Katalog

Sorarlarsa söylersiniz: KreJili-Sigortalı Mevduat Hesabı sadece Panukbank'ta Cumhuriyet Kredili-Sigortalı Mevduat'ta da işlem tamam! PAMUKBANK 68.YIL S/YI 24290 / 30M TL (KDVdahU) KUmüSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAM: NADİB MADİ (1945-1991) 3 NİSAN 1992 CUMA Devlet Bakanı Mehmet Kahraman, însan Haklan Bakanlığı'nın kuruluş yasasını TBMM'ye sundu Demokrasi paketindeilkaclıırıpSecim, basm, ceza, sıkıyönetim, olağanüstü hal, terörle mücadele, polis görev ve yetki yasalan, toplantı ve dernek kurma hakk yeniden düzenJenecek •Sansür ve sürgünle ilgili düzenlemeler kaldınlacak •Etnik, kültürel ve dile ilişkin yasal ve fîili smrlamalar Paris Şartı'na uygun hale getirilecek •İnsan haklannın araştınlmasını engelleyenler teşhir edilecek. CTUMHTRİYET (Ankara) - İnsan hak- l a n ihlalerinin araşıınlıp önlenmesinde görev alaılan engelleyenler. kamuoyunda teşhir ediecek. İnsan haklanndan sorum- l u Devle Bakanı Mehmet Kahraman. fiükümetn, demokratıkleşne hedefini gerçekleşıreceğıni söyledi. Bakanlğının kuruluş yasas.run Meclis"e sunulmas nedeniyledün bir basın toplan- tısı düzeneyen Kahraman. "'Hukuk siste- mimizde. demokratik ilkelere ve evrensel insan temel hak ve hürriyetkrine sınırla- ma getiren hüküm ve yapılanmalar değiş- tinlecektir" dedi. Hükümetin, demokra- tikleşme ve uygar dünya ile biitünleşme sürecinin gereği olarak, ülkenin çağdaş ve demokratik bir sıvil toplum anayasasına duyduğu gereksinimın bilıncinde olduğu- nu da kaydeden Kahraman, AGİK süreci ve Paris Şartı cercevesinde hazırlanacak bir anayasa değişikliği için bütün olanak- lann kullanılacağını da bildirdi. Kahraman, yine demokratikleşme he- defi cercevesinde şu konularda gerekli düzenlemelerin yapılacağını açıkladı: •Siyasi partiler ve seçim yasalan yeni- den düzenlenecek. • Basın özgürlüğünü, yurttaşlann ger- cekleri öğrenme ve doğru haber hakkını güvence altına alacak şekilde Basın Yasası çağın gereklerine göre düzenlenecek. • Polis görev ve yetki yasalan yeniden düzenienerek, kişi hak ve özgürlüklerine ilişkin eğitim sağlanarak, karakollar kor- kulan yer olmaktan çıkanlacaktır. • Ceza ve usul yasalannda yapılacak değişikliklerle, yakalanan kişiye avukatını bulundurma. 'ifade vermeyi reddetme hakkı, gözaitı sürelerinin kısaltılması, sa- nığa avukatı ve yakınlan ile görüşme hak- kı sağlanacaktır. • Sıkıyönetim ve olağanüstü hal yasala- n yeniden düzenlenecektir. • Güvenlik soruşturmalan hukuk ku- rallanna bağlanacaktır. •Toplantı ve gösteri yüriiyüşü ve der- nek kurma hakkı yeniden düzenlenecek- tir. • Sansür ve sürgün ile ilgili düzenleme- ler kaldınlacaktır. • Terörle Mücadele Yasası, "Terrtel hak ve özgürlüklenn özüne dokunulamaz' il- kesi ışığında yeniden düzenlenecektir. Yurttaşlann etnik, kültürel ve dile iliş- kin kimlik özelliklerinin özgürce ifadesin- de, korunmasında ve geliştirilmesinde karşılaşılan yasal, fıib engel ve sınırlama- lann Paris Şartı ruhuna uygun bir biçim- UArkası Sa. 19, Sü. 2'de İstanbul'da bir polis, Bursada bir er öldürüldü Terör dıınnak bihniyorHaber Merkea - İstanbui Bahçeli- evler'de. Mali Şube'de görevlı polis memuru fb- rahim Coşkun, ikisi kadın silahb dört Jcışı tarafın- T ; . dan tabancayla brahim Oşkun vurularak öldü- rüldü. Bursa'mn Kestel ilçesi jandarma karakolunıın taranması sonucu bir jan- darma eri yaşamıru yitirdi. Zonguldak Ereğli'de <ie oto gasp eden firan jandar- ma erinin açtığı ateş sonucu bir polis memuru apr yaralandı. Ankara Valiliği, son günlerde özellikle büyük kentlerde yoğunlaşan, resmi ya da özel iktisadi ku- rum ve kuruluşlara yönelik saldın ve soygun olaylanna karşı, güvenlik ön- lemlerinin arttınlması yolunda bir tebliğ yayımladı. Mali Şı.be Operasyon Bölümü'nde göreyli 18 yıllık polis memuru 41 yaşın- daki İbrahım Coşkun, dün sabah Bahçe- M Arkası Sa. 19, Sü. l'de Başbakan Helmut Kohl, Türkiye'yi içsorunlannı hukuk içindeçözmeyedavetetti Almanya giderek yumuşuyorDtLEK ZAPTÇIOĞLU (Berlin) - Almanya Başbakanı Helmut Kohl. dün federal meclisin olağanüstü oturumunda yaptığı konuşmada. Türkiye'yi iççatışmalannı hukuk kurallan içinde çözmesi için uyar- dı. Türkiye'ye karşı çok dostça bir hava içinde yaptığı konuşmada "KürT kelimesini kullanmaktan kaçınan Kohl, bunun yerine "Gü- neydpğıTdaki halk" ifadesini kullandı. Kohl, Cumhurbaşkanı Tur- gut Özal'a çatarak "Hitler rejimi benzetmesini en sert dille reddetti- ğini" tekrarladı. " *W1 Hükümet METAŞ'ı kurtanvor CUMHL Rİ\ ET (Ankara) - Bakanlar Kurulu, mali güçlükler nedenivle faali- yetine son veren METAŞ ve Aydın Tekstifin kurtanlması konusunda pren- sip karan aldı. Hüküme! Sözcüsü Akın Gönen, Ba- kanlar Kurulu toplantısından sonra yaptığı açıklamada,. Türkiyenın en önemli sorunlanndan bırinin ıstihdam olduğuna ve hükümetin ekonomik bü- yümeyi hedef aldığına işaret etti ve "İs- tihdam probleminin çozümünde ve ekonomik yarar açısından bakıldığında bu işletmelerin çalışmasında yarar var" dedi. Gönen. konunun Yüksek Planla- ma Kurulu'nca değerlendirileceğini ifa- de etti. Bakan Gönen. Türkiye Özerkleştır- M Arkası Sa. 19, Sü. 2'de Faizdebüyük yarış başladı • Ziraat Bankasfnın geçen hafta sonu faizoranlannıiki puan arttımnasınadı- ğer büyük bankalardan yarut geldi. İş Bankası. Akbank, Yapı Kredi, Türk- bank ve Sümerbank faiz oranlannı 7 nısan salı gününden geçerli olmak üze- r; 1-4 puan arasında yükselttiler. •6. Sayfada Sosyal Demokrat Parti (SPD) Meclis Grubu Başkanı Hans-Ulrich Klose ise yaptığı konuşmada, Almanya Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscrier'ı. izlediği akzak politikalarlaTürkiye'yi şaşkınlığa uğratmakla suçladı. DYP-SHP hüküme- tini öven SPD Meclis Grup Başkanı Klo- se. özellikle şu dönemde Ankara'ya yar- dım edılmesi gerektiğini söyledi. Federal Meclisin Türkiye'ye silah sevkıyaü ağır- lıklı olağanüstü oturumu. pazar günü ya- pılacak eyalet seçımleri öncesı partiler arası iç politik karşılaşmaya dönüştü. Başbakan Helmut Kohl konuşmasını "geleneksel Türk-Alman dostluğu" üzeri- ne kurdu. Kohl"ün meclisteki konuşma- sıyla geçıcı sılah ambargosunu savundu- ğu. ama asıl olarak Türkiye'yle ilişkileri düzeltme çabasında olduğu sezildi. Kohl, konuşmasında şu noktalara ağırlık \erdi: •Türk-Alman ilişkilen: Başbakan Kohl. başında bulunduğu hükümetin "Alman ve Türk halkı arasındaki geleneksel dost- luğa her zaman sadık kaldığını" vurgula- dı. Kohl, Almanya'dakı Türk vatandaşla- nnı vatıştırmak amacıyla "Burada >aşa- yan Türkler. halklanmız arasındaki dostlukta önemli bir köprii görevı gör- mektedir" dedi. •Türkiye ve AT: Şansölye Kohl. hüküme- tinın ve özellikle kendısınin, Türkiye'nın Avrupa Topluluğu'yia (AT) yakınlaşması için son yıllarda özeİ çaba gösterdiği göru- şünü savundu. Ancak Kohl, tam üyeiık- ten sözetmeyerek üzenne basa basa "Tür- kiye'nin AT'yle var olan uyum anlaşmala- n çerçevesinde yakınlaşması" ifadesini kullandı. •Özal'a çattı: Kohl, "ortaklık ve dostlu- ğun tck yönlü olmaması gerektiğini' söyle UArkasıSa.l9,Sü.2'de Almanya Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher, Şansölye Kohl parlamentoda konuşurken gazeteleri inceliyor. Şansölye Kohl, dün parlamentoda Türkiye'yi Gü- neydoğu olaylan ile ilgili kınayan bir konuşma yaptı. (Fotoğraf: REL'TER) 270 imzalı dilekçede Türk ordusunun Kürt halkını hedef aldığı' iddia edildi HEP'ffler Türkiye'yiBJVTyeşîkâyet ettiCLMHL RİYET (Ankara) - SHP'den kopan HEP kökenli milletvekilleri, HEP ile ilk ortak eylemlerini yaparak, hükümeti, sivil Kürt halkını "katletmekle" ve "Kürt gerillalarına savaş hukukunu" uygulama- makla suçladılar. Birleşmiş Milletler Teş- kilatı'na bir deklarasyon veren milletvekil- leri, uluslararası kuruluşların ve basın ya- yın organlarının Türk hükümetinin Kürt- lere karşı yürüttüğü "kirli savaşa tanıklık" etmek üzere "gözlemci" göndermelerini is- tediler. SHP'den aynlan HEP kökenli milletve- killeri Mehmet Sincar, Nizamettin Toğuç ve Naif Güneş ile bırlikte HEP Genel Sek- reten Ahmet Karataş, Genel Sekreter Yardımcısı Kemal Okutan. yoğun güven- lik önlemlerinin alınmış olduğu Birleşmiş Milletler heyetinin bulunduğu binanın önüne geldıler. Milletvekili Mehmet Sincar. 270 imzalı deklarasyonu basın mensuplanna oku- duktan sonra diğer iki milletv ekiliy le bina- ya gırerek metnin İngilizcesıni. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Butros Gali'ye iletilmek üzere teşkilatın Ankara Temsilci Vekili Adalat Khan'a verdiler. Gazetedlerin alınmadığı binadan 10 da- kika sonra çıkan milletvekilleri. Khan'ın metni Genel Sekreter Gali'ye ulaştıracağı- nı söyledığını aktardılar. HEPyönetıcileri ile milletvekıllennin BM'ye gelişleri ve ay- rılışlan sırasında üst düzey emniyet görev- lilerinin gazetecilere ve dilekçeyi verenlere oldukça sinırli davrandığı gözlendi. Üst düzey yetkililerden bırinin milletvekilleri- ne "•Reklamınızı yaptmız işte. Çekin gidin artık" diye bağırdığı duyuldu. Deklarasyonda, "Türk hükümetinin" 21 Mart Nevruz Bayramı kutlamalann- dan sonra. yeni bir söylem oluşturmaya başladığı, "Örtülü bir savaşla karşı karşı- yayız. savaşta silah kullanılır" gibi sözle- rin sık sık kullanılır olduğu v urgulanarak bu söyleme uygun şekilde Kün halkına karşı uçaklann. helikopterlerin, tanklann ve toplann yoğun olarak kullanılmaya başlandığı ileri sürüldü. Türk hükümeti- nin savaştan söz ettıği halde savaş kuralla- nna ""kati surette" uymadığı belirtilen deklarasyonda şu görüşlere yer verildi; "Savaşta sivil halkın üzerine ateş açıl- maz. silahlı gruplarla ve ordularla savaşı- lır. Savaş hukukuna göre yakalanan geril- la esir muamelesi görür. Halbuki 21 Mart'ın hemen öncesinde ve sonrasında yaşanan süreçten de açıkça anlaşılmakta- dır ki Türk güvenlik güçlerinin, Türk or- dusunun esas hedefi, Kürt gerillalardan çok Kürt halk yığınlandır. Açıktan sivil halk katledilmek'tedır." Deklarasyonda. yapılan bombardı- manlar sonucu Şımak'ta "oturulabile- cek" ev kalmadığı ileri sürülürek şu nokta- ya dikkat çeküdi: "Şırnak'ın durumu. depremle yıkılan Erzincan'dan çok daha kötüdür. Açıkça görülmektedir ki Türk ordu birlikleri. Türk güvenlik kuvvetleri. Kürt gerillalar- dan çok, onlara kaynaklık eden Kürt halk yığınlannı fiziki olarak ve büyük kitleler halinde y ok etme peşindedir." Deklarasyonda, Türkiye'nin "eşkıyaya karşı mücadelenin ülkenin iç sorunu oldu- • Arkası Sa. 19, Sü. 6 'da İmza kampanyası Cumhuriyet'e destek için başlatılan imza kampanyası sürüyor. Birçok okurumuz ilettikleri mesajlarla bu kampanyaya destek olduklannı bildinyorlar. 1 nisan çarşamba günü Istanbul'da imzaya açılan metne, dün kendilerinin de katıldıklannı belirten okurlanmızın isimlerini yayımlamayı sürdürüyoruz. m 19. Sayfada Ankaralı küçiik okurumuz Yasemin Nun (8) kampanyaya çizgileriyle katıldı. GUPUP duyuyorum Cumhuriyet Gazetesi'nin 68. yaşında 24289'uncu sayısını okumanın gururunu toplumca yaşadığımız bir günde, gazetenizin içinde bulunduğu ekonomik sorunlan üzüntüyle izliyorum. Benim için Cumhuriyet Gazetesi, Türk basın özgürlüğünün ve demokrasimizin bugüne ulaşmasında etkisi ihmal edilemeyen, hizmetleri küçümsenemeyen bir büyük kuruluşumuzdur. Son olaylar, bu büyük kuruluşun, sadece geçmişi ile değil, okurlanyla kurduğu büyük dayanışmayla, bugün de ne kadar büyük olduğunu göstermektedir. İçinde bulunduğunuz problem ne kadar büyük olursa olsun, okurlarınızın desteğiyle en kısa zamanda bunlan aşacağınıza inanıyorum. Cumhuriyet okurlanna yapılan desteklemeçağnsını bu düşüncelerle takdirle karşıladığımı ve 'Her gün iki Cumhuriyet' çağnsına katılan dostlannızdan biri olmaklagurur duyduğumu iletmek istiyorum. Daha güzel günlerinizde birlikte olmak temennisiyle... Ismet Sezgin fçişleri Bakanı Sorunlar aşılacak Demokratik rejimlerfarkh düşüncelerin ifade edilmesineimkân tanıyan bağımsız basın organlannın varlığıyla ayakta durabilirler. Basın tarihimizde bu açıdan seçkin bir yeri olan Cumhuriy et Gazetesi'nin kendi iç sorunlannı aşarak yayin hayatını sürdürmesi Anavatan Partisi'nin en içten dileğidir. Mesut Yümaz ANAP Genel Başkanı Destek zîyaretleri ve mesajlar GazetecilerCemiyeti Başkanı Necmi Tanyolaç, cemiyet yönetimkurulu üy elerinden Rıdvan Yelekçi, Ayhan Yetkiner ve Ergin İnanç, Bayrampaşa Belediye Başkanı Necdet Özkan dün gazetemize destek ziyaretinde bulundular. Bu arada destek mesajlan da ıletilmeye devam ediyor. Fatih Belediye Başkanı Dr. Yusuf Günaydın gönderdiği rnesajda şöylededi: "Türkiye Cumhuriyeti'nin var oluşunun öz kay naklanndan birisi olan Cumhuriyet Gazetesi, tarihsel süreç içindeki konumundan hiçbirzaman • Arkası Sa. 19, Sü.â'da Cumhuriyet Okur GiPisimi Cumhuriyet ebu/orfünündemaddi destekte buluıımak isteyençok sayıda okur adına "Cumhuriyet Okur Girişimi" hesabı açtırdık. Burada toplanan para. Cumhuriyet'e "borç olarak" aktarılacaktır. Cumhuriyet'in bu borcunu bir bıçımde okurlanna gen ödeyebilmesi için adınızı veaçık adresınızi belirtmenizi ricaederiz. Cumhunvcı Okur Girişimi adına Prof. Dr. Gülten Kazgan / Ersin Salman / Prof. Dr. Metin Sözen ^'apı Kredi Bankası Çemberlitaş İstanbui Cumhuriv et Okur Girişimi Hesap N umarası: 32091 -1 OLAYLARIN ARDEVDAKI GERÇEK Demokrasi Paketi 20 Ekim 1991 seçimleri on- esi ve hemen sonrasında top- itmumuzda iki beklenti tartış- nasız biçimde öne çıkmıştır. lirincisi ekonomide; başta eıjlasyon olmak üzere temel orunlarm üstüne gidilmesi, ıkincisi ise demokratikleşme- nin sağ/anması. DYP-SHP koalisyon hükü- metinin içinde özellikle de- mokratikleşme yönünde atıla- cak her türlü adımın bir sorun olması beklenmiyordu. Devlet Bakanı Mehmet Kahraman'ın dün açıkladığı demokrasi pa- keti bu gelişmenin ilk adımıdır, ama önemli bir adımdır. Saym Bakan'ın değişeceğıni açıkladığı yasalar oldukça bü- yük bir çalışmayı gerektirdı- ğinden hemen işe başlamlma- sı zorunludur. Polis gorev ve yetki yasalan, ceza ve usul ya- salan, sıkıyönetim ve olağa- nüstü halyasalanndayapılma- sı gereken değişiklikler çok ay- rıntılı ve hiçbir tartışmaya yer bırakmayacak biçimde hazır- lanmalıdır. Bu sürece barola- rın etkin biçimde katılması tar- tışmaların sağlığı açısından önemlidir. Mehmet Kahraman'ın da belirttiği gibi tüm yasal düzen- lemelerin bir yanını anayasa konusundaki çalışma oluştur- malıdır. 12 Eylül döneminin bir ürunü olan bugünkü ana- yasamız toplumumuzun ulaş- ttğı olgunluğu yansıtmaktan, hedeflerimizi vurgulamaktan uzaktır. 1982 Anayasası üstün- • •• • Arkası Sa. 19, Sü. 1 'Oe TRT-Avrasya, sinyal vermeye başladıHALLK ŞAHİN (İstanbui) - Sovyet- ler Bırlığı'nin dağılmasıyia kendısıni büyük bir küitür havzasının merkezin- de bulan Türkiye. radyo-televizyon ya- yıncılığında uluslararası bir güç halıne geliyor. ! nısanda sinyal yayınına başla- yan TRT-Avrasya, bu genişlcmenin en büyük adımı sayılıyor. 1 mayıstanitıbarendenemeyayınlan- na başlayacak olan TRT-Avrasya, eski Sovyctler Birliği'ndekı tüm Türk cum- hurıyetleri ile Nahcıvan ve Tataristan'- dan da seyredilebilecek. Günün belırli saatlerinde Avrupa'dakiTürklerc yayın yapan TRT-INT ile ortak jayın da ya- pacak olan TRT-Avrasya. boylece At- lanük'ten Pasifik Okyanu^u'na kadar izIenilebılenenderTVyayınlanndan bı- riolacak. TRT-Avrasya'nın Asya'ya yönelik ya- yını her gün Türkiye saatiyle 15.00'te başlayacak ve INTELSAT uydusun- dan kiralanmış bir kanalla Asya'nın genış topraklanna yayılacak. Saat 19. OO'dan 22.00'ye kadar Asya ve Av- rupa'ya yapılan yayın bırleştirilecek. Saat 22.0Ö"den sonra ise Asya'da vakıt çok geç olduğu için yalnızca Av rupa y a- yınlan devam edecek. Eski Sovyetler Birliğfndekı Türk cumhuriyetlerindc gcnellikle dört kanal var. Bunlardan ikısı Moskova'nınyayı- nını veriyor. üçüncüsü yerli yayın ya- parken dördüncüsü bir komşu ülke yayınını aktarıyor. Artık bu dördüncü kanal TRT'nin olacak. Yalnızca Asya'ya yapılan dört saatlık program kuşağında TRT programlan ve yerli fılmlerin yanı sıra Türk cumhu- rıyetlerindeüretilmışprogrdmlardaon- jınal dilıyle veTürkıyc Türkçcsı akyazılı olarak göstenlecek. Ayrıca Türkiye ı!e dığer Türk cumhuriyetlerı ara>ında or- tak yapımlara girişilecek. Uzmanlar, farkh ağızlar kullanılan programlann Türkiye Türkçesinde alt- vazılı olarak verilmesinın ortaköğelerin keşfedilip yayılması açısından önemli olduğunu söylüyorlar. "Nasıl televiz- yondan sonra Kıbns Türkçesi İstanbui Turkçesine yaklaştıysa, yanı şey Türk- çenin diğer agızlan açısından da gerçek- leşebilir" deniliyor. Aynca bu yayınlar sayesinde Tür- kıye'de üretilmiş bir haber programının Avrasya'nın hemen hemen tümünde seyredılebılmesı mümkün olacak. Bu- nun, dış politika konusundaki tezlerini • Arkası Sa. 19, Sü. Vde