Katalog

SAYFA CUMHURIYET 12EYLÜL1993PAZAR OLAYLAR VE GORUŞLER Birzamanlar maziye bak. Sevgılgençlerozellıklesıze, bugünungençlenneanlatmak ısti\ oaım: O gunlerde dın adına, Müslumanhk adma Atatirk'e so\ ulduğünu hıç. ama hıç anımsamı>orum Bir yurdudüşmandan, empervalızmın saldınlanndan kurtaran. böyle bir kutsal savaşa önderlık eden bir büyuk kahramanı. ınanç adına karalama nankörlüğıi. a>mazlığı. bıhnçsızlığı ve cehaletı yoktu. Prof.Dr. COŞKUN ÖZDEMİR A nılanm benı çok genle- re 50 lı yıllara goturu- >or Bir ıftar yemeğın- de bolge geleneklenne uygun şekılde, erkek erkeğeyız Dışanda gu- zel bir bahar havası \ar, çocukluğu- mun hıç unutmadığım papatyalı. ge- lmcıklı Anadolu baharlanndan bın Yemekte şehnn beledıye başkanı da bulunuyor Hatta onun davetlısı gıbı- yız Variıklı. sevılıp sayılan. efendılı- ğıyle tarunan bir ınsan O ıftar yeme- ğınde soz ramazandan Islanıın şartla- nndan \e oruçtan açılıyor Başkan bırdenbıre ama buyük bir doğallıkla "Oruç yiyenin katli \aciprir; kitapta >eri var" devıvenyor Çok gencım ama çocuk değılım. urpenvorum, bellı etmeme\e çalışıvorum Ataturk'un kurduğu laık Turkıye Cumhun\etı - nın bir beledıve başkanı bir topluluk ıçınde. oruç tutmayanı oldurmenın ye- nnde olacağını ılen suruyor \enı yepyenı bir gelışme bu. o \illarda I!k kez tanık oluvorum bovle bir ıtadeye çocukluğumdan ben Demek ">0 lı vıl- larda artık dın sıvasaya bulaşma\a. "karşı de>rim" kendını gostermeye başlamış Doğduğum ve çocukluğumu geçırdı- ğım o guneydoğu ılıne aıt ne kadar guzel anılanm var ovsa Ilkokuldayız O gorkemlı Kurtuluş Savaşı nın. o kutsal ısyanır uzennden henuz çok uzıın zaman geçmemış <\na babalan- mız. oğretmenlenmız ışgal acılannı yaşamışlar Benım hemşenlenm. şehn ışgal eden duşmana kaışı, dışandan hemen hıç destek almadan yığıtçe >anlı bir ozgurluk savaşı vermışler Ankara da TBMM nın açılışından he- men once Bırnısanbahanndaosava- şın sımgeleşttnldığı kurtuluş gununun nasıl anlatılmaz bırcoşkuyla kutlandı- ğınıanımsıyorum Heyecanlanıyorum bunca yıl sonra Eğersız atlannın uze- nnde tepeye dort nala koşmak ıçın sabırsızlanan genç, yaşlı koyluler goz- lenmınonunegelıyor Davullar. tram- petler borazanlann eşlığınde şehıtlık tepesıne koşmuyor. sankı ruzgar ka- natlan ıle uçuvorlar Fransız bayrağı- nı ındınp yenne Turk bayrağını dıkı- yorlar. çınlıyor o meydan Bızçocuk- lar oğretmenlenmızın yanında coşku ıle ovunçle zıplıyor kutlamalara se- vınçle. heyecanla katılıvoruz Şehıtlık tepesıne bırlıkte ulaşanlann hangısı Kurt. hangısı Arap. hangılen Turk bovle bir soru kımsenın aklına gelmı- yoro zaman Bırlıkteyız. elbette bırlık- te olacak ve ıvıvı kotu>u. sevıncı kede- npaylaşacağız Anadolu'da W lu 40"lı yıllarda karşılaştıgımız o oğretmenlen kımler doğurmuştu O nasıl bir vurt sevgısı gorev aşkı ıdı Nasıl da bırbır- lenne benzıyorlardı. nereden hangı kaynaktan alıvorlardı guçlennı ener- jılennı. ılhamlannı bu oğretmenler En kısıtlı olanaklar ıçınde e>vanlı zerze- mınlı. anşlı o taş evlerde. kuyudan su çekerek altı delınen pabuçlan venıle- >erek, ıkı gömlekten bınnı >ıkayarak ve hıç ama hıç şıkayet etmeden'vaşa- nan ne ov ulesı bir donemdı o Öğret- menlenn oğrencılen ıle yakınlığı. aıle- lerle ışbırlığı butunleşmesı nasıl bu kadar doğallıkla gerçekleşıyordu Bo>le bir donemı ıkı oğretmenle bır- lıkte yaşamak. evde. okulda hep aynı hav ay ı solumak ne olağanustu bır şey- mış meğer Hele o halkevlen muzık. folklor. tı- vatro kutuphane kollannın çalışma- lan okuldan çık:p halka temsıllcr sunmak onun provalannı, dekorları- nı. an ezgısını (ton muzığını) hazırla- mak ıçın gece yanlanna değın çalışan. yorulduk dcmcycn. ne karşılığı yapı- yoruz bunlan demeyı aklına getırme- yen o gozunu sevdığım ıdealıst Cum- hunyet oğretmenlen O. halkı ıle butunleşmış. oğrencılennın ıyı yetış- mesı ıçın çırpınan oğretmek ıçın canı- nı dışıne takan saygıdeğer varlıklar Bovle bır Cumhunyet ordusundan. evınden okuluna koltuğunun altında odun taşıyan gecelennın çoğunu hal- kevınde. Tavyare Cemıyetı nde. spor kulubunde çalışarak geçıren. bır baba- nın ve onun ıdeallennı paylaşan bır annenın çocuğu olmanın ne buy uk bır mutluluk olduğunu o zamanlar yctc- nnce anlamıyordum Olanlar sankı çok doğal şeylerdı ve hep boyle sure- cektı Bu guzel ortamı, bu ıdealızmı. bu oğretmenlen Cumhunyet yarat- mıştı Bu buyuk devnmruzgânnıestı- ren bugun bazı kdfası kanşık aydtnla- nmızın ve yazarlanmızın da katıldığı bır koronun el bırlıj&vle karaladığı, hatta sovduğu o buyuk adam. o koca Mustafa Kemal'dı kuşkusuz Sevgılı gençlcr ozellıkle sıze. bugunun gençlenne anlatmak ısııyorum O gunicrdedın adına. Müslumanhk adı- na \taturk'e sov ulduğünu hıç. ama hıç anımsamıyorum Bır yurdu düş- mandan emperyalızmın saldınlann- dan kurtaran. boylc bır kutsal savaşa önderlık eden bır buyuk kahramanı ınanç adına karalama nankorluğu.av- mazlığı. bıhnçsızlığı ve cehaletı yoktu O zaman hıç abartmasız söyluyorum. ben dın adına Müslumanhk adına mcmleketı gâvur -o zaman çok kulla- nılırdı bu sozcuk- ıstılasından kurtar- mış buyuk komutana hep dua cdıldı- ğıne tanık oldum ve ben Turkıye"nın. dın duygulannın lyıce guçlu olduğu bır bolgesınde yaşamakla ıdım Ncrcdedır bugun bır vatan kurtarıcısı- na kufretmen'n dındarlıkla bağdaş- mayacağını gur bır seslc ınançla hay- kıracakaydın.yurtsevcrdınbılgınlerı' Karşı devrim uğursuzluğu... Sonra nc mı oldu sevgılı gençlcr' Sonra demokrası geldı Demokrası denemesıne gınşıldı demek daha doğ- ru olur Işte onunla bırlıkte ıkıyuzlu- luk. sahtecılık. çıkarcılık, aldatma, valancılık oy avcılığı. ılkesızlık, halk dalkavukluğu ozetle butun olumsuz- luklarbırlıktegcldı Halktanoyıstene- cektı ve bu. polıtıkacıya göre ancak kandınlarak. aldatılarak uyu alınabı- lecek bır halk ıdı Oy ıçın her şcy geçer- lı sayildt Cumhunyet pek çok şey başarmıştı. ama çağdaş eğıtımı ve Anadolu aydınlanmasını tamamlaya- mamıştı Bundanyararlanmayıamaç- layan polıtıkacilar ınanılmaz. akıl almaz kotülukler yaptılar ulkeye Tür- kıye halkı hak etmedığı. yaraşır olma- dığı'duzeysız polıtıkaalara teslım edıl- mıştır Halkımızın buyuk çoğunluğu- nun ovlanyld ış başına gcçcn ıktıdann başbakanı. mılletvekıllenne "Sız ıster- scnız hılafctı getırebılırsınız" dıycbıldı Demokrası vaatlen ve bayraktarlığı ıle seçmenlenn buyuk desteğını almış olan Dcmokrat Partı. hızla dın ıstıs- manna gınşmış ve yazık kı devnmın ve Ataturk'un partısı CHP de o yıllar- da onunla yanşmaya gınşmck yanlış- lığından başka bır yol tutamamıştır Bu ıkı partı. zengın bır koy ağası ol- maktan başka hıçbır nıtcbğı olmavan kışılen kcndı saflannda Mcclıs'c soka- bılmek ıçın>anşmışlardır Alalurk'un başbakanlığını yapmış olan Cumhur- başkanımn hukumct üyelcn. başkan- ları ıle bırlıkie laık cumhunyctc açıkça savaş açmış. cumhunyet vc dcvnm duşmanlığının scmbolu halınc gelmış bır tankat lıdennı zıyarct ederek saygı- lar sunmuşlar. el opmuşler. hılafet ve saltanatı tcmsıl cdcn ycşıl bavrakla karşılanmışlardır Vatan ccphesı ıle yurdu ıkıye bolmek de aynı vc acıklı bır oykudür Evct karşı dev nm hızla gelışmış vc o v ukanda sozunu ettığım guzclım cum- hunyct ıdcallen darmadağın cdılmış- tır Vozlaşmanın bozulmanın başlan- gıcıdır bulün bunlar Sevgılı gençlcr ulkcnın yazgısında başrolu oynayan polıtıkacılar. uzun vıllar vazık kı a/ ıstısnasi ıle daıma benzer sckıldc sorumsuzca davrandı- lar Turk halkı Turk aydını onlann bu lutumunu onlevemedı Onlara haket- lıklen dcrsı vcrcmedı Suç ışlemevc dcvameltıler Kultur>uvası halkevle- nnı kapatlılar. avdınlanmanın oncmlı bıroâesı Kov Enstıtulennı vokettıler Karanlığa davclıye çıkardılar Öğre- tım bırlığını bozdular Şıddetı ve tcro- ru sağ ve sol dıve ayırarak taraf tuttu- lar Sczann hakkını vcrmck ıçın eklc- ycyım 50'lı yıllann unıversıtcsı, bugunun kayıtsız. sessız, suskun ünı- vcrsıtesı ıle kıyaslanmayacak bır du- yarlılıkla ıktıdann antı dcmokratık vc antı laık ıcraatına tepkı goslerdı 1960'ta 27 Mayıs'la umutlandık Dc- mokratık bır açılım donemı ya^adık Ama polıtıkacı yınc duruma egemen olmakta gccıkmcdı iştc yazımın başında sozunü ettığım o ornekte, ıyı nıyetlı ama aydınlanma- dan. bılımden. çağdaşlıkun payını alamamış ınsanlann one çıkması. ul- kr-nın vazgısında bu nıtehktckı kışıle- nn onemlı rol oynaması, benzerlennın hızla artarak yurdu karanlığa suruklc- mesı. başlıca. boyle bır ortamı yara- tan. oy ve koltuk kaygısını her şeyın onunde 'utan çırkın polıtıkacı yuzun- den olmuştur Turkıye'nın asdınlık- tan yana guçlen bu gıdışı önleyemedı- ler. cıkınlık kazanamadılar Toplum- dakı bozulma gıttıkçe yaygınlaştı Bugun bakınız yurdumuzun halıne, çağ at'ama masallan ıle " Adnyatıkten Çın denızıne" palavlanyla uyutulmak ıstenen bu topraklarda ıç açıcı bır şcy gorebılıyor musunuz9 Şu İSKİ olayı ıle daha da açığa çıkan medyanın du- zcyını nasıl karşılıyorsunuz9 Yıllar sonra Sıvas'takı dehşct vencı olayın ardından bıle devletın başında- kı kışılenn bu katlıamı kcsın bır dıllc lancile>en ve gur bır sesle laık duzenı savunan bır konuşmasına tanık ola- madık Aydınlığın. çağdaşlığın. aklın bılımın ovgusunu. savunmasını yap- maya korkuyorlar sankı Sevgılı gençler. Ataturk'un başlattı- ğı Anadolu aydınlanmasına sahıpçık- malı ve onu ılcnye golurmelıyız Tur- kıye. onu bılınçsızcc karanlığa suruk- lemek ıstcyenlcrle bırlıkte ancak bu aydınlanmanın gcrçckleşmesıyle kur- ıtılabılır Oy kaygısını her şeyın ustun- dc lutan. aydınlıktan korkan polıtıka- cıyı uvarmak dcnetlcmek. uygarlık- lan çağdaşlıktan sapmalanna >aptı- rımlar gctırmck gorevımızdır Tcmız. uygar bır topluma ancak kırlenmevı yaratan kaynakların kurutulması ıle varılabılır ARADABIR •• Dr. ALPASLAN BERKTAY Kökünden Temizlenmedikçe. 12 Eylul, ucuz emek ıçın yapıldı Bunu, darbenın ger- çek sahıplerı de gızlemedıler zaten ' Burada ucuz emek var , Ben zengınlen sevenm Bır koyup beş almayı severım , Şımdıye dek onlar guldu, artık bız gulece- ğız dedıler Bu buyuk soygun başarılı oldu Halkın soyulacak yanı kalmayıncadevlete, KIT'lereyoneldıler 'VahşıBatı nın vahşı kapıtalızmı savunmasız kıtleler uzerındekı saldı- rısını buyuk bır ıştahla surduruyor Çıftçı onde karga arkada Devlet yapıyor, ozel sektor hazıra konuyor Yap-ışlet-devret' ' Ekonomı dedıklerı bu mu 9 Han-ı Yağma bugun ıçın mı yazıldı? . Emeğın somurulebılmesı ıçın once akıl koleleştırılme- lıdır 2000'lere gırerken ortaçağ karanlıklarının hortlatıl- ması bundan Petrol bolgesınde çağdaş bır toplum, somuruyu engeller ABD nın Sovyetler ı guneyden 'Ye- şıl Kuşak' ıle çevırmesının sonuçlarını yaşıyoruz Em- peryalızm 'afyon savaşlan 'nı, gunumuzde boyle yuru- tuyor Emeğe, akıla karşı guvence' 12 Eylul şampıyonla- rı da bu guvenceyı eksık etmıyorlar Zorunlu dın dersle- rı Oğretım Bırlığı Yasası nı çığneyerek devletın ıçınde şerıatın kadrolaştırılması, Suud kesesınden dın adamla- rının beslenmesı Kuran kurslarından lıseye yatay ge- çış gundemdedır Bu guvence nın doğal sonucu ola- rak 12 Eylul un 13 yıldonumunde 3 bın yıla gırerken ve Bruno'dan 400 yıl sonra 'laık Turkıye de herkes ıçın daha guzel bır dunya ıstemekten başka bır suçu olma- yan 37 guzel, aydınlık ınsan 'şerıat ısterız1 ' çığlıkları arasında dın dırı yakılıyor 1 Kımsenın de kılı kıpırdamı- yor Ölu gozunden yaş bazılarından ınsanca bır davra- nış Makyavel'e haksızlık mı yapıyoruz^ Polıtıka bu denlı asağılaşmamıştı 1 12 Eylul, Turk-lslam sentezı ıle yalnız laıklığı değıl, Mı- sakı Mıllı yıdeçıgnedı Adnyatıkten Çın e Buyuk Turkı- ye sozlerının gerçek anlamını Demırel, 18 Mart Unıver- sıtesı'nın açılışında Mısakı Mıllı nın dar sınırlarını aşmalıyız dıyerekaçıkladı Lozanın70 yıldonumu kut- lanırken bır yandan yenı Turanlar, obur yandan çekıç guç elıyle -ve tıpatıp Sevr'dekı aynı kadro ıle1 - yenı Sevr harıtalarıçızılıyor ABD'nın taşeronu' sozu kımınıçın? Papa 4. Inosan'ın kapısında sabahlayan Alman Impara- toru 9. Gregoire orneğı bızım 12 Eylul kahramanları Clinton'ın kapısında bekleşıyor Oraya uzanmaya ne gerek Iranlısı Suudlusu, protokolunuzu ayaklar altında çığneyebılıyor Evrenın ınterdependence' ı bu mu' Dımyat pırınç bulgur Bu gıdış ' Adrıyatık'ten Çın'e Buyuk Turkıye 'ye mı Avrupa nın hasta adamı na mı' Devletın ve halkın yağmalanması bunun ıçın zorunlu olan baskılar, dış borç batağı ırtıca bağtmlılık Enkotu- su de toplumun ıç dınamızmım sılkmıp toparlanma gu- cunu ezdıler Son Sıvas katlıamı ıse 12 Eylul faşızmının ve onun Turk-lslam sentezının tuzu bıberı en unutulmaz çırkınlığı oldu 12 Eylul 40 000 kışının olduğu Erzıncan depremınden de otede, Turkıye Cumhurıyetı nın en bu- yuk felaketıdır Atatürfc'u dışlayan kımı '//er/c/'ler, şu tablonun Ataturk ıle ne ılgısı bulunduğunu ve Ataturk u hangı te- mel noktalarda aşabıldıklerını yenıden dusunmelıdırler 12 Eylul tamamıyla ' antı-Ataturk ', antı-cumhurıyet - tır' Ataturk u de, cumhurıyetı de bozuk para gıbı harcadı- lar "Buyuk ıhanet' başka nasıl olur'' Emekduşmanı 12Eylul'untasfıyesıde oncelıkleeme- ğı ve onunla butunleşmesı gereken sola duser Bu bu- tunleşme gecıktıkçe darmadağınık kalan solun bır bolu- mu de ıster ıstemez umudunu demokratık bır sağa bağlamaktadır Kuşkusuz, demokrat olma konusunda kapılar gelışmelere açık tutulmalıdır Ne var kı Zıncırbo- zan a gıtmek demokrat olmaya yetmemektedır Zıncır- bozan a gonderılenle gonderen, aynı 12 Eylul ekonomı- sını ve aynı Turk-islam sentezını paylaşırlarsa 12 Eylul - un tasfıyesını kımın ne denlı ısteyeceğı ve boylesı bır ortaklıkta kımın kımı ıdare edeceğı bellı değıldır Onumuzdekı yerel seçımlerde solun 12 Eylul faşızmı- nı başlıca konu yaparak ona karsı bırleşmesı kendısı çınde ulke ıçındeyaşamsal bırsorundur Gıttıkçe ırın- teşen 12 Eylul faşıst darbesı kokunden temizlenmedikçe sağlıklı bır topluma geçılemeyecektır SHP'de köklü bir yenileşme... Kendı kımlığını sos>al demokrat referanslara oturtma ıddıasındakı yenileşme programının dışa donuk yuzu, Turkıye'yı tepeden tırnağa değıştırecek koklu bırdeğışım projesı olmak durumundadır Turkıye bugun hala 6O'lı yılknn vergı. tıcaret. hukuk sıstemı ıle ıdare edılmektedır. MİRZATLRGUT S HP'nın genel başkanlığı ıçın adav olan parülılenmız, "Nasd bir değışim >e yenileşme" \a da "Nasıl bir Türki\e, nasıl bir SHP" sorulannı tutarlı butun- luklu bır bıçımde vanıtlamak durumundadır Ama daha önce SHP neden sureklı oy kaybedı>or. neden bır turlu statukodan kendını ayınp koklu bır venıleşme progra- mı ortava koyamıyor sorusunun janıtlan- ması gerekmektedır Toplumumuz trajık bır bıçımde ıkıye bolunmuş durumdadır Bır yanda yasala- nn, anayasal sıstemıa çevreledığı. çağdaş toplumsal gelışmelere kapalı "anayasal toplum" (statuko) öbur yanda medya ve sı- vıl toplumun oluşturduğu yepvenı değer. davranış alışkanlıklannın, yanı "başka" bır yaşam bıçımının egemen olduğu "fiili toplum", yıllardır Turkıye yı yıyıp bıtıren bu temel çelışkıdır SHP'nın genlemesı ve her geçen gun oy kay betmesının nedenı de burada yatıyor zaten Toplumun beğenılerı. beklentılen. alış- kanlıklannda koklu donuşumler soz konu- su ıken, SHP hala 70'lı yıllann "ne ezen ne ezilen..."de ıfadesını bulan populıst soylem ve ıddıalarla halkın karşısına çıkmakta ve her defasında da oy kaybetmektedır Hal- bukı yıllann sağcısı DYP 20 Ekım seçımle- nnde "sağ" ıddıalanndan onemlı oranda vazgeçerek sosyal demokrat temalar ve "çağdaş toplumsal gelişme"nın dınamıkle- nne uygun soylemlerle "değişim >e yenileş- me" ruzgan estırmeyı başararak bınncı partı olmuştur O gunlerde kımı SHP yo- netıcılen "O> kaybettik, ama fıkirlerimiz daha geniş kideJer tarafından kabul edildi" derken bu eanp durumun altını çızıvorlar- dı SHP. kendı yarattığı bu paradoksu bu- gune kadar aşamadı Eylul kurultayı ıle yepyenı bır şans ve fırsat doğdu SHP, tanhsel koken (CHP mırası) ve 12 Eylul koşullan nedenıyle olması gereken, çağdaş bır sosyal demokrat kımlığe henuz kavuşmuşdeğıldır CHP'den kalan burok- ratık, merkezıyeıçı, populıst ıdeolojık mo- tıfler (7O'lı yılİann 'ne ezen ne ezılen'ı ıle 'sandıkta gulleraçacak'ın etkısı. mantalıte- sı arasında nc fark var 1 ) hala SHP de ge- çerlı argumanlar olmaktadır Partılılen bırleştıren, "ideoJoji"den çok "bolgecilik", "mezhepçilik" gıbı gen tema- lar olmakiadır Bu ıse partıyı çağdaş bır sosyal demokrat kımlıkten uzaklaştırmak- ta ve çeşıtlı kesımlenn bır araya geldığt "konfederasYoıTa donuşturmektedır 12 Eylul un getırdığı antı demokratık yasalar nedenıyle partı doğal tabanından (sendıka- lar, mes'ek orgutlen, kadın kuruluşlan, gençlık vb) kendıne güç verecek dınamık- lerden yoksun kalınca partı "profesyoneüe- rin" elıne geçmektedır Dolayısıyla kendı doğal tabanından, ana mecrasından kopa- nlmış, Turkıye koşullanna uygun bambaş- ka bır "sosyal demokrat parti" ortaya çıkmıştır Partı uyesı ıle partı yonetımı ara- sında ortaya çıkan ve "ideoloji" dışında başka motıflerden guç alan "profesyonel- ler" gerek sıyaset anlayışlan gerek partıye bakışlan gereğı partırun çağdaşlaşması, kentlıleşmesmı bugune kadar bır bıçımde engelledıler Kendı kımlığını sosyal demokrat refe- ranslara oıurtma ıddıasındakı yenileşme programının dışa donuk yuzu, Turkıye'yı tepeden tırnağa değıştırecek koklü bır de- ğışım projesı olmak durumundadır Turkı- ye bugun hala 6O'lı yıllann vergı tıcaret, hukuk sıstemı ıle ıdare edılmektedır Dev- let orgutlenmesı, gunumuz toplumunun ozlemlenne, davranışlanna hıçbır bıçımde y anıt vermedığı gıbı toplumsal gelışmeyı de frenlemektedır Sıyasal partıler de (ıktı- dan-muhalefetı) slalukonun dışına taşa- cak projeler uretemedıklen ıçın "siyaset" halkın gözunde "çözömcül" olmaktan çık- maktadır Bu ıse **siyaset"ı aslı ışlevınden (toplumsallık-kamusallık) uzaklaştınp bı- reycıleştırmektedır Sıyasetın kalıte kaybe- dıp gozden duşmesı. statukonun kendı varlığının surdurmesının de on koşulu ol- maktadır Bugunku statuko ayakta kaldığı surece Turkıye'de sıvıl, katıbma sosyal adalet ve etnık sorunlann çozumu mum- kun olamaz Devletın butun kurumlan, "insan"ı kut- sayan. ozgurleşme, eşıtlık. sosyal adalet doğrultusunda yenıden yapılanmalıdır Mılıtanzmın. burokrasının gucünun azal- dığı. yennden yonetımın öne geçtığı bu değışım programı sayesınde Turkıye, "çağ- daş toplumsal gelişme"nın dınamıklennı yakalayabılırve20 yuzyıla yonelır Partı kımlığı, ıdeolojısı. örgutsel yapısı ve Turkıye'nın donuşumu. değışımı doğ- rultusunda dıkkate alınacak ıddıalan olan SHP'nın sıyasete bakışı. sıyaset edışı kısa- cası mevcut sıyaset kulturünun başkalaş- ması ıçın de duşuncelen olmalıdır Günu- muzun değerlen. ınsan haklan, sıvılleşme. ozgurluk. eşıtlık, sosyal adalet doğrultu- sundadır SHP, bu amaçlar ıçın mucadele eden tum guçlerle uygarca ılışkıler ıçıne gır- melıdır Devletın yenıden yapılanması, ozgurleşme. sıvılleşme ıddıalannda sanu- mı. tutarlı olduğunu kıtlelere gosterebılen bır SHP oy toplay abılır PENCERE Hekim andı tarihdışıdır da... 3 0 hazıran tanhlı Cumhuriyefle çıkan. hekımandının eleştırelbır değerlendırmesmı vaptığım tartışmamı. Prof. Dr. Husrev Hatemi, u Hekim Andı Çağdışı mıf' başlıklı bıryazıda yorumlamış (Tartışma. 'l 7 Temmuz 1993) Ilgısı ıçın kendısıne teşekkur etmelıyım Andıçmenın sancak teslım ;tmevb gıbı buyuk olçude sımgesel bır toren olduğu doğrudur Ancak hangı toren olursa olsun ondan bellı bır •*anlam" uy gunluğu ve duzey ı beklemeyecek mıyız 0 Karmakanşık rcnklerle bezenmış, genelde estetığı de bulunmayan bır sancak, neyın ne *ur bır sımgesı olabılır'7 Hipokrat ın adıyla anılan ant metnı hangı çağın hangı anlayıştakı kışılennın hangı "genel ahlak kurallarına" uygundur0 Ben ant metnının. çağımıza uygun olmayan gereksız aynntılarla dolu olduğunu belırtmeyeçalışmıştım Ote yandan butun bu aynntılann, tıp etkınlığınde tedavı edıcı hekımhk ıçın soz konusu olan hekım-hasta ılışkılenyle ılgılı bulunduğunu vurgulamıştım Yıne anlatmaya çalışmıştım kı. onemlı olan ant ıçırme torenlen değıl çağdaş bır etıkvada (ahlakı)değerlereğıtımıdır Ant metnının değıştınlmesı konusunda duşunen. y azan ılk kışı ben değılım (olabılırdım de) Tıp uğraşı ıçın bır ant soz konusu olacaksa bu. çok kısa, dıyelım kı. beş tumcelık oz bır metın olmalıdır Veo.tum ulkelenn hekımlenne yonelık, ınsanlık ıçın evrensel bır nıtelık taşıma zorunluluğundan dolayı ıçenk açısından da uzun bır metın olamaz, çünku altkonulara gınldıkçe ortaya çıkacak etık aynlıklardan dolayı ev rensellık nıtelığını yıtırebıleccktır Sayın Hatemı'nın yazısındakı bırnoktabanaçok duşundurucu geldı Yorumcumuz. koruyucu hekımlık konusunu andın kapsamına almay a değer bulmamak gıbı bır saptama y apmış. aynca tıbbn bu en temel yonunü sağlık sıgortası ıle bırlıkte elealmıştır Yakında tıp fakultelenndekı derslere "sigortacılık" konusunun eklenmesıyle ılgılı bır onenyle de karşılaşırsak. şaşmayahm Ben kendı yazımın başlığı konusunda da kuşkuya duşmuşdurumdayım Gerçekte andın. çağdışı olmanın ötesınde tanhdışı ("anakronik") bır metın olduğunu duşunmeye başladım Yaman Örs ILAN BAKIRKÖY 3. SULH HUKUK MAHKEMESİ'NDEN 1991404 Mahkememızcevenlen 1993 4O4sayılıve 198 1993tanhlıkarargereğınce Tckırdagılı merkezılçesı ErtuğrulMah cıltno 006-12 sayfano 57,kütuksırano 1031 denufusakayıtlıMevlütveHdtıceoğlu 1334dogumlu MiM.ıfa Alıci nınrahalMzlıgınedenıvlehaaraltınaalınarakkendısıne tstanbulılı Fatıhılçesı Mollaşeref.cıltno 053-01 sayfano 33 kütuksırano V>danufusdkd>UİıMustafaveNezahatkıa 1948doğumlukızı EmelAkyuz ünvasıolaraktayırunekararvenlmıştır llanolunur 99 1993 Basın 9271 G0RULMUŞTUR llhan Selçuk n bısı W0OÜ(kD\ ıvınde) Odemelı gondenlmez SEVİŞMENİN GÜDÜKLÜĞÜ VE YÜCELİĞİ Melih Cevdet Anday 2 bası30 000(KDVıçındeı Çelişkiler Yumağının DüğümtePiLÇelışkı, ıkı şey arasında karşıtlık anlamına gelıyor, de- ğıl mı'Felsefede 'celışme sozcuğunun kuyusuna aklın kovasını daldırdığımız zaman dıbını bulmak çok guç, ama, yaşamın yalın oğretısınde, evrenın çelişkiler yu- mağından oluştuğunu gorup sezınlemek çok kolay Nasıl' Geceyle gunduz lyılıkle kotuluk olumle yaşam, so- murenle somurulen Ve emperyalıstle mazlum insanoğlu geceyı gunduzleştırmek ıçın elektrığı bul- du, kotuluğu yenmek ıcın lyılığı orgutleyıp hukuku yay- gınlaştırıyor olume karşı yaşamı korumak ıçın tıp sefer- berdır somurene karşı somurulenı savunmak ıçın sosyalızmın hayata geçırılmesı gerek Emperyalızme karsı mazlumların dırenışıyle kurul- madı mı Turkıye Cumhurıyetı1 Nereye el atsak celıskıler yumağının duğumlerını bır bır çozerek yaşamak zorunda olduğumuzu anlarız, mantığımızın aydınlıgında çelışkılerı bır bır yok ederek barış dunyasını kuracağımızı da bılırız Ama kımı zaman çelışkılerın ayırdına varmak guçle- şır, ış karışır • Yakın tar'he kabaca yaklaştığımız zaman Sovyetler ın bır donemde kapıtalıst dunya karşısındakı sosyalızmı sımgeledığı gorulur Gerçı Sovyetler ın ' sosyal emper- yalıst' bır devlet olduğunu ılerı surenler de yok değıldı, Mao nun Çın ı ıle Moskova arasmdakı çatışmanın tartış- maları surdu gıttı Yıne de Doğu Bloku ıle Batı arasmdakı çatışma, sosyalızm-kapıtalızm çelışKisı gıbı algılanıyor- du Tarıhe gomuldu bu çatışma Sosyalızmı savunmak ıçın bır 'super guc"e sırtını da- yamak luksunu kullanan çoğu entel bu olayla dın değış- tırdıler doneklığın nufus kutuğuneyazıldılar Pekı, somuru ortadan kalktı mı' Yokcanım Somuren ıle somurulen çelışkısı suruyor dunya tarı- hını bıçımlendırıyor Ne var kı ınsanlığın anlamını belırleyen bu derın çelış- kıyı kavramak >çın ılle de Sovyetler Bırlığı gıbı kaba bır devlet gucune gereksınmesı olan sozde sosyalıstlerın kafasında sap ıle saman bırbırıne karıştı • Kımı zaman çelişkiler yumağının duğumlerını açmak kolay değıldır Uzun yıllardan ben Ortadoğu nun yanar soner orta- mında temel çelışkının dışavurumu dıye Israıl ıle FKÖ arasmdakı çatışma ornek gosterılırdı FKÖ (Fılıstın Kurtuluş Örgutu) ıle Israıl yarın barış ıçın el sıkışıyorlar Pekı şımdı ne olacak' Ortadoğu da emperyalızmın gostergesı dıye one su- rulen FKÖ-lsraıl ılışkısı belırlı bır sureç ıçınde yumuşa- yıp da ıkı halkın bır arada yaşaması olanak kazanırsa, bolgede somuren ıle somurulen ortadan kalkacak mı' Petrol hazınelerı ustunde ortaçağ şerıatının karanlığı- nı sımgeleyen şeyhlerın emırlerın krallann harem daı- relerınde yaşayan kadınlar ınsanlık haklarına mı kavu- şacaklar' Mezhep kavgaları son mu bulacak' • Hayır ' ' Israıl ıle FKÖ nun yaşayacağı barış sürecınde Orta- doğu nun butun ıskambıl kâğıtlan yenıden karıştırılıp usta ellerde karılacak, oyun değışecek FKÖ'nun Israıl le anlaşması gerıcı Arap rejımlerının yuzlerındekı peçeyı sıyırmak ısteyenlerı bıraz daha ra- hatlatacak, belkı de laık Turkıye ye doğru mavzere su- rulmuş duşman kurşunu gıbı mevzılenmış islam ulkele- rının çağımıza ters konuşlanmalarını bıraz daha gozler onune serecek Sayın LİSE Ögretmenlerimize DERS GEÇME ve KREDj ŞISTEMINE GORE LİSELER İÇİN TÜRK DİÜ ve EDEBİYATI -1 ve 3 Âsım BEZİRCJ-r>Jakln GÖKER Mffi Tbtm •ferbı>« Kurulu'nun 26 041993 gun ve 123 sayA kotJedilmiîlr Çok zengın ıçerık 1 hamur kağıda 4 renklı ofset baskı Dayanıklı cılt O r n e k k i t a p i s t e y i n i z . 6ENDAS A.S, Catalçejme Sol No i 9 Cağaioâlu • 1STANBUL Tei: (1) 527 10 20 Teie'ox I!) 520 82 ' 2 "TÜMİNSANLARA Ulkemızı Ortaçağ karanlığına suruklemek ısteyen ve bunun ıçın Sıv as ta değerlı^7 ay dın ınsanımızı dın dın yakan karanlık guçlen şıddetle kınıyoruz Yanan, yakılan. yok edılen ulkemızın geleceğıdır Ülkemızın Aydınlanma Dev nmı'ne katkıda bulunan tum değerlenne sahıp çıkalım UNUTMAYACAĞIZÜ! SAYGILARIMIZLA ' Kdz. Ereğli Tek. ve End. Mes. Lisesi'nden 40 Çalışan DEP Mardın Milletvekili MEHMET SÎNCAR ve DEP Batman İl Yönetim Kurulu Üyesi METİN ÖZDEMİR'in demokrasi düşmanı güçlerce katledilmelerini şiddetle kınıyor, banş ve demokrasiye susamış halkımıza başsağlığı dılıvorum. DİSK GENEL-İŞ 4. BÖLGE ŞUBE BAŞKANLIĞI