Katalog

Cumhuriyet?* Ari Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazeteciiik Tttrk Anonim Şirketi adma Berin Nadi lstanbul Haberleri. Şcnay Kalkaa, Dış Haberler. Ergıın Balcı, lş-Ekonomi: Şuknn Knenci, Yurt • Genel Yayın Yönetmem: Özgen Acar • Genel Yayın Koordınatörü: HlkmM Çetinkaya Haberleri: Mehntet Saraç, KûltUr: Celal Üster, Makaleler' Sami Karaortn. Spor- Abdulkadir Yazı Işleri Mudürlen: Fusun Özbilgen (Sorumlu), Celal Başlangıç (Haber) • Görsel yücdmam, Düzeltme: AbduUah Yaztcı • MUessese Mudur V: Erol Erkul • Koordınatör: Yönetmen: Ali Acar • Düzenleme: Mustaf» Saglamtr • Ankara Temsilcisi: Cttaeyt Ahmct Koralsaa • Muhasebr Balent Yentr 0 Idare: Huseyin Gurer • Isletme: Önier ÇeUk • Arcaydrek, Haber Müdürleri: Muslıfa Balba), Işık Kansu, Izmir Temsilci V.: Scrdar Kızık, Bılgi-lşlem: Nail laal Bilgisayar Sistem. Muruvei Çiler • Personel: Sergi Bosüuaofla Adana Temsilcisi: Çetin Yitenotiu - • Reklam: Reha Isıtman • Dış llişkiler: Hiilya Akyol Basan ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazeteciiik T.A.Ş. Turkocağı Cad. 39/41 Cağaloglu 34334 lst. PK: 246 lstanbul. Tel: 512 05 05 (20 hat), Telejc 22246, Fax: (1) 526 60 72 • Btirolar. Ankanu Z. Gökalp Blv. Inkılap S. No: 19/4, Tel: 433 11 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • Izmir H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3, Tel: 83 12 30, Telex: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adana: lnönü Cd. 119 S. No: 1 Kat 1, Tel: 19 37 52 (4 hat), Telex: 62155, Fax: (71) 19 25 78 TAK.VİM: 20 AĞUSTOS 1992 Imsak:4.36 Güneş:6.U öğle: 13.12 tkindi: 16.59 Akşam: 20.03 Yatsı: 21.32 Ştfah bitkiler • ANKARA (AA) - Aktarlar ile baharatçılarda satılan ve pekçok hastalığa çare olduğu söylenen şifalı bitkilerin, tedavi edici etkisinin bulunmadığı bıldirildi. Şifalı bitkılerle ilgili olarak AA muhabırinin konuştuğu aktarlar, kişilerin genelde kitaplar ve gazetelerden öğrendiklen çeşitli bitki ve kanşımlan istediklerini belirttiler. lOyıIdıraktarük yapan Muzafîer Yeter, bu konuda şöyle konuştu: "Bu bitki ve kanşımlara ucuz olmalan yanında yan tesirlennin olmaması sebebiyle talep fazla. Şifalı bitkileri bizden talep edenler bu konuda bilgili. Genelde ne istediklerini bilerek geliyorlar. Başlıca şikayetleri kabızhk, hemoroit, mide rahatsızlıklan, ülserler, gaz sanalan, saçdökülmeleri. Birdecinsel gücü arttına maddelere talep var. Bitkiler ile kanşımlar sayesinde ilaçtan daha ucuza tedavi sağlanıyor." Çıplak Prenses • PARİS(A.A.)-lngiltere Kralıçesı II. Elizabeth'in küçük oğlu Andrevv'den ayn yaşayan eşi Sarah Ferguson'un üstsüz çekilmiş fotoğraflannın Fransız Paris-Match dergısinin gelecek sayısında yayınlanacağı bildinldi. Fransız Televizyon ikınçi kanalı (A-2) resmen hâlâ York Düşesi olan Sarah'ın üstsüz fotoğraflannın yayınlanacağı haberinın Buçkingham sarayında şok etkisi yartağını duyurdu. Sarah'ın, Güney Fransa sahillerinde sevgilisi ile tatil geçirirken üstsüz fotoğraflannın çekilmesinden sonra hiçbir şey olmamış gıbi, İskoçya'ya gelerek kraliyet ailesiyle birlikte tatil yaptığı, bunun da kraliçeyi çıleden çıkarttığı belirtilivor VVoody'nin aşkı • 56 yaşındakı VVoody Allen. geçen hafta 3 çocuğunu himayesi altına almak isteyen eski aşkı Mia Farrpw'a karşı dava açtı.Üniü fılm yönetmeni geçtiğımiz Pazartesi 21 yaşındakı evlatlığı Soon-Yi ile aşk yaşadığını itiraf etti. Fotoğrafta, VVoody Allen ve Soon-Yi, Nevv York Madişon Square bahçesinde görülüyoriar. Daıtsöz evinize •FRANKFURT(AA)- Almanya'da günlük yaşamın kaçınılmaz bir parçası olan telefon, her geçen gün yeni ufuklar, yeni imkanlaraçıyor ve böylece hemen her işi telefonla halletmek mümkün olabiliyor. Alışverişten, aşçıya, palyaçodan dansöze kadar her türlü hizmet bir telefonla ayağınıza geliyor. Telaş. koşuşturma ve stres içinde geçen bir günün yorgunluğunu, telefonla evinize çağırdığınız dansözün kıvrak dansını seyrederken gidenlebileceğiniz gibi, verdiğinizpartininsürprizi • olarak yakışıklı bir delikanlıyı striptiz yapması için yine telefonla evinize davet edebiliyorsunuz. Bahçe hayranlığı • MÜNİH - Almanlann bahçe hayranı olduğu ve bu özelliklerinin her geçen biraz daha fazla ortaya çıktığı belirlendi. Birleşik Almanya'da her iki evden birinin bahçesinin bulunduğu ve 2 milyonun üzerinde de bahçıvanın görev yapüğı tespit edildi. Alman Bahçe Dostlan Federal Birliği ise ülkenin en büyük kuruluşlan arasında yer aldı. Alman federal gıda bakanlığı yetkililerinin verdiği bilgiye göre geçen yıl Doğu ile Baü'nın birleşmesiyle oluşan Federal Almanya'da herevin önünde bir bahçeye rastlandığı ve kiralanmış bile olsa böylece her iki konuttan birinin önünde bahçe bulundugu belirlendi. Filozoflar, müzikologlar, kitle iletişim profesörleri pop ilahesi Madonna'nın toplumsal boyutunu araştınyor Yüzlerce teziıı konıısu bir yiiz • Bazı akademis- yenler Madonna'- nın şarkılanndaki notalan inceleyerek orta sınıfın dürüst- lüğünün bozulması arasında bağlantı kuruyorlar. Haber Merkezi- "Baştan Çı- karma, Kontrol ve Gerçeklik Arayışı", "Madonna ve Tuhaf CınseÜk Politikalan", "Madon- na Bağlamı Betimlemeli Politi- kalar, Alt Kültürel Kimlikler ve Kültürel Teori"... Bunlar Ma- donna'dan yola çıkılarak yazılmış doktora tezleri, kitap- lar ve akademik çalışmalardan sadece birkaçı. Filozoflar, müzikologlar kitle ıletişimı profesörleri ve feminist akademisyenler hep pop ilahesi- nin toplumsal boyutunu çözme- ye çalışıyorlar. Derslerde sınıf mevcutlan artarken, akademik dergilen çıkaranlar da Madon- na'vı kapak yaptıklannda satı- şlannın iki kat arttığını görü- yorlar. Amerika'run en saygın üni- versitelenndekı Madonna anali- zi patlamasının en somut gös- tergesi makaleler. Bunun yanın- da Madonna panelleri düzenle- niyor. "Madonnathon" konfe- ranslan için tarihler belirle- niyor. Bazı akademisyenler Ma- donna'nın göğüslenni dik tutan korsesini "postfeminist özgürlü- ğün" bir işareti olarak görüyor- lar. Bazılan da Madonna'run şarkılanndaki notalan teker te- ker inceleyerek bekJenmeyen çıkışlarla orta sınıfın dürüstlü- ğünün bozulması arasında bağ- lantı kurmaya çalışıyorlar. Bütün bu araştrmalardan sonra "Like a Prayer"da "ırk ve din görüntüleri", "In Bed with Ma- donna"da "baştan çıkarma, kontrol ve gerçeklik arayışı", "Justify My Love"da "Madon- na ve tuhaf cinsellik politika- lan"ru görüyoruz. Madonna'nın sonsuz çeşitli- likte yüzleri var. Kimi zaman "Freud"cu Madonna, kimi za- man "Baudrille"in Madonnası, bazen de "Postmodern Madon- na", "Postfeminist Madonna" oluyor. Solcu siyasi dergi "The Na- tion" bu araştırmalan yapan sosyal bilimcileri "Popüler kül- türe çaresiz akınlar yaparak kendi marji- nalliklerine karşı gelmeye çabşmakla" suçladı. Dergi bu akınlann eğlendirici ol- maktan öteye gitmediğini öne sürüyor. Ann Kaplan, Madonna fle ilgili makaksinde,"Hem bakireier hem de cinsel çekkiliği olan kadmlar için bir model. Çünkü biri gibi şarkı söylerken diğeri gibi davranıyor" diyor. Sosyal bilimdler, çalışmalannm bir gün anlaşılacağını umuyorlar. Pennsylvania Üniversitesi Kitle îletişim Profesörü Lisa Henderson, "Madonna'yı akademik çalışmalara uygun konu olarak görmemekle onu izle- yen yığınlan da gözardı etmiş oluruz" diyor. Madonna ve Eşcinsellik ile ilgili kitabında. "Batı gençliğınin ço- ğunluğunu ve onlann dünyaya bakışını da ihmal etme- meli. On yıla yakın bir süre çılgın bir üne kavuştu. Ken- dini beğenmiş eleştirmenler on- dan etkilenen yığınlan düşüne- rek ona göstenlen ilginin haklılığını anlamalılar" diyen Henderson, çalışmalannın haklılığını savunuyor. Denver Üniversitesi ögretim üyesi Laurie Schulze, Madonna konusunun iletişim derslerinde yogun ilgi gördüğünü ve tarüş- malar doğurduğunu söylüyor. Schulze, bu kadar hararetli tartışmalara neden olan bir ko- nunun araştınlmaya değer ol- dugunu ve sosyal dünyanın ya- şadığı heyecanlan, baskılan ve arzulan yansıttıgını ileri sürü- yor. Schulze, toplumdaki tartış- malan ve The Rocky Mountain News gazetesinin düzenlediği mektup yazma yanşmasını in- celeyerek Madonna karşıtlannı analiz ediyor. Yanşmada okur- lardan şarkıa ile ilgili yazılmış iki cümleden birini 25 sözcükte tamamlamalan isteniyor. Bu cümlelerden biri "Madonna bence daha fazla medya ilgisini hakeden üstün yetenekli bir sa- natçı çünkü..." şeklinde. Diğeri ise, "Madonna bence hayatının sonuna kadar bir balık ışleme fabrikasında asgari ücretin al- tında calışünlmalı çünkü..." İkinci cümleyi yanıtlayan 60 yanşmacı Madonna'yı şu yön- lerinden dolayı beğenmiyor Önemsiz ve ticari oluşu, top- lumsal sorumsuzluğu, tuhaf ve gülünç bir vamp olması ve anti feministliği. Bu analiz bizi nere- ye götürüyor? Madonna olgusu karşıtlannı bile sımsıkı çevreli- yor. Siyah caz müzisyenleri be- yazlara ne ifade ediyorsa, Madonna da siyahlar için o lönemi taşıyor. Ann Kaplan, ladonna ile ilgili makalesinde. Hem bakireier hem de cınsel çekiciliği olan kadmlar için bir model. Çünkü biri gibi şarkı söylerken diğeri gibi davranı- yor" diyor. Lisa Henderson, "Madonna ve Tuhaf Cinselik Politikalan" aâlı makalesinde şarkıcının eş- cinsel topluluğun ilahesi olduğu teonsıni ortaya atıyor. Sa- natçının videoklıplerinde cinsel sınırlar zorlanarak, "çeşitli cins- lerden" oyuncular deri iç ça- maşırlanyla görülüyoriar. Bu şekilde çekilen "Justify My Lo- ve"ı boykot eden televizyon ka- nah MTV, genç seyircilerinin dejenere olmasından korktuğu- nu belirtti. Life and Times'ta yazan Kate Muirin yorumuna göre, akade- misyenlerio kafalalannda kurduğu Ma- donna gercekten var olsaydı çantasında Foucault ve başucunda Derrida bu- lundururdu. 1 sigara bile kanser yapabilir ANKARA (AA) - Doç. Dr. Özen Aşut, dünyada önlenebi- lir ölüm nedenleri arasında ilk sırayı sigaranın aldığıru be- lirterek "Günde bir sigara iç- mek bile kanser yapabilir" dedi. Sigara ve kanser konusunda Doç. Dr. Aşut, "Sigaranın sağlığa zararlı ve öldürücü ol- duğununun k^nıtlandığını, zararlı bir alışkanlık olduğu- nu" kaydederek şöyle konuş- tu: "Ancak basında çıkan bazı yazılarda az sigara icmenin za- rariı olmadığı belirtiliyor. Arada sırada bir sigara içmek de tiryakilik sayıhyor. Tek si- gara ile başlıyor. İki üç derken arkası geliyor. Ve bir pakete kadar çıkıyor. Amerika ve Av- rupa'da yapılan pek çok araştırma göstermiştir ki siga- ra her durumda sağlığa za- rarlıdır." Amerika'da yılda 50 bin kişinin akciğer kanserinden öldüğünü kaydeden Doç. Dr. Aşut, şunlan söyledi: "Son yıllarda pasıf sigara içımi ile ilgili araştırmalara göre sigara içmeyen ancak si- gara ıçilen ortamlarda bulu- nan kişiler de kanser riski taşı- yor. Bu nedenle oluşan vaka- larda Avrupa'da dava açıp ka- zanan insanlar var. Toplumsal açıdan bu durum çok önemli. Ülkemizde du bu açıdan yasal bir düzenleme yok. Pasif siga- ra içimine bağlı olarak ya- şamını yitiren insanlar var. Sigara içmeyen kişilerin haklan konınmalıdır. Türk Tabipler Birliği'nin bu konu- da yasa çıkanlması çalışmalan var. Asgari olarak sigara iç- meyenlerin haklannın korun- masını amaçlıyoruz. Sigari içi- len ortamlarda bulunmak, si- gara içmeyen, ıçmek ısteme- yen kışilenn sağlık haklanna bir saldın teşkil ediyor." Önlenebilir ölüm nedenleri- nı sıralayan Doç. Dr. Aşut, sigaranın dünyada önlenebilir ölüm nedenlerini arasında ilk sırayı aldığmı anlatarak şun lan kaydetti: "İkinci önlenebilir ölüm ne- deni alkol. Üçüncü önlenebilir ölüm nedeni is sigara içilen or- tamlarda bulunmak. Aileleri sigara içen çocuklann üst ve alt solunum yollan enfeksi- yonlanna yakalanma oranı ile ortakulak ilühabına yakalan- ma oranlan çok yüksek. Gü- nümüzde sigara içimi ciddi bo- yutlarda tehlike arz ediyor. Bunun için önce kişiler eğitil- meli ve sigara içmeyen insan- larla. sigara içimi konusunda risk grubu oluşturan gençler ve çocuklann korunması ge- rekli." Bııclist iki Japon^ baıış içindünyayıgeziyor• Bayan Taniguçi ile Bay Arai iki gezgin Japon. Ellerindeki yerel çalgılara vurarak 'Dünya Banşı İçin Dua Ediyoruz' yaalanyla dolaşıyorlar. Naga- zaki'ye atılan atom bombasının tanığı Bayan Ta- nugiçi hâlâ tedavi görüyor. Onun için de günde 6- 7 saat banş için dua ediyor. İstanbul Haber Servisi - Sul- Üzerinde Türkçe "Dün>a tanahmetten Çemberlitaş'a banşı için dua ediyoruz" yazı- doğru yürüyenler uzaktan hafıf hydı. Taa Japonya'dan geliyor- denberi Bay Arai, Taniguçi'ye hafıf vurulan bir çalgının sesini lardı. Bir kaç gün İstanbul'da bağlanmış,onunlabirİiktegezı- kalıp, yine dua ederek başka ül- arasında ilişki sağlayan kişi. Ibadet ederken kimi zaman Buda'yla ilişki kurabiliyormuş. Bayan Taniguçi'nin Tokyo'ya iki saat uzaklıktakı Ibarakiken kasabaşındaki evi adeta bir ma- bet gibi bu mezhebe bağb in- sanlannm bir araya geldıkleri bir yuvaymış. Bay Arai'nin bir hastahğının iyileşmesinde Tani- guçi'nin yardımı olmuş. O gün- ve mınldanılan bir melodi duy- dular. Nereden geliyor bu ses diye etrafa bakındılar. Uzakta sanh- beyazh bir dinin simgesi olduğu anlaşılan kıyafetleri içinde bir kadın ve bir erkek gördüler. Orta yaşın üzerindeydiler, el- lenndeki çubuklarla yelpaze biçimindeki trampetlerine vu- ruyorlardı. Çekik gözlerinden Uzakdoğulu olduklan anlaşıh- yordu. Çalgılanna bir kâğıt ası- bydı. kelere gideceklerdi. Biraz daha yakından tanı- mak istiyoruz bu gezgin duacı- lan. Tercüman HakJcı Teoman bize yardıma oluyor. Bayan Taniguçi ve Bay Arai, Budiz- min, Nihonzan Miohoçi kolu- na bağhlar. Bu mezhebe bağlı kişiler dünyanın her yanında yaşıyorlarmış; Hindistan, Sri Lanka, Avrupa ülkeleri. Bayan Taniguçi bir " Kanezeian bo- satsu". Yani Buda ile insanlar yor. Bayan Taniguçi, Nagazaki'- ye atılan atom bombasının ya- şayan bir tanığı. Halen tedavi görüyor. Işte bunun için günde 6-7 saat dua ediyorlar. Tür- kiye'yi çok sevrnişler. Istanbul'- dan sonra Izmir ve Ankara'ya uğrayacaklar. Sonra sırada Al- manya ve daha sonra belki İs- railvar. Bayan Taniguçi ve Bay Arai yorulmadan, güleç yüzleriyle dualanna devam ediyorlar. tki gezgin savaş olmasın diye Japonya'dan çıkıp yollara düşmüş dünyayı geziyoriar. (Fotoğraf: Hatice Tuncer) Stockholm Su Festivali sonunda Expressen gazetesinin yorumu: Festivali suyabatnmanınzaıııaıııgeldiGÜRHAN UÇKAN STOCKHOLM - Stock- holm Su Festivali geçen pazar günü çok yönlü bir karnavalla sona erdi. Cuma ve cumartesi geceleri içkili gençlerin çıkar- dıklan olaylardan ötürü festi- valin son gününde, 22 yaşından küçüklere bira satışı yapılmadı. Festivali, 1 milyon 22 bin kişi izledi ve yapılan alışverişlerden. yenilen-içilenden kesilen vergi- lerin Stockholm Belediyesi'ne 250 milyon kron (30 trilyon li- ra) kazandırdığı açıklandı. Bu yıl ikinci kez yapılan Su Festivali'nde halkın en büyük ilgi gösterdiği program, 5 ülke- nin katıldığı havai fışek yanş- masıydı. Belediye Sarayı'nın karşısındaki bir saldan ateşle- nen havai fışekler, iki gecede bir • Festivali 1 milyon 22 bin kişi izledi. Kesilen vergilerden Stock- holm Belediyesi'ne yaklaşık 30 trilyon lira kaldı. Basında festival, olumsuz yorumlar da aldı. Bir yazara göre festival kenti rezil etti. 45 dakika boyunca heyecanb dakikalar yaşattı. Yanşmayı Amerika, Tayvan, Fransa ve Almanya'yı geride bırakan Is- panya kazandı. Ispanyollann 45 dakikada "havaya atuklan" para 400 milyon lira tutannda. Bu yılki gösterilerin çok çeşit- liliği ve dar bir bölgede toplan- ması, halkın uzun kuyruklar oluşturmasına neden oldu. 1400 acil vakanın görevli nö- betçi hastaneye geldiği açıklan- dı. İzdihamdan oluşan vakala- nn önemli bir bölümü ayak- bilek çatlaması, kınlması. Gele- cek yıl farklı bir yöntem izlen- mesi isteniyor. Düşünülen değişjklikler arasında giriş parası konması da var. Basında festival konusu, da- ha çok olumsuz yorumlar top- ladı. Dagens Nyheter'den Bengt Olsson'un "Yok, bu fes- tival bana göre değü" başhklı yazısında şunlan okuduk: "Çok fazla insan vardı. Herkes benden önce yetişmişü. En iyi yerler kapılnuştı. Otobüslerde, trenlerde izdiham vardı, büfele- rin önünde de kuyruklar. Ken- dimi Hong Kong'da sandım!" Expressen'den Anders Björkman ise "Festivali suya batırmanm zamanı geldi" baş- lıklı yazısında, "Açıkhavada bira icmenin ilgjnç ne yanı var ki"diyesonıyor: "Kağıt tabaklarda, plastik çatallarla yemek yemeye çalış- manın, üzerine başına dökme- nin ilginç nesi var?" Bir konuk yazar ise, festivalin kenti rezil ettiği görüşünde: "Biz tükeüci- ler de festivale katılmak istedik. Bu yüzden onbinlercemiz festi- val merkezine ulaşabilmek için kuyruklar oluşturduk. Araba- lanmızı parklara, cimenlerin üzerine park ettik. Yanm ton yan yenmiş (döner) kebabı, ketçapla birlikte yerlere attık. Sonra da festivalle ne ilgisi ol- duğunu bilmediğimiz bir satıcının sattığı şapkayı nedeni- ni anlamadan satın aldık" (Kerstin Vinterhed). "Festival generali", düzenle- me komitesinin başkanı Caj Malmros, sonuçtan çok hoş- nut. Gerekli bilgileri aldığıru, bunlan inceleyerek gelecek yıl bazı değişiklikler yapılacağını söylüyor. Festivalde 400 kişinin gönüllü olarak görev aldığmı belirtörek onlara teşekkür edi- yor. Gelecek yıl, biraz da pro- fesyonel yardıma gerek olacağı- nı düşünüyor.