Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 14 EKİM 1993 PERŞEMBE
8 DIŞ HABERLER
GorM,
• VVASHİNGTON (AA) -
Dağılan SSCBnin son
Devlet Başkanı Mihail
Gorbaçov, Rusya'da
yapılacak başkanlık
seçımlennde aday olmayı
"ciddi riddi" düşündüğünü
bildirdi. Gorbaçov,
VVashington Post gazetesine
verdıği demeçte, "henüz
kesin karanmı vermiş
değılim, ancak durumu çok
yakından ve ciddi biçimde
izliyorum" dedi. "İktıdar
hırsına kapılmış değilim"
diyen eskı Başkan Gorbaçov,
"Sorumluluktan da
kaçamam. Yurttaşolarak
adaylığa karar venrsem. her
şeyi bir kenara bırakıp
halkımın ve yurdumun
hizmeüne gırerim" diye
konuştu.
Moskova'dan
Kafkasyasansüpö
• MOSKOVA (AA) - Rusya
yönetiminin. basın ve yayın
organlannı Kafkasya'daki
gelişmelenn kamuoyuna
nasıl yansıtılacağj
konusunda yönlendırmek
için geniş çaplı bır toplantı
düzenledıği bıldinldi. TASS
ajansı. Stavropol bölgesinde
vapılacak toplantıya, Rusya
İçişleri Bakanhğı'ndan
yetkililer ve bölgedeki yerel
yöneümlerin katılacağını
bildirdi. Toplantıda alınacak
kararlann basın organlanna
iletilmesıyle, bölgedeki
gelişmeler konusunda Rusya
yönetiminin sakıncalı
bulduğu görüşlerin
kamuoyuna yansıtılmasının
önlenmesinin amaçlandığı
behrtilıyor.
Ermeniter, 4 köy
• MOSKOVA (AA)-
Rusya'nın arabulucuğuyla
geçen aydan beri
uygulanmakta olan ateşkesi
bu hafta başında ihlal ederek
bir Azeri köyünü ışgal eden
Ermeni kuvvetlerinin önceki
gecedesaldınlannı
sürdürerek dört köyü işgal
ettikleri bıldinldı. Turan
Ajansı a göre,
Ermeniler, büyük bır topçu
saldınsından sonra zırhlı
araçlann desteğinde
gıriştiklen saldında Safarşa,
Şeybeyli, Nusgar ve Cafan
köylerini de ele geçirdiler.
İrianda: DPnin
kadın başkanı
• DUBLİN(AA)-
İrlanda'da İlericı Demokrat
Parti'nin başkanhğına ilk kez
bır kadın getirildi.
Parlamentoda lOsandalyeye
sahip merkez sağ eğilimli
ilenci Demokrat Parti'nin
başkanhğına Ba^an Mary
Harnev seçildı. Olkede bir
partınin başkanhğına seçilen
ilk kadın unvanını alan
Hamey, bu göreve
getirilmesinı "Ülkesindeki
bütün kadınlar için tarihi bır
olay" olarak nıteledi.
Mandela
Fransa'da
• PARİS(AA)-Afrika
Ulusal Kongresi Başkanı
Nelson Mandela, devlet
adamlan ve işadamlan ıle
yapacağı iki günlük üst
düzey görüşmeler için önceki
günfransa'yagiui.
Ingiltere'den Paris'e geçen
Mandela, dün Fransa
Başbakanı Edouard
Balladur'la görüştü ve
UNESCO'da bir konuşma
yaptı. Mandela, bugûn ise
Fransa Devlet Başkanı
François Mitterrand'la
görüşecek
Çevre koruma
ödülüJenik'in
• PARİS (AA) - Birleşmiş
Milletler Eğıtim, Bilim ve
KültürÖrgütü'nün
(UNESCO) 20 bın dolarlık
SultanKabus Çevre
Koruma Ödülü'nü, Prag
Üniversıtesi Botanik
Bölümü Başkanı Jan Jenık'in
kazandığıbildirildi.
UNESCOyayımladığı
bildiride Umman Sultanı
tarafından bağışlanan Sultan
Kabus ödûlünün, botanik,
ekoloji ve doğa korumayı
halka yaygrnîaştıran yazılan
\ e öğretim çalışmalan
nedeniyle 64 yaşındaki
Jenik'e venldığini kaydetti.
Cezayir'de
• CEZAYİR(AA)-
Cezayır'in doğusunda aşın
dinci militanlann bir yük
trenine düzenledikleri saldın
sırasında iki görevlinin
öldürüldüğü bıldirildi. Resmi
APS Ajansı, militanlann
gece boyunca raylan tahrip
etmelen sonucu, trenın
Kadırya yakınlannda
raydan çıktığmı ve daha
sonra militanlann 16'sında
petrol bulunan 26 vagonu
ateşe verdiklerini belirttı.
Irak Sağlık Bakanı Cumhuriyet'e, BM ambargosu nedeniyle ilaç ithal edecek paralan olmadığını söyledi
Irak'ta ayda4 binçocukölüyorŞEBNEM GÜNGÖR
BAĞDAT - Irak, bombardımanın fıziki
yapısına verdiği yaralan kolay sarmış. Köp-
rüler onanlmış. binalar yenıden ınşa edilmiş.
Şehrin geniş caddelerindeki canlıhğa kanar-
sanız. yaşam normale dönmüş. Ama dikkat-
lice bakıldığında, insanlann gözlerinde hala
korku ve kin var. Çocuklann yüzlerinde ise
ölümün. o kendilerine hiç yakışmayan sol-
gunluğu .
"Bombardımanın, ambargon beni durdura-
maz" mesajını veren Bağdat yönetiminin aç-
mazını. ışte çocuklann yüzlerindeki bu ifa-
deler ve hastanelerde yaşanan trajediler ele
venvor. Irak'ta her ay 4 bin çocuk. beslenme
yetersizliği, antibiyotikle tedavı edilebilecek
türden hastabklar yüzünden ölüyor. Hasta-
nelerde hemen her gün Iraklı anne ve baba-
lann feryatlan yüksebyor. Menenjıt olan 9
aylık bebeği gözlennin önünde can veren
Iraklı bir baba ise tüm diinyaya şu soruyu
yöneltiyor: "Antibiyotik silah mıdır?"
Eczanelerde ilaç yok
Tıbbi malzemelerin ambargo kapsamm-
dan çıkartılmasına rağmen Irak'ta ilaç sıkm-
tısı hala yoğun biçimde yaşaruyor. Kozme-
tikten oyuncağa pek çok maddenin sergilen-
diği eczane vitrinlerinde sadece ilaç bulun-
muyor. Bu nedenle Iraklı doktorlar, yaşam-
sal önem taşıyan ilaçlarda tasarruf yapmaya
çahşıyorlar. Yûzde 50 kapasiteyle çalıştmlan
hastanelerde, amelıyatlann büyük bölümü
narkozsuz gerçekleştiriliyor. Çok gerekırse.
1 ampul morfin iki hasta arasında pay-
laştınlıyor. Iraklı doktorlar, çalışma koşul-
lannı ve her geçen gün artarak kaybedilen
hasta sayısını. "umutsuz çalışryoruz" sözle-
riyle ıfade etmeye çahşıyorlar.
Ambargonun halk sağlığı üzerine etkisi
konusunda Cumhuriyet'in sorulannı yanıt-
layan Irak Sağlık Bakanı Ümit Mithat Mü-
barek, sorunun ilaç sıkınüsı yanında beledi-
yecilik hizmetlennin aksamasından kaynak-
landığmı söyledi. Bağdat'ta temizlık hizmet-
lerinin yeterince verilememesinin beraberin-
de salgın hastalıklan getirdığini kaydeden
Mübarek, "Bobardmıana bağlı olarak kaç
kişi öldü bunu tam olarak tespit etmek müm-
kün değil. Daha çok yaralanma ve yokluk ne-
deniyle ortay a çıkan sorunlar yüziinden öiiim-
ler oldu. Temizlik olmadığı için enfeksiyonel
hastalıklar fazlalaştı" dedi. Mübarek'ın ver-
diği bilgiye göre bombardıman sırasında 84
büyük hastane ile 264 dispanser yerle bir
oldu. Ambargo öncesinde. 0-5 vaş grubunda
ayda 360 çocuğun çeşitli nedenlerle yaşamını
yıürdiğı Irak'ta, bugün bu rakam ayda 4 bi-
ne çıktı. Sanhk, kolera ve menenjit gibi has-
tahklar ise salgın boyutuna ulaştı.
Irak'ın ambargo öncesinde kolera sorunu
olmadığını belirten Sağlık Bakanı Mübarek,
"Oysa ambargoy la biriikte kolera tespit edi-
len 680 kişi yaşamını yitirdi. Geçen sene de
1.800 vatandaşımızı aynı hastalık nedeniyle
kaybettik" diye konuştu. Sanhk vakalannın
görülme oranının ambargo öncesine göre 12
kat arttığma dikkat ceken Mübarek, 1993
yıhnda 800 çocuğun da çocuk felcı nedeniyle
yaşamını yitirdiğinı bıldirdi.
Ambargo öncesinde, Irak'ın yıllık ilaç dı-
şahmının 500 mılyon dolar olduğunu anım-
satan Mübarek. "Ambargo öncesinde hasta-
nelerimizde yabancı doktoriar çalışırdı. En
ufak bir malzemenin yokluğunda, olay çıkar-
tırlardı. Ambargonun ilk 6 ayında tüm yaban-
cı hekimler gitti. Şimdi Irakİı doktorlar, bıra-
kın ilacı, amdiy atları bile anestezisiz gercek-
teştiriyorlar" dedi.
Yeltsin Tokyo'da 16 belge imzaladı
Rusya,Kuril
adalanndançekiliyor
Dış Haberler Servisi - Rusya
Devlet Başkanı Boris Yeltsin ve
Japonya Başbakanı Morihiro
Hosokana dün ekonomık ve
kültürel ihşkılenn gehştınlmesi-
ni ıçeren 16 belge imzaladı.
Yeltsin. Pasifık okyanusundaki
Kuril adalannda bulunan Rus
askerlerinin kademeli olarak
çekjleceğini söyledi.
Üç günlük bır zıyaret için Ja-
ponya'da bulunan Rusya Dev-
let Başkanı Yeltsin. dün
Tokyo'dan aynldı. Japonya'-
dan aynlmadan önce Başba-
kan Hosokawa ile birhkte dü-
zenlediği ortak basın toplanü-
sında Yeltsin, Japonya ile bır
çok konuda aralanndaki pü-
rüzleri gıderdiklerini belirttı.
Yeltsin. "İki ülkenin ortak ama-
cı karşılıklı olarak İkinci Dün\ a
Savaşı'mn diişmanlıklannı res-
men sona erdirecek bir barış an-
laşması imzalamaktır" dedi.
Boris Yeltsin, Pasifık okya-
nusunda Kunl adalannda bu-
lunan Rus askerlennın kade-
meli olarak çekıleceğme ilişkin
söz verirken, adalarda sadece
sınır nöbetçilerirun kalacağını
belirttı.
Rus birlikleri Japonya'nın
kuzey sahıllerinde bulunan 4
adayı İkinci Dünya Savaşı sıra-
sında ışgal etmişlerdi. Eskı
SSCB'nın son Devlet Başkanı
Mihail Gorbaçov'un emnyle
1992 yılında bır grup askerin
çekilmesinden sonra, adalarda
hala 7 bin asken bulunuyor.
Yeltsin, iki ülkenin toprak
problemlerini görüşmeler yo-
luyla çözümlemek konusunda
anlaştıklannı ve iki ülke ekono-
mik. kültürel ılişkilerinin geliş-
tiribnesi konusunda 16 belge
imzaladıklannı da sözlerine ek-
ledi.
Japonya ile Rusya arasında
ımzalanan anlaşmalar arasın-
da. Japonya'nın daha önceden
Rusya'ya vermeyı kabul ettiği
ekonomık yardımlar, nükleer
silahlann yayılmasını önlemek
konusunda görüşbirüğj ıçınde
olma ve Kamboçyada BM gi-
nşımlerinin desteklenmesi gibı
maddeler bulunuyor.
PKK'YASÎLAH
6yaşındaki Liza İvanov Moskovamerkezindekemançalarken annesi isedinleyici-
lerden para topluyor. Liza'nın annesi birazparakazanmaumudu\layaşadığıkasaba
Tula'yı terk ederek Moskova'ya gelmiş. Çalmadık kapı bırakmamış, ancak iş bulama> ınca tek çarej i bu > olda bulmuş.
MOSKOVA
GÜNLÜĞÜ Başkentte sokakiann hâkimimilis
HAKAN AKSAY
MOSKOVA - Başkentte yaşanan
kanlı olaylardan sonra ilan edilen ve
daha sonra da uzatılan olağanüstü
dunım. sokaklarda yoğun olarak
duyumsanıyor. Milis. yani Rusya
polisi ve özel içişleri birliklen. adım
başı insanlan ve arabalan çevirip
arama yapıyorlar.
Kuşkulu görünen yüzlerce kişi
gözaltına alınıyor. Gece sokağa
çıkma yasağı sırasında bu sayı bin-
lerle ifade ediliyor.
Moskova Beledıyesi, nrsattan ya-
rarlanıp kentte girişi izne bağlama.
vizesiz gelenleri cezalandınna ve
sınır dışı etme planını uygulamaya
başladı. Pazarlardaki Azeri. Çeçen,
Dağıstan mafyalan dağıtılmış du-
rumda. Bu uygulamanın ne kadar
süreceği üzerine farklı görüşler sa-
vunulsa da bugün için milis işi sıkı
tutuyor.
Bu arada yayın organlannda he-
men her gün içişleri Bakanhğı'na
bağlı birliklerin ve kişilerin yetkileri-
ni kötüye kullandıklan. sık sık kaba
kuvvete başvoırduklan. yurttaşlan
tartakladıklan üzerine haberler
çıkıyor.
Bunu sokaklarda rahathkla göz-
lemek olası. Gerek milis gerekse de
özel içişleri birliklen. kendilerini "so-
kaklann hakimi' olarak görüyorlar.
Kendi aralannda gülüşüp şakalaşı-
yorlar, bağnşıyorlar. yurttaşlan de-
netlerken eskisı gibi ölçülü davran-
mıyorlar. Gazetecilere karşı bileeski
ütizlıği göstermeye gerek duymu-
yorlar. (Öyle ya. olaylar sırasında.
yerli-yabana 6 gazeteci öldürüldü,
11 'i yaralandı, 38'i içişleri güçlerince
dövüldü; ama kimse bu konunun
üzenne gitmedi.)
Mılisin keyfi uygulamalan o ka-
dar ileri gıtti ki Başkent Olağanüstü
Durum Komutanlığı birkaç kezyet-
kisini aşan görevliler adına özür di-
lemek \e bunlann cezalandınla-
cağını söylemek zorunda kaldı.
Ama her seferinde yeni haksızlıklar
ortaya çıkmaya devam etti.
Aslında içişlerinin forsunun yük-
sek olması, en başta İçişleri Bakanı
Yerin'in saygmhğının artmasıyla
bağlı görünüyor. Bir yıl önce Yelt-
sin'den uyan alan Yenn. kanh olay-
lar sırasında kendini fazlasıyla afFet-
tirdi. Özellikle de olaylann alev-
lendıği pazar gecesi. ordunun birkaç
saat harekete gecirilmemesi. Savun-
ma Bakanı Graçov'un durumunu
güçleştirdi.KGB'nin yerini alan gü-
venlik bakanlığına ise Yeltsin'ın
daha soğuk baktığı biliniyor Baş-
kanın bu bakanlıklara yaklaşımı.
kanlı olaylardan birkaç gün sonra
yapılan ödüllendirme törenınde so-
mutlaştı. En büyük madalyayı Ye-
rin kaptı.
İçışlerinde zafer rüzgarlan eser-
ken güvenlik bakanlığı ve özellikle
de savunma bakanlığı ıçten içe
kaynıyor. Aldığımız duyumlara
göre olaylara kanşmak zorunda ka-
lan ordu içinde "tarafsızlık ilkesınin
yitirilmesi' ve parlamento binasına
'düşman karargahı' gibi ateş açtınl-
ması nedeniyle tepkiler büyüyor.
Göz vaşartıcı bombaya, su
fışkınma yöntemine vb. başvurul-
madan kan dökme yolunun secıl-
mesi ordu sıralannda iktidara karşı
nefret yaratıyor.
Yoksullukstnirı 72bin
ruble
Moskova Sendikalar Federasyonu, başkent verilerine
göre yoksulluk sınınnın 72 bin rubleye (yaklaşık 1
milyon TL) çıküğını açıkladı. Minimum bütçenin ayda
ortalama 12 bin ruble artmasından kaygı duyulduğunu
belirten federasyon, emeklilerin yuzde 28'inin
yoksulluk sınınnın altında yaşadıklannı vurguladı.
MOSKOVA'DAN KISAKISA
BMÖ
borçhdan
Birleşmiş Mılletfcr
Örgütü'ne en fazia
borcuolanbeş
ülkeden üçü BDT
üyesı. BMÖ'nün
yaptığı acıklamaya
göreen fazla borcu
olan ülkeler ve borç
miktarlan şöyle: ABD
(779 milyon dolar),
Rusya (505). Ukrayna
(95),GüneyAftika
(83), Beyaz Rusya
(26).
Pıdlarve
putlar
Azerbaycan'da ûzerinde
HaydarAliyev'in resmi
olan posta pullan
yürüriûğegirdj. Daha
öncede
Türkmenistan'da
ûzerinde ülkeliden
Saparmuard Niyazov'un
resminin buJunduğu
pullarbasürruştı.
Aşkaz,
içkiçok
Rusya'da yapılan bir
anket, aile kurumunu
tehdıt eden en büyük
sorunun ıçki olduğunu
ortaya koydu. Sorulan
yanıtlayanlann yüzde43'ü
temel sorun olarak içkıyi
gösterirken yüzde 30'u
taraflann birbirinı
sevmemesinin altını çizdi.
Anket sonuçlannda
ailelerdecinsel
tatmınsizhğin önemli bır
sorun olduğunu (yüzde
48), anlayişsızlığın (yüzde
40) ve ıhanetin (yüzde 36)
daaıleyiyıpratan
problemler arasında
bulunduâu belirtildi.
Moskova'darandevuevi
Başkentte özel bir firma, resmi kurumlara başvurarak randevuevi açma izni istedi.
Ancak bu randevuevi, bizim bildiklerimizden değil: evli olmasına karşın ayn
konuta sahip olmayan yurtlarda veya aileleriyle oturmak zorunda olan çok
sayıdaki kan kocarun, seks gereksinimini doğru dürüst gidermek için kıralaması
öngörülen birtürotel. Başvurureddedildı.
Saddam
Kürt
liderleri
suçladıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - İçiş-
len eskı Bakanı İsmet Sezgin. Irak Dev-
let Başkanı Saddam Hüseyin'in, Kuzey
Irak'taki Kürt lıderlenn PKK'ya silah
sağladığmı söylediğinı bildirdi. Sezgin,
"Türkiye'nin, Kiirdistan Yurtse\er Parti-
si lideri Celal Talabani ve Kiirdistan De-
mokrat Partisi lideri Mesut Barzani ile
ilişkilerini gözden gecirmesinin zamanı
geİmiştir"dedi.
Bağdat'a geçen hafta dört günlük bir
ziyarette bulunan Sezgin. öncekj akşam
gazetecilere bilgj verdi. Sezgin. Saddam'-
la görüşmesinde PKK terörünün günde-
me gelıp gelmedığinin sorulması üzerine,
"Saddam Hüseyin, "Kuzey Irak'ta otori-
te boşluğu meydana gebneseydi, PKK
böyle varhk gösteremezdi. Ancak, bunu
Türk yöneticilere anlatamadık' diyor.
Talabani ve Barzani'ye güvenılemeyece-
ğini. PKK'nın silahlannı büyük ölçüde
anlann temin ettiklerini ve o silahlann
Irak'tan çalındığını söylüyor " dedi.
Sezgin, Türkiye'nin geçen yıl Kuzey
Irak'a yaptığı operasyonda. Talabani ve
Barzanfyı kullandığını ve bunda da ba-
şanlı olduğunu, ancak bugünkü dunım
konusunda bir yorumda bulunmayaca-
ğını söyledi. Sezgin, " Bunu bana değil,
içişleri Bakanı'na sorun. O zaman. Tala-
bani >e Barzani'yi kullandık, ama son-
rasını bilemem " dedi. Çekıç Güç'le ilgjli
bır soruya. " Biz, Çekiç Güç'û kucağı-
mızda bulduk. Birfiilidunım >ardı" diye
yanıtlayan Sezgin. Çekıç Güç'ün de de-
ğerlendirileceği zamanın geleceğini söy-
ledi.
Irak liderinin Türkiye'nin Körfez Sa-
vaşı politikasından yakındığını anlatan
Sezgin, Saddam'ın Çekiç Güç'ten de bü-
yük endişe duvduğunu kaydeıti.
ANKARA
Ordu
Rusya'dan
kaygılıEVRENDEĞER
ANKARA - Genelkurmay Başkanlığı,
Rusya'nın. '•özellikle Kafkasya'daki ya-
yılmacı girişimlerinin kaygı ile izlediğine"
dikkat çekti Genelkurmay. Türkiye'nin
?e%resindeki gelişmeleri şöyle değerlen-
dirdi:
RKyiMoskova, dağılan SSCB'nin es-
kı cumhunyetleri üzennde. özellikle
Kafkasya'da nüfuzunu arttırma çaba-
sındadır. Avrupa Konvansiyonel Kuv-
vetler Anlaşması'nın (AKKA) değıştiril-
mesı konusunda, tek yanlı ginşimleriyle
de sılahsızlanma konusunda yapılmış
anlaşmalara karşın, yayıhnaalığa yöne-
lik faaliyetleri endişeyle izlenmekte.
BKHr-NflPsMMüslüman topluma uy-
gulanan %ahşet. Avrupa'nın arkabahçe-
sinde meydana gelmektedir. Bosna-Her-
sek'te uygulanan çıfte standart nedeniyle
uluslararası kuruluşlara karşı güven
azalmıştır.
OrttMpiTurkıye. özellikle Kuzey
Irak'ta sorunlann gıderilmesinde, Bağ-
dat ile diyaloğa dayalı olarak. karşılıklı
güvenlığinin sağlanmasından yanadır.
Çek Dışişleri sözcüsü Pilipova Cumhuriyet'e, NATO'nun Orta Avrupa ülkelerinin entegrasyonunu iyi düşünmeleri gerektiğini söyledi:
VarşovaPaktı^ııuıfeshedilmesigüvenlikboşluğudoğurdu
LEYLA TAVŞANOĞLU
PRAG- Çek Cumhuriyeti Dışişleri Ba-
kanlığı Sözcüsü Lucia Pilipova Varşova
Paktı'nın lağvedilmesiyle birhkte özellikle
Orta Avrupa'da bir güvenlik boşluğunun
doğduğunu belırtti. Pilipova, "Nato üyeleri,
Orta Avrupa ülkelerinin Batı Gihenlik siste-
mine nasıl entegre olacakları konusunu çok
iyi düşünup karar verebilmeleri gerekir" dedi.
Pilipova, Çek Cumhuriyeti'nin sadece Batı
ile değil, Av rupa'nın bütün ülkeleri ile iyi iliş-
kiler istediklenni söyledi.
Avrupa Topluluğu'na (AT) üyelik için
yakında geçiş anlaşmasını imzalayacaklannı
anlatan Pilipova, Çek Cumhuriyeti'nin, top-
luluğa tam üyelik için hukuk ve ekonomik
sistemini ona göre hazırlamasının zorunlu
olduğunu söyledi. Dışişleri Bakanlığı Sözcü-
sü Pilipova. Çek Cumhunyeti'nin Slovak-
ya'dan aynldıktan sonra Batı ile ilişkilerini
de şöyle değerlendirdi:
"Birincisi ATje üyelik göriişmeleri. Çek
Cumhuriyeti'nin AT'ye tam üyelik için hukuk
sisteminin ona göre hazırlaması zorunlu. Biz
şimdi ev ödevimizi yapma durumundayız.
Bunu yapmazsak AT bize üyelik için durumu-
muzun ne olduğunu zaten soracaktır. İkinci
konu da NATO'va üyelik. Varşova Paktrnın
lağvedibnesiyle biriikte özellikle Orta Av-
rupa'da bir güvenlik boşluğu doğdu. Bir de
bize düşen sorumluluk >ar. NATO'ya üye ol-
duğumuz taktirde başka ülkelerin güvenliği
için de elimize silahı alabileceğimizi ispat et-
memiz gerek. Bunu kanıtladıktan sonra
NATO ülkelerinin bizim üyeliğimiz konusun-
da karar vermelerini bekleme durumunda ka-
lacağız"
'Sovyet şetnsiyesi attmdaydık'
"Çek Cumhuriyeti'nin Batı güvenlik siste-
mine üye olma isteği bir çelişki değil nuT5
soru-
sunu da Pilipova şöyle yanıtladı:
"Hiç kuşkusuz ilginç bir durum. O zaman-
lar tabiri caizse Sovyet şemsiyesi altındaydık.
Ama artık ülkemizde demokrasi var. Bu ne-
denle demokratik değerleri savunmak zorun-
dayız. Avrupa ve dünyada hic kimseyi düşman
olarak görmüyoruz. Ama bir güvenlik siste-
mine üye olmay ı da gereksiniyoruz. Bu sorunu
çözmek bizim için çok önemli"
Türk- Çek ilişkileri
Türkiye'nin NATO'nun çok önemli bir
üyesi olduğunu. iki ülke arasındaki ekono-
mık ve ticari ilişkileri güçlendirmek istedikle-
rinı vurgulayan Pilipova, "Çünkü ülkeler
arasındaki ekonomik ve ticari bağlar olma-
dan iyi bir siyasi ilişki de kurulamaz.^diye ko-
nuştu. Pilipova, Türk vatandaşlanna yöne-
lik 'Size uygulamasma" yönehk bir soruyu
da özetle şöyle yanıtladr
"V'ize uygulamalarımızın pekçok nedenleri
var. L stelik her ülkenin başka ülkelere uygu-
ladığı vize kuralları bulunuyor. Ama biz Tür-
kiye'yle ticaretimizi geliştirmek istiyoruz. Bu
nedenle de işadamlarına ya da başka Türk va-
tandaşlarına vize konusunda hiçbir sorun çı-
kartmıyonız. Üstelik biz Türkiye'yi sadece
bir ticaret ortağı olarak görmüyoruz. Tûrkiye
bu bölgede önemli bir güç, lider bir ülkedir.
Bir kadın olan başbakanımz çok başanh. Cum-
hurbaşkanuııza da saygı duyuyoruz. Bütün bü
etkenler, Türkiye'y e verimli bir Oiskiyi gotürme-
mize yardmcı ölüyor.'"