Katalog

5 AĞUSTOS 1993 PERŞEMBE CUMHURİYET 2 SAYFA TELEVIZYON "Televizyonda Nitelik ve Nicelik" konulu panelde küçük ekran tartışıldı TV, toplumugerçeklerden kopanyor MUHARREM AYDKV Çağa adını veren iletışimın, kıtlesel açıdan en önemli \ e etkili araçlanndan binsı olan televizyonun ınsan ya- şamında yarattığı olumlu ve olmnsuz etkıler her zaman tartışma konusu oldu. Özellikie televızyon yayıncılığının. TRT'nın tekelinden kurtanlarak. birbıriârdına açılan ozel kanallara "yasal kialik" kazandıran düzenlemelerden scmra bu tartışma tüm yoğunluğuyla tekrar giindemc geldı. Şile Beledıyesi'nce düzenlenen "Televizyonda Nitelik ve Nicelikler"' başhklı panelde ıse kendisı "küçük" ama etkısı "bûyük"olan ekran. değısik açilardan \e "daha dikkatli bir gözle" tartışıldı. TV program yapımcısı ve gazetecı Altan Aşar'ın yönettığı panele. konuş- maa olarak İstanbul Üaiversıtesı İle- tışım Fakültesi öğretım üyesı Prof. Dr. Ersan İlal. MTV Yöneüm Kurulu Başkanı Sûha Arm ıle Pan Ajans Ge- nel Müdürü Doç. Dr. Veysel Batmaz katıldı. Günümüz Türki)esı"nde rad- yo \e televızyon ıstasyonu kumnanın dünyada eşıne rastlanmayan bıçımde aşın derecede kolay olduğunu vurgu- layarak panelı acan Altan Aşar "Özel televizyonlar eğitici yayıncılarla değil, adeta iUüzyon ustaİanyla doldu. Yasalaruı olmadığı yerierde böylesine yayın mafyalarının oluşmasından endi- şeliyim. S-6 mily ar lirası olan önüne ge- len herkes kolaylıkla Çamlıca Tepesi'- ne bir verici kurabiliyor. Kaçak stüdyo binaları ve işporta usulü belgesel prog- ramlarla bu iş yfirihnez. Ekraniar ya- rışma-haber- dizi-Türk fıimi dörtgenine sıkıştı. Her kanal diğerinin betueri ya- yına altştı. Bu kopyacı zihniyetin aşıl- ması gerekiyor" dedı. Prof. Dr. Ersan İlal ıse. televızyo- nun ınsanlıön yarattığa en gelişmış kıt- le iletışım aracı durumunda olduğunu belırterek. "Televizyonun işlevi haber- Jeri yansıtarak insaniarı biiinclendir- mektir. Gerçeklerin en ileri düzeyde ka- muoyuna ulaştıMmasını sağlamaktır. Ancak günümüzde televizyon ne yazık ki işlevini tersine dönüştürmüş. çünkii insaniarı gerçeklerden uzaklaştırıyor. özellikie Brezilya dizileri ve dramalar- la televizvon oyalanma aracı niteliğine büründü. Kkran. gerçek olmayan şeyle- ri gerçek gibi yansıtmaya başladı. Tıpkı siyasetçiler gibi, imaj yaratraa en önemli işleri oldu. Bugünkü yayınların yüzde 9O'ı dış kaynaklı. özellikie ABD ağırlıklı. Bu durum kiiltürel değerlerin uyumsu/luğunu gündeme getiriyor, so- runlar başjıyor" şekhnde konuştu. Rambo. Süperman. James Bond gibi yapay \e ınandıncılıktan uzak kahra- manlann Türk toplumunun gerçekle- nyle çelıştığinı vurgula- yan Ersan İlal. bu kahra- manlann gücünü tekno- lojıden aldığını ve dün- yayı yöneten sistemlenn uşaklan oldueunu söy le- di. Türkıye'dekı televızyon yayıncılığının çağdaşlı- ktan uzak olması sonucu toplumun değer yargı- lannda tahnbat meyda- na geldığinı. kamuoy unun dış dünyayı yanlış algıladığını dile getıren İlal an- lamını bilmediğımiz şeylenn ıletişim kopukluğuna v ol açtığjnı sözlerine ek- leyerek konuşmasını şöyle sürdürdü: "Dünya önemli dönemeçte. Nüfus artarken, kaynaklar tükenivor. Dünva- > ı >öneten güçler bizi televizyonu kulla- narak uyutuyor *e bevinlerimizi uyuş- tunıyoriar. Türkiye'deki televizyonlar konusunda da iyimser değilim. TRT Genel Müdüni'nü degiştirmekle herşey düzelmivor. Sansürcü zihniyet henüz aşılanıadı. Seks ve şiddet. reklanıcılık yatınmına dönüştü. Eğer televizyonlar Gazeteci Altan Aşar'ın yönettiği panele, İ.Ü Iletişim Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ersan İlal, MTV Yönetim Kurulu Başkanı Süha Ann ile Pan Ajans Genel Müdürü Doç. Dr. Veysel Batmaz katıldı mizde televizyonun mesaj sınırlannın anlaşılamadığını. televizyonlann kötü bıçımde bırbınne. gazetelenn ıse bü- yük bir handikapa yakalanarak hızla televizyonlara benzemeye çalıştığını söyledı. Ann sözlennı şöyle ^ürdurdü: "Terör talmzca PKK demek degil. Hay atın her alanında açık secik TY'nin jkendJsi gerçek terör. Valnızca içerik olarak değil. teknik olarak da yaşanıyor. Elektronik kirlenme ve ışınsal kir- lenme kanal karışıklığı- na neden oldu. Yericiler vasalara avkırı biçimde ja>ın yapıyor. ABD ve lAvrupa'daki çağdaş j> a> ıcılık anlavışında. bu işi bilmevenlerin elinde kalacaksa durum gerçekten vahim demektir..." Konuşmasına. Türkiye"nin çağdaş ülkelenn aksıne, yazılı külturü sindir- meden sozlü kültüre geçtiğını. bunun son derece sakıncalı olduğunu \urgu- layarak başlavan Süha Ann da. ülke- 'HAYALDEN ÖTE'DE KADIN ŞARKICILAR VAR Tanita Tikaram'ı geçen \ ıllarda İstanbul Festivali'nde izleme fırsati bulmuştuk. Müziğinkraliçeleri Magazin/JV Servis- Yasemın Özdemir'in sunduğu Burak Ddem'ın de daruşmanhğını üstlendiğı "Hayalden Öte"nın bu haftakikonusu "Pop Müakte Kadm Şarkıcılar"'... Yapımda ekrana gçlecek sanatçılar ve seslendireceklen parçalar şunlar Suzanne Vega: "'Solitude Standing"'. Tanita Tikaram: "T\vist ın my Sobriety'\ Tracy' Chapman: "Fast Car". Sinead O'Connor: "Mv SpecıalChild", JoanArmatrading:"TheShoutingStrape". Toni Childs: "Heaven's Gate"'. Sam Brovvn: "Stop". Belinde Carlisle:"La Luna"\eEnya:"Carnbean Blue" (TRT 2.19.50) yerleşim bölgelerinde 1/2 kilovtat/saatten fazla verici yoktur. Çünkii fazlası insanlann radyasyona ve kansere yakalanmasına neden olur. Ama örneğin Okmeydam'nda 60 kilo- vvat/saatlik yayın yapılıyor. Çamlıca ise ışınlama y ağmuruna y akalanmış du- rumda! Türkiye bu kadar sahipsiz mi? 'Belediye gelirleri yasası çağdışı' - • : Magazin/TV Servisi- Yavıız Donat'ın sunduğu "Kamuoyu"- nun bu haftaki konuğu Türk Belediyecılık Derneğı ve Aydm Beledıyesi Başkanı Cevat Âlde- mir. Programda tüm beledi>ele- rin ortak sorununun parasızlık. olduğunu belirten Aldeınir. be- lediye gebrlennı düzenle>en > a- salann en yenisının 20 yıllık ol- duğunu, şu anda çağa uyum sağlajamadığını ve bu yasalan düzenlemek içın gereklı ırade- nın olmadığını dile geıırecek. Beledıvelenn vetkılennın yeter- sız olduğuna da değınen Türk Belediyecilik Dernegi Başkanı Cevat Aldemir, 65 >aşındaki Beledivecılık ^'asasfnın düzen- lenmesi ıçin gereklı heryere mü- racat ettıklennı bir sonuç ala- madıklannı iddia ediyor. Bcle- dıyelenn personele borçlannın olmadığını. tek borçlannın de\ lete olduğunu belirten Alde- mir, bunlara karşılık beledı>e başkanlannın şahsi mallanna konan hacız u>gulamasının çağdışı olmasından yakmıyor Programda yurtdışında yap- tığı incelemelere de değınen ,\1- demir, bu konuda Almanya dr- neğıni venyor. (TRT], 18.10) Radyomu geri istiyorum demek yeterli mi? Demokrasi adına teröriin kapısı açılıvor, insanlar ölüme sühikleniyor. Buna kim dur diyecek?" Son konuşmacı Veysel Batmaz ıse TV'nin gırdiğı toplumlara ılk 20 yılda bazı olumlu şe>ler kazandırdığını. an- cak 20 \ıldan sonra aynı toplumu olumsuz etkılediğini anımsatarak. " Çünkii mekansal değişim gcrektirmeyen ve anti-elitistlik özelliğe sahip televiz- yon her yaş ve her kesimden iasana ulaşıyor. Bu da etkisini pekiştiriyor. Etki ise içerikli birlikte oluşuyor. Si/in dışınızda belirlenen y ay ınlar gerçek ha- yatı çarpıtıyor. Örneğin siddet lAısunı- na gündelili yaşamdakinden daha çok ve abartılı yer veriliyor. Ticari zihniye- tin egemen olduğu bu y apay lık gerçeğin üzerine çıkıyor. T\"ler insaniarı özgür düşünceden benzer düşünce yaptsına sü- rüklüyor. Toplumu tartışma ortamı- ndan koparıp. sürii haline getiriyor. Kritik bir dönem yaşıyoruz. Devlete ve özellikie TRT'ye toplumun geleceği açısından önemli görevler düşüyor"şek- linde konuştu. Akgüner kadrosunu kuruyor ANK.\RAÇVlak TRT Genel Müdürü Tayfun Akgüner dantşman kadro- Ianm boşaJtmak ve keudi kadrosunu ohışturmak ama- TRT G«nel Mfldörö Akgöaer ayh çaişmaîar yapıyor. Bukapsamda.cskıgcnelmüdürKerinıAydinErdenıtaratından son gön danışmanhğa geürilen İbrahim Pakmak. öncekı görevî olanTrabzoîiBöl^Müdûrlüğü'ncgerigönderikii.^'inedamşmaıı olanAJeTErtevent.TeknikPlanlaınaDaires!*nebaşmühendisola- rak aîanvken. danışman AK Üntrt El>erici. kendi isteği ıle fzmir Televizj'Oiiu'na prodüktör olarak tayinedıldi. Danışman Feridun EiTeaseJise İncekme veAraştîrma Kuruîu'na a tandı. Boşaltılan danışman kadrolanndan sadece birine BYE-APK uzmamOrfeaJtıTaşangeUrıîdi.TaşanJstanburdagörevyapacak. 60 DAKIKA Cem Özer, Bedrettin Dalan, Bedri Baykam ve AyşeNil'i ağırlıyor SlavBirliğive Ortodoks Dinilttifakı Magazin/TV Senisi-Metin Balcı'nın hazırlayıp sunduğu "60 Dakika"da i'lk olarak Sovyetler Birliğı'nin dağılmasıyla başlavan yenı süreç v e bu süreçte bölgede kurulmaya çalışılan ekonomık ve sıyasi ıttifaklar konu edilılıyor.Ardından. Türkiye, İran. Pakıstan, Afganistan ve Türk Cumhuriyetlen'nin üye olduklan Ekonomik İşbırliğı ve Kalkınma Örgütü (ECO) ile Rusya'nın oluşturmaya çalıştığı Slav Birhği ve Ortodoks Dini İttıfakı aynnülı olarak ele alınıyor. Azerbaycan petrolünün dünya pazarlanna taşınması ise programın son kunusu. Azerbaycan Millı Meclis Başkanı Haydar Aliyev. programda ıki ülkearasında daha önce vanlan anlaşmalann korunması konusunda temınat verivor (TRT 1.22.20) Laf delilikten açıldı Magazin/ TV Servisi- Cem Özer'ın hazırlavıp sunduğu •*Laf Lafı Açıyor"da bu hafta Bedrettin Dalan, Bedri Baykam ve Ayşe Nil'ı ağırlayacak Bedri Baykam ve Bedrettin Dalan herkesin tanıdığı ısımler Ayşe Nıl ise son günlenn popüler ya- zarlanndan bıri.. Ancak onun ılgınç \anı, \azdiklanndan çok vaşadıklan \ıl. bir süre akıl hastası olarak hastanede yat- mış. "deliliği" tüm safhalanyla yaşayan ilginç bir ınsan. Prog- ramda da. delırdiğı zaman neler hıssettiğini anlatacak... "Laf Lafı Açıyor"da Dalan, İstanbul"a olan tutkusunu anla- lacak. İstanbul Belediye'si hakkındakı eleştınlennı sırala- yacak. zaman zaman ısim ver- meden Sözen'e göndermeler de yapacak "Çılgın ressam" olarak anı- lan Bedn Baykam da program- da resimlerindekı gerçeküstü öğelerden başlayıp. açtığı bar nedeniyle poüsle takışmasını \c \eni projelenni anlaucak. (Show TV, 22.20) İzleyidnin namusunu korumak PTT'ye mi kaldı? Özel televızyon kanallan ve radyo ıstasyonlan. farklı gö- runtüler ve seslerle Turk insanı- na yeni kapılar açmaya çalışı- rken, bu değışime birdestek de PTT"den gelmıştı Ya da en azı- ndan bir süre öncesıne kadar bö\le sannorduk.. Turkıvedc \a>ın yapan kanaliarın net ız- lenmesı \e ısteycn abonelenn Avrupa televizyonlan ya- yınlanndan yararlanması amaçlanyla "kablolu TV'yı hızmete sokan PTT. son za- manlarda çelışkili uygula- malanyla tepkı topluyor. Kurumun ılk şaşırtıcı tavn. Almanca >ayın yapan SAT lde yayınlanan filmlerde oldu. PTT. "'ıns^ınlann namus'"- undan kendını ^ırumlu tuttuğu ıçın çe^ıtlı sınema filmlennı. hem ızlemevı uykusuz kalmak- tan korkmayanlann başarabi- leceğı çok geç saatlere koydu hem de sansiir uyguladı. Ödedıkleri ücretın karşılığı- nın. daha farklı ve çağdaş ola- cağını sanan biz abonelerin ha- yal kınklıklan bu olaylardan sonra da de\ am etti PTT önce, Deuce Welleadh kanalı kapattı ve onun yenne TGRT kanalını yayına soktu. 3 gün önce de İs- panya'nın TW2"si aynı akıbete uğrayarak yerini ATVye bıraktı Oysa bu ıkı özel kanal da çok net olarak ızlenebiliyor- du. Herşey e rağmen benim gibi umuisuzluğa kapılmayarak ve PTT'ye güvenerek bu sorunlan bir yetkılıye ıletmek uğraşısına gırişirseniz. boş nayallere kapıldığınızı bir kere daha an- larsınız. Üstelik. karşınıza çıkan kışiden 2-3 güne varan kesıntılerın nedenını sorduğu- nuzda. "sorunısuz ' bir tavırla ukala cevaplar almak da ışın cabası... Yuıtus Eser-İstanbul Sevgiliokurlarumz. Sizlerin de bu sayfalarda yazmamzı istiyonız. 150 sözcüğü aşmayan eleştirilerinizişu adrese beklh oruz: Türkocağı cad.39 4134334 Cağaloğlu - İstanbul. Ayrıccı 513 90 98 numaralı faksımızı da aravabilirsiniz. GÜNDÜZ FİLMLERİ Fırtınalı Hayatlar (Les ParentesTerribles)- Filmde olaylar genç bir adamın. babasının sevgilisine aşık olmasıyla başlıyor.. Fransız sinemasmın seçkin ömeklerinden bıri olan fılmin y önetmenı Jean Cocteau Başroilerinı Jean Marraıs. Josette Day ve Yvonne de Bray"ın üstlendiğı fılmin y apım y ılı) 948. süresı ıse 100 dakıka. (interstar, 10.50) Afacan Küçük Serseri Anasız. babasız büy udüğü yetımhaneden kaçan Afacan (Menderes Utku), ünlüyankesia Hüsnü(Sadn Alışık) ve süslu Mehalat'la (Güzin Özipek) kaynaşıp arkadaş olur. Hüsnü'nün baba mesleğını(!) öğreterek birlikte ışe çıktığı Afacan, ünlü bir şarkıcı olan annesiyle (Bahar Erdenız) karşılaşırveondannefreteder. ÜlküErakalın'ın 1971"de Bülent Oran"ın senarvosundan alarak yönettiği "Afacan Küçük Serseri", Milano Uluslararası 14. Fıim Şenlıği çocuk fılmlen dalında bınnci oldu. Çocuk yıldız Menderes Yıllar Sonra (Across Five Aprils)- Jethro. Amenka'nın güneyinde bir çıftlıkteyaşamaktadır Düşlenndesüreklıkardeşinin olümunden sorumlu tutulan Maskelı Süvari'den korkmaktadır İçsavaşçıkıncaJethro'nunçok sevdıği kardeşı Bill, kuzeyde yaşamalanna karşın güney bırlıklenne katılır. Dığer üç kardeş kuzey bırliklennde sa\ aştığı halde. çevredekıler Creıghton ailesine çok kötü davranır. Zaman içinde olaylar Jethro"yagüçlü bırkışilik kazandınr. (HBB, 11.00) Aşk Mücadelesi Yoksul bir gencle sevgilisi, bilmeden aralanna düştukleri bıreroın kaçakçı şebekesıylesavaşırlar. Erkeğın bu çatışmadan yenik çıkması üzerine. kız tek başına savaşıp, çeteyietkısizhalegetinr Türkerİnanoğlu'nun, 1966 yılında yönetmen vc yapımcı olarak imza attığı. Fuat Özlüer"in senaryosundan alınan "Aşk Mücadelesi" sıyah beyazçekılmışsıradanbiryerlimafyaserüvenı.Oyunculan Hulya Koçyiğıt, Yusuf Sezgin, Turgut Özatay. Hayatı Hamzaoğlu. (Kanal6,12.40) Yaralı Kalp Şımank. zengın bir kızla. açık yürekh bir mühendis. biraşk ilişkisınegirer. Olayı duyan kızın ailesi, bunun bedelini mühendise çok ağır biçimde ödetmeğe kalkar. Remzı Jöntürk'ün 1969'da senaryosunu yazarak yönetmenliğıni yaptığı""Yaralı Kalp", Fransız macera romanlan yazan Georges Ohnet"in ünlü "Demırhane Müdürü" kitabırun uyarlaması. Bu önemsız aşk dramının oyunculan Fıliz Akın. Edız Hun. Metin Serezli. Müjgan Ağralı, Alı Şen. Kayhan Yıldızoğlu, Kadirİnanır, Naşide Yılmaz. (Sbow TV, 14.00) Esrarengiz Köpek (Befaave Yourself)- Her şey Aria adh bir köpeğin Bay % Denny "yi evine kadar takipetmesıyle başlar. Âslmda Aria azılı bir çetenın özel eğitim görmüş köpeğıdir. Bay ve Bayan Denny farkında olmadan kendilerinı bircinayet zincirinin ortasmda bulurlar. 1951 yapımı filmin yönetmeni George Beck. Başrollerini Farley Granger, Shelly Winters. NVilliam Damarest. Merealo Gillmore'un 'üstlendiği filmin süresi 85dakika. (HBB, 14.25) Savaş Sesleri (Drums In The Deep Soutiı)- Filmde. yerel savaş patlak verincekendılenni karşıt uçlarda bulanikiyakındostun trajık öy küsü anlatılıyor. William Menzies'ın yönettığı fılmin oyunculan James Craig ve Barbara Payton. (Kanalö, 15.10) Gönlüm ve Ben İki şarkıcı erkek kardeşin aşk ve serüven öyküsü. Oksal Pekmezoğlu"nun 1984'te senaryosunu yazarak yönetmenliğıni yaptığı "Gönlüm \e Ben". Türk Sanat Müzığı sanatçısı Adnan Senses'in şarkılanyla ılgı çeken bir çalışma Şarkıcıya Filız Ersürer, İsmaıl Hakkı Şen. Diler Saraç, Nejat Gürçen, Fatoş Sezer. Neslıhan Kunter, Gönül Sergıbi oyunculareşbk ediyorlar. (TRT1,16.00) Itham Ediyorum Mesleğıne tutkulu sava Aydın (Karta! Tibet). otomobılınin önüne çıkan bir kızı ezmekten son anda kurtulur. Bu olay Fatma (Hale Soygazi) adh kızla ilişki kurmasına neden olur ve e\ lenirler. Başka bir kız da kamy on altında kalmak üzereyken şoför tarafından kurtanlır. Olay larrastlantı değil. birbirine bağlantılıdır. Bir çetenin ağına düşen kızlar. şoförlerden para sızdırmak için taşıtlann önüne atılarak yem olarak kullanılmaktadır. Ancak kurbanlık kızlarla kurtanalan arasında başlayan aşk, çetenin işını bozar. Kızlara şantaj yapan çete reısı ölü bulunur. Sava Aydın, mahkemede katil sanığını itham ederken, asıl katilın kendi kansı olduğu ortaya çıkar. Bunun üzerine savcıhktan aynlıp. tuzağa düşürülmüş kansınıkurtarmayaçalışır. Örhan Elmas'ın 1972'deFuat Özlüer'in senaryosundan uyariadığı "İtham Ediyorum", hukuk çevrelennde geçen mahkeme sahneleriyle süslenmiş, ancak olaj ın özüne inemeyen bir aşk veanayet dramını anlatıyor. Filmde Melda Sözen, Önder Somer, NecdetTosun, AtıfKaptan. Hulusi Kentmen, Kayhan Yıldızoğlu. Yeşim Yükselen, Muammer Gözalan. Türker Tekin. Faık Coşkun. Osman Alyanak. Muzaffer Yenende oynuyor. (S/IOH- TV, 16.15) Köle Birpavyonda "Paçavra"diyeçağınlarak temızük işleri yapan Ösman (Fent Şevki). yenigelen Yasemin (Gönül Hancı) adh bir konsomatnsşarkıcıya tutulur. Kızın gönlünü kazanmak içın namuslu y aşamını bırakıp, kırli işlere atılarak zengin olur. Yasemin. uğruna tüm servetini döken, sayesınde üne kavuştuğu Osman'ı bırakıp, y akışıkh ressam Murat"la(TufanGiray)sevışmeğe başlar. Murat, Yasemin'le evlenmek ıçın sözlüsü Nesrin'ı (Seyhan Gümüş) terkeder Birlikıe Avrupa'ya kaçarlar. Osman düğün günü onsuz yapamayacağını anladığı Yasemin'i öldürmeğe gelır ama kıyamaz. Eskı yaşamına dönmekten ürküp. kendıni trenın altına atar. Atıf Yılmaz, 1972"de Abdülhay Edip"ın senaryosundan uyariadığı "Köle" fılmınde "köle" temasıyla ilgıli üçlü biraşk öyküsünü anlatıyor. Yaşadığı çevrerun kölesi olan pavyon temizlikçisi Osman. tutulduğu şarkıcı V asemin'i de kendi tutkulannın kölesi yapmak ıstemektedır Bu basit öyküyü düz ve sade bir anlatımla işleyen Atıf Yılmaz, eğlence dünyasında geçen, melodram recetelerinin uygulandığı, ılgınç ve özgün bir yanı bulunmayan bir fîlm ortaya çıkarmış. Öbür oy unculan Turgut Savaş. Asuman Can. Ismail Hakkı Şen. (Kanal6.16.40) İntikamcı (Evterminator)- Robert Gınty'nin yönettiği filmde tek kışılık bırordugıbı hareketeden Robert Gınty. bu kez Nevv Yo(k"!akıycralugüçlcrinınhakkındangeliyor. 1984 yapımı filmın başrollennde Robert Ginty. Deborah Gelnerve Frankıe Faıson oynuyor. (ShowTV, 18.00)