Katalog

CumhuriyetKMUCUSU: Wm MAPİ (1324-1945) B/Çt/m M/U*» USÜ (1945-1991) Kesin güvenlik, provizyonsuz kullçnım, gerçek prestij!.. P A M U K B A N K P R E S T I O I ı.YIL / SAYI 24395 / 3000 ÎTL (KDV içinde) 22TEMMUZ 1992 ÇARŞAMBA BENIM ASGARİ ÜCRETÜM'E 907binnet• 1 Ağustosl992'den geçerli olmak üzere asgari ücret brüt 1 milyon 449 bin lira olarak belirlendi. Bakan Moğultay asgari ücretin tüm çahşanlanveişverenleriilgilendirdiğini söy- ledi. TİSK Başkan Vekili Nihat Yüksel de komisyon karanna karşı olduklannıbelirtirken BaşbakanDemirel,asgari ücretinvergi dışıbırakılmasıiçinçalışmalann sürdüğünü bildirdi. ANKARA (Cımdmriyet Bürosu) - Yeni asgari ücret, brüt 1 milyon .449 bin lira olarak belirlendi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, halen 801 bin lira olan asga- ri ücreti yüzde 80 oranında arttırdı. Yeni asgari ücret, 1 Ağustos 1992 tarihinden iübaren geçerli olacak. Asgari ücretin vergj dışı bırakılması uygulamasına, yeni asgari ücretin yürürlülük süresı içinde aşamah olarak ışlerlik kazandınlacak. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, asga- ri ücreti 16 yaşından büyükler için günlük 48 bin 300 lira, ayük I milyon 449 bin lira, 16 yaşmdan küçükler için günlük 37 bin 230 lira, ayhk 1 milyon 116 bin 900 lira olarak belirledi. Yeni asgari ücret yüzde 80 oranında artünlarak, 16 yaşından bü- yükler için ayhk net 907 bin 839 lira, 16 yaşmdan küçükler için ayhk net 704 bin 926 lira oldu. Çahşma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Moğultay, 8. kez toplanan As- gari Ücret Tespit Komisyonu toplantı- sında. asgari ücretin örgütlü örgütsüz tüm çalışanlan ve işverenleri ilgilendiren etkileri olduğunu belirtti. Moğultay, "Asgari ücretin yeniden saptanması, sos- yal adalet gereği olduğu kadar, ulusal ge- 1nin bu dönem içindeki arüşına koşut olarak, çahşanlann ulusal gelirden aldık- lan payı arttırmakta, belli ölçüde satın alma gücünü yükseltmekte ve ekonomiye canhhk getirmektedir"diye konuştu. Âs- mArkasıSa.l6,Sû.3'te 'Olay santral' bitirijemezse, yapıma firmaya tazminatödenecek Gökova çıkmazı YÜZ KARASI • Gökova Santrab siyasi otoritenio karannı bekliyor. •Çevre Bakanı Akytirek, Gökova termik santralı inşa- atının Polonya şirketi ile ya- pılan sözleşme gereği durdu- rulmayacağını söyledi. •Çevre Bakanı, santralın tazminatı yüzünden bittikten sonra Aliağa'ya taşınması konusunda bir karar veriJe- ceğini bildirdi. GÜNEŞGÜRSON ANKARA - Çevre Bakanj Doğancan Akyürek, öokova termik santrahnın yapımı ta- mamlandıktan sonra çahşma- yacağını, ancak Polonya şirketi ile devam eden sözleşme gereği, inşaatın durdurulamayacağını söyledi. Akyürek, Aliağa'ya MArkaaSa. 17,Sü. 4'te Cevre Bakanı 'Çevre yüzsüzleri' açıklanacak ANKARA (AA) - SSK'ya prim borcu olan ve kamuoyun- da "yüzsüzler" olarak adlandı- nlan kişilerin açıklanmasmdan sonra bu kez de çevreye zarar veren ve antma tesisi kurma- makta ısrar eden kamu ve özel sektör kuruluşlan da kamuo- yuna tanıülacak. Çevre Bakanhğı tarafından %ArkastSa.17,SiL4'te GÜVENLİK K0NSEYİ Denktaş: Haritayı er geç vereceğiz • New York'ta kıyasıya süren Kıbns pazarlığında Türk tarafı toprak ödününü yönetimde etki ile dengelemeye çalışıyor. Türk tarafının toprak konusunda izlediği akılcı politika Rumlan rahatsız etti. BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin, Rumlann, "Türk tarafı ya harita koysun ya da sının hemen be- lirlesin" yolundaki serzenişine katılmadığı öğrenildi. •<?. Sayfada ACITÜTÜNÜN ACIGERÇEĞİ1 ÜDÜNYA S A Ğ L I K P E S İ N D E TURKIYE T U T U N O E R O I N D E tş-Ekonomi Servisi - BirleşmLş MiUetler'e bağlı Dûnya Sağlık örgütü'nün (WH0) "21.yüzyüda dumansız bir dünya'slogam ile başlattığı "sigaraya pay- dos"kampanyası, önlemalmmazsa, 600bin Türk tütün üreticisiaileyi8yılsonra güç durumda bırakacak. Sigaranın dünyadan silinmesidurumunda tütüne dış talep olmayacağı için, dünyanın en önemli üretici ülkelerinden biri olan Türkiye 'nin ya- rım milyar dolarlık (yaklaşık 33 trilyon liralık) tütün ihracatmm sıfırlanması teh- likesi belirlendi. Tarım Bakanhğının bu olası tehlikeye karşı bugüne değin herhan- gi birplanlama, ulusal tarım kuruluşlarının da hiçbir hazıriık yapmadığı anlaşûdı. Tarım Bakanı Necmettin Cevheri herhangi bir planlamanın söz konusu olmadı- ğını, "Tütüne ihtiyaç kalmaması halinde, bir tanmsal sıkıntı doğmaz. Fiyat meka- nizması, yerine alternatifjni koyar"sözleri ile dile getirdi. Buna karşılık Sağlık Bakanı Yıldırım Aktıma ise "Dünya Sağlık örgütü'nün Avrupa için 1995 ve dün- ya için 2000 yılmda öngördüğü hedefleri önümüze koyup gereken düzenlemeleri yapacağız "şeklinde konuştu. Dünya gelişmiş ülkeler önae olmak üzere sigaradan vazgeçerken, Türkiye'desigara üretimi, tüketimi giderek artıyor. Tekeladetabir yatınm tiryakisi, Tekel üretimiyıllar içinde hem bollaşıyor hem de çeşitleniyor. Bir yanaan da gelişmiş ülkelerdekiyasaklamalar nedeni Ue hem yabancı sigara üreti- mi hem de tüketimi hızladünyanm az gelişmiş ülkeleriile birlikte ülkemize de kayı- yor. Diğer yanaan yıllar içinde tütün üretiminde bir daralmaya gidileceğine, siya- salneaenlerle tütün üretimiaesteklendiğinden tüketimfazlası üretim, temelsorun- lardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Buna ihracat için istenen kaliteye ulaşılama- ması da eklenince önemli stoklar ve sigara yakılması olayları yaşamyor. I AfcTıK # 2 Î>B HAL Türkiye'deki sigara tüketimi son 5 yüdır yüzde 6.4 oranında - artti. 1987 yıbnda toplam 71 bin 901 ton olan sigara tüketimi, geçen yıl 76 bin 530 tona ulaştı. Topbun tüketimin yüzde 15.3tük kesmmı itnal sigaralar oluşturdu. Tekel Genel Müdürlüğû'nden edinilen bilgikre göre, Türkiye'deki sigara tüketimi her yıl yaklaşık yüzde 13 oranında artıyor. Bu yüın ilk 5 ayırida 23 bin 10 ton yerli filtreü, 2 bin 151 ton yerü filtresiz, 3 bin 61 ton ithal sigara tüketilen Türkiye'de geçen yıl tfiketiien sigara 76 bin 530 ton okfaı. Tekel tarafindan piyasaya sürülen sigaralarla smniı olan bu rakamlann, kaçak sattsı yapılan sigaralaria bir miktardaha artacağı bik&rOdi. Son 6 yıllık sigara satışı (Birim Ton) 1987 1968 1989 1990 1991 1992 55.211 5.891 10.799 54.194 4.893 9.966 57.199 4.780 11.848 57.054 3.952 15.770 60.307 4469 11.754 23 010 2.151 3.061 TÜTÜN YAKUJYOR Fazla üretim trilyonluk zarar • Fazla tütün ekiminden dolayı Tür- kiye trilyonlarca liralık kayba uğru- yor. Üretimin, tüketim ve ihracatın yüzde 50 üstünde olması nedeniyle fazla tütünler yakılıyor. • Dûnyada sigara tüketiminin azal- ması ve Türkiye'deki üretimin iç tü- ketimin üç katma varması nedeniyle tütünde ciddi bir üretim planlaması zorunluluğu ortaya çıkıyor. M16. Sayfada DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ Batı9 sigarasız topluma doğru • Dünya Sağlık Örgütü'nün sigara tüketimini azaltma çabalan gehşmiş ülkelerde başanlı olurken, az gelişmiş ülkelerde sigara tüketimi artıyor. • Sigara tüketimi, 1975-1985 yıllan arasında Asya'da yüzde 22, Latin Amerika'da yüzde 24, Afrika kıtasın- da yüzde 42 oranında arrtı. Buna karşın ABD'de yüzde 9, Ingiltere'de ise yüzde 25 oranında azaldı. miö.Savfada Bakan açıkladı: Uygulama ağustosta Yeşü karta 370 milyar• Sağlık Bakanı Aktuna, kentlerde 10 milyon, kırsal kesimde de 300 bin kişinin yeşil karta gereksinimi oldu- ğunu söyledi. AYŞESAYIN ANKARA - Sağlık Bakanı Yıldınm Aktuna, 5 ağustosta başlayacak "yeşil kart" uygu- aması için bu >ıl sonuna ka- dar 370 milyar liralık kaynak aynldığını söyledi. Aktuna, kentlerde 10 milyon, kırsal ke- simde de 300 bin kişinin yeşil karta gereksinimi bulunduğu- nu bildirdi. Bu haftadan iüba- ren valiliklere, yeşil kart uygu- mArkasıSa.l7,Sü.7'de HAKKARİ Karakola baskın: 10 jandarma öldtirüldü Haber Merkezi - Hakkâri'- rün Çukurca ilçesine bağlı Sivri- tepe Jandarma Sınır Karakolu yakınlannda güvenlik kuvvet- lerine saldıran PKK mih'tanlan 1 jandarma çavuşu ile 9 eri öl- dürdüler. Olaydan sonra gü- venlik güçlerinin sınır ötesi harekât düzenlediği ve çok sa- yıda PKK militanmın öldürül- düğu bildirildi. PKK militanla- nnın Çukurca merkezine roket- le ateş açmalan sonucu da 3 kişi yaralandı. MArkasıSa.l7,SÜ.4'te Operasyonda öldürülen DYPK başkanuıoğlu Istanbul Haber Servisi - İstanbul polisinin TKP-ML/ TtKKO örgütüne karşı son iki gün içinde gerçekleştirdiği ope- rasyonlar sonucu sağ olarak yakalanan bin kadın iki kişinin "terönst" olmadıklan açıklan- dı. Kartal. Maltepedeki hücre evinin çatısında öldürülen iki kışıden Hasan Demir'in ise Bursa, DYP Yenişehir İlçe Baş- kanı Ahmet Demir'in oğlu oî- mArkasıSa.l7,Sü.4'te ve sinemanın doktonı öldü KfihürServi- i - Tiyatro ve sinema sanat- çısı, yazar Ya- vuzer Çetinka- ya dün geçirdi- ğı bir kalp krizi sonucu öldü. Geçen yıl da bir kalp krizi geci- ren Çeünkaya 44 yaşmdaydı. Son olarak TRT Televizyonu'- nda gösterilen Bizimkiler' adlı WArkasıSa.l7,Sü.2'de >Q|Mt Oncekı 424ai3 Dün 414*41 ûncekı 7OOO Oün 7110 «MUtK Oncekı 4820 Dün 4798 ALTINtorj Ûncekı 81.200 Dün 82.300 Para / 6. Sayfada Doların çöküşu önlendi TV /10. Sayfada 'Barbaros'ta Ruhi Su söylüyor Futfaol /15. Sayfada Erharfdan ffutbola görkemli veda Olimpiyat / 1 4 Sayfada Oyunları 15 milyar kişi izleyecek OLAYLARDV ARDENDAKI GERÇEK Yeni CamiL Verilen bilgikre göre Türki- ye'de 63 bin cami var. Camı ya- pımı hiç durmadan sürüyor. Çünkü bu yapırrın arkasında yabuz dinsel nedenleryatmıyor; ticari ve siyasal nedenler belki de daha ağır basıyor; nüfuspat- lamast, kentlere göç, gecekondu semtlerinde cumi gereksinmesi gibi çeşitli nedenler de sayı- labilir. Ancak "camiler şehri" diye öteden beri ün yapan İstanbul 1 da bile göze çarpan sudur Yeni yapılan camiler, estetik açıdan başansızdır. Mimarhk bakımm- dan üzerinde durulması gereken bir olgu karşısındayız. Anadolu Ajansı'mn bir habe- rine göre îstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu, bu gerçeğin altını çizmiş. Diyanet lşleri Başkanve- kili Mehmet Nuri Yûmaz'm Va- liliği ziyareti sırasında konuya değinen Kozakçıoğlu, "tstanbul gibi her yıl 400 bin kişinin göç ettiği bir şehirde, yeni nüfusun pek çok ihtiyacı olduğunu" be- lirtükten sonra "gecekondu tipi ibadethanelere karşıyım, cami- ler uygun yerlerde örf ve dini kurallan yansıtan bir estetikte yapıtmaudır" demiş. Saym Kozakçıoğlu haklıdır. İstanbul Valisi, çok önemlibir soruna parmak basmıştır. Bu şe- hiryalmz Turkiye'nin değil, bel- ki İslam dünyasmın en güzel ca- mileriyle donatılmıştır. Eskiden tstanbul'un gökteki izdüşümü- nü minareler oluştururdu. Artık birbiri ardına dikilen gökdelen- ler, minareleri bastırdı. Yine de Istanbul'un camüeri dillere destandır, bunlann en ba- şında Sinan'm yapıtlan gelir. Durum böyleyken, 20'nciyuz- yılın ikinci yarısından bu yana • • • MArkasıSa.l7,Sü.rde S İ - Y A - U ' N U N K A L E M İ N D E N N A Z I M Nâzım Hikmet 'in adınaşiiryazdığı Çinli Ozan Emi Si-ya-u nun eşi Eva Si-ya-u 'dan bir sürpriz daha var okurlarımıza. Eva, Stockholm 'de bulunan arkadaşımız Turhan Kayaoğlu yla daha önceki konuşmasında Pekin e gittiğinde eşinin Çinceyazdığı günlüğünübulup, Nâzım 'la ilgilibölümleriseçeceğinisöylemişti. Eva sözünü tuttu ve günlükteki Nâzım 'la ilgili bölümleri İsveççeye çevirerek Turhan Kayaoğlu na verdi. Okurlarımızm bildiğigibı Eva daha önce de Nâzım 'm hiçbir yerde yayımlanmamış fotoğraflarını Kitap ekimize ulaştırmıştı. Şimdi olaym öyküsünü vegünlüklerden bazı bölümleriyarın birlikte okuvalım. Y A R I M C U M H U R İ Y E T K İ T A P E K İ ' N U E UĞURMTJMCU PKK-ERNK-ARGK... Hakkâri'nin Çukurca ilçesi Sivritepe Jandarma Kara- kolu'na yapılan PKK baskını sonucunda bir çavuş ve 9 er şehit oldular. Olayiar bitmedi; bitmiyor. PKK yanlılarına bakarsanız bunlar, "gerilla eylemleri- dir, bunlann terör ile ilgileri yoktur'" Silahla yapılan, can alan, korku yaratan her eylem te- rörist eylemdir. Bu eylemleri ister devlet yapsın, ister bu eylemler örgütler eliyle yapılsın... Ne fark eder? UArkasıSa.17,Sü.7'de