Katalog

SAYFA CUMHURİYET 31AĞUSTOS1993SAU DIZIYAZI KURULTAYA DOGRU SHP 3 KONYA Türkiye'dekirüzgârauygunlider ÇETtN YİĞENOĞLL Toprak yüzölçümü bakımı- ndan birçok devietten büyük olan Konya. Türkıye'nın de en büyük ili. SHP kurultay delege sayısı yönünden de ilk dört bü- yüğün arasında. Hani, "Böyük başın derdi büyük olur" derler V ya, Konya'nın da SHP'lilerin de sorunlan büyük... Şimdilerde Konyalı SHP'lılenn konuştuğu en büyük sorun 31 temmuzda yapılan il kongresine ilişkin usul- süzlük savlan... Oy;le abartılı, öyle büyütülerek konuşuluyor ki. "İSKİ skandalf yanında hıç kalıyor.. Mevlana'nın diyannı "dünyanın da. SHP'nin de merkezi" sayan SHP'liler içın sankı başka konuyok... Olay konuşulmakla da kalmamış, kimilen- nın "ulusal sonın" saydığı savlar partinin yurt düzeyindeki her kademesınde yetkili partilıye bırer mektupla duyurulmuş. Seçımi Dr. Recai Ersoy karşısında yitiren SHP İl Başkan Adayı Av. Şaban Uusoy "usul- süzlük savı"nı şöyle dile getiriyor. "Yeni secilen 0 başkanının listesindeki adayla- ra büyük miktarda oy ekleıuniş. Kaybeden liste- deki il başkanı adayının listesindeki adaylardan da o> silindiği görülmüştür. V apılan itiraz sonu- cu, kaybeden listedeki altı kişj il yönetimine gir- meye hak kazanmıştır." SHP İl Başkanı Dr. Recai Ersoy. partililere gönderilen mektup için "çok talihsiz mektup" dıyor. İtiraz üzenne yapılan sayılma ilgili de şa- ibeler olduğunu söylüyor sonra. Ersoy şöyle diyor: "İlk oy ayrımını Şaban Bev'le biriikte izledik. İtiraz üzerine yeniden sayun yapıldı. Çıkan bazı yanltşlıklar anında dü/ttildi. Daha sonra olay İl Secim Kurulu'na götürüldü. Buradaki sayımda bulunması gereken tarafsız partililerin bulun- madığını öğrendim. Ve Şaban Bey "le Baro Baş- kanı olroası sıfatıyla buradaki sayıyla ilgili de bazı şaibeler ortaya atıldı. Ama, itiraz hakkunız olmadığı için bir şey yapamadık." Ersoy. 'Dayanaksız iddialarla çok ayıp edil- diğini" söylüy or ve "Neden disiplin mekanizma- sını işletmediği" sorusunu ıse "Birlik ve bera- berliği zedelememek için" yanıtını veriyor. Konya, birçok konudaki büyükİüğünün yanı sıra ınsan mozaiğı açısından da zengin. Neredeyse her etnik yapıdan insan var. Kon- ya'nın dincı yapısının da etnık yapısı denli şaşırücı olduğu söylenıyor. Deniliyor ki, "Konyalı dinin istismar edildiği- ni hemen anlar ve buna izin vermez..." Buna ör- nek olarak da RP'den SHP'y e kaymalar göste- nliyor. "Çevreci Başkan" oİarak ortaya çıkan Doç. Dr. Halil Ürün'e tepkının gıderek büyü- düğü anlaülıyor. Yolda bırden fazla kişıyi bir arada görünce belediye aracını sağa çektırip ho- parlörden nutuk çekmesiyle ünlü Ürün'ün "kadınlara hastane" ve "kadınlara otobüs" pro- jelerinin tepkiye yol açtığı belirtiliyor. Bir ara yüzde dokuzlara düşen SHP oylannm bir de bunun etkisiyle RP'den gelen oylarla yüzde on alulara çıktığından söz ediliyor. Son iki genel seçimde hiç milletvekili çıkara- masa da SHP'nin ıl merkezinin dışında oldukça güçlü olduğuna dıkkat çekiliyor. Örneğin son yerel seçimlerde dokuzu ilçe (ilçe sayısı 17) otuz dört beldenın belediye başkanlığmı SHP ka- zanmış. Konyalı SHP'lilere göre şimdı SHP denen- meyen tek parti. ANAP da, RP de, DYP de de- nendi. Şımdi sıra SHP'de. Elbette DYP'nin kol- tuk değneği durumunda olursa denenmez. An- cak kurultaydan "beklenen lider" cıkarsa, on- dan sonra da parti dünya standartlanna uygun sosyal demokrat kurallarla yönetilırse seçme- nin SHP'yı denemekten başka çıkar yolu kal- maz. Konyalı SHP'lilere göre "beklenen Kder"in tanımı da şöyle: "Tek kutupiu dünyada kapitali/min çirkinlik- lerini sergileyebilmeli.Halkın beklentisi olan'te- miz toplum'a sosyal demokrasiyle gidilebüeğini gösterebilmeli. Değişûni yakalayabilmeli. L'zlaş- macı, dinamik, genç >e çağdaş olmalı. Ltopya- dan uzak ama, 'öldü' denilen sosy al demokrat il- kejeri öne çıkarabilen beceride olmalı.'"' İl Başkanı Recai Ersoy kurultay delegeleriyle ortak hareket etmek için 3 eylülde yapılacak Afyon BölgeToplantısı"nı beklediklerini söylü- yor. Daha sonra yapacaklan ortak değerlendir- meden sonra yukandaki tanıma uygun genel başkan seçmek için ilke karan alacaklannı an- latıyor. Ancak, "siyasi muarızı" (karşı çıkan) duru- mundaki SHP'nin Karatay. Meram ve Selçuk- lu ilçe başkanlan Abdullah Helvacı, Kerim Ka- ragöz ile Erol Kinişli bu işın çoktan bittığjni söy- lüyorlar. Yirmı altı delegeden yirmisınm şimdi- den görüş birlığine vardığjnı belirterek diyorlar ki: "Türkiye'de son zamanlarda politika esen rüz- gara göre biçimleniyor. Çilkr olayı bunun en so- mut oİayıdır. Şimdi de sosyal demokrat kanatta, SHP'de bir rüzgar esiyor. Bu, tabanın, halkuı is- teğktir de. Bu rüzgarın karşısında duracak kurul- tay delegesi olacağını tahnün etmiyoruz." Bakalım Türkiye'nin en büyük ili Konya'da söz konusu rüzgar hangi büyüklükte. nereden esecek ve SHP'nin nerelere taşınmasına etki edecek? Kuşkusuz bunu kurultay gösterecek.. KAYSERI 'Akâyon adann'aratuyor ÇETİN \1ĞENOĞLU İSKİ yangısı"nın alevleri Erciyes'ın serinliğıni yabyor... '"Sosyaldemokrat kanat"takı geüşmeler Kaysenh SHP'lileri kara kara düşündürüyor. Bu yuzden. sosyaldemokrat oylardaki gerilemenin durdurulması ve birlik-beraberliğın sağlanması içın SHP Kurultayı'na umut gözüyle bakılıyor... Kurultaydan "lider havasında" bir genel başkanınçıkması bekleruyor. Ama bu genel başkan, şımdilik dağın (Erciyes'ın), yani kurultayın ardında. Umutla beklense de. secilecek genel başkan hakkındaki kuşkular, "özknen dev" olup olmadığı yolunda .. SHP'lilerde"Eylül Kunıltayı" için tüm haarlıklar tamamlanmış. Ancak, kurultay havası henüz ortabğı sarsmamış... Kayseri, kurnazbklanyla ünlü insanlanmızın dıyan. Politikada ise sağınkalesi. l987seçımlenndeANAP 8-0almışmilletvekilennin tümünü. 1987 genel seçımlerinin skoru ise RP lehine 7-0 olmuş. Ama. ış yerel seçimlere gelince değişiyor. Belediye başkanlığını hep sosyaldemokratlarkazanıyor. Her şey kurultaya endeksli Kayserili SHP'lilerde her şey kurultaya endeksh. Hani neredeyse 11-12 eylülde yapılacak kurultaya "Umut Kuruhayı*' adını verecekler Geçmişle ılgilı değerlendirmeler, gelecekten beklentıler hep kurultay baz alınarak yapılıyor. Belediye Başkanı Nıyazi Bahçecıoğlu, SHP'de ve sosyal demokrat oylardaki genlemeyi yorumlamaya farkh bırtezle yaklaşıyor. Bahçecioğlu'nagöre, sosyal demokrat partiler zayıflarken "sosyjü demokrat nareket" güçleniyor.. Kurulta- yın da yenı bir şey getireceği konusuna çok ıyimser bakmıyor. SHP İl Başkanı Tümer Erol'a göre "bu noktaya nasıl gelindi"nın yanıtı çeşith nedenlere bağlı. Bir kez CHP, sıyası erdemin simgesiydi. İsmet İnönü'nün ölümünden sonra değişen insan yapısına koşut erdemli yapı da zayıfladı. Eskiden ülke çıkan parti çıkarmm, parti çıkan kişisel çıkann önünegeçerdi. 12 EylüTden sonra"köşe dönücülüğün" yol açtığı kişılık erozyonu sosyal demokrat partilerden öbür partilere kaymalara y ol açtı. Üst üste y apılan kurultay lar. ıç çekışmeler, baa konularda haklı olsa bile Ecevit'ın bır- leşmeyi engelleyen tutumu ve Baykal unsuru, doğal olarak zaafa yol açan önemli etmenlerin başında yer aldı. Bütün bunlann sorucu olarak halkın gü- venı sarsıldı. Dışa dönük mücadele için enerji kalmadı. Nitelikli ınsan bulunamaz oldu. Politik üretkenlik yitirildı. Kayserili SHP'liler gözlerini Eylül Ku- rultayı'na çevırmışler "Nasıl bir genel başkan!" Artık bu soruya da yanıt aramıyorlar. Bu sorunun yanıtı çoktan verilmiş. "Kayseri delegasyonu" grup karan bıle almış. Oylannı verecekleri genel başkan adayı şöyle tammlanabilir: En son "İSKt yangmı"yla büyük yara alan SHP'deki kanamayıdurdurabilmelı. Birlik \e beraberliği sağlayabılmeli. Küskünlen partıyegetirmelı. Kararsız secmenlerin yanı sıra sağ partilerden de oy getirebilmelı. "Laf değil, aksiyon ada- nn" olmab. Özetle soylemek gerekirse ilkeli ta\ ır ve yapısıyla "natuka"sıyla (konuşma yeteneği) bir "ikinci Karaoğlan" olmalı. "Ama"dıyor SHP İl Disiplin Kurulu Başkanı (İ 980 öncesı CHP İl Başkanı) Av. Rıza Aksoy. "Gönlümüzdeki lider dağın ardında. Gençliğiyle, şimdiye kadar yaptığı işlerle de>ebenziyor. Öyte mi, değil mi, bunu şimdilik bilemiy oruz. Eğer değilse işte o zaman yandık..." Kaysenli SHP'ıler yine de umutsuz değiller. Kurultaydan partiyı zıneye tdşıyacak bir genel başkanla kadrosu çıkmadığı takdirdeçözümü yerel bazda aramayıdüşünuyorlar Bunun için de SHP'sı'yle. CHPsıyle, DSP'sıyle "tabanda birieşmeyi" gerçekleşürmeye çalışacaklar Bu konuda üç sosyal demokrat parti arasında temaslara şimdıden başlanmış bile. . 8 5'DEN 93'E SHP tnöniVnün ikinciistifası SHP Eylül 86 'daki milletvekili ara seçimlerinde 3. parti oluşunun stkıntı- sını kolay atlatamadı. 8 Kasım 1986 'dayapılan küçük kurultay da ana konu yenilginin nedenleriydi. İsmail Cem, yenilgininfaturasım genel başkana çıkarmak isteyenlerin görüşünü yüksek sesle dilegetiriyor ve ''Genel Başkanlık makamıyenilenmeli'' diyordu. Ancak henüz bir ay önce partisinin yetkili kurullanndan güvenoyu alan Inönü kararlıydı:'' Genel Başkanlık ta kalıcıyım"diyordu. Küçük Kurultay olaysız kapanmıştı ama parti kaynatnaya devam edi- yordu. Hemen her gün gazetelerde SHP içindeki huzursuzlukla ilgili bir haberyer alıyordu. Ve beklenen bomba 28 Şubat 1988 'depatladı. Inönü ikincikez istifaetmişti. İnönü'nün öncehemgenelbaşkanlıklan hem milletvekilliğinden istifa ettiği hem de siyaseti bıraktığı söylendi. Daha sonra milletvekilliğinden istifa edip siyaseti bıraktığı yalanlandı ancak genel başkanlık tan avrılmıştı. Hemen ardmdan Genel Sekreter Fikri Sağlar ve M YK üyeleri de istifa etti. İnönü 'nün istifa nedeni olarak Parti Meclisiyle Merkez Yürütme Kurulu arasuıdaki çekişme gösterildi. Hatta İnönü nün genel başkan olarak güven bunalımma girdiği yorumlan yapıldı. Bir gün sonra SHP Grup Baskanvekili Deniz Baykal, 88 milletvekilinin İnönü 'nün genel başkanlıktan istifasım geri alması için Parti Meclisi'ne önerigötürecekleriniaçıkladı. Parti Meclisi de aynı yönde karar aldı. Bu arada' 'mekik diplomasisi'' de sonuç verdı ve İnönü ' 'Haziran daki kurultaya kadar' 'genel başkanhğa dönmeyi kabul etti. PM de İnönü ye ''her türlüye tkiyi'' verme karan aldı. Ancak parti içindeki muhalefet' 'Böyle genel başkan olmaz ",' 'Genel başkanın bu ka- rarsızlığı partinin imajını zedeledi"diyerek sesiniyükseltiyor ve kurultaya altematif genel başkan hazırlamaya çalışıyorau. SANATÇI CÖZÜYLE \asıl bir parti, \asıl hir Ihlcr, Sasılbir Türkiye? lider değil, düzgün bir kadro TOMRİS UYAR 1- Şımdi görev başında olan kadrolann hepsi temızlenmedikçe doğru dürüst bir Türkiye olamaz. Çünkü kadrolann hepsi aşındı. Son zamanlarda bu rüşvet olaylan nedenıyle de bireylerin özel hayatlan ile ilgili aynntılar medyada çokça işlendi. Kişilerin özel haklanna saldınlmayan bir Türkiye istiyorum. 2- SHP'yi ben zaten baştan beri parti olarak görmedim. Politıkalan hiçbir zaman bana inandıncı gelmemıştı. Herhalde başlangıçta daha fazla umut bağladığım için daha küskünüm. 3- Ben lider değil düzgün bir kadro ve parti istiyorum. Tüm yaraları saran bir parti LEMAN SAM 1- Banş içinde bir ülke istiyorum. Kendi yağıyla kavrulan, dışanya bağımlı olmayan bir ülke. 2- Benım ıstediğım. düşündüğüm gjbi bir parti yok. olamaz da çünkü üst katmanlarda düzeyli insanlarda olsa. alt kadrolarda kültürdüzeyi düşük insanlar olduğunda bir iletişimsızlik oluyor. Kanayan tüm yaralan, terör, trafık, vergılendirme sıstemi veyolsuzluklargibı, sarabilecek bir parti. 3- Tüm bunlan yönetebılecek bir lider tabi Beyın yapısı çok önemli. ödün vermemeli, sevgi dolu olmalı halkınısevmeli. BİR GÖRÜŞ Sol kanadı gelişmiş bir SHP yararh olur KEMAL NEBİOĞLL (DİSK Genel Başkanı)- Anayasf nın değıştirildıği, yasaksız yasalarla yönetılen, insanlann özgürlüklerini sonuna kadar kullanabildıği. özgürce düşünüp düşündüklerinin yazabildığj, bu düşüncelerinın uyguluyabıl- mek için örgütlenme özgürlüğünü kullanabıldiğı bir Türkiye. Sendıkal yaşamdakı bütün kısıtlama, yasak ve engellemelenn ortadan kaldınldığı, işçı sınıfı ve emekçılerin partisinin parlamentoda çoğunlukta, yani ıküdarda olduğu bır Türkiye. Sömürünün olmadığı, emekçinın alın terinin karşılığını alabildiğj ve insanlar neye inanırlarsa ınansınlar, özgürlükleri ve örgütlenmeleri önündekı engellerin kaldınldığı bir Türkiye.DİSK ve bu üikedeki siyasi partiler karşıbklı olarak muhataptır. Bugün Türkiye'de çızgi olarak SHP'nin sağı dolu. DYP'nin ise sağ kanadı bir miktar sola kaymış durumda. Sol kanadı gelişmiş, sola kaymış bır SHP Türkiye için yararh olacaktır kanısındayım. Lıderlik konusunda parti delegelerinin iradesıne müdehale etmemek için pek fikır beyan etmek istemiy orum. Ancak parti programını özümsemiş. kendi kadroİanyla uy umlu çabşabilecek bır lider uygun olacaktır. ÖRGÜT NE DİYOR? SHP'li belediye başkanlarına ve örgüt yöneticilerine Nasıl birparti, ÎS'asıl bir lider ve Nasılbir Türkiye bekledikleri sorularım yönelttik. Llaşabildiğimizyerel yöneticilerin sorularınuza verdiğiyanıtlan yayınhyoruz. Sosyal demokratlan birleştirecek bir lider Av. SÜRMELtSÖNEN (SHP Kars İl Başkanı): Sosyal devleti iktidara taşıyacak ve Türkıye'nın genel sorunlanna çare bulacak bır parti. Kürt sorunuyla ins^nlanmız arasında oluşan goz yaşlannı durduracak ve Kürt sorununa en kısa zamanda bir çözüm bulacak bir lider. İnsanlara renk. ırk, mezhep ve dil aynmının yapılmadığı, ytraltı ve yerüstü zenginliklerinin eşit paylaşıldığı bir Türki- ye özlemındeyim. ŞERAFETTİN K A T ^ Y (Susuz İlçe Başkanı): Türkiye'- nin birlik ve beraberliğini sağlayacak. ekonomıyi düzelte- cek, plan ve programı hayata geçırecek bir parti. Sosyal demokratlan bır araya getirecek ve partiyi topar- layacak ve önümüzdeki yerel seçimlerde halka, inandıncı ve iyi bır mesaj verecek bir lider Herkese iş. herkese aş laflannı meydanlardan çıkarmış ve yaşama geçirmiş bir Türkiye. Av. HAYDAR KULAKSIZOĞLU (SHP Rıze İl Başkanı): Demokratik bir devlet. bireyci özgürlüğü ön planda tutan, katılıma, payiaşımcı ve emeği üstün tutan bir parti. çağdaş, genış ufuklu aydınlık. laik ve çok üretken bır b'der. ALİ KEVEN tSHP Yozgat İl Başkanı ı: Sosyal demokrat ideolojiyi somut bir bıçım- de yaşama geçiren, sol söylemlen halkımıza net bir bıçımde söyleyen, bütün değerleri ya- ratan emekçinın yanında olduğunu açıkça söylemekten onur duyan. laik ve demokra- tik devleti sonuna kadar savunmaktan korkmayan ve bu konuda ödün vermeyen. sosyal demokrasinin evrensel ilkelerinden vazgeçmeyen, parti için demokrasi ve disiplinı biriikte götüren, parti ıçı ış- leyişin mihenktaşı olan demokratik merkeziyetçı ilkeyi sonuna dek uygulayan bir parti. Sosyal demokratlann bır- likteliğı için bu ilke ve ideallen canlı tutan bır parti. Yukanda saydığımız ilkeleri ödünsüzce. yaşamın her ala- runda söyleyecek, savunacak, sosyal demokrasiyı bir yaşa- ma biçimi ve bir kişilik olarak kabul edıp, karizmatik bir özelb'ğe sahip genç. dinamik ve ülkemizde esen değişim rüz- garlanna cevap verebilecek yetenekte bır hderin sosyal de- mokrat ve sol düşünceleri SHP'nin çatısı altında toplaya- cağına inanıyoruz. Toplumsal, siyasal. ekonomik ve kültürel hiçbir baskının ol- madığı. insanlann sıyasal düşünce, ırk, mezhep, dın ve inançlan yüzünden horlanmadığı, düşüncede, anlatımda ve örgütlenmede sınırsız özgürlüğün olduğu. hukuk devleti ve hukukun üstünlüğüne ınanan, refah ve adaletin tüm toplum kesimlerine en adil bir biçimde dağıtıldığı. ınsan haklanmn çiğnenmedıği, çağdaş dünya ile bütünleşmeden korkmayan, insanı. doğası ve toplumu kirlenmemiş bir ülke dılıyor ve ıs- tıyoruz. BELEDtYE BAŞKA]NXARI NE DİYOR? Güçlü lider, güçlü parti SEDAT PEKEL(Bandırma Belediye Baş- kanı): Ülkede yaşayan her insanın dıl. dın. ırk, mezhep aynmı gözetılmeksızın her ko- nuda eşit haklara sahıp olduğu, demokrası- nin bütün kurumlanyla işlerlik kazandığı, başta ekonomik sıkıntılar olmak üzere gün- demındeki önemli sorunlan aşmış, dünya ülkeleri arasmdaki saygın yerini almış. laik bir Türkiye. Gelişen dünya ve ülkemiz koşullannın getirdiği yeni dengeler karşısında akıla, gerçekçi. dinamik ve ileriye dönük pobtıkalan yürütebileek, dürüst. açık görüşlü, ta- banın desteğine sahip bir b'der. Çağdaşlığın gereklerini kendisıne temel ilke edinen, Ata- türk devrimlerinin kararb savunucusu, ülkemizin ilerleme- si ve insanlanmızın refahı için titizlikle hanrlanan. prog- ramını uygulamada taviz vermeyen, istikrarlı. her kesimden halk desteğine sahip, birleştirici, güçlü bir parti. SELAHATTTN FİLTEKtN(Kars Belediye Başkanı): Açık özgürlükçü, demokrat, demokrasinin bütün kural- lanru işleten bir parti. Hiçbir aynhkçı yapıya sahip olma- yan, içerisinde sürtüşme ve çekişme olmayan bir parti. • Hizip ve gruplaşmalara değer vermeyen. partinin tabana yayılmasını sağlayan. vatandaşın dinine. dib'ne, mezhebine bölgesine bakmaksızın, ülkemiz ınsanlannı kucaklayacak bir kışıliğe sahip bir lider. Ülkemizin her yöresinde; birlik, beraberlık içinde kardeşçesine yaşayan, hoşgörülü, komşu ülkelerle olan münasebetlerinde. dostluk yapana dostluk. düşmanca ha- reket edenlere de gerekh cevabı verebilecek bir Türkiye. Yurdumuzun bütün ekonomik zenginlıklerini her bölgesın- de taşıyan bir Türkiye.