Katalog

22NİSAN 1992 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Erivan ve Bakû'yeyardım • BR f'KSEL (AA)- Av rupa Topluluğu Komısyonu. Azerbaycan ve Ermenistan'a acil insani yardım yapma karan aldı. Edinilen bilgiye göre Komisyon. Dağlık Karabağdaki çatışmalar nedeniylezarargören Azeri ve Ermeniler'e 500'erbin ECU tulannda(yaklaşık600 bin dolar) yardımda bulunacak Gıda maddeleri. ilaç ve tıbbi gereçlerden oluşacakyardım malzemesının satın aJimj, ulaştınlması vedağıtımı Fransrz Kızıl Haçı vesınır tanırnav an doktorlar teşkilatı larafından üstlenilecek. Şamir, Nobel'e aday • KL'DÜS(AA)-İsrail Başbakanı İzakŞamir, 1992 Nobel Banş Ödülü'ne aday gösterildi. İsrail Parlamento Başkanı Don Shilansky, dün gazetecilereyaptığı açıklamada. ıki hafta önce Nobel BanşÖdülü'nüveren Oslo Komitesi'nden, ödüle kimi aday göstereceğini bildirmesi için bir form aldığını ve 1992 Nobel Banş ödüiü için. "Fikirleriyle son yıllarda banşınilerlemesine büyük katkılarda bulunan" Şamir'i aday göslerdiğini belirtti. Şamır'inadayhğının kabul edıldığıni bildiren Shilanskv. İsrail Başbakanı nın böylece.ekim ayında verilecek 1992 Nobel Banş Ödülü'ne aday 130 kişi arasında yer aldığını söyledi. Sanberk Tahran'da •TAHRAN (AA)- Dışişleri Bakanhğı Müsteşan Büy ükelçı Özdem Sanberk Tahran'a geldi. Mehbarad Havaalam'nda. İran Dışişleri Bakanı Birinci Yardımcısı Muhammed Almı Beşareti tarafından karşılanan büyükelçi Sanberk. resmi temaslanna bugün başlayacak. Dışişleri Bakanlığa Müsteşan'nın. İranhyetkililerleyapacağı görüşmelerde. ikilı ilişkiler elealınacak. uluslararası ve bö'lge konulannda görüş alışverişinde bulunulacak. İran Cumhurbaşkanı Binnci Yardımcısı Hasan Habibı ve Dışişleri Bakanı Ali Ekber Veİayetı tarafindan kabul ,. edılmesi beklenen büyükelçi Sanberk. perşembegünü Türkne'yedönecek. Almanya'da ırkçı saldıpılap • FRAKFURT(AA>-Dört günlük Paskalya taııli sırasında Almanya'nın çeşitli bolgelerindeçatışmalarcıktı ve Hıtler"in doğum gününü kutlamak isieyen Neonazıler saldınlannı yoğunlaştırdılar. Türkler'in yoğun olarak yaşadığı Berlin"in Kreuzberg semtınde. önceki gün geç saatlerde solcu gruplarca düzenlenen "Irkçıhk ve faşizme karşı" gosteri yürüyüşündeolaylarçıkü. Yaklaşık bin kişinin katıldığı yürüyüşte güvenlik önlemleri alan gü\enlık birimlerine taş. şişeatarak saldıran baa göstericilerle polis arasında çıkançatışmada. 12 polis memuruyakalandı. Berlin polisı. 21 kişinin tutuklandığını bildirdi. Gece saatlerinde sona eren > ürüy üşıen sonra dağılmayan 500 kişilik bir grubun poııse yeniden taş atmaya başlaması üzerine. güvenlik ekipleri cop ve tazyikli su kullanarak müdahalede bulundu. Hafız Esad Umman'da • MASKAT (AA)- Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad. 24 saatlik bir resmi ziyaret için dün Umman'ın başkenti Maskaı'a geldi. Sunye Devlet Başkanı. Körfez İşbirliğı Konseyi ülkelerine yönelik gezisinin dördüncü etabı olan Umman'da Devlet Başkanı Sultan Kabus Bin Said ve Ummanlı yetkililerce karşılandı. Esad'ın ziyareti sırasında Suriye-Umman ikiliilişkileriile"'Arap dünyasınamevdan okuyanlar karşısında Arap dayanışmasını güçlendirmek" konulannın eleahnacağı kaydedildi. Ancak ""meydan okumanın" niteliği hakİcında bilgi verilmedi. Atina-rıffis dostluğu • MOSKOVA(AA)- Yunanistan ile Gürcistan arasında diplomatik ihşki kuruldu. TASS, diplomatik ilişki kürulmasına ilişkin protokolün, Yunanistan'ın Moskova Büyükelçıliği'nde Gürcistan Dışişleri Bakan Yardımcısı ile Yunanistan Büyükelçisi tarafından im/alandığını bildirdi. Federal ordu ve Sırp milisler, başkent Saraybosna'ya dün yeni bir saldın başlattı Saraybosna, Sırpateşi altında•ABD, Belgrad'ın Bosna Hersek'e karşı saldır- ganlığı nedeniyle, Şırp yönetimiyle olan diplomatik ilişkilerin düzeyini düşürmeyi planlıyor. Belgrad'- daki büyükelçisini geri çağırmayı düşünen Was- hington, ticari temsilciliğini de kapatacak. Dış Haberler Servisi - Bosna netimiyle olan ilişkilerinin dü- Hersek'te Yugoslav federal or- zeyini düşürmeyi planladığı bil- dusuyla Müslüman ve Hırvat diriliyor. güçleri arasındaki çatışmalar, Çatışmalann birkaç gündür Sırplann Saraybosna'ya yeni hafiflediği başkent Saraybos- bir saldın başlatmasıyla alev- na'ya karşı federal ordunun da lendi. Son 24 saat içinde çıkan desteğiyle önceki geceyansı ha- çatışmalarda 6 kişinin öldüğü, rekete geçen Sırp birlikleri. ağır 46 kişinin de yaralandrğı bildi- silahlaria kenti bombardımana rildi. ABD'nin. saldırganhkla tuttular. AFP'nınhaberinegöre suçladığı Yugoslav federal yö- güneşin doğmasından kısa bir süre önce Saraybosna'nın doğu kesimindeki Novi Grad bölge- sinde bulunan bir polis karako- luna topçu birlikleriyle saldıran Sırp milisler, bu arada televiz- yon binası ve elektrik idaresi gibi önemli binalan da ateşe tut- tular. AA'nın haberine göre özellik- le başkent Saraybosna ve çevre- sinde çatışmaların çok sert geç- tiği ve 3 kişinin burada öldüğü, 26 kişinin de yaralandığı belir- tildi. Bu arada, telefon hatlarının kesik olmasından dolayı, çatış- ma bölgelerinden bügilerin baş- kente çok geç ulaştığı ve ölü sa- yısının artmasından endişe edil- diği kaydediliyor. Öte yandan, Saraybosna'da meydana gelen yoğun çatışma- lar nedeniyle, gazetecilerin BM merkezine ulasamadığı bildiriJ- di. Bu arada, Saraybosna sokak- larında catışmaların sürmesine rağmen BM Barış Gücü'nUn kentten çekilmeyeceği bildirildl. Banş Gücü'nün sözcüsü Fred Eckhard, çatışmalarda doğru- dan hedef olana kadar, karar- gâhlanrun bulunduğu Saraybos- na'da kalacaklanru söyledi. Çatışmalardan kaçarak evlerini terk eden Mûsiûmanlar, stğındıklan kampiarda savaşın bir an önce bitmesini bekliyoriar.( REUTER) Saraybosna ve çevresinde ça- tışmalar sürerken kentin kuze- yindeki Derveata şehrinde de şiddetli çatışmalann meydana geidiği ve durumun son derece gergin olduğu bildiriliyor. Ge- rek Saraybosna, gerekse Der- venta'daki çatışmalarda ölen ve yaralananlann sayısı hakkında henüz bir bilgi edinilemedi. ABD yönetimi, Bosna Her- sek'e karşı saldırganhkla suçla- dığı Belgrad yönetimiyle olan diplomatik ilişkilerinin düzeyini düşürmeyi planlıyor. ABD Dışişleri BakanlığVn- dan, adının açıklanmasını is- temeyen bir yetkilinin önceki akşam yaptığı açıklamaya göre Bosna Hersek'e karşı saldır- ganhğın sona erdirilmesini iste- yen NVashington. Belgrad'da bulunan Amerikan Büyükelçisi Warren Zimmerman'ın geri çağnlması. bu ülkede ABD'yi elçilik maslahatgüzannın temsil etmesi ve ticari ataşeliğin ka- patılması gibi seçenekler gö- rüşülüyor. Yetkilinin açıklama- sına göre kısa vadede elçiliğin tamamen kapaulması düşünül- müyor. Avrupa Topluluğu'nun da Sırbistan yönetimiyle olan iliş- kilerinin düzeyini düşürmeyi planladığı ve NVashington ile ATnin bu konuda görüşerek ortak bir tavır belirlemeye çalış- tıklan bildiriliyor. AT yetkilile- rine göre topluluk, Birleşmiş Milletler'in Belgrad'a yaptınm karan alması için de çalışmalara başladı. ABD yönetimi, Yugoslavya'- dan bağîmsızlıklannı ilan eden Slovenya, Hırvatistan ve Bosna Hersek'i 7 nisanda tanımış, mayıs ayı başında da Makedon- ya'nın bağjmsızlığıru tammayı düşündüğünü açıklamıştı. Vekıç Guç Irak'akarşı alarmageçti• Irak ordusunun saldın düzeni alması üzerine Türkiye'de konuş- landınlmış bulunan Çekiç Güç'ûn üst düzeyde alarma geçirildiği öne sürüldü. ABD Savunma Bakanhğı konuya ilişkin açıklama yapmaktan kaçınırken İncirlik yetkilileri iddiayı yalanladı. Dış Haberier Servisi - Suudi Arabis- bilgisine başvurdu. Pentagon sözcüsü- tan televizyonu, Irak ordusunun ülke- nün Suudi televizyonunun söz konusu ninkuzeyindesaldınmevzilerinegirme- haberiyle ilgili sorulan doğrulamak ya si üzerine, Türkiye'de konuşlandınlmış da yalanlamaktan kaçındığını belirten bulunan Çekiç Güç'ün en yüksek dü- Antenne-2, sözcünun Çekiç Güç'ün fa- zeydealarmdurumunagecirildiğiniöne aliyetine ilişkin aynntıya girmek iste- sürdü. Haberi Suudi televizyonuna dayana- rak \eren Fransız televizyonunun An- tenne-2 kanab, konuyla ilgili olarak ABD Savunma Bakanhğı yetkililerinin mediğıne dikkat çekti. İncirlik üssü yetkilileri, "Çekiç Güç'- ün alarma geçirildiği" yolundaki habe- rin doğru olmadığını bildirdiler. AA'nın haberine göre, Incirlik Ussü Basın ve Halkla İlişkiler Sorumlusu Mehmet Birbiri, hava üssünde konuşlan- dınlan Çekiç Güç'ün askeri personel ve silah sayısında herhangi bir artış görül- mediğini bildirerek, "Incirlik'te herhangi bir alarm durumu söz konusu değil" de- di. Birbiri, "Irak ordusunun, ülkenin ku- zeyinde saldın mevzilerine girip- girmediğinin" tespiti konusundaki soru- lan ise doğrulamak veya yalanlamaktan kaçınarak, "Bu konuda bir şey söyleyemem" karşılığını verdi. Bu arada, Irak'ın balistık füzn üreti- minde bulunduğu dört merkezdeki tesıs ve malzemenin daha önce imha cdilmiş olmasına karşın BM uzmanlannın yap- tığı son tespitler, Bağdat'ın. füze üretim programını canlandırmaya çalıştığı yö- nünde kuşkular yarattı. Irak'ın kitle imha silahlannı yok et- mekle görevli BM heyetinin başkanı Christopher Holland, bazı üretim tesis- lerindeyaptıklan incelemeleri sırasında, Bağdat'ın, daha önce imha ettığini bil- dirdıği baiistik füzelere aıt bazı başhk ve bombalan tespit ettiklerini açıkladı. Holland, gazetecilerin bu açıklama üzerine, Irak'ın. baiistik füze üretim programını canlandırmaya çalışıp çalış- madığı biçimindeki sorusuna verdiği yanıtta. kendisinin teknik düzeyde bilgi sahibi olmadıgını. ancak son bulgulann bu yönde kuşkular yaratüğını söyledi. Türkazınlık Helsinki Watch Atina'yı uvardıATİNA (AA) - İnsan hakla- nyla ilgili "Helsinki WatdT raporunda. Yunanistan'daki Batı Trakşa Türk azınlığmın sorunlannın devam ettiği be- lirtıldı ve Yunan hükümetinin Türk azınlığa karşj aynmcı muameleye son vermesi istendi. Yunan basınında yayımla- nan şekliyle. Helsinki Watdı'un 15 sayfalık Batı Trakva raporunda, Yunan hükümeti- nin Batı Trakya'da "Türk azınlığın" varhğını kabul etmesi \e azınlığa, kendinı "Türk" olarak tanımlaması hakkını vermesinin yanı sıra, azınlık üyelenne diğer Yunan vatandaşlanyla eşit, sosyal \e siyasi haklar tanıması gerektiği vurgulandı. Batı Trakya'daki Türk azınlık konusunda Atina'nın, ınsan haklannın korunmasıyla ilgili uluslararası hukuk prensiplerine uyması ıstenen raporda, Türk azınlığın başlıca sorunlan şöyle sıralandı: "Eğitim sorunu, Batı Trakva Türklerinin topraklarının istimlak edilmesi, Yunan hükü- metinin Batı Trakya'ya müftii tayini, vakıf idarelerinin Yunan yönetimi tarafından kontrolü, azınlık fertlerinin Yunan vatandaşlığından çıkanlması, polis basktsı, söz hürriyeri yok- luğu, devlet kurumlarında farklı muamele yapılması.'* Helsinki NVatch'un rapo- runda, Batı Trakya Türkleri- nin, Yunan vatandaşlığından atılmaktan korkmadan ser- bestçe yurtdışına çıkma hak- kına sahip olmalan istenerek Türklerin dini özgürlüklennin de kısıtlanmaması gerektiği belirtildi. 1991 yılında Atina'nın Batı Trakya'daki Türk azınlıkla ilgi- li bazı olumlu ve önemli önlem- ler aldığı da ifadc edilen rapor- da, Yunanıstan Başbakanı Mıtsotakıs'ın Batı Trakya'da eşitlik sağlanacağına yönelik konuşmalanna da yer verildi. BLSH AMCAYA MERHABA - ABD Başkanı George Bush, Kennebunkport'taki evinde geçirdiği hafta sonunun ardından V\ ashington'a dönerek Beyaz Saray'da önceki gün düzenlenen Paskalya törenlerine katıldı. Zivaretçilere yakın ilgi gösteren Bush, annesiyle birlikte törene katılan kücük çocukla el sıkıştı. (Fotoğraf: REUTER) AlmanfirmaJarıambargoyu 'aşacak' HALLKGERAY ANKARA - Almanya'nın Türkiye'ye silah scvkıyatını durdurma karanrun, Türkiye"- dcki savunma sanayilerinde kullanılan mal- zcmelcri de kapsayacak şekilde genişletilme- sındcn kaygı duyuluyor. Alman savunma sanayıi fınmalan, Türkiye'deki fırmalara. ambargoyu dolaylı olarak "aşabüeceklerini" bildiriyorlar. Aynı durumun. bir Avrupa or- lak programı olan Stinger füzeleri üretimi için dc geçcrli olacağı kaydediliyor. Savunma sanayii çevreleri, genelükle silah ambitrgolannın bir süre sonra savunma sa- nayiindc kullanılan malzemelere doğru ge- ni$lcme cgjlimi gösterdiğine dikkat çekiyor. Almanyanın. Türkıyc'ye Nevruz olaylan sonrasında koyduğu silah ambargosunun da ucni'jlcıilmesi cğilimınin değcrlendirildiği yö- nundc bılgıler aldıklannı bebrten savunma sanayii çcvrelen, Almanya ile kısa sürede bir yunıuşama sağlanamaması durumunda ileri (cknolojr kullanılan kimi sivil sektörlerin de ambargodan olumsuzetkileneceği kaydedili- yor. Almanya ile ilişkilcrimizdcki sertleşmeden cn çok etkilenme tehlikesinde olan savunma sanavıı projcsinin, Slingcr programı olduğu bclirtıliyor. IEPG (Bağımsız Avrupa Prog- nım Grubu) çcrçevesinde başlatılan Stinger lî'ı/csi ürclim programmda Yunanistan. Tür- kıyc. Almanya vc Hollanda ycraLyor. Yak- laşık 2 miKar mark tutacağı belirtilen proje- nın Türkiye'deki sorumluiuğunu Roketsan lirması üsilcnmişti. Roketsan'ın ortaklan arasında. Kalc Kalıp, Coşkunöz, Banş Elcklrik vc Asclsan firmalan bulunuyor. Projcye katılan ülkelcr arasında imzalanan ı\i nıyci mcktuplanna göre, Alman Dornier lirması. ana müteahhit konumunda bulunu- yor. Bülün ülkclcr, yaptıklan katkı oranın- da. vcrdcn havaya da kuüanılabilen Sü'nger lü/elcrinc sahıp olacak. Bu anlaşmalara gö- re. Türkiyc ürctilen Stinger füzelerinin yüzde 40'ma sahip olacak. Savunma sanayii çevreleri, Stinger üreti- mindc şu ana kadar herhangi bir malzeme- nin ambargoya takılmış olmadıgını. anlaş- rruıya göre üstlcnilcn taahhütlerinin tamamı- nın "ksa dönem" içinde yerinc getirilcbilece- ğinı söylüyorlar. Program çerçevesindc. ülkelcr arasında yoğun malzemc akışının ol- duğuna dikkat çckcn yctkililer, kendilerinc malzemc sağlayan Alman firmalannın, "•malzeme göndcrmcyi devam ettirecek yol- lar" bulacaklannı söviediklcrini aktanyorlar. Konuyla ilgili olarak bir kaynak, şu yoru- ınu yaptı: "Ortava çıkan dunım. sa>unma sanayii projderinde. teknolojiye sahip olmanın ve ken- dini/in teknok>ji>i yeniden üretebilmenizin öncmini ortava koymaktadır. Teknolojiye sahip olabiliyorsanız. herhangi bir iilkeden ai- ternatif ka\naklar yaratabilirsink. Konu ta- mamlanmış silahlann alınması olarak değer- lendirilmemeii. Satunma sanavünde kullanı- lan riirn ileri teknoloji olusturan malzemeler ambargolardan kaynaklanan saıırlamalara konu olma eğilimindedir. Stinger söz konusu oMuğunda Türkivenin çok ckkti sıkaıtüar içinde olacağmı sannuyoruz." Konuya yakın kaynaklar. Stinger füzesı projcsindc "ce/ai vaptınma yol açacak" bir kontral olmadığına dikkat çekerek. Al- manya'nın imzalanan iyiniye! mektuplann- da belirtilen sözlerinc siyasi bir kararla uymaması durumunda projede aksamalann oİabılcccği yorumunu yapıyorlar. Ancak, Sııngcr lü/csinin temel teknolojisine Ameri- kan Gcncral Dynamıcsfirmasınınsahip ol- duğuna dıkkal çckcn kaynaklar. Alman limıalannın sö/ verdikleri malzcmelen gön- dcnııcmcsı durumunda Amerikan kökenli llnnalann dcvrcyc sokulabilcccğini kaydedi- \orlar. Bu kaynaklara göre asıl **tarüşma". ili/elcnn Almanya'da lamamlanmasından st)iıra orlaya çıkaaık. POLİTİKADA SORUJNLAR ERGülVBALa Bosna Hersek'teki Trajedi Saraybosna'ya 1974 yılında gitmiştik. Oağın yamacına yaslanmış, ortasından nehrin geçtiği, yemyeşil, şipşirin bir kent. Bir yerde bir cami, onun hemen yanıbaşmda Orto- doks kilisesi, az ötede bir Katolik Kilisesi, Müslümanlar camiye, Hırvat ve Sırplar kiliseye gidiyor, dua ediyorlar. Yugoslav yetkiiiler, Bosna Hersek'le büyiik kıvartç duyu- yortardı. "Burası demokrasinin, toplumlar arasında hoş- görü ve uyumun simgesidir" diyorlardı. Manzarayı biz de çok etkileyici bulmuştuk. Bu tablo şimdi çok gerilerde kaldı. Sırp milislerle, onları destekleyen Yugoslav ordusu Bosna Hersek'te açıkça kat- liam yapıyor. Soğuk savaşın sona ermesinin ardından dünya, sınırların zorla değiştirilmesine ilk kez Irak ın Ku- veyt'i işgali ile tanık oldu. Günümüzde aynı olay bu kez Avrupa'da yaşanıyor. Sırbistan lideri Slobodan Milose- viç'in temsil ettiği Sırp şovenizmi, Bosna Hersek'in enkazı üzerinde Büyük Sırbistan'ı kurma peşinde. Sırbistan, Hır- vatistan'la aylar süren kanlı çarpışmalarda, bu ülkenin %25'ine yakın bölümünü denetimi altına almayı başardı. Aynı plan, bu kez Bosna Hersek'te uygulanmaya konuyor. Modern silahlarla donatılmış federal ordunun desteginde- ki Sırp milisler, silahsız ya da ilkel silahlarla çarpışan Müslüman ve Hırvatları ezerek, kurmayı düşledikleri Bü- yük Sırbistan'ın yeni sınırlarını çizmeye çalışıyorlar. Bosna Hersek'in nüfusunun %44'ünü Müslümanlar, %31'ini Sırplar, %17'sini de Hırvatlar oluşturuyor. Slobo- dan Miloseviç'in, Sırp azınlığın Müslümanlar tarafından "katledilme tehlikesi" altında olduğu iddiası, tümüyle ger- çek dışıdır. Bosna Hersek, Slovenya ile Hırvatistan'ın ba- ğımsızlık ilan etmelerinden sonra bağımsızlık ilan etmeye karar verdi. Sırp azınlık buna karşı çıkıyordu. AT, ülkede referandum yapılmasını önerdi. Sırplann boykot ettikleri referandumda halkın %61 i bağımsızlık lehinde oy kullan- dı. Sırp azınlık önce referandum sonuçlannı kabul etti. Müslümanlarla Hırvatlar, ülkenin etnik gruplara göre böl- gelere aynlmasını, Sırplann hertürlü haklardan yararlan- masını kabul ettiler. Sırplar zaten, Müslüman ve Hırvatlar- la tam bir eşitlik içinde yaşıyorlardı. Bosna Hersek'te, Hır- vatistan'daki kanfı olaylann tekrarlanmayacağına ilişkin umutlarbelirmiştı. Ancak Slobodan Miloseviç'in hesapları değişikti. Federal birliklerin desteklediği Sırp milislerin, Müslüman ve Hırvatlara saldırmaları ile kanlı çatışmalar başladı. Plan, apaçık ortada: Bosna Hersek'in Sırbistan sı- nırına yakın bölgeleri, "Büyük Sırbistan'a" ilhak edilecek. Bu arada Hırvatistan'da faşist eğilimii Franjo Tudjman yö- netiminin de Bosna Hersek'in batı bölgelerinde gözü var. Slobodan Miloseviç'in Sırp milliyetçiliğine dayanan oto- riter ve saldırgan politikası Yugoslavya'nın parçalanma- sında en büyük rolü oynamıştır. Miloseviç, cumhuriyetle- rin sesine kulak verip, gevşek bir konfederasyon modelini kabul etse idi, Yugoslav birliği belki korunabilirdi. Ama temsilciliğini yaptığı Sırp milliyetçiliği, diğer cumhuriyetlerdeki milliyetçilik akımlarının kabarmasına yol açtı. Yugoslavya'nın parçalanmasında Almanya'nın da payı- nı unutmamak gerekiyor. Almanya'nın politikası ülkede hajen yaşanan trajedinin oluşmasında önemli rol oyna- mıştır. Bonn hükümeti, AT ülkelerini Hırvatistan ve Sloven- ya'nın bağımsızlıklannı tanımaya zorlayarak, BM ile Avrupa'nın arabulma çabalarına ağır darbe vurmuştur. Almanya, Hırvatistan'la Slovenya'yı tanıdığı sırada BM ateşkesi sağlamaya, AT ise Yugoslavya için bir banş planı oluşturmaya çalışıyordu. Almanya'nın çıkışı üzerine bu girişimlerin bir anlamı kalmamış, AT gönülsüz biçimde Almanya'nın peşinden Hırvatistan'la Slovenya'nın bağımsızlıklarını tanımak zo- runda kalmıştır. Hırvatistan'la Slovenya'nın ayrılmaları, birlik içinde Sırbistan'ın karşısında yalnız kalmaktan kor- kan Bosna Hersek'in de aynı yola yönelmesine yol açmış- tır. Yugoslavya'nın parçalanmasında Slobodan Miloseviç'- in şovenizminin yanı sıra, her geçen gün dişlerini daha fazla gösteren ve nüfus bölgesini güneye doğru genişletme emelini taşıyan Alman milliyetçiliğinin de önemli rolü olmuştur. Avrupa Parlamentosu Türkiyeraponı göriişülüyor•Avrupa Parlamentosu'nun bugün ve yann yapılacak toplantısında Türkiye-AT ilişkileri ile Kürtlerin durumu ile ilgili raporlar ele almacak. BRÜKSEL(AA)-Belçikah da yer alan demokratiklesme bayan parlamenter Ray- monde Dury tarafından ha- zırlanan, "Türkiye üe AT arasındaki iiişkilerin gecik- meksizin geliştirilmesi" yo- lundaki rapor, Avrupa Parla- mentosu Dışişlen Komis- yonu'nun Brüksel'de bugün ve yann yapılacak toplantı- sında oya sunulacak. Tasan- nın hangı gün oylanacağına ise siyasi komisyon karar ve- recek. Komisyonda kabul edildiği takdirde Türkiye raporunun muhtemelen haziran ayında parlamento genel kurulunda ele alınacağı belirtiliyor. Türkiye raporu ve ekli ka- rar tasansının bazı maddele- nnin değiştirilmesi amacıyla çok sayıda önerge verildiği, bunlar arasında Kıbnsia ilgili olanlann çoğunlukta bu- lunduğu öğrenildi. Kıbns sorununun, Tür- kiye-Topluluk ilişkilerini olumsuz etkilemeye devam ettiği belirtilen Dury raporu- na ekli karar tasansında, "Türkiye-AT ilişkilerinin iyi- leştirilmesinin acilen gündeme getirilmcsi gereken bir konu olduğu" vurgulanıyor, aynca lurkiye'nin AT üyeliği tale- binin, bu yıl yapılacak toplu- luğun gcnişlemesi tartışmalan çer(,x-vesinde ele alınması ü/ennde duruluyor. Güvenilir bir rcjim 600 milyon ECU'lük (780 mılyon dolar) 4. mali proto- kolün scrbest bırakılması da istcncn lasanda. Türkiye'de güvenilir bir parlamenter rc- jimin iş başında olduğuna dikkat çckihyor vc "DYP- SHP hükümetinin programın- hareketinin ilk sonuclan alın- mava başianmıştır" deniliyor. PKK terörünün kınandığ) ve hükümetin terörle yasal mücadcle hakkı bulunduğu vurgulanan raporda, Tür- kiye'nin bulunduğu bölgede "istikrar unsuru' dediliyor. olduğu kay- Kürt tartışması Avrupa Parlamentosu Dı- şişleri Komisyonu'nun iki gün sürecek görüşmeleri sıra- sında, Türkiye raporunun yanı sıra, Kürtlerin durumuy- la ilgili olarak İtalyan Milletvekılı Jas Gawronskj tarafından kaleme alınan ra- por ve karar tasansı üzerinde de müzakere acılması bekle- niyor; Kürtlcrc "self-determinas- yon" hakkı verilmesinin im- kânsızlığı vurgulanan bu ra- porda, Türkiye'ye yönelik bazj eleştirilere de yer verili- yor. Raporda, Kürtlere, ya- şadıklan ülkelerde kültürel ve demokratik özgürlüklerin verilmesi gerektiği kaydedili- yor. AT ülkelennin, İran ve Su- riye gibi ülkelerle ilişkilerinde, bu ülke yönetimierinin Kürt- lere yaptığı muameleyi kıstas almasını da isteyen raportör, topluluk devletlerini, baskı- dan kaçan Kürtlere sığınma hakkı tanımaya çağınyor. Gavvronski raporunda, Kürtlerin Irak'ta soykınm tehlikesiyle karşı karşıya bu- lunduklan belirtilerek Kürt- lcrc yapılacak ınsancıl yar- dımlara Irak hükümetinin müdahalcsinin kesinlikle ön- lcnmcsı gcrckıiği kaydedili- yor.