Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Pamukbank Presrige Card
için Hizmet Ekibi'ni
yılın 365 günü, günün ""*
24 saati arayabılirsiniz. *
(1)288 14 14 ^ «^
P A M U K B A N K £>• |
d
/
m
m
/
#
i T I « •
69.YIL / SAYI 24378 / 3000 TL (KDViçinde) runus m X 11924-1945) BAŞYAZAH: HADIH m H 5 TEMMUZ 1992 PAZAR
SHPUeCHPkavgası'SHP' DİYOR
CHP.SHP'yegüçverir
t n ö n ü ' d e n milletvekillerine Vatandaşlar, bu-
günkü iktıdarın devamında SHP'yi başbca dayanak ola-
rak görüyor. SHP'nin varlığını, değerini belirttiniz.
SHP, Türkiye'de sosyaJ demokrasi aianında önemli ba-
şarılar kazandı. CHP'nin açıknası SHP'yi güçlendire-
cektir. SHP'nin bugünkü durumunu, hem iktidarda,
hem de sosyal demokrasinin başlıca partisi olarak bu-
lunduğu yeri daha da güçlendirecek bir gelişmeyi göre-
ceğiz.
Sel vi'den Baykal'a Hükümetin menteşelerinin gev-
şemesi için çok yönlü gayret gösterenler vardır. Bunda
başanh olma şanslan hiç yoktur. Her olayda koalisyon
bozuldu, bozuJacak diye bir güvensizlik ortamı yarat-
manın ülkeye yaran yoktur. SHP'nin şu aşamada CHP'
Ue ilgili bir kurultay toplaması için çok erkendir. Çok sık,
zamansız, gereksiz kurultaylar SHP'nin istenilen diize-
ye gelmesini engellemiştir. Buna yenisini eklemenin ge-
reği olduğunu sanmıyorum. M4. Sayfada
HEMSHPTtHEMHÜKÜMETİELEŞTİRDİ
Baykal muhalefet lideri gibiCHP bagımsız parti olar Sosyal demokratlar ken-
dilerini artık SHP'nin konumuna teslim edemiyorlar. Ken-
dilerine bir seçenek hazırlıyorlar. CHP kurultayı toplan-
dığı zaman kimin kime geleceği belli olur. Biz SHP'yiz, ka-
tılmıyoruz dediği zaman, CHP de bagımsız bir parti ola-
rak ortaya çıkar. O zaman İnönü'nün söylediklerinin bir
değeri kalmaz. CHP kapansın, bana gelsin... Bu, CHP'li-
lerin 12 yıl sonra 5 general CHP'yi kapatırken hakhydı de-
melerini istemektedir. Eğer SHP, CHP oluşumunda yer
alırsa Türkiye çok büyük bir oluşuma tanık olur.
Hükünetin menteşeleri gevşedi Üst uste kriz çıktı.
Hükümetin menteşeleri gevşemeye başladı artık. Kimse-
de heves, inanç yok. Bu arada Demirel yedeklemesini yap-
tı. MÇP 19 adam. ANAP'a dönük hazırlıklarını yaptı. O
yedekleme, siyasi doğrultuyu da etkisi altına almaya baş-
lar. Yani bu hükümet, hele de Kürt gerçeğini tanıyoruz,
refah, demokrasi, Avrupa Konseyi, Paris Şartı söylemi-
nin hükümeti olabilir mi? U4. Sayfada
• CHP'NİNAÇILIŞBAŞVURUSUBUHAFTA4.Sayfada^SHP'DE CHP KOKTEYLİ 4.Sayfada
Demokratikleşmeyarıııı kaldı• Bu yasama yılında vetolu yasalar dahil, 71
tasan ve teklif yasalaştı. Büyük çoğunluğu
SHP'liler tarafından haarlanan ve demokra-
tikleşme yönünde önemli adımlar içeren tasa-
nlar TBMM Genel Kurulu'ndan bu yasama
yılında çıkmadı. TBMM tatile girmeden ön-
ce, SHP ve DYP grup yönetıcileri, Meclis'in
ağustos ayında olağanüstü toplanması için
milletvekillerinden imza topladılar.
• Meclis bir ay içerisınde Çekiç Güç'ün görev
süresi ile olağanüstü halin uzatılması, 12 Ey-
lül'de kapatılan siyasi partilerin yeniden açıl-
ması gibi önemli kararlan yasalaştırdı. Ancak
koalisyon ortaklan arasında göriiş aynhklan-
na yol açan yargı reformunun da bulunduğu
çok sayıda yasa zaman yetersizliği nedeniyle
elealınmadı
•DYP'nin seçim vaatleri arasında yer alan
vergi affı, çiftçi borçlanna ait faizlerin silinme-
si, yeşil kart, yeni üniversitelerin kurulması
gibi tasanlar yasalaştı. U4. Sayfada
GUNCEL
CÜNEYT AKCAYÜREK
Koaüsyomm
Yumuşak Karn
Koalisyonun yumuşak karnı, son günler-
de yazılıp söylendiği gibi ne yargı reformu,
ne anayasa değişiklığı ne de bic iki bakanlı-
ğın teşkilat yasalarının bir türlü ele alınıp
çıkarılamaması...
Hükümetin yumuşak karnı, en geç 9 Ey-
lül 1992'de yeniden açılması beklenen
Cumhuriyet Halk Partisi.
Örneğin yargı reformunda koalisyonun
iki kanadı arasındaki görüş ayrılıkları gö-
rüşmeler yoluyla çözülebiliyor. Gozaltı
süresindeki iki değişik bakış açısının 24 sa-
at süren tartışmalar sonunda çözümlen-
mesi gibi.
Çeşitli çözümler, iki ortak arasında ko-
UArkasıSa. 17,Sü.Vde
Süleyman Demirel ve Başbakan
d l I ü i k i ü ö r i U l
dığı gerekçesiyle üretimine ara verflen METAŞ'ı yeniden açtı. Koalisyon (iderieri Ege Üniversitesi'nde 400 ya-
taklı çocuk hastanesi ile Izmir Hilton Oteh'nin resmi açılışını da gerçekJeştirdiler. 5. SiyflA (Fotoğraf: A A)
Toptan eşyada son 6 yılın en düşük haziran oranı
Aybk enflasyon
mevsim inişinde• Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), haziran ayında, bir ay önceye göre top-
tan eşya fiyatlanmn binde 2, tüketici fıyatlannın da binde 5 arttığmı açıkla-
dı. Ekonomistler, düşüşün mevsimsel olduğuna dikkat çekiyor.
ANKA-
RA (Cumhu-
riyet Büro-
su) - Hazi-
ran ayında
toptan eşya
fiyatlannda-
ki artış, bin-
de 2 olarak
gerçekleştı.
Toptan eşya
fıyatlannda
sonöyıbnen
düşük aylık
enflasyonu-
nun yaşan-
dığı haziran
• ayında. tü-
ketici fiyat-
lanndaki
yükselme de
binde 5 ol-
du. Ekono-
mistler. enf-
lasyondaki
düşüşün, daha çok tanmsal ürünlerden kay-
naldandığını belirterek yılük enflasyon için
sonbahardan önce bir yorum yapmanın doğ-
ru olmayacağını söylediler.
Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), haziran
ayında, bir ay önceye göre toptan eşya fıyatla-
nnın binde 2, tüketici fıyatlannın da binde 5
arttığını açıkladı. Böylece, geçen yılın haziran
ayında toptan eşyada yüzde 1.4, tüketici fiyat-
lannda yüzde 3 olan enflasyon oranında, top-
tan eşya fiyatlannda 1.2 puan, tüketici eşya
fıyatlannda da 2.5 puanlık düşme gerçekleşti.
DİE, fiyat artışlannın 1992 mayıs ayında top-
tan eşyada binde 7, tüketici fiyatlannda binde
9 olduğunu açıklamıştı. DİE verilerine göre
toptan eşya fıyatlanndaki aylık artışlar, 1986
ağustos ayından bu yana binde 2'nin üzerinde
gerçekleşiyor.
Yılın ilk 6 ayında toptan eşyada yüzde 25.7
olarak gerçekleşen fiyat arüşlan, tüketia eş-
yada yüzde 26.7 oldu. Böylece 1991 yılının ilk
6 ayında toptan eşyada yüzde 26.9, tüketici fi-
yatlannda yüzde 30.8 olan enflasyon rakam-
İannın da altına inildi.
Haziran ayı itibariyle son bir yıllık enflas-
yon, toptan eşyada yüzde 57.7, tüketici eşyada
yüzde 65.8 olarak gerçekleşti. Yıllık enflasyon
geçen yıl haziran ayı itibanyle toptan eşyada
MArkasıSa. 16,Sû.3'te
Demirel 'enflasyon kadar zam' talimatı verdi
Enflasyon menıur
zammını düşürecek
• DİE'nin açıkladığı aylık enflasyona göre yapılan hesaplamada yıllık enf-
lasyonun yüzde 52 olması bekleniyor. Buna göre memur maaşında yapılan
artış yüzde 22'de kalacak.
SERTL'ĞÇtÇEK
ANKARA - Başbakan Sûleyman Demirel,
memur maaş zammmın yıllık enflasyon oranı
üzennde olmaması yönünde talimat verdi.
Devlet İstatistik Enstitüsü'nce (DİE) dün
açıklanan haziran ayı enflasyonunun binde 2
olması. yeni katsayı hesaplamalannda hükü-
metin hedefledıği yıllık yüzde 52'lik enflasyon
oranının kullanılması olasıhğını güçlendirdi.
Demirel'in talimatı doğrultusunda yapılan
hesaplamalarda. yıllık enflasyon yüzde 52
olarak kabul edilirse, memur maaşlanndaki
artış yüzde 22'den fazla olamayacak.
Hükümeün 1992 yılında yüzde 52 olmasını
hedeflediği enflasyon oranı, yılın ilk yansında
>üzde 25.7 olarak gerçekleşti. DİE tarafından
dün açıklanan haziran ayı enflasyonunun bin-
mArkasıSa.l6,Sü.3'te
'Alo'nun kân
iştah açtı
TAYFUNGÖNÜLLÜ
îletişimin farklı bir türü olan "Alo"" lu te-
lefonlar, bugünlerde Türkiye'yi kasıp ka-
vuruyor. Avrupa'nın bazı ülkeleri ile
ABD'de çılgınlık boyutunda kullanılan
auditex hizmeti, Türkiye'de de pazar kazan-
mak için tam isabet kaydetti. Ama yine
parası olanlara. Çünkü yapılacak yatınm,
10 milyar ile 30 milyar arasında değişiyor.
Lüks otomobiller, apartman daireleri,
UArkasıSa.l6,Sü.3'te
Emekli generaDerAzerbaycan'da
Azeri ordusuna danışman olan Türk generallerin Karabağ'daki başarıda etkisi olduğu belirtiliyor
ALİTEVFİKBERBER
EVRENDEĞER
ANKARA/BAKÜ - Türkiye'den
Azerbaycan'a askeri konularda danış-
man olarak 10'un üzerinde emekli gene-
ral ve subay gitti. Azerbaycan Cumhur-
başkanı Ebulfeyz Elçibey'e ismı açık-
lanmayan bir emekli korgeneral askeri
danışman oldu. Azerbaycan "ın son dö-
nemde Ermeni mılislere karşı elde ettiği
başanda, Türkiye'den giden askeri da-
nışmanlann büyük etkisi olduğu belir-
tildi.
Azerbaycan'da savaşafiiliolarak ka-
tılan gönüllü Türklerden sonra, emekli
general ve subaylar da Karabağ cephe-
sinde danışman olarak göreve başladı.
Dışışleri ve Genelkurmay çevrelerinden
edinılen bilgi>e göre. son dönemde 10'-
un üzerinde emekli general ve subay bu
ülkeye gittı. Azerbaycan Cumhurbaş-
kanı Elçibey'in. Türkiye'den "düzenli
ordu kurulmasma katkt için danışman
istemi" çerçevesinde. Genelkurmay
Başkanlığı, bu ülkeye gidebilecek nite-
likteki emekii general ve subaylann lis-
tesmı hazırladı. Daha sonra bu emekli
general ve subaylardan, Azerbaycan'a
gitme konusunda istekli oJup olmadık-
lan soruldu. İstekli olanlar, askeri da-
nışman olarak bu ülkede görevlerine
başladılar. Askeri kaynaklar, Azerbay-
can'a giden danışmanlann isimlerinı
açıklamaktan özenle kaçınıyorlar.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Elçi-
bey'in isteği üzerine, bir emekli korge-
neralin. Cumhurbaşkanlığı danışmanı
olarak görevlendırildiği bildinldi. Kay-
naklar, bu korgeneralın ismini de açık-
lamadılar.
Azerbaycan'da son dönemde görülen
askeri başanda, Türkiye'den giden
emekli subaylann etkısının büyük oldu-
ğu gözlenıyor. 1988'den bu yana süren
çatışmalara karşın halen düzenli bir or-
du oluşturamavan Azerbaycan'a giden
UArkasıSa.l6,Sü.6'da
DPTnin ilk danışmanı Nobel
ödüllü iktisatçı Prof. Tinbergen:
Türkiye AT
üyesi olnıalı
"Benim esas ilgilendiğim ve
desteklediğim şey Türkiye'nin Avrupa
Topluluğu üyesi olmasıdır. Bu çok önemli
bir konudur ve ben de Türkiye'nin AT için-
de olması gerektiğini defalarca belirttim."
TEVFİK DALGIÇ'in SİyteşiSİ • 7. Sayfada
OKURLARIMI2A
özellıkle latıl yorelerındekt bufe, ha-
vaülam, garaj, ıskele ve istasyongibigaze-
te satış noklalarında bazı gunler "Cum-
hurtyet"tn bıdunmadığı gozlenmektedir.
Ulaşım, dağıtım ve erken tukenme gibi
nedenlerden doğan bu aksaklıklartngtde-
rilmesine çalışılmaktadır.
Okurianmızm bu tür aksaMıklan 6de-
meliolarak;
(9. 1)512 05 05 (20 hat)'
numaralt telefona bddırmelennı rtca
edrfona.
Cumhuriyet
Dergi / Bugün
Tecavüzcüyü
tanıyorsunuz
Festival / 1 1 . Sayfada
Hemşerisi
Paganini
çalıyor
Dizi / 1 2 . Sayfada
Atina'ya
felsefe
yolculuğu
Futbol / 15L Sayfada
Beşiktaş'ın
görkemli
kutlaması
Moda/Arica Sayfada
Yakısa
yauzun
O
ARDIND
GERÇEK
CHP
Açıhrken...12 Eylül askeri rejiminde ka-
pattlan partUerin açümasım sağ-
layan yasanın yürürlüğe girişin-
den sonra, bu yolda ilk başvu-
runun CHP'den geleceği anlası-
lıyor. CHP Yönetim Kurulu adı-
m çalışmaianyürüten Erol TUn-
cer ve arkadaslan, girişime ge-
çiyorlar. Saym Tiıncer, "Yasaiş-
lemeye başladı, zaman kaybet-
mek Istemiyoruz, Onun için ge~
reken işlemleri hemen baslata-
cagız" dedi
CHP'nin yeniden açılması
merak uyandıran bir konu. Me-
rak nereden kaynaklanıyor? 12
Eylûl'ün kapattığı öteki partile-
rin bu konuda ne hevesleri var,
ne heyecanlan, Çünkü AP'nin
mirasçısı DYP, MSP'nin miras-
çısı RP ve MHP'nin mirasçısı
MÇP'nin lider sorunu yok. Bu
partiler bölünmemisler, hizip ça-
tısmasmdan uzak duruyorlar.
Eski liderleryenipartilerine hâ-
kimdirler.
CHP'nin durumu değisiktir.
Eski CHP Genel Başkanı
Ecevit, DSP'yi kurdu. Sosyal
Demokrat Halkçı Parti'nin lide-
ri de tnönü'dür; ama, parti için-
de hizip eksik olmuyor.-
CHP'nin açılması, 'bu sorunlu
duruma hangi boyutlan getire-
cek? Daha şimdiden çeşitlifıkir-
ler, söylentiler duyuluyor, tartış-
malar yoğunlasıyor.
ilk izlenimler -ne yazık ki-
olumlu değildir. Sol kesimde
tartışılanlar, umutlar yaratmak
yerine soru isaretlerini güçlen-
dirmektedir. Bununla birlikte
karar vermek için vakit er-
kendir.
• • •
mArkasıSa.l7,Sû.l'de
N U L A
Leyla Tavşanoğlubiryazar, biryönetmenleflörtükonuştu
Kür: Yatakta
bitmemeli
Gerçek anlamıyla ve benim
anladığım flört, aşktan
tamamıyla ayn bir olay.
Aşkın başlangıcı olabilir.
ama hiç olmayabilirde. Çok
keyifli, çok kısa süren bir
oyun. îki kişinin belli
kurallarçerçevesinde
birbiriyle oynamalan olarak
görüyorum flörtü. Pınar Kür AtıfYıImaz
Yılmaz: Flörtü
bilmiyoruz
İnsan kendi yaşının flörtünü
biliyor. Bizim erkeklerimiz
kadınlardan daha az
gelişmiş, daha beceriksiz,
daha kompleksli. Kadınlar
butürilişkilerde
erkeklerden çok daha rahat
olabiliyorlar. Tabii bu yine
belli kesimler için söz
konusu. M6. Sayfada
GOZLEM
UĞURMUMCU
Aç Partiyi, Kapat Partiyi!
12 Eylül döneminde kapatılan partilerin yeniden
açılması ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tara-
fından HEP'in kapatılması için dava açılması haberle-
ri aynı gün yayımlanıyor!
Bu rastlantı bir 'karamizah' örneği olarak azgeliş-
miş demokrasimizde yerini alıyor.
Çoğulcu demokrasi ve sivil toplum adına bir yan-
dan askeri yönetimlerin kapattıkları partileri açıyoruz
öte yandan sivil dönemde oluşan partilerin kapatıl-
maları için yine çoğulcu demokrasi adına davalar
mArkasıSa.l7,Sü.7'de