Katalog

17MAY1S1992PAZAR **•* * CUMHURIYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 17 OLAYLARIN AKDINDAKI GERÇEK M Baştarafi I. Sayfada belırleyecek gelışmelen yönlen- dırecektır Turkıye'dekı kamuoyunun bır bölumunde yetennce sıyasal bı- lirtç bınkımı sağlanmıştır dıye- bılırız. Ancak bugtin kardeş Azerbaycan'dayaşanan olayla- rın benzerlertne ülkemızde de rastlanmamış mıdır7 Daha da ötesı, dışardan bakıldığtnda du- dak bukulecek göruntuler, btzım sıyasal yaşamımızda hâlâ geçerlı değü mı? Çıkar btrlığı tçınde bu- lunmalan gereken kalabalıklar, aymfıkır çevresınde toplanabı- lecekken bırbırlenne düşürülu- yorlar. Gelışmemış ulkelerde göze çarpan bu ttir süreçlerde kırn vurduya gıden şey, ortak ulusal çıkarlardır Pekı, Aztrbaycan'dakı karga- şa, çatışma, ılkel göruntuler ve bağışlanamaz aymazhklara ne- den Ermenıstan'da raslanmıyor7 lşte hepımızı duştindurmesı gereken bır soruL Türkıye'de öncelıkle ve özel- lıkle sol kesımın bu soru uzenn- de kaja yorması gerekıyor Ermemstan -dışardan bakıldığında- neyapacağını bı- len, dış dünyanın dengelenm ya- kından ızleyen, -eğer yamlmıyorsak- hedejlenne doğ- ru adım adım yuruyen bır gö- rûntû çızmektedır. Azerbaycan ve Ermenıstan dune kadar ıkı Sovyet cumhurı- yetı ıdıler, yetmış yıl Moskova- nın yönetımı altında kaldüar. Bu ıkı cumhunyet arasmdakı fark nereden kaynaklanıyor? Bız bugtin yalnız soruyu or- taya atmakla yetınıyoruz. Çtin- kıi bu sorunun çengelı hepımızı uzun uzun düşundurecek kadar ağırltk taşıyor. • * • GUNCEL • Baştaraft 1. Sayfada sal durumu bayram nıtelığınde gör- mek ya da gostermek olanaksız Pek çok şey belırsız Ankara nın davranışı ateşe elını sokmadan gelışme- lerı butun ayrıntılarıyla ve ozenle ızlemek" dıye ozetlene- bılır Dun sabah Dışışlerı Bakanı Çetın, "Halk Cephesı'nın Elçıbey ve ekıbıyle duruma hâkım ve ışbaşı yapmak uze- re olduğunu" kabul edıyordu Ne var kı gunumuzun, belkı de geleceğın onemlı sorusu ışte bu noktada gundeme gı- rıyor "Elçıbeyle ekıbı ışbaşı yapacaklar, ama ış yapabıle- cekler mı9 " Muttalıbov darbesınden sonra belırgınleşen kaygı bır başka açıya donuyor "Halk Cephesı ıdealıst Neçare, ış- başı yapacak kadrolar devlet yonetımınde deneyımsız" dıyor uzmanlar, dışışlerı yetkılılerının pekçoğu Bunalımh şu gunlerden esenlığe çıkmaya çalışırken Turkıye'nın Azerbaycan'a yapacağı buyuk yardım, ıç ve dış sıyaset orgutlenmelerını deneyımlı elemanlarla "tak- vıye etmesı' örneğın, şımdı Baku de bulunan Dışışlerı musteşar yardımcılarından Bılgın Unan'a, dost ulkeden yardımcı gayretlerını esırgememesı" bıldırılmış Ankara'yı lıder Elçıbey le bağıntılı ıkı olgu duşunduru- yor llkı, Elçıbey'ın "çok katı antı-Rus ve antı-lran olması" fkıncı olgu daha genel önce hukumet kurulacak Kendı aralarında ya da Cephe' dışındakı gruplarla bıraraya ge- lıp konsensus kurabılecek mı acaba? Dışışlerı Bakanı Çetın'ın oncekı gun kabul ettığı Istıklal Partısı lıderı itıbar Memedov'a ozel soyleşıdekı sözlerıne dıkkat etmek gerekıyor Bakan, "Dunya tarıhınde gorul- muştur kı savaş alanında kazanılanlar masada kaybedılı- yor Bız, Turkıye olarak sıze dıplomatık alanda her şeyı kazandık Uyumlu sağduyulu veakılcı gıtmezsenız masa başında kazanılanları kaybedebılırsınız" dıyor Ankara, Azerbaycan'dakı ıç gelışmelen "fazla bulaş- madan ızlemek kararında haklı Kottuga vapışıp kalmak TRT Genel Muduru Kerım Aydın Erdem'ı gorevınden alma olanağını ' yaratan" KİT komısyonunun, hukumete bu yoldakı yazısı nasıl bır sonuç verecek, döğrusu merak konusu Koalısyonun SHP kanadının, orneğın Erdal Inonu'nun 'KİT komısyonunda TRT'nın canına okuyacağız' dedığı genel mudur, "gıtmek" sozcuğunu duymak bıle ıstemı- yor Ustelık hukumetın DYP kanadının "yuksek hımayele- rınde " Genel mudur gorevı surdururse kurumun zararına yol açan usulsuzluklerle ılgılı belgelerı yokedebıleceğını one surerek hukumete Kerım Aydın Erdem'ı koltuğundan uzaklaştırmak fırsatı veren KİT komısyonunun yazılı bıldı- rımını yeterlı saymıyor DYP kanadı Sordukça oğrenıyoruz kı DYP ust kademesı, bu genel mudurden "daha 1yı hızmet verecek bırını' bulamayaca- ğından kaygılanıyor Oysa muhalefettekı DYP ıktıdarda ılk ışlerının "bu" genel müduru derhal, hatta ılk gun değış- tırmek olduğunu soyler dururdu Hatta, DYP lıderı Demırel, genel mudurden "Hem ke- rım, hem aydın, hem de erdem Ne adam yahu" dıye cıddıyet sınırını zorlayan ıfadelerle soz ederdı Ya şımdı' Daha lyı hızmet verecek olmadığından "go- reve devamına" karar verılıyor Zaten boylesı abes konuları dıllendırmek de doğru de- ğıl 7 hazıran seçımı geldı, kapıya dayandı Lıderler yurtı- çıne dağılıyor Baksanıza, anayasa değışıklıklerının bıle yaza kalması ya da hıç çıkmaması olası "Hızmet verecekler' varken yenısını aramak ne boş çaba* iyı gıdıyor, lyi Bakü'de bayram, Laçin'de kaıı İNGtLİZCE'yi 8 ayda konuşun sizi Amerikalı dostlanmızla tanıştırahm. Baharıye Cad. 62/3 349 59 38 • Baştarafi 1. Sayfada Ote yandan Azerbaycan'- da Halk Cephesı'nın yönetımı ele geçırmesınden sonra dûn Parlamento Başkanı ve Cum- hurbaşkanı Vekıh Yakup Me- medov'un ısüfası konuşuldu Memedov, dun sabah ıstıfasını verdı Ancak Halk Cephesı, Memedov'un ıstıfasını kabul etmedı Yapılan açıklamada, anayasaya bağlı kahnacağı ve parlamento başkanının ıstıfası- nın anayasa çerçevesınde ancak parlamento tarafından kabul edılebıleceğı behrtıldı Halk Cephesı lıden Elçıbey ıse huku- kun üstunluğune dayanan bır yonetım kuracaklannı söyledı Halk Cephesı'nın ıkı gun on- ce yönetımı ele geçırmesınden sonra ortadan kaybolan Ayaz Muttalibov'un ıse nerede bu- lunduğu bılınmıyor Bır grup, Muttalibov'un ülke dışına kaç- tığını ılen sürerken baalan ıse Muttahbov'un ulke ıçınde ka- larak Halk Cephesı'ne karşı bır hareket başlatmaya çahştığmı one suruyor Muttalıbov hak- kında şu ana kadar nerede ve ne yapüğı hakkında hıçbır kesın bılgj bulunmuyor Azerbaycan'da durum bır- kaç catışmanın dışında oldukça sakın Ancak bu hıçbır olayın çıkmayacağı anlamına gelmı- yor Halk Cephesı'nın Baku'- dekı merkez bması oncekı gece uç kez, arahklı olarak Muttah- bov taraflanrun saldınsına uğ- radı Yaklaşık bır saat suren çatışmada olen veya yaralanan olmadı Oncekı gun parlamento bı- nasının ele gecınlmesınden son- ra Muttalıbov taraftarlan ıle Halk Cephesı askerlen arasın- da çıkan çatışmalar nedenıyle özellıkle parlamento bınası ve Moskova Otelı hasar gördu sabalardan sılahlı bır grubun Baku'ye gelmek uzere yola çık- tığı Lacin'e 20 km uzaklıktakı Kubatlı yakınlannda sılahlannı bırakmalan ıstenen grubun bu ısteğı reddederek yoluna devam ettığı bıldınldı Olayın Baku'ye bıldınlme- sınden sonra Halk Cephesı yet- kılılennce Savunma BakanhğY- na sayılan henuz bılınmeyen sılahlı grubun durdurulması emn venldı Halk Cephesı'ne bağlı asker- ler ulke çapında onemlı bına ve merkezlen denetım altında tu- tuyorlar Halk Cephesı tarafından parlamento bınası onunde baş- latılan mıüng uçuncu gunünu doldurdu Coşkulu geçen mı- tınge on bınlerce Bakulu katılı- yor Marşlann çalındığı ve Azerbaycan bayraklannın her Baku'ye dun ulaşan haberlere yere asıldığı mıtıng alanında gore ıse Ermenıstan ve Kara- halka sık sık gelışmelerle ılgılı bağ arasında bulunan ıl ve ka- bılgı venlıyor Yapılan konuş- 2.450.000. BAYRAMDA 7 GECE 8 GUN CLUB HOTEL LETOONİA 675.000. BAYRAMDA 3 GECE 4 GUN NAZLIHANOTEL BAYBASÛS TURÎZM (1) 338 86 61 - 338 1651 / (4) 425 90 82 Osmanağa mah Nushet Efendı sok 9'36 Kadıko> IST Sevahat Acentası Işletme Belge no 2149 'Basın özgürdür • Ba}tarafi I. Sayfada dan çıkanhyor Halen yurûrlukte bulunan yasanın en çok eleştın alan, ba- kanlar kuruluna basın uzenn- de denetım yetkılen veren 31 maddesı de kaldınlıyor Ayn- ca, mevcut yasanın, basın oz- gurluğune sınırlamalar getıren ek 3 ve ek 4 maddelen de yenı duzenlemede yer almayacak Yurûrlukte bulunan 5680 sayılı Basın Yasası'nın en çok eleştınlen maddelennden bın olan ve taslakla tumuyle kaldı- nlan 31 maddesı, basına şu sınırlamalan getınyordu "Devletın ulkesı ve mılletıyle bolunmez butunluğune, mılü TRENDB Yatınm secenekleri neler vaadediyor?_ NELBİ VAADEDİYOR?Borsa bir başka baharı mı bekliyor? Dövizin önleneme- yen yükselişi nereye kadar? Repoyu öldüre- bilecek düzenlemeler. Kamu kağıtlarının bileşikfaizi yüzde 100e koşuyor. Borsadaki durgunluktan etkilenen aracı kurumlar başka kazanç kapıları arıyor • Borsadan 25 yılda 100 mılyardan fazla kazandığı belırtılen Kor Salıh ın oğutlerı • Uluslararası sermaye ve para pıyasaları uzmanı Suresh Kanjı anlattı Teknık analız daha çok kullanıldıkça borsalar duzene gırer • Eregh Demır Çelık Eczacıbaşı llaç Eczacıbaşı Yatınm Bağfaş Çelık Halat Adana (C) ve Anadolu Cam hısselerının teknık analızlerı • Tofaş yetkılılerı Daha kalıtelı uretım ıçın 400 mılyon dolarlık yatınm yaptık • Arslan Başer Kafaoğlu Bu parantezler kaldırılmalıydı •Borsa şırketlerınden haberler ^ • » • ^ H A F T A L I K Y A T I R I M D E R G I S I TREND egemenhğıne, cumhunyeün varhğma, mılb egemenlığıne, kamu duzenıne, genel asayışe, kamu yaranna, genel ahlaka ve genel sağlığa aykın olup, ya- bancı memleketlerde çıkan basılmış eserlenn Turkıye'ye sokulması ve dağıtılması Ba- kanlar Kurulu karan ıle ya- saklanabıhr Bu gıbı basılmış eserlenn Bakanlar Kurulu'- ndan acele karar alınmak uze- re İçışlen Bakanlığı'nca karar- dan evvel dağıtılmalan yasak- lanabıleceğı gıbı, dağıtılmış olanlan da toplattınlabılır Yasaklanmış olmasına rağ- men, bunlan Turkıye'ye bıle- rek sokanlar, dağıtanlar veya bu gıbı eserlen kısmen veya ta- mamen ıktıbas veya tercume edenler, yayanlar, ful başka bır suçu oluştursa bıle aynca 3 ay- dan 1 yıla kadar hapıs ve 50 bın lıradan 100 bın hraya kadaı ağır para cezasına mahkûm edılırler " Taslakla, suç unsuru bulu- nan eserlenn basımında kulla- nılan basım aletlennın ahko- nulması uygulaması da terke- dıhyor • Baştarafi I. Sayfada sonra, Karadenız'e çıkmak uze- re gece yansı sahıl guvenlık bo- tu eşlığınde hareket ettı AJmanya'mn Hamburg Lı- manı'ndan maderu atık yukledı- ğı bebrlenen 3 bın 236 groston- luk "Helterma" ısımb gemı Ka- radenız'e transıt geçış ıçın Ça- nakkale Boğazı'na gırış yaptığı sırada, Mehmetçık Fenerı önle- nnde sahıl guvenlık botlan ta- rafından durdunıldu Çevre Bakanlığı ve Sahıl Gu- venbk Komutanlığı'nın da dık- katle ızledığı gemının, Turk ka- rasulanna gırmesı uzerme dur- durulduğunu kaydeden yetküı- ler, Almanya'nm ma- denı zehırb atıklannı Karade- nız'e boşaltmak ıçm bazı gemı- ler kıraladığı konusunda bılgı- ler aldıklannı, onun ıçın bu ko- nuda hassas davrandıklannı be- brttüer. Yetkıbler, zehırb atık taşıyan gemının, Almanya'ya dönmesı konusunda bırkaç kez uyanldı- ğını da behrterek bu konuda "Green Peace" (Yeşü Banş) ör- gutünun bır uyarı yayımladığı- nı kaydettıler Dun gece yarısından sonra Estonya bandırab yuk gemısının Karadenız'e geçışıne ızm venl- dığıru kaydeden yetkıbler, gemı- nın atıklannı denıze boşaltma- ması ıçm Turk karasulanmn so- nuna kadar sahıl guvenlık botu gözetımınde seyredeceğmı bıl- dırdıler. Yetkıbler gemının Istanbul Boğazı'ndan Karademz'e çıkış yaptıktan 12 mıl sonra serbest bırakılacağını sözlerıne ekledı- ler malarda ıse Muttalıbov dıkta- tor olarak suçlanarak eleştınlı- >or ve Halk Cephesı'nın ulkede "kardeş kanı dökmek istemedi- ği" vurgulanıyor Çok sayıda kadın ve çocuğun da katıldığı mıtıngde Halk Cephesı lehıne süreklı tezahurat yapılıp slo- ganlar atıbyor Halk Cephesı lıden Ebulfez Elçibe.v, dun sabah halka hıta- ben yayımladığı bıldınde, amaçlannın Azerbaycan'da hukukun üstunluğune dayalı bır yoneüm bıçımı kurmak ol- duğunu soyledı ve tum halkın, bu yolda kendılenne yardımcı olmasmı ıstedı Elçıbey, ust du- zeydekı tum devlet gorevlılen- nın ve burokratlann ışlenne devam etmelennı ıstedı Ebulfez Elçıbey, kımseye karşı kan davası gutmedığını ve hıç kımsenın hukuk dışı uygu- lamalann hedefı hahne getınl- meyeceğını bıldırdı Halk Cephesı yetkıblen de yapılan toplantıda Mılb Gu- venlık Bakanı Hüseyinov'un Halk Cephesi'ne karşı olmaya- cağı konusunda güvence verdiği- ni, bu konuda yazüı bır belgeye imza attığını söylediler. Televiz- \onda da okunan bu belgenin rotokopileri Halk Cephesi tara- fından Baku halkına dağıtddı. Inönü9 den • Baştarafi 1. Sayfada ,je. mokratıkleşme paketıyle bırbk- te basın ozgurluğunun de sağla- nıp guvence altına alınacağını belırten Devlet Bakanı ve Baş- bakan Yardımcısı Erdal Inonu, basının ıçınde bulunduğu eko- nomık knzını gıdereceğını, eğı- tımıne ve kredı bulmalanna yardımcı olunacağını bıldırdı Butun demokratık hareketle- nn yerel basınca desteklendığa- nı ve hukumetın basına yardım ederek canlı tutma anlayışında olduğunu aktaran İnonu, yerel gazetelenn gazetecı yetıştıren okullar olma ozellığı açısından da av n bır oneme sahıp olduk- lannı ka>dettı Mıllıyetçı Çalışma Partısı (MÇP) Genel Başkanı Alpas- lan Turkeş de basının karşı kar- şıya olduğu sorunlann ıkı baş- lık altında algılanması gerektı- ğını, bunlann "genel basın" ve "yerel basın"ın problemlen ol- duğunu belırttı Çukurova Gazetecıler Cemı- yeu Başkanı Çetın Yığenoğlu, basındakı bunabm ve tekelleş- menın, basının Türk demokra- sısındekı yennı etkıleyecek boyutlar kazandığını bıldırdı Kurultay çerçevesınde düzen- lenen "Yerel basın - yaygın ba- sın ıhşkılen; demokratıklesme- de yerel basının ışlevı" konulu panellerde ıse basının kendını ekonomık ıktıdardan koruma- sı, tekelleşmenın önıine geçılme- sı ve yerel- yaygın basının bü- tünleşmesı gereklığı göruşu sa- vunuldu "Demokratıkleşmede yerel basının ışlevı" panelıne konuş- macı olarak katılan gazetemız yazan Ilhan Selçuk, yerel ve ev- rensel basının bırbınnden ayn- lamayacağını vurguladı Tilrki- ye'de basının gıderek tekelleştı- ğını ve bununla bırlıkte yozlas- tığını savlayan Selçuk, basının ekonomık ıktıdardan da kendı- nı kurtarmak zorunda olduğu- nu bebrttı Türkıye'de basın oz- gurluğunun de oLmadığını anla- tan İlhan Selçuk şöyle dtvam et- tı "Ülkemızde yazıh ve görsel basın ıç ıçe gırmıştır Denetun mekanızması kuramazsak bu keşmekeş surüp gıdecek ve bı- reyler doğru haber aJmanın dı- şına ıtılecektır 12 Eylül'un mı- rasından toplumu kurtarmak lazım. Ancak basın, demokra- tıkleşmede uzerıne duşenı yap- mamıştır. Basın felaket halınde- dır, tekelleşmıs, demokrasıye ters bır yolda gıtmektedır Gıt- tığı yer de bellı değıldır. Istan- bul basınının maskesını kaldır- mak lazım Basında üç grup var, bakıyorsunuz bunlar seks dergısı, moda dergısı de çıkar- ttyor, gazete de çıkartıyor, da- ğıtımı da Kendı tekellerıne alı- yorlar Dünyanın çok az yerın- de basın tekelleşmıştır " GOZLEM UĞUR MUMCU • Baştarafi 1. Sayfada gorevhsı, 79 muhtar, 31 oğretmen, 1053 sıvıl halktan ol- mak uzere 1163 ve 1633'u de PKK'lı olmak uzere 3729 kışı PKK teroru surecek, belkı bundan sonra teror buyük kentlere de kayacak Belırtıler onu gosterıyor Bu çatışmaların surduğu gunlerde "Kurt-Turk federas- yonu' gundeme getırılıyor Aynı gunlerde "Turkıcumhu- rıyetler ıle Turkıye Cumhurıyetı' nın federasyon kurma- sı da onerılıyor Bır yandan da Turkıye, Azerbaycan- Ermenıstan çatışmalarının ıçıne çekılmek ıstenıyor' * • * Bugunku ıkıncı haberımız, Turkı cumhurıyetlere yapi- lacak bır ış gezısı ıle ılgılı Kısa adı DEIK olarak bılınen Dış Ekonomık llışkıler Ku- rulu, "Turk-BDT Konseylerı, Amerıkan-Turkısh Frıends- hıp Councıl' ışbırlığı ıle Orta Asya cumhunyetJerıne 27 mayıs-4 hazıran gunlerı arasında bır gezı duzenledı Ge- zıye Turk ışadamları ıle Amerıka'dan ışadamları katılı- yor Bu lıstede Turk kamuoyunun bıldığı bır ad var Paul Henze' Henze, bılıyorsunuz, ışadamı değıl, "CIA Ankara eskı ıstasyon şefı dır Henze, Başkan Carter donemınde Zbıgnıevv Brzezınskı başkanlığındakı 'Ulusal Guvenlık Danışmanlığı uyelığınde de bulunmuştur Henze, bu gezıye de Amerıkan-Turkısh Fnendshıp Councıl' un danışmanı olarak katılıyori "Ne ışı var Paul Henze nın bu ış gezısınde" demeyın Henze'nın ışı budur istıhbarat ve yol gosterme1 CIA nın bır başka "Ankara ıstasyon şefı' de özbek kö- kenlı Ruzı Nazar'dır Ruzı Nazar'ın en yakın dostlarından bın de eskı MİT elemanı ve MHP Almanya Başmufettışı Özbek kokenlı Enver Altaylı'dır Altaylı Ozbek Cumhur- başkanı nın başdanışmanıdır Henze'nın danışmanlığındakı Turk ve Amerıkan ışa- damları, 1 hazıran gunu Taşkent'te olacak Henze, eskı meslektaşı Altayh'yı arayıp herhalde hal-hatır soracak1 "Turkı cumhunyetler" ıle federasyon projesı, CIA go- revhsı Henze tarafından savunulursa sakın şaşırmayın1 • * • ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, "Emlakbank dos- yası"na karşı bır dosya adı verdı Şekerbank dosyası Bu dosya, aylar once -5 Ekım 1991 gunu- bu kösede açıklanmış, Suleyman Demırel'ın yeğenı Yahya Demı- rel'ın sahıbı bulunduğu "Defkur iç ve Dış Tıcaret' adına 1987 yılında 20 mılyon dolarlık sahte temınat mektupları duzenleyerek bankayı dolandırmak suçundan Ankara 2 Aslıye Ceza Mahkemesı nde dava açıldığı anlatılmıştı Aynıyazıda,' Defkurşırketı ' adına Akbank Ankara Ba- kanlıklar Şubesı 240151 hesap sayılı "hamılıne yazılı çek"\n Alı Demırel tarafından ımzalandığı ve bu çekın de Şekerbank Dış Munasebetler Muduru Cemıl Ozdul'de ele geçtığı, özdul un olay ortaya çıkınca ıntıhar gırışımın- de bulunduğu, ıntıhar gırışımınden once de bır teyp ban- dına ılgınç açıklamalar yaptığı da anlatılmıştı Şekerbank ın bu konularda deneyımlı avukatları var- ken Cumhurbaşkarn Ûzal ın avukatı Bılgın Yazıcıoğlu ıle 65 mılyon lıralık bır avukatlık sozleşmesı ımzalaması ola- yın bır başka ozellığını ortaya koyuyordu •Şekerbank dosyası ıçın Sayın Yılmaz' ın ve olayı "dos- yayı ele geçırdık ' dıye sunan bazı gazetelenn "surat-ı ıntıkallen"'yedı aydır' Her neyse sonuç'' Sonuç şu Banka soygunculuğu ıkıye aynlır f> * J " •'"•* "Sılahlı banka soygunculuğu" ve "sılahsız banka soy- gunculuğu ' Sılahlı banka soygunculuğunun cezası ' muebbet ha- pıs"ö\T Sılahsız banka soygunculuğuna -son orneklerde gorulduğu gıbı- lıberal duzenımızde pek de ceza verıl- memektedır Basın Yasası'nın yeni hükümleri ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Şu anda yû- ladığı takdırde yayınlayana, yayınlayan da bellı rûrlûkte bulunan Basın Yasası ıİe Adatet Ba- olmazsa basana, bu da bellı olmadığı takdırde kanlığı tarafından hazırlanan taslaktakı karşı- bılerek şaıana, dağıtana aıtür Sahıbının nzası olmadıkça, Türkıye'de yayımlanan yayınlarda "Basın ser- aynen yapılacak alıntılarda sorumluluk aüntıyı yapana aıttır " Madde 33 (Yürûrlüktekı metın) "1 Kanu- nen evlenmelen men edılnuş kımseler arasında- kı cınsı munasebetlere daır haber ve yazılann, 2 Turk Ceza Kanunu'nun414,415,416,421, laşürmah meünlen şoyle Madde 1 (Yürûrlüktekı meün) bestü'r " Madde 1 (Yenı meün) "Basın ozgürdur, san- sür edılemez " Madde 7 (Yürûrlüktekı meün) "Mevkute sa- hıbının bu kanunun 5 maddesının 1 bendınde- kı hse tahsıh şarü mustesna ohnak üzere aynı 423,429,430,435,436,440,441 ve446 madde- bentteve dığer bentlennde yazıh vasıf veşarüa- lennde yazıh cürümlere mütealhk haber veya n haız okur-yazar olması ıcabeder " yazılann yayınlanması hahnde mağdurlann hu- Madde 7 (Yenı meün) "Mevkute sahıbının vıyetlennı açıklayan malumat veya resımlenn, bu kanunun 5 maddesının 3 fıkrasının 1 nolu 3 18 yaşını doldurmamış olan suç faıl ve bendındekı hse ve dengı öğrenımı gormuş ohna mağdurlannın huvıyetlennı açüdayan malumat koşuluyla ıkıncı bendı hükmu aynk olmak üze- veyaresımlennneşn yasakür re bu fıkrada yazılı koşullara sahıp ve okur- Bu yasağa aykın hareket edenler uç aya ka- yazar olması gerekır " dar hapıs ve on mılyon lıradan otuz müyon hra- Madde 16-1 fıkranın 2 nolu bendıyle 4 bendı ya kadar ağır para cezası üe cezalandınlırlar " (Yururluktekı meün-2 bend) "Sorumlu mu- Madde 33 (Yenı metın) "1 Kanunen evlen- dür, mevkutelerde müstear adla veya ımzasız melen yasaklanan kışüer arasındakı cınsel üışkı- veya remızlı ımza üe yayınlanan yazı veya haber len konu alan haber ve yazüann yayınlanması veya kankatur sahıplennın adlannı bnldırmek halınde ügüüennın zorunda değüdır Sahıbı beUı ohnayan veya so- T , _ „ m AI< rumlu mudur tarafından en geç mahkemece ~ î } Q d i l u î U « 1 S ı " ! u AAI vapılacak bmna sorgusu sırasında sahıbı doğru 4 / : ! ' 4 ^ ' 4 J U ' * i:> ' 4 -* 6 ' 44U - 441 v e 4 4 i i p g ğ şekılde açıklanmayan yazı veya haber veya re- sım veya kankatürden dolayı sorumluluk, bınn- a bend hükmune bakılmaksızın. suçu vücuda geüren yazıyı veya haben yazan veya resmı veya kankaturü yapan kımse gıbı sorumlu mudüre aıtür" 4 bend "Mevkute tanımına gırmeyen basıl- mış eserlerle ışlenen suçlarda ceza sorumluluğu suçu oluşturan esenn yazan, çevırenı veya çıze- nıyle bırlıkte yayınlayana aıtür Ancak, yayınla- tanlar ıçın venlen hümyeü bağlayıcı cezalar sürelenne bakılmaksızın para cezasına çevnle- rek hukmolunur Para cezasınm hesabmda 617 sayılı cezalann ınfazı hakkındakı kanunun 4 maddesının 1 bendınde behrülen mıktann aşağı haddı esas aknır Yayınlatanlar ıçm emnıyet gö- zeümı altında bulundurma cezası venlmez Mevkute tanımına gırmeyen basılı esenn sahıbı- nın belh obnaması halınde sorumluluk yukan- dakı fıkra hukmune bakılmaksızın yayınlatana aıtür Eser yazan, çevırenı ve çızenının bılgı ve ıznı dışında yayınlandığı takdırde sadece yayın- latan, esen vucuda geüren gıbı sorumlu olur " Madde 16-1 fıkranın 2 nolu bendıyle 4 bendı (Yenı meün-2 bend) ' Sorumlu müdür mev- kutelerde mustear adla veya ımzasız veya resım- h ımza ıle yayınlanan yazı veya haber veya kan- katür sahıplenrun adlannı bıldırmek zorunda değıldır Yazı sahıbının kımlığını meydana çı- karmak ıçın mevkutenın sorumlu muduru, ya- yınlayanı veya basanı hakkında usul kanunla- nndakı zorlayıcı hukumler uygulanmaz Sahıbı bellı olmayan veya sorumlu mudur tarafından en geç mahkemece yapılacak bınncı sorgu sıra- sında sahıbı doğru şekılde açıklanmayan yazı veya haber veyaresımveya kankatürden dolayı sorumluluk, bınncı bend hükümlenne bakıl- maksızın suçu vücuda geüren yazıyı veya haben yazan veya resmı veya kankaturü yapan kımse gıbı sorumlu müdure aıtür Yazıyı veya haben yazan, haber kaynağını açıklamaya zorlana- maz, haberle ılgılı buigu, belge ve venlen teslım eüneyebılır Haberle ılgılı soruşturma ve kovuş- turma sırasında tanıklıktan çekılme hakkına sahıpür" 4 bend "Mevkute tanımına gırmeyen basıl- lennde yazılı cürümlere aıt haber ve yazılann yayınlanması halınde mağdurlannın, 3 18 yaşını doldurmamış olan suç faıl ve mağdurlannın, Okuyucular tarafından tanınması sonucu ve- ren bılgı veresımlennınyayınlanması yasakür Bu yasağa aykın hareket edenler üç aya ka- dar hapıs ve on mılyon lıradan otuz mılyon hra- ya kadar ağır para cezasıyla cezalandınlırlar " Ek Madde 1 (Yurürlüktekı kanun) "Türk Ceza Kanununun Ikına Kıtabının Bınna Babı- nın 1 2 ve 4 fasıllannda veya 311 veya 312 maddelennde yazıh suçlan veya devlete aıt gızlı bılgılen ıhüva eden her turlu mevkute veya mev- kute tanımına gmmeyen dığer basılmış eserlenn dağıürnı eserlenn basıldığı yerdekı sulh ceza ha- kımının karan ıle ve gecıkmesınde sakınca bulu- nan hailerde ıse bu yerlerdekı Cumhunyet savcı- lığının yazılı karan üe önlenebılır Cumhunyet savcılığı, bu karannı en geç yırmıdort saat ıçınd sulh ceza hakımıne bddınr Hakım en geç kırk- sekız saat ıçınde karann onaylanıp onaylanma- ması hakkında karar venr Onaylanmama ha- lınde Cumhunyet savcılığının karan hukümsüz kahr Bu fikraya göre venlen kararlar o yer Cumhunyet savcılığı tarafından esenn basıldığı ve dağıüldığı yerlerdekı Cumhunyet savcılıkla- nna en sen vasıtasıyla bddınlır Yukandakı fıkrada sayılan suçlar üe Turk Ceza Kanununun 426 ve 428 maddelenndekı suçlan veya 5816 sayılı Ataturk AJeyhıne İşle- nen Suçlar Hakkında Kanunda veya 6187 sayılı Vıcdan ve Toplanma Hurnyeünın Konınması Hakkında Kanunda yer alan suçlan veya devle- te aıt gızlı bılgılen ıhüva eyledıklen ıddıasıyla aleyhlenne sonışturaıa veya kovuştunnaya ge- çılmış, her türlu basümış eserlenn toplatıîması- na, sonıştunna safhasında sulh ceza hakımınce, kovuştumıa safhasında gorevlı mahkemece ka- rar venlebılır Ancak, soruşturma safhasında gecıkmesınde sakınca bulunan hailerde Cum- hunyet savcılığı da toplatma karanru yazılı ola- rak verebıhr Bu karar en geç yırmıdort saat ıçmde yetkıh sulh ceza hakımının onayına sunu- lur Hakım, toplatmanın onaylanıp onaylanma- ması hususunda kırksekız saat ıçınde karar ve- mış eserlerle ışlenen suçlarda ceza sorumluluğu nr Karann onaylanmaması halınde toplatma suçu oluşturan esenn yazanna, çevresıne veya karan hükumsüz sayıhr Bu fıkra hukmune go- çızenıne aıtür Bunlar bellı değılse veya o kımse re venlen kararlar, o yer Cumhunyet savcılığın- hakkmda Turk mahkemelennde dava açılmadı- ca tum Cumhunyet savalıklanna en sen vasıta ğı veya kendısının bılgı veya nzası dışında yaym- ıle bıldınlır Türk Ceza Kanununun Ikıncı Kıtabırun Bı- nncı Babırun 1, 2 ve 4 fasıllannda veya 312 maddenın ıkıncı fıkrasında yazılı suçlann basın yoluyla ışlenmelen sebebıyle mahkumıyet hahn- de, faıllerden bu* veya bırkacına aıt ohnalan şar- üyla suçu ıhüva eden mevkute veya mevkute sayıhnayan basılmış eserlenn basımında kulla- nılanraakınalarüe dığer basım aletlennın müsa- deresıne de karar verüır Yukandakı fıkrada sözü geçen makınalar ıle dığer basım aletlennın kaçınlmasını, değışünl- mesını, kaybobnasını ve tahnbını önlemek .çın tahkıkaun her aşmasında gereklı görülen ted- bırler ahnır Ancâk, bu tedbırler makınalar üe dığer basım aletlennın faalıyetlennı engelleyıcı nıtehkte olamaz " Ek Madde 1 (Yenı meün) "Türk Ceza Kanu- nunun Ikıncı Kıtabının Bınncı Babırun 1, 2 ve 4 fasıllannda veya 311 veya 312, 426 ve 428 maddelennde yazılı suçlan veya 5816 sayılı Ataturk Aleyhıne Işlenen Suçlar Hakkında Ka- nunda yer alan suçlan veya devlete aıt gızlı bılgı- len kapsayan her türlü basılmış eserlenn topla- tılmasında, sonıştunna safhasında sulh ceza hakımınce, kovuşturma safhasında görevh mahkemece karar venlebılır Ancak, soruştur- ma safhasında gecıkmesınde sakınca bulunan hailerde Cumhunyet savcılığı da toplatma kara- nnı yazıh olarak verebıhr Bu karar en geç yır- mıdört saat ıçınde yetkıh sulh ceza hakımının onayına sunulur Hakım, toplatmanın onayla- nıp onaylanmaması hususunda kırksekız saat ıçmde karar venr Karann onaylanmaması ha- hnde toplatma karan hükümsuz sayıhr Bu fık- ra hukmune göre venlen kararlar o yer Cumhu- nyet savcüığınca tum Cumhunyet savalıklanna en sen vasıta ıle bıldınlır " Ek Madde 2 (Yürûrlüktekı meün) "Baan yolu üe ışlenen ve ek bınncı maddenın üçüncü fıkrasında yazılı suçlarla mıllı güvenlığe ve genel ahlaka aykın davranışlardan mahkumıyet hal- lennde, suç teşkıl eden yazının yayınlandığı mevkutenın üç gunden bır aya kadar kapaul- masına da mahkemece karar venlebılır Kapaulan mevkutenın açıkça devamı nıtelı- ğını taşıyan her türlü yaym yasakür Bunlar sulh ceza hakımının karanyİa toplaükr Bınncı fücraya göre kapaülmasma karar ven- len mevkutenın yayınına kapaulma süresınde devam edenler veya o mevkutenın açıkça deva- mı nıtelığını taşıyan yenı mevkute çıkaranlar bır aydan alü aya kadar hapıs ve yuzbm bradan üç- yüzbın lıraya kadar ağır para cezası üe cezalan- dınhrlar " Ek Madde 2 (Yenı meün) "5680 sayıh Basın Kanununun Ek 2 maddesının bınncı fıkrası aşağıdakı şekılde değıştınlmışür Basın yolu üe ışlenen ve Türk Ceza Kanunu- nun Ikıncı Kıtabının Bınncı Babırun 1, 2 ve 4 fasıllannda veya 312 maddenın ıkına fıkrasın- da yazılı suçlarla Mülı Guvenhfe ve genel ahla- ka aykın davranışlardan mahrumıyet hallcnn- de, suç teşkıl eden yazının yayınlandığı mevku- tenın uç gunden bır aya kadar kapaulmasma da mahkemece karar venlebıhr " Adalet Bakanlığı nın aynca, basınla ügüı suç- lan düzenleyen Turk Ceza Yasası üe Turk Me- denı Yasası'nın bazı maddelennın değıştınlmc- sıyle ügüı çalışmalann devam ettığı de ögreruldı Bu çerçevede, Türk Medenı Yasası'nın 24/a maddesının yururlûkten kaldınlacağı bıldınldı Cumhurbaşkanı Turgut özal"ın, çeşıtlı basın or- ganlan ve basın mensuplanna bu maddeye da- yanarak dava açtığı bılınıyor Söz konusu 24/a maddesı şoyle 'Şahsı menfaatlennde haksız tecavuze uğra- yan kımse, hakımdsn tecavüzûn menını talep edebıhr