Katalog

Cumhuriyet70. YHSAYI24779 S A N A T K U L T U R M A G A Z I N T E L E V İ Z Y O N 10AĞUST0S19I8MU Karadeniz'de yaşayan deniz memelileri ve korunmalan konusunda uluslararası sempozyum hazırlıklan başladı Foldariçinyerindekorumatedbirleriakııyor JJ ayram Öztürk, fok üretmek için, 6-20 arasında fok yakalanması gerektiğini belirterek, bunlann denemeler sırasında ölme oranlannın yüksek olduğuna dikkat çekti. tZMİR (Cumhuriyet Ege Bü- rosu)-Denız canhlannın üretiminin yaygınlaşmasına karşın, foklar için yerinde koruma tedbirleri alı- nmasının daha yararlı olacağı bildi- nldi. Fransa'da, fok üretimi konusun- da yapılan toplantıya katılan İstan- bul Üniversitesi Akdeniz Foku Pro- jesi yetkilileri, fok üretiminin en son çare olarak ele alınarak, in situ (ye- rinde) koruma tedbırlerirun alı- nmasının tercih edilmesi gerektiğini vurguladılar. Proje koordınatöru Bayram öztürk, fok üretmek için, 6-20 arasında fok yakalanması ge- rektiğini belirterek, bunlann dene- meler sırasında ölme oranlannın yüksek olduğuna dikkat çekti. Öz- türk, "ölürlerse toplam dünya popü- lasyomımuı lS'te l'i gkkcek. Fok üretimi konusunda dünyada hiç bir örnek yok. Balıklar bile ya>ru dö- nemlerinde yüksek oranda kayıpla büyütülüyor" dedi. Fok üretme projesi Bunun yanı sıra foklann üretil- mesi durumunda, saîıverilecekleri ortamın da sağlıksız olduğunu belir- ten Öztürk, yaşam ortamının ko- runmasının öncelikli olması gerekti- ğini vurguladı. Yunanistan ve Fas kıyılannda bulunan kolonilerin stabil olduğunu belirten Öztürk. fok üretme projesi kabul edılırse Fas, Cezayır ve Yuna- nistan kıyılannda yakalanan fok- lann denemeye alınacağını söyledi. Konuyla ılgili bilimsel çalışmalann gözden geçirilmesi için 1994 yıh ilk- bahannda bir toplantı daha yapıla- cağını büdıren Öztürk, şunlan söy- ledi: "Bodrum Yanmadası ve Kotan bötgesindeki araştırmalanınız surii- yor. Foça Festivali'ne katılan araştı- rmacılanmız da pilot bölgeden bilgilerle döndüler. Öte yandan, Ka- radeniz'de vaşayan deniz memelileri ve korunmalan konusunda uluslara- rası sempozyum hazırlığı içindeyiz. Bununla buîikte, ülkemizin hangi - ıvısında olursa olsun. karaya vuran ölü yunuslann birimimize bildirilme- sini istiyoruz. Çünkü ölüm nedenle- riyle ilgili veri birikimine ihthacımız var. Yeni koruma açüımlan için bun- lan bibnek zorundavız." Lady'lik kurslan İSTANBUL(AA) - Artık "lady " olabilmek için asil bir aileden gelmeniz gerekmiyor. Yurtdışında ladylik eğitimi veren 1 smıfokullarda göreceğiniz bir dönemlik eğitimle siz de, bu özellikleri taşıyabileceksiniz. tsviçreve Ingiltere'de eğıtim veren bu okullara öğrenci gönderen Seimar Özel Eğitim Hızmetlen Müdürü Emine Çağlayan, bu türokullann üniversite öncesi bir ön eğıtim niteliği taşıdığını, uluslararası alanda pek çok genç bayanın bunlara ilgi gösterdiğini söyledi. Bir bayanın bilmesi gereken tüm aynntılann eksiksiz olarak öğretildiğini ifadeeden Çağlayan, "Yurtdışına gitmek isteyenler bu eğitimi alıyorlar" dedi. Yüz yıl önce Avrupa'daki en yoksul uluslardan biriydi Insan haklannın beşiği: Isveç -f25 • Stockholm'deki St. Görans Hastanesi'nde, karanlığa bağlı olarak ortaya çıkan hormonal değişiklikler nedeniyle kış depresyonuna yakalanmış yüzlerce hasta tedavi ediliyor. • İsveç'te bugün 750 bin yabancı yaşıyor. Bunlann çoğu ya işçiler ya da politik göçmenler. Aynca Yugoslavya'daki olaylardan sonra sığınmacılarda artış oldu. NAT10NAL GEOGRAPHIC DON BELT Kıta Avrupası'ndan Balük Denı- zi ile aynlan, 8.7 milyon nüfuslu fsveç, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra. bütün dünyanın imrendiği bir ülke haline geldi. İnsan haklanna dayalı bu endüstrileşmiş ülke, kapitalist re- fah-devleti modeliyle bir çekim mer- kezi oldu. Isveç, 2. Dünya Savaşı'ndan za- rar görmeden çıkabilen tek İskandi- nav ülkesiydi. Nazı baskısı alünda Almanya'ya 1944 yıhna kadar, de- mir ve silah parçalan satmayı sür- dürdü. Bununla birlikte, Finlandiya da İsveç'e, savaş sığınmacılannı (70 bini çocuktu) ülkesine kabul etüği için teşekkür ediyordu. Fakat Nor- veçliler, Nazi askerlerini taşıyan tre- nin Norveç'e saldırmak üzere kendi topraklanndan geçmesine izin ver- diği için fsveçlileri asla affetmeyebi- ür. Oysa yaklaşık yüz yıl önce ısveç, Avrupa'daki en yoksul uluslardan binydi. Ekilebilir alanlar o kadar azdı ki, nüfusunun beşte biri, 1850- 1930 yıllan arasında, özellikle Ku- zey Amerika'ya göç etti. Geniş de- mir rezervlerine rağmen İsveç en- düstrileşmekte de geç kalmıştı. 1900-1930 yıllan arasında endüstri- nin iyileşmesi ve 2. Dünya Savaşf- nın ardından hızla gelişmesiyle kır- hk alanlardan kentlere doğru bir göç yaşandı. İş aramak niyetiyle kentlere gelenler, burada, tryggheti de buldular. Trygghet, güverûik, hu- zur, görüşbirliği ile, rahatsızlık ve- ren her şeyden uzak oluşu ifade eden bir sözcüktür. Tabü trygghetın yerleşmesinde. 1932'de iktidara gelen sosyal de- mokratlann da büyük payı vardı. Sosyal demokratlar İsveç'te yaşamı giderek mükemmeUeştirdi. Bugün Isveç bütçesinin önemli bir kısmı re- fah sistemine aynhyor. "Beşikten mezara" deyimi (yeni yönetımde bile), annenin sabah bulanülannı hissetmeye başladığı ilk gün sağlık harcamalanna başlayıp, doğumdan sonra annenin ya da babanın maaşının yüzde 90'- ını ödeyen bir sistem için abartı sayı- lmasa gerek. Bu refaha rağmen İsveç, intihar oranının yüksekliğiyle tamnan ülke- krden birisi. Stockholm Üniversite- si'nden Isveçetnoloğu Ake Daun "Is- Teclikrin son derece çekingen" oldu- ğunu söylüyor. Uzmanlar kişinin içinde yaşadığı çalkantılann İsveç'teki intihar tsveçliler her yıl 13 AraJık'ta evlere ışık getirdiğine inanılan Azize Lucia'yı canlandjnyor. Geçmişin izleri bugün, özellikk ailder arasında yaratıfanaya çaltşılıyor. İsveçliler, kaybolmamak için geieneklerini sürdürmeleri gerek- tiğine inanıyoriar. (FOTOĞRAFıTOMASZ TOMASZEWSKI) oranım arttırdığırıi düşünüyor. Tabü uzun kış aylan da bir başka faktör. Stockholm'deki St. Görans Hastanesi'nde, karanlığa bağb olarak ortaya çıkan hormonal değişiklikler nedeniyle kış depresyo- nuna yakalanmış yüzlerce hasta te- davi ediliyor. Doktor Bengt KjeJ- mann hastalanna iki saatlik ışık te- davisi uyguluyor, başan oranı yüz- de 75. Toplumsal yaşamda gerçekleşen bir diğer değişiklik, özellikle de Li- berallerin başa geçmesinden sonra ırkçılığın tırmanması oldu. Isveç'te bugün 750 bin yabancı yaşıyor. Bunlann çoğu ya işçiler ya da politik göçmenler. Son zamanlarda bir de eski Yu- goslavya Cumhuriyeti'nden ülkeye göç edenler oldu. İsveçlilerin çoğu bu göçmenlere de sahıp çıkıyor an- cak. bu insanlarla aralannda ciddi farkbhklar olduğunu düşünüyor "Savaştan kaçbklannı söylüyor- lar" dıyor Lena Isaksson."Oysa ço- cuklan ellerinde plastik tabancalarla ortalıkta koştunıyor. Gerçekten sa- vaşın içinde bulunsalardı, su taban- casından bile korkmalan gerekirdi." Eşlerin çalışması erkekleri daha fazla ey işi yapmaya zorluyor Medyalann yarattığı yeni erkek tipi Medya değişen erkek tipini her aland* kullanıyor. Haber Merkezi - Medyanm ve reklam şirketlerinin yarattığı 'yeni erkek', geleneksel erkek kavramını tümüyle karşısına alıyor. İngiltere'nin belli başlı reklam şir- ketlerinden Still Price'ın uzmanla- nndan Kate Edwards, erkekleri he- def alan pazarlama yöntemleri üze- rine yaptığı konuşmada yeni erkeği şöyle tanımlıyor:"Kadmlar, 'yeni' erkeği yarattı. Ancak yarattıklan yeni >aratığı son derece cinseliikten uzak bulup öldürdüler" Erkekler ise eleştirilere hedef ol- maktan kurtulamıyor. Kadın erkek eşıtliğini destekler görünüp, kadı- nlar ev işinden başını kaldıramaz- ken, onlar ayaklannı uzatıp TV sey- redebılıyor. VVhıtebread Şırketi'nin yöneücisi Frazer Tbompson erkekle- .adınlar,'yeni' erkeği yarattılar. Ancak yarattıklan yeni yaratığı, son derece cinseliikten uzak bulup öldürdüler. rin birer bukalemun olduğunu öne sürerek, "ErkekJerin yaptıklan ge- neMe söyledikleriyle uyum sağlamı- yor." diyor. Erkeklenn, kadınlann bulunduğu ortamlarda, kadınlann hoşuna gidecek şekilde konuştuk- lan, ancak erkeklenn yanında maço davranışlannı rahatlıkla sergiledik- leri ifade ediliyor. Londra'da Marketing Week dergisinin katılımıyla gerçekleştiri- len bir konferansta erkeklerin yeni görüntülerine ne denli uzak düştüğü ortaya çıktı. Ev işlenne erkeklerin kadınlann yansı kadar zaman ayırdığı kaydedildi. Konferansa katılan çiftlerin yüzde 75'i bulaşı- klann beraberce yıkanması gerekti- ğini belirtseler de, yalnızca yuzde 37 bunu gerçekleştirdiğini açıkladı. Henley Centre adlı araştırma şirketi. işe alma sisteminde ortaya çıkan değişikliklerin, erkeklerin ra- TA. u üm Avrupa'yı kapsayan bir araş- tırmaya göre İngiliz erkelderi İtalyan ve İspanyol hemcinslerine göre daha açık sözlü. hatını kaçırdığını belirtti. Ekono- mik durgunluğun yoğun yaşandığı Ingiltere'de iş verenlerin az ücretle part-timeçalışan kadın işcileri tercih etmelerinin giderek erkeklerin ışsız kalmalanna yol açacağı kaydedildi. Konferansa katılanJar yeni erkek kavramının tanımında kesin yargı- lardan kaçındılar. Sürekli yeni bir erkek tiplemesinin yaratılmasının sakıncalı olduğunu belirttiler. Tüm Avrupa'yı kapsayan bir araşürmaya göre İngiliz erkekleri İtalyan ve İspanyol hemcinslerine göre daha açık sözlü. Güneyli er- keklerin evliliğin kutsallığını dilleri- ne dolamalanna karşın, neredeyse tümünün evlilik dışı ilişkileri olduğu öne sürüldü. İngiliz erkeklerinin ise eşlerine yardıma olması. yeni rolle- rini hemen benimsemelerinden ileri gelmiyor. Eşlerin çalışması erkekleri daha fazla ev işı yapmaya zorluyor. Antik tiyatrolara ziyaretçi akıru ANTALY A (AA) - Antalya yöresındekı antik tiyatrolar, turistlerin bü>-ük ilgisini çekiyor. Yöredeki antik Aspendos, Side ve Perge Tiyatrolannı, günde yakJaşık 2 bin kışı geziyor. Antalya'da 40-45 dereceyi bulan aşın sıcaklara rağmen, yöreye gelen turistler, antik tiyatrolara büyük ilgi gösteriyor. AA muhabirinin Antalya İl Kültür Müdürlüğü'nden aldığı bilgjye göre pek çok antik tiyatronun bulunduğu Antalya yöresinde, en çok ilgiyi Aspendos, Side ve Perge Tiyatrolan çekiyor. Bu tiyatrolan. kışaylannda bile günde 200-300 kışi geziyor.