Katalog

4 HAZİRAN1993 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Mitsotakis'6 çevre kjrtetme •ATtNA(AA)- Yunanistan'da çevreci bir örgüt. Başbakan Konstantin Mitsotakis'i ülkede çevreye en fazla zarar veren kişi ilan ederek kendisini "Bu başansmdan ötûrü ödüllendireceğini" açıkladı. "Doğa ve Çevre" isimli örgüt tarafından yapılan acüdamada- Mitsolakis'in üç yıldır iktidarda olmasına rağmetı gerek çevre ternizliğinin gerekse hayvanlann korunması için hiçbir şey yapmadığı belirtilerek bu nedenlerden ötûrû Yunan Başbakanı'nın "1992 yılında çevreye en fazla zararveren kişi seçildıği" kaydedildi. Riyad, Mekke'de Oösteriyi yalaniadı • DUBAİfAA)-Suudi Arabistan, Iranlı haa adaylannın Mekke dışında ABD aleyhtan gösteri yapüklan yolunda, Iran'ın verdiği haberleri yalandı. Suudi Arabistan Televizyonu, bir Suudi yetkilinin "Konuyla ilgili Tahran Radyosu'nda yayımlanan haberlerin tümü tamamen temelsiz" dediğini bildırdı. Tahran R adyosu, tranlı haa adaylan, önceki gün "kafirlerden kurtuluş mitingi" düzerdedikkrini ve Suudi polisini şaşırtüklannı duyurmuştu. Kampuçya'da yeni hûkömet • PHNOM PENH (AA) - PrensNorodom SÜMoak, devlet başkanlığı görevinin yaru sıra. Kanpuçya'da oluşturulacak koahsyon hükûmetının başkanlığını da üstlendiğıni açıkladı.Sihanuk, Phnom Penh'de yayımladığı büdiride, seçime en büyük muhalefet partisi olarak katılan Funcipec'in lideri ve oğlu Norodom Ranariddh in de Başbakan Yardımcılığı görevlerini üstlendiklerini belirtti. Fransa'da borsa davası başladı •PARİS(AA)-Fransa'da sosyahst iktidann sonunu getiren ve Pechiney Skandalı olarak adlandınlan borsa yolsuzluğu davası açıldı. lntihar eden eski Başbakan ve 1988-92 yulanrun Ekonomi Bakanı Pierre Beregovoy'ın bakanlık müsteşan olan Alain BooMS'insanık olarak yer aldığı davada, eski iktidara yakmlığı ile bilinen kişilerle bazı önemli işadamlan yargtlaruyor. 9 sarağın duruşmasının 4-5 hafta sûrmesi bekleniyor. Sanıklar 41 milyon franklık borsa yolsuzluğu için yargılanıyor. 1 Mayıs gûnü intihareden Beregovoy, işadamı Roger Pelat'tan 1 milyon frank faizsiz borç akhğı için basında suçlanmıştı. Angola'da günde bin kişi ölüyop •Dış Haberler Servisi - Birleşmiş Milletler tarafından yapılan açıklamaya göre, savaşın devam ettigi Angola'da her gün bin kişi ölüyor. Genel Sekreter Butros Gali'nin sözcüsü Joe SUls dün yapüğı açıklamada, çaüşmalann devam ettiği Angola'ya insani yardım ulaştınlması için çalışmalara devam edildiğinı bildirdi. Sills, "Tahminlerimize göre her gün bin kadar sivil ölüyor ve yardım ulaştmlamıyor" dedi. BM sözcüsü, Angola'nın örgüt için öncelik haline geldiğini vurgulayarak ülkedeki sorunlann giderek ağırlaşüğını kaydetti. Ankara-rıran iişkieH •TİRAN(AA)- Arnavutiuk Cumhurbaşkanı SaK Berişa, ülkesinin Türkiye ile ilişkilerinde son bir yıl içinde büyük gelişme kaydedildiğini söyledi. Berişa. önceki gün Korça şehnnde yapüğı konuşmada, Türkiye'de yaşayan Arnavut kökenlilerin iki ülke arasında bir "iyi ilişkiler köprüsü" oluşturduğunu vurgulayarak "Arnavutlar, Türkiye'deki tüm toplumsal etkinliklerde yer ahyor" dedi. Berişe, buna karşın ülkesinin Yunanistan ile ilişkilerine değinirken "Yunan halkının duygulan, Yunan şoven çevrelerinin duygulanndan farklıdır" ifadesinikullandı. GüvenlikKonseyi, 'güvenli bölgelefin koruranasınailişkin görüş ayrıhklannı gideremedi BM tarüşıyor, Snrpvurayor• Sırplar 'güvenli bölge' kapsamındaki Goradze, Tuzla ve Saraybosna'ya yönelik saldınlannı sürdürüyor. • ABD, Bosna'ya silah ambargosunun kaldınlması fikrini desteklediğini yeniden vurguladı. Ehş Haberier Servisi - BM Güvenlik Konseyi, Bosna'da "güvenli bölge" ilan edilen Müslüman nüfus ağırhklı yerle- şim merkezlerinin daha iyi ko- runmasına yönelik bir karar tasansı üzerinde tartışmalannı sürdürürken Sırplar da "gü- venli bölge" kapsamındaki Goradze, Tuzla ve Saraybosna kentlerine şiddetlı saldınlar ger- çekleştiriyor. Saraybosna Radyosu, Go- radze'den bir amatör telsizcinin gönderdiği mesaja yer verdi. Amatör telsizci, doğuda kalan son Müslüman mevzisi olan Goradze kenti çevresindeki Sırp kuşatmasmın sıkılaşünldı- ğmı bildirdi. Telsizci, bölgede Sırp bombardımanın son dere- ce yoğunlaşüğını ve çok sayıda kişinın öldüğünü ve yaralandı- ğını duyurdu. Bölgedeki hasta- nelerin dolup taşüğını kayde- den amatör telsizci "Goradze'- de halk bir gece daha hiç uyumadı. Göçmenkr sokaklar- da, ormanlarda ve parklarda sabahladılar. Halk kenti savu- nan askerler için bütün gece dua etti" şeklinde durumu an- latu. Sırplardan ateşkes Bu arada Bosnah Sırplann ü- deri Radovan Karadzic'in Go- razde ve cevresinde ateşkes tali- matı verdiği bildirildi. Bosna'- daki BM bırliklerinin komuta- nı Philippe MoriUon'un yapüğı açıklamaya göre Karadziç, Morillon'a, bu yönde milisleri- ne talimat verdiğini söyledi. General Morillon aynca ateş- kesin, askeri gözlemcilerin böl- Bosna'nm başkenti Saraybosna'da yaşanan ve 11 kişinin öMüğü "stat faciasfnda yaralanan bir genç, bacağındaki şarapnel parcası çıkanlırken acıyla krvranıyor. (Fotoğraf.REUTER) öte yandan Tuzla kentinde- ki amatör telsizciler, Sırp güçle- rin önceki gün öğleden bu yana kenti bombardıman alünda tuttuğunu bildirdiler. Bu arada Zagreb radyosu, Sırp- geye yerleştirilmesine Sırplarca lann, Adriyaük kıyısında Hır- izin verilmemesi halinde işe ya- vatlann elindeki Zadar bölgesi- ramayacagını da kaydetti. ne dün gece geç saatlerde saldın düzenlediklerinı duyurdu. Zagreb radyosu gece yansı, Sırplann Zadar bölgesini yo- ğun topçu saldınsına tuttukla- nnı, Novigrad ve Kasic kentle- rine 100 kadar top mermisinin düstüğünü kaydetti. Güvenli bölgelere yönelik Sırp saldınlan bütün şiddetiyle şürerken BM Güvenlik Kon- seyi, Bosna'daki bu bölgelerin daha iyi korunmasına yönelik bir karar tasansı üzerinde çalış- malanru sürdürüyor. BM tartışıyor ABD, Bağlanüsızlar'm sa- vunduğu, Bosna'ya silah ambargosunun kaldınlması fıkrini desteklediğini yeniden vurguladı. ABD, Rusya, İngjltere, Fransa ve Ispanya tarafından sunulan ve güvenlik bölgeleri- nin daha iyi savunulmasını ön- gören karar tasansına bağlanü- sız ülkeler adına sunulan degi- şiklik önensinde, Bosna hükümeüne uygulanan silah ambargosunun kısmen de olsa kaldınlması ve BM koruma gü- cüne saldınlara karşılık verme yetkisi tanmması isteniyor. AG İk üyelerininiddiası Avrupa Güvenlik ve lşbirliği Konferansı'na üye üjkelerin BM'deki diplomatlan ise dün geç saatlerde yapüklan açıkla- malarda, güvenli bölgeler için bir uzlaşmaya doğru adım atıl- dığını ileri sürdüler. Reuter'in haberine göre Avrupah diplo- matlar, Üçüncü Dünya ülkele- riyle yapüklan görüşmelerde, Bosna'daki güvenli bölgelere daha etkin askeri koruma sağ- lanması yolunda Güvenlik Konseyi'ndecuma günü bir ka- rar çıkacağını umuyorlar. OECD toplanüsı için Paris'te bulunan Dışışleri Bakanı Hik- met Çetin ise Fransa Dışişleri Bakanı AUen Juppe ile yapüğı görüşmede Bosna konusuna da değindi. Tûrkiye'nintepkisi Fransız meslektaşına, Tür- kiye'nin BM'de görüşûlen or- tak eylem planına yönelik eleş- tirilerini aktaran Çetin, planın uygulama safhasmdaki yetkile- rin belirsizliğini vurguladı. Çe- ün, Juppe'ye "Güvenlik Kon- seyi hangi güç, hanğı yetki, hangj sorumlulukla güvenli bölgeleri korumayı başaracak? A>nca uluslararası banş gücü- nün ihtiyaç duyulan büyüklüğü hakkında da açıklık yok" dedi. Türkiye'nin, geçen yıl Bosna konusunda Bosna-Hersek'in bagımsızlığını ve egemenliğini korumak amaayla sınırlı askeri müdahaleyi öneren bir taslak sunduğunu haürlatan Çetin, BM ve AT gibi kurumlann her zaman tereddüt içinde olduğu- nu kaydetti. Parlamento Başkanı: Savaşın önlenmesi amaayla askeri birlikleri kabul ederiz Makedonya'dan,ABD yığınağına 'evet' Dış Haberier Servisi - Makedonya Parlamentosu Başkanı Stojan Andov, ül- kesinde, Amerikan ordusuna ah büükle- ri, Bosna-Hersek'teki savaşı önlemek amacmı gütmek kaydıyla kabul edecek- lerim söyledi Stojan Andov dün resmi bir ziyaret için Üsküp'te buhman ABDTi senatörierie yapbğı görûşmeden sonra düzenlediği basm toplantKmda, "Makedonya, sava- şm diplomatik bir çözünüe durmasını ter- cth eder. Ancak cann^nalann yayüma- rnasuu amaçbunak kaydryia ABD askeri yığınağını kabul edecektir" dedi. Dün daha önce geten haberierde ise Makedonya Cumhurbaşkanı Kiro GH- gorov'ım, ABD Başkanı Bfll Canton'a bir mekrup göndererek ABD askerleri- nin, Csküp'tenonay ahit«Mİıın bu ülkeye konuşlandınlamayacağBiı beurttiği Oeri sürühnuştü. Üsküp'de daha önce verikn haberier- de, Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Milo9eviç'in bu hafta başmda Ohrid şeh- rinde yapüklan görüşmede, ABD asker- lerinin Makedonya topraklan ve özellik- le bu ülkenin Sırbistan fle smınna yerleş- tirumeferine izin vennemesi için Gügo- rov'u "uyardığı'' ve hatta "baslu" yapbğı ueri sürüunüştü. öte yandan İngütere Dışişleri Bakanı Gouglas Hurd'un bugün Üsküp'egehnesi bekleniyor. Hurd, Cumhurbaşkanı GBgorov'un yanı sra Başbakan Branko Çrvenkovski ile de görüşecek. Yeni Yugoslavya Cumhurbaşkanı Dobrica Cosiç'in görevden alınması ve ardından Be^rad'da meydana gelen olaylar Üsküp'te kaygı yararb. Üsküp'te verileo haberterde, Coâç'in aşm Sırp mOliyetçileriııe oranla daha dmh bir çizgi izkdiği ammsatılarak son geüşmeler Belgrad'daki aşm milliyetçi çevreleriıı "keodileri gibi düşûnmeyenleri temizleme operasyonlan" olarak nitelen- diriML Üsküpteki gözlerodler, Belgrad'daki son gelişroelerden sonra Makedonya'nın Svbistan'a karşı daha "dikkatii siyaset" izkyeceği konusunda görüş bhüği içinde bulunuyorlar. Belgrad^daki aşm SırpmiDiyetçisi çev- relerin zaman zaman Makedonya'daki Sop aznuğı bahane ederek bu cumhuri- yetin topraklan üzerinde hak iddia eöne- leri Üsküp'te büyük rahatsızhk yaratı- yor. Belgrad'da ise aşm mflliyetçi Kder M3- loseviç'e karsı süregelen muhaiefet, fiili olarak ortadan kakünkuktan sonra nu- kuken de yok otanak ûzere. Sırbistan Devlet Başkanı Miloseviç'e karşı en önemli mnhalif olan V'uk Dras- koviç dün hastaneiik okhıktan sonra tu- tuklandı. Kendiânin sağuğmdan endişe eden muhalefet mensuplan, şündi de Anayasa Mahkemesi'niıı partilerini ka- patmasıyla karşı karşıyalar. Belgrad Başsa>cıhğı, Yüksek Mahkeme'ye yap- tığı dünkü başvurusunda, Drasko>iç in Hderuğindeki Sırp Yenflik Harekeü'ni kapatma isteminde bulondu. Parti, Yu- gostav Federal Cumhurbaşkanı Cosiç'in görevden ahnmasından sonra kanlı so- nuçlar açan gösterüer düzenlemekle soç- lanıyor. Bu arada Cosiç'in parlamentoda aşm miniyetçfierin oylanyla azledflmesi, Rus- ya tarafından da demokratik ohnayan bir darbe olarak nitelendirildi. Pekin'in göbeğindeki Tiananmen Meydam, tanklarm desteğindeki 'Halk Ordusu1 taratmdan demokrasi isteyen yüzlerce gösteridye mezar edümişti. Çin'dedemokrasi4yılönceTiananmen'egömüldüD^Haberler Servisi-Çın'in başkenti Pekin'in Tiananmen Meydanı'nda yaşanan katliamın 4. yıldönümü bugün. 4 yıl önce bugün Çin polisi ve askerleri tanklann da desteğiyle, demokrasi isteyen ögrenci ve işçilere ateş açmışü. Yalnızca Pekin'deki ölü sayısımn 500 ile 7 bin arasında olduğu tahmin edilmişü. Tek silahlan taş ve sopa olan göstericüereyağdınlankurşunlann, 10 bin kişiyi de yaraladığı kaydedilmişti. Aylardır süren ve Pekin dışındaki 20 kente yayılan gösterilerin tank ve kursunla basünlmasının ardından, 10 bin kişi tutuklanmış, 31 'i de idam edilmişü. Yüz binlerin, hatta milyonlann katıldığı gösterilerin lıderliğıni yapmakla suçlanan ögrenci liderleri yurtdışına kaçmaya çahşmış, ancak pek coğu polis tarafından yakalanmışü. Pekala, Çin'de durum bugün 4 yıl öncesinden farkh mı? Bu sorunun yanıünı Newsweek dergjsinin görüştüğü insan haklan savunuculan veriyor. Geçen hafta Tibet'teki gösteriler sırasında pobsin müdahalesi sonucu 5 kişinin öldüğü bildirildi. Çin hapishanelerinde 3 bin 500 "karşı devrimci" ömür tüketiyor. Bunlârdan 365'i geçen yıl tutuklandı. 1.2 milyon kişinin decalışma kamplannda olduğu belirtiliyor. Tek umut verici durum, Tiananmen gösterilerinin liderlerinden Xu Wenli'nin 15 yıl hapis cezasma çarpünlmış olmasına karşın geçen günkrde serbest bırakılmış olması. Genel SeHreter bir rapor daha sundu GaH Denktaş'tan destekistecti • Genel SekreterGali'nin Kıbnslı liderler ve Güvenlik Konseyi temsilcilerine sunduğu raporda, Denktaş'ın KKTC ve Ankara'da yapacağı temaslar sırasında BM'nin önerilerini savuranası vedesteklemesi istendi. İSTANBUL/LEFKOŞA (AA) - BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin New York'- taki Kıbns görüşmelerinin son gününde taraflara ve BM Güvenlik Konseyi temsilcile- rine bir rapor sunduğu acık- landı. KKTC Cumhuriyet Mecli- si dün olağanüstü toplanarak New York görüşmelerinde son durumu değerlendirdi. Meclis oturumunda konuşan Dışişleri Bakan Yardrmaa Erdal Onurhaa, Gali'nin son raporunu açıkladı. Raporda, Denktaş'ın KKTC hükümeü, meclısı ve Türkiye ile yapaca- ğı temaslar sırasında Gali ta- rafından sunulan önerileri savunması ve desteklemesi is- tendiği belirüldi. BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi, Denktaş ve Rum yöneümi lideri Glafkos Kkrides'in hazır bulunduğu ve Gaü'nin özel temsilcisi Joe Clark tarafından okunan 13 sayfadan oluşan raporda, BM tarafından hazırlanan ve ta- raflann pakete verdikkri ya- nıtlann özeüendiği raporda, Rum tarafının "KKTCnin tamnması anlamına gelme- mesi kaydıyla" önerileri kabul etüğı belirüldi. Türk tarafının ise denız ve hava limanlanna uygulanan ambargolann kal- dınlmasında getirilecek dü- zenlemelerin daha sonra Rum tarafınca tek yanlı olarak iptal edümeyeceği ve Maraş'ın ku- zeyinde bir bölgenin güvenlik açısından Türklerin elinde kalması konusunda ısrar etti- ği açıklandı. Raporda, Rum tarafının denız ve hava limanlannın uluslararası trafiğe açılmasını, "KKTCnin tamnması anla- mına geleceği" için kabul et- mediği belirüldi. Aynca "Genel Sekreter, Denktaş'ın bölgede yapması gerekebile- cek isüşarelerde Denktaş'ın söz konusu önerilerin kabul edılmesini savunmasını bekle- mektedir" denildi. Denktaş Lefkoşa'da Denktaş ve beraberindeki heyet dün akşam New York'- tan aynlarak Istanbul üzerin- den Lefkoşa'ya döndü. Denk- taş, Gali'nin önerilerinin bugün Cumhuriyet Meclisi'- nde değerlendirileceğini ve daha sonra da Ankara ile te- masa geçileceğini belirterek, New York görüşmelerinin ge- lecek bölümünde Başbakan Derviş Eroğlu ile yer almak is- tediğini kaydetti ve New York görüşmelerinde kendisine ya- pılan "Ya kabul et ya da Gü- venlik Konseyi'nden karar çıkannz" yolundaki telkinle- rin bir nevi tehdit oldugunu söyledi. KKTC Cumhurbaşkanı "Ben halkımın yaşama hakkı- nı savunuyorum. Alelacele ımzalanacak bir anlaşma, Türkiye'yi 3-4 yıl sonra yeni bir 1974 yaşamak zorunda bı- rakır. Biz bunu yapamayız" dedi. SOLİNGEN KATTİAMI Hikmet Çetin: Biz ııyanmştık MtŞELPERLMAN PARİS - Ekonomik Işbirü- ği ve Gelişme örgütü, OECD'nin bakanlar düzeyin- deki yıllık toplanüsına kaülan Dışişleri Bakam Hikmet Çe- tin, dün sabah. bir saat 10 daİcika süreyle Fransız mes- lektaşı Alaian Jupp ile göruş- tü. tkili ve uluslararası sorun- lar konusunda görüş alışveri- şinde bulunan Fransız ve Türk dışişleri bakanlan, ayn- ca Almanya'daki ınsanhk dışı Solingen olaylannı da günde- me getirdi. Bu olaylan 'dra- matik bir patlama' biçiminde niteleyen Jupp'nin yam sıra Çetin de olaylan 'vahşet' biçi- minde niteledi. Fransız Bakan "Tabü ki he- pimiz, olanlar karşısmda al- lak bullak olduk. Bu olaylan ve bu dramlan ancak kına- mak mümkün. Ben Sayın Çe- ün'e, Fransa'nın bugün nasıl bir görüşle hareket ettiğini ızah ettim. Bu tür dramatik patlamalan önlemenin en iyi yolu, sanınm, kontrolK bir göçmen poliükasına sahip ol- makür" dedi. Jupp, bu konu- daki görüşleri kaydederken yasadışı göçmen akınının dur- durulması gereği üstünde dur- duğunu izah ettiğini söyledi. Hikmet Çetin ise "Ben So- lingen olaylan konusundaki büyük endişemizi dile getir- dim" dedikten sonra sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu gerçek- ten bir vahşettir ve bir anlam- da 2. Dünya Savaşı öncesini anımsatan endişe verici bo- yutlara ulaşmışür. Biz uzun zamandır, dost ve müttefik Avrupa ülkelerini bu konuda, özellikle yabancı duşmanhğı ve ırkçı saldınlar konusunda uyanyorduk. Fakat şimdi ko- nu, çok endişe verici boyutla- ra ulaşü. Bu konuda daha yakın işbirliği gerekıyor. Bu sadece ekonomik nedenlerle açıklanamaz. bıze göre. Bu, bir ırkçı ve dediğim gibi 2. Dünya Savaşı öncesini anım- satan, çok tehükeli boyutlar- da gelişen olaylardır" Dışişleri Bakanı Hikmet Çeün, aynca bu olaylann 'te- selli tarafı' olarak "Alman yetkililerinin buna gerekli tep- kiyi göstermelerini" kaydetti ve Sansölye Kohl, Dışişleri Bakanı Kİnkel ve Cumhur- başkanı VVeiszeker'in 'ilk da- kikadan itibaren' olayın "bir vahşet oldugunu, dehşet verici oldugunu" söylediklerine işa- ret etti. Fransız Dışişleri Bakanı Alain Jupp'm 'fevkalade' ola- rak nitelendirdiği ve daha da gelışürilmesini arzuladığı ikili ilişkıler çerçevesinde dünkü 70 daMkahk görüşmede Ka- rabağ sorununu da aynnülı olarak ele alındı. BAKt Sokakko'datankkar MOSKOVA (AA) - Azer- baycan'da olağanüstü durum ilanına karşm bir türlü sona erdirilemeyen sıyasi istikrar- sızkk nedeniyle dün başkent Bakü sokaklannda çok sayı- da tank ve zırhlı aracın devri- ye gezdiğı bildirildi. Azerbaycan Cumhurbaş- kanlığı Genel Sekreteri Ali Kerimov, Bakü'de düzenlediği basın toplanüsında gazeteci- lerin sorulannı yanıtlarken, ülkedeki âyasi gerilimin yeni- den ürmanmasında özellikle görevlerinden alınmış bulu- nan eski Savunma Bakanı Rahûn Gaziyev ile eski tçişleri Bakanı Iskender Hamidov'un, kamuoyunu kışkırtmak ama- ayla yapüklan açıklamalann büyük rol oynadığını bildirdi. Ali Kerimov, ülkedeki mu- halif siyasüerin, bencil amaç- lan için Azerbaycan'ın zor- luklanndan yararlanmaya calışmalannı kınayarak yöne- timin hukuk smırlan içinde kalarak sonınlan çözmeyeça- hşüğını bildirdi. Bakü'deki yerel gazeteciler, Iskender Hamidov'un Elçibey yönetimi aleyhinde 5 haziran- da Bakü'de büyük bir gösteri düzenlemeye çahşüğını ve Ba- kü sokaklanndaki tanklann bu gösterinin gerçekleşmesini engellemek amaayla devriye gezdiğini belirtiyorlar.