Katalog

4 KASIM1993PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLEREV DEVAMI 15 Hükümeti eleştiren • Baştarafi 1. Sayfada rör amactyla " ışlenmesı halın- de suçlular teror suçlusu sayıla- cak Bövlece yargılamadan ın- faza kadar Terörle Mucadele Yasası geçerb olacak Örneğın yargılanan kışının avukat savısı sınırlandınlacak, suçlu bulunur- sa cezasının ınfazında tek kışılık hücreye konulacak ve açık göru- şe çıkarılmavacak Taslakta, "terör suçu" sayıla- rak DGM'Ienn gorev alanına dahıl edılen TCK maddelenn- den baalan şöyle Cumhurbaşkanı'na fiili teca- vüz (Madde-157)BırkımseReı- sıcumhur'a karşı suıkast dışında fııh tecavüzde bulunacak olursa bu tecavuzun >asal cezası daha ağır olmadığı takdırde, beş yıldan aşağı olmamak üzere ağır hapısie cezalandınhr Türk bayrağını yırtmak (Madde-145) Turk bayrağını >a da devletın dığer bır sembolünu hakaret etme kastıyla bulundu- ğu yerden sokup kaldıran ya da yırtan, bozan >a da dığer her- hangı bır suretle hor goren kım- se, bır yıldan uç yıla kadar ağır hapısie cezalandınhr Tahrik edıci makale vazanlar (Madde-155) Yasalara karşı gel- meye halkı teşvık ıle memleketın emnıyetını tehhkeye sokacak şe- küde makale neşır edenler veya halkı askerlık hızmetınden so- ğutmak yolunda yavında veya telkınde bulunanlar veya bır top- lulukta veya halkm toplandığı yerlerde bu şekılde nutuk atanlar ıkı aydan ıkı yıla kadar hapıs ce- zasıyla cezalandınlır Yasak vayını nakletmek (Madde-162) Vasanın suç say- dığı yayını. nakletmek başlı ba- şma bır suç olup faılı aynı cezaya tabıdır Nakledılen bu gıbı yayının ıçenğının onaylanma- dığına ya da ıhtıyatla nakledıl- dığıne veya sorumluluğu başka bır kımsenın tamamıyle ustlen- dığıne daır bır kayıt ılavesı nak- lını sorumluluktan kurtaramaz Toplu vizite terör suçu (Mad- de-236) Memurlardan veya ışçı nıtelığı taşımayan kamu hızmetı görevlılennden 3 veya daha fazla İcımse, aldıklan karar gereğınce kanun hukumlenne aykın ola- rak memunyetlennı terk eder veya gorevlenne gelmezlerse, ge- lıp de görevlennı geçıcı de olsa kısmen veya tamamen yapmaz- lar veya yavaşlatırlarsa. her bın hakkında 4 aydan 1 yıla kadar hapıs ve ömurboyu memunyet- ten men cezasına mahkûm olur- lar (Kamuoyunda toplu vızıte olarak adlandınlan eylemler bu kategonye gınyor) Din adamiannın eteştiriferi (Madde-241) İmam, hatip. vaız, rahıp. haham gıbı dını reıslerden bın, vazıfeanı ıfa sırasında. ale- nen hükumet ıdaresını ve devlet kanunlannı ve hukumet ıcraatını eleştınr ve alay ederse. 1 aydan 1 yıla kadar hapısie cezalandınlır Bu kımselerden bın. gorevı sırası- nda hukumet emırlenne ıtaatsızlı- ğe teşvık edecek olursa. 3 aydan 2 yıla kadar hapıs cezasıyla ceza- landınbr Bu fııller, alenen > apıldığı takdırde 3 yıla kadar ceza venlebılır Suç olan fiili övmek (Madde- 312) Kanunun suç saydığı bır fiı- lı. açıkça öven veya ıyı gordu- ğunu söyleyen, halkı kanuna ıta- atsızlığe tahnk eden kımse 6 ay- dan 2 yıla kadar hapısie ceza- landınlır Sahte kimlik düzenlemek (Madde-350) Nufus cuzdanla- nnı. pasaportlan ve ruhsatna- melen takht edenler >a da bun- lan değışürenler 1 yıldan 3 yıla kadar hapısie cezalandınlabıiır Kamu binalannı yakmak (Madde-^70) Kamuya an bına- lara ya da sanayı kuruluşlanna an bınalara madenlere ve or- manlara zarar verenler, 5 yıldan az olmamak uzere ağır hapse mahkûm olur Gemilere sabotaj (Madde- 377) Her kım, gemılen, suda yu- zen ya da bulunan yapılan yakar ya da bunlardan bınnın batması- na sebep olursa 3 yıldan 10 yila kadar ağır hapse mahkûm olur Kara ulaşımını engelkmek (Madde-384) Zor veya nutuz kullanarak, tehdıtle veya hıleyle kara ulaşım araanın harekel et- mesını engelleyen, ettırmeyen veya hareket halınde bulunanlan durduran veva gıtmekte olduğu yerden başka yere gonderen kım- se 1 yıldan 3 vıla kadar hapısie cezalandınhr Içroe sulanna zehir katmak (Madde-394) Halkın ıçeceğı su- lara. yıyeceğı veya ıçeceğı her çe- şıt şeylere zehır katarak, halkın sağlığını tehlıkeye duşuren kımse 5 yıldan 15 yıla kadar ağır hapısie cezalandınlır Tehlikeli yiyecekleri satmak (Madde-396) Her kım halkın sağlığı ıçın tehbkelı olan yenıle- ceİc ve ıcılecek şeykn. muştenye tehlıkevı haber vermeksızın sa- tarsa. 3 aydan 6aya kadarhapıs- le cezalandınlır Zoria senet imzaiatmak (Madde-499) Her kım, para. eş> a veya hukukça geçerb bır senet al- mak ıçın bır kımseyı hapseder veya tenha bır mahale kaldınrsa. amacına uiaşmamış ıse I5 yıldan 20 yıla kadar ağır hapısie ceza- landınlır Amaana ulaşmış ıse cezanın yukan haddı hukmolu nur Herkım.bınnctfıkradagos- tenlen fiili, sıyası veya sosyal amaçlarla veya resmı makamlan bır ış yapmaya veya yapmamaya zorlamak ıçın ışlerse ömürbovu ağır hapısie cezalandınlır Suç eşyasuıı sakiamak (Mad- de-512) Her kım. suça ka- tılmaksızın bır suçtan elde edılen para veya eşyayı bılerek kabul eder. saklar. satın alır veya her ne suretle olursa olsun kabul etmek sakiamak ve satmak hususlan- nda gınşımde bulunursa. 3 yıla kadar ağır hapısie cezalandınbr Hûkümete karşı geune (Mad- de-516) Bır kımse. her ne sekılde olursa olsun. dığer bır kımsenın taşınır veya taşınmaz malını yıkar. y ok eder. bözar ya da bun- lara zarar venrse, 1 yıldan 3 yıla kadar hapısie cezalandınlır Ey- lem 1- Görevınden oturü öç al- mak amacı>ld bır memurun za- ranna, 2- Kamuya an, kamu hız- metıne, bır dın ve mezhebın ıba- detme aynlmış yapılara. bunlann eklentılenne taşınır nıtelıktekı eşya veya parçalanna ya da aske- n yapılar, depolar tersaneler fabnkalar. gemıler ya da anıtlar heykeller. eskı vapular veya me- zarlık ve eklentılen, V Setler ya da felaketlere karşı korunmaşı amaayla yapılmış koruma arac- lan ve dığer yapı ya da bır kamu hızmetıne aynlan gereçler ve ışa- retler, 4- Kanai veya sulamaya aıt her turlü doğal ve yapay su yataklan ıle bu tur dığer yapılar 5- Dıkılmış bağ çubuklan veya meyvalı ağaç veya fidanlar ıle gea yerlen veja alanlardakı ağaçlar, 6- Yakıcı veya patlayıcı maddeler kullanılarak motorlu taşıt araçlan, uzennde ışlenırse. faılın goreceğı ceza, evlemın ozel- lığıne ve meydana gelen tehbke- nın veya zarann ağırlığına, yıkılan. bozulan veya zarar ven- len şeyın onemıne veya değenne gore. İ yıldan 7 yıla kadar hapısie cezalandınlır Yukandakı maddede belırtı- len eylemler hukumete karşı şıd- det veva karşı gelme amaa ya da beş \a da daha çok kışınm bırleş- mesıyle ışlenırse eyleme katılan- lar hakkında \enlen ceza bınncı fıkradakı hallerde uçte bır ıkıncı fıkradakı hallerde ıse yan oranı- nda artınlır Rusya'ya karşı işbirliği • Baştarafi I. Sayfada uzenndekı etkınlığını yenıden ka- zanma gınşımlenne karşı "ortak bir mekanızma" kurulmasını onerdı Demırel, onenyı dıkkatle dınledı Demırel bu onenye olumlu >a da olumsuz bır karşılık vennemeye ozen gösterdı Demı- rel Batı nm Rusya'nın hberal- leşmesıne destek venrken, eskı SSCB topraklanndakı hareketle- nne gereken duyarblığı göster- medığını vurguladı Demırel-VValesa goruşmesı- run, ıkı ulke arasındakı ozelbkle ekonomık ışbırbğının daha da guçlendınlmesıne yonelık olarak gelişmesı beklenıyordu Ancak VValesa Turk tarafının pek bek- lemedığı farklı bır ışbırlığı onensı getırdı Gerek oncekı akşam Krabvet Sarayı nda venlen ye- mekte. gerekse dun sabahkı go- ruşmede Walesa nın uzennde ısrarla durduğu onen şuydu •Rusva, eski Sovvetler Birliği toprakları üzerindeki etkinliğini \eniden elde etmek istivor. Bu ko- nuda rahatsız edicı gırişımleri >ar. Basının dikkatını bu noktava çek- mek için ortak bir mekanizma oluşturalun." Demırel ve berabenndekı Dı- şışlen Bakanı Hikmet Çetia bu onenyı dıkkatle dınledıler ancak olumİu ya da olumsuz bır yanıt vermemeve ozen gosterdıler De- mırerın bu konudakı değerlen- dırmesı şovle oldu "Rus tehdidi kalktı, ama tehüke hilâ devam edıvor. Batı, Rusya'- nın lıberalleşmesıne destek veri- )or. A.ma değindiğinız konuta gereken duyarblığı göstermi\or." Walesa'nın ıstecbğı bır dığer destek de, Polonya'nın NATO'- ya gınnesı ıçın Turkıye'nın yar- dıma olmasıydı Demırel bu konuda VValesa'jı rahatlattı ve Turkıye nın gereken desteğı vere- ceğınisoyledı Polonya'daki gelişmeler Demırel'ın cumhurbaşkanı olarak yurtdışına yaptığı ılk gezı. Polonya dakı gelışmelenn çok ıl- gınç bır aşamaya geldığı donem- de gerçekleştı Turklerle Polon- yalılar arasında yaklaşık 600 yıldır banş var Polonya'nın Av- rupa uikelen tarafından paylaşıi- mak ıstendığı dönemlerde bıle Osmanlılar buna karşı çıkmış Hatta o donemlerden kalan bır atasözude var "Osmanlı atları Vıstül'den (Varşova nın ortasından geçen nehır) su içmeden Lehistan rahat etmez." İkı ulke arasında zaman za- man yınelenen dostluk ve ışbırlığı anlaşmalanna dun bır yenısı da- ha eklendı Bır öncekı anlaşma, bundan 70 yıl once Lozan Ant- laşması nın hemen anfesmde. 23 Temmuz 192^'te yapılmıştı Dünku anlaşmayla Turkıye ve Polonja "Avrupa'daki yeııi deği- sjmlerdc" ışbırlığı vapma karannı da aldılar Anlaşma oncesınde ve sonra- sında Demırel Walesa'dan ov- guyle soz ettı Demırel, Polonva lıden ıçın "Avrupa'daki değişim surecini başlatan hürriyet kahra- manı" deyışını kuliandı VValesa, I989"da Polonya Komunıst Par- tısı ve Koylu Partısı ıktıdannı devınp cumhurbaşkanbğı koltu- ğuna oturduğunda gerçekten sa- dece Polonya ıçın değıl, dığer Doğu Avrupa uikelen ıçın de ye- nı bır doncm başlamıştı Ancak bugunku Polonya'nın tablosu haylı ılgmç I989"da Walesa onderlığındekı Davanışma hareketıne yenılen CMÜK'adarbe• Baştarafi 1. Sayfada yayımlanarak vürurluğe gıren "*842 «ayılı ( 's Muhakemefen Usulu Karunuıl' DevletGuvelv bk Mahkemıflen nın Kuruluş \e Yargılama Lsullen Hakkında Kanunun Bazı Maddelennde Değışıklık Yapılmasına Daır Ka- nun'la, şu suçlar DGM'lenn go- rev alanı dışında bırakılmıştı - 1918 sayıb Kaçakçılığın Men ve Takıbı Hakkında Kanun'da yazıb teşekkul vucuda geürmek suretıyle ışlenen kaçakçıhk suçla- nyla, aynı kanunun 29 ve 30 maddelennde yanb suçlar - Toplantı ve Gosten Yüruyu- şu Hürnyetı, Toplu İş Sözleşme- sı, Grev ve Lokavt, Dernekler ve Telsızler Kanunu'nda yazılı suç- lar - Devlete aıt posta, telgraf. telefon. radv o, telsız ve televızyon gıbı haberleşme araç, gereç. tesıs ve tellenne karşı ışlenen hırsızlık suçlan -TCK nın 162, 164. 191, 193, 234, 235. 236. 242. 256. 257.271, 296,369 371,374,378 382 388, 391,394.448.449 450(2 ve II bendler hanç), 451,452,464.495, 496,497,498 ve 512 maddelen Terorle Mucadele Yasasfnda değışıklık ongoren taslak. CMUK ıle DGM'lenn gorev ala- nından çıkanlan 17 suç konusun- da, tekrar bu mahkemelenn yet- kılı kılınmasını, aynca TCK'da tanımlanan 27 fiılın de "terör su- çu" sayılarak bu maddeler uya- nnca gerçekleştınlecek yargıla- malann DGM'lerde yapılmasını ongoruyor Soz konusu fiıllerle ılgılı dava- lara DGM'lenn bakması, şu so- nuçlan doğuracak 1- Bu maddeler Terörle Muca- dele Yasası kapsamına alınma- saydı ılgılı suçlardan gozaltına alınanlar en çok 24 saat gozaltın- da tutulabıleceklerdı Ancak DGM kapsamına gınnce 48 saat- ten 15 gune kadar gozaltında tu- tulabılecekler 2- Teror suçu kapsamına ab- nan fııller ıçın TCK da ongorulen cezalar, Terorle Mucadele Ya- sası nın 5 maddesı gereğınce, yuzde ellı oranında arttınlabıle- cek TCK'dakı cezalann yukan sının aşılarak ceza venlebılecek 3- Sanıklar yenı dûzenlemeye gore terör suçu ışlemış sayılacak- lan ıçın CMUK'la getınlen, gö- zaltında avukatlanyla gorûşebıl- me hakkından yararlanamaya- caklar 4- Cezalar, ertelenmeyecek ve paraya çevnlmeyecek 5- Cezalannın ınfazı, tek kışılık ya da uç kışılık oda srstemınegö- DYP'den vergi zammına sert eleştiri • Baştarafi 1. Sayfada dan uvgulanması gerekir. aksi takdırde katma protokoldeki soz- lerimı/e ters dıışniıış oluruz. Güm- ruk Bııiığı'ne çeyrek kala \T \e GATTtakı sözlerimize ters düşup penşan oluruz" Gizli af Mabye BakaniığYnda surdu- rülmekteolançalışmalarda vergı paketının "sürekli kapsam değiş- tirdiği" bıldınlıyor Bır ust bu- rokrat tasannın kımı maddelen ıle "gizK bir a!" getırdığını bıldıre- rek şunlan soyledı "Ana hatian karouoyuna yansı- mış bulunan tasarı, gelir \e kurum- lar vergisinde oranları duşuruvor, istisna \e muafîvetlenn kapsamını daraltıvor. ancak maddeler arası- na gizlennuş kimı hukumlenn ha- len Danışta.v safhasında bulunan birçok mukeüef-Malive uvuşmaz- lığına, mukellef lehıne çözümler getırdıği anlaşılıvor. Bu tasan >u- rurluğe gırerse o uzlaşnıazlıklar otomatıkman düşmuş olacaktır, yanı bır anlamda tasarı gızli bır af izlenuni de \aratmaktadir." Aynı burokrat, bu maddelenn ozellıkle Turkıye Odalar Bırlığı - nın hazniadığı taslaktan fllızlen- dığını belırterek "Vergi konusu- nun taraflanndan biri olan Odalar Birlıği'ne boyle bir tasanvı hazır- lanıa gorevı \eriiirse bu sonuç ka- çınılmazdır" dıye konuştu Tasarı kanunlaşmaz Sıyası çe\ relerde ıse ıçınde bu- lunulan ortamın TBMM den bu tasanyı geçınneye. kanunlaştır- maya ımkân bırakmadığı goruşu savunuluyor Bu çevrelerde, ge- çen yıl Demırel başkanbğında çok daha ıstıkrarlı bır koalısyon bulunmasına karşın vergı yasası- nın çıkanlamadığına dıkkat çekı- lerek "Bu yıl, bu iş çok daha zor- laşmıştır" denılıyor Bır Başba- kanlık üst yetkılısının. "Turkiye'- de vergi konusunda, artık toplum- sal uzlaşmava vanlmıştır, bu ta- sannın yasalaşmasına çıkarılacak engeller, kamuoyunu tanunamak anlamuıa gehr" demesıne karşılık bır burokrat "Eğer hukumet bu tasarımn kanunlaşacağına çok emin baksaydı KD\'dekı artişla ilgili düzenİemevi bunca itıraza karşın >enı yıldan once vürurluğe koyma acelesini sergılemezdi" dedı. Diplomatların endişesi içsavaş • Baştarafi 1. Sayfada witz ıle Fran j eskı Buyükelçısı Eric Rouleau bu yonde gorüş bıldırdıler Ingıltere hukumetı- ne yakınlığı ıle tanınan unlu Kralıyet Uluslararası İlışkıler Enstıtusu tarafından yayımla- nan ay lık dergıde de Kurt soru- nu 20 sayfada değerlendınldı ve benzer gorûşler savunuldu "Foreign Affairs" dergısmde yayımlanan mulakatında Ab- ramowıtz. son gelışmelerden "ayaklanraa" dıye soz ettı, Yu- goslavya'da yaşanan türden bır ıç savaşa donuşeceğını sanma- dığını, ancak bunun cıddı bır sorun olduğunu vurguladı "Türkiye ağır bir sorunJa karşı karşı>adır \e Türkler bunu nasıl çozeceklennı bümiyorlar" dıven Abramovvıtz. "Turkiye, Kürtle- re, hem Türk hem de Kürt gibi yaşama hakkı tanımalıdır, kcndi diiiennı kullanmalarına ızin *er- melidir" goruşunu savundu Abramovvıtz, bunun sorunu çozmeye yetmeyeceğını, ancak çozume yonelık zorunlu bır ko- şul olduğunu belırttı Fransa - nın eskı Ankara Buyükelçısı Rouleau da makalesınde "So- rundaki gelişme göz önüne alın- dığında Yugoslavya turu bır iç- savaş endişesi o kadar da yersiz değildir" dedı Inaılız Kralıyet Uluslararası îfişkfler Enstıtusu'nün dış polı- tıka uzmanlık dergısınde dun yayımlanan "Cebernıt Devlet: Türk Siyaseti ve Kürt Sorunu" başlıkh 20 sdvfabk voğun de- ğerlcndırmcde de ozetle çok dıplomatık bır dılle "Türkfcr, bu sorunu kendi başlanna çöz- mede yetersiz kalabilirler. Bu nedenJe Türkiye'nin dosrları bu sorunla çok daha ciddi biçimde ilgilenıneli. Türkiye dostumuz olduğu için bu sorunu görmeziik- ten geunek ya da onemsememek hem Turkiye'nin hem de onun Batı ile ilişkisinin zararına olur'" denıldı ^ynca Turkıye"nın Orta- doğu sıyasetıne de golge duşur- düğiı belırtılerek soğuk savaş DemireFden Walesa'ya davet • Baştarafi 1. Sayfada Belmeder Sarayı nageçtı Demırel'ı burada Polon- va Cumhurbaşkanı Lech Wdle- sa karşıladı Turkıye ve Polon- ya mıllı marşlannın dınlenme- sınden sonra Demırel. VValesa'- ya Turk heyeünı. VValesa da Demırel"e karşılamada bulu- nan Polonya heyetını tanıttı İkı ulke heyetlennın cumhurbaş- kanlan başkanlığmda yaptıkla- n goruşmeden sonra. dostluk ve ışbırlığı anlaşması torenle ımzalandı Polonya Cumhurbaşkanı W al>.vi torende yaptığı konuş- mdda. Sovyetler Bırlığı'nın da- ğılmasından sonra bölgede meydana gelen gelışmelenn ıkı ulkeyı de yakından ılgılendırdı- ğını soyledı Ekonomık ve sıya- sı şekıllenmenın soz konusu ol- komunıstler, kısa bır sure sonra Demokratık Sol Ittıfak adı altın- da yenı bır orgutlenmeye gnmış- lerdı Komunıst Partı'nın yenılgı- sınden 4 yıl sonra geçen eylul ayında yapılan seçımlerde halk tekrar eskı komunıstlen sahneye çıkardı Demokratık Sol Ittıfak o>lann >uzde 37 sını aldı ve bı- nncı partı oldu Ikıncı partı de. sosyalıst sıstem donemınde Ko- munıst Partı run ortağı Koylu Partısı oldu \e şımdı eskı komu- nıstlenn partısı Demokratık Sol Ittıfak'la Köylu Partısı koabsyon kurup yenıden ıktıdara geldıler Bugun Polony i'da Komunıst Partı yı alteden VValesa. Po- lonya'nın cumhurbaşkanı, eskı komunıstlerde ıktıdar Yenı hükumet ıcraatına henuz başlamadı Ne yapacağı da me- rakla beklenıvor Hukumetın kuruluş bıçımı de haylı ılgınç Es- kı komünıstler başka alternatıfle- n gundeme getırmemek ıçın Koylu Partısı ne çok tavız verdı- ler O kadar kı Başbakan VValde- mar Panlak. Koylu Partısı nden I989'da Polonya'dakı değışım dığer Doğu Avrupa ulkelenne de hemen yan»ımıştı Acaba bugün- ku değışım de. yanı eskı komu- nıstlenn tekrar donuşu de aynı yansımayı bulacak mı'' Bu soru- nun yanıtı henuz venlmış değıl Ancak bunun ılgınç ıpuçlan var Orneğın Macanstan ve Slovenya yenı hukumet daha kurulur ku- rulmaz "destek" vaadınde bulun- dular Eskı Çekoslovakva nın Devlet Başkanı Havel de bu ko- nudakı sorulara. "önce eylemle- rini gorelim" bıçımınde ıhtıyatlı karşılıklarvenyor Cumhurbaşkanı VV'alesa da ıktıdan kdybedcn Dayanışma lı- derlennın eskı komunıstlcre \o- duğu Avrupa'da, Turkıye ıle Polonya'nın önemlı rollen bu- lunduğunu anlatan VValesa, go- rüşmelenn venmh geçtığını ıfa- de ettı VValesa, 17 Ekım 1992 Ana- yasası'nın 42 maddesı gereğın- ce kendısıne venlen yetkıye göre Türkiye ıle Polonya ara- sındakı ılışkıien gebşürme ko- nusunda gayretlen nedenıyle Cumhurbaşkanı Demırel'e Po- lonya'nın en yuksek nışanı olan "Be>az KartaF nışanının venl- mesının kararlaştınldığını bıl- dırdı Demırel de Polonya'nın en buyük nışanının kendısıne tev- cıh edılmesınden dolayı duydu- ğu memnunıyetı dıle getınrken "Benim için onur ve gurur vesile- si olan bu nişan >e çok önemsedi- ğim anlaşma, \vmpa'nın barışı nelık sert eleştınlenne set çekıyor VValesa'nm bu konudakı değer- lendırmesı de şoyle "Durun, bekleyin, Polonya'- dakı değişim sekteye uğramaya- cak. Bu arkadaşlar da değişimi sırtiayıp daha ileri goriîrecek." Yenı hukumet uyelennın de ıl- gınç kışıbklen var Başbakan sa- dece 34 yaşında Dışışlen Bakanı Andrzej Oİechowskiyı Batı çok ıyı tanıyor Çalışma Bakanı Les- zek Miller, Polonya Komunıst Partısı'nın Merkez Komıtesı uye- sı. Pohtbüro uyesı ve Polnburo sekretenydı Boyle bır kışınm ça- lışma bakanı olmasınm Po- lonya'dakı "sosyal haklar bakı- mından da yenilikler getirebilece- ği" yorumlan yapılıyor Cumhurbaşkanı Demırel ışte boyle bır donemde VValesa'nın konuğu oldu Polonya'nın Tur- kıje'den ısteğı uluslararası ışbır- lığı. tıcaretın gelıştınlmesı ve en onemlısı, NATO uyelığı konu- sunda destek Polonya ısrarla NATO'ya uye olmak ıstıyor An- cak NATO'nun Almanya'da yapılan zırve toplantısmda yenı uye alımının soz konusu olmadı- ğı açık bır dılle vurgulandı Ama dığer ulkelerle "askeri işbirliği ya- pılabdeceğı" açıklamasıvla larklı bır umut da venldı Polonya ıle ılgılı değerlendır- melen. bu ulkedekı son değışım- len ımaeden bırfıkrayla noktala- yabm "Bir Fransızla bir Rus, Var- şova'va gelmiş. İkisi de çok şaşır- mış. Rus, ışıklı caddeleri, Sanvo, Pepsi tazılı ışıklı reklamları. luks dukkânları gorunce kendı kendıne sormadan edememiş: Acaba Pa- ns'e mı geldım'*' Fransız da ulke- deki siyasi değışimlerı oğrendık- ten sonra kendı kendıne sormuş: "Burası eskı Moskova mı'"" >e insanlık için çok önemli iki ve- sikadır" dedı Polonya'nın en buyuk nışanı olan "Beyaz Kartal" nışanının. bugune kadar aralarında Papa 2 Jean Paul'un de bulunduğu beş dolayında kışıye venldığı oğrenıldı Demırel. Belmeder Sarayfndan ayrıldıktan sonra Meçhul Asker ve Varşova Ayaklanması anıtlanna bırer çelenk koydu ve saygı duruşun- da bulundu Demırel. daha sonra eskı kentte Krahyet Sa- rayı'nı gezerek yetkjlılerden bıl- gı aldı Ikı ulke dışışlen bakanlan ara- sında yapılan gorüşmeden son- ra. çıfte vergılendırmenın on- lenmesı anlaşması ımzalandı Polon> a gezisinde harcırah krizi LBA ajansının habenne gore. sonrası yenı konjonktürden en çok yararlanan ulkelerden bın olan Turkıye'nın artık NATO'- da "cephe ulkesi" nıtebğını Al- manyd"dan devraldığı ve daha da onem kazandığı hatırlatıldı Makalede. sorunun çozumu yonunde ıkı fırsat kaçınldığı da belırtıldı İlk olarak Cumhurbaşkanı Özal'ın bu konudakı gınşımle- nnın başladığı 1990 yılı, ıkıncı olarak da bu yıl PKK tarafı- ndan ılan edılen tek yanh ateş- kes sırasında hukumetın her- hangı bır sıyası çozum ıçeren adım atmaması, banşa yonelık kaçınlmış ıkı fırsat olarak nıte- iendı Cumhurbaşkanı Suleyman De- mırel'ın Polonya ya yapacağı ge- zıye, Dışışlen Bakanı Hikmet Çetin'ın yanı sıra DYP Grup Başkanvekılı Turhan Tavan. ANAP mılletvekıllen Esat Ca- nan, Rauf Frtekın RP mılletvekı- b Ahmet Cemıl Tunç ve DSP mıl- letvekılı Hasan Akyol'un da katıl- malan ıstendı Mılletvekıllen, CumhurDdşkanı Demırel'ın he- yetıne katılmak ıçın Dışışlen Bakanlığı'na başvurdular Mıl- letvekıllennın gezı oncesı yaşa- dıklan "harcırah krizi'" bu başvu- rudan sonra başiadı Dışışlen Bakanlığı yetkılılen resmı bır or- ganızasyon olmasına rağmen başvuruyu."paramız kalmadı" gerekçesıyle gen çevırdı ve mıllet- vekıllennden kendı olanaklannı kullanmalan ıstendı Çaresız ka- lan mılletvekıllen. konut fonu ödemelennı de kendı ceplennden yaparak gezıye katıldılar Taner, ANAP'tan istifa etti • Baştarafi I. Sayfada verdim. Bu konuda fazla ko nuşmak istemiyorum" dedı ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz da gazetecılenn Taner'- ın ıstıfasıvla ılgılı sorulanna, " Yok öv le birşey. ben rica ettim. Kendisi de herhalde vazgeçer. Lfak bir formalite hatası olmuş, 'Mesele yapma' dedim" yanıtını verdı Taner'ın ıstıfasıyla ANAP'ın TBMMdekı mıllet- vekılı sayısı 98'e duşuyor Partı ıçınde Taner'ın ıstıfası ıçın "duygusal bir tepki" yorumlan yapılırken, Çıller'le goruşmele- nne dıkkat çekılcrek DYP'ye geçebıleceğı ıfade edıldı ANAP'ta, Taner'ın ıstıfa kn- zı yaşandığı sırada. Mesut Yıl- mâz. 3 DYP mılletvekılıyle goruştü ANAP'la koalısyon yapılmasını savunan DYP Is- tdnbul Mılletvekılı Coşkun Ktr- ca, Ankara Mılletvekılı Sait Kemal Mimaroğlu ve Elazığ Mılletvekılı Ahmet Küçükel ıle Yılmaz'ın goruşmesı "ANAP- DYP yakınlaşmasında açıktan atılan adımlar" olarak yorum- landı Mesut Yılmaz, mılletvekılle- nyle ayn ayn yaptığı goruşme- lcr ıçın "Hicbir parti endişesi îçtihat kapısı 9 islam dinini zorlııyor re ınşa edılmış özel ınfaz bınmle- nnde gerçekleştınlecek 6- Tutuklular, açık goruş yapa- mayacaklar Dığer cezaevlennde hukumlülerle haberleşmelen en- gellenecek 7- Hükümlüler. şartlı salıvenl- me konusunda, Terorle Mucade- le Yasasf nda belırtılen kurallara tabı olacaklar Ömür boyu ağır hapıs hükumlulen 30 yıl, dığer kı- şısel ozgurluğu bağlayıcı cezalara mahkûm edılmış olanlar ıse hu- kümlülük süresınm dorttc üçünu doldurmuş olmalan halınde şart- lı salıvenlecekler 8- Sılahlı çeteye yardım ve ya- taklık etmekten mahkûm olan- lar, hem TCK hem de Terorle Mucadele Yasası gereğınce ceza alacaklar Böylece, hukukta, tk tek suça, tek ceza" ılkesıne rağ- men. bır suçtan ıkı ay n ceza venl- fnesı durumu ortaya çıkabılecek ORAL ÇALIŞLAR ANAP koalisyona karşı OSMANAVDOĞAN ANKARA - ANAP Genel Başkanı Mesut Vıbnaz. erken secım koşullu ANAP-DYP ko- ahsyonu kurulabıleceğı yolun- dak'ı onensıyle partıs.nde tartı- şma yarattı Bazı grup yonetıcı- len ve mılletvekıllen, DYP ıle koalisy onun son seçenek oldu- ğunu. ancak koşullann zorla- ması halınde koahsyonun ger- çekleşebıleceğını soylerken, partı yonetıcılen, DYP ıle koa- lısyonun kesınlıkle kabul edıl- memesı gerektığını savunuyor- lar Partı ıçınde azınlıkta olan bır grup mılletvekılı ıse, ulkcnın ıçınde bulunduğu koşullar dık- katc alınarak, DYP ıle koahs- yona gıdılmesmı ya da genış bır mıllı mutabakat hukumetı ku- rulmdsını onenyorlar Mesut Yılmaz, tartışmalann artması uzenne mıllctvekıllen- nc, dmaçlannın koalısyonu bozmak ve ANAP'ı tek başına ıktıdar yapabılecek bır erken seçımı zorlamak olduğunu be- brterek, "Bizi erken seçime taşı- yacak olan her formülü mutlaka savunmamız lazım" dedı Teror olaylanyld bırlıkte dr- tan koalısyon sıkıntısı uzenne ANAP'ta Genel Başkan Mesut Yılmaz tarafından ortaya atı- lan hükumet formullen, partı ıçınde farklı gorûşlenn çatı- şmasına neden oldu ANAP'ta, mılletvekıllennın tamamına yakını ve partı yonetıcılennın tiımu. SHP'nın, terorle muca- delede devletın onunde engel oluşturduğu ve koalısyondan aynlması gerektığı göruşünde fıkır bırlığı ıçınde TBMM grup yonetıcılen, SHP'nın aynlıp DYP ya da ANAP'ın azınlık hukumetı kurması gerektığını soylerken, Grup Başkanvekıl- lerı Eyüp Aşık v c Oltan aungur- lu. guvenlık vc ckonomıyc ılış- kın sorunlann kdçınılmaz kılması hdlmdc. DYP ıle koalıs- yon kurulabıleceğını soyledıler Dın Şûrası'nın 3 gununde îs- lanbui Unıversıtesı Iletışım Fa- kultesı öğretım uyesı Profesör Ni- >azi Öktem ılgınç bır konuşma yaptı Oradakı topluluğun alışık olmadığı şekılde konulara yakla- şan Oktem, konuşması sırasında ver yer mudahalelerle karşılaştı Oktem'ın konuşmasının temel mantığı şuydu Islamın hükümle- n uç ana noktada toplanabıbr Bınncısı ınanca ve ımana ılışkın hukumler, Tkıncısı ıbadete, yanı tapınmaya ılışkın hukumler uçuncusü de muamelata yanı uy- gulamaya ılışkın hukumler Bu hukumlenn ılk ıkısı degıştınle- mez ozelbklere sahıp olanlar Üçuncüsu yanı uygulamaya ılış- kın hukumler ıse yorumlanmaya ve çağın gereksınmelennı dıkkate alarak yenıden gozden geçınlme- veu>gundur Lıygulamaya ılışkın kurallann nasıl ele alınması ge- rektığını de Prof Öktem şoyle açıkladı "Dar yorum kalıplan tçinde kalmak; sadece nakle da- yanmak statik bır durumun gos- tergeskJir. Nakiller akılla bırlikte doğrulan getirır Vaşamın hıziı aktşı. dınamızmı ıçinde dar, lafzı vorum gelışmelere ayak uydura- ma/; \llah'ın ıradesine ters duşme olgusuna >ol açabilır Fahrettın Razı'nın dedığı gıbı her nakil zaten bir akıtdır." Oktem bu açıklamalannı or- neklendınneye kalkınca mu- dahaleler de başiadı Bunun uze- nne Komısyon Başkanı Muğla Unıversıtesı Rektoru Ruhı Fığlaiı konuşmacıyd mudahale edılme- mesı ujansında bulunmak zo- runda kaldı Aydınlatma Komısyonu'nda- kı ılgınç konuşmalardan bınsını de Prolesor Beyza Bilgın yaptı Prof Bilgın fslamcılann kadına yaklaşımını eleştiren bölumde ıl- gınç tespıtlerde bulundu "Kadı- olarla erkekler arasında kardeşçe J davranış terbi>esi henüz gerçek- leşmiş değildir. tyi Müslûrnan ol- mak için karşı cinsle konuşmak- tan veya yfiz yuze bakmaktan bile kaçındması gerektiği ifade edQe^ bilmektedir. Eşıt ınsanlar olarak kardeşçe yardımlaşarak çaltşma ile cinseiUk ilışkısı birbirinden ayırt edilebılmeli ve bovle bir ter- bîye ber ikı cınse kuçuk yaşlardan itibaren verilmelidir. Medıepler- den birine gore kadın v alnız başına hacca gıdemez. Dığenne göre ise o, bır kadın topluluğu içinde gi- debilir. Bu ikı goruşun uzenne yeni bir goruş getirilememıştır. Öysa Peygambenmiz Müsiüman top- lumunun o>le bir seviyeye eriştce- ğini temenni etmiştir ki, en uzak yerlerden bir kadın tek başına Vlekke'ye geiecek, Kabe'yi tavaf edip dönecek ve o kadına hiçbır za- rar geuneyecektir. İslam toplumu bu seviveye ne zaman enşecek- tir?" Kadın profesör Bilgın ın bd' çarpıcı sozlen, tamamı erkek' Islam uzmanlanndan oluşan sa- londa bır bomba duşmüşçesıne etkı yaptı c Dın Şûrasfnda kafalann geriv sınde bu tür sorulann yattıgiv gayn resmı sohbetlerde hemen ortaya çıkıyor îkı kadının şahıt- lığının bır erkeğe eşıt olmasıl kadınlann mırastan yanm pay almalan kuralı ve buna benzer uygulamaya ılışkın hukumler dar sohbetlerde dıle getınlınce baa kesımler, bu sorunun ele alınmas^ gerektığını soyluyorlar Üç gundur yazılanmızda çolc- ça soz ettığımız "içtihat kaptsı'1, yanı Islamın gunun sorunlannâ cevapararken modernıst bıryak;- laşım ıçınde bulunması gerçe|ı İslam dunyasını zorluyor Islan> da "tçtihat kapısı kapanmtştır? dıyenler, ne kadar daha dayanaf bılırler pek bellı değıl "içtÜMjr kapısı" Islam dunyasının kapıs» na gebpdayandı Bu ıhuyaa dur yan msanlann sayısı da az değıl Islam cliııi dışlanıyor • Baştarafi 1. Sayfada talebındebulunduklannı soyledı Turk cumhunyetlenne bugune kadar 320 bın Kuran-ı Kenm'm dağıtîldıgını belırten Yılmaz. basımı tamamlanan 500 bın adet Kuran-ı Kenm-ın de en kısa za- manda gondenleceğını soyledı Yılmaz Turk cumhunyet'e- nnden oğrenım ıçın gelen 600 oğ- rencıye de Turkıye'de Dıyanet Vakfı tarafından 500 er bın hra burs venldîğıru bıldırdı Toplantıya katılan Turk cum- KDVzammı • Baştarafi I. Sayfada rak yuzde 8'e çıkmasıyla pe>- nınn fıyatı 67 bın 245 iıraya odenecek KDV de 4 bın 981 üra- >a çıkacak Turkıye Bakkallar ve Bayıler Federas>onu Başkanı Bendevi Palandöken. hukumetın son KDV zammını "ateşle oynama- ya" benzeterek. temel mallarda yapılan KDV artışının enflasyo- nu korukleyeceğını soyledı Bak- kalıye urunlen arasındakı değışık KDV oranlannı da eleştiren Pa- landoken "Örneğin şampuan lüksmal savılarak vuzde 23 KDV alınıyor Şampuan bugun herkesın kullandığı bir unın. bunu luks ka- bul etmek doğru değıl. Tıraş krem- len bile luks kabul edilivor. Tıraş kremindekı KD\ de şimdi vuzdc 20'den 23'e çıktı. \ ani adam tıraş obnavacak mı. bunun neresi luks" dıye konuştu taşımadan, memleket meseleleri üzerinde dostça sohbet ettik" dedı Goruşmelenn bır uzlaşma arayışına yonelık olmadıgmı söyleyen Yılmaz. "Görüşalış\e- rişinde bulunduk, kaygılarımızı dile getirdik. Ben de düşünceleri- mi dile getirdim" dıye konuşıu Yılmaz, gazetecılenn. "DYP milletv ekilleri parti içi ka> gılan- nı mı dile getirdilerT^ sorusuna, "Partüçi meselelere girmeden devlet meselelerini konuştuk" yanıtını verdı Yıbnaz, mılletve- kıllennın kendısmden bır talebı olup olmadığı yolundakı soru- ya da. "Talep deneeek somut birşey yok. Sadece göruş alışve- rişiydi" şeklınde kdrşılık verdı Saıt Kemal Mimaroğlu, go- ruşmeden avnlırken, "Sajın Yılmaz benim öğrencimdir. Gö- rüşmemizde siyaset konuşulma- dı" dedı Yılmaz'la goruşme ıçın oncekı gun İstanbul Mıllet- vekılı Cavit Kavak aracılığıvla randevu alan Coşkun Kırca 15 dakıka süren göruşmesınden sonra, herhangı bır mısyonla gelmedığını belirterek, "Mesut Bev uzun yıllardır dostumdur. İç ve dış konularla terör gibi, aklı- nıza geiebilecek her türlıi konu- yu göruştuk" dedı Kırca, gaze- tecılenn DVP'den ıstıfa edıp elmcyeceğını sorması uzenne, "Hayır. Neden istifa edeyün?" yanıtını verdı Elazığ Mılletve- kılı Ahmet Kuçükel de, göruş- meden sonra, Yılmaz'ın eskı bır dostu olduğunu ve sık sık go- ruştuklenra soyledı Küçükel, goruşmenın sıyası bır yönu bu- lunmddığını belırterek, "Sayın VJmaz check-up yaptırmak isti- vor. Bu konuda görüştûk" dedı hunyetlen temsılcılen de ulkelen ne daha çok camı, ımam hatıp b selen ıle ılahıyat fakultelen yapı lmasını ıstedıler ve hacca gıdıd gelmede yaşadıklan sıkıntıları anlattılar ] Bu arada, Dıyanet îşlen Baş- kanbğı'nca duzenlenen " 1 . Dfa| Şûraan nda ele ahnan "irşad" ko« nusu tartışmalara sahne olurken^ çeşıtlı unıversıtelerde gorev yai pan oğretım görevlılen. ırşad hız-| metı verenlenn halkı yanlış vq eksık bılgılendırdığı konusund^ aynı görüşü paylaştılar Sendıkalardan gelen tepkılerd^ de hukumet "sabit gelirlileri ez* mekle" suçlandı Hak-Iş Konfe» derasyonu ndan yapılan acıklaf mada ucretblenn KDV, gebr vert gısı adı altında odedığı \ergilenn devletın topladığı tum vergıler ıçınde yuzde 65'bk bır paya sahı^ olduğuna dıkkat çekılerek "Bijf hükumet, detlet savurganlığınış yol açtığı butçe açıklarını kapat- mak için sabit gelırli vatandaşın boğazına bu kadar sarılmaz. denıldı Turk-Iş Konfederasyo1 nuna bağlı Harb-!ş Sendikaa Başkanı İzzet Çetin de hukümetî kaçakçılardan alamadığı veı- gının faturasmı yoksul halka çi- îcarmakla suçladı istanbul Tabıp Odası yetkıble^ n de sağbk hızmetlennden ab- nan KDV nın yuzde 15"e çıkan- Imasının "halkın sağlığıvla alay etmek" anlamına geldığını saç- \undular KDV zamlan sanayç- cılen de ısyan ettırdı Sanayıcıler son zamlarla kaçakçılara pnm venldığını ve vergısını kaçırabj- lenlerle kaçıramayanlar arasf- ndakı haksız rekabetın koruklen^ dığını savundular AEGvetkılıleJ- nndenOrhan Ivüer. "Buoranlara isyan etmemek mumkun değıl" dı>- verek bu kadar yuksek oranfc KDV'nm, "Vergi kaçıranlarj .•neşru müdafaa > apan insanlar dtf- rumuna sokacağı" uvansında bu- lundu KDV zamlan bazı urünler re hemen yansıtıbrken bazı fır^ malar fıyat farklannı urünlenne vansıtmayacakldnnı duyurdıılar Esad,Çiller'iıi elçisini bekletiyor ANKARA (Cumhuriyet Bu4 rosu) - Sunye Cumhurbdşkam Hafız Esad. Başbakan Tans^ Çiller'ın Başdanışmanı Buyû; kelçı Volkan V ural ı Şam'da bekletiyor • Şam'dakı Turk heyetıne yai kın kaynaklar, Sunye'de gü* venbk nedenıyle Esad'ın rande. vulannı son ana kadar habef vermedığıne dıkkat çekerel? "kasıt ounadığını" savunuyorî lar Kaynaklar. Buyukelçı Vu» ral başkanhğmdakı Turk heye* tının henuz hıçbır yetkılı ılf goruşemedığını bıldmyorlaıj Öcalan kaçtı İstıhbarat bınmlenne ulaşan bılgılere gore PKK lıden Abduk lah Öcalan, Türk heyetınıri Şam zıyaretmden yaklaşık bır hafta once Şunye'yı terk etu. Yetkılıler, Öcalan'ın, Sunyfr makamlanrun ısteğı uzenne, Turk heyetının zjyaretındea once Lubnan'd geçtığını one surduler