Katalog

SAYFA CUMHURIYET 5EKİM1993SALI 10 EKONOMI PARARAPORU BORSA YHULERİ Endeksler Bıleşık Malı Sanayı önceki 15952 56 17080 23 1624126 Işlem hacmı(öncekı) Işlem mıktarı(öncekı) Dünkü 16243 08 1756323 16465 42 FaritÇ/.) 182 2 82 138 1940824191575 259140 753 4 BORSA 4BdMim X I Adana Ç mento (A) 002 AcianaÇ mento (C) MlaBtMl M4lMİtflCM •HIMMsfl 008 Akçımento IMtta (HIMşMM OHAIaftoHoMmg 012AlarkoSanay* 013 Altınyunus Çeşme •MMlMMHriı 015Allınyitdız 016Arçelk H7«nfcM 0-!8AîlanO"Wilo 019Aygaz O2OBa01aş 021Banvıt MfMMMk 023BırlıkTutun 024 Boiu Çtmemo 02SBr!S« •ttMFtMB K7taMMtiPHMi «aCMIHH 029Çımentaş OSOÇımsa 031CukurovaEMklnk (KftaMrt 033 0eni2 Cam OMOenmod MtMlM 036 Drtaş Doğan tfJtttnm 038Dokta$ MMt|MMM>| 040DuranOfset •41 Ecncaa* Taana 043Edıplp<ık OMEoeBraaiık MMpMhM MIEfttttn 047E9eSeram* M»f>WII 049EnkaHoUlıng 050ErcıyasB»aalık M1 fnMIHifC*S MtBttM 053 Fenrş Afumınyum •MRMaMM 0S5Genlaş 056Gma N7(MolM» 058Qood-rear M(ft*«M«1 060GutxeFaörıkaları 061 Guney Bıracıiık MIMMf 063HalkalıKonut M4Mn-trtt«BataM 065lktısatFınam MUMrMı 067 tntema 068T IsBBedellı MITkjlMMft 070 Izm r Demır Çetık mlnaa 072 Kartonsan 073 Kav Hinifi 075 Keçez Elektnk MhMMMHfl CTtacfctM) 078 Koç Yaönm tTtlaııtkaMi •MtariMB MiUrta 0B2Koruma MtUytif ••« uatrı fram OBSluksKadıte M7itMiC»Mi MIM 089Marehall 090MedyaHoldıri4 OSIMensucalSantral HtMMaf OBGMıgros (MMHltl MlnMlnM • V M M M I M M B M MHIMl MH1M IMHItlÇkMtl MiMMftM inaa*a 103Otosan lO4Parsan 105 Peg Profı lo IHMMi ll7MntaMTBtB I M M H I IHPBVEMnB iMltarMı 111ta*r(l 11IMMMM iMMjta IHharti 115Rabak 116RAKS ii7Sab«hYayıncıi* HBSantralHotdmj 119Sarfcuysan ittates IDMkB 122 Soomez Fılament IHtalMtraM lMlaMprti 125TatKonserve 126TrakyaCam 127 Turk Dem r Dökum IHTMtMM IHTBMMBMI INTtfMf 1«11«BM IIZT fivHHtakHi m i M l m h t n 134 T IşBKurucu iMTinma 136T işBankası(A) 137T Iş Bankası (B) IMTtıtatMlC) IMI tBmmi^m i40To(a$Olomob(lFat) 14iTo(a$OkıTcaret 142ToprakKa$t 149 ÎPHMİrt M««k| 144TMInmiCM 14STMBMM ıunjn 14'Tu r kTuix>«-g I4« Tra Mnkütt 14«TI»n| 150Tutunbank IfihfiÇtaM 152UşakSeramık mttumrm 1(4 Hna IMIMtfFtaMHIBk* iMTaat ii7Twına«Mt*B IMTİM 8-200 1975 1JM 4.4M 17JM İ U M 7JM 17 000 17JM f U M 1*00 42 000 4800 U M 21000 15 750 U M 19 000 9400 7700 14 000 U M 2000 3400 14 000 4JM U M 14JM 56000 32500 12500 U M 7000 11750 U M 18 500 U M 15.500 B M 5.6O0 U M fl-200 4.500 44 0O0 II 7M M M 16.750 MM 11000 23500 4JN U M 6700 MM HOOO 13750 4JM 6250 MM 6000 19250 U M 4150000 U M 12250 U M 3650 10 200 I M M 1925 11JM 12.250 4950 İ U M 13.000 İ U M Z4JM 29000 1MJM İ U M M N 2000 U M I.7M 4150 t.4M İ U M 7JM 12 750 9800 950 MM 125 «00 M J N L4M 40500 U M 4JM ıım İ U M u»İ.7N 62 000 2150 3 5 X U M 17M a J M U M 1t7M 4JM İ U M U 7 İ um 1 100 6.800 4.450 1000 19 750 L7M M M 32000 un M N 18000 6.400 16000 U M U M U M 1JM İ U M I.7M 600X000 tltM 1040000 50500 I1JM U M 57 000 57 000 6000 L2M U M 112M 4SM 16000 1 I M 11JEM 3.500 İ U M 5000 U M M N I.7N 7JN *MI U N 7600 1 300 1J71 4JM 17J M İ U M 74M 16500 I7JM n j M 7900 40 500 0 U M 20 500 15500 U M 0 9200 7400 14 000 U M 2000 1150 11250 4.1M «.IN 14JN 53 000 29 000 11 750 U N 7000 0 M M 8000 U M 14500 rtJM 5100 U M 8a» 0 43 000 11 7M 14M 16000 U N 12.250 22 500 4£M U H 6700 U N 10 750 13.000 4.1H 16250 U N 5 80C 18 750 U M 0 U M 12 000 um 1450 9600 I U H 875 H J N 11750 4800 İ U M 12000 11JM MJM 27 500 1MJM I U H un 0 U H U H 0 U H I U H 7.4H 12 750 0 0 L7M 125 000 4 U M U H 39 500 U H 4.7N 7JIM İ U M U H U M 60000 2 Ü » 3300 U M 17H İ U M U M I U H 4.78» H.HI U M 4.4H 0 6300 4050 0 19 000 L7H U H 31 000 U H U H 16500 6000 15500 U H U H U H I J H 1L7H ZJM 0 U H 0 46 000 I U H Z.7H S5.0O0 57 000 0 U H U H I U H 4JM 15000 1I.7M İ U M 3400 L7M 4800 L7H L171 U M 7.2H U H U H 8.200 1975 un 4JM İ U M 11JM 7JH 16.50C I U H tum 8.400 43 000 0 U H 22 000 6000 U H 0 9500 7800 14000 117M 2000 3400 13750 4JH U M İ U M 55 000 31J0O 12 500 U N 7 IX 0 um 18.250 U H 15 500 M J H 5.200 U H 8.200 0 44 500 İ U M I.7M 6500 S.7H 12750 24 5O0 47H U H 6700 U H 12 250 11000 4JH 16500 U H 6 000 19250 U H 0 un 12500 un 3650 10 5 X 11JH 1975 11JH 1220 5000 I U H 13 000 11.H» 27JH 29 500 17I.IH UJM um 0 un U H 0 un İ U M 77H 13000 0 0 U H 125 0 X « U H un 40 500 u a un 7JH M.7M ua 4JH 62 000 2 150 3500 u n I J H H J H M H I U H U H tlJM U H 4.4H 0 6.600 4450 0 19 750 U H U M 31000 U M U N 17 750 6400 16 000 U N un I U H U H 11 M* U H 0 11JH 0 50 500 İ U M U M 57 000 58.000 0 1 4 » İ.4M 1Z.7M 4.4M 15.750 1I.7M I U H 3 500 I U H 5.200 U H U H «.IM 7JH M N U N 6 IX 1975 U N 4JM I U H 11JH 7JH 16500 17 7H M J H 8400 41000 0 un 21 000 15 750 un 0 9.300 7 600 14 000 1L7H 2 0 X 3300 13 750 4JH U H İ U M 55.000 3'500 12 500 17M 7000 0 U H 18 000 U H 5500 MJM 5 IX U H 8 IX 0 43 500 I U H (.7H 16500 U H 12 500 23 500 u n U H 6.700 u n 11000 13 000 4JM 16-250 U H 5 900 19 000 U M 0 U H 1Z250 U H 1550 10 200 11.7M 1925 1IJM 12250 4 900 t U H •3000 11JH (7JH 28 500 17BJM 117M M M 0 U H 11H 0 un I U H 77M 12.750 0 0 U H 125 000 «un U H 40 500 U H 4JM 7JM H.7H U M 4JM 62 000 2150 3400 İ.IM i j n M J N M N I U H İ.1M İ 1 M U H 4.4H 0 6300 4350 0 19000 U M M M 31 0X U M u n 17 750 6400 16 000 U H 4JH I U H U H 11JH um a 11JM 0 49 50C 11JM U M 57 0O0 57X0 0 f «H M M 1L7M 4.4M 15X0 117H I U H 3400 I U H 5000 U H U H U H 7JH M H un 1387 844 3686 001 17UH 47Z.7H M.7M H7JM 5305 17J7JM «7JM 1 141400 208 520 6 M.4H 1507X0 746.405 Z.I4UH 0 409300 2929 400 5 0 X 7NJH 33X0 5528 138 57 319 nun 77.4H 11U4Z 407 000 20 572 2535^25 M J H 96000 0 11H17I 49 5X a « 193 •'03 L74UH 2000 1 flf HT 320 390 0 63 900 H M H «47 I N 881X0 1.417JN 15tt315 91X0 BJ17JM H M H 7000 14I.7H 295500 1 X 0 UtiJM 38 500 U M 265834 23000 44M41 0 7 U H 719010 I J H 386 000 8 814 000 M4UM 9903329 I7UK 625.537 519 510 u n 996325 •7J4» U4UH 1047 325 M.47* •MJH •77.1M 0 1JH.1M H7JH 0 1J4MH 7t7Mt 71.4M 1411X 0 0 i7.4aun 4 150 M J N M J N 505600 1JII1M İJMJM «MJM HU47 141JM K 2 H 60940 545 760 340 240 UMJ7İ H U H MJM M1UH) M4JH 11UM İ.7HJM 14U»7 «un 0 12S4 0 X 2299000 0 155 400 1JHJH H J H 7 X 0 1J1U7I H J H 370 800 991870 32 897 11I1JM 11UH 17HJM 147 4M HU14 M U H 0 H U H 25 1 195 380 UM.7H 1HJH 339 560 61045 0 «.7M4H UHJH H U M UHM 376 000 H J M 4HJK 12.0X JNJM 57 900 »4C.100 7J(711t M J M İJMJM 4JKM7 JM.747 8-042 1.941 U M 4.4t4 İ U M I U H 7JK 16500 17J17 tuvı 8197 41932 0 U M 21 105 15629 (.117 0 9.2*4 7 615 14 000 1UI7 2000 3.206 11622 4J1I un 14JI1 53576 30764 12 146 U R 7 067 0 U H 18061 U H 15.016 MJM 5150 •.171 8111 0 43261 ıtjiı U41 16186 uıı 12446 23 027 44H U 1 ( 6700 U H 11035 13000 4JP 16289 U H 5-926 18.943 um 0 H 4 t 12.140 U H 3560 10 066 İ U M 1938 11JT7 12079 4909 İ U M 1Z645 11JM H J M 2B.623 1MJ4* 11.711 u a 0 1447 M H 0 MM İ U M 7J7I 12 910 0 0 U M 125000 42.4*7 1 4 » 40082 L471 «JM 7717 H J H M M «JM 60910 2.134 3.419 U M 1JM M.17I M M 1U11 U4» (1171 M M 4.4M 0 6462 4^57 0 19J24 « 7 1 U H 31000 M M u i ( 17372 6J01 15858 U14 U14 U I I 1J44 ii.ni U H 0 I M M 0 48 935 11.İ14 t M 56 431 57 152 0 U M UZ4 1M7I 4Jİ1 15275 ILTM İ U M 1475 1U74 4998 (.1H tm U H 7J1I U74 un BORSA 1 dan dakika dakika NAKLEN YAYIN 09009911100 34 EMP11 plakalı arabamın ruhsatmı, nufuscuzdanımı, sağlık kamemı, evlenme cuzdanımı, çocuklanmın nufuscuzdanlan ıle sağlık kamelennı veeşımın sağlık karnesını kavbcttım Hukümsüzdür H4T1CESA1METONY4L1 Nüfus kâğıdı ve evlenme cuzdanımızı ka> bettık Geçersızdır KEZBAN-ŞÜKRU AŞUCUOGLÜ Ehlıyetımı kaybettım Hukümsüzdür MAHIRBAL Baııka kaynaklarıdövizeendekslendi• Dış krediyı daha çok özel sektor bankalan kullandı Dışfonlama özel sektör bankalannda yüzde 67 5'a vanrken, kamu bankalannda yüzde 16.7'dekaldı. Ekonomi Servisi - Bır zaman- lar her köşe başına şube açarak Türk Lırası avına çıkan ve mev- duat bankaalığı yapan banka- lanrruz, artık dö\^ endekslı bır kaynak yapısı ıçinde Son yıllarda u>gulanmakta olan kur polıtıkası, yoırtdışın- dan fonlamayı ön plana çıka- nnca bankalar da dışandan borç alarak yurt ıçınde Turk Lı- rası'na çevınp kullanmaya ,baş- ladılar Mevduatın uzenndekı dıs- ponıbılıte ve munzam karşılı- klann yükunden kaçan banka- lar, dovızle fonlama yapmaya bır kurtana gıbı sanldılar Dö- vız üzennden borçlanıp dövız üzennden kredı vermeye baş- ladılar Kâr dış fonlardan Bankacılık uzmanı Prof Scl- çıık Abaç, her yıl haariadığı "Bankalarımız" adlı kıtabı ya- yımladı 1992 yılı rakamlan uzennden tek tek banka ıncele- mesı yanında sektorun de değerlendınldığı kıtapta, ban- Ozsermaye kariılıgı (*) Sn92 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Sıra91 1 3 4 11 15 16 13 - 18 8 14 2 12 îö - SEKTÖR ORTALAMAS Sektör KÖRFEZ8ANK FINANSBANK CITfBANK GARANTİ DIŞBANK EGEBANK İNTERBANK BANK EK^RES TSK8 TEB DEMİR8ANK OSMANLI iKTÎSAT AKBANK EMLAKBANK 1992% 23364 - 10728 10257 8082 7224 6707 6653 6Z30 6187 5899 5486 53 59 4889 4565 41 31 49.27 1991% 19413 11388 95.19 6154 5253 5071 5413 " 38.85 7168 5316 13336 6350 6619 nm 5754 Sra92 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 23 30 S«91 S 7 6 17 20 5 25 19 23 - 21 24 27 26 22 Sektör HOIANTSE TÖTÖNBANK KOÇfiANK YAPI KREOi İS 8ANKASİ BNP-AK-DfiSDNER EXIMBANK TEKSTIIBANK ESBANK TOPRAKBANK TYT T0RK8ANK MARMARA BANK TKB ŞEKER8ANK 1992% 4116 3866 3592 3043 2642 2568 2473 2193 2105 1790 1551 1279 &30 &78 163 1991% 69 Î4 7227 «5 n 4336 2668 8980 1579 3078 2155 . 2513 2147 097 633 24 59 (*) Ozsırmausı IIMlmıhar TLnınuzerırukkıbankalar Bağınvnzdeneıımraporuvenlerınegöre kalann geçen yıl asıl kânnı dış fonlamayla sağladıklan belır- lendı Bankalann dışandan sağladıklan kredı TL cınsınden 58 7 tnlyon lıraya ulaştı Prof Abaç. Bankalarımız kı- tabında sektörle ılgılı şu bulgu- lara vardı Bmyüme iyi Turk ban- kaalık sektoru 1992 yılında yuzde 87'lık bır oranla son beş yılın en hızlı buyumesını kayde- derek 550 tnlyon lıralık bır ak- tıfe ulaştı Bılanço dışı ışlemler- dekı artış bılanço toplamından daha hızlı bır gelışme gosterdı ve 229 tnlvon lıravı buldu Lihit aktiflerde hw*U turttş Sektor bılançolanndakı en hızlı gehşmeyı lıkıt aktıflen göstenrken, Hazıne Bonosu ve Devlet Tahvılı ağırlıklı menkul kıymetler portföyunun kamu bankalanndakı ağırlığı yuzde 44 5'ten yüzde 50 2"ye yukseldı Bu oran geçen yıl özel banka- larda yuzde 50 9 dan yüzde 44 5'e genledı KrvtliUriU »an beş Ifiicn en düşük bilanço oj/t Sektor kredılennın lıkıt aktıflennden daha az art- masının sonucu olarak geçen yıl kredılenn toplam aktıfler ıçındekı payı 1990 yılına gore beş puan azalarak yüzde 41 8"e genledı Kamm bankalartnın nef taktpUM krtttUUri artmtşgSzûkAyor Sek- torun takıbe alınan kredılen 1992'de duşuk duzeyde artarak 7 8 tnlyon TL'ye karşılık aynldıktan sonra kalan takıp- rekı kredıler (net) ıse 3 2 tnlyon TL'ye yukseldı Ancak sektör rolelı kredılennın bu haflf artışın sebebı. kamu bankalan net takıptekı kredılennın 1992 - de hemen hemen değışmemış olmasından kaynaklandı Özel bankalar rolemlı kredılenne ayırdıklan karşılıklan arttı- nrken. kamu bankalan azalttı Tasamıflar azalı>or JOÖrU temifMts htxln arturken, taaarrvfmev- tiuutt reel olarak geri- Udi Sektor mevduatı 1989 yılından ben önemlı değışıklere sahneoldu 1992 yılı dovıztev- dıat hcsaplan açısmdan yıne artış sağlanılan bır yıl oldu 1990 yılında DTH'nm toplam mevduat ıçındekı payı yuzde 23 6 ıken bu oran 1992'de yuz- de 36 8'e yukseldı Sektor tasar- ruf mevduatlan. enflasyonun 10 puan gensınde artarak reel olarak azaldı Smrbemt mermaye ne- gutifdeğer ol«f« Sektorun oz sermayesındekı artış 1992 yılında yuzde 58 oramnda ger- çekleştı Buna karşıbk ıştırakte- kı artışlann yüzde 64, sabıt varlıklann yuzde 90 artması sektorun serbest sermayesının -4 5 tnlyon lıraya duşmesıne vol açtı Sektör kâmtdaki artış gerçeğl yansıtm*- ı/orSektorkân 1992de\uzde 107 artmakla bırlıkte, oz ser- maye kârlıbğı enflasyonun hay- lı gensınde kalmaya devam etü Kamu bankalan 1990 ve 1991'- de ozel bankalann yansı kadar kâr ederken, 1992'de ozel ban- kalannkının yuzde 85'ı kadar kâr ettı Ancak kamu banka- lannın açıkladıklan kâr rakam- lannın buyuk çoğunluğu ulus- lararası muhasebe ılkelenne gore hesaplanmış karlar değıl (Zıraat Bankası'nın kastedı- vor) Sektir kredl kaUtemi gerçeği yanattmıyor Sektör kârlılığı enflasyonun ge- nsınde yetersız karlılık sermaye erozyonuna yol açıyor Arap Türk Bank, MAN ve Çimento Toprak'tan çekiliyor Emlakbank'ın iştirak satışı Ekonomi Servisi - Turkıye Emlak Bankası, 3 ıştırakınde- kı hısselennı satışa çıkanyor Emlak Bankası'ndan yapılan açıklamada, Arap Türk Ban- kası. Man Kamyon ve 2 Çı- mento ve Toprak Sanayıi TAŞ'dekı hısselennı satışa çı- kardığı belırtıldı Ödenmiş sermayeler Emlak Bankası, toplam no- mınal sermayesı 150 mılyar lıra olan Arap Turk Bankasf- ndakı yüzde 15"hk hıssesını, sermayesı 560 mılyar olan Man Kamyon ve Otobus San AŞ'dekı yuzde 0 69'luk hıssesını ve ödenmiş sermaye- sı 1 tnlyon lıra olan Turkıye Çimento ve Toprak San TAŞ'dekı yuzde 0 004'luk hıssesını satışa çıkaracağını açıkladı Borsa haftaya yükselişlebaşladı ÇAPBAZKÜRLAB iMiuouua 16250 15454 114320 6 5760 5 8075 56630 18248 130 75 8 0756 14185 1589 50 105 65 13365 71000 3 7509 AvutrJİyı Dttan MnstipyaŞIH DaataarfcaKFfJM FkMarkkası FraKoFranjı tşMjti Ptntm svtçKnaı SVİÇFtFPMfl MyMLirttl JapMYni NoTVtçKptH SJmURI lEOfc SOR: SDR: 1 5165U0Mian 1 1672 MSI 14162 U I I 17343 84TL SERBEST DÖVİZ CfNSl ALIŞ SATIŞ ABODgları 12340 12375 Alman Markı 7570 7600 Isvıçre Frangı 8630 8680 Fransız Frangı 2155 2175 Hotlanda Florını 6710 6750 IngıhzSterlını 18600 18730 S Arab Rıyalı 3250 3275 AvusturyaŞılını 1055 1065 1001ta! Lıretı 770 785 ALTIN CtNSİ AUŞ SATIŞ Cumhunyet 935 000 960 000 Reşal 1050 00C 1 150 000 24ayar altın 140 700 141200 22ayarblezrt 126 000 140 000 DUNYA BORSALARI AMnmonsu 352 50dolar ABDDo4an 1 6220 Alman Markı 10560JaponYenı 1$ 1 5105İ Sterlını Petroltin varilı 17 40dolar MERKEZ BANKASI KURLARI lABDDolan 1 Alman Markı 1 Avustralya Doları 1 AvusturyaŞılını IBelçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fın Markkast 1 Fransız Frangı IHollanda Florını 11sveç Kronu 11svıçre Frangı 100 Itatyan Lıretı UaponYenı IKanadaDolan 1 Norvec Kronu 1 Sterlın ISArabjstanRıyalı DÖVİZ AUŞ 12222 51 752155 790918 106915 347 72 185866 210460 215830 669800 151351 861650 76895 11569 914516 172148 1853543 3258 55 SATIŞ 1224700 753662 792503 107129 34842 186238 210682 2162633 671142 151654 863377 77049 11592 916349 172493 18572 58 326508 5EKİM1993 EFEKTIf «US 1221029 751403 779054 106808 344 25 184007 208355 215614 669130 149837 8607 88 76126 11395 900798 170427 1851689 320967 SATIŞ 1228374 755923 794881 1074 50 34947 1867 97 211515 216912 673155 152109 865967 77291 11627 919098 173010 1862830 327488 Ekonomi Servisi - İstanbuİ Menkul Kı> metler Borsası, haftay ı yuksehş ıle açarak 16 bın sınınnı da devırdı Bıleşık Endeks geçen hafta kapanışa gore yuzde 1 82 artarak 16 bın 243 puana yukseldı Malı Endekscumagünune gore yuzde 2 82 yukseldı ve 17 bın 563 oldu Sanayı Endeksı ıse yuzde 1 38 oranında artarak 16 bın 465 puan çıktı Borsa'da dun 87 hısse senedının değen artarken30 hısse senedı değer kaybettı 41 hısse senedının ıse değen ayru kaldı Eylül ayına 12 bın 171 puan ılegıren Borsa Bıleşık Endeksı, dune kadaryüzde 33'luk bır artış kaydettı Geçen haftayı 15 bın 952 puandan kapatan Borsa, hafta başı 16 bın sınınnı aşacağının da sınyalını vermış oldu MERKEZ BANKASI Emısyon (1 Ekım ) 58 348 7 m lyar TL Interbank faızlerı %57 00 Işlem Hacmı 7 100 6mılyar Gecelık % 5 8 Haflalık repo %61 5 Avlıkreoo C Q6C BeyktdjNufus Mudurlugu ndcnaldıgım nufus kağıdımı ka>betlım Hukümsüzdür KERLM KLTLAR YATIRIMFONLARI Katlma belgesıadı lşYatırım-1 isYatırım-2 lşYatırım-3 lşYatırım-4 isYatırım-5 lşYatırım-6 lşYatırım-7 lnterfon-1 lnterfon-2 lnterfoo-3 lrrterfon-4 lnterfon-5 lktısatYat-3 lktısatYat-4 Ikt Atılım Fon Gar Yatırım-1 Gar Yatırım-2 Gar Yatırım-3 Gar Yatınm-4 Gar Yatırım-5 Esbank Fon 1 Esbank Fon 2 Esbank Fon 3 YKBYatırımF YKB Sektor F YKB Hısse F YKB Kamu F YKB Lıkıt F YKBKarmaF YKBDovızF YKB Kapıtal F YKBAktrfF VakıfFon-2 VakıfFon3 Vakıf Hısse VakıfDunya Vakıf Fon-6 Dışbank Mavı Dışbank Beyaz Dısbank Pembe Bugün Değ. 283139 163 029 76 242 48 765 26 232 54 213 16 519 192 677 144 350 79 361 82 191 24 017 68 209 74 569 73022 214159 79 818 52 449 39 827 40632 210 704 69 509 55 920 185 300 149 031 229184 146 128 127 399 145 337 69 173 51436 48 708 340 217 63 642 52 050 55 255 38 833 130 595 235 946 60517 % 048 0 77 0 71 0 24 108 050 0 76 044 033 -013 044 2 37 045 078 105 040 038 039 3 07 322 046 045 244 044 043 167 043 043 043 044 045 085 0 41 0 41 205 011 0 42 166 164 148 Kablma betgesıadı Tutun Fon-2 Fınans Fon-2 Fınans Fon-3 Fınans Fon-4 Fınans Fon-5 Zıraat Fon-1 Zıraat Fon-2 Zır BaşakFon Zıraat Fon-4 HalkFon-1 Halk Fon-2 Halk Fon-3 Pamuk Fon Pamuk Hısse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 Emlak Invest Emlak DenızF lmpexFon1 lmpex Fon 2 Sumer Fon Ege Fon-1 Ege Fon-2 KalkınmaF Demır Fon-1 Demır Fon 2 Tarış Fon-1 Tarıs Fon-2 Ortak Fon Turkbank Fon Marfon Etı Fon TSKB Uzman F Akfon Ak Karma Fon AkbankATıpı Tekstıl Fon Atafon Koçbank Fon-1 Global Fon 4BdM1993 Bugun Deg 40 408 96 636 72 536 56 026 47 163 84109 62 226 60 349 55 310 85 607 62 094 53 884 83 691 57 019 68150 55 079, 20 092 64 131 69 049 55 980 49 227 48 536 20 815 55 409 52 409 24 919 57 666 23 685 44 637 42 882 44 435 44 671 32 794 22 513 11271 11711 14805 14 536 13 495 11501 % 044 203 0 47 191 046 1 14 1 19 046 046 121 130 140 095 138 046 161 041 036 060 125 052 0 42 054 0 47 175 044 046 044 045 048 043 0 61 182 135 044 2 14 046 236 164 2 27 DUNYA EKONOMISINE BAKIŞ ERGKV YILDIZOĞLU LONDRA Krizin öbür yüzü: Açlık G unumuzde Afrıka da 18 mılyon kışı açlık bolgelennde yasıyor Bu kıta- da 10 ulkede 130 mılyon kışı ıse açlık tehlıkesı ıle karsı karsıya (FAO 1993) Kurakhk tehlıkesı ıle karsı karsıya olmayan Hındıstan Banglades gıbı ulkelerde mılyonlarca kısı aç ABD de bıle 30 mılyon kısının açlık sınırının al- tında yasadığı tahmın edılıyor Adığın sebebi kurakhk değil... Açlıgın ve potansıyel açlık tehlıkesının sebebı basında ve televızyonlarda sık sık one çıkarılan kurakhk değıl Kurakhk da açlık da buyuk olçude 1980 lerden ben bolgede IMF ve Dunya Bankası tarafındanuygulanan kalkınma ' sonrada yapı- saluyum programlarının bır ürünu Uluslararası tıcaretın serbestlestınlmesı ve dıs yardımların et- kılerı de durumu ağırlastırdı IMF Dunya Bankası kredılennın bır etkısı de uygulandıklan yerlerde yerel koylu ekonomısını yıkmak oldu Bu ulke- lerın ekonomılerını dısa açmak, ABD buğday faz- lasının dampıngıne, yerlı ürünun yarı fıyatına satı- labılecek AT mandıra urunlerının ıthal edılme olasılıgına acmak demektı Bırçok az gelısmıs ul- kede bu tur ıthalatlarla sanayılesmıs yuksek ve- nmlı tanm alanlanndan gelen ucuz mallarla rekabet edemeyen yerel koytu tanmı hızla çoktu Ihracatın tesvıkı ıse katmadeğer oranı yuksek, dunya nufusunun en zengın %15-%20sının ya- şadığı ılerı sanayı ulkelerının tuketım «htıyaçlan- na yonelık malların uretımını teşvık ettı Ustelık Afrıka-Karayıb ve Pasıfık ülkelerını temsıl eden APC Genel Sekreterı Cart Greenidge'ın dedığı gıbı Bu az gehşmış ulkelerın çoğu geleneksel ıhracat mallarında uzmanlaşmaya ıkna edıldıler ancak bu ıhracat alanlarına onca yatırım yaptık- tan bır muddet sonra gorduler kı dunya ekonomı- sınde bu pıyasalarda fıyatlar sıddetle dusmus ve yıne ortada kalmıslar Dünya Bankası tarafın- dan tesvık edılen ulkelerın hepsı bırden bu onen- lere uyunca pıyasalarda uretım fazlası olustu Bu durumda bu ulkelere mallarını dusuk fiyatlardan satmaya devam etmekten baska da çare kalmı- yordu Ihracatı tesvıke yonelık IMF kredılerı ıse cogu zaman yerel uretıcı yerıne bu alanlarda uz- manlasmıs Cargıll Inc gıbı dunya tahıl tıcaretını ve dığer tıcarı tarım urunlerının pazarını kontrol eden çokuluslu şırketlerın yerel ekonomıyı yıkan laalıyetierını finanse etmeye gıttı Venlen yardımlara gelınce bunlar buyuk olçu- lerde veren ulkeden ıthalat yapma koşullarına bağhydı (Ingıltere %75 Fransa %60 Italya %90, ABD yaklaşık %100 ıthalat zorunluluğu koşulu koyuyordu) Özetle 1980 lerde dısa acılma ve dıs yardımlar Afrıka da ve daha bırçok bolgede yerel tanmı yıktı ve kendını besleyemeyen buyuk bır nufus yarattı Dığer taraftan bu gelısmeler gıde- rek daha genıs tarım alanlarını erozyonun etkısı- ne açtı çoraklastırdı yağmur çekme, suyu tutma kapasıtesını düsurdü Pekı bu polıtıkalar borç knzını çozdü mCr? Ne gezer En fakır 26 ulkenın toplam borçlarının top- lam ıhracatlarına oranı 1980 de %121 ıken bu ra- kam 1987'de %546ya çıktı, 1991de ıse %419 oldu Açlıktan en çok etkılenen ulkelerden Afrıka - nın gelışmekte olan ulkeler tarım ıhracatı ıçınde- kı payı 1970 te % 17 den 1990 da %8 e dustu Ihra- cat gelırlen ıse bugun 1970sevıyesınde Yapısal uyum programları bu ulkelerde, den- gesız bıle olsa bır ekonomık buyumeye de yol aç- madı Ustelık Afrıka kıtasında bugunku durumu koruyabılmek ıçın gelecek yıllarda ortalama buyume hızının %4 ün ustunde olması gerekır- ken Dunya Bankası bu kıtada 1994-98 arasında yıllık ortalama buyumenın en lyımser tahmınlerle %1 5cıvarındakalacağınısoyluyor Afrıka uzunca bır aradan sonra son yıllarda merkez ulkelennden çevreye doğru yenıden baş- layan sermaye yatnmlannı çekemedığı ıçın bu- gun esas olarak dıs yardıma bel bağlamak zorun- da Bu kapı ıse dort sebepten dolayı hızla kapanı- yor 1- Soğuk savasın bıtmesıyle bırlıkte Afrıka da yandas hukumet bulmak ıhtıyacı dolayısıyla yardım vermek ıçın polıtık sebepler ortadan kalktı 2- Doğu-Avrupa Çın, Vıetnam Fılıstın gıbı Batı ıçın daha onemlı yenı yardım alanları ortaya çıktı 3- Yardım veren ulkelerın kamu butçelerı zayıfladı yardım kapasıtelerı azaldı 4- ABD Uluslararası Gelışme Örgütu IMF Dunya Ban- kası gıbı kuruluşlar yardım butçelerını daralttılar IMF bundan sonra yardımı gıderek daha tazla basan krıterıne gore vereceğını söyluyor Nıte- kım yakın zamanda Nıjerya ve Fıldışı Kıyısı na verdığı yardımı tumu ıle keserek bunlan kendı halıne terk ettı Butun bunlara ılaveten eğer GATT Uruguay Raundu tamamlanırsa çok uluslu şır- ketler az gehşmış ulkelerde yenı urunlerı dene- mek ıstedıklerı urunu uretmek vb gıbı yerel eko- nomının değıl global kar ıhtıyaçlanna gore du- zenlenmıs uygulamalar konusunda buyuk ser- bestlık kazanacak ve tarımsal yapılan daha hızlı yıkarak açlık tehlıkesını daha da arttıracaklar Dunya ekonomısının global krızı sırasında grt- tıkçefakırlesen halkı bır taraftan gıttıkçe katlanan borc yukunu karşılamak ıçın zengın ulkelerın satın aldıklan urunlerı yok pahasına çaiışarak ureten adeta maraba (borcundan dolayı top- rağının mulkıyetını ağaya kaptırmış yarıcı) koylu- lere benzer bır bağımhhk ıçıne duşen bır grup ulke oluştu Yonetıcı sınıfları veya gruplan aza- lan kaynaklar uzerınde gerek aşıretler arası ge- rekse devlet ve ordu fraksıyonlan arası ıç savaş- lara yoneldıklerı ıçın buralarda yaşayan halk ıse hem askerı hem de ekonomık baskılar altında yok olma tehlıkesıyle karşı karsıya Bu duruma seyırcı kalmaktan ote bır şey yapamıyorsa çağ- daşmedenıyetle barbarlıkarasındakı sınırçızgı- sı de gıderek bulanıklasıyor demektır