkardığı 3991 sayılı kanun hükmünde kararnameyi (KHK) iptal etmesi halinde. bu KHKçerçevesinde. 4yıliıkgörevsüresını tamamlamasına olanak tanınan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Dbğan Güreş'ın durumu da tartışmalı halegelecek Hukukçular. Anayasa Mahkemesi'nin buyasavı iptal etmesi halinde. olaydan zarar gören kişı ya da kişilerin yargı yoluna gıdebileceklennı bildirirken Kara Kuvvellen KomutanlığYndan 30ağustos tarihi ıtibanyla emekliye sevk edilen Orgeneral Muhittin Fisunoğlu dava açmayı düşünmedığını söyledi. Anayasa Mahkemesiraportörünun,yetki yasasının iptali yolunda görüş belirlemesının ardından. bu yasa çerçevesinde yapılan işlemler arasında. önemlı bır örnek olarak ortaya çıkan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Güreş'in görev süresinin uzatılmasına ilişkin işlem de tartışmalı halegeliyor. Hukukçular. yetki yasasının iptali halinde. bunun MArkasıSa. l5.Sü3'de Yetki Yasası iptaledilirse... Anayasa Mahkemesı'nın 15 eylülde açıklanması beklenen karannın "iptal" yönünde olması halinde. "PTTnin T- sinin özelleştirilmesi". "Hazine arazi- lerinin satılması". "DPT >e SSK teşkilat kanunlarının çtkarılması" da tehlıkeye gırecek Başbakan Tansu Çıller'in. Güneydo- ğu'daPKK terörüne kar^ı gündeme ge- tırdığj. askerlığini komando olarak ya- pan kişilerden kurulacak özel harekât timleriyle ılgili KHK'sı da hukuk dışı kalacak. Hükümet çevrelen. konuyla ilgıli sorumuzu yanıtlarken. "Böyle bir durum oisa büe, Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye işJejemeveceğine" dıkkatı çektiler Başbakan Çiller'e yakın bır ka>nak, "KaMı ki, Anayasa Mahkemesi'nin nasıl bir karar açıkla- yacağını şimdiden biiebilmek miLnkiin değil. belki de iptal karan »erilmeyecek. Üstelik karar böyle çıksa bile. yeni bir yetki kanunu çıkarılması da imkan da- hilindedir" diye konuştu Hukuk çevrelen. Anayasa Mahkemesi'nin kararlannın genye işlememesinin bır ilke ol- masına karşıhk. iptal karanna dayalı yürütmeyi durdurma da- vafan açılabileceğini ve hükü- metin tum icraatının bu yolla engellenebıleceğini söylediîer. 3911 sayılı Yetki Yasası'nın tümünün anayasaya aykın ol- duğu gerekçesıyle ANAP tara- fından Anayasa Mahkemesı'- nde iptal ıstemı ile açılan dava- da. raportör raporu Anayasa Mahkemesi BaşkanlığYna ve- nldi. Anayasa Mahkemesi'nin daha önce iptal ettiği yetki ya- salanyla ilgıli raporlan da ha- zırlayan raportör Bülent Serim tarafmdan kaleme alınan ra- porda. öncelikJeanayasanın 153. mad- desındekı. u Anayasa Mahkemesi karar- larının yasama organını da bağlayacağı" hükmüne atıfta bulunularak "Anayasa- ya aykırı bulunan kuraliann yeniden yasaliastırılmasının hukuka aykırı oidu- ğu" vurgulandı. Anayasanın 153. mad- desinin son fıkrasına göre Anayasa Mahkemesi kararlannın. yasama. yü- rütme ve yargı organlan ile yönetim makamlannı. aerçek ve tüzel kişileri m.4rkasıSa.İ5.Sü3'de Sıvas'ta Cumhuriyet'ebağlıbk yemini Sıvas Kongresi'nin yıldönümünde valilik devlet töreni dışındaki etkinliklere izin vermiyor HATİCEBİÇER SIVAS -Sıvas Kongresi'nin 74. yıl- dönümü'kutlamalan nederuyledıkkat- ler yeniden Sıvas'a çevrildı. V'alılığın düzenlediği, Başbakan Tansu Çifler ve baa bakanlann da katılacağı törenler dışında çeşith illerden yurttaşlann Sı- vas'a gelecek olması ve CHP'nin mıting yapacağını açıklaması üzerine valilik, "çıkabilecek olaylara karşı" geniş gü- venlik onlemlen aldı. CHP Genel Sekreteri Ertuğnıl Gü- nay. dün Sıvas'ta bır basın toplantısı duzenleyerek 4 Eylül Sıvas Kongresı yıldönümünü ve partılennın 70. kuru- îuş yildönümünü büyük bır mıtingle kutlayacaklannı açıkladı. Mıting kara- nnın, 12 nisanda alındığını anlatan Günay. "KutlamaJar sırasında yapaca- ğunız toplantı 2 tenunuz olaylarma mi- sifleme değildir" dedı. Günay, Başba- kan Çiller ve baa bakanlann bugun Sıvas'a geleceğını anımsatarak "An- kara'dan Sıvas'a uçakla bir saatte geli- nebiliyorsa. başbakan ja da ilgili bakan- lar 2 temmıızda neredeydiler?" dedı. Kongre kutlamalan nedenıyle Sı- vas'ta geniş güvenlik onlemlen alındı. Tokat ve Kayseri'den asker takviyesi- nin de yapıldığı Sıvas'la. hava ındirme birliğıne aıt askerler 48. Pıyade Alay Komutanlığı'nda kalacaklar. Baa yerel gazetelenn olay çıkacak- mış gıbi bır hava yaratuklanna dikkat çeken valilik. bu nedenle güvenlik önle- mi alındığını bıldirdi İstanbul. Anka- ra, İzmir gibi birçok ılden gelecek oto- buslenn Sıvas'a alınmayacağı yolunda çıkan söylentilere karşılık. ısmınin ya- zılmasını ıstemeyen vali yardımcılann- dan bin. "Çeşitü yerterden gelecekfcr dive duvuvoruz. Fakat bunun asiınuı ol- MArkası Sa. 15, Sü. 3'te 30 nulyarhkdüğün İstanbul HaberServisi- Eski Devlet Bakaru Cavit ÇağJar'ın kızı Yeşim ile işadamı Emin Hattat'ın oğlu Erair, Çırağan Sarayı'nda yapılan düğünle eviendiler. Sarayın bahçesinde venlen kokteylle başlayan düğüne, aralannda siyaset. sanat veiş dünyasından birçok ismin de bulunduğu kalabalık birdavetli topluluğu katıldı. 30 milyara mal olduğu ıleri sürülen düğünde çiftın nikah şahıtiiklerini Cumhurbaşkam Süleyman Demirel ile Yeşim Çağlar'ın dayısı Şükrii Şenkaya yaptı. Nıkahtan sonra genç davetliler aşağı salonda Hayko'nun şarkılan ile eğlenırken. diğer davetliler ise üst salonda yemeklenni yedıkten sonra Muazzez Abacfyı dinledıJer. Başbakan Tansu Çiller. 3 ay düeünlere gitmeme karannı bozmadı ve düğüne katılmadı.(Fotoğraflar: HATİCE TLWCER- MUHARREMAYDI>f) Âtatürk Havaalanı'nda soğuksavaş • İstanbul Atatürk Havaalanı artık gereksinime yanıt vermiyor. Bunun sonucu uzun kuyruklar ve kalkışlarda rötarlaryaşanmaya başlandı. THY yetkilileri, DHMf'yı iyi hizmet vermemeklesuçluyor. DHMİ y etkilileri TH Y'nin terminal kapmak amaayla kendilerini kötülediğini öne sürüyor. BEHZATŞAHİN Devletin ıkı kuruluşu, Devlet Hava Mey- danlan İşletmesı (DHMİ) ile Türk Hava Yollan (THY) arasında 'soğuk sa- *aş' var. THY. DHMİ'yı Hyi hizmet *er- memekle' suçlarken DHMİ de özelleştır- me aşamasındakj TH Y'nin ayn bır termi- nal 'kapmak' için kendilerini kötüledığı savında. Ancak DHMİ yetkilileri. gide- rek Topkapı Otogan görünümü arz et- meye başlayan Atatürk Havaalanı'nda bir süredir yaşanan sorunlann farkında olduklannı, çözüm önerileri hazır olduğu halde hükümetin henüz buna bır yarut vermediğinı belirtiyor. Kapasıtesi yılda 8.5 milyon kışı olan Atatürk Havaalanı, artan talep karşısı- nda giderek ıhtivacı karşılayamaz hale geliyor. 1993 yılı için tahmin edilen yolcu UArkasıSa.l5.Sü7'de Kadınlarakızhk soyadı serbest • Başbakan Tansu Çıller'in imzasıyla TBMM'yegönderilen Medenı Yasa değişiklik tasansı ileerkekler evin reisi unvanıru kaybediyor. Kadınlar kızhk soyadlannı kullanabilecek. Yeni tasan ile eşler oturacaklan evi beraber seçecekler. Meslek seçiminde eşler eşit haklara sahıp olacak. Evlilikte kazanılan mallarortak sayılacak. Evlat edinme yaşı 30'a inecek. M15. Sayfada Ankara'da bir Cumhuriyet gecesi Cumhuriyet'in Ankara Temsilciiiği'nde nöbet değişimi: Cüneyt Arcayürek 'hoşçakalın', Mustafa Balbay 'hoşbulduk' dedi. • Arka Sayfada Pedaf pedal e p i y en kilometreler • Ekip üç kişi. Harita üzerinde yaptığımızyolculukta. Bandırma'dan başlayıp olabildiğince ara yollan kullanarak Ege'yi boydan boya geçtik, Akdeniz"eulaştık. Hatta birazdaha zorlayıp Fethiye'ye, Antalya'ya bile gittik. Oysa gerçekte... BEHZAT SAHİN'ln yazi dlzisl Yarın Cumhuriyet'te •.a İSKİ SORUŞTtRMASt Başbakanlık Teftiş Kuruludevrede • Üç bakanlık tarafından ayn ayn yürütülen İSKİ soruşturmasında Başbakanlık Teftiş Kunılu devreye girdi. İstanbuFa gönderilen bir müfettiş. bakanlık müfettişleri arasındaki bilgi akışını sağlıyor ve gelişmelerden Ankara'yı haberdar ediyor • 75. Sayfada OLAYLAREV ARDESDAKİ GERÇEK Nereye? Sıvas Kongresi, kurtuluş tarihimizin en önemli kilo- netre taşlarından biridir. Anadolu, doğusundan batı- îina örgutlenme bilincini Sı- /as ve Erzurum kongreleny- eoekıştirmişti Bu kongreler JıyükMilletMeclisi'negiden yolu açmışlardır. Okulları- mızda belletilen tarih kitapla- rında Sıvas Kongresi'nin an- lamı, çocuklarımıza öğretilir; ulusal tarihimizin unutulmaz yapraklarından biridir. Ne yazık ki ülkemizin geldi- ği bugünkü aşamada, hüzün verici bir olay yaşanıyor; Sı- vas'ta Sıvas Kongresi'nin yıl- dönümü huzur içinde kutla- namıyor Bu yıl Sıvas'ta Pir Sultan Abdal Şenlikleri'nde yaşa- nan acı olaylarda 37 aydın, sanatçı, yazar diri diri yakıldı Ne yazık kı bu olay, Sıvas'ın üzerine kara leke gıbı yayıldı. Bir güruhun canavarlığı, Sı- vas'a ve Sıvaslılara mal edı- lebilir mi?.. Bu yörede Alevi ve Sünnilerin bir arada ve kardeşçe yasama olanakları- nı yok etmek isteyen yobazla- ra ödün verilebilir mi? 21'inci yüzyıla 7 kala, mez- hep kavgası Sıvas'ın toplum- sal ve siyasal yaşamına ege- men olabılir mi? Demek ki hepsi olabiliyor- muş; Sıvas'ta 4 eylülde kutla- nacak olan Sıvas Kongresi'- nin yıldönümü törenleri vali- likçe kısıtlanmıştır. Elbette resmi görevliler bu kısıtlamanın bırtakım gerek- çelerini göstermeye çalışa- UArkostSa.lS.Süi'de HERGÜN Cumhuriyet % Sizin de öasl bir radyonuz ofc CUMHURTVET2 BUGUN Ton balığmaAT damgası BORSA Oncekl 12.223.44 Dön 11.655.26 DOUB j MÂRK ÖncaM 12.000 Dûn 12.000 ûÖnceM 7.240 Dûn 7.32S ÖnceM 143.000 Dûn 141.500 BİLİM TEKNİK DERGI •Avrupa'ya 40 milyon dolarhk ihracat yapan Dardanel, dampingle suçlanma- mak ıçin konserve yapımında kullandığı babklan İspanyol ve ftalyan balıkçılardan alıyor. Uzakdoğulu balıkçılar orkinosu Av rupa'ya oranla yüzde 5 daha ucuz satıyorlar. Avrupa'nın ardından Amerika Birleşik Devletleri'nede ihracat yapmaya hazırlanan Dardanel önümüzdeki yıl toplam ihracatını 100 milyon Dolar'a pkartmayı hedefliyor. BII. Sayfada ALTTH