Katalog

Cumhuriyel70. riLSAYI 24758 S A N A T K U L T U R M A G A Z I N T E L E V İ Z Y O N 20TEMMUZ1993SALI Belediye Başkanı'na göre ahşap evleri korumak olanaksız, birkaçının dışında tümü yıkılmalıdır Tekirdağ dabetonlaşmanın tehdidialtında OKTAY EKİNCİ İnsan faktorunu \e kulturu esas dlmayan bırşehırcıhkanlayişı gelış- me>e değıl vıkımd hızmet eder Bu nedenle. ımar planı \apmak. aslında bır sanat evlemıdır Şaınn şıın res- samın resmı mımarın \apısı nevse şehıranın planına da o gozle bak- mak gerekır Ikıde bır değıştınp bozmamak lazım' Geçen gunlerde Tekırdağ da du- zenlenen "Kentleşme. Koruma ve Tekırdağ ' konulu panelde Vah Şe- nol Elgin bu konuşmayı yaparken kımılennı yureklendırdı. kımılennı ıse kaygılandırdı Yureklenenler bu guzel kentın •"koruma planı" ıle gozetım altında tutulma>a çalışılan eskı dokusun- dan. nasıisa ayakta kaiabıimış bır- kaç tanhı evın ve sokağın ' artık" yıkılmamasını ısteyenlerdı Kaygılananlar ıse ıkıncı kez "re- vızeedılen' Tekırdağ Koruma Imar Planı'nda yıne nasılsa ayakta kaia- bıimış eskı yapılan da "bır yolunu bulup' apartmana çevirmek ısteyen yap-sat çevrelenydı Aslında Valı Elgın'ın konuşması. Tekırdağ'ın 1980sonrası kentleşme surecının, yanı tanhle \e denızle "banşık ' kımlığını hızla yıtırdığı sozde ••modernleşme " sureanın an- A dınıyaslandığı dağlann renginden alan Tekirdağ, 21.yüzyılatüm doğal ve tarihsel kimliğini yitirerek girmetehJikesi yaşıyor. Kentin kimliğini yansıtan eskiTürk evlerinin birçoğukıyımla karşı karşıya. lamlı bır eleştımını de tepsıyordu Çunku. eskı guzellıklennın başına ne gelmışse hep ımar planı "değıştı- nlerek" gelmıştı ya da korunması gereken dlanlann yıne 'pten revız- yonlan ' ıle ımara açılarak Panelde dağıtılan broşure gorc, kentın bılınen en eskı adı "Bisanthe" Tekirdağda rant ekonomisine karşı tarihsel direnişini surdurebilen ahşap evler, tarihe gomulmemek için yerel vetkililerden duyarlılık beklivor. ıdı Son araştırmalarda. Samoslu kolonıstlenn kurduğu anlaşılmıştı Romalılar donemınde "Rhadest- hus", Bızans devnnde ıse "Rodosto" adını dlmıştı Osmdnlıldr fethettıkle- n zaman once "Rodoscuk", ardın- ddn dd Tekfiırdağf dedıler 1927 yıhnda da cumhunyet hukıımetı Te- kirdağ adını verdı Yaslandığı dağ- lann rengıne bakılarak Tanhsel geçmışı. Trakya bolgesı- nınılkyerleşık kavmı Traklar" do- ncmıne dek uzanan Tekırdağ I O 4000 lı yıllarddn bu vana çeşıtlı kul- turlenn ız bıraktıklan bır uygarlık merkezı olmuş Pers Kralı I. Darei- os. I O 500 v ıllanndakı Balkan sefe- nnde Tekırdağ ı da ımparatorluğu- na katmış Roma ve Bızans donemınde de bu >ore yıne onemlı bır lıman ve tı- caret merkezı olmuş Osmanlıyone- tımı ıse Turk kulturunun yanı sırd Rum \e dığer Hınstıyan kulturlen- nın kentte "banş ve hoşgoru ıçınde bır arada serpılıp gelışmelenne ola- nak sağlamış İşie. boylesıne bır zengın tanhın yakın donemlere aıt ayakta kalan ız- İen. son yıllanh tum yıkım ve yoko- luş surecıne karşın ymc de Tekır- dağ'da \arlığını surduru>or Kıyı guzelllıklen ve kentın eskı dokusu. yoğun yapılaşmamn altında yennı "beton tıcaretıne'" terk etmış. ama kent merkezınde bazı eskı sokaklar ve evler hâlâ "burası Tekırdağ" de- dırtebılıyor ve yağmaya karşı dıre- nebılıvorlar 1981 yıhnda. Doç Dr Cengiz Enızun ve ekıbı Tekırdağ ın ılk ko- ruma planını yaptığında. 300"u aş- kın tescıllı evı. sokaklan ve meydan- cıklanyla bırlıkte •"yaşatabılmenın" de onkoşuilannı getırmışler Plana gore kentsel SİT alanındakı venı ya- pılaşma ıçın. "eskılen ezmeyecek ve vıkılmalannı ozendırmeyecek" bır oranda kat y ukseklıklcn kabul edıl- mış Nevar kı geçen sure ıçensınde. yuksek yapılaşma hırsı SfTalanına da bulaştığı gıbı, bırçok eskı bına dd yanarak va da 'yıkımd terk edıle- rek", yenı dpdrtmdnldr ıçın drsdva donu^turulmuş Ve boylesı bır su- reçle bırlıkte koruma pldnı "yenı- den eledlınmış. vdlınınsozunuettı- ğı şekılde ınsdnı ve kulturunu go- zardı eden değışıklıkle. eskı plan muellıfının bılgısı bıle olmadan. ge- çen yıl yenne getınlmış Tekırdağ bugunlerde değıştın- len koruma planının yenı hukum- iennı tartışıyor Tescıllı bına sayisi- nın azalmasına ve SIT alanının ol- dukça daraltılmasına karşın 'yo- resel" ılgılıler yıne de buna pek razı değıHer Belediye Başkanı CemaJ Lnlusa- raç'a gore "ahşap evlen korumak olanaksız, bunlardan bırkaçı örnek dıye kalmalı. gensı ortadan kaldın- lmalı " Tekırdağlı ınşaatçılara gore de "eskı bır sokak tunstık olarak korunmalı, SİT alanı bu sokakla sınırlanmalı Bu tartışmada. eğer beledıye ve ınşaatçılar galıp gelırse Tekırdağ 21 yuzvıla kımlığını tumuyle yıtıre- rek gırecek Belkı o zaman, adını bı- le değıştırmek gerekecek Çunku dağlanndakı "tekır rengımn ven- nı, "betonldşmanın soluk ve kulmr- suz rengı" alacak İnsan sağlığını tehdit eden telefonlar ANKAR\(UBA)- Ankesorlu telefonlann ınsan sdğlığını tehdit ettığı bulaşıcı hastalıkların bu telefonlar voluv la buldşabıleceğı bıldınldı Hcrgunyuzlerce ınsan taralı ıdan kullanılan ankcsorlu teıefonlarağız. den.kulakve dığer temas vollanvldbulaşabılecek mıkroplantaşıyor Enfeksıvonhastalıklan uzmanı Prof Dr Kemal Bırol L'BA muhabımın konuyla ılgılısorusunu-.ovle cevaplandırdı ' Her gun çok sayıda ınsan bu .elefonlan kullanıvor Buınsanlann oksurme. dksırnıa tukruk saçma veellenvle temaslan netıccınde banndırdıklan rnıkroplar bu cıhazlara geçıyor' Prof Dr Bırol bu konuda şunlanso>ledı Gerçıhalkın toplu olarak bulunduğu yerlerde hastdlıklann vayılması olasılığı daha >uksektır Fakaı ankesorlu telefonlann taşıdığı mıkropldr dd go/drdı edılemez cıns köpeklerden ve kuşlardan oluşan hayvanlar üst üste yığılmış kümeler halınde, son derece sağlıksız koşullarda, satılmak üzere tutuluyorlar. Y.urt dışından kaçak ve sağlıksız yollarla getirilen hayvanlar, ilk etapta yapılması gereken aşılan yapılmadığından ve içinde bulunduklan koşullardan dolayı, hastalanıyor ve birçoğu ölüyor. Kaplumbağalar üst uste alıcılarını bekiiyor. Birçoğu alıctsını görmeden kafesin içinde adeta \aşam ile mucadele ediior. (Fotoğrallar GARBIS OZATAY) Ulkemize kaçak sokulan hayvanlar daha çok Romanya, Ukrayna ve Rusya gibi eski Doğu Bloku ülkelerinden getiriliyor Eminönü'nün ortasında esirhayvan pazan NESLİHAN KAV SERİLÎOĞLU Emınonu Çıçek Pazan, çeşıtlı bıt- kı turlennın bır arada gorulebıle- ceğı, rengarenk çıçeklenn arz-ı en- dam ettığı bır alan Ancak. pazann v uzde doksanmı kapsayan bu çıçek- îerle kaplı bolumune karşılık, yuzde onluk kuçuk bır bolumu daha var Bu bolumu gordukten sonra, çıçek- lenn hoş duygular uvandıran etkıle- n bır anda yok olu>or, ıçınız açı ve msanlık adına duv ulan utanç kanşı- mtdu>gularla doluyor Öyle kı bu- rayı artık Emınonu Çıçek Pazan olarak değıl. 'Emınonu Esır Ha>- v an Pazan olarak duşunmevebaşlı- vorsunuz Pazann bırkaç kuçuk bo- İumunde. daha çok ans köpekler- den ve kuşlardan oluşan havvanlar ust üste yığılmış kumeler halınde. son derece sağlıksız. hatta msanlık dışı olarak nıtelenebılecek koşullar- da satılmak uzere tutuluyorlar Yurt dışından kaçak ve sağlıksız vollarla getınlen hav^anlar. ılk etanta yapılması gereken aşılan >a- pılmadığından ve ıçınde bulunduk- lan koşullardan dolavı, hastdlanı- \OÎ ve birçoğu oluyor Özellıkle ko- pekler, anne sutunden vaktınden once kesıldıklen ıçın normal gelı- şırrlennı tamamlayamamış bır hal- de>atıh>orlar Ancak, bu hayvanlar arasında satın alınma şansını yaka- lavanlar o gune kadar tesaduf esen ha^atta kalmış olsalar da gereklı :>adık bakımlan vaklınde yapılma- dığndan bır sure sonra oluyorlar Butıp verlerden, daha ucuz olduk- lar ıçın alınan ve genellıkle kısa bır 5>ure sonra hastdlanan bu hayvanla- Milı.k lliııını Başını tel orguden dışan u/atarak çıkmak isteyen bir kaplumbağa. Köpekler kuş kafesini andıran hucreleri içinde. OnJar da alıcılarını bekiiyor. nn tedavı masraflan. hav™van ıçın başta odenen bedelı aşıyor İlk ba- kışta karlı bır alışvenş yapılmış gıbı gorulse de kı^a bır sure sonra hıç de oyle olmadığı anlaşılıvor Vetenncr hekım Kemal Kutldv bu durumun tek çozumunun ınsanlann bılınçlen- dmlmelennden geçtığını belırtıyor ve eklıyor 'Her şeyden once satın alınanın bır canlı olduğu duşunul- melı Eve bır havvan almak onunla bırlıkte yaşamak. aynı mekanı ve bırçok duvguyu pavlaşmak anlamı- na gelır İnsan hayatında pek çok değışıklığı dc berjbennde getırecek olan bovlesınc onemlı bır ahşvenşı, her gun yapılan bır gıyecek >a da yıyecek dlışvenşıyle kdnştırmamak gcrekıyor Burada soz konusu olan şev bır Cdnlının sağlığı Sdğlıksız koşullarda satılmak uzere tutulan hayvanlardan bınnın bıle herhangı bır mıkrobu taşımasının. kısa bır su- re sonra aynı mıkrobu dığerlennın dc taşıyacağı anldmına geldığınden soz eden Kutlav, bu durumun oluş- mdması ıçm onlem olarak oncelıkle bu hayvanlann yurda kaçak olarak getınlmelennın ve sınırdan geçınl- melennın engellenmesı gerektığını vurguluyor Satıcılann belırlığıne gore. kaçak gıren bu hayvanlar daha çok Ro- manya, Ukrayna ve Rusya gıbı eskı Doğu Bloku ulkelennden tek tek çantddd ya dd toplu olarak getınlı- yor Emınonu Çıçek Pazan'na getın- len köoekler. burada yaklaşık yanm metreve bır metre bovutlannda bır alanı kaplayan kateslerde tutulu- yor Bu boyutlardakı bır kafesin ıçınde yırmı riatta otuz kopek us- tuste, gıdıp gormeden anlaşılama- yacak bır halde sebze ya da meyve yığını gıbı satışa sunuluvorlar Bu- rada köpekler dışında çeşıtlı kuş turlen. yılanlar, sıncaplar. fareler ve kaplumbağalar da yıne aynı sağlık- sız koşullarda. ust uste yığılmış bır halde satılmak uzere tutuluyorlar Hayvanlan korumak ve sağlıklı şartlar altında yaşamalannı sağla- mak amacıyla kurulan derneklen. bu konuda ne yaptıklan ve ne dü- şunduklennı oğrenmek uzere aradı- ğımızda hepsı. başta Emınonu Çı- çek Pazan olmak uzere. sağlıksız koşullarda. satılmak uzere tutulan hayvanlann yaşama şanslannın çok duşuk olduğunu behrtıyorlar Hay- van Dostlan Derneğı yetkılılen. hayvanlann bu şekılde satılmalannı onlemek amacıyla bugune dek bır gınşımde bulunmadıklannı ve zaten herhangı bır yaptınm guçlennın de olmadığını belırtıyorlar Hayvan Sevenler Derneğı'nın ıse koşullann ıvıleştınlmesıne yonelık bazı gın- şımlerı olmuş Derneğın başkanı Suna Deveboğlu. hayvanlann başta sınırdan geçınlmelennın kontrol al- tına alınması gerektığını vurgulu- yor 'Satışa sunulmadan once de vetenner kontrolunden geçınlmelı Bu konuda bellı sorumluluklan olan beledıyelenn ıseçozum olardk, bır gun gelıp hayvanlan kamyona yığıp toplamak yenne, hayvan satı- lan yerlerdekı koşullann ıvıleştınl- melenne yonelık gereklı onlemlen almdlan tek çozum " dıyor Kedilerin bilmediğimiz yönleri Haber Merkezi - Kedı fotoğraflan.tum duygusallıklanve sevımlılıklenyle bızı baştan çıkartsalar da her bınnın y uzu değışık eskı bır hıkaye anlatır Cınsellık,buvu. batıl ınanç ve korkuyla y oğrulmuş bırhıkaye Bırİcopeğınkışılığı çok kısa bır zamdnda anlaşılsada. en uysalev kedısı gızlennı buyuk bırbaşany'a korumayadevdmeder , Sfenks benzen anlaşılmazlığj, ıstertanhoncesının Mısır ında olsun ister modern Olımpıya da. çok zaman huşu vesaygıylakarşılanır Ancak belkı de hepsınden çok gü- vensızlık duygulanna neden olur Brıtannıca nın 1787 baskısında bakın "Kedı" başlığı altında neleryazıyor "Kurnaz v e ny akardırlar Kotuluk yapmak ıçın hıçbır fırsatı kaçırmaz. sonra da cezalandınlmamak ıçın kaçarlar Toplumun alış- kanlıklannı hemen kaparlar, ancak. dostluk ve bağlıJık onlar ıçın yalnızca bırer maske olduğundan toplum kurallannı asla benımsemezler Kışılıklenndekıbu yapmacıkhk. hare- ketlenndekı kaypaklıktan ve gozlenndekı anlamı belırsız bakışlanndan okunur Kısaca, kedıler dostluk duygusundan tamamen yoksundur Yalnızca kendısını duşunur ve yalnızca kendısı ıçınyaşar