Katalog

SAYFA CUMHURİYET 1EKİM1993CUMA HABERLER SoldagündembirleşmeSHP GRUPBAŞKAM GÜRKAN • 'Birleşmeden umutluyum. DSP içindeki sosyal demokratlan kazanma hedefı korunmalı, ama ilk birleşme görüşmelerinde bu parti hiç gündeme getirilmemeli. CHP adına direnen yok. Seçim ittifakı olmaz. İki genel başkan için uygun formül bulunabilir.' CHP GENEL BAŞKANIBAYKAL • CHP Genel Başkanı Baykal, SHP PM'nin birleşme karan alması durumunda, SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın'ı hemen arayacağını ve konunun detaylı olarak ele alınacağı bir görüşmenin yapılmasmı isteyeceğini bildirdi. SHP GRUP B AŞKANVEKILIKARAKAŞ • 'Bütünleşmenin nasıl sağlanacağı konusunda bir çahşma yapıyorum. İki parti bir araya gelir, 'Birleşik Sosyaldemokrat Parti' ya da 'Birleşik Sol Parti'adını alabilir. İlkelerde birlik sağlanır, yeni ortak tüzük haarlanabilir. Bugünkü aynlıkyapaydır.' ANKARA (Cmnhariyet Bü- rosu) - Solda birlik tartışmalan. SHP Parti Meclisi'nin hafta so- nunda yapacağı toplantı önce- sinde alevlendi. SHP Grup Başkanı Aydın Güven Gürkan CHP ile birleşmeye "çok sıcak" baktığını açıkça ıfade ettı. DSP ile birleşmenin gündeme getiril- meraesi gerektiğıni vurgulayan Gürkan, "CHP'de de. SHP'de de kimse birleşme sürecinde yok obna korkusu taşmamalı" gö- rüşünü dile getırdı. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal da, solda birlik için her türlü görüşmeye hazır olduğunu bildirdı. SHP Genel Merkez yöneticileri de. bu aşamadan sonra kimsenin solda birliğe karşı çıkamayaca- ğını söylediler. SHP Parti Meclisi (PM), 3 ekim pazar günü toplanarak birleşme konusunu tartışacak. PM'de, bu konuda çahşmalan başlatması için Genel Başkan Murat Karayalçm a yetki veril- mesi beklenırken, Grup Başka- nı Aydın Güven Gürkan da. PM üyesi olmadığı halde, "Grup Başkanı'' sıfaüyla bu toplanü- ya kaülabileceğini söyledi. Gürkan, solda bütünleşme için bir dizi önende bulundu. Gürkan, öncelikle iki liderin bir araya gelmesi ve temel konular- da mutabakat sağlaması gerek- tiğini söyledi. Gürkan'ın, sağ- lıklı bir bütünleşme için önerile- ri şöyle sıralanıyor: - Artık DSP. hiç gündeme ge- tirilmemeli. DSP içinde belli sayıda sosyal demokrat seçmen olsa bile, CHP ve SHP'de belir- gjnleşen sosyal demokrat kim- lık, bu partide yok. DSP ıçinde- kı sosyal demokrat seçmenleri kazanma hedefı korunmalı, ama ilk birleşme görüşmelerin- de bu parti gözönüne alınma- malı. - CHP ismi konusunda dire- nen yok. Biz, başından beri bu ismi alacağımızı söylüyoruz. Ama CHP tüzel kişiliği, CHP çatısı altında birleşilsin talebi haklı bir talep değildır. Böyle, bir yere vanlamaz. - Seçim ittifakı olmaz. Seçme- nin bunu ödüllendireceğini san- mıyorum. Bu, bölünmüşlüğü de stabilize edecektir. Üstelik yasalar da buna elverişli detil- dir. - CHFde de, SHP'de de önde bulunanlar, birleşme sürecinde yok olma korkusuna sahip ol- mamah. Herkes güven duyma- li- - İki genel başkan için uygun formüller buîunabilir. Liderlik tek bir kişide toplanan yetkiler olarak tanımlandığı sürece, çö- zûm bulunmaz. Klasık parti yapılanmasına kendimızi tut- sak edersek. iki parti sığışamaz. Yeni bir liderlik tanımı getınl- meli. Baykal'ın, Karayalçın'm partisi anlayışıyla sorunlar çö- zülmez. Birleşik parti için çağ- daş bir model tartışılmah. - Hükümet ve muhalefet ko- nusunda stratejik bir karar ve- rilmeli. Ya zamanla sınırlı ola- rak hükümeti götürme karan verilebilir ya da muhalefete çe- kilme karan verilebilir. Bence. yerel seçimlere kadar hükümeti bozmayıcı formülleri bulmak gerekir. Bu konuda yeni sorun- lar getiren bir tavn halk ödül- lendirmez. Gürkan, bugüne dek bütün- leşmenin nıçin gerçekleştirile- mediğı sorusuna, "Liderİer bir süre sonra. partilerin kendilerine ait olduğu duygusuna sahip olu- yorlar. HP-SODEP birleşmesi, bunun tek istisnası. O sistem içinde de, ben bilinçü bir biçimde geri plana irildim. Benim iril- mem de, o tarihte DSP'ye güç verdi. Bugün CHP'de olanlar da, yarın birleşmede kendilerini temsil edilmeıniş hissederlerse başka yerlere gidenler olur. Bu- na dikkat editmeli" yanıtını ver- dı. Gürkan aynca, "Birteşroe- den umutluyum. Çözümsüzlük görmüyorum. Nasıl bir zaman- lar birdik ve aynldıysak, yine aynı kolaylıkla bir olabüiriz" dedi. Baykal: Acele ediyorum CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, solda birleşme doğrul- tusunda ciddi gelişmelerin ya- şandığını belirterek, SHP Parti Meclisi'nin konuyu önümüzde- ki pazar günü görüşeceğini ve cücacak karann solda birleşme- nin sağlanması için önemÜ bir adım olacağmı söyledi. Baykal, birleşme konusunda "acele"- ettiğini ifade ettı ve birleşme konusunda yaşanan yeni gelış- meleri, "daha ciddi ve ümit ve- ricF'nitelemesıyle, öncekı çaba- lardan ayırt etti. Baykal, Ankara Sanayici İşa- damlan Derneğı tarafından düzenlenen Başkent Akşam- lan'nın konuğu olarak kaüldığı toplantıda yaptığı konuşmada, kendilerinin solda birleşme için gerekli karan partinin yetkili organlanndan çıkardıklannı ve beklediklerini söyledi. Baykal. 1994 mart ayında yapılacak se- çimlerin öncesinde birleşmenin gerçekleşmesınin gerektiğıni belirterek. "Bu konunun bir iki Murat Karayalçm Ege'deki ilk gezisini Manisa'mn ilçelerine yaptı. Karayalçın'a yurttaşlar büyük ilgi gosterdi. Birlik içintiim enetjinriziharcayacağızSALIHLI/SOMA (Cumhurhuriyet)- SHP Genel Baş- kanı. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Murat Karayatçm. yerel seçımlerde SHP-DYP ittifakının seçim sıstemı açısından mümkün olmadığını belirterek. "Tür- kiye'de böyle bir şeyi oianaklı görmüvonım. Kaldı ki böyle bir öneri de gelmedi" dedi. Murat Karayalçm, Ege'deki ilk gezisini Manisa'mn il- çelerine yaptı. Dün sabah Karayalçın'la bırlikte genel başkan yardımcılan Cevdet Sehi, Mustafa Timisi. Genel Sekterer Halil Çulhaoğlu. Genel Sekreter yardımcılan Ertöz Vahit Suiçmez, Ender Karagül. TBBM Başkan Ve- kili Kamer Genç ile 25 milletvekili uçakla İzmir'e geldiler. Daha sonra Turgutlu. Salihli ve Soma'ya giden Karayal- çın'a yurttaşlar büyük ilgi gosterdi. Güneş-2 otobüsün- den yapılan "Altuı el dcğiştirmeklo paslanmaz", "Sosyal demokratlann genç lidcri genç umudu Kara Murat selam- hyor". "Yeni liderimiz yeni umudumuz" anonslan dikkat çekiciydi. Başta Karayalçm olmak üzere tüm partililergösterilen ilgiden memnundu. SHP'nin seçim otobüsü her yerleşim biriminde durduruldu. Büvük bir konvoylaTurgutlu'ya giren Karayalçm, sevgi gösterileriyle karşılandı. Daha sonra Sahhü'ye gelen Karayalçın, Celal Bayar Üniversi- tesi Salihli Mesîek Yüksekokulu'nun açılışına katıldı. Karayalçın, gazetecilerin yönelttiği sorulan Güneş-2'de yanıtlarken solda birlik konusunun SHP'nin öncelıkle- rinden birisi olduğunu söyledi. Karayalçın "Solda birlik için tüm enerpmizi ve çabamızı harcayacağız"dedi. Karayalçın, parti meclisinin hafta sonunda solda bir- lik için yapacağı toplanüda alınan karan uygulayacakla- nnı açıkladı. Baykal'ın solda birlik için israrla CHP çatısı altında yaklaşımıru ıse Karayalçın şöyle değerlendirdi: "Bu müzakere ediİecek bir şey değil. Önyargılı. önko- şullu birleşme çalışmaları kesinlikle yapüamaz. Solda bir- lik çalışmaları kamera önünde kokteyl toplantılarında eie alınmamalı. Basın önünde istenilen sonuçlann aluıamaya- cağı kanısmdayım. İki yıldır birleşme konusunda çok deği- şik yaklaşımlar getirildi. Bunlan derlemek istiyorum. Parti meciisinde de bu yaklaşımlan ortaya koyacağım. Zaman olsaydı. hafta sonundaki toplantı öncesi görüşleri- mi açıklayacaktım. Bunda bir kural yok. Benim koşulum bu." hafta içinde şekilleıunesi gerek- mektedir. Önümüzde yerel se- çimler var, çalışmalar yapmak gerekmektedir. Olacaksa olsun, tşimizi bilelim"dedi. Baykal, SHP PM'nin birleşme karan al- ması durumunda, SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın'ı hemen arayacağını ve konunun detayh olarak ele alınacağı bir görüşmenin yapılmasını isteye- ceğini bildirdi. SHP Grup başkanvekillerin- den Ercan Karakaş da, bütünleş- menin nasıl sağlanacağı konu- sunda bir çalışma yapıyor. Karakaş. CHP'lılerin "SHP adı yıpramu, CHFde birieşelim" önerisine sıcak bakmıyor. Kara- kaş. "İki parti bir araya geKr, 'Birleşik Sosyaldemokrat Parti', ya da 'Birleşik Sol Parti' adını ala- bilir. tlkelerde birlik sağlanır, yeni ortak bir tüzük hazırlanabilir. Bu- günkü aynlık yapay, bunu herkes görüyor. Ancak birleşme için de küfüre varan eleştirilerden kaçın- mak gerekir" dedi. SHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Üstün Küsefoğlu. solda bırliğin, tüm sosyal demok- ratlann dıleği olduğunu belirte- rek, şunlan söyledi: " Uğur Mınncu'nun cenaze tö- reninde de slogan haline gelen, "Bırleşın. ıktidara yerleşın' diye, halkın bize bir mesajı >ar. Tüm sosyal demokratların bir çatı al- tında toplanıp güçlü bir parti ola- rak ülke sonınlarına el koyması, büyük bir ihtiyaç. Bu birlik, yıllar- dır tartışılıyor. Birlik, hepimizin isteği. Ama bu nasıl olacak? Bu işe. önvargtsız, önkoşulsuz yaklaşmak gerekir. Bundan sonra bir yol açalım, bakalım. Parti meciisinde, bu tartışılacak. Her- kes fikrini söyleyecek. Sayın Ece- Mt, bu işe hiç yanaşmıyor. DSP'- nin olmadığı bir birliktelik nasıl olacak? O> potansiyelini düşünür- seniz. SHP'den sonra en çok oya sahip parti DSP. DSP bu isin dt- şında kalırsa, solda birlik nasıl gercekleştirilecek? Bence, esas üzerinde dunıbnası gereken konu o. " Önkoşulsuz birleşme SHP Genel Sekreter Yardımcı- sı Hilmi Yükselen de. şu aşama- dan sonra, birleşmeye olumsuz bakanlann ıyi görünmeyeceğini dile getirerek. şu görüşleri savun- du: "Birteşmeye, her sosyal demok- ratın olumlu bakması gerekir. Tabii koşullan, aynca üst düzeyde konuşulacak bir olaydır. Gerçi biz, ön koşubuz birleşmeyi düşü- nüyoruz, ama diğer partiler ne düşünür, onu bilemiyonız. Genel başkan, kurulacak bir heyet se>> yesinde yapdacak bir olay dır. Sos- yal demokratlar. yön \eren, birlik- telik sağlayan bir yapı oluşturdu- ğu zaman, iktidarlan kaçınümaz- dır." NOTLAR SoVda,araya kan ginnedenbirlik CELAL BAŞLANGIÇ İstanbullu secmenler üzerinde bır anket yapdıyor. Sonuçlan ilginç. SHP. CHP, DSP gibi sosyal demokrat, demokratik sol parti- lere oy vereceklerin toplamı yüzde 30 dolayında. Ancak, sol seçmen üç eşit partiye bölünmüş neredeyse. SHP de, CHP de, DSP deseçılme barajı olan yüzde 10'larda geziniyor. CHP ile DSP'nin oylannda artış var. Ancak SHP cıddı bir oy kaybı yaşıyor. Sonuçlar buraya kadar normal sayılabilir. Ama işın başka bir ilginç yanı var. Artık SHP'ye oy vermeyecek seç- menlerden ancak yüzde 20si CHP ya da DSP gibi sosyal de- mokrat, demokratik sol partilere yöneliyor. Geri kalanlannın büyük bir bölümü kararsız. Bu seçmenlerin içinde RP'yi bile se- çenek olarak gören, başka bir deyişle sağda ya da solda "nurp- naDeşoı" unsurlar da yabana atılmayacak çoğunlukta. Bu. sosyal demokrasinin, demokratik solun içinde bulundugu durumun göstergelerinden biri elbette. Diğer tüm göstergeler de bu olguyu doğruluyor. Tüm sosyal demokratlan saran bır korku var: Önümüzdeki yerel seçimlere bu koşullarda giderse sol ağır bir yenilgi abr. Hemen tüm kentlerde belediye başkanlıklan yitirilir. Yerel yönetımler, belediye meclisleri de dahil sağa teslim edilir. Arkasmdan genel seçimler geliyor. Yine bu koşullarda seçime gidilirse, değü parlamentoya milletvekili sokmak, sosyal demok- rat, demokratik sol partiler barajı bile aşamaz. Beiediye başkanlan atakta Bu korkudan en önce etkilenenler elbetteki SHP'li ve CHP'li belediye başkanlan. Genel yerel seçimlere alü aydan az süre kaldı.Yitirilen her gün sosyal demokratlann, demokratik solcu- lann aleyhine işliyor. Sol'da birlik konusunda en somut gjrişimi SHP'li ve CHPTi belediye başkanlan başlattı. 12 belediye başkanı. Türkiye'de 700 belediye başkanını 9 Ekım'de Ankara'da biraraya getirmek için çabahyor. Girişimi başlatanlardan Gaziantep'in CHP'li Belediye Baş- kanı Ceüü Doğan 'a göre sorun sadece yaklaşan yerel seçimler değil. Eğer sosyal demokrat tabana dönük partiler yerel seçim- lere ayn ayn girerlerse, aralannda büyük bir kavga olacak.! SHP'si de, CHP'si de bu yüzde 30'luk seçmene göz dıkecek. Or- tada sınırh bir pasta var. "Kanb" bır bölüşüm kavgası olacak. Eğer bir seçim ayn partilerde geçinlirse araya "kan davası" gire- cek. Belediye başkanlanna göre, sosyal demokratlann birliği ye- rel seçimlerden önce sağlanmalı. Temenni değil, taban baskısı Belediye başkanlannın "sohı birleştirme" sürecinde yeralan Karşıyaka'nın SHP'lı Belediye Başkanı Cihan Türsen de "önce- kri plansız. programsız başlay an girişimlerinin büyük ilgi gördü- ğünü" anlaürken, şu anda bulunduklan noktayı ve amaçlannı şöyle belırledı: - Dilek ve temennide bulunmak yerine tabanın baskısını yan- sıtan birhareket. Hatta radikaL baskıa, tepkici biçimde dile geli- yor birleşme isteği. Birlik ıçın belediye başkanlannın girişimi sürerken, SHP Ge- nel Başkanı Murat Karayalçın Parti Meclisi'ni tek gündem maddesı "birlik" olan toplantıya çağınyor. CHP Genel Başkanı Baykal da buradan çıkacak karara göre tutum belirleyecek. Birleşmenin engelleri Genel merkezler. belediye başkanlan düzeyinde birlik çahş- malan olgunlaşmaya başlarken. SHP'li baa belediye başkanlan da CHP'ye geçmeye hazırlaruv or. CHP Genel Sekreten Ertuğrul Günay'a göre "CHFye girecek belediye başkanlan da buükten y ana. Ancak biıieşme için doğru adresin neresi olduğunu göster- meyi amaçlıyorlar." CHP Genel Başkan YardımcısıIsmail Cem, başından ben.bırleşmenin partısı "CHP". platformu "muhale- fet". çerçevesı "program >e flke", çizgisı "sağlasmadan ve sığiaş- madan" koşullannı öngörüyor. Bunlar elbette SHP içinde ciddi tartışmalara yolaçacak boyut- ta olan koşullar.Bu pani yerel ve genel iktidarda yıpranma ve kirlenme ile birlikte "iktidann dayanıhnaz çekicihği"ni de yaşı- yor. Bu açılardan SHP'nin Parti Meclisi'nde çıkacak kararlar. bir- leşme formülleri, "birleşme koşullan" görüşmelerin başlayabil- mesi için önem taşıyor. Sosyal demokraC demokratik sol partilerin birleşmeleri, genel yerel seçimler yaklaşırken, daha yakıcı, daha baskıa biçimde gündeme gehyor Her nedense bu süreci sanki engellemek, sol'- da birleşmenin zemiıuni başka yerlere doğru kaydırmak isterce- sine "DYP üe SHP'nin seçim işbirliğT gündeme sokulmak iste- niyor. SHP Grup Başkanı Ercan Karakaş'a göre "hiçbirinm ckköyeti yok". İşte kanıtı: - Biz daha sol'da birliği sağlamak için uğraşırken, sağ'la nasıl birleşelim... CHP'NIN YENİ PROGRAMI Partideki yeııileşıııeııiıı aıııacıTürkiye'yi yenileştirmek -ı- Cumhuriyet Halk Partisi'nin yeni program çalışmalannın "İdeolojik özümüz ve temel ter- cihlerimiz" başlıklı ilk bölümü tamamlandı. Bu bölümde CHP'nin ve "CHP misyonu- nun" tanımı yapılıyor, "CHP'- nin sol ve demokrat özü" anlatı- lıyor. İlkeleri ve hedefleri açık- lanıyor.Yenı CHP programı- nın parti örgütlerinin değerlen- dirmesine açılan "İdeolojik Özümüz ve Temel Tercihleri- nriz" bölümünde CHP şöyle tanımlanıyor: "CHP, kökleri tarihimizde ve milli mücadelemizde olan, Mus- tafa Kemal'in öncülüğünde Cumhuriyeti gerçekleştiren. cağdaş Türkiye'nin temeüerini kuran, demokrasi sürecini başla- tan, 1960larda demokratik sol bir içerik ve sosyal demokrat özellikler kazanan bir büyük ye- nileştirme hareketinin temsilcisi- dir, taşıy ıcısıdır. CHP, belirU bir tarih kesitin- de emperyalizme, kurulu düze- ne. eşitsizliğe, gericiliğe, imti- yazlara başkaldırının ifadesidir. CHP, bu zaman kesitinin ger- çelderinde Türkiye'yi yenileştir- mek ve çağı aşmak programımn sahibidir. Bu özeUikleriyle, CHP, hem bağımsızlık yolunda hem de yenikşmek yönünde mazlum milletlere tarihsel bir örnek yaratmıştır. CHP, doğu- şundaki bu nhelikleri bugün de sârdürmektedir." CHP'nin program çalışma- sında, partinin yeniden açıhşı anlatıhrken CHP'nin temel ter- cihlen bır yandan "...CHPnin devriınci geçmişine, laik cumhu- riyet amacına", öte yandan "...halkın umut ve beklentileri- ne. sosyal demokrasinin evrensel ilkelerine" bağlanıyor' "Solun OTensel deger yargıla- nndan, doğrulanndan ve gelenc- ğinden; Türkiye'nin tarihsel yenileşme özlemierinden: milli mücadele geçmişimizden; CHP'nin onurlu deneyiminden, tarihe iz bırakmış. geleceğe yol döşemiş ilkelerinden; cumhuri- yet >e demokras: dönüşümlerin- den; halkın özgürlükçü ve eşit- Bkçi taleplerinden; sol ve demok- rat birikimlerden: inanç dünya- nuzdaki adalet ve dayanışma anlayışlarından hareketle. sos- yal demokrasinin temel doğrula- nnı, teorisini ve pratiğini Tür- kiye'nin gerçekleriyle biitünleş- tirerek Türkiye insanının özlem- lerini ve ihtayaçlannı bu doğrul- tuda cevaplayarak. her şeyin en güzel olanını. en yeni ve çağdaş olanım ona sunmak için CHP 9 Eylül 1992'de yeniden doğdu. Anayasayı, yasaklarm tarifi olmaktan çıkarrmak, bir özgür- lük belgesine onu dönüştürmek için, demokrasivi bütün özellik- leri ve güzelükleriyle gerçekleş- tinnek için. demokrasinin kesin- tilere uğramasını önlemek, 12 Eylül ve benzerlerini sorgula- mak ve tarihe terk etmek için CHP var." "CHP, öncelikle emeğin tarafıdır" CHP'nin program çalışma- sında "sosyal demokrasi" üz> nnde durularak CHP'nin siya- sal kimliği ve sosyal öncelik tercihleri özetle şöyle açıklanı- yor: Yırminci yüzyüın son kesiti, sosyal demokratlann (ya da eş anlamıyla, demokratik sosya- listlerin, demokratik solculann) tarih önündeki haklıhğmı ve ideolojik üstünlüğünü kanıtla- dı. şıyor. Sosyal demokrasi son tahlil- de, imtiyazlan, fırsatlan, kültür ve eğitimi. zengınlikleri ve mut- luluğu, mümkün olan en geniş kitlelere yaymanın, ulaştırma- nın iddiasıdır; sürekli bir adalet arayışıdır. Soyal demokrasinin ve sol bir parti olarak CHP'nin tercihi. likler kurmaya engel değildir: Yenileşme ve çağdaşlaşma öz- lemi yüksek kesimler, çevre ko- ruması. kadın haklan gibi has- sasiyetleri en önde tutanlar, sosyal demokrasiyi ve CHP'yi bu beraberliklerin de öncelikli temsilasi olarak yanlannda bu- lacaktır. Burada gözardı edibnemesi Ama sosyal demokrasi ve CHP, temel tercih olarak, acık ve net olarak emeğin tarafıdır. CHP, yenileşmenin ve sağhk- lı değişimin geleneğıdır; CHP'- nin yenilik kavramı. CHP'nin sol ve demokrat özellikleri, ilke- leri doğrultusunda kendini ye- nilemesidir; büyük ideallerine ulaşmak için en yeni, çağdaş, et- Yeniprogram değişimin ifadesi Haber Merkezi - CHP Genel Baş- kan Yardımcısı ve Program Komis- yonu Başkanı İsmail Cem CHP'nin yeni programının, partinin sol ve de- mokrat özü doğrultusunda yenileş- menin ve değişim geleneklerinin ifa- desi olduğunu söyledi. Cem çalışmalar hakkında şu bilgi- yi verdi: "CHPnin yeni programı, sol ve de- mokrat özümüzün doğnıltusunda ye- nileşmenin ifadesidir; CHP, milli mücadele geçmişimizle, sosyal de- mokrat geleceğimizin sentezidir. Çok yoğun, çok ayrıntılı bir çalışma yapa- rak, programın en önemli >e tabiatıyla hazırlanması en zor bölümü olan 'İdeolojik Özümüz ve Temel Tercih- lerimiz'i tamamladık. Metin, son hali- ni alana kadar birkaç kez yeniden yazıldı, adeta her kelime tek tek tartt- şıldı. Türkiye gerçeği. CHP geçmişi, sosyal demokrasinin ideolojisi, Tür- kiye'nin ve solun geleceği uzun çauş- malarla konu oldu. CHP'nin yeni programı iki bölüm- den oluşacak. Tamamlanan ilk böiüm şimdi parti örgütlerimizin ve kamuo- yunun görüşlerine açılıyor. Ikinci bö- lüm, CHP'nin her alandaki uygula- malara dönük temel yaklasımlarını, politikalarını içerecek. Bu bölümün çalışmaları. MYK üyemiz Sayın Al- gan Hacaloğlu'nun yönetiminde sü- rüyor. İkınci bölümün de örgütleri- mizin ve kamuoyunun katılımına açılmasından sonra CHP programı, son şeklini almak ve resmen karara bağlanmak üzere CHP'nın Program Kurultayı'na sunulacak." Sosyal demokrasi. "eşitlik ve özgüriük ideallerinin bütünlüğü ve bölünmezliğidir"; bu idealle- nn bırlikte takibıdır. 21. yüzyı- lın eşiğındekı dünyada, bu ıdeolojı artık Batı Avrupa'yla sınırlı değildır. Şimdı çok daha geniş bır coğrafya kesitınde sos- yal demokrasinin etkinliği geli- toplumun tümüne esenhk getir- meyı amaçlarken öncelikle bü- yük kıtlelerin, geniş tanımıyla emek kesimlerinin yarannı sa- vunmaktır; öncelikle onlann temsilcisi olabilmektir. Bu yaklaşım, elbette, top- lumdaki başka aynşım ölçülen çevresınde daha geniş beraber- gereken nokta şudur: Sosyal demokrasi, emek ile sermaye arasında taraflardan birini kar- şısına alarak ona haksızlık ya- pan, adaletsiz davranan bır karşıtlığın ifadesi değildır; ken- di işlevini toplumun sadece bir kesıtini gözetmekle sınırlı tutan bir siyaset de değildir. kın yöntemleri, akılalığın. ve- rimliliğin ölçülennı kullanabil- mesıdir. Sıyaset-herkesin uygulayabi- lcceği bazı teknik yaklaşımlan. teknik çözüm önenlennı alt al- ta dızmek değildır. Siyaset, ken- dı öncehklerimiz ve sosyal ter- cihlerimiz doğrultusunda ufuk açmaktır. topluma büyük he- defler getirmektir. Teknikler ve teknolojiler amaç değildir. Araçtır. CHP'deki yenileşmenin amaa. Türkiye'yi yenileştir- mektır. "Eşitlik, özgüriük, çağı pay- laşmak. demokrasinin sürekli gelişimi, ülkenin ve toplumun bû- tünlüğü, ekonomik büyüme. dü- riist kamu yönetimi, katılım, kişüikli dış politika, laik devlet çoğulculuk" gıbı temel tercihler çerçev esinde Türkiye'yi yenıleş- tirmek... CHP olarak bizim topluma ve Türkiye'nin tüm çağdaş ve sol binkimlenne, domakrat bi- rikımlerine önerdiğimiz hedef ve yöntem budur. Devrimlerin, değişimin, demokrasinin öncüsü CHP Program çahşmasının bu bo- lümünde, Cumhuriyet Halk Partisi'nin tarihıyle. ulusal kur- tuluş mücadelesi ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinin özdeş ol- duklan, iç içe geliştikleri anlatı- Uyor. Türkiye Cumhuriyeti'nin oluşumunda CHP'nin altı ilke- smin belirleyici rolü vurgulana- rak bu ilkelenn. Türkiye'nin geteceğine ve gehşmesine yol döşedikleri belirtiliyor. CHP'- nin gelişim süreci. demokrasiye gecişi gerçekleştirmesı. 197Ö'- lerde sosyal demokrat özellikler alması anlatıldıktan sonra, CHP'nin "altı tarihsel ilkesi" açıklanıyor; "CHFnin bu ilke- leri, zaman içinde kazandıklan yeni yorumlarla ve gelişmeleriy- İe, CHP oluşumunun tarihsel değerlerini ve zenginliğini mey- dana getirdi" deniyor. Bu ilkele- nn yer aldığı uzun bölümdeki bazı paragraflann özeti şöyle: Cumhuriyetçilik: Cumhuri- yet, tarihimizdeki en köklü dönüşümdür. Egemenliğin kaynağmı ulusta bulan anlayış- tır: "saltanat" kavramının yıkıl- ması. "milM iradenbı" getirilme- sıdir: "tebaa"nın yerini, "yurt- taş"ın almasıdır. Cumhuriyet, "yurttaşlık" kavramının temel unsur ve temel tanım olarak esas ahnmasıdır; kültürel, din- sel tanımlann sivil topluma bı- rakılarak resmi ölçü olmaktan çıkanlmasıdır. Milliyetçilik: Türkiye Cum- huriyeti'nin kuruluş dönemin- de ihtiyaç duyulan bir "uluslaş- ma sürecinin" işlevi olarak mil- liyetçilik ilkesi benimsenmiştır. CHPnin uluslaşma anlayışı, geçmışten devralınan feodal kümelenmelerin ırk, bölge, ınanç aynşmasına dayalı yapı- lanmalann tarihe terkidır; ülke- de kader ortaklığının oluşumu- dur; çağdaş topluma geçişin çok önemli bir aşamasıdır. Mil- liyetçilik, "ırka" indergenemez; Türkiye bütününü oluşturan çok sayıdaki etnik özellik karşı- sında devletin yanlılığı, öncelik tercihi söz konusu olamaz. Devlet herkesi eşit şekilde tem- sil ve ıfade eder. Yann: Halkçılık