Katalog

21 KASIM 1993 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER ABD'ye Rusya uyansı • W ASHLNGTON (AA) - ABD'nin en etkili araştırma kuruluşlanndan biri olan Heritage Foundaüon"un hazırladığı bir raporda, Rusya'nın Türkıye, Avrupa ve Ortadoğu ıçin yeniden tehdıt oluşturacak bır asken güç olarak ortaya çıkmasının önlenmesi istendi Raporda "ABD, Kafkaslar'da Hıristiyan-Müslüman savaşının tırmanmasını, bütün taraflarla, özelkkle Türkiye ve Rusya ıle diyaloğu koruyarak ve ışbırliğini gehştirerek önleyebilir" denildı. Çin'de yangın: 81ÖIÜ • DtşHaberierServisi- Çın'in gûneyındeki bir oyuncak fabrikasında önceki gün çıkan yangında 81 kişı öldü, 50 kişi de yaralandı. Hong Kong'un 50 kilometre kuzeydoğusundakı oyuncak fabnkasında çalışan işçilenn çoğunluğunun kadın olduğu bıldinldi. Yangında fazlacan kaybının olmasına neden olarak. hırsızlığın önlenebilmesi amacıyla bütün kapılann kılıtlı olması gösterildi Kravçukgeri adımattı •KİEV(AA)-Ukrayna Devlet Başkanı Leonid Kravçuk. ülkesinin nükleer sılahlardan tamamen vazgeçmesı gercktığini söyledi. Kravçuk Ukrayna'run stratejık füze başlıklannın denetimiru tam olarak elınde bulundurmadığını ve ülkesinin bu sılahlardan vazgeçmekten başka çaresı olmadığıru söyledi. Kravçuk şöyle konuştu: "Ukrayna'nın gerçekçı hareket etmesini istiyorum. Bu silahlar bir mirasın arta kalan parçalan Bunlan biz üretmedik ve tam bır nükleer devreye sahip değılız. Tamamen kontrol akında tutamadığımızbu sılahlardan kurtulmalıyız." Rus gazeteleri yayımlanamadı • MOSKOYA(AA)- Rusyada hukümet tarafından desteklenen baa gazetelerin yayını, basımevine zamanında gereklı kaynaklar aktanlamadığı ıçin gcçici olarak durduruldu. Basımı geçici olarak durdurulan gazeteler arasında liberal Komsomolskaya Pravda, hükümetin yan resmi yayın organı Rossiskaya Gazeta ve komünist Pravda yer alıyor. Libya tavır •ITUNUS (AA) - Lıbya hükümeü, Lockerbie facıasına neden olduğu ıddıa edilen ıki Lıbyah'nın, ABD ya da İngılız hakimler tarafından yargılanmasını kabul etti. Eski Malta Büyükelçisı John Buontempo, Libya'nın bu karanna karşın mahkemenin Malta gjbi tarafsız bır ülkede yapılmasını istıdığini belırtti. Buontempo, bu karann Dışışlen Bakanı Omerel Muntasırile Malta'nın Libya Büyükelçisı Abdül el Obeıdi arasında Trablus'ta bu hafta gerçekJeşen görüşmelerden sonra abndığını beürttı. 500 Iraklı KuveyTe girdi • Drç Haberier Servisi - 500 ile600kadarlrakb,dün Kuveyt anınnı geçerek protesto gösteria düzenledi. Yaklaşık 90 dakika süren eylemde Iraklı sivıller Kuveyt anınnda hendek kazılmasıru protesto ettiler. Çoğunluğunu kadın veçocuklann oluşturduğu göstericiler, eylem sırasında Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyın'm portreleriyle ile Irak bayraklannı taşıdılar. Sınırda çahşan ışcilere engel olmak isteyen göstericiler daha sonra olay çıkarmadan gen döndüler. Iraklı sivıller, bununla bırhkte bu hafta içinde Kuveyt sınınnda ikınci kez gösteri düzenlemiş oldu. SriLanka'da çatişma • COLOMBO(AA)-Sri Lanka'da, ülkenın kuzeyinde bağımsız bir devlet kurmak amacıyla hükumete karşı savaşan Tamil gerillalan, gecen hafta Pooneryn hava ve kara üssüne düzenledıkleri saldında, binden fazla hükümet askenni öldürdüklennı öne surdüler Ülkede korsan yayın yapan, Tamıl genllalanna bağlı Ltte radyosunda dün yayımlanan birhaberde, saldın sırasında Tamıl saflanndan da büyük kayıp venldıği kaydedildı, ancak sayı konusunda aynntılı bılgı verilmedı Çatışmalar, konvoylann yola çıkmasını engelliyor Bosna'dayardıma izîn var, geçit yok Barış Gücü askerteri, Borovica köyündeki evinin önünde \nrulan Hınat'ın soğuktan donan eesedini inceliyoriar. Dış Haberier Servisi - Savaş ve açlığın pençesınde ikina kışına haarlanan Bosna Hersek'te kış süresi boyunca karadan dü- zenli bir yardım akışının sağlanması soru- nu hala bir çözüme bağlanamadı. Duru- mun, bu kışı tamamen dış yardıma bağlı olarak geçıımek zorunda oîan Bosnalılar arasında endışe yaratüğı bildıriliyor. İsvıçre'nın Cenevre kentinde bir araya gelen Bosnab savaşan taraflann liderleri- nın perşembe günu aldıklan "insani yardım konvoylarının serbest geçişine koşuisuz ola- rak izin verilmesi" karanna rağmen kon- voylann kullandığı yollann hala kapalı olduğu bildınldı. Bosna Hersek Başbakanı Haris Silajdziç ve Bosnalı Hırvat lider Ma- te Boban, komutanlanna çağnda buluna- rak karara uymalannı ıstedıler. Boban, toplama kamplannın kapatılması konu- sunda da anlaşmaya vardıklannı açıkladı. Birieşmış Milletler(BM) Genel Sekreteri Butros GaK de Bosna'ya yardım konvoyla- nrun yeniden başlamasını onayladığını açıkladı.Gaü adına açıklamayı yapan siya- si danışmanlanndan Alvaro De Sato, yar- dım konvoylarının fiili olarak ne zaman başlayacağı sorusu üzerine "Bu, koşullara bağlı. Yardım komovlarının kullandığı üç yoldan ikisi üzerinde çatışmalar detam edi- yor" dedı. Bosna Hersek"in iç kesimlerine yardım taşıyan konvoylann faaliyetleri, 26 ekimde Danimarkalı bır süriicünün öldürülmesi üzerine durdurulmuştu. Saraybosna havaalanı kapandı Bosna'da yoğun kar yağışı altında kalan Saraybosna havaalanı dün trafığe kapan- dı. BM Banş Gücü yetkilileri, havaalarunı bugün traflğe açmayı umduklannı belirtti- ler. Yoğun kar >ağışı nedeniyle kış boyun- ca havadan yardım çalışmalannın sık sık aksayacağmı haürlatan yetkılıler, karadan yardım yollannın açılması çalışmalanna hız verilmesini ıstediler. Bosnalı yetkililer ve BM uzmanlan, dü- zenli bir yardım akışının sağlanması icin "askeri göç kuUanılmasmdafl başka çare oJ- madığını" behrtıyorlar. Bosna Dışişleri Müsteşan Süleyman Sul- jiç, Cenevre anlaşmasının hemen yüriirlü- ğe gırmesi gerektığıni belırterek "İnsani yardım koridorları için askeri koruma isti- yonız" dedi. İnsani yardım konvoylanmn serbest geçişinin gerçekte bır güven sorunu olduğunu ifade eden Suljiç, "Şîındiye ka- dar Sırplar ve HırvaÜara güvenmedik. Ama guvenroek istiyonız" dedi. Kitksel ölümler kapıda Bu arada kasım ayında başlayan kar ya- ğışı ve don ıle bırlıkte Bosna'nın orta ke- sımlennde soğuk, açlık ve ilaçsızlıktan ölümlenn kapıda olduğu bıldinliyor. Bu yıl Bosnalılann kış için yıyecek. yakıt ya da ilaç depolayamadıklanna dikkat çekilerek bu durumda Bosna'da İkina Dünya Sa- vaşı'ndan bu yana görülen en büyük fela- keün yaşanacağı kaygısı dıle getiribyor. Başkent Saraybosna'da petrol stoklan- nın savaş öncesı düzeym yüzde 10'u dolayı- na indıği belirtıliyor. Halkın büyük bir çoğunluğunun kötü beslenme sonucu kan- sızük ve bağışıklık sısteminın çökmesı so- runuyla karşı karşıya olduğu bıldiribyor. Gürcistan, saldımıazlıkpaktıönerdi• Gürcistan Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze, Türkiye ile ülkesi arasında imzalanacak bir saldırmazlık paktının, bölgenin istikran açısından çok önemli bir adım olacağını söyledi. Gürcıstan lıden. bu belgenin, Türkiye'- ye yapması beklenen zıyaret sırasında ımzalanabıleceğıni söyledi. Dış Haberier Servisi - Gurcıstan Dev- let Başkanı Eduard Şevardnadze. Türki- ye ıle ulkesı arasında bır saldırmazlık paktı ımzalanmasını önerdi. Anadolu Ajansı'nın Gürcıstan Haber Ajansfna dayanarak bıldirdığine göre Türkıye'nın Tiflıs Temsilası Ali Rıza Demirel"ı önceki gün kabul ederek bır süre görüşen Gürcistan Devlet Başkanı Şevardnadze. Türkıye ıle Gürcıstan ara- sında saldırmazlık pakü ımzalanması- nın. bölgenin istikran açısından çok önemb bir adım olacağını vurguladı. Rusya'nın telkini mi? Cumhunyet Ankara Bürosu'nun ha- benne göre Dışişleri Bakanbğı yetkilile- n. Gürcistan"ın bu yöndeki önerisinın henüz kendilerine ulaşmadığını bildirir- ken sıyaset bıbmcıler, böyle bır ıkili an- laşma için erken olduğu yorumunu >aptılar. Gazi Üniversıtesi Uluslararası İüşki- ler Bölümü'nden Prof. Yûksel tnan, Rusya'nın Kafkasya'da nüfuz sağlama pobtıkalanna karşı gelebilecek eleşün- len önlemek amacıyla Gürastan'a Tür- kıye ıle bir saldırmazlık pakü yapması telkınınde bulunmuş olabileceğı değer- lendırmesını yaptı. Türkıye ıle Gürcıstan arasında geçen yıl bir dostluk ve ışbırbğj anlaşması ım- zalanmıştı. İmzalanması öngörülen sal- dırmazbk paktı da bu anlaşmavı ta- mamlayıcı nıtelıkte olarak değerlendın- liyor. Ancak Profesör Yüksel İnan. bu konuda şu değerlendırmeyı yaptı "Türkiye ile Gürcistan arasında bir so- runyok. Dolayısıvla Kafkasya'da sorun- lara bölgesel bir çözüm bulunmadan böy- le bir ikili anlaşma için erken." Esas sorunun Kafkasya'da Ermenıs- lan ve Azerbaycan arasındaki sorun- ların Türkiye'ye olan yansımalan oldu- ğunu anımsatan Prof. İnan, Gürcıstan ıle böyle bır anlaşmanın yapılması önce- sınde Ermenıstan'Ia sorunlann çözü- müne oncelık venlmesı gerektığinı söy- ledi. İnan. şöyle dedı : "Ruslar Kafkas- ya'daki hegemonyacı politikalarını gü- \ence altına almak istiyorlar. Bölgedeki sertleşme politikalarına karşı Türkiye ve Gürcistan arasında imzalanabilecek bir saldırmazlık paktıyla Türkiye'yi bölge- deki sorunlann dtşarısında bırakmak is- tiyorlar. Özetle, Rusya bunu dış eleştiri- leiri deönleyecek bir yol olarak göriiyor." ORDU UYARDI IsraiPde içsavaş çıkabilir Dış Haberier Servisi - İsrail ordusu, FKÖ ile 13 eylülde Fibstinlilere özerklik tanıyan anlaşmanın imzalanmasın- dan sonra ordu ile İsrailli SIMI- ler arasında ıç sa\aşın çıkabi- lecegı konusunda hükümetı uyardı Haaretz gazetesınde yayım- lanan asken yetkililer ıle aka- demısyenlerin ortaklaşa ha- zırladıklan belgeye gore FKÖ-İsrail arasında ımzala- nan anlaşmanın "İsrail'de bü- yük bir karmaşav a > ol açabile- ceği ve kanunlann ihlaline ne- den olabileceği" bebrtıldi. FKÖ-İsraıl anlaşması. İs- rail'ın Gazze Şeridı ile Batı Şe- ria'nın Enha kentındekı as- kerlerini 13 aralıktan ıtibaren çekmeye başlaması ve ışlemle- nn en geç mart ayında ta- mamlanmasını öngörüyor. Belgede aynca özerklik an- laşmasının. uJusal bib'nçileas- kerlenn davraruşlannda olu- şabılecek psıkolojik yansı- malanndan kaynaklı "drama- tik dönüjümlere"' neden olabi- leceğı belırtıldı. İsrail'de bundan sonra "hü- kümetin otoritesine karşı çıkış, kanunlara uyraama, isyan ve şiddet gösterilerinde" bü>ük artış olabileceğı konusunda hükümet uyanldı. Batı Belfast'taki bir okulda kız öğrenciler Kuzey İrlanda'da banşın sağlanması için dua ediyorlar.(Fotoğraf:REUTER) Kuzeyîrlanda'daçözümekamuoyuengeli EDtPEMtLÖYMEN LONDRA - İrlanda ve İngiltere başba- kanlan Kuzey İrlanda konusunuelealmak üzere 3 aralıİcta Dublın'de bir araya geli- yorlar Her ıkı başbakan da soruna kalıcı ve adıl bir çozüm bulunması gerektığı ko- nusunda görüş birlıği ıçındeler Ancak İrlanda Başbakanı Albert Reynolds'ın önünde bır engel var İrlanda kamuoyu bu konuda hükümetten farklı duşünüyor. Kuzey İrlanda konusu İrlanda kamuo- >unu bölen bir konu. İrlanda Anayasası"- nın 2 ye 3. maddelen. ülkenin kuzeyindekı 6 ıbn İngiltere yönetımınde kalmasına rıza göstenyor. ancak bu ıllenn İrlanda'nın aynlmaz parcası olduğunu, ılende bu ille- nn İrlanda ıle birleşmesinin gerektığinı vurguluyor. 1937 yılında kabul edilen ana- yasa, halkoyuna da sunulmuş ve İrlanda halkı anayasanm bu maddelerini kabul et- mişti Anayasa uyannca, Dublin'de hazı- rlanan yasalargeçia bir süre için kuzeydekı 6 ılde. yani Kuzey İrlanda olarak bilinen yörede uygulanmıyor İrlanda'da anayasanın bu maddesinden vazgeçılmesi yönünde bır kamuoyu oluş- ma>a başladığı bılınıyor. Hükümet çe\re- len ise tam aksine İngıltere'nin Kuzey İrlanda'dan vazgeçmeyı düşünmesi gerek- tiğnı savunuyor. İki başbakanın soruna çözüm yollan aradıklan bir aşamada, İrlanda Anaya- şası'nın 2. ve 3 maddelerine ılışkın olarak İrlanda hükümeti tarafından hazırlandığı anlaşılan bır belge, "Irish Press" adlı gaze- teye sızdınldı Belgede. İrlanda'nın bır bü- tün olduğu ve bu gerçeğin tartışmasız ka- bul edılmesının zamanı geldiğı vurgulanı- yor. Hükümetin gorüşlenni yansıtan böyle bir belgenin basına sızdınlması. ıki başba- kan arasında beklenen doruk toplantısını kundaklama nıyetı taşıyor. Kuzey İrlanda'dakı Katolık azınlık ve Protestan çoğunluğu temsıl etüklenni ilen süren bırbınne duşman mibs gruplar da ıkı lidenn banş ataklannın önündekı bir dığcr engel. YUNAMSTAN Atina'daKıbns politikasınatepki ATtNA (AA) - Yunanıstan ile Kıbns Rum Yöneümı ara- sında vanlan, Kıbns'ın Yunan savunma sahasına dahıl edil- mesine ilişkin anlaşmaya Ati- na'da ilk tepkiler gelmeye baş- ladı. Yunan yönetimınin yeni sa- vunma doktnni Atina'da ge- nelde mıllıyetci duygulan ok- şayan bır memnunıyet yarat- makla birlıkte, bu değışımden kaygı duyan çevrelerin de bu- lunması dikkat çekiyor. *Simera' gazetesinde dün ya- yımlanan bir yorumda, Kıbns Rum Yöneümi ıle Yunanıstan arasında vanlan mutabakatın. Yunan hükümeti ve Rum kesı- minin 'güçsüz bir konfederas- yon' adı alünda 'çifte Enosk'e yöneldikleri izlenımı verdığı belirtildi. Söz konusu mutaba- katın gerek Yunanistan Baş- bakanı Andreas Papandreu ge- rekse Rum lider Glafkos Kleri- des'e iç tüketim için iyi malze- me sağladığmı vurgulayan Sı- mera gazetesı, "Kıbrıs'ta yoğun elestiriler alan Klerides, Atina ziyaretiyle yükünün bir bölü- münü Yunanistan'a bırakmayı başardı" ifadesini kullandı. Gazetedeki yorumda. ortak savunma bölgesı doktrini ile ıl- gili mutabakatın psikolojik ne- denlerle sağlandığı ve gerçekçi- lıkten uzak olduğu da vurgu- landı. Haftahk Politika Themata dergisinde yavımlanan 'Hepi- miz mutabık mıvız?' başlıkb bir haberde ise Kıbns gıbi Yuna- nistan ıçin çok önemü bır millı konuda Başbakan Papand- reu'nun köklü bır yön değışik- lığı yapmadan önce konuyu parlamentoya getirmesi ve Yu- nan siyası parti bderlennın gö- ruşlerinı alması gerektiğı belir- tildi Ankara'ya suçlama Yunanıstan hükümeti, Kıb- ns görüşmelerinin bir kez daha çıkmaza gırmesinin sorumlu- sunun Türkiye olduğunu iddia ederek Adanın mevcut statü- kosunda meydana gelecek ola- sı bır değışıkliğin savaş nedeni savacağını tekrarladı. Yunanıstan Dışişleri Bakan- lığı'ndan dün yapılan açıkla- mada. Türk yetkıblenn 'Kıb- ns'ın Yunan savunma sahasına dahil edilmesinin toplumlar ara- sı görüşmelere olumsuz etki ya- pacağma' ılışkin yorumlan da iki yüzlülük' olarak nitelen- dırildı. ABD-ÇEV Pekin'e insan haklaııkoşuluSEATTLE (AA) - Asya- Pa- sifık Ekonomik Işbirlığı Fo- rumu'na (APEC) katılmak üzere Seattle'de bulunan ABD Başkanı Bill Clinton, Çin Dev- let Başkanı Jiang Zemin ile gö- rüştü. Clinton. iki ülke ara- sında yapıcı ve normal ilişkile- rin kurulabılmesi için Çın'in ınsan haklan konusunda iler- leme kaydetmesı gerektiğmı söyledi. Clinton, ABD ile Çın arasın- da beş yıl aradan sonra ılk kez gerçekleşen üst düzey görüş- meden sonra düzenlediği basın SON BESTESI " YAAAAHA KEYBOARD sonbahar kampanyas/ndc} çok uygun koşullar sizleri bekliyc Hemen alın, lcolcryca ödeyin, içinizdelci müzisyeni lceşfedir.rl 8 0 . 0 0 0 t a k s i t l e YAMAHA >Mk ifln bbi v>r btanbul Tel (212) 231 27 52 hmir Tel 1232) 421 44 04 - 05 Ankara Tel (312) 440 92 41 - 42 | Adana Tel (322) 453 07 75 •mMin Tel (362) 431 14 36 I Al>t»ly. Tel (242) 248 33 79 loplantısında. amaçlannın Çin ile ıhşkılennı daha yapıcı bir yola sokmak olduğunu söyle- di Clinton, görüşmede Zemin ıle ınsan haklan, nükleer silah- lann yayılmasmın önlenmesi ve iki ülke arasındaki ticaret konulannı ele aldıklannı be- lirttı. Clinton, Zemin"e. Çin'in ti- carette öncebklı ülke statüsü- nün yenilenmesı için VVashing- ton'un ınsan haklan konusun- da baa ilerlemeler görmek is- tedığını söyledığini bildirdi. ABD Başkanı. görüşmede ay- nca Kızılhaç görevlilerinin ül- kedeki cezaevlerine girmeleri sıyasi tutuklulann serbest bıra- kılması ve Tıbet ile bır diyalo- ğun kurulması gibı konulara değındiğını ıfade etti. Çin'in de ABD. Japonya ve Güney Kore gibi Kuzey Ko- re'nin nükleer güç olması ko- nusunda endişeleri olduğunu söyleyen Clinton "Onlar da Kuzey Kore'nin nükleer bir güç olmasını istemiyorlar. Birlikte çalıştığımız takdirde, kuvvetli bir güvenlik gücü olacağız ve ekonomik ilerleme kaydedece- ğiz" dedi. ABD Dışişleri Bakanı War- ren Christopber ise görüşmcyle ilgili bilgi venrken insan hakla- n, tican engeller, teknoloji satı- şt ya da Tibet'e kanş tutumu konulannda Çin'in herhangi Jjir taahhütte bulunmadığını bildirdi. Jiang Zemin ise görüşmeler konusunda bir yorum yapma- dı.