Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
9 OCAK 1993 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLERIN DEVAMI 17
GUNCEL
CÜNEYT ARCAYÜREK
• Baştarafı I. Sayfada
M üyeliğin son günüydü. Ya CHP'de kalacaklar ya da
SHP veya DSP ye geçeceklerdi.
Yüksel Çakmur, Ahmet Isvan, Necdet Uğur, Şeref
Bakşık, Hüdai Oral, Alev Coşkun, Teoman Köprülüler,
Ziya Müezzinoğlu gibi ünlüler, "CHP yönetiminin dört
aylık uygulamalannın, sosyal demokratlann birlik ve
bütünlüğü ile ilgili olmadığını" öne sürdüler.
Kamuoyu açıklamalarında Baykal yönetimini suçlar-
ken, "Tumü on yıldır SHP'de çalışmış ve üstün siyasal
olanaklan, mevkileri bu parti sayesinde e/de etmiş bulu-
nan bu arkadaşlar, birlik ve bütünlük için inançlı, özverili
ve geçerli hiçbir çalışmaya yönelmemişlerdir" diyorlar-
dı.
Ne var ki, SHP'yi yeğleyen isimlerin pek çoğu, Deniz
Baykal ve ekibinin kurultayı kazandığı gün CHP'den isti-
fa etmeye hazırdı. Ne çare, Baykal ve ekibi, CHP'ye gö-
nül vermeye hazır olanların hepsini kucaklayacak dav-
ranışlar göstermedi.
Ne yazık ki, sol kesimde CHP, dar bir kadronun partisi
diye suçlanmaktan kendini birtürlü kurtaramadı.
Sağ kesimdeki bütünleşme çabalannın nereye vara-
cağını henüz kimse kestiremiyor. Birbiriyle çelişen ha-
berler alınıyor Gazetelerde kimi zaman habbeyi kubbe
yapan irdelemelere rastlanıyor.
Soldaki tutumun tersine, sağda yeni kurulacak partile-
rin önde giden isimleri "ikili görüşmeler yapmayı" ilke
otarak reddetmiyorlar
Töengeti
Partiaınin adını henüz belirlememiş olan Aydın Men-
deres, bir hafta, on gün içinde ANAP'tan ayrılan 16 mil-
letvekilinin temsilcileriyle buluşup görüseceğini söylü-
yor. 16'lar adına konuşan Halil Şıvgın görüşmeyi geri
çevirmiyor, "Biz herkesle konuşuruz"diyor.
Bu gelişmeler, başta Tö'nün kışkırtmasıyla Mende-
res'le 16ların birlikte bir parti kuracaklarını içeren ha-
berlere dönüşüyor. Sağ kesimden çevreye bir heyecan,
bir umut dalgası yayılıyor.
Menderes'le Şıvgın'ın kimi sözleri bir yerde çakışıyor.
Birbirinden ayrı çalışmalar sürdüren tki taraf, "sağdaki
yeni oluşumun bir çatı altında toplanmasını, ama bu ça-
tının inşa etmekte olduklan kendi binalarında olmasını"
istiyor.
Bir noktadan sonra yavaş yavaş anlaşma zemini zor
bulunacak başka öğeler ortaya çıkıyor. Uzlaşmanın zor-
luğu, sonunda bir yerde, yine TO'de düğümleniyor
Aydın Menderes, "Kimseyi 'bana emanetçi ol' teklifin-
de bulunacak durumda görmüyorum" diyerek, 16'ların
doğat lider saydıkları, genel secimden kısa süre önce
partinin başına geçirmeyi düşledikleri Tö'yü -ilke ola-
rak- daha şimdiden dışlıyor.
Oysa Halil Şıvgın, dün bize "Partiyi TÖ'ye göre dizayn
ediyoruz" diyor, "bu program ve ölçüleri kabul eden
herkese partilerinin açtk olacağını" söylüyordu.
Halil Şıvgın'a göre; Menderes, "TÖ'nün liderliğine da-
ha baştan evet demek zorundaydı" . Bütünleşmenin ilk
koşulu buydu. Menderes'in kararlılığı anımsatıldığında,
16'lar başka bir formül öne sürüyorlar Ingiltere'de Baş-
bakan Major lider, ancak muhafazakâr partinin genel
başkanı başka biriydi!
Menderes her şey demek olan parti liderliğine Tö'nün
gelmesini içine sindirebilecek, emanet başkan olabile-
cek mi? Göstermelik parti genel başkanlığına oturtulma-
sına olumlu gözle bakabilecek mi? Sanmıyoruz.
Geriye tek olasılık kalıyor. TÖ, Çankaya'dan imnekten
vazgeçer, Uderliğe genel başkan olarak Menderes'in
oturmasına yeşil ışık yakar! Henüz bu olasılığı güçlendi-
recek bir işaret görülmüyor.
TÖ, sanınz gelişmelerin planlanna uygun oluşumlara
dönüşmesini bekliyor.
Işini göreceklere mavi boncuk dağıtıyor.
Irak'tan geri adını
• Baştarafi l. Sayfada
karanru ihlal
eden savaş uçaklannın da k o
nuşlandığı 32. paralelin güne-
yindeki El Jarrah hava üssün-
den aynldığını bildirdi.
Iraîc, güneydeki füzelerini ge-
ri çekinceye kadar yaşanan ge-
lişmeler özetle şöyle oldu:
Irak Bakanlar Kurulu dün
abah yaptığı olağanüstü top-
lanudan sonra yayımladığı bil-
diride, herhangi bir saldınya
karşılık vermeye haar olduğu-
nu bildirdi.
Irak Bakanlar Kurulu top-
lantısından sonra yayımlanan
bildiride, "Irak'ın, güneyde ko-
nuşlandınlmış olan füze batar-
yalannm herhangi bir saldınya
karşıhk vermeye hazır olduğu"
duyuruldu. Füze bataryalan-
nın çekilmesi yolundaki mütte-
fık talebinin reddedildiği Ba-
kanlar Kurulu açıklamasında
"Irak, ABD'nin güney Irak'la
yasadışı bir hava koruma böl-
gesi oluşturma karanna karşı
çıkmaktadır" denildi.
Irak haber ajansı INA, Baş-
bakan Yardımcısı Tank Aziz'-
in dünkü kabine toplantısında
yaptığı konuşmada, bölgede
bulunan Irak hava savunma
birliklerine saldın olduğu tak-
dirde karşılık verileceğini söyle-
diğini belirtü. Azız, "Irak, Batı-
lı devletlerin ültimatomuna
boyun eğmeyecek ve hava sa-
vunma üslerimiz Irak'ın hakla-
nnı koruyacak. Hava üslerimiz
saldınya uğrarsa, kesinlikle bu
saldırganlığn yanıünı alacak-
lar" diye konuştu.
Aynca Irak'ın silah imha
ekiplerini ülkeye getiren uçak-
lar da dahil olmak üzere. tüm
Birleşmiş Milleller (BM) uçak-
lannın ülkeye iniş yapmasma
izin vermeyeceği bildirildi.
Müttefıkler cephesindeki ge-
•neler ise şöyle oldu:
ıJeyaz Saray Sözcüsü Marlin
Fitzvvater, Irak Başbakan Yar-
dıması Aziz'in bakanlar kuru-
lundaki konuşmasıyla ilgili
KIZELAY GENEL
MÜDÜRLÜĞLPNDEN
1 - KIZILAY'a ait Çankaya Halide Nusret Zorlutuna sokak No:
6/2'deki daıre ile Ahmet Mithatefendi Sokak No: 36/8'deki daire
kapalı zarfla teklif alma suretiyle satılacaktır.
2 - Bu işlerle ilgili şartnameler Karanfıl Sokak No: 7'deki Genel
Mlüdürlüğü'müzden alınabilir.
3 - TekLiflerin 26.1.1993 Salı günü saat 12.00'ye kadar Genel
Müdürlüğûmüze verilmesi gerekir.
4 - KIZILAY Devlet ihale kanununa tabi değildir.
HAVA DURUMU TÜRKİYE'DE DUNYADA
IVItHeofoto)i Genel Mu-
duriugu nden ahnan bttgt-
ye gore Marmara, Kara-
dene, Iç Anadolunun
kuzey ve doğusu, Doğu
Akdemz rieOoğuveGû-
neydoğu Anadofcı yağçlı,
dığer/enerparçalıazbu-
lutlu geçecek.. Yağışlar
Doğu Akdenız kıyılarmda
yağmur di^yerierdekaf<akanşıkyağrnurvel(arşeUindeoiacak.Haasıcakh-
ğı azalacak Rüzgar. kuzey ve doğu yooterdentaW,ara sıra orta kuvvette ese-
cek Deni2tenmızderia9ar,MarmaraveEge'deyıtdBvepoyraz,Karwlenaye
Akdenız de yıkJız ve karayekten 3-5, yeryer6kuvveJinde saaBe 10-21, yef yer 27
dentz miN hûla esecek Van Gölû'nde hava, kar yağtşk geçecek.
Antfya
Btnt
Edvne
Eızumm
btanU
tom
Konya
Samgun
Trabzon
ZonguUak
B r «•
K -4*-lT
0* -5"
8" I"
r -1"
3#
-r
*- -r
4" -4*
3' -5T
•e--»r
-i* -r
<• r
B* er
•6"W
B -y-tr
K <• r
K 4* r
K -r -r
Abna
Bruksd
Cenevre
FraMurt
Ptanturg
Londr*
M»dnd
IMmo
Mcaton
Munh
Pırk
Png
Y r
V 14"
B 8"
Y 16'
v r
K 9*
B 8'
Y \r
K.0"
Y r
A ir
* 71
B -4-
B 6*
B 12-
B 6*
A »•
A 9"
B 8'
soh lart
Aiıkara'ya iskence suçlaması Kaymakama
Dış Haberier Servisi - Inlcr-
nalional Herald Tribunc'ün 6
ocak sayısmda çıkan bir yazıda,
Türkiye'de işkcnccnin devam
cuiği, Başbakan Sülcyman De-
mirel'in, ülkede işkenceye son
verilecegi yolundaki vaalkrinin
gcrçcklcşmediği bildirildi.
Uluslararası Af örgütü'nün
yetkilileri Jack Healey ve Mar-
yam Elahi larafından kalcmc
alınan yazının gcniş bir özeti
şöyle: "Başbakan Demirel'in
Türkiye'de işkenceye son ven-
lcceğjnc ilişkin vaadi boş sözlcr
olmaklan ötcyc gidcmcdi. Tür-
kiye'de işkenoa Ö7Eİlikle polis
karakollannda sslcmalik vc
yaygın biçimdc dcvam cdiyor.
Bu ortamda, 1992 yıhnda gö-
zallına alınanlar arasında ölen-
terin bulunması sürpriz değil-
dir.
Bu olaylardan biri, 16 yaşın-
daki Kürl kızı Biseng Anik'in
öhncsıdir. Anik, geçen martta
Güneydoğu çekinceii bölge
mBaftarafil. Sayfada
mensuplan açısından dünyanın
cn tehlikcli köşclcnnden biri"
ifadesini kullandı. Sadccc bu
bölgede öldürülcn basın men-
suplannın sayısının 12'yi bul-
duğu ifadc cdilen raporda, "Hiç
bir cinayci aydınlatılmadığı için
cinayellerdehükümeün parma-
ğı olabilcceği suçlaması yapıl-
makladır" denikii.
Raporda, Başbakan Demi-
rel'in, cjnayctfcri kınayan ve
"Bunlar icrör cylemleridir. De-
mokratik loplumun ana direk-
lcrinden biri olan basın men-
suplannı hcdcf alarak tcrönzm,
demokrasinin lemeline dinamıl
yerleşlirmektedir" şeklindcki
sözleri ye faillerin araşiınldıgı-
na ilişkin sözlcrinc de yer veril-
di.
IP1 Raporu'nun yayınlandığı
sırada, basın özgürlüğünü sa-
vunan diğcr ban kuruluşlar da
Türkiyc'deki dunımu kınayan
derneçler verdiler. Adını, Birleş-
miş Millctlcr İnsan Haklan Bil-
dirgesi'nin 19. maddesindcn
alan "Articfc 19" adh etkili ku-
nıluşun yöneticisi Francis d'-
Souza da "Türkiyc'dc basın
mensuplannın tâılı mcçhul ci-
nayetlerc kurban giimesintle
hükümclin rol oynadığına iliş-
kin kanıtlar vardır. Anlaşıldığı
kadanyla Türkiye hükümeli,
ülkedeki azınlıklan ve özellikle
Kürt Sonınu'nu baskı altında
tutmak için basın mcnsuplannı
öldürtmektedir. Eğer bir ülke-
dc, basın mensuplannın orta-
dan kaldınlması kabul gören
bir davranışsa, bu cinayetlerin
faili bulunamaz, çünkü bu ko-
nuda hiçbir sonışturma yapıl-
maz. Arjantin ve Guatamala'-
daki türdcn. insanlann ortadan
kaybolduklan günlcrc geri dö-
ncriz" dcdi.
"Uluslararası Basın Federas-
yonu" (1FJ) Genel Sekreieri
Aıdan White isc. basın mensup-
lan için geçen yıl Tûrkiyc'nin de
Yugoslavya kadar tehlikeli bir
yer olduğunu söyledi. Türkiye
Hükümcli'nin basın mcnsupla-
nna karşı tutumunu kınadı
Whıtc, Türkiye ile Yugos-
lavya'yı bir arada dcğcrlendir-
diği demecinde, "Basın mcn-
suplan, dünya kamuoyunun
vicdanını, bunalımlann kor-
kunç gcrçcklcri karşısında
uyandırmak isliyorlar, ve çaba-
lannı yaşamlanm yiıirerek
öderlcrkcn, dünya kamuoyu,
özellikle de hükümeücr bu kor-
kunç durumlaru görmezlikten
gclmekiedir" dcdi. IFJ Genel
Sekreieri Whiic, Birleşmiş Mil-
lcücr'e çağnda bulunarak ,
"Basına uygulanan her lürlü
sansürii, insan haklannın tar-
tışmasız biçimdc ihlali" olarak
kabul ctmcsini istcdi.
Şımak'ta gözalunda alınan ço-
ğu öğrenci 400 kişi arasındaydı
Polis gözctimınde ikcn öldü.
Annesi cesedi almaya gjlliğjn-
de, kıanın başının yansının
kurşunla parçalanmış olduğu-
nu, bazı tımaklannın parçalan-
dığmı, bazı parmaklann kınk
olduğunu ve vücudunda yanık
yaralan bulunduğunu gördû.
Rcsmi iddiaya göre Anik ken-
dini, hücrcsinde bukluğu bir
lüfckle vurmuşlu. Olay hakkın-
da bağımsız bir sonışturma
açılmadı. Anik'in ailesinın,
ikinci bir olopsi yapilması yo-
lundaki başvurusu da rcddcdil-
di.
Nisan ayında da Mardm'de
bir opcrasyon sırasnda bir
grup asker. 16 yaşındaki bir ço-
cuğu evinden aldı. Askerler bir
aleş yaklılar. Aleş sönünce ço-
cuğu kızgın küllcrin üzcrine ya-
lırdılar. Bu ışiemi 4-5 kcz lek-
rarladıkian sonra çocugun
öidüğünü sanarak orada btrak-
tılar. Çocuk mucize olarak öl-
memişti. Oradan geçen çoban-
lar larafından bulundu.
27 nisanda Nazh Top adh 23
yaşındaki bir hcmşıre, Istan-
bul'da gö/allına alındı Pohs,
Nazh'nın lcrör cylcmine kanş-
uğından kuşkulanıyordu.
Nazh, hamilc olmasına kar-
şın karakolda kendisineişkencc
yapıldı. Nazlı şöyle anlaüyor
başından gcçcnleri: "Bana cop-
la lecavü/ eltiler. Sonra şişe ite
lcçavüz clmcyc çalışlılar Ha-
milc olduğumu söyleyıncc kar-
nıma vurdular."
Karakollarda, kapalı kapilar
ardında alılan çtğhklar, Türki-
ye ve dünyanın vicdanını rahaı-
sız elmcye devam edeceklir. Bu
olgu ancak Süleyman Dcmircr-
in kapalı kapılan yıkıp, cam
duvarlan inşa etmea ile engelte-
ncbilir. ^ ^
Bill Clinton, dış poKtikada il-
kclcrc sadık kalacağını söyledi.
Umanz Clınton da bu vaadini
Dcmirel gibi unulmaz.
Haber Merfcezi- Mardin'c
bağlı Mazıdağ Kaymakamı
Cevdel Can, öncçki akşam ma-
kam otusunda silahlı saldınya
uğradı. Olayda makam şoförü
ölürken, Kaymakam Can ve
koruma mcmunı yara almadan
kunuldu.
Mazıdağ Kaymakamı Ccv-
del Can'm makam otosu, saat
17.00 sıralannda PKK militanı
olduklan santlan kişilcrce itçc
merkezinde otomatik silahlaıia
Saldında Cevdet Can ve koru-
ması yara almadan kurtulur-
ken, makam şoförü Milhat
Şcşcnoflu hayatını kaybetti.
Ofaydan sonra kaçan saldır-
ganlann yakalanması için ilçc
merkezinde geniş bir operasyon
başlauldı.
Balman'da önceki gcce kim-
Hği bcbrlcnemeyen kışılercc bir
eve vc işyerine bomba alıldı.
Meydan Mahallcsi IS. Caddc
üzcrindcki ayakkabı mağazası-
na alılan bomba saal 22.30 sıra-
tannda patladı. Pailama sonu-
cu mağaada çıkan yangın ilfa
iycnin müdahalcsi sonucu sön-
dürüldü. Huzur Mahallcsi S2I
Sokak'ta Abdülkadir Tümcn-
ci4yc ait cvc alılan bomba, gü-
vcnlik güçlerince tesirsiz hale
getiriMi.
Muğla ve ilçclerinde düzcnle-
ncn operasyonlarda PKK yan-
lısı oldukan ilcri sürülcn 35 kişi
vakalandı. Sanıklardan 234ü
lzmir DGM'ye sevk edilirkcn,
12 kişi serbest bırakıldı.
CUMHURBAŞKANI
GAZİM.KEMAL
PAŞATSIN
SONBAHAR
GEZtLERİ
N«ri Onat
(jvyim hızıriaysn)
20.000 Kra (KDV içinde)
Çafdaf yaymUtn TÜrkocağı
Cad. 39-41 Cağoloğlu-lstanbul
açıklama yapmaktan kaçına-
rak "Onlarla bir diyaloga gir-
mek istemiyoruz. Onlar bizim
pozisyonumuzu biliyoriar.
Bekleyeceğiz ve göreceğiz" de-
di.
Bu arada ABD Başkanı
Bush'un, ulusal güvenlik danış-
manlan ile dün bir toplantı
yaptığı bildirildi. Toplantıya,
Genelkurmay Başkanı Colin
Powell'ın da katıldığı belirtildi.
Clinton'dan tam destek
ABD'de 20 ocakta görevi
devralacak yeni Başkan Bill
Clinton'ın, Irak'la çıkan son
bunalımda Başkan George
Bush'u tamamıyla destekJedigi
ve BM karariannın ihlaline hiç-
bir şekılde hoşgörü gösterme-
yeceği bildirildi.
Ingiltere Başbakanı John
Major da Irak'ın, fuzelerini
çekmek zorunda olduğunu be-
lirtti. Seçim bölgesi olan Hun-
tington'da gazetecilerin sorula-
nnı yanıtlayan Major, Saddam
Hüseyin'in verilen süreye uy-
maması durumunda ne olaca-
ğını kendisinin de göreceğini
beürtti.
İngıltere Savunma Bakanı
Malcolm Rıfkind, uçuş yasağı
bulunan Güney Irak'taki uçak-
savar füzeterini geri cekmeye-
rek BM'nin ültimatomuna
meydan okuyan Saddam Hüse-
yin'i uyararak "Ya fuzelerini
geri çek ya da vururuz" dedi.
Irak, kasaba bombalamış
Irak ordu birliklerinin önceki
akşam Kuzey Irak'ta Kürtlerin
denetimindeki bir kasabayı
bombaladığı bildirildi.
Ankara'daki AFP muhabiri-
nin, Kuzey Iraklı kaynaklardan
edindiğj bîlgjye göre Saddam
Hüseyin'in İcuvvetleri, Ker-
kük'e 40 kilometre uzaküktaki
Şamşamal kasabasını bombar-
dımana tuttular.
BU SAYIDA
• Çizgi romanlar
• Hayvanların ilginç dünyast
• El becerinizi geliştiriyoaız!
• Eğlendirici, egitici,
bılgi dolu sayfalar
• Bir ayın haberleri
• Şiirler
• Deyimlerimizin öyküsü
• Soluk kesen ormanlarda
vahşi hayvanlar arasında
bir gezinti.
• Bilmeceler. bulmacalar,
neşeli sayralar...
• Armaâan yağmuru!
• Bütün Dunfar ve daha nice
yenilikler, yalnızca derginiz
BANDO'aa!
• Derginiz Bando her ay
68 sayfa
Ocak sayısını
mutlaka ahn.
Unutmayın Bando okumak
ayrıcalıktir!
H B.ANDO'CUYA
BİR NINJA BAŞUGI
VE
MASKE
OCAK
•AYISI
ALDINIZ Mİ?
AYUK DERGİ • HER AYIN BIRINDE BAYILERDE.
GOZLEM
UĞUR MUMCU
• Baftarafı I. Sayfada
mokratik sosyalizm lehine sonuçlanması demektı.
Sovyetler'deki bu dağılma, "2. Enternasyonat' dekı
sosyal demokrat tezlerin ideolojik zaferi de demekti. Bu
açıdan, Sovyetler'deki dağılma, sosyal demokratların
hakhlıklarım kanıtlamıştır.
Sosyal demokratların bu sonuçtan hız ve güç almaları
gerekirken bölünüp parçalanmaları, ideolojik kışilikler
ile siyasal doğrultutann yeterince benimsenmemesi, bi-
linmemesi ve yorumlanmaması ile açıklanabılir.
Sovyetler'deki dağılma, Türkiye'deki Marksist sol için
dramatik sonuçlar doğurmuştur. TKP, TİP ve TSİP gibi
Marksist- Leninist ilkeleri benimseyen partiler, bu dağıl-
ma ile birlikte ideolojik doğrultularını yitirmişlerdir.
Çin Halk Cumhuriyeti eski başkanı Mao'nun ideolojik
görüşlerinden yola çıkan Doğu Perinçek liderliğindeki
TİKP, "Marksizm-Leninizm-Mao Zedung düşüncesi"
görüşlerini Mao'nun ölümünden sonra günün koşulları-
na uygulamaya çalışmış, siyasal varlığını "marjinalpar-
ti" konumunda da olsa bugüne kadar koruyabilmiştir.
Soguk savaş yıllarının Moskova-Pekin ideolojik çatış-
masının ideolojik izdüşümleri Türk solundaki kamplaş-
manın da ana nedenlerinden biri olmuştur.
Sovyetler'deki dağılma sonunda kendilerini boşlukta
hisseden bazı Marksist-Leninistler, kendilerini "etnikte-
rör" ile iç içe geçen "şoven Kürtçülüğe"kaptırmışlardır.
Marksist sol içinde haklı çıkan kesim, yalnızca M. Ali
Aybar'ın lidertiğindeki "Sosyalist Devrim Part/sf'dir.
Aybar, 1968 Ağustosu'ndaki Sovyetler'in Çekoslovak-
ya işgaline "Güleryüzlu sosyalizm istiyoruz" diyerek
karşı çıkmış, 1979 yılında yayımladığı "Leninist Parti
Modeli Burjuva Modelinde Bir Örgüttür " başlıklı kitabıy-
la Sovyet Marksizmini kıyasıya eleştirerek suçlamıştı.
Aybar, 40lı yıllarda "Vatan Gazetesi'nde yazdığı ya-
zılarla da Sovyet Marksizmi dışında demokratik kurum-
larla oluşacak sosyalizm seçeneği olduğunu da yazmış-
t.
-Peki, bunu nasıl yapacağız? Diktatörlüklerin kucağı-
na düşmemek için demokratik müesseseleri mutlaka
muhafaza edeceğiz, yetersizliklerini gidereceğiz, fakat
herhalde, temel hürhyetlerin koruyucusu olan demok-
ratik müesseselerden, yani serbest seçimden, dokunut-
maz temel haklardan, basın hürriyetinden, çok parti
sisteminden vazgeçmeyeceğiz. Kısacası, banşmaz iki
kelimeyi korkmadan birleştirerek, diyelim ki fertçi bir
sosyalizm tahakkuk ettireceğiz. İşte benim tahayyül etti-
ğim gerçek hürriyet rejimi...( 13 Ekim 1945).
Aybar'ın bu bağımsızlıkçı, kişiliklı ve özgürlükçü rutu-
mu, Marksizmin statik ve şematik yorumlarına bağlı ka-
lanlarınacımasızveçirkinsuçlamaları ilekarşılaşmıştı.
Bütün bu gelişmeler, yenilgiler ve bozgunlar, gelece-
ğin demokratik sosyalizmi ya da çağdaş sosyal demok-
rasi için yeni ipuçları da veriyor.
Türkiye'deki son gelişmeler de sosyal demokratlar ve
bağımsız sosyalistleri nasıl bir gündemin beklediğini
gösteriyor.
Kapitatist somürü kalkmadıkça, sosyalizm, insanlık
gündeminden düşmez. "Artı-değer" var oldukça, emek
kavgast da sürer.
Sosyalizm, daha özgürlükçü. daha katılımcı, daha de-
mokratik model ile yeniden güncelliğini korur.
Bu aşamada ne yapmalı?
Bu aşamada, sosyal demokratlan bir araya getirecek
"sol p/atform" toplanmalı ve sosyal demokrat kesimde-
ki üç partiyi bir araya getirecek bir formül üzerindeçalış-
Yoksa, korkanz ki bu Seçim Yasası ile ilk genel seçim-
de, bu üç partinin çıkaracakları toplam milletvekili sayısı
30-40 dolayında kalacaktır.
Bu plarform, "Anado/u aydın/ar/"nın öncü giriştmleri
ile toplanmalıdır.
Günümüzün "Kuvayı Milliye ruhu" da bu inançta ve
bu dirençte aranmalıdır...
Demirel: Irak, ABD
yönetîmini deniyor
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - ABD ve müttefıklerinin,
Güney Irak'ta uçuş yasağı bu-
lunan bölgelerdeki uçaksavar
füzelerinin kaldınlması için ta-
nıdığı sürenın dolmasına kısa
bir süre kalana kadar Irak yö-
netiminin karannda dırenmesi
gerginliği tırmandırdı. Başba-
kan Süleyman Demirel, ABD'-
nin "gayet kararlı" olduğunu
belirterek "Bunun bir nevi yeni
ABD idaresini deneme gibi gö-
rüyorlar" dedi. Demirel, "Irak
sağduyu gösterip ortalığı gcv-
şetmelidir" diye konuştu.
ABD, tngiltere, Fransa ve
Rusya Federasyonu'nun, Gü-
ney Irak'ta uçuş yasağı bulu-
nan bölgelerdeki uçaksavar
füzelerinin kaldınlması için
Bağdat yönetimine tanıdığı 48
saatlik süre dün gece yansı dol-
du. Sürenin bitimine 2.5 saat
kalana kadar Irak yönetiminin
müttefiklerin ültimatomu doğ-
rultusunda bir karar acıklama-
ması gerginliği tırmandırdı.
Milli Savunma Bakanı Nevzat
Ayaz, dün akşam yapılan Ba-
kanlar Kurulu toplanüsına gi-
rerken. gazetecilerin sorulan
üzerine. Irak'ın daha ileri gide-
ceğini sanmadığını, gelişmeler-
den Türkiye'nin doğrudan bir
sorumluluğu olmadığını bildir-
di.
Dışişleri Bakanı Hikmet Çe-
tin de aynı sorular üzerine, ge-
lişmeler hakkında sürekli bilgi
akiıklannı belirterek "Bu ko-
nuda gerekli karan ahp da bek-
leyişe giren dört ülke var. Onla-
nn da her türlü hazırlıklan
yaptıklan soylenıyor. Bu gece
yansı süre bitiyor demek. o an-
da bir şey yapılacağı anlamına
gelmez" dedi. Çetin, gelişmele-
rin Türkiye ile doğrudan ilgisi
olmadığını belirterek gelişmele-
rin Suudi Arabistan'a yakın 32.
paralel dolaylannda yaşandığj-
na dikkat çekti.
Demirel: Irak ABD
yönetimini deniyor
Başbakan Demirel de "Gü-
ney Irak'taki durumda bir ge-
üşme var mı" sorusuna şu yanı-
tı verdi:
"Yok. Biliyorsunuz, şimdi
yabancı elçilere resepsiyonum
vardı. Orada da bir kısmı ile ko-
nuştum, şu anda bir gelişme
yok. Yalruz, gavet gergindir or-
tahk. Yaru ABD gayet kararlı
görünüyor. O taraf fevkalade
kararlı görünüyor. Çünkü. bu-
nu bir nevi ABD idaresini dene-
me gibi görüyorlar. Onun için
fevkalade ciddi bir iş. Irak sefiri
ile de görüştüm. İnşallah bir ye-
re varmaz bu gergınlik."
Irak Büyükelçisi ile Dışişleri
Bakanı Hikmet Çetinin önceki
gün yapüğı "Soğukkanlı olun"
çağnsına koşut bir görüşme
yapüğmı kaydeden Demirel,
"ABD yönetimi ile bir teması-
nız oldu mu" sorusuna, "Hayır.
ABD Büyükelçisi ile ayaküstü
görüştüm. Gergin görüyorum
ortalığı. Irak sağduyu gösterip
ortalığı gevşetmelidir. Oyle gö-
rünüyor" karşılığını verdi.
ORALÇALIŞLAR
Hz. Ali - Muavîye Çatışması
Gazeteciler Cemiyeti
1992incelemeÖdülü
PencereYayınları
Salkım SöğütSok. 2/4 Cağaloğlu/lstanbul
Tel:5132717
RÖNESANS ÎNGİLTERE^İNDE TÜRKLER
Nazan Aksoy
20.000 lira (KDV içinde)
Çağdaş Yaymlan Türkocağı Cad. 39-41 Cagaloğlu-fslanbul
Ödemeli gooderilmtz.