Katalog

Cumhuriyet İmtİTaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı Özgen Acar •Genel Yayın Koorciinatörü HiknıetÇetinka)» #Genel Yayın Danışmanr Orhan Erinç • Yazı İşleri Müduru: Ceİal Başlangıç #Hdber Merkezı Mü- dürü Mustafa Balbay Gorsel Yönetmen. Ali Acar •Dü2enleme: Mustafa Sağhuner Ankara Temsilcisı: Cüneyt Arcavürek •Haber Müdürlen Işık Kansu, Hakkı Müessese Müdür V. Erol Erkut •Koordina- • îstanbul Haberierr Şenay Kalkan »Dış Haberler: Ergım BaJcı Erdem Z.Gökalp Blv.İnkılap S "No:I9 4. Tel: 4331141-47, Tele\- 42344, Fax: tör: Ahmet Konıtsan • Muhasebe Bûient Ye- • îş - Ekonomı Dinç Ta>anç »Yurt Haberlen- Mefamet Saraç (4)433O565»tzmir Temsilcısi Serdar Kızık, H Zıya Blv. 1352S2 3Tel:83I23O. ner • Idure- Hüse\in Gürer • tşletme- önder • Makaleler. Sami Karaören »Spor Abdüikadir Yûceiman »Du- Tekx: 52359,Fax: (51)895360 »Adana Temsilcısi: Çetin Yiğenoğhı İnönü Cd. Çelik •Bıla-lşlcm Nafl lnal «Bılgısayar Sıs- zeltme. AbduUah Yazıcı 119S.No: 1 Kat: l,Tel: 59 37 52 (4hat), Telex 62155, Fax (71) 59 25 78 tem: Mürinet Çiler »Reklam: Rehalşıtman Yayraiavıa: Yenı 3un Haber Ajansı, Basın ve Yayıneılık A Ş Basan:Cumhurıvet Mdtbaacılık veGaTetea Turkosgı Cad -9 41 Cağaloğju34334Ist PK :46İsunbulTcl. 5i:0S0?Tclct 22246.Fax (U5HX595 1\ MART199? İmsak 4 34 Guneş: 5 59 Öğle 12.16 lkındı. 15 41 18.23 Yatsı. 19.43 Tepemizde 20 bin uydu •ANKARA (UBA)- Uza\ca20 bıneyakin uydu. uzayaracıveçeşitli araştırmalar için gönderilen binlerce aracm bulunduğu beJirtilirken bjnlardan zamar ıçensinde atılan parçalann sa\ısının ise J mılyon olduğu açıklandı. Uzavda "serseri mayın"" gibi dolaştığı belinilen "uzc'y çöplennın"aspirin büyüklüğündeki bir parçanın bıle hızının saatte 28 bin kılometre olduğu kaydedıldi. Nokta Dergısı'nde yer alan haberde aynca haberleşme amaçlı uydusaşısınınıse 120 cıvannda bulunduğu ve bunlann dünyadan 38-42 bin kilometre uzaklıkıakı son yörüngede bulunduklan da belirtıldi. Sanatçilar Köyü ağaçiandınlıyop • İSTA\BLL(AA)-Silivn yakınlannda Sanaıçılarvc Sanatseverler Kulübü tarafındanyaptınlmakıa olan ""Sanatçılar Köyü"nc 3 nısan cumartesi giinü Orman Bakanı VcfaTanırvc İsıanbul Valısı Hayn Kozakçıoğlu'nun da kaıılucağı törenle !200ağaç dikilccck. Sanatçılar vc Sanalseverlcr Kulübü ve Kooperatıfi Yönctim Kurulu Başkanı Lcrzan Ökc. Akören Köyü'ne bağlı Gazitcpcyolu uzenndekı Davulça Çıfılıği yaııında ınşa cdılcn köydc. 70 İconutun yapımının dc\ am ettiğıni söyledı. 'Kadınseksaracı olmamalı' • !STANBLL(AA)-Yazar Ayla Ağabegüm, gazetelcrin kadım'"scksaracr"olarak gördüğünü.bunun tclcvızyon. sınema ve tıyalroyada yansıdığını önc sürdü. Üstün Sanat Fuarcılık Tanıtım Hizmetleri'nce Fırat Kü.'tür Merkezi'nde düzenlenen "Basmın Kadına Bakışı"konulu scmpozyumda konuşan Ağabcgum, basının kültür, sanat vekadın ıleılgılı konulan irdelemedığini. bu nedenle sanatın elden gıttiğını savundu. Gazetelcrin cınselliği ön planaçıkaran yayın yapmalannın. gençleri köşc dönmeciliğe özendırdiğini ve ailelerdenkopmalanna ncdcn olduğunu ıddıa edcn Ağabegüm, aılesinden kopan gençlerindeçeşitli köıii alışkanlıklara yakalandığııu •bıldııdı Birçok gencin bu çıkmazyüzündenıntihar ettığinidesavunan Ağabegüm, ınuharlann yüzde23"ününaılevi nedenler den kaynaklandığjnı söyledı. Tûrk Japon Vakfı kuruldu • ANKARA (AA)-Türkiye ile Japony a arasındaki sosyal. kültürel, teknik ekonomık ve benzeri alanlarda dostluk ve işbirliğini geliştirmeye yönelık faaliyetlerde bulunmak amacıyla 'Türk Japon Vakfı' kuruldu. Merkezi Ankara'da ve mal . varlığınakit250milyonlira olan vakfın kuruluşuna ilişkin Vakıflar Genel Müdürlüğü ılanı dünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. ele • İSTANBL L/KADIKÖY (AA)-Türkiye Hayvanlan Koruma Derneğı. kendi bınasında beslediği kedi ve köpeklereev anyor. Demeğin Genel Sekreteri Ruhman Akil. aşı ve kısırlık ameliyatlan yapılmışolan hayvanlann tamamen sorunsuz olduğunu söyledi. Ruhman Akil. evinde kedi ve köpek beslemek isteyenlerin kendilerine başvurmalannı istedi. Kedi ve köpeklcri rastgelc herkese vermediklerini de hatırlatan Akil, e\ in içinde bir kişi bile hayvan istemezse. başvuruyu geri çevirmek zorunda kaldıklannıbildirdi. İthal orman • ANKARA (ANKA)- Ekonomık sıkıntı nedcniyle oımanlannı keserck satışa çıkarakTürk cumhuriyetlerinden ithal edılcn ağaçlar nedenıylc Türkiye'nin önümüzdcki 5-6 yıl boy unca hummedc sıkıntısı çckmcyeceği bıldırıldi Türk cumhunyctlenndcn iıhal çdilcn orman üpünlcri saycsinde Türkn :'de ağaç kcsimının de azalması beklcnıvor. Araştırmalar, kutup koşullan için gereken kişiliğin toplumsal yaşamda başan gösteren kişilik modeline uymadığını gösteriyor Çağdaş• Kutupta halen çözüm bulunamamış önemli bir sorun ise uykusuzluk. Kışın aylarca süren geceler biyolojik ritmi bozuyor. Kutup bölgelerinde kışın görülen ruhsal çöküntüleri tedavi etmek için hastalar her gün iki saat yoğun ışık altında tutuluyor. • Aynıyöntem İngiltere'de mevsimlere bağlı kişilik bozukluklannı tedavi etmek için de kullanılıyor. Psikolojik sorunlann çokluğuna rağmen, Güney Kutbu'nda fıziksel sorunlara az rastlanıyor. Haber Merkezi - İkı İngıhz ve bir Norveçli maceraperest. An- tarklika'da olanaksızı başara- rak yeni rekorlar kırdı. İki İngiliz kaşif, Sir Ranulph Fıennes vc DrMichail Stroud kasım ayının dokuzunda, An- tarktika'nın Atlantik Okyanu- su kıyısındaki Gould KörfezT- nden. kıtayı bir baştan bir başa hiç yardım görrneden geçmek üzere yola çıktı. İngiliz kaşifle- rin yola koyulmasından sekız gün sonra. Norveçli kaşif Er- üng Kagge, Güney Kutbu'na yine hiç yardım görmeden ulaş- mak üzere Berkner Adası'ndan aynldı. Ortalama eksı 45 dere- cede, ara sıra vcrdiklcri birkaç saallik uyku molasrnın dışında günde yaklaşık 35 km yol katet- tıler. "Hıç yardımsız." yanınıza yal- nız taşıyabileceğinız kadar yük almanız ve bununla yetınme- nizdir; yardım çağınrsanız dis- kalifıye olursunuz. Stroud ve Fiennes, 220 kg yi- yccek ve malzemenin bulundu- ğu ıkı kızak. Kagge de 120 kg'- lık bir kızak çekti. 7 Ocak'ta. yolculuğa başladıkan tam 50 gün sonra. Güney Kulbu'na ilk varan Kagge oldu. Fiennes ve Stroud'un yolcu- luklan hiç kolay geçmedi. Fien- nesın, önce, ayağında enfeksı- yon oluştu. sonra ağzında yara- (lütrv aııııı serûvencilerimj \ Atlantik ^ ^ ^ . •• . 1 ' — /"Mnsonııeır başlangıç noktalan Gould 60°B ' A/C&fezf ÜteddeH Oonizi Kagge in baslangıç noktası BeanJmore Ftonnes ve I stroud'un alındıklan nokta Kaggein van* nokta*ı RossBuz Tabakası Ranne* ve Stroud'un rotası Pasifik Okyanusu 150»B \ olculuğa başladıktan tam 50 gün sonra, Güney Kutbu'na ilk va- ran Norveçli kaşif Erling Kagge oldu.İki İngiliz kaşif, Sir Ra- nulph Fiennes (sağda)>e Dr. Michail Stroud (solda)kasım ayının dokuzunda, Antarkrika'nın Atlantik Ok>anusu knısındaki Go- uld körfezi'nderu kıtayı bir baştan bir başa hiç yardım görmeden geçmek üzere > ola çıktı.Fiennes ve Stroud'un yolculukları hiç ko- lay geçmedi. Fiennes'in, önce, ayağındaenfeksiyonoluştu,görüşü bulanıklaştı. Stroud, ka\ak sopalarını kaybetti. lar çıktı ve görüşü bulanıklaştı. Stroud, kayak sopalannı kay- betıi. Yıne de. hıç yardım görme- den 2150 km kat etmeyi başara- rak bir rekor kırdılar. 11 Şubat'ta. 95 günlük bezdi- rici bir yolculuğun ardından. hedeflerine 540 km kala. dava- namayacaklannı farkettiİer. Yiyecekleri bitmişti, Fiennes. anlibı>otiklerin hiç fayda ctmc- diği ayağını kıpırdatamıyordu. 'ı'ardım ıstediler. Birkaç saat sonra. buzdan alınıp. bakım merkczıne götürüldüler. Fiennes 95 kg'dan 64 kg'a. Stroud, 72 kg"dan 51 kg'a düş- müşlü. En elverişsiz laboratuvar Yüzde 98"ı buzlarla kaplı. şu ana kadar yeryüzündekı en dü- şük sıcaklığın kaydedildiğı (-89 derece) bu kıta dünvanın en el- venşsız laboratuvan. Fakat bu koşullarda insan vücudunun tepkilerini araştırmanın sayısız >aran var. 1968'de, henüz kimsecikler aya ayak basmamışken NASA. uzun süreli uzay yolculuklan- nın ınsan vücuduna etkileriyle ilgilenmeye başlamıştı. Böylece "Antarktıka"da insan; uzavda >aşam" konulu ilk sempozyu- ma da NASA öncülük etmışti. Amerikalı kaşif Amiral Ric- hard Byrd. 1920'lerde Antark- tika'ya giderken yanına bir dü- zıne deli gömleği. iki tane de ta- but almıştı. Günümüzde. vi- tamin eksikliği gibı ilk kaşifle- rin cınnet geçirmelerine neden olan bazı sorunlara çözüm bu- lundu, fakat. koşullann insanı ittiği yalıtılmışlığın henüz bir çaresı yok. 1913te Sir Ernest Shackle- ton'ın gazeteye verdıği ilan şöy- leydı: "Tehlikeli bir yolculuk için eleman aranıyor... düşük ücret. soğuk hava. aylarca sü- ren gece... geri dönüş garanti değildir..." Ilana 5000 kişi baş- vurdu... Yaklaşık dokuz ay süren kış mevsimindeki yalıtılmışlık. tek- düzelik ve hobilerden. ilgiler- den yoksun kalmak stresin en büyük nedenleri. Gergınlıkler cıddi psikolojik sorunlara her an neden "olabili- vor. Boğa güreşleri, önemli bir yer tutar îspanyol yaşammda. Belki de en soylu gelenekleri arasında Ispanyollar kıuııcla ölümü seviyor • Özellikle genç nüfus arasında boğa güreşlerine karşı olanlann sayısı hızla artıyor. Son yapılan bir araştırmada, nüfusun yansından fazlasının boğa güreşlerinden yana olduğu görüldü. Ama, otuz yaşın altında olanlann yalnızca yüzde otuzsekizi boğa güreşlerinin düzenlenmesinden yanaydı. Haber Merkezi - Bahann gelişı. Ispanyollar için boğa güreşi demektir. Mart ortalanna ka- dar arenalar hazırlanmış, matadorlar anlaşma- lan imzalamış, boğa güreşi meraklılannın he- yecanı doruğa tırmanmıştır. Ne var ki. günbe- gün boğa güreşi karşıtlannın sayısı da hızla artı- yor İspanya'da. Kimilerine göre. İspanya'nın en soylu gelene- ğidir boğa güreşleri, neredeyse, birbirine denk iki rakip arasındaki erotik bırdans... Kimilerine göreyse vahşetten farksızdır. İspanvol yaşamının parçası Boğa güreşleri. önemli bir yer tutar İspanyol yaşamında. İspanyolca sözlüğünde. boğa güreş- leriyle ilgili sayısız kehmeye rastlayabilirsiniz. Güreşlere karşıysanız. gerçek bir yurtsever bile saVılmazsınız. Özellikle genç nüfus arasında boğa güreşlen- ne karşı olanlann sayısı ise hızla artıyor. Son ya- pılan bir araştırmada. nüfusun yansından faz- lasının boğa güreşlennden yana olduğu görül- dü. Ama. otuz yaşın altında olanlann yalnızca yüzde otuzsekizi boğa güreşlerinin düzenlenme- sinden yanaydı Hayvan haklan savunuculan. kampanyalann- da bu grubu hedefliyor. Hayvan Haklan Der- neği Genel Sekreteri Amanda Azpita'te, boğa güreşlerine karşıt. sessiz bir çoğunluk olduğuna inanıyor. O'na göre sorun. bu kişileri harekete geçırmek. KutUP Uykusuzluk ve stres yapıyor Araştırmalar, kutup koşullan için gereken kişiliğin toplumsal vaşamda başan gösteren kişilik modeline uvmadığını gösteriyor. Örneğin her türlıi karmaşık toplumsal ilişki kutupta önemini yitiriyor. Kutup, toplumsal becerileri çok gelişmemiş kişiler için uvgun. Kutupta halen çözüm bulunamamış önemli bir sorun ise uykusuzluk. Kışın a> larca süren geceler bholojik ritmi bozuyor. Kutup bölgelerinde kışın görülen ruhsal çöküntüleri tedavi etmek için hastalar her gün iki saat yoğun ışık altında tutuluy or. Aynı \ öntem İngiltere'de me\simlcre bağlı kişilik bozukluklannı tedavi etmek içindekallanılnor. Psikolojik sorunlann çoklu- ğuna rağmen. Güney Kutbu'nda fıziksel sorunlara daha seyrek rastlanıyor. Çok soğuk koşullarda bakteriler y aşamıyor. Fakat soğuk. diş minelerinin çabuk kınlmasına neden oluyor. Bu yüzden Güney Kutbu'nda dişçilere doktorlardan daha fazlaihtiyaçtar. Bu/ bazı'böigelerde iki mil- den daha fazla bir kalınlığa ulaşıyor. Yüksekliğe bağlı bazı hastalıklar ortay a çıkabiliyor. Başağnsı, kusma. hızlı soluma. su kaybı en çok görülen beÛrtiler arasında. Ancak yine de pek çok kişi Antarkrika'da çalışmak için baş> unıy or. Ö\ le görünüy or ki, yalıtılmışlık \e zorluklar kent v aşamında kurulması zor oİan daha güçlü. daha yakın Uişkilere olanak tanıyor. Hiçbir psikoloğun bu kadar iyi veremeyeceği bir dersi öğretmeve devanı ediyor: İnsan nıhumın gerçek değerini. İspanyollann tek kadın matadoru Christina Sanchez gösteri sırasında. Güreş karşıtlannın. seslerini duyurabilmeleri- nın en etkilı yollanndan biri, sorunu uluslararası düzeyetaşımak. Konunun, Avrupa Parlamentosu'nda defa- larca gündeme gelmesı. taraflan gerçekten ateş- ledi. Geçen yıl, bir boğanın. matador yardımcısı Vlanolo Mantolieu'nün. kalbinı vanp öldürmcsı üzerine yazdığı makalede Francisko Lmbral. "Sözde ulusal sporumuz olan boğa güreşlen barbarlıktır. Bu insan ve hayvan katliamına izin vcrdığimiz sürece AT iivesı olarak cıddıye alın- mayı bcklemcvız". dnordu. Bazılanysa. ATnin boğa güreşlennı önleme- ye yönelik her türlü ginşıminı. ıç ışlenne mü- dahale olarak görüyor. Kral Juan Carlos, "Avrupa birliğinden yanayım. hatta birlik için egemenlikten bile bir noktay a kadar feragat edı- lcbilir. Tabiı, önemli ulusal geleneklerimıze saldırmamalan kaydıyla..." demiştı. Boğa güreşi karşıtlannın işi gerçekten zor. Çünkü boğa güreşleri İspanyol külıürünün önemli bir sımgesi değil yalnızca. ticari önemi de giderek artıvor. İçişleri bakanlığının boğa güreş- lerjyle ilgili ayn bir bölümü bile var. İspanya'daki 200'den fazla arena özel kişılc- rin elinde. 1991 'de 55 milyonu aşkın kişi güreşle- ri izledi. Sürekli. yeni meydanlar açılıvor Hatta La Coruna'da. boğa güreşleri yağmur nedenıylc Genç nüfus boğa güreşlerine karşı. enelenmesin diye kapalı bir arena bile açıldı. Kayıllı 891 güreş boğası yetiştincisınin işletme- leri giderek büyüyor. Güreş karşıtlan. her şeye rağmen. iyimserlik- lerini yitirmiyor. Kanarya Adalan'nın boğa gü- reşlerini yasaklama karan da olumlu bir geliş- me. Kamuoyunun sonunda kendi taraflanna döneceğinden eminler. .Azpirtarte, "İşımizin ne denli zor olduğunun farkındayız." diyor. •"Ama. hayvan haklan ko- nusunda İspanya'da onbeş yıl öncesine göre hayli önemli bir gelişme kaydettik. Boğa güreş- leri son adım ve bu adımı atacağımızdan da emi- nim " Japonyönetmen Naruse, öUhnünden sonra ünlü oldu • 1905-1969 tarihleri arasında yaşamış olan Naruse'nin altı fîlmi Paris'te sinema severlerin izlenimine sunuldu. "Dalgalanan Bulutlar"ın yaratıcısı Naruse'nin 87 çalışması arasından seçilen fılmler. yönetmenin kötümser gerçekçiliğini beyaz perdeye yansıtıyor. Naruse, fılmlerinde kötü biten evlilikler gibi melodramik konulan işliyor. Haber Merkezi- Japon> a dünyav a usta bir yönetmen daha sundu. L ç Japon usta Mizo- guchi, Kurosawa >e Ozu'yu dünya sineması yakından tanıyor. Batının sadece ismini duy- duğu, ama fılmlerini izleyemediği bir başka usta daha van Mikio Naruse. 1905-1969 tarihleri arasında yaşamış olan Naruse'nin altı fîlmi Paris'te sinema severle- rin izlenimine sunuldu. "Dalgalanan Bulut- lar"ın yaratıcısı Naruse'nin 87 çalışması arasından seçilen filmler, yönetmenin kö- tümser gerçekçiliğini beyaz perdeye yansıtı- yor. Naruse, fılmlerinde genellikle kötü biten evlilikler gibi melodramik konulan işliyor. köktenci kötümser felsefesini şöyle açıklı- yor: "Gençliğimden itibaren, yaşadığımız toplumun bize ihanet ettiğini düşünüyorum." Naruse'nin ünü ve etkisi Asya'da daha be- lirgin. Çinli ve Japon sinemacılar onun etki- sinde kalmış ve bununla gurur duyuvorlar. Filmlerindeki çarpıcı dekorlar, olaylara bakış açısı oldukça farklı. Hayatın en ufak kalp atışlarım, hareketlerdeki küçük ama önemli değişimleri izliyor ve bunları kamera o\unlan\la filme yansıtıyor. Bugün kendisi- ne gösterilen ilgiyi, hayranlığı hak ediyor. Paris'te gösterime giren Naruse'un filmleri şöyle: Dalgalanan Bulutlar (Ocak 1955), Yemek (Kasım 1951), Ağabey-Kızkardeş (Ağustos 1954), Şimşek (Ekim"l952), Yaz Bulutları (Eylül 1958) Batının yeni tanımava başjadığı Mikio Naruse. sanatın sorunlarına doğunun her za- man yeni bir çözüm getirdiğini bir kez daha kanıtladı. Sinemacıların deyişiyle "O, kendi dünvasım fılmlerine \ansıtan bir varatıcı." Frenginin suçlusu Kızılderililer değil Haber Merkezi - Amerikalı arkeologlar. İtalya'nın Meta- ponto kasabası yakınlannda yaptıklan arkeolojik kazılar- da, onaltı iskelette frengi izle- rine rastladı. Böylece, frengi- nin Avrupa'ya yayılmasının baş suçlusu olarak görülen Kızılderililer de aklanmış oldu. Avrupalılar. Yeni Dünya'- nın kadınlannın. Kristof Ko- lomb'un adamlanna hastalığı bulaştırdığına ınanıyorlardı. Denızcilerde. cinsel yolla bu- laşan hastalıklann Avrupa'ya taşınmasımn en büyük so- rumlusu olarak görülmüştür yüz yıllar boyu. Oysa arkeolojık bulgular. Hıristiyanlık öncesı İtalya'nın frengiden sorumlu olduğunu gösteriyor. Buysa, başka so- nuçlan da beraberinde getıri- yor: çünkü. Metaponto İ.Ö. 600-250 yıllan arasında Yu- nanhlar tarafından ışgal edil- mişti. Şımdi tüm kuşkular Yu- nanlar'a yöneldi. Belki, İngj- lizler frenginin Fransız has- talığı. Fransızlar da İngiliz hastalığı olduğunu söylemek- tenvazgeçerartık. Trafik kazaları için karakutu Haber Merkezi - Bir Alman fırması, trafik kazalannda ki- min hatalı olduğunu göstere- cek bir 'kara kutu" geliştirdi. Aygıt, araan kaza yapacağını farkedince, otomatık olarak olayı kaydetmeye başlıyor. IJçaklardaki uçuş kayıt ci- hazlannı temel alan Kaza Veri Belleğı, Avusturya. Al- manya ve Hollanda'da bin arabada denenıyor. Aygıt. arabanın hızını, yönünü. hat- ta sürücünün hangi sınyalleri verdiğini saptayabıliyor. Bel- leği. binlerce kazayı aynntı- lanvla kavdedecek kadar ge- niş. Almanya'da 750 marka (yaklaşık 4 mılyon) satılan ge- reç bir süre sonra Avrupa'da piyasaya sürülecek.