Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 EYLÜL1993 ÇARŞAMBA 8 DIŞ HABERLER Somali'de Pakistanlı öldü • MOG ADtŞU (AA) - BM askerleri ile bu sabah Somalili gruplar arasında çıkan çatışmada, iki Pakistan askerinin öldüğü bildirildi. BM askeri kaynaklannın verdiği bilgiye göre çaüşmada yaralananlann yanısırabirkişi kayboldu. Bir BM askeri sözcüsüde sabah, üçü ağır olmak üzere 7 Pakistanh askerin yaralandığını, 2 kişinin de kayıp olduğunu açıklamıştı. Daha sonraki saatlerde ise ağır yarahlardan biri hayaünı kaybetti, kayıp iki kişiden biri ise ölü bulundu. RafsancanhRao •TAHRAN(AA)-İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani ile Hindistan Başbakanı Narasimha Rao arasında ilk tur görüşmeler tamamlandı. İki lider önceki akşam görüşmelerde ikili, uluslararası ve bölgesel sorunlan ele aldılar. Görüşmelerde. Hindistan'da Müslûmanlann çoğunlukta olduğu tek eyalet olan Jammu Keşmir'deki huzursuzluk başsırayı aldı. Rao, Hindistan'ın en önemli aynhkçı hareketlerine sahne olan Keşmir ve Pencapta yaşanan olaylann ülkesinin bir iç sorunu olduğunu, söyledi. ABD130ÜSSÛ kapatıyor IWASHJNGTON (AA)- Amerikan Kongresi, yönetimden gelen istek üzerine askeri harcamalann azaltılması amacıyla 130 üssûn kapatılmasmı, 45 üssün de faalıyetkrinin azaltüması onayladı. Kongrede, büyük oy farkı ile kabul edilen tasan alü senatör tarafından hazırlanmışu. Oylamadan öncebirkonuşma yapan Ohio Demokrat Senatör John Glenn, Soğuk Savaş döneminin geride kaldığını belinerek "Ihüyacımız olmayan bu üslere artık para ödememizegerek yok" diye konuştu. Kongrenin onaylaması ile kapatılması kesinlik kazanan üsler, daha çok Florida eyaletinde bulunuyor. Ukrayna: Kuçtna'nın istîfasınaonay • MOSKOVA (AA)- Ukrayna Başbakanı Leonid Kuçma. aylarca süren tartışmalardan sonra parlamentonun dün başlayan 8. dönem toplanüsının ilk oturumunda istifasını kabul euirdi. Parlamentonun sabah yapılan ilk birleşiminde. mılletvekıllerinden 214'ü Kuçma'nın bu ay başında açıkladığı istifa karannın kabülü yönünde oy kullandılar. Ancak istifasınm kabulü için 221 oy gerektiğinden, Kuçma'nm istifasını reddedilmiş sayıldı. Akşam birleşiminde ise istifasmın kabulü için gerekli 221 oylukçoğunluksağlandt. Parlamento bu oylamayla hükümete güvensizlik de bildirmiş oldu. Kamboçya'öa monarşi• PHNOMPENH(AA)- Kambocya parlamentosu, ülkede Prens Norodom Sihanuk liderliğinde anayâsal monarşinin yeniden kurulmasına ilişkin yeni anayasayı kabul etti. Parlamentoda dün yapılan oylamada, 23 yıl önce general Lon Nol tarafından gerçekleştirilen darbe sonucu yıkılan anayâsal monarşinin yeniden kurulması, 5'e karşı 113 oyla kabul edildi. Kamboçya'da mayıs ayında BM denetiminde gerçekleştirilen seçimler sonucunda oluşturulan parlamento da, yeni anayasaya çerçevesinde yasama işlevini gerçekleşürecek 'Ulusal Meclis'e dönüştürûldü. Kamboçya Başbakanı Prens Norodom Ranadiddh oylamadan sonra yaptığı açıklamada, 'Bu. ülke için çok büyük bir gün, çünkü Monarşi yeniden kuruldu ve halk sabırsızlıkla Devlet Başkanı'nın (Sihanuk) dönüşünü bekliyor' dedi. Halen Pekin'de bulunan 71 yaşındaki Prens Sihanuk"un perşembe günü Kamboçya'ya dönmesi ve dönüşünden bir gün sonra, anayasamn yürürlüğe girmesine ilişkin kararnameyi imzalaması bekleniyor. ABD'yedestekçağrısıCumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Clinton ve Mitterrand'a mektup yazarak Azerbaycan'm Rusya'nm eline düşmesini engellemek amacıyla devreye girmelerini istedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaşkanı Sükyman Dernird. Azerbaycan'm Rusya'nın eline düşme- mesi için ABD ve Fransa'dan destek ıs- tedi. Demirel. ABD Cumhurbaşkanı Bill Clintona bir mektup göndererek Was- hington'un Ermenistan üzerindeki nü- fuzunu kullanmasını ve Karabağ so- rununun uluslararası toplum tarafın- dan banşçıl yollarla çözülmesini istedi. Demirel'in Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterand'a da ayru doğrultu- da bir mektup yazarak Ermenistan'ın desteklenmesi yerine uluslararası top- lum tarafından baskı uygulanmasının daha doğru olacağıru bildirdi. Demirerin, yazdığı mektuplarda, Karabag daki uyuşmazhğın uluslarara- sı çerçevede çözülmesi gereğine işaret ederek Rusya'nın Karabağ sorununu tek başına çözme yönûnde uyguladığı politikalara karşı. ABD'nin desteğini almaya çalıştığı bildiriliyor. Karabağ sorununun. Avrupa Güvenlik ve İşbirii- gi Konferansı (AGİK)çerçevesinde çö- zümü için Rusya ve Ermeniler üzerinde baskı uygulanması istenen meklupta. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'- nin almış olduğu kararlann uygulan- ması gerektiği de vurgulandı. Benzer mesajlann, Başbakan Tansu ÇiUer'in. Almanya Başbakanı Hebnut Kohl ile yaptığı görüşmede de verildiği bildiriliyor. Çiller'in, Rusya'nın Kaf- kaslar'da etkinlik peşinde olmasının, Batının çıkarlanna zarar verecek bir ge- lişme olduğunu vurgulayarak. Kafkas- lardaki sorunlann tek başına Rusya ta- rafından çözülmeye çalışılmasının yanlış olduğunu aktardığı belirtilivor. Kohl'ün bu değerlendirmeye kauldığı. Kafkaslarda Türkiye. Rusya ve ABD yanında Almanya'nın da sorunun çözü- müne katkıda bulunmak istediğini söy- lediği, öğrenildi. Karabağ sorunu, Azerbaycan topra- ğı olan Karabağ'da yaşayan Ermeni ço- ğunluğun. Azerbaycan'a karşı 1991 yılında başkaldırarak kendi cumhuri- yetlerini kurmak istemeleriyle başladı. Karabağ'daki Ermeniler. Ermenistan- dan silah ve ekonomik destek alarak önce Karabağ'ı işgal ettiler. Daha son- ra'da Azerbaycan topraklannın yüzde 20'sini ellerine geçirdiler. Rusya, Bağımsız Devletler Toplu- luğu'na girmeyen Azerbaycan'a karşı. önülü olarak Ermenistan ve Karabağ'- daki Ermenileri destekledi. AGİK, so- runun banşçıl yollardan çözümü için Minsk'de bir konferans toplanmasını kararlaştırdı. Ancak. Ermenilerin Fuzuli'yi ışgalin- den sonra. Azerbaycan konferansa katılmayacağını açıkladı. Bunun üzeri- ne Minsk Konferansı'na hazırlık göriiş- meleri Roma'da başladı. Ancak Rusya'nm zaman zaman Er- menistanı ve Karabağ'lı Ermenileri des- tekler tavır alması nedeniyle bir ilerlemc sağlanamadı. AGİK daha sonra Kara- bağ'daki süreç için bir plan hazırladı. Plana göre öncelikle ateşkes sağlanacak ve Ermeni birliklerinin geri çekilmeyc başlamasıyla birlikte. Karabağ'daki Er- menilerin statüsü konusunda görüşme- ler başlayacaktı. Ancak Ermenilerin iş- gallerini genişletmeleri sonucu bu plan henüz uygulanamadı. Awtbaycanda artıkyok HALt'K GERAY GÜRCtSTAN Abhazlaruçak düsürdü: 27 ölüDış Haberier Senisi - Gürcis- tan'dan aynlmak için savaşan Abhaz birliklerinin Suhumi kenti çevresindekı kuşatması sürerken kenti savunmakta güçlük çeken Gürcistan hükü- met birliklerinin. ağır kayıp verdiği bildiriliyor. Abhaz bir- liklerinin Suhumi üzerinde ucan bir yolcu uçağını düşürdü- ğü haber verildi. Rus televizyonunun bildirdı- ğine göre Abhaz birliklennin dün düşürdükleri uçakta bulu- nan 23 yolcu ile 4 müretlcbat öldü. Rusya televizyonu ölenle- rin çoğunluğunu Karadcniz kıyısındaki Soci liman kentinin Adler kasabasında üç gündür süren banş görüşmelcrine katı- lan Gürcü heyeti ile gazetecile- rin oluşturduğunu bildirdi. TASS'ın görgü tanıklanna dayanarak verdiği habcrinde. uçağın yerden havaya atılan fü- zeyle vurulduğu belirtildi. Bölgedeki yerel gazelecilenn bildirdiğine göre Suhumi çevre- sinde çıkan çatışmalarda 100 Gürcü askeri ile 200 Abhaz as- keri öldü. Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze Suhumi'- de savaşan Gürcü birliklerinc seslenerek "Kanlannm son damlasına kadar kenti savunma- larmı" istedi. TASS'ın verdiği habcre göre kentin çevresindekı Gumista nehrı vc Şrom ile Tavusupleba köyleri çcv resinde şiddetli çatış- malar meydana geldi. Bu arada Rusya'nın Abhaz- ya sınınnı kapallığı açıklandı. Rusya İçişleri Bakanlığı'nın bil- dirisinde. Abhazya ile olan sı- nırda her türlü ücaretın yasak- landığı. Abhaz kesiminde ikamet edenlenn dışında geçişe izın verilmeyeceği duyuruldu. Abhazya'daki Ruslara da ül- kelerinc giriş izni verilmcyecek. Öte " yandan. İnterfaks A]ansfnın Abhaz kaynaklara dayanarak verdiği haberde, Su- humi kentinin Abhaz birlikleri- ntn sahip olduğu silah üstünıu- ğü karşısında düşebileceği bil- dirildi. Bir yardım çaltşanı Suhumi'den kaçan mülteci bir kadına yardım edi\or.(Fotoğraf:R£LT£R) YeltsiııMeııbeklenmedıkdarbeMBaştarafi I. Sayfada munun güvenliğıne yönelik biı tehdit oluşturmasına yol açiığını. bu- nu önlemenin tek volunun da milletvekili seçimleri olacağını kaydetti. Yeltsin. genelgesinde 17 maddeden oluşan bir kararlar serisine yer verdi. Bunlann ba- şında parlamentonun feshi. gö- revlerinin hükümete devri. genel seçimlere gidilmesi yer alı- yor. Genelgede aynca. "Genet- geye uyumlu kalan anayasa maddelerinin geçerliliğini konı- yacağı" vurgulanırken. seçim- lerin yapılacağı 12 aralık tarihi- ne kadar, oluşturulacak bir komitenin anayasa taslağım hazırlaması öngörülüyor. Mil- letvekılleri seçimlerinden sonra devreye girecek Federal Mec- lis'in devlet başkanlığı seçimle- riyle ilgili kurallan oluşturması istenen genelgede, mahallı par- lamentoların ışlevlerini sürdü- recekleri ifade ediliyor. Yeltsin'in televizyondaki ko- nuşmasından hemen öıjce ABD'nin Moskova Büyükelçi- si Thomas Pkkeriı^'in Rus Dı- şişleri BakanhğYna çağnlarak konuyla ilgili önceden bilgilen- dirildiği açıklandı. Sanayileş- miş 7 Batılı ülkenin Moskova'- daki büyükelçilerinin de aynı şekilde Yeltsin'in girişiminden önceden haberdar edıldıklen açıklandı. Rusya Başbakanı V'iktor Yeltsin: Dünyayı ayağa kaldırdı Çernomirdin. hükümetinın. Devlet Başkanı Boris Yeltsin'e koşulsuz destek verdiğini açık- ladı. Çernomirdin, İçişleri. Güvenlik ve Savunma bakanla- nnın, Yeltsin'in genelgesine uygun olarak görüş bildirdikle- rini belirtti. Yeltsin'in bu konuşmasının hemen ardından bazı muhafa- zakâr miüetvekilleri parlamen- tonun olağanüsiü toplanacağı- nı açıkladılar. Parlamentonun bulunduğu "Beyaz Ev" in ise bütün telefonlannın kesildiği açıklandı. Yüksek Sovyet'in dün gece gerçekleşen toplantısında oyla- maya bile gerek duyulmadan, Yeltsin azledilerek. onun gö- revden aldığı Atexander Ruts- koy, Devlet Başkanlığı'na tayin edildi. Rutskoy, toplantıda he- men yemin ederek göreve baş- ladı. ' Yüksek Sovyet Prezidyumu- nun açıklanan karannda. Yelt- sin'in anayasamn 121'6. mad- desine davanılarak görevden alındığı belirtildi. Rutskoy da Prezidyuma. "Yeltsin'in yasal olmayan kararı iptai edilmiştir" diyerek, bütün idari karar or- ganlannın sadece kendisinden cmır alacağmı söyledi. Rutskoy. anaşasanın 121 6. maddesinin. anavasayı ihlal eden devlet başkanının göre\- dcn alınmasını öngördüğünü kaydetti. Rutskoy. Yeltsin'ın kararlannı geçcrsiz kılacak bir kararname hazırladığını da ilan etti. Parlamento. Yeltsin'in elin- deki bütün yetkileri alırken. Halk Temsilcileri Kongresfni de toplantıya çağırdı. Dünkü gelişmelerden sonra Rusya Ordusu'ndan yayımla- nan resmi açıklamada. "Silahlı kuvvctlerin tam (arafsızlığını koruyacağı'" belirtildi. Rusya Savunma Bakanhğı Basm ve Enformasyon Dairesi Başkanı, ordunun ülkenin ana- yasa ve yasalannın gereğini ka- rarİı bir biçimde yerine gctirece- ğini ve tam bir siyasi tarafsızlık çizgisi izlemeye devam edeceği- ni bildirdi. Parlamentonun Devlet Baş- kanlığı'na tayin ettiği Rjtskoy. İçişleri Bakanlığı'na bağlı bir- liklerin tamamıyle alarma geç- tiğini \e bazı birliklerin Mos- kova'ya doğru ilerlediğini ileri sürdü. Ancak bu iddia doğrula- namadı. ABD Savunma Bakanhğı ile Rus kaynaklar, Moskova "da durumun sakin olduğunu belir- tiyorlar. Bununla beraber Rusya Par- lamentosu'nun olduğu binanın etrafında. muhazakâr milietve- killerini destekleyen Yeltsin aleyhtan göstericiİerin barikat- lar oluşturduklan bildirildi. Göstericiİerin kızıl ba\rak taşı- dıklan ve ırkçı Rus örgütlerin de flamalannın ver aldığı göz- lcndı. Hasbulatov Rusya Parlamentosu Başka- nı Ruslan Hasbulatov. dünkü parlamento toplantısından ön- ce yaptığı basın toplantısında bütün dünya parlamentolan- nın kendilerini desteklemeleri. sendika vc diğer örgütlerin Yeltsin'e karşı gösteriler düzen- lemesi çağnsında bulundu. Hasbulatov. Yeltsınin bir dev- let darbesi yaptıgını ve mitletve- killerinin pariamentoyu terk etmemelerini istedi. Parlamen- to Başkanı. aynca orduyu Yelt- sin'in emirlerine uymamaya çağırdı. Anayasa Mahkemesi'nin dün yapılan olağanüsiü toplan- tısında Yellsinin kararı anaya- saya aykın bulundu. Mahkc- me, anayasaya göre. Yelısin'e karşı kamu davası açılabileceği hükmünevardı. Öte yandan Rusya Savunma Bakanı Pavel Graçev, Rusya Devlet Başkanı Bons Yeltsin ile yaptığı telefon görüşmesinde parlamentonun feshedilmesini onaylamadığını ifade etti. Yeltsin'e tepkiler tZLENİMLER Clinton'dandestekDış Haberier Servtsi - Rusya'daki siyasi gelişmeler Batı ülkelerinde önce endişeyle karşılanırken. Devlet Başkanı Yeltsin'e yönelik desteğin de- vam ettiği gözlendi. ABD Baş- kanı Bill Clinton. Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'e tam destek verdiklerini ilan etti. Clinton. olaylan demokrasi yo- lunda yaşanan değişmeler ola- rak değerlendirirken. Ameri- kan yönetimi ve Kongresi'nin Yeltsin'e yönelik desteğınin sürdüğü gözlendi. Cîinton dünkü açıklamasın- da, "Bir demokraside siyasi ve sosyal tartışmamn merkezindc yer alan konular hakkındaki ke- sin kararı halk vermelidir"dedı. Clınton'ın Yeltsin'ı telcfonla aravarak. desteğini ilctıiğı açık- landı. Fransa Dışışlerı Bakanı Ala- in Juppe ise Rusş a De\ lct Baş- kanı Yeltsin'in aralık ayında yapmayı planladığı seçimleri kazanması dileğinde bulundu. Juppe. Moskova'da demokra- tik meşruluğu olan tarafın Yelt- sin olduğunu vurguladı. Başbakan Eduard Balladur ise Batı'nın Rus>a ve Doğu Av- rupa'ya yardımlan konusunda gcrekeni yapmadığıru kaydetti. Rusya'nın en önemli komşu- su ve Avrupa"nın veni nükleer gücü Ukrayna'nın Dışişleri Ba- kanı Anatoly Z.lenko da Yelt- sin'e destek verdiklerini duyu- rurken. Almanya'nın Mos- kova'daki gclişmelerden endişe duyduğu açıklandı. îngiltcre Dışişleri Bakanı John Major. rcsmi bir ziyaret için bulunduğu Malezya'da yaptığı açıklamada. Batı ülke- İcrinin YeltMn'c yönelik destek- lcrinı açıkça beyan ctmclerinin gcrcğinc ısaret clti. Moskova'da sonperdebaşladı HAKANAKSAY MOSKOVA - Pek çok kişi 1991 ağustos darbesini anıyor- du dün gece. Parlamento binası çevresinde biriken insanlar, so- kaklarda askeri birliklere rasla- yan yurttaşlar, bir kez daha gelişmelerin nasıl noktalanaca- ğı üzerine tahminler yürütüyor- du. Başkanm karannın yasadışı olduğu üzerine hemen herkes görüş birliği içindeydi. Başkan- lık Konseyi üyesi Gayriil Popov bile. Ama bu ülke. yıllardan be- ri nice yasadışı uygulamalarla karşılaşmış, bunu neredeyse kanıksamıştı. SSCB'nin lağve- dilmesi yasalara da. 9 ay önceki halk oylamasının sonuçlanna da uymuyordu; ancak ne parla- mentodan ses çıkmıştı, ne de bir protesto mitıngi yapılmışü... Yelısin'in karannı "darbe" olarak niteleyen Rutskoy'un ve Hasbulatov'un anında basm toplantısı düzenlemelerine ba- kılırsa, muhalefetin haberalma kaynaklan iyi çalışıyordu. Baş- kanın uyansına karşın Anaya- sa Mahkemesi de hemen top- landi ve karann yasadışı oldu- ğunu saptadı. Ordu yönetimin- den sızan baa haberlerde. askeri birliklerin anayasadışı bir faaüyete girişmeyecekleri. yani pariamentoya karşı hare- kete geçmeyecekleri fısıllılan yavıldı. Gerçi atağı başlatan Yeltsin'- di, ama bu onun kolay bir zafer kazanabileceği anlamına gelmi- yordu. Söylentilere göre. baş- kanın pek çok yardımcısı ve başbakan, boyle bir karann ya- yımlanacağını son anda öğren- mişler ve Yeltsin'i vazgeçirmek için çok ter dökmüşlerdi. Kimi- leri. başkanın bu adımı nisan referandumundan hemen son- ra atması gerektiğini, şimdi kamuoyu yoklamalannda cid- di puan kaybı içindeki Yeltsin'- in duygusal davranarak yanlış yaptığmı vurguluyordu. Özel- likle de Hasbulatov'un başkana yönelik aşağılayıcı son açıkla- malannın ve onu sarhoşlukla suçlayan jestlerinin ciddi bir "tahrik unsuru" olduğu belirtili- yordu. Yine de merak içindeki göz- ler iki noklaya çevrilmişti: Or- du ve İçişleriBakanhğı birlikle- rine ve Rusya Federasyonu'na bağlı cumhuriyetlerin yönetim- lerine. Şonuç olarak bu güçlerin tavn, iktidar savaşımına yön verecekti. Sokaktaki adam. durmadan yann ne olabileçeği üzenne >eni tahminler üreüyordu. ANKARA - Azerbaycan Milli Meclisi'nin önceki akşam Ba- ğımsız Devletler Topluluğu'na (BDT) kaıılma karannı alması, kimse için sürpnz olmadı. Türkiye, Azerbaycan'm BDTye gi- rip girmemesinin Azerbaycan'm iç işi olduğunu söyleyerek ça- resiz olduğunu bir ay önccsinden ortaya koymuşlu. Meclisin BDT'ye girmeyi onaylamasıyla Rusya Kafkaslar- daki gelişmeleri tek başına kontrol alunda tutma yolunda bü- yük bir adım atarken; Türkiye'ye de ABD ve Avrupa'ya "Rus- ya'nın tek başına Kafkaslan kontrol etmesine izin vermeyin" demek kalıyordu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in ABD Cumhurbaşkanı Bill Clinton'a ve Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterand'a gönderdıği mektuplar yanında, Başbakan Tansu ÇiUer'in Almanya Başbakanı Helmuth Kohl'e sözlü ola- rak ilettiği mesajlar bu çerçevede değerlendirilmeli. Aynı mesaj, ABD Dışişleri Bakanı Yardımcısı Strobe Talbott'a da iletilmiş durumda. Aslında Azerbaycan'm BDT'ye girmesi, hcr şeyin sonu anla- mına gelmiyor. BDT, oldukça gevşek ve üyeleri üzerinde mut- lak egemenlik kurmayan bir yapılanma. Orta Asya'daki diğer Türk curnhuriyetleri olan Türkmenistan, Kırgızistan. Kazakis- tan ve Özbekistan da BDT ıçinde yer alı- yorlar. Türkiye'nin bu cumhuriyetlerle olan ilişkılen nasıl >ü- rüyorsa, bundan son- ra Azerbaycan'la iliş- kileri de öylc yürüye- cek. Ama, Orta Asya cumhuriyetlerinin kendi aralanndaki iş- birlığini geliştirmek için Türkiye'nin attığı her adımı çoşkuyla destekleyen, diğerleri- ne örnek olan bir Azerbaycan vardı. Artık Azerbaycan da yok. NAHCIVAN IRAN DAĞLIK KARABAĞ Kafkasva'da sadece Gürcistan, Bağımsız Devletler Topluluğu'nun dışında kaldı. BDTnin asıl işlevi, her sorunun hallinde Rusya'yı devrede tutması. Aynca, ortak güvenlik mekanizması gereği, üçüncü ülkelerle olacak çatışmalarda veya kendi aralanndaki sorunlar- da. Rus askerlerinden oluşan Banş Gücü'nü gönderebiliyor. Dışişleri Bakanhğı, Azerbaycanın BDT'yekaülmakla,Tür- kiye'yi defterden silmedığini vurguluyor. Cumhurbaşkanı yetkilerini kullanan Haydar Aliyev'in Moskova-Ankara-Tah- ran arasında ince birdengc tutturmaya çalışacağını vurgulayan yetkililer. Azerbaycan'm hem kök birliği hem de yakın coğraf- yasını paylaştığı Türkiye ile olan ılişkilere büyük önem vermek durumunda olduğuna dikkat çekiyorlar. Ancak. topraklannın yüzde 20'si işgal altında olan Azerbaycan yönetiminin, Rusya'- nın. Ermenistan üzerindeki etkisini kullanma vaadiyle oynadığı kan karşısında. Ankara'ya ne kadar yakın olabileçeği. soru işa- reti. Başbakan Tansu Çiller'in Moskova'ya yaptığı ziyaretten sonra da, Ankara'nın Moskova konusunda yaptığı değerlen- dirme değişmiş değil. Tarih boyunca, etrafındaki ülkeleri pen- çesine alma politikası güden Rusya, aynı pohükasına devam ediyor. Bu çerçevede, Kafkaslar'daki sorunlan tek başına ve kendi gücüyle çözme poliükasını da sürdürüyor. Karabağ sorunu da bu politikanm dışında değil. Hakkı Keskin'den Cumhuriyet'e demeç: Irkçıpartileri frenlaiik ORAL ÇALIŞLAR Almanya'da Hamburg Eyalet Parlamentosu'na seçilen ilk Türk milletvekili Hakkı Kes- kin, seçimlerdeki temel slogan- lannın kaba kuvvet yanlısı partilerin yasaklanması oldu- ğunu belirtti. Keskin. "Ham- burg için ırkçı partilerin bu dün- yaya açılan liman şehrinde par- iamentoya girmeieri büyük bir yüz karası olacaktı, buna engel olduk" dedı. Hakkı Keskin Cumhuri- yet'e verdiği demeçte ırkçılann seçimlerdeki oy artışıru ve çifte vatandaşlık konusunu değer- lendirdi: - Hamburg Parlamentosu kaç üyeden oluşuyor? - 121 milletvekili var. Daha önce bu millet- vekillerinden 61'ini sosyal de- mokratlar oluş- turuyorlardı ve az bir çoğunluğa sahiptiler. Şimdi ise oy kaybma uğrayarak bu sayı 51'edüştü. - Hamburg'- daki seçimi nasıl değertendiriyor- suntız? - Bizim çok önemli bir hede- fımiz vardı. Aşın sağ ve Neo Nazi partilerin Ham- burg Parlamen- tosu'na girmesi- ni engellemek. Diyebilirim ki Sosyal Demok- rat Parti'nin yaptığı bütün önemli toplantılarda. gerek eyalet başbakanı gerekse parti başkanı. gerekse ben, bu konu- ya ısrarla değindik. Hamburg için ırkçı partilerin bu dünyaya açılan liman şehrinde paria- mentoya girmeieri büyük bir yüz karası olur, dedik. Bütün gücümüzle buna engel olmaya çalıştık ve olduk. Faşist parti- lerden RepublikanerleıtCum- huriyetçiler) yüzde 4.8 oy aldı- lar. 2 puan daha alsalar yüzde 5 barajını aşıp pariamentoya girebileceklerdi. Bir de Alman Halk Birliği var. Bu da diğer ırkçı parti. İki- si birlikte yüzde 8 civannda oy aldı. Bu hem Hamburg hem de Almanya için korkulucu bir rakam. Daha önce bu oran. • Hakkı Keskin Hamburg Parlamentosu'na seçilen ilk Türk milletvekili. yüzde 3.b-4idi. Irkçılığa karşı temel sloganı- nızneydi? - Kaba kuvvet eğilimli parti- lerin yasaklanması. Bu partile- re ya da kuruluşlara karşı. ırk- çıbğı yasaklayan bir yasanın çıkartilması veya ırkçılığa kar- şı bir yasanın çıkartılması ve de kaba kuvvet yanlısı ve ırkçı fı- kirleri savunan kesimlere karşı daha ağır cezai müeyyidelerin uygulanmasını istedik. - Bundan sonra parlamento- da bir Türk parlamenter olarak hedefınizne? - Öncelikle, eşit haklar kör- düğümünü çözmemiz lazım. Bunun gerçekleşmesi için de çifte vatandaşlık sorununu halletmemiz lazım. Bu konuda olumlu gelişmelerden söz edi- lebilir. Şu anda 4 yasa tasansı var. Biz bu yasa ta- sanlannjn bir uz- laşma temelinde ve fakat bizim görüşlerimiz doğrultusunda yasalaşmasma büyük bir önce- lik tanıyacağiz. Bu konudaki gi- rişimler sürüyor. Çifte vatandaşhk yasasının ivedi olarak kabul edilmesi için eli- mizden gelen ça- bayı harcaya- cağız. Aynca çok önemli bir konu, artık Almanya'- da okullarda, göçmenlerin kendi dil kültür ve din özellik- lerini göz önünde bulunduran ve ırkçıuğa, Yahudi düş- manhğına, yabana düş- manhgına imkan vermeyecek bir eğitim politikası izlenmesi- ni isteyeceğiz. -Türkiye'ye bir mesajınız var mı? - TBMM'ne bizim de çaba- lanmızla sunulan iki çifte va- tandaşlık yasa tasansı var. Bu iki yasa tasansı aslında aynı içeriğe sahip. Ercan Karakaş ve Bülent Akarcah tarafından sunulmuş tasanlar. Türkiye'- nin hiç zaman kaybetmeksizitı çifte vatandaşhğı yasal temelc dayandırması, çifte vatanda; olunurken aşılması gereker engelleri ortadan kaldırmas gerekiyor.