Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
11 EKİM1993 PAZARTESİ CUMHURtYET
2
SAYFA
EKONOMI 11
Başbakan Tansu Çiller'in vergi konulanndaki başdanışmaru Veysi Seviğ sert konuştu:
'Vergisinialamayacaksadevletolmasın'
NURSUN EREL
ANKARA - Yenı vergi tasan-
a üzenndekı çalışmalann "gö-
rüş ajnlıkları" nedenıyle "y,a-
vaş yurüdûğü" bebruldı Mab-
ye Bakanbğı'nda surdurulen
çalışmalarda, vergi suçlanna
hapıs cezası uygulanmaması
görüşünun ağıriık kazandığı,
ancak Başbakan'ın vergi konu-
lanndan sorumlu kddığı baş-
danışmaru Veysi Seviğ'uı bu
göruşe karşı çıktığı oğrenıldı
Sevığ, teşvıklı yatınmlara uygu-
ianan Gumriık Vergısı ve KDV
muafiyetırun kaldınlmasını ıs-
tedı Gelır Vergısı Tanfesı'nde
ılk dıümın önce yûzde 20'ye
duşürulmesı, daha sonra aşa-
mah olarak yûzde 15'e değın ce-
kılmesını öngoren madde uze-
nnde de "ihtiJaflar" olduğu
kaydededıldj Malı>e burokra-
sısının "Böyle bir uygulama bir
anda 5 trilyon lıralık ka>ba yol
açar" goruşunu savunarak al-
ternatıf gebr kaynaklan yaraü-
lması koşulu ıle bu uygulamaya
gıdılmesını savunduğu bebrlen-
dı Başbakanlık Başdamşmanı
Veysi Sevığ, Cumhunyet'ın ta-
san ûzenndekı sorulannı yanı-
tlarken"Öncelik]e Turkive eko-
nomisini kayrt dışı ounaktan çt-
kannaya çâJışıjoruz" dıyerek
şu gorüşlenn altını çızdı
KAYIT DIŞI EKONOMÎ:
"Tûrkiye ekonomisinin en
önemli sorunu, kavıt dışı işle-
yişten çıkraası gereği. Türkiye
kayıt dışı maJ harekatı ile karşı
karşıva. Önceükle gümrükler-
den doğru beyanla geçişi sağla-
mamız gerekiyor. Bunun için
teşvildi de olsa ithalattaki KDV
ve gümrük istisnalannı kaJdır-
ma>ı planlıyonız. Diğer önemli
konu ise Türkjye'de 115 bin fir-
maıun faaliyet gösterdiği üre-
tim sektoründe ortaiama 50 bin
firmanın navlon fatura kullan-
ması. Buniar (aturasız mal alıp
satıyorlar. Maliye Bakanuğı ise
bunların iistelerini sağa sola bil-
dirmekle yetiniyor. Eğer 50 bin
VEYSİ SEVÎĞ'DEN
• Vergisuçlannda hapıscezasınınolması
lazım. Ama karşı görüş şu anda daha ağır
basmış durumda.
• Gelır Vergısı tarifesi,5trilyonJuka]ternatıf
gelirbulunabilirseaşağıyaçekılecek.
• Türkıye'de 115bmüretiafirmavar,
bunlann 50 bini faturasızmal satıyor. Eğer
bu 50 bin firmanm peşınedüşemeyecekse
devlet olmasın.
• Teşviklideolsa, herkesGümrük Vergisi ve
KDVödemeh.
fîrmanın peşine düşemeyecekse
devlet olmaz olsun."
KAÇAKÇIY4 HAPİS:
" Vergi suçlannda hapis ce-
zasının bana göre olması lazım.
Ama karşı görüş şu anda daha
ağır basmış durumda. Divoıiar
ki ' ekonomik suça ekonomik
ceza olmaJı '. O>sa vergi suçu
salt bir ekonomik suç değildir,
bir anayasa suçudur, dolayısıy-
la hapis cezası oimalı. Bu
mantığa bakacak olursanız. laf-
la işleoen suçiara da lafla mı
ceza vereceğizT"
GELİR V ERGİSİ:
"Gelir V ergisTnde tarifenin
altdilinunin 5 puan geri çekilme-
si düşünülüyor, ama bu 5 trilyon
lirayı nereden karşılayacağız?
Maliye bunun arayışı içinde. Bu-
rada geliştirilecek alternatife
bağlı olarak indirim olabılecek."
KLRLMLAR VERGİSİ: Şu
andakı genel oranı (yuzde
46)çok yüksek buluyoruz, bu-
nu duşurmekten yanayız. ama
bunu yaparken çok yonlü he-
saplamalara da gıdıyoruz, aıle
şırketlennı değıl de kuçük ser-
maye sahıplennın kurumJaş-
maya yönelık çabalannı teşvık
etmeyı sağlayacak bir vapı uze-
nnde çalışıyoruz "
'Yetişmek zorunda'
Veysi Sevığ, hukumette,
DYP grubunda ve TBMM'de
karşılaşacağı engellemeler ne-
denıyje yenı vergi paketınm I
Ocak 1994'e yetıştınlememesı
olasılığını ise şo>le değerlendır-
dı "Yetişmek zorunda. Düşiı-
nün şu ana kadar sadece 175
trilyon liraiıK vergi toplayabil-
mişiz. Bu komik bir rakam.
Harcamalannızın üçte birini
bile karşılayamıyorsanız vergi
sisteminizde bir sakatlık var de-
mektır. Dolayısıyla eğer millet-
vekilleri kendi bindikieri dalı
kesmek istemiyorlarsa, makul
bir tavır aJıp bu tasanya 'evet'
demek durumundadırlar."
Uretimyarı
yarıyaazaltılacak
ANKARA (CHmhurijet Bû-
rosu) - Hukûmet tutun polı-
ükasında 'lcökten değişikükte-
re' gıtmeyı planlı>or 15 Ekım
1993 tanhıne değın açıklan-
ması beldenen yenı onlemler
arasında "Birkaç yıl süreyle
bjç tütûn ekilmemesi, üreticiye
Tekel'e son 3 yıMa yaptığı tü-
tün teslimlerinin ortalaması
üzerinden tazminat ödenmesi,
ekimin yan yanya sınırlandm-
Iması" yer alıyor
Başbakan Tansu Çiller baş-
kanlığında onumuzdekı gun-
lerdetoplanmasıbeklenen"Tû-
tûn zirvesi"nın ardından kesın-
lık kazanacak yenı
uvgulama uzenne
Cumhunyet'e bılgı
veren Başbakanlık
kaynaklan şunlan
sovledıler "Tütün
politikamız kaynak
transferi, dünya ile
rekabet edebilme ve
Bıtiyaç planlaması
açıiarından hatalı.
Ancak siyasi ne-
denlerle bugune de-
• Başbakan
Tansu
Çiller'in tütün
politikasında
yapılacağını
duyurduğu
değışikliğın
ana hatlan
ortaya çıktı.
ğin soruna çozüm getirileme-
miş. Tekel'in eiindeki stokların
bugünku miktan tam 520 bin
tondur. Tüccar yılda ortaiama
80 bin ton tütün kullanıyor, or-
talama 30-40 bin ton ihra-
catımız oluyor. Tekel'in fabri-
kalarında bir yılda ışleyebildiği
tutunün azamı mıktarı ise 170
bin tondur. 20 bin ton da çü-
rümegibi nedenlerle kay bedilen
stok düşünecek olursanız, yılda
ihtiyaç dııyacağınız tütun
miktannın sadece 300 bin ton
rivannda olduğu anlaşılır.
Biz 1993 yıfında bu tütün için
devlet kesesinden tam 11 tril-
yon lira para harcadık. Yani tü-
tün iirerieisine transfer edilen
kaynak miktan budur. Oysa
koskoca bir sağlık sektönıne
ayırabildığiniz pay sadece 6-7
trilyon lira dolayında. Demek
ki "kaynak transferi açsmdan
da büyük bir ceü'şki var."
Yetkılıler, yenı polıtıka ko-
nusunda şu bılgılen verdıler
"Vladem ki ihtiyacımızı bir-
kaç yd süreyle karşılayacak tü-
tün stokuna sahibiz, hiç olmaz-
sa bu j ıl. hatta birkaç y ıl sürey-
le 'Tütun ekmeyelim' dıyoruz
Tütun üretıasının
mağdur edılmemesı-
nı öngoren onlemle-
n de getınyoruz
Üreüa tütun yenne.
altematıf urûne teş-
vık edılecek Örne-
ğın aycıçeğı açığımız
var. tütun yenne ay-
cıçeğı ekmesı sağla-
nacak ureücının
Tutün ureucısınin
son 3 yıl ıtıbanyla
TürktütününeABD darbesi
Tekel'e yaptığı ürun teskmlen-
nın tum ıstatıstıkı bılgılen de
ehmızde Ömeğın son 3 yıfın
ortalaması duzevınde tutün
teslım ettığınj varsayan bir taz-
mınatı odeyeceğız kendısıne
Ya da tütün ekımı yan yanya
sınırlandınlacak Bu taktırde
de uretıcıye ekmedığı tütun
miktan kadar tazmınat ödene-
cek "
Yetkılıler uygulamanın sı-
yası boyut nedenıyle ne kadar
başanlı olacağının kestınleme-
dığını soyledıler
• ABD Kongresi'nin
sigara üretiminde en az
yüzde 75 oranında
Amenkan tütünü
kuüanma şartı getırmesi
en çok Türkiye'yi
etkıle>ecek.
\IERtH AK
İZMİR - ABD Kongresı'nın
tutun ıthalatına getırdığı kısı-
tlama. Türkıye'de "şok" ya-
rattı Ihracatçılar, kısıtlama
karşısında dış satımm buyuk
olçude duşeceğını, bu yuzden
başka pazarlara yonelmek ge-
rektığını vurguluyor İhracat-
çılar bunun ıcın pamukta oldu-
ğu gıbı pnm sıstemıne geçılerek
tutun fiyatının duşurülmesını
ısüyorlar
Turkıye'nın yıllık tütun ıh-
racatı toplam 125 bin ton do-
layında Ege Ihracatçılan Bırh-
ğı venlennegore Turkıye 1989-
1990 donemınde tutun ıhra-
catının yuzde 55 6'sıru, 1990-
1991 donemınde yuzde 57'smı.
1991-1992 donemınde de yüzde
57 6'anı ABD'ye gerçekleştır-
dı
Son Kongre karan Tûrkıye'-
nın ABD'ye yaptığı yıllık 75
mılvon kılo çapındakı tutun ıh-
racaundan elde ettığı 300-350
mılyon dolarlık gelınn onemlı
bır bolumunü kaybetmesıne
neden olacak
Ege İhracatçılan Bırlığı Yo-
netım Kurulu Uyesı Turhan Te-
zol, ABD Kongresı'nm bu ka-
rannın Turlcıye'nın tutün ıhra-
catı üzenndekı etkısının gıden-
lebılmesı ıcın pamuktakı pnm
sıstemıne benzer bır uygulama-
ya geçılmesını önerdı Tezol "
"Aslında bu karar, büyük bir so-
Türkiye'nin tütün ihracatı
Toplam
ABD
AT
Diğer ölketer
Anlaşmalı ülkeler
AJNKARAPAZARI
YAKUP KEPENEK
nın yaratmaz. Şöyle ki Türk tu-
tün fiyatı dunya fiyatlarının bi-
raz altında ya da aynı fiyatta
olursa belli bir ihracat potansi-
yeli yeniden yaratılabilinir. Ama
biliyorsunuz, bızde çok yüksek
fiyat »eriyorlar üreticiye. Benim
bu kısıtlama konusunda karam-
sarüğım yok. Yeter ki fiyatlar
uygun oLsun. Bu bir serbes't eko-
nomidir. Adam almış iznini. si-
gara yapıyor Türkiye'de" dedı
Karara en sert tepkı. uretıcı
kesımınden geldı Turkıye Zı-
raatçılar Derneğı Genel Baş-
kanı İbrahim Vetkin, tutun pa-
zannın ABD'ye teslım edıldığı-
nı öne surdu Yetkın, ABD'nın
bu kararla gerçek yuzünun or-
taya çıktığını öne sürerek şöyle
konuştu
"ABD'nin bu karanyla pazar
kavgasında Turkiye tesiün oi-
muştur. Tütün meselesi de nok-
taianmıştır, bitmişrir. Burada
ABD'ye ciddi bır şekılde tavır
alınmalıdır. V abancı ülkelerle
tütüne ilişkin tüm kararlann
gözden geçiriunesi gerekir. Ge-
rekirse aynı oranda bir karan,
Türkiye de almalıdır. Llusal bir
sorun bu" dedı
Ege Çıftçıler Demeğı Baş-
kanı Hulısı Tanman, ABD
Kongresı'nın aldığı karann
ozelbkle duşuk kalıteb tutun
uretımı yapan bölgelerde bu-
yük sorunlar yaratacağını so>-
ledı Tanman'a göre. ıhracatın
yaklaşık yansını oluşturan ve
'A Grad'a gore daha duşuk ka-
lıteb "B Grad' ve 'Kapa' ansı
tutun uretıcılen ozelbkle bu du-
rumdan olumsuz yonde etkıle-
necek Ege Bölgesfnın kabtelı
tutun ureten bır merkez oldu-
ğunu belırten Tanman. "Bizim
tutunumüz kaliteli; bunun için
herzamanmuşteribuluruz. 4ma
kantesiz tütün uren'mi yapan
yerler zor durumda kalacaklar.
Bunun için önenmi/, tutünde
üretim alanlannın sınırlandın-
Imasıdır" dedı
Ipkçılığa Çağrı Çıkarmak
Kımı çok renklı ıletışım kuruluşları arasında yaşanan
pazar payı kavgası son gunlerde açık bır savaşa donuş-
tu Hurrıyet ıle ınterStar arasındakı bu savaşımın hıç
kuşkusuz değışık yonlerıyle ırdelenmesı olanaklıdır Bu
çerçevede, toplum duzenınden yasal sorumluluğa eko-
nomik ve sıyasal etkıleşımden doğabılecek olumsuzluk-
lara dek bır dtzı konudan soz edılebılır, buniar ırdelene-
bılır Sonuç da yargıda noktalanır Yalnız, ınterStar'ın
suçlamalarının ıcınde yer alan "Rum çocuğu" rateleme-
sının hıçbır bakımdan tartışılır, bağışlanır yanı olamaz
Daha doğrusu olmamalıdır Bu ulkede yurttaşların salt
etnık kokenlerıne gore suclanmasına olanak tanınamaz
Irkçılığın derın acılannı Osmanlı Imparatorluğu'nun
yıktm yıllarında kanıyla yıkayan, en son olarak da Al-
manya dakı ırkçı saldırılanyla sarsılan ve yapılan
araştırmalara gore kırka yakın etnık grubun yaşadığı bu
ulkede bu tur suç/amaların hıçbır bıçımde yerı olma-
ması gerekir
Bu toplumun geçmışınde değışık etnık kokenden ge-
lenlerın her konuda çok buyuk ve yapıcı katkıları olmuş-
tur Anadolu'nun guzeilığının bır yonu de etnık çeşıtlılık-
tır Burada bır anımsatma yararlı olacaktır Istıklal
Marşımız'ın soz yazarı Mehmet Akif Ersoy'dur Safahat
adlı yapıtından okuyabıleceğınız gıbı, bır dızesınde "*/
ben bır Arnavudum"dıyor Turklerın bağımsızlık turku-
sunu Arnavut kokenlı bır yurttaşımız yazmıştır Ancak
etnık kokene bakılması gıbı bır yıkıcı tutum ortalıkta yok-
tur Toplumsal yapımızın ve kulturumuzün gerçek guzel-
lığı ışte buradadır Ve gunumuzun bu doymaz, doyurul-
maz soyguncu ve yıyıcılerı ıçın bır anımsatma daha ya-
palım Mehmet Akıf, Istıklal Marşı yarışmasını kazana-
cak ozan ıçın konulan 500 lıralık odulu almamış, Kurtu-
luş Savaşçılanna bağışlamıştır Bu toplumsal olgunlu-
ğun veguzellığınırkçılıkçağrılarıylaçokertılmesıne ola-
nak verılmemelıdır Irkçılığa çağrı çıkarmak, Anadolu'-
nun gerçekten yıkımı olur Bu konuda genel kamuoyu-
nun da kamuoyunu oluşturan tum kesımlerın de bılınçlı,
sorumlu ve duyarlı bır tutum sergılemesı zorunludur
• • •
özelleştırme tartışmaları ulkemızde çok yüzeysel
yurutuluyor özelleştırılecek kuruluşlarda orneğın ya-
bancı sermaye payının, çoğu Avrupa ulkesınde olduğu
gıbı yuzde 20 lerle sınırlandırılması, bellı olağanustu ko-
şullarda hukumetın gerı almasını olanaklı kılan altın pay
kuralının ışletılmesı ya da doğal tekel durumunda olan
KfT'lerm kesınlıkle özelleştırme dışı tutulması gıbı konu-
lar hemen hıç gundeme gelmıyor, tartışılmıyor
Bunların dışında Turkıye ve benzer gelışmekte olan/
azgelışmış ekonomıler ıçın çok çok önemli olan bır özel-
leştırme ogesı de tumuyle gozardı edılıyor
Bu oğe demokrasıdır Kuşkusuz usunuza özelleştır-
me ıle demokrasının ne ılışkısı olabılır sorusu gelıyor
Bu ılışkı vardır ve toplumsal açıdan yaşamsaldır
Demokratık sureçlerın ışlemedığı toplumlarda tekelcı/
yan tekelcı pıyasa yapılannın karşısında duracak bır
toplumsal guç bulunamıyor Bızde PTT ve TEK doğal te-
kel durumundadırlar Tuketıcı orgutlerının bulunmayışı,
sendıkaların ve obur toplum orgutlerının etkılerının çok
sınırlı kalmış olması tekel durumundakı KİT lerın ozel-
leştırılmesının, ozel tekel yaratılmasına neden olacağını
gosterıyor Kamu teketmın yerını ozel tekelın alması
ışçı çıkarmaları vergi vermeme gıbı olumsuzlukların
yanında asıl etkısını tekelci fıyatlarla sergıleyecektır So-
nuç, tekelcı sömörunun katlanarak arttınlmasi olacaktır
Bu nedenle, toplumsal denetımın etkın olmadığı, de-
mokrasının gelışıp kokleşmedığı yapılarda kamu te-
kellerının ozelleştırılmesı tüketıcılerın çok daha yüksek
oranda somurulmesı anlamına gelıyor
Doğal tekel olmamalarına karşın çımento fabrıka-
larının ozelleştırılmesı sonucu örneğın Karadenız yore-
sınde bu yaz çımento fiyatları ulke ortalamasının çok
uzerındeydı Konu elektnk ve telefon olursa somurunun
duzeyını yadasomuruoranını kestırmek gerçekten guç-
leşıyor Etkın ve verımlı ışlemeyen bır kamu yonetımının
varlığı, toplumun orgutsuzluğune ek olarak, acımasız
bır tekelcı somurunun altyaptsını oluşturacaktır
Özelleştırme kapsamında tarnşılması gereken temel
noktalardan bin de budur
• • *
Toplumumuzun erdem, demokrası ve barış anıtı Mah-
mui Dikerdem ın sonsuzlaşan kışılığınde tüm barışse-
verlere başsağlığı dılıyorum
DUNYA EKONOMISINE BAKIŞ
ERGIN YILDIZOGLU LONDRA
Bir Darbeden Diğerine, Rusya'da Demokrasi
usya Oevlet Başkanı
Yettsin 1991 ağusto-
sunda bır darbe gırışı-
mıne karşı tavır alan ve
parlamentoyu korumak
ıçın sıyası geleceğını
ve belkı de hayatını tehlıkeye atan
Yeltsm, geçen hafta parlamentoyu
feshetme kararı alarak bu sefer ken-
dısı btr darbe yaptı Bu gelısme Rus-
ya nın ıçınden geçmekte olduğu pıya-
sa ekonomısıne ve parlamenter de-
mokrasıye geçış surecını nasıl etkıle-
yecek? Bu soruya cevap vermeden
once çatışmanın arka planına, sonra
da darbenın yarattığı etkı/ere ba-
kalım
"Kim mülk edinecek?"
Rusya da pıyasa ekonomısıne ge-
çış su'ecı uçtaraflı bırsavaşın uzerın-
de yaşanıyor Taraflardan bırı eskı
SSCBden kalan yonetıcı sınıf- Burok-
ratık tadrolar Buniar serbest pıyasa
ekononısıne kendı durumlarını ko-
ruyarek geçmek ıstıyorlar ve ozelles-
tırmeterın, mulklerın onemlı bır kesı-
mını ele geçırmelerıne ızın verecek
bır yavaşlıkta ve üstu kapalı burokra-
tık mekanızmalarla olması ıçın ça-
balıyalar Kapatılan parlamento ço-
ğunlutla bu goruşlerı yansıtıyordu
Ikıncı araf ise perestroyka ıle bırlıkte
gelışrreye başlayan, yenı kuçuk kapı-
talıstler, spekulatorler ve ozelleştır-
melem pıyasa mekanızması ıleyapı-
Imasm ısteyen uluslararası yabancı
serma/e Batılı lıderlerın ve IMF'nın
de deâeğını alan Yeltsın bu kanadın
sozcuuğunu yapıyor Bu ıkı kanat
arasınıakı mucadele aslında Jaou-
nesMtdvedev'ındedığı gıbı'Rusya'-
yı kım 'onetecek değıl, kım mulk edi-
necek" (Le Monde Dıplomatıque, nı-
san) rrucadelesı aslında Bu ıkı taraflı
mucacBİe, SSCB nın dağılmasıyla ve
bağınrızlığını kazanan cumhurıyet-
lerın kendı sınırları ıçındekı devlet
mulkıyetını ele geçırmesıyle bırlıkte
buralara da aynen yansıdı Boylece
merkezı devlete karşı yerel zengınlık
kaynaklarını (vergi ve tıcaret anlaş-
maları ıle) korumak ısteyen yerel ıda-
relerın dırenışı de çatışmaya yenı bır
boyut kattı Bu uç taraflı mucadelenın,
şıddetlı polıtık sarsıntılara yol aç-
masının arkasında ise eskı SSCB
devlet kurumlannın ışlemez olması-
na karşılık henuz bunların_yerını ala-
mısfakırlık, çurume ıle yan yana, mu-
azzam, çoğu zaman yasadısı zengın-
lıkler ortaya çıkıyor Rusya'da fakırlık
smırıayda30000ruble Halkın %87'-
sının bu duzeyın altında olduğu söyle-
nıyor Yıne resmı rakamlara gore aıle
butçesının %80'ını besın maddelerı
harcamalan oluşturuyor Sonyıllarda
besın maddelerının tuketımındekı
hızlı duşuş ise bır beslenme bozuklu-
ğu ve açlık tehlıkesının gelışmekte ol-
duğunu gosterıyor 1989-93 arası et
cak kurumların doğmamış olması
yatıyor Polıtık ırade bosluğu var olan
ekonomik yapının çoküsunu hı-
zlandırıyor ve serbest pazar ekono-
mısının ekonomik etkılerını şıddetlen-
dırıyor Rusya da sanayı üretim en-
deksı 1990 da 100 kabul edılırse bu
rakamın 1993 sonunda 64'ün bıle ge-
rısıne dusmesı beklenıyor Rusya'da
petrol ve altın çıkarılması gıbı strate-
jık sanayılerın hızla gerılmesının yanı
sıra teknolojık olarak en ılerı olan sa-
nayı dallarının en buyük zararı gördü-
ğu anlasılıyor (Le Monde Dıplomatı-
que, ekım 93 sf 4) Böylece Rusya -
nın Batı'ya uzun donemlı bır teknolo-
jık bağımlılık ıçıne gırmesının koşul-
ları doğuyordu Bu gerılemeyle bırlık-
te Rusya da bugune kadar gorulme-
tüketımının %14, mandıra urunlerı tu-
ketımının %25, balıktuketımının %24,
meyve tüketımının %19 azaldığı,
buna karşılık patates ve ekmek tüketı-
mının %5-7 arasında arttığı bıldırı-
lıyor Bu arada ekmeğın somunu ise
ağustosta birkaç gun ıçınde 36 ruble-
den 150rubleyeçıkabılıyor Böylebır
fakırleşmenın yanı sıra Rusya'da
Mercedes, Maseratı, Porsche satı-
sları artıyor, Rolls-Royce Moskova'da
şube açıyor Bu sırada 1992 de Rus-
ya'da kayıt/ara geçen genç suçluların
sayısı son 25 senenın toplam ra-
kamlarını aşarak bır yılda 200 000'ın
ustune çıktı Ekonomik yoksulluktan
dolayı kürta/ rakamlarının 20 mılyona
ulaştığı tahmın edılıyor Geçen sene
34 000 kadınm doğumdan sonra has-
taneyı çocuklarını almadan terk ettığı
bıldırılıyor 1993'un ılkayındacınayet-
ler %43 hırsızlıklar ise %15 artmış
Resmı kaynaklara göre Rusya'da ul-
keyı 150 bolgeye-dukalığa bolmuş
3000 suç orgutu faalıyet gosterıyor
(Le Monde Dıplomatıpue eylul)
Darbe ve demokratikleşme
Darbenın etkılerını ise söyle ozetle-
yebılırız Bırıncısı, parlamentpnun da
kapatılmasından sonra Yeltsın'ın
temsıl ettığı serbest pıyasaya hızlı ge-
çış yanlılarının, IMF programının ıkın-
cı şok tedbırlerının uygulanmasının
onu açıldı Darbe Yeltsın'ın konumu-
nu da değıstırdı Yeltsın darbe
yapmış bunu da zor kullanarak koru-
mus bır lıder artık Bundan sonra,
ûzenndekı basınc ve toplumsal mu-
halefet arttıkça, zaten, daha önce dı-
renışı bastırmak ıçın orduyu aktıf sı-
yasetın ıçınde çekmek zorunda
kalmıs olan Yeltsın ıster ıster ıstemez
buna daha çok dayanmak zorunda
kalacak Aralıkta hem parlamentonun
ıkı kamarasının uyelerı hem de yerel
yonetımler ıçın seçımler olacak Yelt-
sın'ın, kendı yonetımı altında yapıla-
cak, bu kadar karmaşık ve ıkı ayda
hazırlanrnası beklenen seçımlerden
zaferle çıkması gerekir Bu koşullar-
da Yeltsın ın muazzam guçlu bır dık-
tatör olarak karşımıza çıkmaması ıçın
bır neden yok Yeltsın taraftarları se-
çımlerden zaferle çıkamazsa polıtık
ıstıkrarsızlık artmaya devam eder O
zaman Yeltsın gıttıkçe daha fazla
zora ve kısısel yetkıye dayanarak yo-
netmeyeçalışır Bu koşullarda Rusya
Federasyonu'nun parçalanması da
kaçınılmaz gozukuyor (Wall Street
Journal 06/10/93 sf 10) Bugune kadar
butun antıdemokratık adımlarda Yelt-
sın ı desteklemış olan Batı'nın ise,
Yeltsın'ın güçlenmesınden, korkma-
ya basladığı anlasılıyor
ÇAPRAZKURLAR
lüBOMUm
16035 UmMHHrta
15184 Anstmyıltobn
112825 Ânstantşm*
6 4935 DariMriuKrtu
5 7144 FlıMaPkkuı
5 6235 Fn«SBFrM|l
18020 mmâMmn*
13050 bymrtiPtzıtnı
7 9S35 fmçKron
14045 ıpriçnmm
1584 00 hahrnlİPtü
105 55 JatmYnl
13298 Kmataotmn
70000 NtrvtçKrm
3 7506 IJlPlHttMlUraM
IStvNC 1 5362UDMVI
1EC0: 1 1775 ABD DOİMI
SOR: 14228AB0Deün
S0»: 17467 54TL
MERKEZ BANKASIKURLARI SEKJM 1993
CİRSİ
lABDDolan
1 Alman Markı
1 Avustralya Dolan
lAvusturyaŞılını
1 Belçıka Frangı
1 Danımarka Kronu
1 Fın Markkası
1 Fransız Frangı
IHollandaFlonnı
11sveç Kronu
t Isvıçre Frangı
100 (talyan Lıretı
1 Japon Yenı
1 Kanada Dolan
1 Norveç Kronu
1 Sterlın
1S Arabıstan Rıyalı j
oAvtz
1225246
764107
806946
108597
35218
188668
214413
217879
679936
153472
872371
77351
11608
9213 76
175035
1882221
, 3 2 6 6 7 9 1
ttnş
1227700
765638
808563
108815
35289
189066
214843
218316
681299
153730
874119
77506
11632
923222
175386
1885993
327334
fftlTtF
«US
1224020
763343
794842
108488
34866
186801
212269
217661
679256
151937
871499
76577
11434
907555
173285
1880339
3217791
SATŞ
1231383
767935
810989
109141
353 95
189633
215488
218971
683343
154241
876741
77739
11666
925992
175912
18916 51
328316
Hoechst
Teknik Satış Elemanı olarak görevlendırılmek üzere;
İyi Almanca bilen, tecrübeli bir
POLİMER TEKNİSYENİ
veya
ÜKİMYA MÜHENDİSİ
arıyoruz.
35 yaşından genç ve askerlıkle ılışkısı olmayan adaylann
Türkçe ve Almanca yazılı özgeçmışlerı ıle bır resım ve
Tel. No'su ekli muracaatlarını aşağıdakı adresımıze beklıyoruz:
Türk-Hoechst A.Ş. Personel Servısı
Davutpaşa Cad. No: 145, 34020 Topkapı/lstanbul
AĞLAMAK VE GÜLMEK
İlhan Selçuk
Yaun/arıTüıi<HgğıCd(/ W-41 Ctn>ıılos>ln-htlınbııl ÖdemeKgönderilmez