Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 4 EYLUL1993 CUMARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER
Sıvas Kongresi ve anılanmdaki lise
Çocuklanmıza. butun gençlerımıze bu kutsal kıtabı
okutmanın yolunu buldlım So\ le\"ı okutalım kı. laıklıkle
demokrası çelı^meM gıderıkın mezhepçılık. tarıkatçılık doğal
yatağınagırsın. avrılıkçılık saçmalığı vok olsun Işte ozaman
halkımız ulus. ulusumuz da mutlu olur
CAHİTKÜLEBİ
B
ugun Sıvas K.ongresı nın
^4 vıldonumu 4 Evlul
1919 da başlavıp 11 ev
lulde kararlan ıçeren
bıldınvlc sorıa ererkjn
bugunku Turkıvcmızın
çekırdegı de oluşturulmuştu Viustafa
Kemal. mandaulann îsieklennı red
dettırmevı başarmış vurdumuzunbu
tununun duşmandan temızlennıcsı
ıçın savaşım venlmesı karannı aldıı
mış bu amaçla da " \nadolu \e Rumclı
Mudafaa-ı Hukuk Cemıvetr'nı kur
durmuş vurdun butununu kapsavan
bu derneğın tcmsi! başkanlığına da
kendısı seçılmıştı 2ı \isan 1920de
Meclıs açılıncava kadar bu dcrnek bır
hükumet gıbı çalışmi} vurdu vonet
mıştır
Once bırkaç anımdan soz edecegım
ama 2 Temnıuz 199^ Cuma gunu Sı
vas ta gerıcılerın akıl alnıaz a/gınlıgı
nın onlenmemesını kınıvor vurdu acı
laraboğan MadımakOıelı ndegcrıcı
lerın vaktıgı degerlışaır vazar sanatçı
arkadaşlanmızın anısına savgılar sıı
nuvorum
Birkaç anı
Sıvas ta 2 temmuz sabahı Burucıve
Medresesı ndekı kıtap ımzalama top-
lantısına gıtmedcn oncc Sami karao-
ren vc bızc katılan ıkı arkadaşla bırlık-
tc Sıvas Kongresi nın vapıldıgı tarıhsel
lısc bınasını gezmıştık Çocukluk vc ılk
gcn<»lık vıllanmın geçtıgı lıse şımdı
nıuzc vapılırken bıriakım degışıklık-
ler olmu> On bahçedekı murver ve
avva agaçlannı kesmı^ ortadakı veşıl
bovalı çardagı vıkmışlar Onun \enne
AtaiurK ıın onuruna bır anıt dıkmış
ler Sol vandakıalana benımvocukluk
Mİlanmda bır pansıvon bınası vapıl-
miş ıkı \apı\ı bırbınne baglavan ka-
palı geçıtc de çocuklar sevgılı resım
ogretmcnımız Hacıbet'ın anısına ad
takmışlardı Vtık o ıkı \apı da \ıktı
rılmıs. Hacıbev reMm ogretmenlıgı
\aparken ozel olarak da unlu Sıvas
halılanna de>en çızerdı Tatlı dıllı vu-
muşak davranışlıvdı Kadro değışıklı
JI Mrasında Turgut Zaım daha sonra
da Eşref Iren gelınce onu da ıç huz-
metler şetlıgıne atamışlardı Kongre
\e Ataturk ıle ılgılı anılannı anlaimavı
c.ok severdı
Pansivon bınası vapılırken Ahmet
Kutsı Tecer'ın unlendırdıgı \ eysel.Ta-
lıbı. \lı Izzet, Meslekı gıbı ozanların
karşısında taşlara otumr onlar sovle
jir şıır okur ben \urgunlukla dınler-
dım Ilk ve son $ıır ogretmenlenm ı^it.
bu ozanlardı
Sıvas a tren gelınce okulunarkasın-
dangeçen buvuk bırcaddevapıldı Bu
durumda vapının onu arka arkası on
oldu Arka on olunca şımdt vıkılma
dan duran ıkı vandan çıkışlı kaba bır
\ontma taş merdıven ıle çıkışta bır de
balkon vaptılar Bu ışı Bulgar taş usta
lan >aptı Dıllennı anlamadığım bu
adamlan boş saatlcrde ızlerdım Tan-
dır ekmeğınden kopardıklan parçala
rın kıvılarını çukurlaştırıp orlasına
kırmızı şarap dokcrck kannlannı do-
vururlar ben de bu adamlar başka bır
vıvecek vemıvorlardıveşas.ardım
Babam benı on ıkı \aşımı surcrken
Nıksar dan getınp bu lıseve vatıli ola
rak vcrmıştı Ericsı vıl Nıksar dan ge-
lınce vonetıu ve ogrctnunlcnmızın
bırkaçı dışında hepsının degışmış ol
duğunu bıraz da uzuniuvlc gordum
Sonraları bırçogu\la bırlıkte çalışma
mutluluguna erdıgım bu ogreimenle
nmdcn ogrendıgıme gore Ataıurk
nıtelıklı bır lıse kurmavı duşiınuncc bu
lısenın Orta Anadolu da kongrenın
vapıldıgı Sıvas tu Jtılmasını ongor-
muş Lısans ogrenımlerını Fransa da
lamamlavarak o sırada Istanbul Da
rultunu nda oğreıım uvelığı vapan uç
genç bılımcıvı bııgunkıne gore astro-
nomık bır ucretle bu lısenın egıtım ve
vonctımındegorevlcndırmış Dort beş
vıl çalıştıktan sonra Ankara va alına
rak egıtım sanaı sıvasa alanlarında
degerlı hızmetlerde bulunan \c "Sıvas
Varanı" sıtatıvla nıtclcndınlcn bu og
retmenlerden mudur vc lel>cle (bcnım
sinıfımda vurıtaşlık bılgisı) ogretmenı
Osman Horasanlı çok >ık vc ozellıklc
nnı olunccvc kadaravnı çızgıdc surdu
ren bırkı^ılıktcvdı Mudur b ışvardım
cısı sonra mudur olan Mutisın Adıl
Bınal, vınc avnı nıtelıklerının vanı sıra
ogrcnulerlc çok vakından ılgılcnır
sovlem vanlışlanmızı utızlıkle duzel
tırdı Doga vc bıtkıbılım okuturdu
Onun derslıgımıze guırdıgı c,ok eanlı
bılkı ve doga tablolarının şuırlıgımc
ctkısı vardırdcrsem vanlı^olmaz Mu
dur vardımusı vc edebıvat ogretmenı
Ahmet Kutsı Tecer ısc zamanına gore
sert zaman ve koşullara gore sevn.cn
ve esprılı dev gıbı acık sarısın bır
adamdı Lisc sinıflanna geçıncc kendı
sındc ancak bır vıl okudum Şık gıvı
nır bovnuna kravaı vcnne bır e^arp
sarardı Çocuklar bovnunda bır dclık
oldugunu sovlerlerdı Ilk kcz Omcr
Bedrettın'ın bır ^ıır kılabında Kuisi
Teccr e adannıi!} bır ^ıırc rastla>ınca
ona adandıgına ınanamamı^ getc (,a
lı^malannda vanıına geidıgındc sor
muj aldıgım v anıtla da <,ok goncnmı^-
tım Hev gıdı Koca Tecer' Ncdcndır
bılmcm gece calı^malanmızda sırada
vanımdaoturur b«nımleı,tx:ukla>ırdı
Şaır olacagımı clbclle sczmemı^u
ama daha ı,ok sonrakı vıllarda bana
kar^ı kuşkulu (,ckınjcn vc -.avgıvla
durmu^tu Ovsa kı bugunku kulebı
şıınnın temel ta^larını ben onun \na
dolu va ac.lıgı volun ıı,ındc bulmu>
lum Daha bın,ok vcnı ogrctmcn
gondcnlmı^iı Ihsan L ngüt, Sacıt On-
cel, Faık Savron. ->evgılı ogrctmenım
Salım Rura Kırkpınar. bırı,ok vcnı kad-
ro
kapıları sureklı kılıllı lululan bır
dcrslık buvuklugundckı Sıvas kong
resı Stilonu kuvuk bır oda olan Aıa
lurk un vatak odasi benım ıcıngızcm
lı bırcr upınaklı Bo>um vetı^medıgı
ı<,ın avak parmaklanmın uzcnndc
u/anarak kapı camlarının uslune ge
rılmı^ pcrde aralıklarından bır kuçuk
ı^ocugun bılc bigamavacagı o kaba sı
raları kursuvu olu^luran masaları
daha ijik goruntulu valak odasındakı
dcmır karvola sadakor ortu vc suslu
gaz lambasını ı/lcrdım
Bü\ ük Sö\ le\ 'i okutalım
Bılmcvcnlenn avmazların koluarl
nıvcilılcnn bılmcsı gerekır Ataturk
bagımsı/lık vc devnm sava^lannı ve
rırken buvuk gu(,luklen anlaşı'maz
bır ba^an ıle ço/umc ula^tırmı^tır
> alnı/ Batı ulkclen vc \ unan ordu
suvladcgıl karamsarlarla korkaklar
la ınanç voksullarıvla mandacılarla
bogu^mu^lur (,ogu kcz en vakın ar
k.ıda^lannın bılc ıhaneiınc ugramı^
ama yılmamıştır Valnızca halkına
Vinlı ordumuzun vıgıi komutanlarına
guvenmış ovlcceba^anva ulaşmı>tır
\ a^amının ^onuna gclmı^ bır Turk
>aın olarak dıvorum kı candandılıvo
rum kı daha oncc okumu^olanlarda
okumamı^ olanlar da butun kara vc
haın duşuncclıler dc Ataıurk un Bu
vuk Sovlev ını okusunlar Çocukları
mı/a butun gcnçlcnmızc bu kutsal
kıtabı okutmanın volunu bulalım
Sovlev ı okulalım kı laıklıkle demok
rası çelı^mesı gıdenlsın mezhepçılık
larıkatvılıkdogal vatagınagırsın avn
lıkı^ılık sa(,malıgı vok oUun lı>tc o
zaman halkımız ulus ulusumuz da
nıııllu olur
ARADABIR
FERHAT OZEIS > Kartal Anadolu
Lisesi Türkçe Ogretmenı
Tüpkçe Hazırlık...
Kendı anadılını bızım kadar horgoren dunyada başka
bır ulus yoktur Bır kabıle topluluğu bıleen lyı en guzel
dılın kendı dılı olduğuna ınanır
Bızımkıtam bıryabancılaşma kendınt hıç gorme hat-
ta kendınden utanma durumu
Neden boyle olduk bız?
Bızde bu aşağılık duygusu yedı yuz yıl suren Dogu
hayranlığıyla Tanzımat tan bugune suregelen Batı hay-
ranlığının bır sonucu olmalı
Duşunun bır kez Osmanlı ulkesınde Arapca-Farsça
konuşup yazma merakı o denlı ılerı gıdıyor kı 13 yuzyıl-
da Karamanoğlu Mehmet Bey bıle dayanamayıp Bun-
dan boyle dergahta bergahta Turkce konusulacaktır
dıye buyruk cıkarmak zorunda kalıyor Arapça-Farsça
Rönuşup yazmayı yasaklıyor
Tanzımat tan sonra ıse -Daha cok Dogu kulturune bır
tepkı olarak- bu kez Batı hayranlığı baslıyor Batı dıllerı-
ne ozentı artıyor Mersı pardon aparatıf gibı Fransızca
sozcukler bu donemde dılımıze gırıyor Bu donemın ye-
tıştırdığı yazarlardan olan Halide Edip Adıvar, bırçok
kıtabmı Turkçe degıl de Ingılızce yazıyor Turkısh Orde-
al adıylayazdıgı kıtabı (1928) Turk unAteslelmtıhanı
adıyla ancak 34 yıl sonra (1962) Turkçeye çevrılıyor
Bugun de yabancı sozcuk kullanma yabancı dıl og-
renme tapınma derecesınde bır asırılıga (Fransızcası
fetışızm) vardırılmıstır Market star super shov mega
gıbı Batı dıllerınden bır suru sozcuk dılımıze doluştu ve
lyıce yerleştı
Ikı yuzden fazla resmı ve ozel okulda -duşunebılıyor
musunuz- oğretım dılı Turkce degıl de yabancı dıllerden
bırıdır Yaingılızce yaAlmancayaFransızcadır Anado-
lu Lısesı ya da kolej dedığımız bu okullarda oğrencıler
matematık fızık bıyolojı kımya gıbı fen derslerını ana-
dıllenyle değıl de bu yabancı dıllerden bırıyle ogrenme-
ye(') çalısıyor
Kaş yaparken goz cıkarmak buna denır
Yabancı dıl oğretmek gıbı kımsenın karşı çıkmadığı
çok doğru bır amaç başka bakımdan bırçok zararlar ve-
ren bır yontemle başarılmaya calısılıyor(')
Yabancı dıl ogretımı başka yabancı dılle ogretım baş-
ka şeydır Bırıncısı ne denlı gereklı veyararlıysa ıkıncısı
o denlı yanlış ve zararlıdır Nıtekım somurge bır ıkı ulke
dışında yabancı dılle egıtım yapan başka bır ulke goste-
remezsınız (Isığı onumuze tutarsak yolumuzu gorur
ılerlenz Ama ısığı gozumuze sokarsak kor oluruz Ya-
bancı dıl oğretecegım dıye derslerı yabancı dılle ısle-
mek ışıgı gozumuze sokmaktır)
Bu onemlı konuyu baska bır yazıda daha genıs bıcım-
de ele almayı dusunuyorum Ve sozu bazı Anadolu lıse-
lerındekı bır uygulamaya getırmek ıstıyorum
Bılındıgı gıbı yabancı dılle egıtım yapan okullarda ılk
yıl hazırlık sınıfıdır Ogrencı hangı dılle egıtım yapacak-
sa ılk yıl o dılde hazırlık egıtımı gorur (Hazırlık sınıfı bazı
okullarda ıkı yıldır) Kendı mantıgı ıçınde bu uygulama
doğrudur
Bu okullara yurtdışından gelen oğrencıler hazırlık
okumuyorlar Yabancı dıllerı yeterlı kabul edıldıgı ıçın
olmalı Bu da kendı mantıgı ıçınde doğru bır uygulama-
dır Almanya dan gelen bır oğrencı Almanca egıtım ya-
pan bır okula gırdıgınde neden bır yıl Almanca hazırlık
okusun? Yurtdışından gelen ogrencı yabancı dılı bızım
ona oğretebılecegımızden daha lyt oğrenmıs olarak çı-
kıyor karsımıza zaten
Pekı lyı guzel de bu ogrencılerm Turkcelerı ne du-
rumda
7
Işte kendı dılımızı (Turkceyı) hıc mı hıc onemsemedı-
ğımız burada hemen gosterıyor kendını
Yurtdışında dogup buyumus bır ogrencının yabancı
dılı
1
yeterlı duzeyde olabılıyor ama bu durumdakı co-
cuklar anadıllerını2
ya yeterınce ogrenememış ya da
unutmuş olduklarmdan Turkıye de yabancı dılle egıtım
yapan bır okula gırdıklerınde Turkce edebıyat tarıh
coğrafya derslerınde çok zorlanıyorlar ve genellıkle de
başarısızoluyorlar lyı yetısemıyorlar
Yurtdışından donusler nedenıyle sayıları her geçen
gun artan bu oğrencılere gırdıklerı Anadolu lıselerınde
bır y.l Turkce hazırlık okutulamaz mı9
Turkıye den aldı-
ğımız oğrencılere bır yıl hatta ıkı yıl Ingılızce Almanca
Fransızca hazırlık okutuyoruz da yurtdışından aldığımız
oğrencılere de neden bır yıl Turkce hazırlık okutmaya-
lım'? Turkce ıçın bunu gereksız gormek en azından ana-
dılı eğıtımını kucumsemek ve kendımıze saygısızlık
etmek olmaz mı"7
Bugun yurtdışından ogrencı alan bes
Anadolu lısesı var Bu okullarda okuyan Turkıye den
alınan oğrencılerle Almanya dan alınan ogr
encıler ara-
sında Turkce duzeylerı bakımından uçurum buiunmak-
tadır
(kıncı oQren en dı'
'llkogren len dıl anlamında ku an mıst r
Rıfat Ilgaz: Tanık, Sanık, Kahraman
Rıfatllgaz. \azdıklan>latoplumumuzunneredeyse>anmyuz\ıllık
bır donemıne tanıklık etmış \ e bu tanıklık onu sık sık sanık
ıskemlesıne oturtmuştur
SLLHİDÖLEK
K
ankaturlerden yada ka-
ra gulduru fılmlennden
tanıdık bır sahne Hasta
va da varalı penşan halde
sargılar ıçınde vatmakta
Doltor "Canınız acıvor
mu?" dıve soruvor "Sadece gükluğum za-
man" dıje vanıtlıvor benkı
Bıze acılarla gulmecenın (mızahın) ıç ıçe
oldugunu en açık bıçımde gosteren vazar-
lardan bındır Rıfat Ilgaz. Zaten Mark
Twaın "Cennene mizah >oktur" dcmemış
mıdır
1
Gulmecenın kavnagı acılardır Ku-
sursuz bır toplumda gulmece vapamazsı-
nız Bu açıdan bakınca bıraz çelışkıh goru-
nebılır ama belkı de toplumumuzdakı
çarpıkhklardan dolayı bmlenne teşekkur
borçlu>uz Bıze Rıfat Ilgaz gıbı bır ustavı
kazandırdıklan ıçın
Rıfat Ilgaz m gur seslı bır şaır ve yetkın
bır romancı olduğunu bıhvorum ama
onun en çok gulmece ovkulennı sevı>o-
rum Bunlarda ınsanın kurdu olan ınsanı
acımasızlıklan>la guçsuzluklenvle bu-
>uklu kuçuklu çıkar hesaplanvla hoşgoru-
suzluklen ve hırslan>la anlatır bıze Çogu
zaman kendı vaşadıklanndan >ola çıkarak
ve >aşamın ıçınden orneklerle Kurgusal
sımgesel anakronık \e alegonk yaklaşım-
ları pck sık kullanmaz Sovlevecegını do
lavsız ve kestırmeden sovlcr Gulunç du
rumlan gerçekçı çatışmalardan vakalar vc
çogu zaman denn bır ıronı sergılcr
Ilk amacı guldurmek degılmış gıbı goru
nur ama onu okurken sık sık guîumser ve
bazen kendınızı tutamavıp kahkahalarla
gulersınız Gızlı bır ıç sızıvla bırlıkte' Kım
oldugunuzu belkı decn açık bıçımde bovle
anlarda anlarsınız
Rıfat Ilgaz vazdıklanjla toplumumu-
zun neredevse vanm vuzvıllık bır donemı-
ne tanıklık etmış ve bu tanıklık onu sık sık
sanık ıskemlesıne oturtmuştur Daha tek
partılı donemden başlavarak kovuşturma
lara uğramış kıtaplan toplatılmıştır Çek
tıgı zorluklar onu kırmamış buruklaştır
mamıştır Rıfat Ilgaz hapisaneden hasta
ne>e en guç koşullara gulum^everek \e
gulumseterek mevdan okumavı bılmışür
Aulan vaşamının ımbıgınden geçınp neşe
ve hoşgoru damlacıklan halındedamıtma-
vı hep başarmış bu damlacıklar da sonun-
da engın bır denıze donuşmuştur
Pek de vurdumduvar savılmavacak ul-
kemızde "En i)i vazar ölü yazardır" gıbı
gızlı bır ılke varrnışcasına kımı degerlenn
onemı ancak olumlennden sonra dıle getı
nlıvor Neyse kı Rıfat Ilgaz toplumu ıçın
vaplıklannın hak edılmış karşılıgı olan sav-
gı ve bevgıvı toplumun kendısıne sunduğu-
nu hıç degılse havatının sonbahannda
gorecek kadar talıhlıydı Bu sat.rlann va
zan da neden gızlemelı onu vıtırmenın
huznuvle bırlıkte vukanda jazdıklannın
daha tazlasını Rıfaz Ilgaz jaşarken vazmış
-vekendısınesovlemış olmanınıçesenlıgı
nı duvuvor Onun bavı^ızdostlanndan bın
olmakla ovunuvor
Torenle konuşmalarla savgıvla uğurla
dık ama Rılat Ilgaz ınaramızdanavnidıgı
duvgusuna bır an bıle kapılmadık Kıtap-
lanvla duşuncelenvleveen onemlısi umu-
dunu ınsandan alan ıvımserlıgıvle bız-var
oldukça onun da bızımle olacagını bılıjor-
duk
Romanlarıvla anlattığı gulmece ovkule-
rıvle verdıgı şiırlenvle başkaldırdıgı koşul-
lann çelışkılenn\'
a
çarpıklıklann onemhce
bır bolumu bır turlu degışmek bılmıvorsa
bu gerçegın ardında onun ve otekı vazar ve
du^unurlenmızın guçsuzlugu değıl altmış
mıl>onluk bır toplumun utancı gızlı
Sanatçılann tabancalan sopalan taşlan
ve kıbntlen voktur Onlar toplumlannı öl-
durerek doverek yıkarak va da vakarak
değıl gerçeklen gostererek sevgıvı ogrete-
rek uvararak anımsatarak -ve kımı za-
man daguldurerek-değıştırmejeçalışırlar
Hoşgoruve banşa ve ıçtenhğe belkı de
her zamankınden daha çok gereksınım
duvdugumuz şu gunlerde Rıfaz Ilgaz gu-
ler\uzlu bır anıt olarak ufkumuzda vukse-
li)or ve bıze kendımızı gorebılmemız ıçın
bıravna tutmayı surduruvor
TARTIŞMA
Yerinde ve ciddi denetim
PENCERE
ıllardır,
televızyonda
duzenlenen açık
oturumlara,
gazetelerde
gerçekleştınlen
bılımselveteknık
avdınlatmalara karşın trafık
kazalannda belırgın bır azalma
oldüğunu soyiemek her gun
gundemden ınmeyen acı
olaylara bakınca mumkun
gorunmemektedır Dahada
kotusu nıtın hak gelen bu
kazalara karşı duv arsızlığımızın
da artttğının anlaşılmasıdır.
Yetkihlenn, bu konuda
çırpındıklanru bıh> oruz,
uzulduklenru, çare aramaya
devam etüklenru anlıyoruz
Genel karuya gore, trafık
kazalannın başlıca sebebı
sumcukusurudur Eğitim
eksıkhği kusuru pekıştirmekte:
altv apı vetersızlığı de bu açmaza
oldukça önemlı bır katkı
sağlamaktadır. Takometre \ e
puan uygulamasının eğer
ısrarla ve cıddıyetle uygulandığı
soylenebılırse, ne sonuç
geürdığını anlamak, olaylara
bakılırsa yeterh
gözukememektedır Surucu
kusurlan arasında en
onemlılennın aşın hız, alkollu
ıçkı kullanmak ve bunlann da
etkısı ıle hatalı sollama olduğu
bılınmektedır
Bugunden yanna hemen sonuç
alama> acağımız eğıtım, altyapı
sorunlannın çozumu ıçın bır
taraftan çalışmalar
surdurulurken mevcut
olanaklan da en ı>i bıçımde
kullanmak zorunda
olduğumuz gozden
kaçmamabdır Yoksa en ıyısını
beklemenın tuzağına
duşulebılır
Bu konuda uzman olan
yetkılılerden ozürdıle>erek
belkı ymelemek pahasına da
olsa bır konuyu hatırlatmakta
yarargorü>orum Eğer,
olanakJarunız sırurlı ıse, ki öyle
olduğunda kuşku voktur;
ıstatıstıklere göre en çok trafık
kazalannın meydana geldıği
güzergahlara dıkkatımizi
çevirmelı >e gucumuzu bu
alanlara odaklandırmalıytz.
Yoksa bu araç ve personel
sayısı ıle yaygın bırdenetleme
sağlamamız mumkun değıldır
Şehır ıçı tratık denetımı
tamamen beledıye zabıtasına
venlmelıdır Trafık zabıtası.
park yasağına uvmayan
suruculerle uğraşmak >enne
yukanda sozunu ettığım
guzergahlardakı surucu
kusurlan>la uğraşmaljdır Bu
konuda v asal bır engel
bulunduğunu zannetrruvorum.
Var olduğu ıddıa edılebıhrse
kolayca duzelülebılır
Bana göre belge denetımı
ıkıncıl sorun oluşturmaktadır
buortamda Dağbaşında
yakaladığımız teknık anlamda
vetersız bır aracın surucusune
va da ehJıyetsız surucusune
para cezası kesıp, seynne zaten
ızın venlmektedır Sırfpara
cezası kesmek ıçın kazalann
gerçek nederune uzak
kabnmaktadır Aşın hız yapan
Cinayet ve ölikne alışmak
lum bır
karabasandır
soğuk yalnız,
acımasız Tum
kaçışlann
yarulgılann
beklentılenn ve ısteklenn
otesındekı somut v e vahşı bır
gerçektır Ne zaman, neredeve
nasıl sorulan çok da anlamlı
değıldırgençolumlerde Once,
o buzgıbı gerçeğı ıçıne
sındırmeye çabşır ınsan, çunku
olum bır yıkılıştır, çunku olum
bıryokoluştur çunku olum
betımlemelerden uzak, saklı bır
huzundur Belkı de sadece
bunun ıçın "her olum erkendir."
Olumlenn, dahası genç ve
beklenmeven olumlenn arttığı
gunier yaşıyor Türkiye.
Kentlenn uzenne venı ve pıs
cınayetler çokuyor, soluk
almak guçleşıyor gıderek
Yuzlerce ölum haben, bırbın
ardına, kayıtsız ve duyarsızca
okunuyoryuzumuze Işte
sorun da burada başbyor Bu
ulkede resmı bır savaştan daha
fazla ınsan ölmesıne neden olan
koşullar ve sorunlarla ılgıb
bırçok ınsan duşunce
ureüyorsa da (çok geç ve
çozümsellıkten uzak bıle olsa)
onemlı bır nokta gozden
kaçıniıyor ne yazık kı'
Cinayet ve ölum güncel
vaşamırmza gırmış durumda
Olümler gıderek, y alnızca bır
rakam olarak değer taşımava
başbyor, ancak ıkı rakamlı
olümler gırebılıvor günluk
konuşmalarımıza. O
konuşmalar bıle, olumun
yarattığı tum aamasız
çağnşımlardan uzak soğuk ve
yılgın tumcelerle sonuçlanıyor
Yaru olum ve cınayet
normallesıyor, soluk almak
kadar doğal olgular olu\ or
Her olümun yenı bır ısyan ve
venı bırağatı çoğalttığı bır
toplumda artık umarsız bır
sessızlıkle kabullenıbyor
cınayetkr Ustebk,ınsanlann
vakıldığı bombalarla
parçalandıgı. kurşunlandığı
acımasız gunler yaşarken "Bir
insanı hiç tanımadığı,
görmediğı. ama tanıdığı ve
görduğü insanlara çok benzeven
bir insandan bunca nefret
ettirebıbnek ıçın neler vaptılar,
kım bılır? V e bız. o zamanlar
neredeydik?" dıye sormak
kımsenın aklına gelmıvor
Çunku olum normalleşıyor
gıderek, acılar buv udukçe
tepkıler de saman alev ı gıbı
oluyor
Olumu ve cınayetı,
neden-sonuç ıbşkılennın
hatalı sollayan surûcu ıçın
zaten belge kontrolu ve alkol
testı yapılmaktadır
Trafığı denetlemekle yukumlu
memurlanmızın gorevı ıhmal
görevı suıstımal gıbı suçlar
dışında deneüm sebebıyle
herhangj bır vaptınma maruz
olduklansoylenemez Bu
olanak ıçın de bu tarz
suçlamalan da zaten adıl
bulmak versızdır Ama, sımrlı
bır guzergahta gorev yapan
memur ıçın ıdan v e cezaı
yapünmlar uygulanabıbr Her
şeyı ımkansızîıkla açıklamanın
doğru olmadığını
duşünebıbyorum
Yabana ulkelerde araç
kullanan yurttaşlanmızın,
alty apıdan doğan ustunluğu bır
yana bırakırsak daha az trafık
kazalanna kanşmalannın
başbca sebebırun oradakı
denetımın daha > oğun
obnasına bağlanması yanbş
obnaz
Av.İSMETYANBAY
İzmıt'KOCAELİ
dışında, kendı ıç dmamıklenyle
ırdelemek unutuldu neredey se
Belkı de ölum hakkında bıraz
felsefi, bıraz duvgusal vorumlar
yapmak demode bır
romanüzm habne geldı bu
çağda Topvekün kabullenışler
ıçın adeta duy arsızlaştınbyoruz
gunbegun
Hıç değılse, yaşamın sahıp
çıkılması gereken en yuce değer
olduğunu, cmayetlenn yalnızca
daha çok sayıda ve daha v ahşı
olümler yaratacağını
haykıralım çevremıze, çok geç
kalmadan Ve artık vaşamak
adına ınsan adına demokrası
ve bağımsızlık adına sesımızı
v ukseltebıleceğımızı
gosterehm
Dr.METE
HÜSEMOĞLU
Sonınbnn Kördüjjümü
Nasıl Çözülür?..
Cemal Husnu Taray cumhurıyetın ılk donemlerınde
Mıllı Egıtım Bakanlıgı yapmış çeşıtlı elçılıklerde bulun-
muş renklı deneyımlı kulturlu bır kışıydı yaş farkına
karsın aramızda bırdostluk olusmustu, anılannı merak-
ladınlerdım
Bır gun Atatürk Cemal Husnu ye
- Cocuk demıs dış polıtıkada bır sorun çıktı mı he-
men uzenne gıdıpcozeceksm sorunlarcogalırsa hıcbı-
rısını cozemezsın
Gerçekte bu yalnız dış polıtıkaya ılışkın bırkural değıl
doga yasasıdır yaşamın her alamnda geçerlıdır, sozge-
lımı ınsan yaslanmayla bırlıkte sağlık sorunlarıyla karşı-
laşır hastalıklararttıkçatehlıkebuyur Çunku bır hastalı-
gı lyılestırmek ıçın kullanılan ılaç bır başkasına ters
duşebılır bedenyavasyavaşkusatılır tıpkı kuşatılan bır
ulke gıbı
Zamanında caresıne bakılmayan hastalık kronıkleşır,
basabelaolur
•
Ulkemız dıs polıtıkada sorunlarla kusatılmıştır Çok
komsulu bır ulkeyız ustelık her komşumuzla sorunu-
muz var buna ıçerıde Kurt sorununu da ekleyınce kar-
maşık bır gorunum ortaya çıkıyor her bır sorun otekıne
duğumlendığınden gun geçtıkçe çozumu guçleşıyor
ama konuyu yalınlaştırmak ıcın bır uçgen çızelım Bu
uçgenın uç koşesınde uç devlet var
Yunanıstan
Ermenıstan
Israıl
Bu uç devlet bır buzdağının su yuzunde gorulen bolu-
mu gıbıdır her uçunun de Batı dunyasındakı guçlerı
sanıldıgından buyuktur kapıtalızmın doruklarındakı ser-
mayelerıne dın ve Kultur kesımındekı ağırlıklarını da ek-
lersenız ortaya şaşırtıcı bır goruntu çıkar
Turkıye bu uçgenın uç koşesıyle olumsuz ılışkıler
ıçındedır Ermenıstan la kızısmaya başlayan gergınlık-
ler Yunanıstan la oteden ben suregelen hesaplaşma
Israıl lesoğukluk Turkıye yı dış polıtıkasındazoraduşu-
ruyor Bugun Ermenıstan sınırına asker mı yığıyoruz'?
Daha once Kıbrıs ta bır cephe açmışız Guneydogu sını-
rımız guvenlı degıl
•
Pekı Islam dunyasıyla aramız nasıl
9
Çıller dıyesıymış kı
- Surıye yı bombalarız
Başbakan boyle şey soylemez ama Surıye PKK yı
barındırıyor Anadolu ya donuk teror Irak ta ve Iran da
uslenıyor Islam dunyası Turkıye ye ıkı şey ıhraç edıyor
Şerıat
ve teror
Turkıye Kafkasya ve Ortadogu arasında ıkı savaşın
gerılımınde çarmıha çıvılenmek ıstenıyor
Petrol savaşı
vesusavaşı
Islam dunyasının Ortadogu dakı Şam-Bagdat-Tahran
uçlusunun saldırısı altında bulunan Turkıye Hırıstıyanlık
veMusevılık dunyasının uçgozdedevletıylede ters duş-
muş
•
Nasıl çıkılır bu ışın ıçınden?
Adnyatık Denızı nden Çın Seddı'ne kadar Turkluk
dunyası şımdılık yureğımızde coşku yaratan bır laftır
Islam Konferansı neŞam ın ne Bağdat ın, neTahran ın
Turkıye ye duşmanca tutumunu engelleyebılır, Muslu-
manların ne de Kıbrıs davasına hayrı dokunur Bunlann
ustune bır de Rusya ıle Kafkasya ve Orta Asya da karşı
karşıya gelmedık mı?
Pekı ust uste korduğumleşmış sorunların çozumune
nereden başlamalı'?
Once kendı ıçımızden
Lozan ı yırtıp Sevr ı canlandırmak ısteyenlerın umut-
larını sılmekle ışe başlayabılırsek dış polıtıkada ılk du-
ğumun ıpucu elımıze geçecektır ama kendı ıçınde
karmaşaya va kargaşaya suruklenen bır ulkenın dışa
donuk yuzundekı goruntusu Turancılığa donuşurse da-
ha Kafkasya da tokezlemesı doğaldır
Dış polıtıkada 1 koyup 20 almak yok ne kumara he-
ves edelım ne hayal kuralım
ANMA
Hocam ve değerlı eşım. babamız, bıhm ve
sanatın ozden yolculanndan. erdemlı
>aşamını ulkulerı ıçın surduren. Ataturkçu
Prof Dr
EMİN F AİK
ÜSTÜN'Ü
aramızdan aynlışının 20 >almda sevdıklen,
dostlan ve oğrencılen. tumumuz anıyoruz
Eşi: Prof. Dr. ESİN EMİN ÜSTÜN
ve ÇOCUKLARI
Gazetemız İZMİR BÜROSU'NUN
TELEFONLARI
6 EYLÜL 1993 PAZARTESİ
GÜNÜNDEN İTİBAREN
DEĞİŞMİŞTİR
Yenı telefonlanmız
(232)4411220/7 HAT
SÜRMENE ASLİYE HUKUK
MAHKEMESİ
EsasNo 199141 kararNo 1993 94
Davaa Mıllı Egıtım Bakanlığ tarafından davalılar Ahmet Çenrelı
ve arkadaşlan ale>hıne açılan Surrnene Orta mahallede kaın 22-28
M pafta 165 ada 1 parsel sayıh taşınmaan 297 m kk kısmının 2942
savılı kanunun 16 maddesı geregınce ıdare adına tescdıne daır dava-
nın yapılan açık yargılaması sonunda
tdare adına tescılıne 10 6 1993 tanhlı kararla karar venlmış bulun-
duğundan ışbu hukum özetımn adreslen tespıt edılemeyen davalılar
Yusuf oglu Ahmet Çehrelı Emın oglu Husevın Emın kıa Guller,
Behzat oglu Ahmet Mumtaz Çehrelı Behzat kızı Emıne Çehrelı,
Behzat kıa AsıyeÇehrelı Behzat oğlu Fazh Çehrelı Behzat oğlu Nı-
vazı Çehrelı Ab Kızı Fatma Teyfık kızı Nonoş Tevfik oglu Mehmet
Emın Tevfik oglu Suleyman Tejfıkoglu Hasan Tevfik kızı Suhey-
la,Teyfık kızı Rahıme ve teblıâ>enne kaım olmak uzere ılan olunur
Basın 50786