Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 21 EKİM1993PERŞEMBE
HABERLER
TürkBayrağı
Kanunu'nda
• ANKARA (AA) - MHP
Genel Başkan Yardımcısı ve
Erzurum Milletvekili Rıza
Müftüoğlu, Tûrk Bayrağı
Kanunu'nda değişikük
yapılmasını öngören yasa
tekliflerinin yanbş
yorumlandığını bıldirdi.
Müftüoğlu, dün
parlamentoda düzenlediği
basın toplantıanda, Türk
Bayrağı Kanunu'nda
değişiklik' yapılmasına dair
kanun teklifinı niçin
gündeme getirdıklerini
anlattı. Yasa teklıfine göre,
Türk bayrağının yaka rozeti,
kravat, ziynet, mutfak
eşyalan ile otomobıllerin iç
ve dış süslemelennde. her
türlü ihraç ürünlerinde
markanın yanında ve
ambalajlarda
kuUanılabüeceğini belirten
Müftûoğlu, tekliflerinin bir
an önce görüşülerek yasa
haline getirilmesini istedi.
Demirel: Çocuk
ölümleri çok
• ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu) - Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel,
Türkiye'de 0-5 yaş grubu
çocuk ölüm hızının gelişmiş
ülkelere oranla 10 kat fazla
olduğunu bildirdi.
Cumhurbaşjcanı, dün
Hacettepe Ûniversitesi'nde
Milli Pediatri Kurumlan
Birliği'nce düzenlenen "Türk
Dünyası Pediatri
Kongresi"nin açılış
konuşmasında bir ülkedeki
çocuk ölüm oranının, o
ülkenin gelişmişlik düzeyini
belirleyen en önemli
göstergelerden biri olduğunu
belirtti ve Türkiye'de bu
oranın yüksek olmasından
yakındı. Demirel dün aynca,
önceki gün geçirdiği kalp
kıizi sonucu yaşamını yitiren
Sağlık Bakanlıgı Müsteşan
Dr. İlhan Özdemır'in cenaze
törenine katıldı
Prof. Demipoğlu
görevinde
• ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu) - Danıştay'ın. iki kez
üst üste rektörlük
yapılamayacagına ıüşkin
karanrunardından, fstanbul
Üniversitesi RektörüProf.
Dr. Cem'i Demiroglu'nun .
görevden alındığına ilişkin
haberler, YÖK Başkan
Vekili Prof. Dr. Uygur
Tazebay tarafından
doğrulanmadı. Danıştay'm,
Demiroğlu hakkında verdiği
karara, YÖK ve lstanbul
Üniversitesi Rektörlüğü
tarafından itiraz edileceği
bildirildı. YÖK Başkan
Vekili Prof. Dr. Uygur
Tazebay, İstanbul
Üniversitesi Rektörii Prof.
Dr. Cem'i Demiroğlu'nun
görevden ahnmadığmı
söyledi. Konuya ilişkin
Cumhuriyet'in sorulann
yanıtlayan Tazebay,
Danıştay 5. Dairesi'rûn
Demiroğlu'nun iki kez üst
üste rektörlük
yapamayacağma ilişkin
karanna YÖK olarak bu
hafta itiraz edeceklerini
bildirdi.
Daçe: Yeni iller
yatırımdegil
• ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu) - Devlet Bakanı
Bekir Sami Daçe, yeni il ve
ilçe yapılması projesinin
seçim yatınmı olarak
düşünülmemesı gerektiğini
behrterek hükümetın yeni
kurulacak ü ve ilçlerle ilgili
olarak objektif çabşmalar
yaptığını söyledi. TBMM
Genel Kurulu'nda, ANAP
tzmir Milletvekili Suha
Tanık'ı yanıtlayan Daçe,
tzmir'e bağh Güzelbahçe'nin
ilçe olmasına ilişkin tasannın
TBMM gündeminin 96.
sırasmda olduğunu
anımsatarak tasannın
zamanı geldiğindeele
almacağını söyledi.
TBMM'deDEP'e
tavr
• ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu)-TBMM'de, DEP'li
mületvekıllerine yönelik tavır
sürüyor. DEP Şırnak
Milletvekili Orhan
Doğan'dan sonra. Mardin
Milletvekili AlıYiğitde,
TBMM Dilekçe
Komisyonu'nda
bağımsızlara düşen üyeliğe
seçilemedi. Yigit'in yenne
MHP'li Osman Sevimli
Dilekçe Komısyonu üyesi
oldu. TBMM Genel
Kurulu'nun dünkü
birleşiminde. Dilekçe
Komisyonu'nda bağımsız
milletvekillerine aynlan
üyelik için seçim yapıldı.
Yiğit seçimi kay bederken,
Sevimli, kendi partisinin yanı
sıra DYP ve ANAP'lılann da
desteğiyle komısyon üyesi
oldu. SHPeski Genel
Başkanı Erdal İnönü'nün de
Sevimli'ye oy verdiği dıkkat
çekti.
Dikkat!Pilotıuııızyorgunolabüir•THY'nin uçuş ve görev saatlerini 17 saate çıkarmasını Dünya
Pilotlar Demeği Genel Sekreteri Terry Middleton "çılgınlık' olarak
tanımladı. Bu uygulamadan en çok etkilenen pilotlar ise 'Kalkış, iniş
çok kısa süre içinde karar verilerek gerçekleştirilen olaylardır. Yorgun bir
pilot işte bu noktada hata yapabilir' diyor.
• THY Genel Müdürü uygulamayı 'normaF bulurken, Genel Müdür
Yardıması Atilla Çelebi, kurumun çahşanlann fazla mesai ücretlerini
ödemekte zorlandığı için tasarruf amacıyla böyle bir uygulamaya gidildiğini
ve sadece üç hatta geçerli olduğunu söylüyor. Sivil Havaalık yetkilîleri ise,
uygulamayı en hafif deyimiyle 'usulsüz' buluyor. •
Haber Merkezi- Türk Hava
Yollannda uçuş görevlileri, ni-
san ayından bu yana Sivil Ha-
vacılık tarafından belirlenmiş
ucuş ve görev saatlerinin üstün-
de çalıştınlıyorlar. Avrupa ül-
kelerinde 12 saatlik uçuş ve gö-
rev limiti fazla bulunup tar-
üşma konusu edilirken Türk
Hava Yollan'nca 17 saatlik
uçuş uygulanmasını Türk Hava
Yollan Genel Müdürü Tezcan
Yaramancı, "normaT' olarak
değerlendirirken Dünya Pilotlar
Derneği Genel Sekreteri Terry
Middleton "çılgınlık" olarak ta-
nımladı.
Bu uygulamanın doğrudan
muhatabı olan pilotlar ise özel-
likle kalkış ve inişlerde verilecek
kararlann önemine dikkat çe-
kiyor ve yorgun bir pilotun
yanlış karar verebileceğini be-
lirtiyorlar.
Türk Hava Yollan uçuş gö-
revlilerinin 15 artı iki saat çahş-
malanna ilişkin sirküler
5.4.1993 tarihini taşıyor. Türk
Hava Yollan Genel Müdür
Yardımcısı Atila Çetebi'nin im-
zası ve Genel Müdür Tezcan
Yaramancı'nın oluruyla yürür-
lüğe giren sirkülerde şöyle deni-
liyor:
"Dış ve iç yau ile ekip tasar-
rufu sağlayabılmek için 07/029
uçucu personelın uçuş görev ve
12 saatin üzerindeki uçuş ve görev tehlikeli
tlhan Çam- ADesi re arkadaş-
buı ağır cahşma koşuüan nede-
•iyle öMfiğfinü söylfiyor.
Türkiye'de uçuş ve görev limiti sendikalann söz sahibi okluğu
yıllarda 12 saat olarak belirlenmişti. Olağanüstü durumlar için
artı 3 saatlik birek görev süresi öngörülmüştü. 4.9.1987 tarihiden
başlayarak artı 3 saat görev limiti planlamaya abndı. Yani 15
saatlik uçuş ve görev limiti uygulamaya kondu. Ancak Hava İş
Sendikası yetküıleri 15 saatin de aşın bir zorlama olduğu görü-
şünü taşıyor. Türk Sivil Havacıhğı bu limiti belirlerken insan
performansı üzerine yapdmış tıbbi araştırmalardan yola çıkmış
ve pilot sağlığını ve uçuş güvenliğini esas almış. Türkiye
uygulamasında bir hava yolu şirketi kendi uçuş ve görev limitini
öneriyor. Bu limit sivil havaalık tarafından onaylanınca yürür-
lüğe giriyor. Ancak havayolu şirketlerinin önerdıkleri limitin Sivil
Havaalık tarafından kabul edilen limitin üstüneçıkmaması
gerekiyor. THY yetkilileri dünyada 12'den 18 saate kadar uçuş
ve görev limiti uygulamasına rastlandığını söylüyorlar. Ancak,
uçuş görevlileinin çalışma saatleri oldukça hassas bir konu.
Aşın çalışmanm insan sağhğı açısından yarattığı sakıncalar
çeşitli dünya kuruluşlan tarafından incelenmış. Bu alanda
otorite kabul edilen Ingiliz Kraliyet Havaalık Sağlık kuruluşu
uçuş ve görev süresini 12 saat olmasını uygun görmüş. Hava
yollannda çalışan görevlilerin uçuş ve görev limitleri konu-
sunda otorite olan Ingüiz Royal Air Force of Aviaüon Me-
dicine tarafından yapılmış bir incelemede şu bılgilere yer veri-
liyon "8-9 saatlik uçuş ve görev limiti sırasındra uçuş ekibinin
performansım koruduğu görülüyor. Ancak 12-14 saatin ar-
dından ani bir performans kaybma tanık olunuyor.
günlük fazla uçuşun artı 2 saat
daha fazla uygulanabilmesi hu-
susunu tensip ve onayınıza arz
ederim."
Hava İş karşı
Türk Hava Yollan'nın iki pi-
lotlu uçuşlarda, uçuş görevli-
lerinin çalışma sürelenni 2 saat
artıran uygulamasına Hava-İş
Sendikası karşı çıkıyor. Sendi-
kanın Ulaştırma Bakanlığını
uyaran 1 Ekim tarihli yazısında
bu uygulama için Sivil Ha-
vaabktan onay alınmadığı vur-
gulanıyor. Ulusal ve Uluslara-
rası Sözleşmeler hatırlatılarak
Sivil Havaalık genelgelennin
ihlal edildiğj belirtiliyor.
Sivil Havacılık ne diyor?
Türk Hava Yollan Genel
Müdürü Tezcan Yaramana'-
nın "haberleri ohnaz mı?" dedi-
ği Sivil Havaalık yetkililerin-
den Teknik Daire Başkanı
Ümit Çendek ise. uygulamayı
en hafıf deyimiyle "usulsüz" bu-
luyor. Çendek. nisan 1993 ta-
rihli sirküler için, "Genel Mü-
dür YardımcKi yazmış, Genel
Müdür onavlamış. Kendi kendi-
lerine karar alıp kendi kendileri-
ne uygulamışlar. Bize danış-
madüar. Ba/ı şartlar /orlanabi-
lir. Ama bu, mutlaka bize bildiri-
lerek yapılabilir. Oluru ancak
bizden çıkabilir" diyor.
THY Genel Müdür
Yardıması Atila Çelebi 2 saat
fazla görev yapılmasını öngö-
ren sirküleri basit bir iç düzenle-
me olarak değerlendiriyor.
Çahşanlann fazla mesai ücret-
lerini ödemekte zorlanan kuru-
mun, salt bu nedenle böyle bir
sirküler haarladığını savunu-
yor. Ardmdan 17 saatlik görev
uygulamasının sadece üç hatta
uygulandığını, yaygın bir du-
rum olmadığmı, Türk Hava
Yollannın tasarruf amacıyla
yola çıktığmı söylüyor.
Çelebi, uçuş ve görev limitle-
rinden şikayetçi olanlan da suç-
luyor ve , "onlar THY">i balta-
lamak amacıyla hareket ediyor-
lar" diyerek savunmaya geçi-
yor.
Sivil Havaalık'tan onay alın-
madığı haürlatılınca da 16 saat
çalışılabileceğmi gösteren eski bir
onaydan söz ediyor. Ancak Çe-
lebi'nin gösterdiğı belgenin, en az
bir ilave pilot ve yedek ekip için
geçerli bir onay olduğu dikkat çe-
kiyor.
Sorun basit ve usulsüz bir sir-
küler ya da fazla mesai parası ile
acıklanabilecek kadar sıradan
mı? Dünyada uçuş görevlileri kaç
saat çalışıyor? Daha da önemlisı
uçuş güvenliği ile çalışma saatlen
sıkı sıkıya bağlantüı bir konu
mu?
THY uçuş görevlilerinin aşın
çalışma saatlerinin tehlikeli ve
yıpratıa olduğu belirtiliyor.
Kiııı daha lıızhkoşarsa öıı sıralar oıııuı
• Marmara Üniversitesi tktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi 2. sınıf öğrencileri için derse girmek
olağanüstü bir çabanın sonucu mümkün
olabiliyor. Sabahın köründe sıraya giren öğrenciler
200 kişilik sınıfta hocaya yakın yer kapabilmek için
yanşmak zorunda kalıyorlar.
FtGENATALAY
Derse girmek için saat 06.30'-
da kuyruğa giriyorlar. Saat 08.
30'da sınıfın kapılan açılır açı-
•lmaz start veriliyor. Kim daha
hızlı koşarsa ön sıralar onun.
Arkada da olsa yer kapanlar
mutlu.
Hiç olmazsa hocanın sesini
zaman zaman duyabilecekler.
Bir de sabahın köründe gelip
kapıdan geri dönenler var.
Burası, Marmara Üniversite-
si Iktisadi ve 1dan Bilimler Fa-
kültesi, tktisat Bölümü ikinci
sırufı. Sınıfın kapasitesi en çok
200 kişi. Sınıfta öğrenim gören-
lerse eksternler ve üst sınıflar-
dan dersı olanlarla birlikte ne-
redeyse 500 kişi.
Incirli'deki fakülte, Kültür
Lisesi'nın eski binası. Küçük
sınıflar, İşletme ve İktisat bö-
lümlerindeki yoğunluğa yetmi-
yor. Özellikle İktisat ikinci
sırufı, Taksım-Eminönü beledi-
ye otobüsü gibi.
Ders, Mikro İktisat. Başlama
saati 11.00 ama birkaç saat
öncesinden sınıftakı tüm yerler
kapılmış. Yanbş anlaşılmasın.
sınıf henüz boş ama her sandal-
yenin üzerinde "rezerve" oldu-
ğunu gösteren kitaplar var. Re-
zervasyonu yapanlar, erken ge-
lenşanshlar.
10.30"dan itibaren yerlerin
sahipleri kantinden gelmeye
başhyor. Saat 11 .OO'e yaklaşü-
kça sınıfın neredeyse her santi-
metrekaresi dolmuş dunımda.
Hoca kürsüsü ve cevresi de
buna dahil. Tahtanın önüne,
hoca masasırun çevresine san-
dalyeler dizilmiş. Bunlan ka-
panlar. defterlerini, kitaplannı
masanın üzerine bir güzel yer-
leştirmişler.
Yavaş olanlar dışanda
Yetennce erken gelmedikleri,
gelmiş olsalar da hızh koşa-
mayarak. "pasif davrandı-
klan için "dışanda" kalan dı-
ğerleri, şanslannı ertesi gün de-
nemek üzere kantinın yolunu
tutarken, sınıftaki oksijen mik-
tan gıderek azalmakta. Bu der-
sin hocası Prof. Dr. Rona Tu-
ranh, sırufa giriyor ve ma-
sasmın arkasına dayanıp ko-
nuşmaya başbyor.
Prof. Turanh'nın ve bu
sınıfın öteki hocalannın ders
anlatmak için bu pozisyondan
başka alternatifleri yok. Çün-
kü. sımfta değil dolaşmak,
adım atmak bile mümkün de-
ğil.
Sınıf küçük. öğrenci sayısı
çok. Sınıfın kapasitesine, üst
sınıflardan dersi olanlar, devam
zorunluluğu olmayan ekstern
öğrenciler de eklenince 450-500
kişiyi buluyor. Sabahın körün-
de okula gelmekten, sınıfa gire-
Dersierde hocaya yakın yerde otunıp söylediklerinn hiç değflse bir kısmını duyabilmek öğrenci için büyük murluluk!..
de öğrencilerin sıkıntılannın farkında ancak her zaman olduğu gibi çözümün ne zaman geleceği karanlıkta.
Yönetim
bılmek için bırbirlerini itip-kak-
maktan yakınan öğrenciler.
"Çok erken de gelsek sınıfa gi-
rebilme şansımız her zaman ol-
muyor. Girebıldiğimizde de ar-
kalarda yer bulduğumuzda ho-
cayı duyamıyoruz. Tarüşmalı
ortamdan vazgeçtik, hocanın
sesini duysak yeter" diyorlar.
fakültenin ek binasının yapımı
devam ediyor. Ancak, öğrenci-
ler bu konuda pek iyimser de-
ğil,"Bu sefer ya kontenjanı ar-
tınrlar, ya birinci sınıflan yeni
anfılere yerleştınrler. Biz yine
bu küçük sınıfa tıkılıp kahnz"
diyerek. üniversitede umduk-
lannı bulamamanın düş
kınkhğını yaşıyoriar.
Okul yönetimi de bu duru-
mun farkında ve çözüm arayışı-
nda. tktisat Bölümü Başkanı
Prof. Dr. Tamer İşgüden, ikinci
sınıf öğrendlenne yaptığı duyu-
ruda, "Sınıfınızda aşın öğrena
sayısı nedeniyle derslerin gerek-
li ortam içinde yapılamadığı bi-
linmektedir" diyor ve şöyle de-
vam ediyor: "Mevcut fiziksel
olanaklar daha büyük bir sınıf
ya da sınıfın ikiye bölünmesi
yoluyla ikinci bir eğitime izin
vermemektedir. Bu durumda
ekstern öğrencilerin normal öğ-
renci sırufına 15 Ekim 1993 tari-
hinden itibaren girmemeleri,
kendileri için uygun saatlerde
yapılacak seminerleri izlemele-
ri, seminer programının 19
Ekim 1993 tarihinden sonra bil-
dirileceği duyurulur."
Ekstern öğrenciler bu karara.
"Aynı harcı ödfiyoruz. aynı sma-
va girİNoruz, dersleri iziemek bi-
zim de haklunuz" diyerek tepki
göstenvorlar. Örgün öğrencile-
rin zaten sınıfa sığmadığını belir-
tıyorvesaat 16.00'da ikili öğretı-
mın başlaması nedeniyle semı-
nerlerin ne zaman ve kimler ta-
rafından veriteceğini soruyorlar.
örgün öğrenim gören öğrenciler
de sorunu. ekstern öğrencilerin
derse girmesinin yaratmadığını.
sınıfın zaten çok küçük oldu-
ğunu vurguluyorlar.
DeviTiııci decliğiııdelilergibi aşıkolandır
ORALÇAL1ŞLAR
Tupamarolar'ın ünlü liderle-
rinden Mauricio Rosencoria bu
kez, aşk, tiyatro ve yakından ta-
nıdığı Che Guevera üzerine ko-
nuştuk. Mauricio, Küba devri-
minin sembollerinden Che Gue-
Tera ile Bolivya dağlannda ölüme
gitmeden kısa bir süre önce görü-
şür.
Arjantinli entemasyonalist ge-
rilla îideri Che, Küba devrimin-
den sonra yüreğinde yanan dev-
rimcilik ateşiyle Latın Amenka
çapında bir devnm umuduyla
Bolivya dağlanna akar ve Boüv-
ya ordusuyla carpışırken ya-
şamını yitirir. 1960"lı yülann son-
lan bütün dünya devrimcilerirun
bir sembol ismi var: Che Gueve-
ra. Che ülkemizi de etkiler. Deniz
Gezmiş'in, Mahir Çayan'ın ide-
allerindeki ısimdir O. Sırursız
ütopyanın ve içten, saf devrimci-
liğin sembolü.
Tupamarolar o yıllann efsa-
nevi Uruguaylı şehir gerillası ör-
gütü. Mauriao. işte o yıllarda
Che ile arkadaşbk eder.
Rosencof, 1933 Uruguay do-
ğumlu. Polonya asıllı bir Yahudi
aılenin çocuğu. Yakınlanndan
pek çoğu Ikına Dünya Savaşı sı-
rasında Varşpva gcttosunda kay-
bolur. Gençbğinde işçi hareketle-
ri içinde çalişır. 195O'b yıllarda ti-
yatro ile ilgilenıyor, genç yaşta
Latin Amerika'nın tanınmış ti-
yatro yazarlanndan biri haline
gelir. 1966"larda başlayan şehir
gerillası eylemlerini yürûten Tu-
pamarolar'ın üçüncü kol komu-
tanı. 1972 yılında bir sokak
aramasında yakalanır. 9 ay sü-
rekü ışkenceden sonra tek kişilik
hücreye kapatılır. Diğer sekiz ar-
kadaşıyla birükte yıllarca kim-
seyle görüştürülmez. 1985yıbnda
askeri dıktatörlük yoğun muha-
lefet nedeniyle gerihyor ve yerini
parlamentoya bırakır. Diğer si-
yasi mahkumlarla birb'kte Ro-
sencof da 13 yıllık cezaevi ya-
şamının ardından özgürlüğüne
kavuşur.
Şimdi Tupamarolar'ın Mon-
tevideo'dakı ya>m ve radyo ca-
lışmalannı yönlendiriyor. Tiyat-
ro eserleri Uruguay'da ve Avru-
pa'nın çeşitli ülkelerinde sahnele-
niyor. Şiirleri. anılan ve deneme-
leri de dünyanın çeşiüı dillenne
çevriüyor.
Rosencof ile aşk, cinseUik ve
yaşam üzerine söyleştik:
- Bir sohbet sırasmda, "sevişir-
ken devrimi düşünmem. Tiyatro
ya/arken tiyatro>ıı, şiir vazarken
şiiri düşününim" dediniz. Bu söz-
lerle tam ne demek istemiştiniz?
Rosencof- Güzel bir nokta. Sa-
nat bir ıletışım aracıdır. Dil, in-
sanlann anlaşması amaayla ge-
• Uruguaylı
şehir gerilla
örgütü
Tupamarolar'ın
liderlerinden
Mauricio
Rosencof şimdi
gerilla örgütünün
başkentteki
yayın ve radyo
çalışmalanni
yönlendiriyor.
Gerilla Îideri,
"sevişirken
devrimi
düşünmem.
Tiyatro yazarken
tiyatroyu, şiir
yazarken şiiri
düşünürüm"
diyor.
lişmiş bir açıklama biçimidir.
Eğer bir insan, bir sanatçı, ıleti-
şim için belirb bir yol seçiyorsa,
bunu en iyi şekilde yapması ge-
rekir. Bir resim seyrederken veya
bir kitap okurken önemli olan iz-
leyenin bir tat alması. Eserin kali-
teli olması. Yazar için, işini iyi bil-
mek, ona hakim olmak ve iyi bir
ürün ortaya koyabibnek tayin
edici. Ondan sonrası bireyin ken-
dini en iyi biçimde ifade edebil-
mesidir.
lster bır sosyal tiyatro, ister fel-
sefi tiyatro. isteri tarihi tiyatro ol-
sun, sonuçta yazılacak olan tiyat-
ro eseridir. Veya çok sözü edilen
devrimci tiyatro. Sonuçta hepsi
tiyatrodur. Sadece tiyatro.
Devrimin özel bir uzmanlık ge-
rektirdiğinden söz edilebibr.
Onun da kendıne ilişkin kural ve
kanunlan var. Eğer bir devrim
yapılacaksa, bu devnmcilenn
esen olacak. Tiyatro yazarlannın
değil. Benim tiyatro eserlerim,
benim şiirlerim benim devrimci
ruhumu yansıtabilir; ama bunlar
şiir ve tiyatrodur.
-Aşk ve devTİmciök...
Rosencof- Devrimin aşkla bü-
yük ilgisini belirtmek isterim. Bir
devrimanin öne çıkan ılk özelbği
insana olan aşkıdır, sevgisidır.
Ülkesıne olan bağlılıâdır. Dev-
rimci bir insan aşkla doludur. Bu
aşkla haksızbğa başkaldınr. Öte
yandan gündebk yaşamında dev-
rimci aşık olur, severx sevilir. En
büyük aşklan yaşar. İçkisinı bü-
yük bir keyifle içer, deliler gibi
aşık olur.
Che Guevera'nm "Gerilla
Gfinlûğn^nde de aşk üzerine gü-
zel anılar ve şiirler yer abr. Biz de
gerilla savaşımız sırasmda. ka-
çakhk yıllanmızda aşklar ya-
şıyor, sevişiyor. çocuk yapıyor.
eğleniyor, içki ıcıyorduk. Biz dev-
rimi, daha güzel insanlar yarat-
mak ve bu güzel insanlara güzel
yannlar bırakmak için istiyoruz.
Son yülarda özellikle kanser ve
kalp krizi gibi hastabklann pi-
lotlar arasında yaygın olduğu
sendika yetkilileri tarafından
vurgulanıyor. Adana'ya indik-
ten sonra, "Frankfiırt'ta
mıymı?" diye soran pılotlardan
sözediliyor. Konuştuğumuz pi-
lotlar şöyle diyorlar:
"Bir püorun iki türlü yor-
gunluğu olur. Uçuş yorgunluğu
>e binkmiş >orgunluk. Aşm yor-
gun bir pilot yanlış karar verebflir.
Kalkış, iniş çok ktsa süre içinde
karar verikrek gerçekleştirilen
olaylardır. Yorgun bir pflot işte bu
noktada hata vapabilir. Bnîkmiş
yorgunlukta gerekli istirahat alı-
nmadığı için çok miktarda su
ka> bı olur. Metabouzma bozuk-
luklan ortaya çıkar."
Çam'ın ölüm nedeni
Fransız doktorlann ihmali
sonucu Touluse'da öldüğü öne
sürülen tlhan Çam'ın da çok
yüklü bir görev programı üst-
lendiği söyleniyor. Çam, 27
Mayıs-1 Haziran tanhlerinde 5
gün Uzak Doğu görevinden
sonra, 1 gün istirahat almış. Ar-
dından 4 günlük Amerika göre-
vine gitmiş. Yine bir günlük is-
tirahatin ardından 40-45 gün
sürecek bir eğıtim uçuşuna gön-
deribniş.
Ilhan Çam işte bu üçüncü
görevinde geçirdiği kalp krizi
sonucu 8 Mayıs'ta yaşammı yi-
tirmiş. İlhan Çam'ın yakın ar-
kadaşlan çok ağır çalışma ko-
şullan nedeniyle kalp krizi geçi-
rerek yaşamını yitirdiği görü-
şündeler. THY Genel Müdür
Yardıması Atila Çelebi ise
İlhan Çam konusu açıldığında,
"onun ölümü stresten" diyor.
Hava İş Sendikası yetkililen.
Toplu Söileşme görüşmeleri sı-
rasında çabşma saatleri soru-
nunu ışverene götürdüklerini
ama tartışma konusu bile edıl-
mediğinı söylüyorlar. 12 Eylül
öncesı gece 10, gündüz ise 12 sa-
at çalışma süresi için toplu söz-
leşmelere madde konduğunu
ancak, 12 Eylül'den sonra sen-
dikanın bu konuda hiçbir~rol
oynayamadığını vurguluyor-
lar.
Yoğun yaz sezonu boyunca,
hem aybk hem de günlük uçuş
ve toplam görev lirnitlerinin
çok kez aşıldığı da iddialar ara-
sında. Aybk uçuşlar incelendi-
ğinde THY'nin 95 saatlik limi-
tinin aşılıp 118 saate ulaştığı
gerçeğinin ortaya çıkacagı öne
sürülüyor. Genel Müdür Yar-
dıması Atila Çelebi ise aybk li-
mitlerin asla aşılmadığı konu-
sunda oldukça ısrarb.
"Yürürlükteki çalışma satle-
rinin pilot sağhğı ve yolcu güven-
liği açısından tehlikesi var mı?11
sorusuna THY yetkilileri "as-
la" yanıtını veriyorlar.
Kabul edilemez bir limit
Dünya Pilotlar Federasyo-
nu(lFALPA) Genel Sekreteri
Terry Middleton ise bu kanıyı
paylaşmıyor. Middleton Türk
Hava Yollannda uygulanan
uçuş ve görev limitlerine esas
olan saatleri "çdgmlık" olarak
niteb'yor. Middleton, THY'nin
son uygulamasını hiçbir şekilde
güvenb bulmadıklannı söyhl-
yor ve şöyle devam ediyor:
Biz son ydlarda uçuş ve görev
limitlerinin sınırlandırılması ko-
nusunu yeniden ele aldık ve şu
andaki uygulamada 12 saat olan
limitin gözden geçirilmesi için
çalışıyonız. Bu yıhn sonunda
Avrupa Tophıluğuna Joint Avia-
tion Authoriry-Avrupa Ortak
Snil Havacılık Otoritesi- yeni
normları hazırlavacak ve Avru-
pa Topluluğu'na sunacak. Bu
kuruluşun haksız rekabeti önle-
mek için getirdiği normlar artık
kabul edibnez. Bu normlara göre
uçuş \e görev limiti 12 saattir.
Çürikii bu normlar havacılık şir-
ketlerinin baskısıyla kabul edil-
miş limitlerdir. 17-18 saatlik li-
mitler kabul edilebiür sınırlann
çok ötesindedir. Düşünün ki bir
yolcu bile 16-18 saat seyahat et-
se bitap düşer. Sizin söylediginiz
limitler çılgınca, kaldı ki, bu li-
mitler tek taraflı tasamıflara
bağlı değildir. THY'nin uçuş ve
görev limitlerine ilişkin uygula-
masını biliyorum. Kabul edile-
mez bir durumdur."
Terry Middleton'un sözlerini
aktardığımız THY yetkilileri
ise IFALPA'run pilot haklanru
savunan bir kuruluş olduğunu
söylüyorlar. Genel Müdür
Yardıması Çelebi, IFALPA'-
nın elinden gelse daha da sınırb
çalışma b'mitleri belirlemek için
elinden geleni ardına koymaya-
cağını söylüyor. Çelebi aynca
Türkiye'deki çalışma saatleri
içine işe eve gjdiş geliş süresinin
de hesap edildiğini sözlerine ek-
liyor. Hava İş Sendikası dünya
çapındaki düzenlemelerde de
yol sürelerinin hesaba kaüldığı-
nı söylüyor.