Katalog

1EKİM1993CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI 11 Fndığarekor flyat •TRABZON(AA)-1993 fındık rekoltesinin çok az olmasından dolayı dış piyasada fındık fıyatlan görülmemiş bir şekilde arüş göstermeye başladı. Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçılan Birliğj (KFMİB) ile Trabzon Ticaret Borsası yetkililerinden alınan bilgiye göre fındık fıyatı her saat başı yükseliş gösteriyor. Geçen hafta ortalama olarak 306 dolar, en yüksek ise 340 dolara kadar yükselen iç fmdığm kentali (100 kg) bugün 450 dolar seviyesini aştı. İç piyasada da kabuklu fındık 24 bin lirayı. iç fındık ise 48 bin lirayı geçti. thracatta iç fındığın fıyatı son 5yıliçinde400dolar seviyesinin üzerineçıkış yapamamıştı. Işveren ştkâyetçi Şanayiciler. çalışürdıklan işçiler adına ödedikleri sosyal amaçlı fonlann, yatırunlar ve istihdamın daralmasına yol açüğını, kayıt dışı ekonomiyi teşvik ettiğini savunarak bunlann bir an önce kaldınlrnasını istiyor. Türkiye İşveren Sendikalan Konfederasyonu (TİSK). sanayi işverenlerinin işçi başına fon yükünûn son beş yılda 57 kat artarak, 1992'de 6.4milyon liraya ulaştığını açıkladı. TİSK tarafından yapılan araştırmaya göre imalat sanayii, madencilik ve enerji sektörü işverenleri, geçen yıl sosyal amaçh altı fon kapsamında devlete toplam 9.6 trilyon liralık ödemeyaptı. Bu ödemelerin tamamına yakınını oluşturan Zorunlu Tasarruf ve Konut Edindirme Yardımı lOve daha fazla işçi çahştıran işyerlerinde uygulanıyor. PTT'nmdöviz kam • ANKARA/KAYSERİ (AA) - PTT Geçen yıl içinde yaptığı kambiyo işlemlerinden 142milyarlira kar etti. Ülkeye dağılmış 51 merkezde yapuğı döviz bozma işlemlerinden 2.7 milyar lira gelir elde eden PTT, yabancı seyahat çeklerinin bozdurulması karşılığında da 959.7 milyar lira kar etti. PTTdergisinde yer alan bir habere göre PTT, kambiyo kanrunen büyük kısmını 89 milyar lira ile dış havale dövizlerinden elde ederken, ikinci sırada 49 milyar lira ile diğer kambiyo işlemlerinden sağlanan kar yer aldı. İhracatta gerileme trendi • İZMİR (AA)-Ege thracatçı Birlikleri Başkanlar Kurulu Başkanı Mustafa Özman, Tûrkiye'de ihracatın, enflasyondan daha düşük olduğunu ve devalüasyon yapılan yıllarda patlama gösterdiğjni söyledi. Kur makasırun açılması ve enflasyonun hızlanmasının ise ihracatı durdurduğunu ifade eden Özman şunlan söyledi:" 1970 yıhnda yapılan yûzde 66 oranındaki devalüsyondan sonra 1970-1975 yıllan arasında, ihracat yılda ortalama yüzde 19artü. 1975-1980 yıllan arasında bu arüş oranı yûzde 8'edüştü. 1980"de24Ocak kararlanyla birlikte yapılan yüksek oranlı devalüasyonu izleyen dönemde ihracat tekrarpatladı. 1980-1985 yıllan arasında ihracatımız yılda ortalama yüzde 25 oranındaarttı. İLAN ESKİŞEHİR3. SULHHUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN DosyaNo: 1993/196 Davaa Köy-Tür vekili Av. Muhterem Fidan tarafından davalı Ayhan Tabak aleyhine açılan iüraan iptali davasında Eskişehir 3. tcra Müdürlüğû"- nün 1992/5280 esas sayıh dos- yasındaki 953.000 TL. borcuna. davalı Ayhan Tabak'ın itiraz et- tiği. davaa tarafın davalı Ay- han Tabak'ın icra dairesindeki 953.000 TL borcuna >aptığı iti- razın iptali ile takibin devamına ve %40 icra inkâr tazminatına hükmedilmesine karar venlme- sini istemiş, davalı Ayhan Ta- bak adına çıkartılan tebligatla- nn bilatebliğ iade edildığı ve yapılan zabıta tahkikauna rağ- men de adresi meçhul kaldığın- dan işbu dava dılekçesinin adı- na ilanen teblığıne. Duruşmamn 21.10 1993 gü- nü saat 9'a bırakılmasına karar verilmiştir. Durusmaya gelmediği tak- dirde aynca gıyap karan tebliğ edilmeyeceği, tebligat yerine ka- im olmak üzere ilan olunur. Basın: 51259 Hisselerini Hazine'ye satarsa, İGDAŞ'ın KOİ'ye devri gündeme gelecek KTTleşmenin sonu 'özdleşme' DENİZ ŞAHİN İstanbul'da doğalgaz altyapı- smın kurulması, dağıtım ve iş- letmesini yürütülmesi amacıyla kunılan İstanbul Gaz Dağıtım Sanayii ve Ticaret AŞ (İG- DAŞ), planlannı yanlış yapın- ca, Hazine'ye aktanlma ve özel- leştirilme gjbi 'tehlikeli' bir se- çenekle yüz yüze kaldı. Hazine'nin İGDAŞ bütçesi- ne doğrudan para aktarması yerine, üzerinde tartışılan ikinci seçenek olan "İGDAŞ'ın hisse senetleri karşılığı geri ödetne yapması" durumunda, yüzde 94'ü büyükşehir belediyesine ait olan şirket Hazine'ye, ora- dan da büyük bir olasılıkla Kamu Ortaküğı İdaresine (KOİ) aktanlacak. KOİ'nin de, devralacağı İG- DAŞ hisselerini 'özelleştirmesi" bekleniyor. Bu durumda İG- DAŞ, doğalgaz işletmecıhğin- den gelecekte kazanabileceği büyük bir geliri elinden kaçıra- cak. "Borçlarını ödemeli" Hazine ve Dış Ticaret Müste- şarlığı yetkilileri, İGDAŞ'ın kredi borçlannı, Hazine garan- tili olduğu için üstlenmek duru- munda kaldıklannı. ancak İGDAŞ'ın da kendi adına öde- nen borçlan bir şekilde geri ödemesi gerektiğini belirtiyor- lar. Bu konuda bir 'ikraz anlaş- masf yapılması için görüşmele- rin surdüğünü belirten yetkili- ler, son karann Hazine ve Dış Ticaret Müsteşar Vekili Osman Ünsafın Türkiye'ye döndükten • İGDAŞ'ın proje bitim tarihinden abone sayısına, yönetiminden borç ödeme planlanna kadar her alanda hata üstüne hata yapıldı. Hatalar zinciri İGDAŞ'ı "elden ele dolaşma" tehlikesiyle yüz yüze bırakıyor. İGDAŞ'ın sermaye yapısı Mttto istanbui Buyükşerıir Betediyesi JETT Genei Mürjüriüğü HALKSUAŞ İS8AKAŞ ısr.fcwfiLTD.şn. fcpfltl 94.32 5.46 0.10 0.05 0.05 1JM nun) »4116.666 15.300000 300.000 141.667 141.667 2W.8W.008 İGDAŞ m gelir ve giderleri ıNzfMTMTU mfua Doğalgaz sabşı Sayaçkirası Sabit hizmö geliri Katilımpayı Projeonay geliri Epm geliri Basmç düşürme bağlantı bedeli TVUM THUHEİ» um 6.148 133 267 ia749 377 1.412 - vm mm Ooğalgaz satışı Sayaç kirası Ssbitrtizmetgeitri Katılım payı Projeonay geliri Eğftım geliri Bastnçdûşûrme bağiantı bedeii ivuH TVUNâH mm 197.183 2.068 1.249 50220 5.072 600 2.780 mm KS41I mm sonra İstanbul Büyükşehir Be- lediye Başkanı Nurettin Sözen'- le yapacağı görüşmede alınaca- ğı görüşündeler. IGDAŞın, Hazine'ye, ken- disi adına ödediği borçlannı elde ettiği gelirlerle geri ödemesi olası görülmüyor. Şirket, 1992 ve 1993 yıllann- da, doğalgaz abonelerinin he- deflenenden çok daha az sayıda kalması nedeniyle, beklediği ge- liri elde edemediği gibi, gelirinin kat kat üstünde zarara uğradı. İGDAŞ, doğalgaz projesini zamanında tamamlayamaması ve pazarlama stratejilerindeki hatalar nedeniyle kullandığı dış krediyi kendi olanaklanyla karşılayamaz hale geldi. 23 Arahk 1987'de yapılan an- laşmada, projenin 1095 günde (üç yılda, diğer bir deyişle 1990'da) tamamlanması öngö- rühnüştü. Bu tarih baz alına- rak, projenin müteahhıtlığıni üstlenen SAE ve ALARKO ile danışmanlık ve kontrolörlüğü- nü üstlenen SOFRAGAZ tara- fından sağlanan ve 66 milyon Fransız Frangı bağış niteliğin- de olan toplam 1.693 milyar FFlik (142 milyar lira) kredi- nin geri ödemesine 17.2.1991'- de başlanması öngörülmüştü. 3 yıldan 6 yıla Anlaşmanın ardından 500 milyon lira sermaye ile 25.12. 1986'da İstanbul Büyükşehir Belediyesi İştiraki olarak kuru- lan İGDAŞ, doğalgaz dağıtım şebekesi inşaatını 23 mart 1989'da başlattı. Başlangıçta 3 yıl olarak öngörülen projenin tamamlanma süresi 6 yıla ka- dar çıktı. İş bitim süresi 8 Mart 1991 tarihinde yapılan bir pro- tokolle, önce 28 ağustos 1992'- ye. daha sanra da 1.5.1993'e uzatıldı. Bu arada 1992 yılına kadar tamamı kullanılan 1.693 milyar FF'lik kredi de yeterli olmadı ve 1993 yılı için 191.8 milyon FF'lik ek bir kredi an- laşması yapıldı. Yine yapılan yanlışlardan bi- ri tüketiciye doğalgaz verilebil- mesi için, ayn ayn servis hatla- nnın çekilmesi gerekliliğınin düşünülmemış olması. Böylece doğalgaz bağlantılanna, ancak 1992'de başlanabildi. İlk yıl için beklenen gelir de 160 bin abone hedefinin 40 bin; gaz kullanan abonelerin de 11 bin olarak gerçekleşmesi üzeri- ne sağlanamadı. İGDAŞ'ın 1992'de 9.5 milyar lirası doğal- gaz satışı olmaİc üzere. toplam 27 milyar liralık gelirine karşıhk, gideri 259 milyar 654 milyon lira olarak gerçekleşti. Şirket 1992'yi 232 milyar 5658 milyon lira zararla kapattı. Kaçımlmaz zarar İGDAŞ'ın 1993 yılı için yap- tığı hesaplamada da 367 milyar 24 milyon lira zarar edeceği gö- züküyor. Bu hesaplama 75 bin aboneye doğalgaz saüşı yapıl- ması varsayımına dayanıyor. Ancak, doğalgaz kullananan abonelerin sayısı halen 29 bin 600. Bu durumda beklenen ge- lir rakamının yan yanya düşük gerçekleşmesi, zarann da öngö- rülenden büyük olması kaçıml- maz gözüküyor. BÜTÇE VE PROGRAM Bütçe'deÇüler'e yetiştirmetelaşı .\NKARA (ANKA) - 1994 Yılı Programı ve Bütçesi'ne ilişkin hazırlık çalışmalan son hızla sürüyor. Başbakan Tan- su Çüler'in 13 ekimde ABD'ye gidecek olması yüzünden, ön- ceki yıllarda 15 ekime kadar tamamlanan program ve Büt- çe hazırhklannın bu yıl 13 ekimde tamamlanmasına çalışıbyor. DPT Müsteşar Ve- kili Necati Özfırat, 1994 Yılı Programı'nı antienflasyonist bir istikrar programırun uygu- lanmasına olanak sağlayacak şekilde hazırladıklannı belirt- ti. Özfırat. program hedefleri- ni enflasyonun aşağı çekilme- si, kamu açıklannın azaltıl- ması, faiz yükünün düşürül- mesi amaçlanna dönük olarak belirlemeye çahştıklanru kay- detti. 1994 ynb için öngörülen, büyüme. enflasyon, ithalat- ihracat, dış açık. kamu kesimi borçlanma gereği gibı hedefler hakkında bılgi vermekten kaçınan Özfırat, 1994 yılı bü- yüme hedefinin 1993 yıhnda gerçekleşmesi beklenen oran- dan daha düşük öngörüldüğü- nü kaydettı. Özfırat, 1993 Yılı Prog- ramı'yla öngörülen hedeflerde de program çalışmalanında bazı revizyonlara gidildiğini, başlangıçta yüzde 5 olarak ön- görülen 1993 yılı GSMH arüş hızırun yüzde 7 olarak gerçek- leşmesinın beklendiğini söyle- di. Özfırat, yüzde 52 olarak öngörülen 1993 yılı deflatörü- nün (ortalama enflasyon) ise yüzde 60 civannda gerçekleşe- ceğinin tahmin edildiğini kay- detti. özfırat bu yıl sonu ertf- lasyonu için eylül a>ı fıyat ar- tışlannın açıklanmasından sonra daha sağlıkh tahmin ya- pabileceğini ifade etti. 13 ekime yetişecek Anayasa gereği. Bütce Yasa Tasansfnın yılbaşından 75 gün önce TBMM'ye sunul- ması gerekiyor. Bu nedenle de her yıl Bütçe ve programla ilgj- li görüşmeler Yüksek Planla- ma Kurulu ve ardından da Ba- kanlar Kurulu'nda 17 ekime kadar tamamlanıyor ve tasan TBMM'ye sunuluyordu. Bu yıl ise Başbakan Tansu Çiller'- in 13 ekimde ABD'ye gidecek olması yüzünden Bütçe ta- sansı ve programın 17 ekime kalmadan Bakanlar Kurulu'- nda görüşülerek bütçenin TBMM'ye sunulacak hale ge- tırilmesi bekleniyor. YeviBMW\erısnuukuna İstanbul Haber Servisi- Teknolojik gebşmeyle birlikte büpyen ve rekabetin giderek arttığı otomobil piyasasında artık otomobillerin tasanmı, tüketicinin istekleri doğrultusunda hazırlanıyor. Eskiden yalnızca piyasaya sürülen standart model ve teknik donanımla yetinen otomobil sahiplejri. son villarda maddi olanaklan ölçüsünde kişisel beğenilerini satın alacaklan otomobillereyansıtmaya başladı. Ancak bu durum otomobil fıyatlanndaki tavan fıyatm sınırsız olması gibi bir sonuç doğurdu. Otomobil fıyatlannın 450 milyondan başladığı BMW'nin Türkiye temsilcisi Borusan Oto'nun yetkili satıası ve servisi olarak hizmete gjren, Etiler'deki Mega Otomotiv'in dün tanıtımını yaptığı 1994 model BMNV'lerde de bu sistem uygulanıyor. Mega Otomotiv'in Genel Müdürü Mahir Bayındır ile Satış ve Pazarlama Sorumlusu, eski manken Funda Birtek özellikle piyasaya yeni sürülen modellerarasındaki 5.20 ve 3.20 modellerinin, müşterinin isteklerinegöre üretildiğjni açıkladılar. BMW'nin 5.2Oadıyla piyasaya sürdüğü. 6 silindirli yeni modeli 122 bin mark. 3.20modeli ise99 bin 500marktan satılacak. Rengi dahil olmak üzere birçok kısmının müşteri tarafından sipariş edildığı 1994 modellerindeki bir yenılik ise ön taraftan gelebilecek herhangj birdarbe durumunda, şoför ve ön koltuklarda oturan kişinin can güvenliğini sağlavıcı bir hava yastığının devreye girmesı. (Fotoğraf:MUHARREM AYDLN) Bir ay içinde cebirnizden 99 bin 600 lira daha eksildi Kış zamlanıııutfağı ^yokluyor 9 Ekonomi Servia - Kış mutfağa zamlı geldi. Eylül ayında İstanbul'da yaşayan dört kişilik bir ailenin mutfak gideri, önceki aya oranla yüzde 3.3 artarak 3 milyon 141 bin 195 liraya yükseldi. Böylece dört kişilik bir ailenin mutfak harcamalan ağustos ayına göre 99 bin 600 lira artü. Eylülde, bütün yaz durgun bir seyir izleyen, kış mutfağının vazgeçilmez gıdalanndan bakli- yat ve pirinç fiyatlannda ani yükselmeler oldu. Pirinç bir önceki aya göre yüzde 19.6 oranı- nda pahalılanarak 14 bin liraya yükseldi. Bakliyat fıyatlanndaki ortalama artış yüzde 6.8 olarak gerçekleşti. Bakliyat grubu içinde fı- • Dört kişilik bir ailenin aylık mutfak giderleri, eylülde ağustosa oranla yüzde 3.3 yükseldi ve günde 100 bin lira sınınnı aşarak 3 milyon 141 bin lirayı buldu. • Mutfak enflasyonundaki artışta kış mutfağının vazgeçilmez gıdalanndan bakliyat ve pirinç fıyatlann- daki ani sıçramalaretkili oldu. yatlan en fazla yükselen ürünler fasulye ve no- hut oldu. Eylülde nohut yüzde 21.4zamlanarak 11 bin 300, fasulye de yüzde 1 .•> 4 zamlanarak 15 bin liraya çıktı. Kırmızı mercimek yüzde 1 8, bulgur yüzde 5.7 oranlannda pahalılanırken. yeşil mercimek ve barbunya fiyatlannda bir değışiklik olmadı. Eylülde yumurta, süt ve et fıyallan da artışa geçti. Fiyatı uzun süredir sabit kalan yumurta eylülde yüzde 20 oranında pahalılanarak bin 200 liraya yükseldi. Her şey artıyor Süt Endüstrisi Kurumu'nun yüzde 6"lık zam- mından sonra bir litre sütün fıyatı 400 lira arta- rak 7 bin liraya çıktı. Ette de yüzde 3.3 oranında fıyat artışı görüldü. Bir kilo etın fiyatı 70 bin 500 liradan 72 bin 800 liraya yükseldi. Sebze ve meyvede ise ban ürünlerde mevsim sonu ucuzluğu yaşanırken baa ürünlerin fıyat- lan yükseldi. Bir kilo sebzenin ortalama fıyatı yüzde 7 oranında ucuzlayarak 8 bin 650 liraya düştü. Ortalama sebze fiyatındaki düşüşe, fasulye ve sivribiberin ucuzlaması neden oldu. Fasulye eylülde yüzde 18.3 oranında ucuzlayarak 12 bin 600 liraya. sivribiber de yüzde 18 oranında ucuzlayarak 9 bin 500 liraya kadar geriledi. Ge- çen ay kış sebzeleri de tezgahlarda görülmeye başlandı. İspanak 8 bin, pırasa ise 8 bin 800 lira- dan piyasaya çıktı. Meyve fiyatlannda yaz ürünlerinin bitmek üzere olması ve muzun da aşın pahalılanması nedeniyle ortalama yüzde 11.7'lik bir artış gö- rüldü. Geçen ay bir kilo meyverün ortalama fı- yatı 10 bin 500 lira oldu. Bütün yaz fıyatı sabit kalan muz, eylülde yüz- de 38.4 oranında pahalılanarak 13 bin liradan 18 bin liraya çıktı. Geçen ay şeftali yüzde 8, ar- mut yüzde 15.8 oranlannda zam görürken.di- ğer meyvelerin fiyatlannda düşüş görüldü. Ka- vun yüzde 15.3 oranında ucuzlayarak 7 bin 300 liraya, üzüm yüzde 10 ucuzlayarak 8 bin 850 li- raya, elma da yüzde 14 ucuzlayarak 9 bin liraya geriledi. İstanbul'da 4 kişilik ailenin aylık mutfak masrafı (TL) İn ti Peynir Zeytın Şetter Çay B Ekmek Sût Yumuria Yogurt Un Makama Pıraç BaMiyat Patates Soğan Sebze Meyve Margarın Ayçcekyağı Zeyttnyağı Tereyağı Tupgaz 1VUM İTKI 60.000 54.300 12800 «300 70İ00 2500 6.600 1000 14000 6.700 &m 11.700 10.400 5.000 5.000 9300 9.400 20400 19700 32300 55000 74000 EJİ 11* 60000 68.000 12800 57000 72.800 2.500 7.000 1.200 14000 6J00 8.700 14.000 11.110 4.600 4.600 8.650 10.500 20600 20.000 35600 56.600 74.000 m m*4kg. 15 kg. 6kg. 08 kg 15 kg 72adet 15itre 90aoet 15 kg 3kg 2kg. % 4.5 kg. 8kg. 6kg. Xkg 30 kg. 2kg 1kg 0.5kg 1adet Mn 24COOO 96.450 76800 35.440 1.057.500 180000 99.000 90.000 210000 20.100 17.400 46.800 46.800 40.000 30.000 279.000 282000 «800 19700 32300 27.500 74000 m Mn 240.000 102.000 76.800 45.600 1.092000 180000 105000 106000 210000 20.400 17.400 56.000 49.995 36.800 27.600 2595» 315.000 41200 20000 35600 28300 74000 DEVÇ TAYANÇ Cebimi llgilendirenler Sabah uyanır uyanmaz aklıma ilk gelen aybaşı' kavra- mı oluyor... Ardından, yüzümü buruşturup "Şimdi eylül enflasyonu diye bir rakam açıklayacaklar" diye geçiriyo- rum içimden. Doğal olarak, salt bir 'oran' olacak bu ra- kam ve cebime hiçbir şey 'demeyecek...' Çünkü cebim, çok farklı şeylere ilgi duyuyor son zamanlarda. örneğin aylık yüzde 3-5 gibi oranlarda açıklanan enf- lasyon varya; cebim bunlann palavra' olduğunu düşünü- yor. Çünkü hangi ayın başında carşıya pazara çıkıp da bir şeyler' almaya kalksam, bu 'hırsımı cebim engelliyor ve "Daha geçen hafta bunun fiyatı şu kadar yüz ya da bin ya da yüz bin lira daha ucuzdu. Sen enayi misin" diyor da!.. örneğin, haftalardır kamuoyunda tarhşılan, geri alın- ması için Meclis'te imza kampanyası açılan; 'birilerinin' ise 'inatla' savunduğu PTT'nin T'si cebimi kötü fena ilgi- lendiriyor. Kuşkusuz 'iletişim özgürtüğü' ya da 'devlet/askeriye sırlarının' dinlenip kem kulaklardan yıkıcı oyunlara' dö- nüşme olasılığı gibi 'makro' kavramlar ve de bunlann gerçekleşmesini önleyici 'tedbirter'i düşünüp almak, "T- yi özelleştirip. satacağım" diye tutturan 'birilerinin' işi olsa gerek! (Doğal olarak, 'askeri haberleşmeyi düzenle- mek ve yürütmek' amacıyla oluşturulan Türksatçılann da...) Beni düşündüren, özelleştirilecek T'nin özel' ellere geçmesinden sonraki aylarda posta kutuma bırakılacak telefon faturalarının ne denli 'kabaracağı.' Türkiye gibi, OECD çerçevesinde telefon 'hizmetinden' en pahalı 'ya- rarlanan' bir CılkenJn, basın tetefonu kullanabiten 'aynca- lıklı' bir yurttaşı olsam da bazı şeyleri merak ediyorum. Hani, şu yerli ya da yabancı özel' ellerin telefonla gö- rüşme sayısını ve süresini 'çaktırmadan' azaltp, kısaltp beni 'bile' kazıklamasından korkuyorum da!... örneğin, ceplerinin benim gibi olduğunu gözlerimle gördüğüm, benliğimle yaşadığım meşakkatli Anadolu (ve dahi İstanbul, Ankara ve izmir) insanı'nın 'işçiye, me- mura (ve dahi köylüye) verilecek parası olmayan' birdev- letin hükümetinin başı'nı kime ve nasıl 'şikayet edebi- leceğini' düşünüyorum. Çünkü; maaşları kıt kanaaf ve de ihsan verirmişçesi- ne' artörılan memurlann da, giderek zayıflatlan sendika- ların dışlanmasıya ücret pazarlığı güçlerini yitiren işçile- rin de, taban fiyat uygulamalannın salt dışsatımcılara ya- rayacak prim sistemlerine dönüşmesi tehlikesini yaşa- yan köylülerin de 'ceplerinin bugünlerde (ve dahi gele- cek günlerde) şikayet başvurusu' yapabilecekleri bir 'merci' aramaya koşacaklarını seziyorum da!... Başka şeyler' de düşünüyor (ve dahi düşündürüyor) cebim. Örneğin "Anadolu insanının meşakkatli" olduğunu bil- diğini söyleyen 'binleri"nin ne zaman ve hangi süreyle Anadolu'da çalıştığını, çalışma bir yana 'tetkik gezileri' dı- şında kaç Anadolu kentini, kasabasını yaşadığım oğren- mek istiyor... Bununla da yetinmiyor cebim. Daha da öteye geçiyor ve sorup sorgulamaya koyuluyor. Soruyor: "Anadolu'da (vedahiTrakya'da)yaşamadan, Anadolu (ve dahi Trakya) insanının 'meşakkatli' olduğu nasıl bilinir? İstanbul'da Boğaziçi'nde (cebimin Boğaziçi dediği eski Robert College ile Yeniköy'deki bir görkemli yalı arasındaki yollar olsa gerek) Dersaadet Sultanlığı ya- şayıp, ABD 'de Büyük Ağabey "ın 'rahle-i tedrisinden' geç- tikten sonra, üç yıldan 'kelli' başkentin Ankara olduğu öğ- renilmekle nasıl olup da Anadolu (ve dahi Trakya) Öğren'h lebiliniyor?" Sorguluyor: "özelleştirme adı altında yerli ya da ya- bancı ya da ikisi ortaklığı özellere' satılacak olan KlT'ler kamu malı değil mi? Kısacası, kamu ben, sen, o değil mi- yiz? Yani, bunlar bizim 'malımız!' Öyleyse, bizim, sizin, onların 'desturu' olmadan, kimin malı kime satılıyor? Ve de kimin malının parası, hangi amaçlarla, kimlerin ceple- rine aktarılıyor!" Yataktan fırladığım hızla, aklıma gelen noktanın' hızı birbırine eşitlenıverıyor: "Cebim, beynimin yerine mi geç- ti ki bunca şeyi düşünüp, düşündürtüyor?" Ana fikir Cepler, beynin yerini alırsa; oyları da beyin değil cepler yönlendirecektir. Ana tikrin ana tikri: Ceplerin yönlendireceği oylann, bi- rilerini' daha doyamadan' iktidarsız bırakacağı nasıl ke- sinse; oylar tarafından 'iktidarlandırılacak' başka birileri- nin' başımıza yeni yeni işler açabilecekleri de o denli ke- sindir. PAMUKTA PRİM SİSTEMİ Duaoatçuuıı yüzü priıııle güldü MERİHAK İZMİR -Yıllardır yüksek taban fıyat uvgulamalanndan yakınan ihracatçı. prim siste- minin getirdiği avantajla dün- ya piyasalanna giriyor. Türki- ye'nin pamuk ihracatında "bir hiç" olduğunu belirten İZTO meclis üyesi Erdem Özsoy, ül- kenin şu anda dış piyasaya uyum sağlamaya çalıştığını söyledi. Sistemin daha uygula- maya geçme- den eleştiril- meye baş- landığını be- lirten ihra- catçılar, za- mana gerek duyulduğu görüşündeler. Sistemin dev- reye girişiyle en kazançlı kesim olarak gösterilen ih- racatçılar. kaybedilen pazarlan kazanmak için yo- ğun bir çalışmaya girdiler. İzmir Ticaret Odası meclis üyesi ve Ege İhracatçı Birlikle- ri Yönetim Kurulu Üyesi Er- dem Özsoy. yıllardır süren bir çalışmanın ardından pamukta çok önemli bir adım alıldığını vurguladı ve yaşanacak sıkıntılan doğal. karşıla- dıklannı belirtti. Özsoy, şun- lan söyledi: "Türkiye dünyanın 7. pamuk üreticisi, ama dünya pamuk ih- racatında biz bir hiçiz. Biz dün- ya pamuk piyasalannda hiçbir zaman egemen olamayız. KaMı ki Türk pamuğundan daha gü- zel pamuklann fıyatlan şu an İzmir pamuğundan daha düşük seyretınektedir. Bizim şu anda dış piyasaya uyum göstermeye çaltşan bir piyasamız var. O da şu anda başanlı değil." Prim sısteminde fıyatlann tam bir uyum içine giremedi- ğini \urgulayan Özsoy. "Gir- mek üzereyken dolar artışı bi- raz durdu. Dtşanda gerileme yaşandı. Tekrar bir fark doğdu. Yeni sis- temle bazı fıyat baskısından kurtulan ihracatçı yeni pazar arayışına girdi normal rayına onıra- cakOr" diye konuştu. Akdeniz İhracatçı Birliği Yönetim Ku- rulu Üyesi İskender Özdemir de sistemin ülke gerçeklerine uy- duğunu, ihracatçının da bu sistemle rahat- ladığmı söyleyerek şöyle konuştu: "Açıklanan müda- hale fiyatı dünya borsalannda- ki pamuk fiyatı seviyesinde. Bu fiyatla ihracatçının çalışma şansı var. İhracatçının buradan mutlaka kan olacaktır. Ama kazancı piyasayı etkiteyecek, spekülasyona yol açacak bir şey değil. İkincisi, kaybettiği- miz pazarlan bir günde kazaıt- mamız öyle kolay bir iş değil. Geçmişte 100-150 bin tona yakın pamuk ihracatımız ohır- du. Bu rakam bazı yıllarda 15-20 bin tonlara kadar düştü. Cecen yıl da 55 bin ton olarak gerçekleşti."