Katalog

22 ŞUBAT1993 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ Clinton, Ekonomi Programı'nın faturasını dünyaya kesme hazırlığında ABD hapşmİL, bakabmAyrupa ne olacak! MURATARIN ABD Başkanı Bill Clinton'ın Ekonomik Programı, canlanmakta olan ABD ekonomisini çelmeleyecek mi? Iş dünyası. vergilerin büyüme- nin hızrnı kesmesinden korkuyor. Büyüme için umutlanru Amerika'ya bağlamış olan Avrupa Topluluğu ülkeleri de endişe içinde. Amerika'da jyûme durursa, Clinton yönetimi ücaret du- varlannı yükselterek faturayı dünyaya kesecek. Bu durum, Türkiye'yi de olumsuz etkileyecek. Çünkü, Türkiye, uzun yıllardır Amerika'nın mallanmıza koyduğu kotalan yükseltmeye çalışıyor. Amerikan ekonomisi büyûmez ve hele korumacılık ağjr basarsa kotalann yûkselmesini bir yana bırakın tam tersine azalmasıyla karşı karşıya kalabiliriz. L'nutulan vaatler Clinton, seçimlerden önce vergi konusunda zenginlere yükleneceğini, orta ve düşük gelirli ai- lelere dokunmayacağını söylemişti. Geçen hafta açıkladığı Ekonomik Program gerçekten de zen- ginlerin canıru yaktı. Amerika'nın yüzde 2'lik en zengin" kesimi, arük yüzde 14 daha yüksek vergi ödeyecek. Clinton, orta gelirlilerden alınan vergilerin azaltılacagını söylemişti. Ancak hiçbir indirim yapmadı; üstelik, dolayb vergileri arttırdı. Çev- reyi kirletmeyenler dışında, bütün enerji türleri- ne vergi koydu. Bu verginin, orta gelirli bir aileye yansımasının ayda 10 dolar olacağ hesaplanı- yor. Orta gelirli ailelere en büyük darbe, sosyal si- gorta için ödeyecekleri paranın yüzde 70 oranın da artması oldu. Amerika'da iş çevrelerini asıl endişelendiren nokta, vergilerin talebi kısması. Bu 250 milyar dolarlık vergi paketine, yeni vergiler eklenecek. Şimdi enerjiye vergi konacağı açıklandı. Sırada tütüne, alkole, silahlara konacak dolayh vergiler var. Aynca çevreyi kirleten unsurlara karşı vergi Öteden beri korumacılık eğilimleri ağır basan Amerikan Demokratlan, bu eğüimlerini hayata geçirirlerse, özellikle Türkiye gibi ABD'y ihracatın Washington'un koyduğu kotalar sınınnda ayakta tutmaya çabalayan ül- kelerin geleceği parlak değil. •geürilmesı düşünülüyor. Bu, sanayi için önemli bir yük oluşturacak. İş dünyası. bu yeni vergilerin ekonomik can- lanmayı boğmasından korkuyor. Aslında, Clin- ton'ın da aynı endişeleri taşıdığı göriilüyor. Daha önce, bu >ıl için yüzde 3.1, gelecek yıl için yüzde 3.3 olarak açıklanan büyüme hızı, yüzde 2.8 ve yüzde 3 olarak azaltıldı. Clinton, vergilerle toplayacağı paranın 15 mil- yar dolannı yol, köprü yapımı gibi altyapı har- camalanna. 16 milyar dolannı yatınmlan teşvik için kullanacak. Cünton, aslında çok düşük ka- bul edilen bu paranın ve kredi faizlerinin düşük olmasının işsizliğe çare olacağını söylüyor. Clin- ton, bu yıl 500 bin kişiye yeni iş alanı açılması sözü verdi. Ticarete engel korkusu Yalnızca Amerika'yı değil, bütün dünyayı, "vergiler ve harcamalardaki kısınular nedeniyle büyüme yeniden azahrsa bunun acısını biz de çe- kerjz' korkusu aldı. Özellikle, ekonomilerinin canlanması için gözlerini Amerika'ya çevirmiş olan Avrupa Topluluğu ülkeleri faturanm kendilerine çık- masmdan korkuyor. DÜNYA EKONOMİSİNE BAKIŞ ERGtN YILDIZOĞLU LONDRA OPEC ülkeleri: Patlamaya hazır bir bombaPEC ülkelerinin petrol kbakanları 13 şubat cu- lartesi Viyana'da pet- \o\ üretimini azaltarak rdünya piyasalarında petrol fiyatlarını arttır- mak için bir anlaşmaya varmak amacı ile toplandılar. Toplantı salı günü, üretimin günde 1.4 milyar varil azaltılmasına yönelik bir anlaşma ile sonuçlanmasına rağmen beklenen etkiyi yaratamadı. Petrol piyasalan OPEC ülkelerinin gerektiğinde bir araya gelerek petrolün fiyatını etkile- yecek kararlar alıp bunları uygulaya- bileceğıne inanmıyordu. Bu yüzden petrol fiyatları anlamanın açıklan- dığı gün bile düşmeye devam etti. OPEC toplantısı Wall Street Jo- urnal veya Fiancial Times gibi gaze- telerde bir başmakale bile olamadı. Belli ki bugün merkez ülkeleri kendi- lerini hiçbir şekılde OPEC tarafından tehdit altında hıssetmıyorlar. Halbuki OPEC içinde ezici çoğunluğu oluştu- ran Arap ülkeleri nde ekonomik ve politık durum bugün uzun fitilli btf bombaya benzıyor. 1973'ten bu yana köprülerin attmdan çok su geçtı 1973 yılında petrol fiyatlarını yük- selterek ve petrol üzerinde bir am- bargo koyarak merkez ülkeleri bir krize iten "her şeye kadir" OPEC'ın yerinde bugün yeller esiyor. 1970lerde OPEC ülkeleri hesap- larında yüzlerce milyar dolar birikti. OPEC ülkeleri bu kaynaklara daya- narak bir kalkınma hamlesi başlat- mak istediler. Batı bankaları da bu fonlan karlı bir şekilde tekrar plase etmeye giriştiler. Bu foniar az geliş- OPEC miş ülkelere bu ülkelerin gerı ödeme kapasitesine bakılmadan devlet ga- rantisine güvenilerek fütursuzca dağıtıldı. Bu sırada Batı bankaları kısa vadede kârlarına kâr katar gibi gözükürken, uzun vadede dünya ekonomisinde de etkisi hala süren büyük bir mali istikrarsızlığın da or- taya çıkışına katkıda bulundu. Bu mali istikrarsızhk 1982deMek- sika'nın dış borçlarını ödeyemez hale gelerek morotoryum ilan etme- si ile borç krizi olarak patlak verdi. Bunun üzerine foniar 3. Dünya ülke- lerini terk ederek merkez ülkelerıne yöneldiler. Burada bir kredi borç ge- nişiemesi ile tüketi- ci talebine dayalı, ama temeli zayıf bir ekonomik büyüme, gayrimenkul piya- sasında ve borsada spekülasyona da- yalı bir rjrmanma yarattılar. Bu da 1987de ABD, İngil- tere ve giderek Avrupa da sonra da Japonya piyasalarında bir borsa kri- zine ve hemen ardından da gayri- menkul piyasalarında bir çöküşe yol açtı. Dünya ekonomisi 1990dan berı büyük bir durgunluk içinde ve bu borç yükü durgunluktan çıkışın önün- dekı en büyük engellerden bin.. Aynı dönemde OPEC ülkeleri de petrol fiyatlarındaki artışa dayana- rak ciddi bir kalkınma hamlesi başla- tamadılar. Zaten petrol fiyatları da 1980'den sonra hızla düşmeye baş- ladı. Petrol fiyatları 1973 yılında, sabit fiyatlarla 2.7 dolarken, 1974de 11.4 dolara çıkt ve artmaya devam ede- rek 1981 'de 19.3 dolara ulaştı. Ama ondan sonraki.on yılda hızla düşerek 1992 de 5.8 dolara (1974 yılındaki miktann yarısına) düştü. Bu sebep- ten OPEC ülkeleri son on yılda muaz- zam bir gelir kaybı yaşadılar. Üstelik hampetrol fiyatı düşerken işlenmış petrol ürünlerinin fiyatfan 1984'de varil başına 60 dolardan 1991'de 92 dolara çıktı. Böylece işlenmiş petrol ürünleri fi- yatları içinde OPEC ülkelerinin pay- ları hızla azaldı OPEC ülkelerinin bu ürünlerin fiyatları içirtdekı payı 1984 ile 1991 arasında Avrupa'da %48'- • Petrol piyasalan OPEC ülkelerinin gerektiğinde bir araya gelerek petrolün fiyatını etkileyecek kararlar alıp bunlan uygulayabileceğine inanmıyordu. Bu yüzden petrol fiyatları anlaşmamn açıklandığı gün bile düşmeye devam etti. den %21'e, ABD'de %63'ten %43.3, Japonya'da %45'ten %22'ye, Al- manya'da %51 den %26'ya ve Fran- sada %45'ten %21'e düştü. Petrol ürünleri üreten şirketlerin kârlarının paylarında gözle görülür bir artış yaşanırken petrol ithal eden ülkele- rin hükümetleri de petrol ürünlerîne koydukları vergilefdeki muazzam arbşlarla petrol rantlarını ihracatçı ulkelerden kendilerine transfer etti- ler. Petrol üzerine konan vergilerin petrol ürünleri fiyatı içindekı payı bu dönemde Avrupa'da %35'ten %56- ya, Almanya'da %34'ten %56'ya, Fransa'da %41'den %60'a, Japon- ya'da %25'ten %41'e ve nihayet ABD'de %25'ten %27'e çıktı.(x) Böylece petrol krizi ile başlayan süreç. petrol ihracatçısı ülkeler karşılaştıkları olanaklardan hemen hiç faydalanamadan bittı. OPEC dün- ya ekonomisinde egemen olan ulus- lararası işbölümüne ve ekonomik hi- yerarşiye teslim oldu. Bombanın ismi islam radikalizmi Bugün petrol ihraç eden ülkeler, özellikle Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin karşılaştığı sorun artık "gelirimizi nasıl kullanalım" sorunu değil, "gittikçe artan dış borç- larımızı nasıl ödeyeceğiz ve halklarımızı nasıl doyuracağız" sorunu. Bu soru- nun bir de muaz- zam bir sosyal politık boyutu var ve burada uzun fitilli bir bombanın fitili hızla küçülü- yor. Eski SSCB gibi bölgelerde petrol ve doğal gaz üretiminin aksamaya başlaması OPEC ülkelerinin ve bu- nun içinde de Arap ülkelerinin öne- mini gelecekte daha da arttıracak. Dünyada hâlâ egemen olan serma- ye birikim modelinin en temel enerji kaynağı ve en dinamik sanayilerinin (petrol kimya, ilaç, elektronik) temel hammaddesı hala petrol ürünleri. Toplam petrol rezervlerinin %62.4'ü, doğalgaz kaynaklannın %21'i ise Arap ülkelerinin elinde. Aynı zaman- da Arap Emirliklerı ekonomi ve tica- ret bakanına göre yenen 10 ekmek- ten 7'si ithal edılmekzorunda. Petrol fiyatlarındaki her değişiklik doğru- dan bu ülkelerin yoksul kesimlerini etkiliyor.Petrol üzerinde kontrolleri- nin şu veya bu şekilde artması dünya ekonomisini tehdit ediyor. Geçen on yılda Arap ülkelerinde düşen petrol gelirlerinden dolayı (sadece 1986-1992 arası 320 milyar dolarlık bir kayıp söz konusu) altyapı yatjrımları ve sosyal harcamalar git- tikçe azalıyor, ama aynı artda nafus dünya ortalamasından iki misli daha yüksek bir hızla (%3) büyüyor. Bu gerginliklerin siyasi sonuçlarını ıse 1980li yıllarda Arap ülkelerinde baş- layan gelişmelerden izlemek ve yö- nünü kestirmek mümkün. 1980'den beri hemen tüm Arap re- jımleri gittikçe artan bir sosyal hu- zursuzluk ile karşı karşıyalar. Bu sosyal huzursuzluga karşı "radikal' bir politık perspektif de Müslüman akımlar, örneğin Müslüman Kardeş- ler hareketi tarafından, hem var olan rejimlerin "çürümüşlüğüne" hem de "Batı emperyalizmine " karşı ileri sü- rülüyor ve Cezayir'de, Suudi Arabis- tan'da ve Mısır'da gördüğümüz gibi sadece yoksul kesimler içinde değil, aydın kesim içinde de gittikçe artan bir şekilde taraftar buluyor. Bu da gelişmelerın yönü hakkında bize açık seçik bir ip ucu yaratıyor. Petroi dolarlarını gelişme stratejileri yerine silahlanmaya harcamaları için Arap ülkerinı teşvik eden, en basktcı re- jimleri bile kayıtsız şartsız destekle- yen Batılı ülkeler şimdi 1973'tekin- den çok daha büyük boyutlarda bir sorunla karşılaşmak üzereler. Kısa günün kârı uzun dönemde çok pa- halıya patlamak üzere. (x) Rakamlar: Le Monde Diploma- tique. ALMANYA Dertleri sıfır büyümeBONN (AA) - Alman hükfi- meti. Almanya'nın batı kesimi ekonomisinde son dokuz yıldır ilk kez bu yıl büyüme hızını dü- şürmesini bekliyor. İki Almanya'mn 1990 ydı tenunuz ayında birleşmesinirı ge- tirdiği büyük mali yükün yol açtığı sıkıntüar ile dünya eko- nomisi genelinde yaşanan dur- gunluk sonucu 'Avrupa'nın nto- tonı' olan Alman ekonomisinin büyümesi bu yıl negatif düzeye inecek. işsizlerin sayısı daha da kabaracak. Almanya Ekonomi Bakanı Gtıenther Rexrodt, Alman eko- nomisinin bu yılki dunımuna Uiş- kin olarak yaptığı açıklamadâ, "Ekonomide büyümenin durdu- ğu döneme girdik ve bu durakla- manın ne zaman sona ereceği de belli değil, bu durgunluğun 2. Dünya Sa\ aşı sonrasmuı en şkl- detlisi olmaması için etimize ge- len her şeyi yapmalıy ızn diye ko- nuştu. Alman hükfimeti, ülkenin Batı kesiminin geçen yıl yüzde .6 olan büyüme hızıhın bu yıl yüzde 1 oranında düşüş kayde- debileceğini hesapuyor. Birkşik Almanya genelinae ise büyüme hıznun bu yıl sıfır inmesi, hatta binde 5 düşüş bekleniyor. " Alman hukümeti, Birleşik Almanya genelinde geçen yıl or- talama yüzde 7.7 olan işsizlik orammn bu yıi yüzde 9'a, doğu kesüninde ise yüzde 14^'den yüzde 16'ya çıkacağını tahmin ediyor. Ahnanya'nın batı kesi- minde ise işsizlik orammn bu yıl geçen yüa göre daha fazla artışla yüzde 5JFden yüzde 7.5'e yük- sehnesi bekleniyor. Bugün Borsa seansındaki galışmeleri ögrenmak için 900 909 088 arayınız.TüıkiyCnn htrywM«i 1 (Mtfcısı 5833 TLttr OıMİMtadıUıaıtr Türkiye'nin gelccegi, kaynaklan ve yatınmlan için. 5 ÇİMENTO KURULUŞU AYRI AYRI . VE BLOK SATIŞ YOLUYLA YATIRIMCILARIN ALIMINA SUNULUYOR. T.C. BAŞBAKANLIK KAMU ORTAKLIĞI İDARESİ BAŞKANLIĞFNDAN DUYURU T.C. Başbakanlık Kamu Ortaklıgı ldartsi Başkanlıgı (KOt), özellcştinne kapsanunda ajagıda isim- leri ve sauşa konu hissc oranlan verilcn şirketlerdeki hissclcrin tamammı kapah leklif usulü ile aynayn blok olarak satışa sunmakladır. ŞtRKETESAS SATIŞA SUNUIAN TEKLİF EDtLEBİlf CTK SOMAYESİ KOİHİSSESt EN DÜŞÜK DEĞER (Tl) (%) (ABDDobn) ADIYAMAN ÇtMENTO SANAYİİ TAŞ. AŞKALE ÇİMENTO SANAYİİ TA.Ş. BARTIN ÇİMENTO SANAYÜ T.A.Ş. UDİK ÇMENTO SANAYÜ TA.Ş. ŞANUUSFA ÇtMENTO SANAYİİ TJLŞ. 10.000000000 4.400000000 500.000.000 10.000.000.000 10000000000 100,00 100,00 99,78 100,00 100,00 57000000 30000.000 17.000.000 57.000.000 57000000 1. Jirketler hakkında haarlanan tanıtım dokûmanı ve satış şartnaraesi, bedekız olarak teslim makbuzu brşılıgmda KOl'den temm edılebılir. 2. Söz konusu şirketlerde bulunan KOI hıssdennın satışı her bir şirket için ayn ayn bpalı teklif usulû ile gerçeklestirilecektir. 3. lsteklilerin, her bir şirket için yukanda belırtılen teklif edilebilecek en dûşük degerin en az % 6'sı tu- tannda ABD Dolan (ödeme tanhındekı T. Cumhunyet Merkez Bankası dövız satış kuru uzerinden TL karşılıgtnm ödenecegı taahhüdûnû içeren) cinsınden ve sûresiz, kayıtsız şartsu, gaynbbili rûcu, geçıcı banka temınat mektubunu KOl'ye teslim ederek alınacak makbuz ile bırlikte tekliflcrini, en geç 29 Mart 1993 Pazartesi gûnü saat 18:00'e bdar KOl'ye vermelen gerekmektedır. 4. Teklıfler, üzerinde teklif verilen şırketin adıyazıhve "GtZLl" ibaresı bulunan bpalı bir zarfıçmde, her bir şirket içm ayn ayn venlecektır 5. T.C. Başbakanlık Kamu Onakbgı Idaresı, 2886 Sayılı Devlet Ihale Kanunu hükümlerine tabı ol- mayıp, satışı yapıp yapmamakta, gerektiğinde teklif verme sûresmı uzatmakta serbesttır. ' Tanıtım dokûmanlan ve satış şartnamelennin temm edilecegi; teklif vermek ıçın geçicı temınat mek- tuplannın makbuz brşılıgı teslim edilecegi ve nihai teklifm verilecegı adres aşağıda belımlmektedir. K 0 İ Gelişmis bir ekonominin, ülkemizde yaşayan her bireyin kazancı oldugunu bilen tûm kamuoyuna saygıyla duyurulur. T.C. BAŞBAKANLIK KAMU ORTAKLIĞI t D A R E S İ B A Ş K A N L I Ğ I Hüseym Rahmi Gûrpınar Sok No 2,06680Çankaya-ANKARA Tel (4)441 15 00(10 Hat) Fax-(4)440 32 71 ANKARA PAZ ARI YAKUP KEPENEK "Sigaramın Dumanı' Ege tütün pıyasası, geçen hafta ortalarında açıldı. Tekel'in destekleme alım fiyatları, çoğu kez olduğu gibi yoğun tartış- ma konusu oldu. Tütün alım fiyatlarının açıklanması gerçek- te, bu yılın destekleme sürecinin açılışı ya da yıllık destekle- meye gıriş özelliği taşıyor. Tütünü gelecek aylarda öbür tarım ürünleri izleyecektir. Bu nedenle tarımsal ürün destekleme uygulamalarını irde- lemek gerekıyor. öncelikle belirtelim ki hükümet, geçen yıl tütüne yüzde 125.7 oranında bir fiyat artışı sağlamıştı. Eğer 1992 yılının enf- lasyon oranı yüzde 70 alınırsa tütün alım fiyatları enflasyonun 56 puan dolayında yüksek tutulmuş; üreticinin alım gücü, bu ölçüde artfarılmıştı. Bu yıl enflasyon oranında önemli bir azal- ma beklenmiyor, buna karşılık tütün fiyatlarındaki artış yüzde 31 dolayında tutuluyor. öbür koşullar ve özellikle gübre, kredi ve ilaç fiyatları veri alınırsa, üreticinin reel gelir artışı, bu yıl geçen yılın düzeyinde tutulmuyor; tam tersine alım gücü kaybı söz konusu oluyor. Aynı hükümetin geçen yıl ve bu yıl verdıği tütün fiyat artışı oranlan, ülkemizde tarımsal desteklemenın ne öiçüde belir- siz, tutarsız ve ılkesız yapıldığını kanıtlıyor. Destekleme fiyatlarının bu ınişli çıkışlı durumu, tarımın nite- liğinden kaynaklanan üretim mıktarının doğal koşullara bağlıhğı ve iç ve dış fiyatların kararsızlığı ile birleşince nüfu- sun yarıya yakınının doğrudan geçim kaynağı olan tarım kesi- minde üreticiler sürekli bir tedirginlik ve kaygı içinde yaşıyor- lar denilebılir. Genel olarak demokratik süreçlerın ışlediğı, kırsal kesimin oy gücünün etkıli olduğu yıllarda tarım ürünlerine yüksek oranda fiyat artışı sağlanıyor. Buna karşılık askeri yönetım ya da baskı dönemlerinde tarımsal destekleme gerek fiyat ve gerekse ürün miktarı yönünden çok yeterslz kalmaktadır. Haşhaş ekıminin 12 Mart 1971 sonrasında ABD'nin ıstekleri doğrultusunda tümüyle yasaklanması ve 12 Eylül 1980 son- rasında yaş çay yaprağı alım miktarının 1981'de bir önceki yılın toplamının yüzde 30'u dolayına düşürülmesi bunun acı örneklerıdir. Ek olarak 12 Eylül ANAP rejimi dönemınde tanm ürünleri desteklenmesınde tümüyle üreticı zararına ışleyen bir karga- şa sürecı geçerlı olmuştur Baskı rejimi işçi ve memurlarla biriikte sessiz tarım üretici- lerini de olabildiğince yoksullaştırmıştır Hükümetin son ıkı yılda verdiği destekleme fiyatları ve özel- likle peşin ödeme uygulaması üreticinin eskı kayıplannı bir ölçüde de olsa kapatmaya yönelik, üreticiyi koruyucu ve kol- layıcı önlemlerdir. Ancak bu olgu ülkemizde tanmsal destekleme uygula- masının tam bir belirsizlik, tutarsızhk ve kargasa ortamında bulunduğu gerçeğini değiştirmez Tanmsal destekieme konusunda neler yaptlmasi gerektiâi- ne geçmeden önce bir noktanın altı önemle çizilmelidir Tarım- sal destekleme gelişmış ve koyu piyasa yanlısı ülkelerde de vardır. Avrupa Topluluğu'nda Ege tütün turünün 1991 fiyatj 3.8 dolar/kilogramdı. İsviçre'de tarım üretıcisi başına yıllık süb- vansıyon 33 bin dolar, Fınlandıyada da 25 bin dolar dolayın- dadır. Son aylarda ABD ile Fransa arasındakı şarap savaşı da özürtde tarım ürünlerinin desteklenmesinden kaynaklanı- yordu. Bu nedenle sorun özünde tarımsal desteklemenin kendisi değil, uygulama bıçimidır. Tanmsal desteklemenın ekonomik, toplumsal ve siyasal yönteriyle sağlıklı bir yapıya kavuşması, esas olarak üreticı- nin bu sürece olabildiğince katılmasına bağlıdır. Yapılması gereken, önce varolan üretici birliklerinin, Tariş'- ten Fiskobirlik'e, Çukobirlik'ten Trakya Birlik'e dek, yönetim- lerinin hükümetçeatanmasınınyerini üreticilerinseçimınebı- rakmasıdır Seçim sürecinin başlatılması ve üreticilerin kendi birliklerine sahıp çıkmaları doğrultusunda atlacak her adım sorunun uzun dönemli çözümüne katkı yapacaktır. Hükümete düşen, tarım üretici birliklerinin demokratik bir işleyişe kavuşmaları yönünde somut uygulamaları başlat- maktır. Bu tür bir demokratik birlik uygulamasınm ilk örneği olarak bir tütün üreticileri birliğınin kurulmasında büyük yarar vardır Tarım üreticilerinin ülke içindeki ve dışındaki çıkarlarını sa- vunma ışi, akıllı bir yaklaşımla üreticilerin kendilerıne bıra- kılmalıdır. Bu yapılmadığından tarım üreticileri her yıl, ya başkan ya da başbakan babanın avcunun içine bakan bir durumda kalı- yor. Her yıl tarımda yaşanan ağlama ve sızlamalann. çoğu da- yanıksız ve tek yanfı suçlama ve karşı suçlamaların yerinı üre- ticilerin çıkarlarını koruyan kendi birliklerinin alması için ge- rekli düzenlemeler yapılmalıdır. ABD-AT-Japon gerginliği tırmanıyor Zenginticaretinde "şeytanüçgeni" TOKYO (AA) - Japonya'nın giderek kabaran ticaret ve cari işlemler fazlalannı azaltnıama- sı, ABD ve Avrupa Topluluğu'- nun (AT) giderek daha fazla tepkisini çekiyor. ABD ve AT. Japonya'ya. 'pazarlannı ya- bana mallara daha fazla aç' çağnsmı. artık daha ısrarlı ola- rak ve daha sık tekrarlamaya başladı. Japonya'ya yönelik baskıla- nn arttığı ortamda. ABD"yi zi- yaret eden Japonya Dışişleri Bakanı Michıo Watanabe. 'ABD, bize karşı Japon malla- nnın Amerikan pazarlanna gi- rişini kısıtlayıa ticaret yaptı- nmlan uygularsa biz de karşı tedbirler alınz" uyansında bu- lundu. Watanabe, ABD'den dönü- şünde Japonya Temsilciler Mecüsi Bütçe Komitesi'nde yapüğı konuşmasında, bu uya- nsını, ABD tarafına ilettiğini bildirdi. ABD'de "Süper 301" derulen ticaret yasası uyannca, ABD ile ticarette haksız uygulamalara ve haksız rekabete yol açan, pa- zarlannı Amerikan mallanna açmayan ve ABD pazarlanna da dampinge başvuran ülkelere karşı tek taraflı ve otomatik olarak ticaret yaptınmlan ve misilleme önlemleri alınabili- yor. ABD'ye üstünlük Japonya'nın ABD ile ticare- tinde 1991'de 38.2 milyar dolar olan ticaret fazlası geçen yıl 44 milyar dolara çıktı. AT'nin Tokyo Büyükelçisi Jean-Pierre Leng. Japonya'nın AT ile ticaretinde verdiği fazla- lann giderek artmasının saatli bombaya dönüştüğü. AT ile Ja- ponya arasındaki ilişkileri ra>i- dan çıkmadan önce bu saatli bombanın etkisiz hale getiril- mesi gerektiği' uyansmda bu- lundu. MERKB BANKASI KURLARI 20 ŞUBAT 1983 tiHÜ 1 ABD Dolan 1 Alman Markı lAvustralya Dolan 1 AvusturyaŞilıni 1 BelçıkaFrangı IDanımarkaKronu 1 Fın Markkasj IFransızFrangı 1 HollandaFlorini lisveçKronu 11sviçreFrangı 100 Italyan Lıretı 1 Japon Yeni IKanadaDoları 1 Norveç Kronu 1 Sterlın 1 S.Arabistan Riyali növb AUŞ 9078.81 5568.11 6251.66 788.84 270.40 1453.82 1544.67 1645.01 494623 1205.18 6054.56 58535 76.16 7224.90 131007 13248.70 242089 SAT1Ş 9097.00 5579.27 6264.19 790.43 270.95 145673 1547.77 1648.31 495614 1207.60 6066.69 58652 76.31 7239.38 1312.70 13275.25 2425.74 EFEKTİF AUŞ 9069.73 5562.54 6157.89 788.05 267.70 1439.28 1529.22 1643.36 4941.28 1193.13 6048.51 579.50 75.02 7116.53 1296.97 13235.45 2384.58 9124.29 5596.01 628298 79280 27176 1461.10 1552.41 1653.25 4971.01 1211.22 6084.89 588.28 '6.54 7261.10 1315.64 1331508 243 ! 02