Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 AĞUSTOS1993 PERŞEMBE 8 EKONOMI PARARAPORU BORSA VBİLERİ Endeksler Bileşik Mali Sanayi öncekl 10032.53 7987.56 11363.34 işlem hacmi(önceki) Işlem miktan(önceki) Dünkü 9868 85 7969.69 11131.00 Fark(%) -1.63 -0.22 -2.04 674 470.929.525 111 123.842.5 BORSA • • 001AdanaÇ<mento(A) 002 Adana ptnanto (C) 003At»naEI«ktroniek 005AlyonÇımento OOSAkalTekstı! 007Akbank OOSAkçHnento OOBAksa Oii Aiarto HokJıng 012Alart<oSanayı 013 Alû nyunus Çe»me t14M — — ll 015ARınyildi2 016Atç*ık 0i7Aseısan nsMn(taHii 019AygaJ CCOBaffM (CIBanvıt 022Be*«ekn* OZSB'rtıkTıffün 024Bo<uÇımafito 02SBrısa KfÇMIM* OKÇımentaş OaOÇımsa 031 Çukufova Elektr* 032Çukurova Yenı 033Oemırbank tt4IMflCM 035Oerımod 036Oev8HoK*ng 037 Drtaş DoQan (MODoktaş 0»1 Ooğan Holdıng 042DuranO«S9t 043 Eczaotmı YaDnm OMEczaotıaşıliaç 045Edıplplık OKEgeBıraolık O47EeeEnOûstrı 048E9eQûbre OOEgaSeram* OSOEmakSıgona mmMmmm 052EroyasBıracıltk 0S3ErsğlıOamırÇ«lık OMEsbank 055FenışAtu*nınyum 056 Fınansbenk 067Gentaş 058Gıma 0S9GıobalYaünm OBOGood-Year 06iG<xt»nlşıl 062GübreFabrıka!an 063 Güney Btractlık Oe&HaKaiıKonut M l Mrviyft toBMMj 06StktısatFınans 0681 MotorPiston 070 Intema 071 Intema Yenı mt.lfllMMI •7IT.IİIMM* 07«l»™rOenwÇ«ık 075lzocaın •7tl*tMm 077 Kav 078 Kent Gıda 079K«»zBektr* OBOKepezYenı 081 Kelebek Mobılya ntuçmmm OB3 Koç Ysnran 064 Konya Çım«nto MSlMMta MMrta 087Koruma OMKoytas 089 Kutahya Porselen MOKutafıyaYerı. 091LüksKa<Me IttMtaTra 093Mar4ınÇırr>eato OMMaret OSSUarshall OKMedyaHoMıng 067MensucatSamr»ı 098M«ta5 tNMp>M 10C Marmans Uart Olef 10iN«a* 102Netbank(Ma>tank) IHMMK IMMMı 105NıJdeÇımMito i06OkanTeks*( 107Olmuksa 108Otosan lOSParsan HOPesProülo 111MHB 112 PetroksntTurızm H3Pım«s 114F—ÜMHIH •.l5Pm»rSut 116PınarUn •17PetrotOhsı IIBPolyten 119PınarSu 120Rabak 1?ISabahYayınalık 122 Santral HokJıng 123Sarkuysan 124Sflaş i2SSokaa t2BSönmezFılament MJtmmunm lüiBM i29Tam Sıgona 130TrakyaCam 1l1TlrtlM*MttB 132Tur*Dışbank i33Tekstıibank IMMttf 135Tesan 136T Garantı Bankası 137TürtcHavaYollan 138T IsBKufucu 139Tır»Kuban 140T IşBaritası(A) 141T hsBankas'lB) 142T tşBankası(C) 141T.UtaHİMitaM 144TotaşOtomobılFab 145TotaşOtoTıcarBt 146ToprakKa*t 147TFKIMMM| 149TûrKSıe*nens 15OTSKB 151Türi<Tuborg IHIaMpMM 153Tuo>-as 154Tutunbank 156UnyeÇimento 156U*akSeraırok 157ValafYatınm IMMaM iseValulFınansalKır 160Yasaş 161 YajnKreaı Bankası 162Yunsa mm &700 1_825 1750 İ J M 19.250 7.200 5400 11.500 11-SH MJM 5350 24500 6.700 Z.4M 11250 KL250 3100 1 U M 7.2DO 4400 32.000 6.900 1775 1.850 9000 7JM 4JM I M 42-000 26.500 10550 10 700 4000 4JM 7 300 5.150 «S.T50 I.7M U M 11.250 ıoooo 5.200 3.560 5500 2.700 75.000 10.250 5.100 12 000 1500 14JH 41000 1 8 » 17S0 6.300 4050 7200 8300 2650 19.250 6300 3250 24 500 U M 4.0X000 U M U M 6800 3.800 £175 2.050 U M U M 1100 1700 U M 3400 10.100 12550 11750 8.100 1UM 23000 140000 U M UM ' 2.000 1.950 5.000 4100 5.200 1.4M 23.000 5.500 10.000 9.000 950 1.650 17J M 1.975 29500 1325 U M U N 39.500 1.325 2.400 54.000 910 1.750 Ml 1.500 17550 i j a 14 500 4.850 11.500 1400 3 000 1100 1600 1000 19500 1875 5.300 36.000 U M vm 5550 3800 1UN 3500 2.400 , 1AM 730 5600 1 150 30.000 000 6500 380000 19000 3900 İ J M 54000 58.000 8000 1JS I.7M 9100 2500 15.500 U M 4450 3150 13.750 1850 1800 i j a 2.550 5 800 2.800 &200 8.500 1.750 '650 1.7H 18.500 7000 4800 1'550 11000 M J N 5.100 21 500 6 000 UM 11.000 10.000 2.950 17.7N 7 0 X 4700 0 6.800 1.775 1.750 8800 7JM 4 * 1 U M 40 500 25500 9 750 10 250 1850 UM 7300 5.000 10.250 UM *jm 10.250 9.500 5.000 1450 5300 0 74000 9.500 4 900 11550 1.450 1 U M 39 000 1750 1400 6 300 3800 6600 7900 2.500 18.750 57O0 3000 22 000 Z.1N 0 U M U M 6400 0 2 100 1950 U M U M 1075 0 7JM 3500 0 11550 11750 7600 i u a 22 500 140000 t4M U H 0 1850 4600 3700 0 ı j a 22000 5.200 9 750 9000 0 -575 NJM '875 2B.50C 1500 UM U H 38000 1325 2200 52.000 900 1700 Ml 1.475 16.000 1J7I uooo 4400 10.750 1300 2.900 0 1500 0 19000 1.800 5100 0 U M L4M 4700 3.7O0 1 U M 3.050 2500 7.2M 730 5.300 1.125 0 6100 0 18.000 3350 1JM 51.000 55.000 0 İ J M U M 9000 2.375 14.750 U M 4.203 0 13250 1.825 1750 İ J M 2.400 5500 2.650 6.100 ! * • * 8700 1800 1750 İ J M 19 000 7300 5500 11750 11500 M J M 5/400 24 500 6000 U M 11750 10550 3100 I L M 7100 4850 0 7000 1800 1825 9 000 7JM U M U M 41500 27 000 10OO0 10750 4000 4JM 7.300 5500 10 900 I U H U M 11500 10250 5000 3600 5600 0 75000 9 750 5500 12000 1500 14.7M 41000 1875 1800 6J00 3900 7300 7900 2 750 19250 8000 3-200 23.500 U M 0 U M UM 6900 0 Z175 2.000 U M 17M 1125 0 U M 1400 0 11750 11.750 8.000 IL7H 23 000 140.000 U M U M 0 1925 4700 3 850 0 İ J M 23000 5700 10000 9000 0 1675 MJM 1900 29000 1300 Z.7M U M 39000 1350 2350 54 000 930 1775 M l 1500 17500 ti7l14 500 4 700 12250 1400 2900 0 1500 0 19250 1850 5300 0 L4M U M sooc 4000 1UM J.250 2550 7JM 800 5600 1 150 0 6.300 0 19.750 4200 İ J M 54 000 S7 0O0 0 1.4M ZJM 9200 2.4O0 15.250 U M 4 700 0 14000 1.850 1800 İ J M 2550 5800 2.900 6300 kmm 8500 1.775 1700 1.771 18.500 7200 5500 11500 11250 MJM 52O0 23 500 6000 U M 11550 ıoooo 2.950 17JM 7000 4.750 0 6 800 1775 1775 8800 7JM U M U M 41000 26 000 9 750 10.250 3950 4JM 7JO0 5100 10 500 I U H U M 11250 10 000 5.000 3.450 5300 0 74000 9 500 5 100 11500 1475 14JM 41.000 1525 1500 6300 3900 6900 7900 2.600 19250 5 700 3500 22 500 txn 0 U M UM 6 700 0 2100 1975 I.1M M 1075 0 U M 3300 0 11500 11750 7900 1I.7M 22.500 140 000 U M 1.7M 0 1850 4.600 3800 0 İ J M 22 000 5200 9.750 9000 0 1.625 MJM 1875 25 000 1500 Z7M 4JM 39.000 1325 2575 55 000 900 1700 Ml 1.500 17 000 İ J M 14 250 4650 11550 1300 2900 0 1500 0 19000 1825 5100 0 U M U H 4900 3800 tUM 3500 2550 7JM 730 5400 1 150 0 6500 0 18.750 3900 İ J M 53000 55 000 0 İ J M U M 9000 2400 15OO0 U N 4300 0 13 750 1850 1775 1.4» 2450 5600 2700 6100 4ACVSTM1NS M M 1044 070 661000 52000 H7JM 9300 1.517 325 32998 304 508 589 129 m.m 2256010 697 050 2000 İ J M 965 000 805 035 738 900 I U H 63 074 4620096 0 37500 10000 2.032630 217 034 MJM IUM ttJM 776 800 118 066 1888418 2516 461 32000 HU7Z looo 3698131 23.100 I U M i.in.TM 230 533 1778 700 1000 1514 474 338020 0 33 000 190500 751 726 1680 000 221000 1MJM 20.000 3926.067 13000 5.000 12.000 609.600 30.075 1639500 44 390 55B0 108.703 132.200 T U M 0 t4JM 1 U M £978 810 0 44.000 52.000 U4UM UBJM 2.087.910 350 M U M 182.500 0 139900 4 615 76 000 MU1I 131745 3100 İ J M M U M 0 1184O0 5000 7000 0 414JM 364 700 29000 199 060 15.000 0 5526 740 MJM 29000 476500 437 000 1J1UM 1JMJM 15000 25 000 57 535 405410 37 700 152 051 M4.17I 48.690 50.500 S7JM 103500 21000 4560070 14.000 5000 0 7000 0 28300 147.475 19.000 0 M.IM S7JM 94.125 1704400 H J M 3 109 600 7000 L7K4M 35.380 1966.153 198525 0 78.000 110 575500 837 880 I U H 716.215 276100 0 1I7.H» L4HJ4I 143100 84 987 1 120 400 RJM 2 762.850 0 121525 6.900 55.000 4JHJH 471490 363000 4752106 300525 Hnt 8569 1779 1691 1.774 18 777 7 122 5 128 11470 11377 17JM 5309 23590 6000 U M 11585 10 237 2996 17J7I 7033 4811 0 6822 1797 1802 8 861 7.7H 4JH U1I 41 039 26 448 9965 0 3 910 4J11 7300 5182 10340 L7H U H 11041 9 816 5000 3533 5421 0 74303 9659 5050 11604 1458 14JM 40 425 1833 1463 5300 3891 6997 7 900 2611 19046 5-860 3052 22.715 Ut4 0 u n I 6727 0 2.149 1.956 u n U H 1.086 0 u n 3356 0 11.449 0 7.853 1 M M 22.870 140.000 M H vm 0 1.896 4660 3 807 0 1.4*1 22 296 5455 9 881 9000 0 1630 MJM 1891 28507 1-230 1711 4.7*4 38433 1326 2304 53-277 913 1725 Ml 1499 17 145 1J7I 14 254 4 611 11428 1333 2 900 0 1500 0 19116 1822 5200 0 U1I UI7 4880 3.844 ' 1 3.176 2507 7.4H 781 5.500 0 0 6209 0 18914 3925 İ J M 53 000 55.720 0 I J M 1 9131 0 0 1 0 0 0 0 0 • 0 0 2795 6.197 BORSA'dan dakika dakika NAKLEN YAYIN [jMJMNOrj Her türlü Almanca tercüme yapılır. Tel:3474555 Hüviyetimi kaybettim. Hükümsüzdür. ALPEROYSAL Altı ayda 5 trilyonluk satış yapmayı planlıyor KOI Borsa'yayüklenîyor PARAMNYONU ABDURRAHMAN YILDIRIM Ekonomi Servisi - Borsa'da bugünden itibaren Kamu Or- taklığı İdaresi(KOİ) dönemi başbyor. K.Oİ, yıl sonuna ka- dar Borsa'da yoğun satışlarda buluna- cağını açıkladı. KOİ'nin apkla- masına göre, Idare. gelecek alü ay içeri- sinde Borsa'da özel emirle 5 trilyon lira- ya yakın saüş ya- pacak. KOİ'nin bir bölümünü özel emirle satacağı 20 şirket arasında Er- demir, Netaş, Tofaş Otomobil Fabrika- lan, Petrol Ofisi. THY, Tüpraş gibi büyük kuruluşlar bulunuyor. Şirtet Abana Elek. Tic AŞ Aöana Çim. San. TAŞ<A) AdanaÇim. San. TAŞ (C) AfyonÇmSan.TAŞtC) BoluÇim San TAŞ ÇelikHaiatveTeiSan. ÇukurovaElek. AŞ D i ^ Dc^an Y.P. ve im AŞ EreğliDemirÇ.Fab.TAŞ HektaşTAŞ Netaş N Tel AŞ NominalTutar(TL) 3 240 000 500 500 617.430.000 52.309 981 500 22D.Ğ57.000 1.124.430 000 i04.oeo.ooo 230.400.000.000 2.872.947.000 19.303.720.000 Şirket NomlnalTutar(TL) Petkim Pefrofcnnya AŞ Petrol Ofisi TŞ PtnarEa Eive Y. San. AŞ Teletaş AŞ ToteşTürkOtû.Fab.AŞ Türkıye Sınaı Kalkınma Bank. AŞ Tofaş OtoTicAŞ Tüpraş Pet. Raf. AŞ TûrkHavaYoSanAO ÜnyeÇim.San.AŞ 14Û.ÛÛO.ÛOÖ.0OÛ 80.000.000 000 8.640.000.000 468.000 30.000.000.000 33.261.032 500 3.000.000.000 58.400.000.000 40.000.000.00$ 8.040.864.000 KOİ'den yapılan açıklamaya göre satış gerçekleştirilecek. l i 2 b l k ü l S l bazında piyasa değeri bakımından en bü- yük saüş Tofaş otomobil fabrikalanyla yp ç y g ş işlemi 2 ağustostan başlamak üzere altı ay içerisinde gerçekleşürilecek. Satışlar, İstanbul Menkul çş Satışı yapılacağı bildirilen 30 milyon To- faş otomobil fabrikalan hissesinin piyasa Kıymetler değeri bir trilyon 620 milyar lirayı buluyor Çimento'dan 110.5 milyar li- ralık salış yap- mayı planlıyor. KOl.AdanaÇi- mento'nun da çok az bİT hisse senedi- ni bu yolla sata- cağını açıkladı. Kamu Ortaklığı İdaresi. bu yolla Tofaş Ofo Fabri- kalan'nın yüzde 5'lik bir bölü- münü, Erdemir'in yüzde 10'unu, Ne- taş'm yüzde 15'ini, Petkim'in yüzde 4.7sini, Petrol Ofısi'nin yüzde 16'sını, Tüpraş'ın yüzde 5.2'sini özelleştirmiş olacak. Borsadüştü Borsa'da önceki gün başlayan düşüş, enflasyon rakamının yüksek çıkması ve Oİ' kl b l l k d d y y ç Borsası'nda özel emirle, yatınm fonlanna Ikinci en büyük satış ise 80 milyon hisse KOİ'nın açıklamasına bağlı olarak dün de ve diğer yurt içi ve yurtdışı kurumsal yatınmcilara yapılacak. 4.9 trilyonluk satış senedinin satılması planlanan Petrol Ofısi'y- devam etti. Dün Borsa endeksi yeniden 10 le yapılacak. Petrol Ofisi'nin satılacağı açıklanan hisselerinin pi\asa değeri de 920 milyar lirayı buluyor. Netaş'ın satılacak hisse senetlerinin pi- bin puanın altına inerek 9868. 85 oldu. Hisse senetleri de ortalama yüzde 1.63 oranında değer kaybetti. Hemen hemen bütün hisse senetlerine yoğun satış emirle- Önceki günkü Borsa kapanış fıyatlannı yasa değeri 570 milyar lira, Erdemir'inki rinin geldiği dünkü seansta mali sektöre ait bazalarak yapılan hesaplamaya göre K.Oİ, 426 milyar lira. Bolu Çimento'nun ki 470.8 hissse senetlerindeki değer kaybı daha az bu yolla toplam 4.9 trilyon liralık bir satış milyar lira. Tüpraş'ınki 260 milyar lira ola- gerekleştirmeyi planlıyor. rak hesaplandı. oldu. Mali endeks 7987.56 puandan 7969.69 puana indi. Sanayi endeksi ise 232 KOİ'nin yapacağını açıkladığı satış mik- KOİ, Tofaş Oto Ticaret'ten 147 milyar puanla İ 1.363.34 puandan 11.131 puana tarlan önemli büyüklüklere erişiyor. Şirket liralık. Petkim'den 133 milyar liralık. Ünye geriledi. Bilançosunu açıklayan 12 bankanın altı aylık kân yüzde 170 arttı Baııkalaıuı kân füzesabi • Büyük çoğunluğu Borsa'da işlem gören bankalann yılın ilk altı ayına ilişkin performansı yüksek çıktı. • Bankalar arasmda en yüksek performansı az şubeli küçük özel bankalann ortaya koyduğu anlaşılıyor. İSTANBUL (AA) - Baa bankalann 6 aylık kârlan belir- lendi. 12 bankanın toplam net kân önceki yıhn ilk alü ayına göre yüzde 169.59'a ulaştı. Bankalar bu yılın ilk altı ayı- nda adeta kâr patlaması yaptı. TSKB, Esbank, Garanti Ban- kası. Tekstilbank, Finansbank, Akbank, Dışbank, Demir- bank. Marbank, Tütünbank, TEB ve Bankexpres 6 ayhk bi- lançolannı açıkladı. 1992 yıhnın ilk altı ayında toplam 1 trilyon 316 milyar 90 milyon liralık net kâr açıklayan söz konusu 12 banka, bu yılın Bankalann karları (1992-93) Banka Adı 1992/6 (Milyon TL) Marbank Tekstilbank Oemirbank Dışbank Esbank TEB Bnansbank Akbank Garanti Bankexpres TSKB Tütünbank Toplam 6.934 40.029 51.620 44.45» 82.563 86.738 521.825 324.466 48 898 73.103" 34.972 1316.090 1993/6 (Milyon TL) I Arbş Oranı ' (Yüzde) 14.427 49.803 215*38 240.223 129.999 228.700 225.872 1332 066 2.862.42 61824 438.20 365.36 192.40 177 00 160.40 155 27 80Z32? 100.397 146.711 61.770 3.548.133 147^7 105 31 100.69 76 62 169.59 sağlayan Marbank, kânnı ön- ceki yılın aynı dönemine göre 28ka'tarttırdı. 1992 yıhnın ilk altı ayında sa- dece 487 milyon liralık net kâr açıklayan Marbank. bu yıbn aynı döneminde 14 milyar 427 milyon liralık kâr elde etti. Marbank'ı yüzde 618.24'lık net kâr artışı ile Tekstilbank ve yüzde 439.20 ile Demirbank iz- ledi. aynı döneminde 3 trilyon 548 milyar 133 milyon liralık net kâr açıkladılar. Bankalar arası- nda en yüksek oranlı kâr artışını Marbank sağlarken, en çok kâr ise Akbank'ta gerçek- teşti. En yüksek oranlı kâr artışı Akbank'nı kân 1.3 trilyon Türkiye'nin en büyük ban- kalanndan biri olan Akbank'm bu yılın ilk altı ayındaki kâr performansı yüzde 155.27 olur- ken, net kân 1 trilyon 332 mil- yar 066 milyon lira olarak ger- çekleşti. Akbank geçen yılın aynı dö- neminde 521 milyar 825 milyon liralık kâr açıklamıştı. En çok kâr sıralamasında Garanti Bankası 802.327 mil- yon lira ile ikinci olurken, Dışbank 240 milyar 223 milyon liralık net kâr ile üçüncü sırada yer aldı. Çillep'in Mûthiş Oyunu! Temmuz enflasyonu yüzde 4.9 çıktı. Yıllık enflasyon ise yüz- de 73.1 eyükseldi. Eğer, bundan sonraki aylarda yüzde 5 düzeyinde seyreder- se, yıllık enflasyon ağustosta yüzde 75 ile tavan düzeyine yük- selecek. 1992'nin yüksek rakamlarının endeksten çıkmasıyla enflasyon eylülde yüzde 71'e, ekimde yüzde 67'ye inecek. Kasımda yüzde 67 ile düşüş duracak ve aralıkta yeniden yüz- de 71'e ulaşacak. Yani, bundan sonra enflasyon her ay yüzde 5 arttığım varsayarsak 1993 ortalaması yüzde 66 olacak. • • • Şimdiye kadar uygulamaya konan ve açıklanan politikalara göre, önümüzdeki haftalar ve aylarda ortaya çakacak durum şöyle tahmin edilebilir: HAZİNE FAtZl - Para basımına ve dış borçlanmaya hız veril- mesi yanında enflasyonun da yükselmesı nedeniyle devlet iç borçlanma senetlerinin faizi reel anlamda azalabilir. DOVtZ KURU - Devalüasyon hızlanabilir ve dövızin negatif olan getirısi belki de pozitıfe dönüşebilir. BORSA - Teknik açıdan Borsa uzun vadeli yükseliş trendi içinde, orta vadeli bir düşüş yaşıyor. KOİ'nin önümüzdeki 6 aylık sürede 5 trilyonluk nisse senedı arzı yapmasının etkisi ise fiyat yüksehşlerini dengeleyici olabılir. Ama Borsa'yı çö- kertmez. Faizin düşmesinin ve likıditenın daha da arttırılma- sının ve teşvik edici önlemlerin alınmasının etkisiyle Bor- sa orta vadeli düşüş eğiliminden kurtulabilir ve uzun vadeli çıkışına devam edebilir. GAYRİMENKUL - Elimizde standart verıler bulunmuyorsa da, bu dönemde gayrimenkul yatırımı en cazip yatırım seçe- neklerinden birıni oluşturuyor. 4 yıllık durgunluğun ardından gelen bu canlılığın hemen son bulması beklenmiyor. AÇIK POZİSYON - Bankalar ile banka dışırtdaki kurum ve kişiler, şımdıye kadarkı duşuk devalüasyondan dolayı dövizde tuttuklan açık pozisyonlarını, bundan sonra kapatma yoluna gidebilirler. Ozal'ın ölümü ile başlayıp Tartsu Çiller'ın ışbaşı- na gelmesıyle birlikte hızlanan açık kapatma eğiliminin, önü- müzdeki aylarda kurlann hızlanmasıyla "sinsioe" ve artarak devam etmesi beklenebılir. MEVDUAT FAİZİ • Dövızdeki açık pozisyonların kapatılabil- mesi için öncelikle Turk Lirası kaynağının bulunması gereki- yor. Bu nedenle dövizde açığı olanlar, kaynak bulabilmek için TL faizlerini arttırmak durumunda kalabilirler. Halen Hazıne faizlerinın ve enflasyonun alünda kalan TLfa- izlerinde önümüzdeki haftalarda ve aylarda artış gündeme gelebilir. Amakişisel tasarruf sahıplerinınTL mevduatınayat- rımyapabılmeleri için faizin en azından 10-15 puan arttırılması zorunlu. Son olarak yüzde 87'ye yükselen bir yıllık devlet tah- vili kazancını mevduat faizinin sağlayabilmesi için en az yüz- de 95'e yükselmesi gerekiyor. • • • Merkez Bankası Başkan yardımcısı, temmuz ayı ortasında yabancı bankacılar için yapılan toplantıda şunları söylemiş: "Başkanımız, Merkez Bankası nda oluşturulmuş birkaç ayn para ve ekonomi polıtikalan için dosyaları yeni başbakana sunar. Ekonominin Merkez Bankası pencerelerinden görü- nen manzarasını çizdıkten sonra bu alternatif politikalardan, yeni başbakan hangi uygulamayı doğru bulursa o politikayı uygularız. ''...Bu kez de Sayın Saracoğlu tarafından Başbakan'dan ran- devu istenmiştir. Kendisine gene ekonominin Merkez Ban- kası pencerelerinden görunüşü anlatılacaktır. Ancak ne yazık ki yeni Başbakan'ın önüne Merkez Bankası sadece bir tek dosya koyabılecektir. Çünkü artık Türkiye ekonomisi alternatif politikalar uygulayamayacak bir dar yola sıkışmış bulunuyor... Yürüyebileceği bir başka yol, sapabileceği bir baska kavşak yoktur. Hükümet bu dosyadaki para ve ekonomi politikalarına mahkûm olarak göreve başlamış bulunuyor." Ekonominin dar bir geçıte girdiği ve tecrübeli kaptanlara şıddetle ihtiyaç duyduğu bir dönemde, ekonomi kurmaylan peşisıra görevden ayrılıyor. Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoğlu'nu DPT Müsteşan İlhan Kesici izledi. Hazine ile SPK ise uzun süreden berı vekâleten yönetiliyor. Bu ortamda DİE Başkanı ve Ziraat Bankası Genei Müdürünü kurtanrsak kâr sayacağız. SONUÇ: 'Satrançta vezir, kale, at, fil gibi kıymetli taşları feda etmek, ya müthiş bir oyundur ya da müthiş bir aldan- madır." MERKEZ BANKASI KURLARI CİNSİ 1AB0Dolan 1A!manMarkı 1AvustralyaDoları 1 AvusturyaŞılını 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Markkası IFransız Frangı IHollandaFlorini 11sveç Kronu 11svıçre Frangı 100 (tatyan Lireti UaponYeni 1 Kanada Dolan 1 Norveç Kronu 1 Sterlın 1 S.Arabistan Riyali DOVtZ «JŞ 1148898 6722.63 7907.86 956.06 323.18 1703.31 1992.02 1943.66 597606 144017 7649.12 718.96 109.68 8929.71 -1560.47 17273.67 306356 MTt? 11512.00 673610 7923.71 95798 323.83 1706.72 1996.01 • 1947.56 598804 1443.06 766445 720.40 109.90 8947.61 156360 17308.29 306970 5AĞUSTOS1993 EFEKTİF 1147749 6715.91 778924 955.10 31995 168628 1972.10 1941.72 597008 1425.77 7641.47 711.77 108.04 879576 1544.87 17256.40 3017.61 SAT1? 11546 54 6756.31 7947.48 96085 324.80 171184 200200 195340 600600 1447.39 768744 722.56 110.23 8974.45 1568 29 L 1736021 307891 SERBEST DÖVİZ CİNSİ ABO Doları Alman Markı Isvıçre Frangı FransızFrangı HollandaFlorını IngilızSterlını S Arab.Riyalı AvusturyaŞilını 100ltal Lireti AUŞ 11605 6770 7630 1960 6005 17370 3065 958 722 SATIŞ 11650 6800 7700 1965 6030 17500 3085 967 730 KONUK YAZAR SELAMİ ŞENGÜL SPKDenetçi ALTIN CİNSİ Cumhunyet Reşat 24ayaraıtın 22ayarbıle:ık ALIŞ 1020 000 i ioaooo 151.000 135 000 SATIŞ 1040 000 1 150 000 151500 148 200 YATIRIM FONURt 4HĞUST0S199S Katlma belgesiadı Bugün Katılma belgesiadı lşYatırım-1 lşYatırım-2 lşYatınm-3 lşYatırım-4 lşYatırım-5 lsYatırım-6 lşYatırım-7 lnterton-1 lnterfon-2 lnterton-3 lnterion-4 lnterfon-5 lktisatYat-3 lktısatYat-4 IktAtıhmFon Gar Yatırım-1 Gar Yatırım-2 Gar Yatırım-3 Gar Yatırım-4 Gar Yatırım-5 Esbank Fon 1 Esbank Fon 2 EsbankFon3 YKB Yatırım F YKBSektorF YKB Hisse F YKBKamuF YKBLıkitF. YKBKarmaF YKBDovızF YKBKapıtalF YKBAktıfF VakıfFon-2 VakıfFon-3 Vakıf Hisse Vakıf Dunya Vakıf Fon-6 258 407 129 915 69 021 45 694 23 808 49 495 13254 176 936 132 784 74 762 75 512 20140 62 300 61 188 57 296 196 347 73.297 48.188 31.287 31.068 192 412 63 478 47 235 169 239 136 411 183 849 133 750 116 580 133 019 63 207 46 978 43 695 313 273 58 585 44.552 50 770 35 633 0.15 -0.40 015 011 018 0.15 0 42 014 015 014 014 -018 0 15 -0 39 -0 23 0 17 0 15 016 0 91 1 12 015 015 015 0 15 014 -0 61 014 014 014 015 0 15 -0 36 0 13 0 13 0 73 0 01 014 Tutun Fon-1 Tutun Fon-2 Finans Fon-2 FinansFon-3 Finans Fon-4 Finans Fon-5 Zıraal Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Başak Fon Ziraat Fori-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Halk Fon-3 Pamuk Fon Pamuk Hisse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 Emlak Invest Emlak Deniz F lmpexFon1 lmpexFon2 Sumer Fon Ege Fon-1 Ege Fon-2 Kalkınma F Demır Fon-1 Demır Fon-2 Tarış Fon-1 Tarıs Fon-2 Ortak Fon Turkbank Fon NetFon EtıFon TSKB Uzman F Akfon Ak Karma Fon Tekstıl Fon Bugün Değ. 136106 37.097 83 636 65 999 47 780 42 980 75 265 54 806 55 139 50 570 75 345 54 831 47 852 73 842 48 810 62 089 47 666 18 119 58.520 62 895 47 676 45146 44 609 19 119 50 551 43 954 22 870 52 598 21659 40 811 39 526 40 767 41 130 27 438 20 587 10313 13 571 % 014 014 0.73 0.14 060 0.13 -0.01 0 15 0 13 012 016 014 014 015 018 0 15 0 31 033 0 19 020 026 0 23 0 15 014 015 -0 42 014 015 015 0 14 0 10 014 009 0 27 015 0 15 0 14 ÇAPRAZ KURLAR 1 1.7090 14229 12.0170 6 7451 5.7675 5 9110 19225 138.00 7S775 15020 1598.00 104.75 12866 7 3625 3.7502 IStorUK 1ECU: SOR: SBR: «BDOOUUU Alnan Markı AnstralyıDtian AvntıryıSRM Oıninurlu Kı i M Fk Markkası rPMSEZ rPMfl HottMnFnrM jspaayılPtntası IsvtçKroM tsviçrt FPMII İMyaıUrttJ JaıoaVMi KaMtfaMan nMPVOÇ HP9MI SJraHstaHRlyali 1 5035ABDBrtan i i240ABOWan 1.3981 ABDDrtan 16094.61TL DÖNYABORSALMU Allmın onsu: 403.60 üolar ABOOoları: 1.7090 Alman Markı 105.00 Japon Yeni I.Sterlinı:1 5030$ Pefrolünvartli: 16.60 dolar MERKEZ BANKASİ • Emısyon (3 Ağustos): 53 906 3 milyar • TL Interbank taızlerı °/«59 75 İşlem Hacmı.3 296 2mılyar Gecelık % 45-50 Haftalıkrepo o /o57-58 Avhk reoo °'n59 OzeUeştirme ve piyasa ekonomisi f 0 zelleştirme, mali istıkrarın ^m^ sağlanması yanında, piyasa ^T | ekonomisi kurallarının eko- m m nominin bütününde geçerlı W M kılınmasını da gereklı kılmak- ^ • ^ ^ tadır. Zira özelleştirme ile pi- yasa ekonomisi kurallarının ekonomiye hâ- kim olması istenmektedir. Piyasaya giriş ve çıktşlann serbest olması, fiyatiarın arz ve ta- lebe göre belirlenmesi ve ekonomide reka- bet koşullarının geçerli kılınması, rekabeti bozan uygulamaların anti tekel ve kartel ya- saları ile önlenmesi piyasa ekonomisinin zo- runlu şartlarındandır. Piyasa ekonomisi kurallarının ekonomide genel geçerlıği, reel ve mali sektör açısından ıncelenebılır. örneğın bankacılık sektörüne girişierin kısıtlı, çıkışların âdeta imkansız ol- duğu dikkate alınırsa, piyasadan çıkışlar açı- sından kamu bankaları ve özel bankalar arasında herhangi birfarkbulunmamaktadır. Kamu bankaları özeıleşti- rildiğinde piyasadan çıkış âdeta imkansız olduğuna göre şu anda kamu banka- larının serbest ekonomi ku- rallarına uygun şekilde çalı- şmadıkları yönündeki savın ınandırıcılığı azalmaktadır. Dolayısıyla, kamu banka- larının özelleştirilmesi ile özel banka tekelinin oluştu- rulması söz konusu olabile- cektir, zira tekel ve karteli önleyen herhangi bir yasal düzenleme mev- cut değildir. Vergı ve Sermaye Piyasası kanunlarında yapılan değışıkliklerle uluslararası iktisadi gelişmeler dikkate alındığında, mevcut Ban- kalar Kanunu'nun gelişmelere göre değişti- rilmesi gerekmektedir. Kamu bankalarının özelleştirilmesı bu nedenle bankacılığın ye- niden düzenlenmesi ile birlikte ele alınmalı- dır. (S. Şengül, Bankacılıkta Yeniden Yapı- lanma, Capital sayı 5.) Reel sektörde faaliyet gösteren KİT'lerin özelleştirilmesı reel sek- törde faaliyet gösteren özel kesım şirketleri- nin yönetim yapısı ve piyasanm rekabet ko- şulları açısından ele alınabilir. KİT'lerde yönetime siyasi iktidarın hakim olması söz konusu iken sermaye piyasasının yeterınce gelişmemiş olması nedeniyle, özel kesım işletmelerinde yönetime işletme sahi- bı aile ve yakınlarının hâkim olduğu görül- mektedır. Başka bir ifadeyle siyasi iktidarın yerini, özel kesim işletmelerinde aıleler al- KİT'lerin özelleştirilmesi halinde, özelleştirilen KİT'lerin yönetimi, bir sorun olarak çıkabilecektir. maktadır. KİT'lerin özelleştirilmesi halinde, özelleştirilen KİT'lerin yönetimi, bir sorun ol arak ortaya çıkabilecektir. Profesyonel yöne- tim ve yöneticı kavramının yeterince yerleş- medığı özel kesimde, özelleştirilen KİT'lerin özel kesimce satın alınması halinde, bun- ların aile ve yakınlarınca yönetılmesı gibi is- tenmeyen bir durumla karşılaşılabilecektir. Bu nedenle aileter tarafından yönetilen özel kesim ışletmelerinin aynı alanda faaliyet gösteren KİT'lerden ne kadar etkin çalıştığı ayrıca ıncelenmek zorundadır. Örneğin Brezilya'da demir çelik sektörün- de faaliyet gösteren özel ve kamu işletmele- rinde teknik etkınlik yönünden yapılan bir araştırmada. özel ve kamu çelik işletmeleri arasında önemli birfark bulunmamıştır. Türkiye'de ortak sayısı açısından özel ke- sim şirketlerine bakıldığında, ortak sayısı düştükçe yönetimde aile payı artmakta, ortak sayısı arttıkça şirket grubu payı yükselmekte- dir. özel kesim ışletmelerinin serbest rekabet ortamı için- de çalışıp çalışmadıkları de- ğerlendirildiğinde, şirketle- rin faiz oranlarındaki artış karşısındaki tavrı belli bir öl- çüde bu konuyu aydınlatabi- lir. Faiz oranlarındaki artış, karşısında, şirketler ya üre- timlerini kısmakta ya da satı- lan mala zam yapmaktadır. Bu durum, özel sektör işlet- melerın mevcut haliyle, tekelci niteliklerinin daha ağır bastığını göstermektedir. Benzer sonuca Ankara Sanayi Odası'nca yapılan bir araştırmada da ulaşılmaktadır. (Gazeteler.) Bu nedenle, KlT'ler özelleştirilirken tekeli ön- leyen yasaların varlığı önem kazanmaktadır. KİT'ler vergi gelirleri ile kurulmuştur. Di- ğer gelir gruplarına nazaran toplam vergi gelirleri içinde ücretlılerin payının daha yük- sek olduğu ifade edilmektedir. Bu durumda, KİT'lerin kurulmasında daha büyük katkıyı sağlayan ücretlilerin, KİT'lerin özelleştiril- mesı konusunda daha fazla önerı getirmeye hakları olacaktır. Kaldı ki özel sektöre sağla- nan vergi teşviklerinin finansmanında da üc- retlilerin payı hesaba katılmalıdır. özelleştirme, ak karazıtlığı içinde, mali is- tikrarı ve piyasa ekonomisi kurallarını dikka- te alan bütüncül bir yaklaşımla ele alınmalı- dır. özelleştirme için özelleştirme yapılması, yeni sorunların ortaya çıkmasınaneden ola- caktır.