Katalog

1OCAK1993CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 11 Özeltiyatrolarayardım • ANKARA (AA) - Ankara Buvukşehır Beledıyesı. özel ve amatör 18 tıytaroya 187 milyon lıralık vardımda bulunacak. Başkentte tıyatro kültürünü geliştırmek. amatör ve özel tiyatrolan destekJemek amacıyla verilen yardım 5 ocakta dağıtılacak. Bu kapsamda, Ankara Deneme Sahnesi ve Ankara Sanat Tiyatrosu'na 20"şer milyon, Ekin Tiyatrosu, Çan Şenliği Oyunculan ve Gökkuşağı Oyunculan'na 15'er milyon. DE Tiyatrosu. Can Tiyatrosu, Ankara Halk Tiyatrosu, Ankara Halk Oyunculan, Maliye Tiyatrosu ve Başkent Tiyatrosu'na 10'ar milyon. Oluşum Fiyatrosu. ÇağdaşTiyatro. Tiyatro Özgün Deneme, Banşın Dostlan Tiyatrosu, Keçiören Oda Tiyatrosu. Genç Oyuncular Tiyatrosu ve Genç Tiyatro'ya 6'şar milyon lira yardım verilecek. Çocuklardan sergi •ANKARA (AA) - Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) Genel Müdürlüğübünyesindeki tCütahya ve Denizli Yetiştirme Yurtlan'ndaki çocuklann elişı ürünlerinden oluşan çıni vecam eşya sergisı Ankara'daaçıldı. SHÇEK Genel VJüdürü Kaya. aynı zamanda satışa açık olan sergiden elde edılecek gelınn çocuklara hızmet götürmekte iullanılaeağını sövledı. Kaya. atölyclerin >urt çapındaki yetiştirme yurtlannda >aygınlaştınlacağını da kaydettı. Sergi 8 ocak tanhıne dek açık kalacak. Edirne'de kültûr-sanat • EDİRNE (AA) - Edırne Belediyesı'nce amatör oyunculardanuluşan Belediye Tiyatrosu kurulacağı bıldınldi. Edirne Belediye Başkanı Hamdi Sedefçi. oyunlann ilk aşamada halk eğılim merkezi salonunda sergileneceğını beürterek, tiyatronun daha sonra yapılması planlanan kültür merkezinde devam cdeccğını söyledi Tiyatronun çcvre il ve ilçelerde de oy unlar sunacağı nı ıfade eden Sedefçi, kültür merkezi olarak düşünülen üç tanhı yapının Kültür 3akanlığı'nca ıncelendıkten sonra bırindc karar kılınacağını anlattı. Michael Douglas iyileşti • ATİNA (AA)-"Temelİçgüdü" filminin "sert" dedektifi, Amerikalı ünlü aktör Michael Douglas. "cınsel asabiyet hastalıgı" nedeniylc birbuçuk ay süren tedavisinden sonra ıyileştığini söyledi. Hastalığının uzun bir süre kendisını seçim yapmaksızın"önüneçıkanherkadınla sevışmeye zorladığını" ifade eden Douglas, tek isteğinin bir an önceeşinin yanına dönmek olduğunu belirtti. S İ N E M A A T İ L L A DORSAY Clayderman 18 ocakta Türkiye'de •I Kültür Servisi - Fransız piyanıst Richard Clayderman 18 ocakta Interbank'ın davetlisi olarak konser vermek üzere İstanbul'a gelecek. Dünyanın sayılı büyük konser salonlannda sahneyeçıkan Clayderman, konserini AKMde verecek. Doga Fotografçılığı', Fotografta • Kültür Servisi - Ankara Fotograf Sanatçılan Derneği'nın (AFSAD) vayımladığı Fotoğrafdergısinin 55'ınci sayısında, 'Doğa FotoğrafçılığV üzerine Tansu Gürpmar'ın yazı dizisi. Ahmet Can Pepe'nin Karadeniz fotoğraflan, basın fotoğrafçısı Ali Öz'ün yapıtlan yer alıyor. Bu sayıda İspanyol fotoğrafçı Rafael Navarro"nun "Dipticos"adlı çalışmalan veJerry L Uelsmann'ın "Fotoğrafın İnsancıl Yanlan" üzerine düşünceleriokunabilir. Dergideaynca, Mehtap Yıldız"ın yazısı ve fotoğraflan. Mehmet Arslan Güven ve Sunay Sunar'ın da yazılan bulunuyor. İTÜ'de klasik mözik konseri • Kültür Servisi - İTÜ Vakfı, Sosyal \e Kültürel Hizmetler Komitesi tarafından 7ocakperşembegünüsaat 18.30'da G amfısinde bir konser düzenlendı. Konserde, George Phılipp Telemann. Antonıo Vivaldi. Joseph Küffner, Ferena Farks, Thomas Chnstian Davıd. Isaac Albeniz. Fritz Pilsi'in \apitlan seslendinlecek. Siyah Kalem'in tıpkı basımları • Kültür Senisi - Mehmet Siyah Kalem'in tıpkı basımlanndan oluşan sergi. 7 ocakta, Kadın Eserleri Kütüphanesi sergi salonunda açılacak. Türk-İslam tasvirgeleneğıne hiç rnayan konulan ve juplanylâ, uzun yıllaryerli, yabancı sanat tarihçi ve araştırmacılann ilgi odağı habne gelmiş olan sanatçı, çeşıtlı yorumlar, varsayımlar üretilmesine neden olmuştur. Ruzin Gerçin, UNICEF albümünde • Kültür Servisi - Ruzın Gerçin'in suluboyayapıtlan. UNICEF(Bırleşmiş Milletler Çocuk Fonu) sanat albümüne seçildi. Sanatçmın "Orta Asya" adlı yapıtı, 1993'tedünyaçocuklannın yaranna Avrupa'da satışa sunulmak üzere seçildi. Sanatcının yurtıci ve dışında aldığı birçok ödülü ve çeşitli müzelerde yapıtlan bulunuyor. 4 Ölüm Kadına Yakışır', korku fllmi öğelerini kullanarak güldüren hoş bir seyirlik 'Ebedi yaşam' herşeye değer mi?Ölüm Kadına Yakışır (Death Be- comes Her) j Yönetmen: Robert Zemeckis j Senaryo: Martin Do- novan, David Koepp j Görüntü: Dean Cundey < Müzik: Alan Sil- vestri I Oyuncular: Meryl Streep, Goldie Hawn, Bruce Willis, Isabel- la Rosselini, Sidnev Pollack j Bir Universal(UIP)filmi. "Ölüm Kadına Yakışır" (hanımlara bir estağfurullah çekelim!), tam anlamıyla bir kara güldürü. Bir korku fılminin tipik öğe- lerini kullanarak insanı güldürmeyi dene- yen ve oldukça da başaran bir film bu... Filmin özgün senaryosu. hanımlar alın- masın. ama tipik kadın işi bir temaya daya- nıyor: Yaşlanma korkusu. Bu korkunun pençesindc kıvranan bir sahne ve film oyuncusu. tam 14 yıl önce. çocukluk arka- daşı ve de en büyüİc rakibesi olan bir kadın yazann sevdiği adamı elınden almış, onun- İa evlenmiştir. Ünlü bir plastik cerrah olan adam. kaprisli Broadvvay vıldızmın sanki kuklası olmuş, mesleğini de bırakarak ABD"de yaygın bir meslek olan "ölü mak- yajcılığı" yapmaya başlamıştır. Sevdiği adamı yitirdikten sonra kendisi- ni içkiye vc yemeğe veren ve bir duba gibi olan yazar. sonradan mucizevi biçimde gençleşmiş olarak ortaya çıkar. Kıskanç- lıktan gözü dönen arkadaşına da, bu ışın gizıyleilişkilibiradres verir. Bu adreste. ortalıkta yan çıplak dolaşan ve vaşını hiçbellı etmeyen (tam 71 yaşında- du\) çok çekici bir kadın. ortacağdan kal- Hollywood'un iki yıldızı, Meryl Streep ile Goldie Havuı filmin başrollerinde. ma bir "gençlik iksiri" sunmaktadır müşte- nlenne.. Bu iksirden içenler, birden genç- liklerine kavuşmaktadırlar. Ancak belli bir süre için... O süre dolduğunda, birden yaş- lanacaklan için ortalardan çekilip gözden ırak olmak zorundadırlar. Eskı cerrah. ye- ni ölü makyajcısı kahramanımız. kendisini bir türlü paylaşamayan ve bu ıksirden içc- rek "ebedı yaşam"a kavuşmuş 2 kadının amansız savaşımı arasmda kalır!... "Ölüm Kadına Yakışır", eskı usul Holl- yvvood güldürülerinden fırlamışa benzeyen hoş bir öyküye ve bir aşk üçgenine dayanı- yor. N'e var ki Roberı Zemeckis. böylesine güldürü verilcriyle yetinecek bir adam de- ğıl. O, tekniğin. özel efektlerin, türlü çeşitli teknolojik cambazlıklann Hollyvvood'- unun çocuğu. "Geleceğe Dönüş" ve "Ma- sum Suçlu - Roger Rabbıt" gibi filmlerin yaratıcısı. Böylelikle film. Hollyvvood tarihinde bunca özel efektten yararlanan ılk komedi olmak onuruna enşıyor. Ve merdivenden düşüp kafası ters döndüğü halde veya be- deninin orta yerinde bir dumdum kurşunu deliğıyle dolaşan kahramanlanyla gerçek- ten de alışılmadık bir kara komedi örneği oluşturuyor. Fjlmin komediye son derece elvenşli olan konusu sankı yeterince ışlenmemiş, komik durumlar sonuna dek kullanılmış gibi. Sankı Zemeckis özel efektlere fazla- M\la yüklenmış ve güldüriinun altın çağı- nın temel öğesını, ınsan karaktcrlerını ve davranışlara bağiı güldürü olanaklannı ye- tennce dcğcrlendırmemış gibi... Yine de film. kuşkusuz oldukça başarılı. Her üç oyuncusuna da bilınen özelliklerine oldukça farklı, giderek ters düşen görevler yükleyen, yaşlılık. ebedı gençlik gibi insa- noğlunun ne kadar vadsmsa da duyarlı ol- duğu konularda hoş >dklaşımlar üreten, özel efektlenni de birazabartılı da olsa öy- künün kıvnmlanna ustaca verleştiren bir film. Ve sonuç olarak düzeyli bir eğlencelik, doya doya gülmek için mevsimın en i>i fır- satîanndan biri... Kujkusuz temeide asık suratlı olmamak. sınemanın üla da "ciddı" mesajlar vermesini beklememek ve de "Nasıl olmuş da Meryl Streep gibi bir oyuncu böyle bir rolü kabul etmış^" dıyc- rek başkası hesabına ukalalık etmemek ko- şuluyla 1 .. BA5LAYANLAR Mohİkan -Yönetmenlığini Michael Mann'ın üstlcndiği. başlıca rol- lerini Daniel Day Levvıs ıle Madeleine Stovve'un paylaştığı film, James Fenımo- reCooper"ın 1825yılındayayımlanan kı- tabından sınemaya uyarlanmış. "Son Mohıkan". İngiltere ile Fransa arasındakı savaş şırasında bir Mohikan savaşçısıyla bir İngıliz subayının kızı arasında yaşanan aşk ılişkısini anlatıyor. (Bevoğlu Emek, Şişlı Kent, Kadıköy Reks. Muslak Mövenpick, Bakırköy 74, Çemherlilaş Şafuk. Adana An I Hayvan Mezarlığı 2 -üniü yazar Stephen Kıng"in aynı adlı yapıtı- ndan uyarlanan filmin devamı. Yönet- menliğini Marv Lambert'ın üstlendiğı "Havvan Mezarlığı 2", ilk filmin kaldığı \erden devam ediyor. Özelhklc korku ve gerilim meraklılanna... Şeker Adamın Laneti - Gcr- çek dnlamda bir korku filmi. Ölüm. kor- ku ve şüphe ile bezenmiş. yalnızca eli bıçaklı bir katil yok karşımızda Basit korkulanmızdan çok en dip korkularımı- zayönelıyor. Bu bir modern gotik korku filmi. Ölü- mün romantık korkusuyla bczcnnnş gc- lencksel bir tarz" dıyor filmm senaryo yazan veyönetmenı Bernard Rose. Başlıca rollennı Vırgınıa Madsen, Tony Tood ve Xander Berkeley'nin pay- laştıklan film. türünün ilgınç ömeklenn- den. I Be\ oğhı Fitaş, Şiflı Nova Baran, , Fenerbahçe Pyramid) Ünlü yazar William S. Burroughs'un bir romanından uyarlanan 'Müthiş Yemek' bugün gösterimde Dev böcekler, konuşan daktilolar, eşcinsellik ve şiddet • Yönetmenliğini David Cronenberg'in üstlendiği 'Müthiş Yemek', 1950'li yıllarda geçiyor ve geçimini böcek öldürmekle sağla- yan eski uyuşturucu bağımbsı bir adamı anlatı- yor. Kültür Senisi - Kanadalt ünlü yönetmen Davıd Cronenbergın "Müthiş Yemek - The Naked Lunch" adlı filmi bugün göste- rimeginyor. "Müthiş Yemek", ünlü yazar NVilliam S. Burroughs"un bir romanından uyarlan- mış. Kendisi de bir zamanlar öyküler ya- zan Cronenberg, Nabokov'un yanı sıra Burroughs'tan da çok etkilenmiş. özellikle de asıl adı "Çıplak Öğle YemeğT olan ro- manını fılme çekmeyi hep düşlemiş. Yapımcıhğını Jeremy Thomas'ın yük- lendığı ve bir Kanada - îngilizortak yapımı olarak çekilen film. 30 küsur yıl önce ya- yımlanan romanı oldukça başanyla perde- ye aktanyor. Bu zor, neredeyse olanaksız gözüküyordu. Çünkü roman, görselleşti- rilmesi son kerte zor öğeler içeriyor. Ner- deyse hasta bir imgelemden fırlamış kişile- ri. öğeleri vedurumlanyla... 1950'lerde geçen filmin öyküsü, eski uyuşturucu bağımlısı, yeni işiyse "böcek 'Müthiş Yemek' filminin başrol oyuncusu, duygusuz yüzüyle 'Robocop' filminden anımsayacağınız oyuncu, Peter VVeller. öldürmek" olan bir adamı bize tanıtıyor. ğe dönüşmesi karşısında şaşınyor. İnterze- beklemektedir. Kahramanımız Lee, bu es- Böcek öldürme ilacını içerek başmlı olan ne denen ve daha çok Fas'ın Kazablanka rar ve sapıklık ülkesinde "patronu olma- kanstnı öldüren adam. edindiği birdaktilo kentine benzeyen bir garip yerde. uyuştu- yan bir ajan. ülkesi olmayan bir casus. makinesınin mekanık ve konuşan bir böce- rucu, cinsel sapıklık. ihanet ve serüven onu uyuşturucusu kalmayan bir bağımh" olup çıkar Sınemada özellikle görkcmli "değşınim" metamorphose" sahnelen ıçeren fantastık filmleriyle tanınan Kanadalı Cronenberg"i en çok "Sinek - The Fly" adlı başyapıüyla tanıyoruz. İnsan ruhunu didik didik eden öykülere meraklı olan ve fantastik dünya^ sınınıçineçok kişıliklı birvazartavnnıyer- leştırmesini hep bilmiş olan yönetmen, "Müthiş Yemek"te dc son derece kışısel, ürkünç. tedırgın edıcı bir dünya, görsel bir kyrabasan yaratmasını başanyor. 1992 Berlın Şenlığj'nde gösterilen film, çok değişik tepkiler almış ve jüride âçtığı tartışrhalann sonunda ödül listesine gıre- memişti. Filmin başrollennde ilginç oyuncular var. Lee rolünde duygusuz yüzüyle özellik- le "Robocop" olarak tanıdığımız Peter VVeller var. Aynca Avustralya"nın en ünlü kadın oyuncusu sayılan Judy Davis. İngilii sinemasının 2 ünlü oyuncusu lan Holm v? Julıan Sands, kadroyu tamamlıyorlar. "Son İmparator"un yapımcısı Jeremy Thomas. "Birçok ülkeıie yasaklanma^ olası böyle bir filmi yapmak büyük bir nsVr ti. Ama bunu başardık" divor RomanıJ yazan Burroughs ise "Sınek". "Scanners".' ve "Dead Mongers" filmlenne hayran ol-' duğuyönetmeninromanmagetirdiğı "ruh - tan çok memnun olduğunu belirtmişti.' Bugün artık hayatta o!ma>an Burroughs''-' un kendıne özgü, sankı uyuşturucu almıj bir beyinden çıkmışa benzeyen dünyasını perdeye getırmeyi, herhalde Cronenberg* den başkası başaramazdı Erotik gerilimfilmi'Zehirli Sarmaşık' bugün gösterime girdi ILKİZLENÎMLER 'E.T.'nin küçiik yıldızı öç alıyor Coppola'dan 'Dracula' Sİ H m Kültür Senisi - Steven Spielberg'ın ünlü bilimkurgusu "E.T." ile dokuz yaşınday- ken tüm dünyada üne kavuşan ancak son- raki yıllarda gördüğü bu yoğun ilgiyi yiti- ren Drevv Barrymore, bugün Türkiye sıne- malannda gösterime giren "Poison Ivy- Zehirli Sarmaşık" filmınde yeniden baş- rolde. İstanbul'da Şişli Site. Beyoğlu Dün- ya. Çemberlitaş Şafak, İzmir'de Çınar si- nemasında gösterilen filmde. Barrymore kendi ıstekleri için cinayet bile ışleyen kötü bir genç kızı canlandınyor. Yönetmenliğini Katt Shea Ruben'in üstlendiği "Zehırli Sarmaşık", oldukça erotik bir gerilim filmi. Küçük yaştaki ba- şansından sonra unutulan, dokuz yaşında içki ıçmeye başlayan (!), 12'sinde kokaini bile deneyen, 13'ünde ise intıhara kalkışan Drevv Barrymore'un bunalımlı kişiliğıni beyazperdeye getıriyor sanki, "Zehırli Sar- maşık". Barrymore, bu film ile sınemaya geri döndüğünü ve bir anlamda "öç aldığım" söylüyor: "Küçük kalbimde çok yaşlı, görmüş ge- çirmış bir ruh taşıyorum. Babamla olan kötü ilişkilerim beni çok etkiledi. Belki bu yüzden sorunlu biri oldum. Ama bana yapılan haksızhklar, şımdı beni harekete geçirdi. Hollyvvood'da tek uyuşturucu kulllanan ben değildım. Çok fazla saldınya hedef ol- dum. Beni eleştirip, lekeleyenler benden kurtulamadı. Bir gün beni yeniden isteye- ceklerinı bıliyordum. Bence başan, dünya- daki en ıyi inlıkam şekli." Sara Gilbert, Tom Skeritt ve Cheryl Ladd'in de başrollerinı paylaştıklan "Ze- hirli Sarmaşık" konusunda. filmin yönet- meni Katt Shea Ruben şunlan anlatıyor:. "Bu sıradan, alışılagelmiş bir film değil. Karakterlerin çok ustaca işlendiği. erotik sayılabilecek bir gerilim filmi. Aynı za- manda riskli bir film ama ben zaten nske atılmadıkça tatmin olmam." Yeni geldiğj okulda tanıştığı kız arka- daşının babasıyla ilişki kuran ve annesinin ölümüne neden olan bunalımlı ve doyum- suz bir genç kızın maceralannı konu alan "Zehırli Sarmaşık", yapımcı Andy Ru- ben'e göre günümüzde çok sık rastlanan bir konuyu ele alıyor: "İzleyicinin filmdeki aileyi sevmesini. aynı zamanda da onlann Franas Ford Coppola'nın "Dracula" filmıni dışarda görmek fırsatını bulduk. Ülkemizde gösterilmesini beklerken, çok ilgınç bulduğumuz bu film üzerine birkaç izlenim aktaralım. Coppola. Bram Stoker"in 1897'de yayı- rnlanan ve yayımlandığı andan başlayarak büyük ilgi gören romanı "Dracula"ya ye- ruden hayat vermiş. 1927'de bir sahne oyunu haline getinlen. 1931 'de ise, ilk kez (Ünlü oyuncu Bela Lu- gosi'nin katkısıyla) sinemalaştınlan bu ki- şilik, bilindiği gibi beyazperdenin ve korku filmlerinin ölümsüz kahramanlanndan biri olmuş ve sayısız Dracula filmi yapıl- mıştı. Coppola'nın filmi bunlara ne ekliyor? Hemen şunu söylemek gerekır: Film, bu türde şimdiye dek az görülmüş veya hiç görülmemiş ölçüde biçınıci. este- tık. Tam bir görsel şölen yaratmış Coppo- la. Akan kanın renginı. vampırliğin tören- sel "icra"sını, sisli sabahlan; tozlu. örüm- cekli. yarasalı şaiolan, kırmızı kadifelı per- delerle örtülü odalarda yaşanan karaba- sanla kanşık cinsellik şölenlerini görkemli bir gösteri haline getirmış. Coppola'nın "Dracula"sı, her şeyden önce seyn zevkli birfilm. Coppola, aynca başka bir şey yapmış. Romana. asıl kaynağa tam bir dönüşü ger- çekleştirmiş. Romanın içerdiğı cinsellik ve şehvet duygusunu perdede başanyla ya* ratmış. ıi Geçmiş yüzyıllarda Türklerle savaşırkeöl aşın zalimliğiyle tanınıp "Kazıklı VoyvoJ-i da" dıye anılan. ancak taptığı kansının inr tihan üzerine çıldırarak lanctler içinde öle£. Kont Dracula, aradan geçen yüzyıllaraı karşın. hala "yaşayan" bir varlıktır. Ama ö. aslında bir ölüdür. Genç kızlann kanım. emerek güç bulan. ebedı yaşamını kari emerek sağlayan. geceleri yeniden yaşamâ" dönerek kadınlar için çckıci bir erkek ob masınıbılen... «>; Stoker. romanında korku motifleriyl» cinsellik arasında garip bir bağ kurmuş. Eski dönem Hollyvvood filmlerinin, sansür nedeniyle pek ortaya koyamadıklan bu ür- künç cinsellik. Coppola'nın modern fil- minde yeniden ortaya çıkıyor. Ve bu çağdaş "Dracula'Vı tüm gizemi ve < anlaşmazlığı içinde. aynı zamanda cınsel arzulanmız üzenne bir deneme habne geti- riyor. . c Dracula'da Gary Oldman'm. sevdiği genç kızda VVynona Ryder'in. kontun tuzağına düşen ve olayı sonradan anlattığı varsayı- lan genç İngılızde Keanu Reeves'in, bir hücrede sayıklayıp duran kontun müritle- rinden birinde çılgın şarkıcı-oyuncu Tom Waits'in başanyla oynadıklan film. bu tü- rün meraklılannı zevkle ürpertecek hoş bir sürpnz.. DORSAYIN YILDIZTABLOSU 'E.T.'nin yıldızı Drew Barrymore, yıHar sonra bir erotik gerilim filmde başrol oynuyor. tarandan rahatsız olmasını istedik. İlişki- leri sallantıda. birbirinden kopmuş biraile ve sokaklarda yetişmış çok kurnaz seksi bir kız... Bu ailenın başına gelenler, hepi- mızın başına gelebilir. Herhangi bınmiz, bir gün Ivy (Drevv Barrymore) gıbı bir kıza rastlayabilir." Drevv Barrymore ise canlandırdığı ka- rakterfe ilgilı olarak, "Ivy, müthiş kötü bir kız. Onu canlandınrken. izleyicinin onu anlayıp. aynı zamanda ondan ürkmesini sağlamaya çalıştım. Bu rol, küçük bir kızın genç kızlığa, sonra da kadınlığa geçişini anlatıyor. Bu çok müthiş bir şey. çünkü gcrçck yaşamımda da zaten bu geçişleri ya- şıyorum" diyor. Filmin Adı Temel İç güdü Acı Ay Birkaç İyi Adam ÖMürme Üzerine Bir Film Göstenldiği sinemalar Şişli Site, Kadıköy Moda, Ç.Taş Şafak. Beyoğlu Sinepop, Bakırköy İncirii, Anka- ra Kızılırmak. Ankara Derya, İzmir Şan Adana Özen Beyoğlu Lale. Kadıköy Ocak, Harbiye As, Be$iktaş Mıstık, Ankara Batı-!. İzmir Çınar Şişli Keııl Beyoğlu Fıtaş. Kadtköv KSJVf. Topkapı Sur, Ankara Akgün. İzmir İzmir Beyoğlu Fitaş Değerlendirme ••• •• •• ••• t r\ A t\ 'A tl '.l •/ ttj M» •k Sıradan * * Görülebilir • • • Gerçekten ilginç * * * * Başyapıt