Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
22 NİSAN1992 ÇARŞAMBA • • * • CUMHURİYET SAYFA
HABERLERIN DEVAMI 17
OLAYLARIN
ARDENDAKI
GERCEK
MBaştarafı l. Sayfada
oluşturuyor. Çağımızın roman
sanatına katkısmı,, yeretden ev-
rensele yönelerek gerçekleştir-
miştir. Bir başka deyişle Çuku-
rova'da yaşananların bütün yer-
yüzünde yaşayanlan ilgilendiren
sanatsal boyutlara ulaşması, Ya-
şar Kemal'in Osmanlı değil,
Anadolulu kimliğiyle yücelme-
sinden başka bir şey değildir.
Yaşar Kemal'in Akdeniz Üni-
versitesi'nde "onur doktoru"
unvanmı alırken savunduğu tez,
kendi özyaşamının da anlamım
belirginleşlirmektedir. Eğer
Anadolu insanı, Tanzimat Os-
manlısından daha gerçek bir ki-
şiliğe sahipse, kimlik çatlama-
sından kendisini koruyabilir.
Kültür emperyalizminin güdü-
miine giren kişi îse hangi mes-
lekte olursa olsun benliğini yi-
tirmiş bir öykünmeci olmaktan
öteye gidemez.
Cumhuriyet devrimi, Anado-
lu insanını yerel kültürun değer-
lerinde evrensele ulaştırmak için
yapılmıştı. Son dönemlerde
dünya görüşümüzde Tanzimat
öykünmeciliğinin ağır basması
da bir rastlantı sayılamaz.
Yaşar Kemal, Cumhuriyet
okulunda yetişmiş değerli bir
yazanmızdır; Akdeniz Universi-
tesi çok yerinde bir karar almış-
tır.
Üzerinde gerçekten çok du-
rulması ve düşünülmesi gereken
"yerelden evrensele" geçiş ve uy-
garlıkla bütünleşme konusunu
bu nedenle bir kez daha ele al-
mak fırsatım bulduk. Çü'nkü
Cumhuriyet gazetesini Cumhu-
riyet yapan da Tanzimat öykün-
meciliği değil, Aıatürk devrim-
ciliğidir. * + +
Hurd
• Baftarafı I. Sayfada
Douglas Hurd. Ankara'da
yaptığı görüşmeler konusunda
dün düzenlediği basın toplantı-
sında. Türk hükümetınin Çekiç
Güç'ün süresinin uzatılmasının
parlamentonun yetkisinde ol-
duğunu açıkladığını belirterek.
"Şu ana kadar yapılan görüşme-
lerden ortaya çıkan ortak çö-
zümlemelerin düzevi cesaretlen-
diricidir" dedi. Türk hükümeti-
nin de İngiliz hükümeti gibi
bölgedeki istikrann "hayari
önem" taşıdığına inandığını be-
lirten Hurd. koalisyon kuvvet-
lerinin süresinin uzatılmasının
ç"Batı ülkeleri tarafından talep
edilen" bir konu olarak anlaşıl-
maması gerektiğini, Türkiye'-
nin de îngiltere, Fransa ve
ABD ile birlikte koalisyon üye-
si olduğuna dikkat çekti.
Türkiye'ye yönelik mülteci
akınının bir kez daha yaşanma-
ması için koalisyon uçaklânnın
gözetleme uçuşu yapmaya de-
vam etmesinin Türkiye'nin de
yaranna olduğunu belirten
Hurd. 36. paralelin kuzeyinde
bulunan Kürt ve Türkmenlere
yönelik Irak tehdidinin devam
ettiğini bildirdi. Gazetecilerin
ısrarla, Çekiç Güç'ün süresinin
uzatılması konusundaki soru-
lanna karşılık Hurd. "Bende
olmayan bir konuda daha fazla-
sını söylemek akıllıca ohnaz"
yanıtını verdi.
Dışişleri Bakanı Hikmet Çe-
tin. Hurd'ün kendisini ziyareti
sırasında gazetecilere yaptığı
açıklamada Çekiç Güç'ün süre-
sinin uzatılması konusunda
karar verebilmek için hazirana
kadar zaman olduğunu. bu ko-
nuda çeşitli ülkelerle görüşme-
ler yapmak için "vakit olduğu-
nu" söyledi. Hurd, Cumhur-
başkanı Turgut Özal. Başba-
kan Süleyman Demirel.
Başbakan Yardımcısı Erdal
İnönü, Dışişleri Bakanı Hikmet
Çetin ve Dışişleri yetkilileri ile
yaptığı görüşmelerde Güney-
doğu. Kıbns, Karabağ. Bosna-
Hersek, Avrupa'nın geleceği ve
güvenlik konulannın da ele
alındığını bildirdi.
14yeni
UBaştarafi 1. Sayfada
de birer milyar lira ödenek
bulunduğunu bildirdi. Yasa ta-
sansına göre. Basın Yayın
Yüksekokullan "İletişim Fa-
kiUtesT, Eğitim Yüksekokullan
da "Eğitim Fakültesi" adını ala-
cak.
Kurulacak ünivesitelerde ye-
terli öğretim üyesi bulunduğu-
nu kaydeden Toptan. Türkıye -
de 10 bin öğretim üyesi açığı
olduğuna dikkat çekti.
Tasanya görc yeni kurulacak
üniversiteler şöyle:
"Harran Ümversitesi(Şanlı-
urfa), Isparta Üniversitesi, Ay-
dın Üniversitesi, Kara Elmas
Üniversitesi (Zonguldak), Mer-
şin Üniversitesi, İzzet Bavsal
Üniversitesi (Bolu), Hatay Üni-
versitesi, Pamukkale Üniversi-
tesi (Denizü), Balıkesir Üniver-
sitesi, Kocaeli Üniversitesi,
Şakarya Üniversitesi, Manisa
Üniversitesi, Afyon üniversitesi,
Kars Üniversitesi."
Kocaeli Gebze'de Türkiye'-
nin dk Yüksek Tcknoloji Ensti-
tüsü'nün kurulmasını öngören
tasanya göre, Basın Yayın
Yüksekokullan iletişim Fa-
kültesi', Eğitim Yüksekokullan
Eacım Fakültesi' adını alacak.
17 nisandaki operasyonda öldürülen 3 kişi İstanburda toprağa verildi
Cenazede olay: 200 gözaltı
Küçükarmutludaki evier !ek tek arandı. (Fotoğraf: SUAT KOZLUKLU)
Küçükarmutlu'da yürüyüş
İstanbul Haber Servisi-17 nısan'daki operas-
yonda öldürülenlerın, ccnazeleri toprağa veril-
ineden bır süre önce. Sanyer Küçükarmutlu son
durakta. bır e\in çatısına "Devrimci kadın sa-
vaşçılar ölümsüzdür" yazılı vc •"Dcvrimci Sol
Güçler" imzalı pankart açıp lastik yakıldı. Olay
yerine se\k edilen çok sayıda Çevik Kuvvet gö-
revlileri. yakluşık 50-60 kişilik bir grubun yürü-
yüş yapmak ıstemesi üzenne havaya uyan ateşi
açtı. Buna taş. sopa ve molotof kokteylleriyle
karşılık veren göstericıler. polis larafından gö-
zalıına alındı. Polis. Küçükarmutlu'da evleri tek
tck aramadan geçirdi. Kuşkulu görülen çok sa-
yıda kişi gözaltına alındı.
istanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir.
gözaltına alınanlar hakkında yasal işlem yapıl-
masını. bu kişilere sorgulannda. "aileleriyledahi
14-15 yıldır görüşmeyen, cezaevi fırarisi olan ki-
Şİlerle. örgütsel bağlan olmadığı takdirde ne gjbi
ilişkilerinin olabileceğinin " sorulmasını istedi.
İstanbul Haber Servisi- İs-
tanbul polisinin 17 nisan günü
düzenlediği opcrasyonlarda ya-
şamını y itiren Sabahat Karataş,
Ahmet Fazıl Ercüment Özdemir
ve Satı Taş, dün Karacaahmeı
Mezarlığfnda toprağa verildi.
Küçükarmutlu ve mezarhk çev-
resinde korsan gösteri yapmak
istcv.cn yaklaşık 200 kişi gözal-
tına alındı. Polis. cenazclerin
kaldınlması nedeniyle kent
içindc aeniş eüvenlik önlemleri
aldı.
İstanbul Emniyet Müdür-
lüğü'ne bağlı ekiplerin Bostan-
cı. Gözıcpe ve Kozyatağı'nda
düzenledikleri operasyonlarda
>aşamını yitiren 11 kişiden Sa-
bahal Karataş. Satı Ta^ ve
Ahmet Ercüment Fazıl Ozde-
mir'in cenazeleri. Cerrahpaşa
Adli Tıp morgundan dün öğle-
den sonra yakınlannca alındı.
Cenazcler. otomobillerle saat
15.00 sıralannda Karacaahmeı
Mezarlığı'na getirildi. Cenaze-
lcrdcn kısa süre sonra ölenlerin
yakınlannı laşıyan bir otobüs
mezarhk önüne geldi. Ancak
çcvrede önlem alan Çevik Kuv-
vet görevlileri tek lek kimlik
kontrolü yaparak topluca me-
zarlığa girmelerini engclledi.
Polisin. mezarlığa sadece. ölen-
lerin çok yakını olanlann gir-
melerini izin verdiği gözlendi.
Karacaahmet Mezarlığı'nın
çcvrcsini baştan başa kontrol
altına alan polis, kuşkulu gör-
düklcri çok sayıda kişiyi gözal-
lına aldı. Cenazelerin yıkanma-
sı sürerken. cenazeve'katılmak
için Bağlarbaşı jakınlannda
loplanan yüzlerce kişi. "Dev-
rim şehitlcri ölümsüzdür" şek-
linde slogan atarak yürüyüşe
geçtiler. Karacaahmet Mezarlı-
ğı ana kapısı önünde bekleyen
Çevik Kuvvet görevlileri. olo-
büslerle Bağlarbaşı'na hareket
ettiler. Slogan atan göstericıler
ve Çevik Kuvvet görevlileri
arasında bir süre çatışma ya-
şandı. Polis. taş atarak sokak
aralarında koşturan gösterici-
lerden çoğunu gözaltına aldı.
Bu arada Karacaahmet Me-
zarlığı'ndaki cenazeler ise ya-
kınlannın elleri üstünde taşına-
rak. toprağa gömülecekleri
bölüme götürüldüler. Cenaze-
leri taşıyanlar slogan atıp. ağıt
yaktı. Cenazeler taşınırken.
üzerlerine düz kırmızı bayrak-
lar asıldı.
Cenazeye. Sabahat Karataş'-
ın ablası Nimet Yıldınm. hem-
şire Satı Taş'ın anncsi Hanım
Taş ile ölenlerin yakınlannın
vanı sıra Bcrlin Senatosu İnsan
Haklan Komisyonu üyesi.
Andre Vogel. Ânselm Kon-
dach ve Christane Klihn de ka-
tıldı. Sabahat Karataş. Satı Taş
ve Ahmet Fazıl Ercüment Öz-
demir'in cenazeleri. \2 Tem-
muz 1991 günü yine başka bir
Dev-Sol operasyonunda ölen-
lerin bulunduğu yerde toprağa
verildi. Kalabalıİc. cenazelerin
gömülmesinden sonra polis
kordonu altında sessizce dağıl-
dılar.
Bu arada aynı operasyonlar-
da yaşamını yitiren Ayşe Uzun-
hasanoğlu'nun Rize'nin Fın-
diklı ilçesindeki cenaze törenine
giden 40 kişi güvenlik güçlerin-
ce gözaltına alındı.
Operasyona tepkiler
İstanbul Barosu Başkanı
avukat Turgut Kazan, demok-
rasiden korkulmaması gerekti-
ğini belirterek, "Kan ve şiddet
değil. demokrasi istiyoruz" de-
di.
Kazan. dün yaptığı yazılı
açıklamada. yaşanılan sorunla-
nn demokrasi içinde çözüm
beklcdiğini kaydederek. halk
için özeürlük ve siddet kulla-
TV'denKürtçeyayınkavgasıUBaftarafi I. Sayjada
1991 tarihve3713savıhTerörle
Mücadele Kanunu'nun 23'-
üncü maddesiyle' yürüıiükten
kaldınldığından anayasamızın
26'ncı maddesinde öngörülen
kanuni engel de ortadan kalkmış
bulunmaktadır.
GAPtelevizvonumuzda Kürt-
çe yayın yapılması, mesela Kürt-
çe miizik, haber ve benzeri ya-
yınlara izin verilmesi, Kürt
kökenli vatandaşlanmı/m mille-
timizin aynlmaz bir parçası ol-
duğunu da gösterecektir. Böyle
bir yaklaşımın bu vatandaşlan-
mıza sahip çıktığımızın ve kendi-
lerini bir parçamız saydığunızın
da açık teyidi olacağını düşünü-
yorum. Aynca, Kürtçe yayın
olanağının sağlanması ile bu va-
tandaşlarımızın bir azınlık olma-
dığı, aksine toplumumuz moza-
yiğinin ayrılmaz bir parçası
olduklarını da kanıtlayacaktır.
Kaldı ki, bu tür yayıniar. bu va-
tandaşlanmızın sınırlarımız dı-
şında yaşayan soydaşlanna da
hitap edebilecektir.
Bugün herkesin kabul ettiği
gibi, dünyadaki demokratikJeş-
me ve İiberalleşme eğilimleri
doğrultusunda yasakçı yakla-
şımlardan artık uzaklaşmamtz
zamanı gelmiştir. Şayet anayasa
dtşında bunu engeUeyici mevzuat
varsa bunun değiştirilmesi de
TBMM'ce ele aJınmalıdır. Bu
bakımdan bu konunun toplumu-
muzun bütün kesimlerince ciddi-
yetle ek alınması yararlı olacak-
tır.^
Demirel: Aklı
neredeymiş?
Başbakan Süleyman Demi-
rel, Cumhurbaşkanı Özal'ın
açıklamasını değerlendirirken.
gergin bir ifadeyle,"Bugûne ka-
dar aklı neredeymiş" dedi. De-
mirel, gazetecilerin konuya iliş-
kin sorusuna şu yanıtı verdi:
Anayasanın
• Baştarafı 1. Sayfada
nmcılık volunda çalışma sapa-
mayacağını beliruı. Sovsal. bu
düzenlemc ile var olan fiili bir
durumun meşrulaştınlmasını
amaçladıklannı söyledi. Öneri-
lerin birçoğu üzerinde
TBMM'de gerckli çoğunluğu
sağlayacaklannı umduklarını
da belirten Soysal. "Biz bu öne-
rileri öteki partilerin demokra-
tikleşme konusundaki yaklaşım-
larını ortaya çıkaracak bir
turnusol kâğıdı olarak ortaya
atıyoruz"dcdi.
SHP'nın hazırladığı önerilcr.
basın özgürlüğü ve demokratik
haklar açısından ycni düzenle-
rrtcler getirirken. Cumhurbaş-
kanı'nın yetkilerini öncmli öl-
çüde kısıtlıyor. zorunlu din
dersini kaldınyor ve diyanct iş-
lerinı gencl idari yapının dışına
çıkanvor.
DYP ise. SHP'nin ilkesel
bazda anlaştığı konularda a>-
nntılara ilişkın önerilcrini ince-
lemeye aldı. DYP Grup Baş-
kanvekili Bekir Sami Daçe.
SHP ile birçok konuda daha
önce uzlaşmaya vardıklarını
belirterek. aynntılar konusun-
daki vaklaşımlan bir kez daha
dcğerlcndireccklcrini belirtti.
Daçe. DYP'nin ayrıntılara iliş-
kin ayn bır öncri pakcti hazırla-
mayacağını. incclcmcyi SHP'-
nin mctni üzerinde yapacağını
anlaltı.
L>açc. SHP'nin Kürt partisı
kuruimasına kapı aralayan
yaklaşımıilcilgili birsoruüzeri-
ne ise. bunu kabul ctmclerinin
mümkün olmadığını bildirdi.
"Ben sündi size bir şey söyle-
yeyim, GAP televizyonu bugün
kurulmuş değil. Sayın Özal da
Türkiye'de bugün var değil. Bu-
güne kadar aklı neredeymiş?
Madem ki, böyle bir şev var, res-
mi dil Türkcedir denen bir devle-
tin içinde, televizyonundan bir
başka dille neşriyat yapdsa, bu
anayasaya aykırı değildiyse, bu
zamana kadar aklı neredeymiş?
Bu tartışmanın bence hiçbir yeri
yoktur. Benim söyleyeceğim
bundan ibaret."
Demirel, koalisyon ortağı
SHP'nin grup başkanvekili Ay-
dın Güven Gürkan ile Ankara
Milletvekili Mümtaz Soysai'ın
da basın toplantısında aynı gö-
rüşü dile getirdiklerinin anım-
saülması üzerine,"Olabilir. Bi-
zim koalisyon protokolümüz
var. Benim düşüncem bu. Ben
farklı bir şey söylemiyonım. Be-
nim dediğim şey şudur; bugüne
kadar aklı neredeymiş, herkesin
aklı neredeymiş?" diye konuştu.
Demirel, "Cumhurbaşkanı'nııt
bu konuyu tartışma yöntemin-
den rahatsız mısınız" sorusuna,
"Yorum yok" karşılığını ver-
mekJe yetindi.
SHP Genel Başkanı Erdal
İnönü ise Kürtçe vavın konu-
sunda yorum yapmaktan ka-
çındı. inönü gazetecilerin bu
konudaki sorulanna önce "Bü-
miyorum" yanıtını verdi. Gaze-
tecilenn ısran üzerine. "Hükü-
mette tarttşümadı, görüşülme-
den bir şey söyleyemem"yanıtını
verdi. Kürtçe TV yayınlan ve
Güneydoğu bölgesinde atıla-
cak "demokratik adunlar" ko-
nusundaki tartışmalar, SHP
içinde de arayışîara yol açtı.
Başbakan Süleyman Demirel'-
in Kürtçe TV yayınlanna karşı
çıkmasına İnönü'nün de çekim-
ser bir tavır sergilemesine kar-
şın. SHP Genel Sekreteri Cev-
det Selvi, "Bunlar bizun progra-
mımızda vardır, bu konuda
vaatlerimiz vardır. Bu ve benzeri
konular koalisyon ortaklığına
zarar verecek boyutta değildir.
Ancak, biz olağanüstü halin
bundan böyle uzatılmamasını,
koruculuğun kalkmasını, aynca
bölgHeki güvenlik güçlerinin de
eğitim düzeylerinin yükseltilme-
sinden yanayız ve bunlar bir an
önce hayata geeirilmelidir" diye
konuştu. Selvi, bunu "partinin
görüşü" diye açıklarken, koalis-
yon içinde de SHP'nin bu ko-
nudaki tavn doğrultusunda
mesaj verdi. SHP Genel Başka-
nı ve Başbakan Yardımcısı Er-
dal İnönü'nün geçtiğimiz gün-
lerde toplanan Parti Meclisi'n-
de dile getirilen bu türden gö-
rüşlere karşı çıkmadığı, ancak
"terörün önlenmesi gerektiği, te-
rörün önlenememesi halinde
demokrasinin yerleştirilemeye-
ceğinin de" altıru çizdiği vurgu-
lanırken. SHP'nin buçerçevede
koalisyon içinde Güneydoğu
sorununda farklı bir kimlik
koyma arayışına gidebileceğı
kaydediliyor. Ancak, İnönü'-
nün hükümet içinde alacağı ta-
vır da merakla bekleniyor.
Selvi, konuya ilişkin gelişme-
ler üzerinde Cumhuriyet'in so-
rulannı şöyle yanıtladı:
- SHP'nin Kürtçe televizyon
yayınları konusundaki tavn ne-
dir?
SELVİ - Bizim başlangıçtan
beri parti programımızda da
yer verdiğimiz bu konu üzerin-
de durulmalıdır. Kürtçe yapıla-
cak yayınlann ya da genel anla-
tımıyla insanlann anadilini
özgürce konuşabilmeleri. gele-
neklerini yerine getirebilmeleri-
nin hiçbir sakıncası yoktur.
Üstelik, bu tür sorunlann
olumsuz bir noktaya geldiği an-
da demokratik. banşcı çözüm-
ler için de yaran olur. İnsanlar,
özgürlük ortamında temel hak-
lannı kullanabilmelidir. Bu en
doğal olaydır. Bu şekilde birya-
yının bır sakıncası yoktur. Tam
aksine ülke bütünlüğünü sağla-
yabilecek, insanlann banş ve
demokrasi içinde bir arada ya-
şamalanna uygun bir ortam
sağlayacakur. Özgürlükler sı-
nırlandığı zaman, çok olumsuz
sonuçlardoğduğunu hep birlik-
te gördük, yaşadık. Bu çerçeve-
de ülke bütünlüğünü de sağla-
yacak, bir ölçüde bu tür yayın-
lann sakıncası olmayacağı gibi,
banş ve özgürlük ortamının ku-
rulmasına da bir ölçüde kalıcı
katkı sağlayacağı inancındayız.
- İçinde yer aldığmız koalis-
yon hükümetinin diğer kanadı
-örneğin Başbakan Süleyman
Demirel- buna karşı çıkarsa ne
olacak?
SELVİ - Bu ve benzeri konu-
lar koalisyon ortaklığına zarar
verecek boyutta değildir. Koa-
lisyon hükümeti, demokratik
adımlan atma, banş ve güven-
lik ortamını oluşturma sözüyle
işbaşına gelmiş ve bunlan yeri-
ne getirme gayreti içindedir. Bu
adımlan da atmaktadır. Koa-
lisyon protokolünde de Doğu
ve Güneydoğu sorununun de-
mokrasi içinde ve ekonomik
önlemlerle çözüleceği açıklan-
mıştır. Koalisyon hükümeti
gerek bu konuda, gerek önemli
saydığımız diğer bazı konular-
da ülke bütünlüğünü koruya-
rak sorunlara çözüm bulma
cabası içindedir.
RP, Cumhurbaşkanı Turgut
Özal'ın TRT'nin GAP kanalın-
dan Kürtçe yayın yapılması
yönündeki önerisine destek
verdi.
RP Grup Başkanvekili Şev-
ket Kazan, "GAP kanalından
Kürtçe yayın yapdmasına taraf-
tanz" dedi. Kazan, bu uygula-
ma ile sağlanacak yararlan ise
şöyle sıraladı:
"Yöredeki halkuun, bölücü
yayın yapan BBC'yi dinlemek-
ten ahkonuhnasını sağlayacak-
tır. Vennemiz gereken mesajı
vermemizi sağlayacaktır. Bugü-
ne kadar mesajı BBC veriyordu.
Yöre halkınuı ezikliğinin bir öl-
çüde ortadan kalkması sağlana-
caktır. Sayın DemirePin bu
konudaki çekingenliğini veya ih-
tiyatlı olmak gerektiği yolunda-
ki açıklamasını ise bir cesaret-
sizlik.versi/ bir vehim olarak
niteliyoruz." MÇP Genel Baş-
kan Yardımcısı Şevket Yahnici.
Özal'ın Kürtçe yayın konusun-
daki görüşlerini parti olarak
şöyle değerlendirdiklerini açık-
ladı:
"Sayın Cumhurbaşkanımız,
ara sıra Köşk'ten aşağılara doğ-
ru, menüeket ve niillet hayatı-
mızla alakalı. hay ati önemi haiz
ve kririk bazı konular hakkında-
ki görüşlerini dile getirmeyi âdet
haline getirmiş bulunmaktadır-
lar. Ardından hemen bir Sözcü'
açıklaması da 'âdet'in devamı
haline geldi: Sayın Cumhurbaş-
kanımız konunun tarttşdmasını
istiyorlar, tepkileri topluyor-
lar... Benzer konularla ilgili son
açıklamaya 'GAP kanalında
Kürtçe yayın dileği' hususunda
şahit olduk. Sayın Özal'ın sayın
sSelefleri, eski Başbakanımız ve
ANAP Genel Başkanı da, 'Bu
konudaki görüşler tartışmaya
açılmalıdır' buyıırmuşlar. Bir
kere Sayın Mesut Yılmaz'a tav-
siyemiz bu konudaki tarttşmayı
o kendisini çok seven Karadeniz
illerinde yapmasıdır, buyursun
Karadeniz'e çıksın ve orada
'Kürt partisi kurulması' veya
'GAP'ta Kürtçe yayın yapılma-
sı' gibi konulan kendi hernşerile-
riyle tartışsın. Kürtçe yayın
anayasaya ay kırıdır."
Radyo-Televizyon Yüksek
Kurulu eski başkanvekili An
Baransel. GAP televizyonun-
dan Kürte yayın yapılmasının,
yürürlükteki anayasa ve yasa-
lar çerçevesinde "kesinBkle"
mümkün olmadığını söyledi.
r
Ânayasada tartışılanmaddelerCumhurbaşkanı Özal ile Demirel arasında
tartışmaya yol açan, koalisy on
ortaklarından SHP'nin içinde farklı
değerlendirmelere neden olan 'Kürtçe
yayın', anayasanın ilgili 3, 14 ve 26.
maddelerini gündeme getirdi.
Kürtçeyayın konusunda tartışılan
anayasa maddeleri şöy le:
///. Devletin hütün/üğii, resmidili, havrağt,
milli mar$ı ve haşkenti
MADDE 3.-Türkiye Dev lcti. ülkesi v c
mılletiylebölünmezbirbüıündür. Dili
Türkçcdir.
Bavrağı.şcklı kanununda bclirtilcn.
bcvazaj yıldızlıalbayraktır.
Millimarşı "İstiklal Marşı'dır.
Başkenti Ankara'dır.
///. Temcllıak vc hürriyetlerin köriive
kuUanılumamusı
MADDE 14.-Ânayasada yer alan hak vc
hürriyctlcrden hiçbiri. devletin ülkesi vc
millctiylc bölünmez bütünlüğünü
bo/mak. Türk dcvlcıinin \e
cumhurivclin varlığını tehlikcyc
düşürmek, temcl hak vc hürriyetlcri yok
ctmck. devletin bir kişi veya zümrc
tarafından >önctilmesini veya sosy, al bir
^ınıfın diğer sosyalsınıtlar üzerinde
egemcnliğini sağlamak vcva dil. ırk, din
vcmezhep aynmı yaratmak veya sair
hcrhangi birvoldanbukavram vc
görüşleredayananbirdcvletdüzenini
kurmakamacıylakullanılamazlar.
Buvasaklaraavkırı hareket edcn,veya
başkalarını bu yolda lcşvik veya tahrik
cdenler hakkında uygulanacak
mücy yidcler. kanunla düzcnlenir.
Ana> asanın hiçbir hükmü. anavasada
yer alan hak vehürriyetleriyokctmeyc
yönclık bırfaalıyettcbulunmahakkını
\ crir sckıldc > orumlanamaz.
( ///. Düşünceviciı,•ıklıımu vc vavmct
hiirriveli
MADDE 26. - Hcrkcs. düşüncc vc
kanaatlcrini söz. yazı. rcsim veya başka
yollarla tck başına veya toplu olarak
açıklama vcyaymahakkınasahiptir. Bu
hürriyct rcsmi makamların müdahalcsi
olmaksızın haberveya fikiralmak yada
vcrmck scrbcstlığıni dc kapsar. Bu fıkra
hükmü. radyo, lclcv izyon. sinema veya
benzeri yollarla yapılan yayınlann izin
sistcminc bağlanmasına cngcl değildir.
Bu hürriyetlerin kullanılması. suçların
önlenmesi. suçlulanncezalandınlması.
devletsırn olarak usulüncebelirtilmiş
bilgilerin açıklanmaması. başkalannın
şöhret veya haklannın. özel vc aile
hayatlannınyahut kanununöngördüğü
meslck sırlannın korunması veya
yargılama görevinin gercğine uygun
olarak yerinegetirilmesi amaçlanyla
sınırlanabilir.
Düşüncelcrin açıklanması vc
yayılmasında kanunla yasaklanmış olan
hcrhangi birdil kullanılamaz. Buyasağa
aykırı yazılı veya basılı kâğıtlar, pİaklar.
scs ve görünıü bantları ile diğer anlatım
araçvegcreçleri usulünegörc\crilmiş
hâkim kararı iizcrinc veya gecikmesindc
sakınca bulunan hallcrdc kanunla yetkili
kılınan mcrciin cmriyle toplattınlır.
Toplatma kararını vcrcn mcrci bu
karannı. yirmi dört saat içindc yclkili
hâkimc bildirir. Hâkim bu uygulamayı üç
gün içindc karara bağlar.
Haber vcdüşüncclcriyaymaaraçlannın
kullanılmasına ilişkin düzcnlcyici
hükümler. bunlann yayımını
cngellcmcmck kaydıy la. düşünccyi
açıklama veyayma hürriyclinin
sınırlanmasısavılmaz. '
Bu arada. DYP'nin SHP ta-
ratından gciirilcn zorunlu dııı
derslcrinin kaldırılması vc diya-
nct işlerinin idari yapının dışına
çıkanlmasına ilişkin öncrıler
konusunda da tcrcddütleri ol-
duğu bclirlcndi. DYP'liler. bu
konulann aynntılı bir biçimdc
clc alınıp. olgunlaştırılmaM ge-
rektiği kanısını taşıyor. Koalis-
yon ortağı SHP vc DYPyöneti-
cilcrinin vaklaşımlan. anayasa
dcğişiklıklcri açısından bır $
ka durumu da açıklığa kavuş,-
turuyor. Buna görc iki parti. bu
yılçalışmalannı yalnızca. radyo
tclcvizyonda devlct tckclinin
kaldınlması, seçme vc scçilmc
yaşının indirilmcsi ile siyasi par-
tilcrc ilişkin anayasa dcğişiklik-
lcrinin gerçeklcştirilmcsi için
yoğuniaştıracaklar. Öıckı ko-
nulardaki anayasa dcğişiklikle-
ri ise cğcr perçeklc>tirilcbilirsc.
.- gclccck yıl yapılacuk.
HEP'ten eleştiri
Halkın Emek Partisi (HEP)
Sekreteri Ahmet Karataş, 12 Ey-
lul yöneticilerinin yargılanmasını
cngcllcycn 15. ınaddcnin kaldı-
nlması durumunda bu yöneti-
cilcr hakkında dava açacakları-
nı belirtti. "Her öniıme gelenin
on yılda bir tankını, tüfeğini alıp
darbe yaptığı bu ülkede bunlara
hakettiği cezayı vererek bu tür
olay ların önünü alabiliri/" diycn
Karalaş. 12 Eyliil'ün vc onun
>aratiığı durumun dü/cltilmcsi
için yürülülen hcr lürlü çalış-
ıııaya dcslck vereceklcrini bc-
lırtıi. Karataş. Cumhurbaş-
kum'nın yetkilerini kısıilayan
tasarıya dcslck vcreccklcrini.
Kürt partisi kurulması konu-
sundaki çalışmaları ısc saminıi
bulmadıklannı iliıdcetlı.
nanlann, halka ve özgürlüklere
zarar verdiklerini söyledi. Ka-
zan, "Bırakahm gençlerimiz
demokrasinin bütün nimetle-
rinden yararlansın. Yürüyüş.
yapsın, dernek kursun, gazete
çıkarsın. şiddet hariç bütün yol-
lan kullansın. Bunlan yapma-
dığımız için birisi geliyor, genç
insanımızın eline silahı veriyor.
Terörü besleyen bu ortamı biz
yarattık. Demokrasiden kork-
mayalım, özgürlükleri açalım,
bu ortamı kurtaralım." dedi.
Çukurova Üniversitesi'nde
100 kadar öğrenci, İstanbul'da
11 kişininöldürülmesiniprotes-
to ctmek için dün forum düzen-
ledi. Pankart açıp slogan atan
öğrenci lere çevrede geniş gü-
venlik önlemi alan jandarma
müdahaleetmedi.
Günevdoğu'da
maskeli terör: 4 ölü• Midyat'ta. Tolgalı minibüsünü köye bir kilometre
kala durduran yüzleri maskeli kişiler yolculan taradı.
İkisi çocuk dört kişi öldü, sekiz kişi yarâlandı.
Haber Merkezi - Yüzleri mas-
keli kişilerin Mardin'in ilçele-
rinde yaptıklan kanlı eylemler
dcvam ediyor. Dün de Midyat
ilçesi kırsal kesiminde bir köy
minibüsünün yüzleri maskeli
kişiler tarafından yaylım ateşi-
ne tuıulması sonucu, ikisi ço-
cuk dört kişi yaşamını vitirdi.
Mardin'in Midyat ilçesinde
önceki gün, bir minibüs ile bir
kamyonda. ^ ! u n
c
a ı
? . k ö
y'üler n g ö r e v i y a p a r k e n , saldınya
kurşuna dızıldı. Sekız kışmm u ğ r a d l S a l d m s o n u c u d ö r t e .
öldürulmesıyle sonuçlanan sa - n n d e n v u r u J a n Y l l d ı z o l a y y e .
dından bırkaç saat sonra Tol- n n d e y a ş a m ı r u yitirdi. Saldm-
gal.koyumınıbusuyok:ulanna d a n ^ ^ m ^ o p e rasyon
ateş açıldı. 47 AV 704 plakalı d ü z e n l e y e n güvenlik güçleri,
mmıbusu koye bır kilometre b i r ç o k jş y e n nin camlannı kırdı,
yaklaşık 200 kişiyi gözalüna al-
lannda 33 PKK militanırun
öldürülmesi olayını protesto
amacıyla üç gündür kepenk ka-
patma eylemi yapan Cizre,
Nusaybin, Silopi ve İdil esnafı
dün işyerlerini açtı.
Batman Emniyet Müdürlü-
Kuvvet Şube Müdür-
de görevli 24 yaşındakı
memunı Ahmet Yıldız,
12.30 sıralannda dev-
kala durduran yüzü maskeli ki-
şiler daha sonra yolculan, oto-
matik tüfeklerle taradı. Mini-
büste bulunan Abdurrahman
Yeşümen (10), Hamza Bulut (3)
ve Mehmet Candan olay yerin-
de. Hacı Bedür ise kaldırıldığı
Midyat Devlet Hastanesi'nde
yaşamını yilirdi. Çeşitli yerle-
rinden yaralanan Aynan Gülte-
kin, Yasin Bedür, Yusuf Yeşil-
men, Halime Candan, Sedo
Bodür, Katibe Bulut, Rıdvan
Candan, Emine Candan ise
tedavi aluna alındı.
Olağanüstü Hal Bölge Valili-
ğı yetkilileri, eylemin PKK'üIar
tarafından gerçekleştirildiğini
öne sürdü. Mardin HEP Mer-
kez İlçe Başkanı Şeyhmuz Çağ-
ro ise "Yaralılarla yaptığunız
görüşme sonucu eylemin aynı
köy konıculan tarafından ger-
çekleştirildiğini saptadık. Yara-
lılar, konıculardan birini, olay
sırasında giydiği elbiseyle sabah-
leyin köyde gördüklerini anlattı-
lar. Saldırının, köy halkınuı
korucuları dışlaması ve köy mi-
nibüsüne ahnamaları nedeniyle
gerçekleştirildiğini sanıyoruz"
dedi.
Mardin'in Savur ilçesi yakın-
dı.
Diyarbakır 1 Nolu E Tipi Ce-
zaevi'nde bulunan siyasi tutuk-
lular İstanbul ve Mardin/
Savurdaki olaylan kınamak
amacıyb bir haftahk açbk grevi-
ne başladı.
Bir süre önce PKK tarafın-
dan kaçınlan ve önceki gün ser-
best bırakılan asteğmen Kadir
Yüksel, astsubay Yener Soyhı,
jandarma er Kemal özgenç,
jandarma onbaşı Eyüb Kaba-
taş ile er Şenol Oral, dün heli-
kopterle Diyarbakır'a getirildi.
Adana; Bir polis şehit
Adana'da ekip otosuna kim-
liği belirlenemeyen 2 kişi tara-
fından silahla çapraz ateş açıldı.
Olayda. bir polis şehit oldu.
Bölge Trafik Müdürlüğü'ne
ait ekip otosuyla saat 22.30 sı-
ralannda Emniyet Müdür-
lüğü'ne gitmekte olan Salih
Saraç, E-5 karayolu Asri Me-
zarlık yakınlannda 2 kişi ol-
duklan belirlenen silahlı saldır-
ganlar tarafından çapraz ateşe
tutuldu. Polis memuru Salih
Saraç olay yerinde şehit oldu.
Muzır Kurulu iktidarsızlığa
MBaştaraJı 1. Sayjada luyor.
Kurula. görev yaptığı altı yıl
içinde Türkiye'de yavımlanan
her türlü yayının bir örneği in-
celenmek üzere geldi. Gelen bu
yayınlannın sayısının 100 bini
aştığı belirtiliyor. Bu yayınlar-
dan muzır ya da müstehcen bu-
lunanlann dışındakiler, Devlet
Arşivleri Genel Müdürlüğü'ne
devredildi.
Kurul, kendisine doğrudan
ulaşan yayınlann dışında. sav-
BennyHiUilk
• Baştarafi I. Sayfada
kaldınlan sanatçının uzun sü-
redir fazla kilo sorunu vardı.
İngiltere'de televizyonun
gücünü ve olanaklannı değer-
lendiımesini bilen ilk güldürü
sanatçılarından biri olan
Benny Hill. ekrandaki ilk gös-
terilerine 1951'de başlamış.
1954'te ülkesinde "Yılın Tele-
vizvon Adamı' seçilmişti.
Ozelliklc cinselliği ve görsel
oyunları öne çıkaran TV gös-
terileriylc dünyanın en çok
para kazanan konıedyenleri
arasına gircn İngiliz sanatçı,
bazı sanat çcvrelerinden "seks
düşkünü" vc "modası geçmiş"
olduğu volunda eleştiriler de
almıştı. Buna karşılık Frank
Sinatra, Burt Reynolds, Mic-
hael Caine. Mickey Rooney,
Michael Jackson, Liza Min-
nelli \c Clint Eastvtood gibi
ünlü yıldızlar. "Benny Hill
Show"un. en sevdikleri gösteri
olduğunu belirtmişlerdi.
Benny Hill. kendisine yöncl-
tilen "seks düşkünü" clcştirisi-
ne. "Bana neden seks düşkünü
diyorlar hiç anlamıvorum. Ü's-
teİik seks düşkünü ne demek,
onu da bilmiyorum" diye yanıt
\ermıştı. Programlarından el-
dc ettiği büyük scrvete karşın
basü bir hayal süren Benny
Hill. kcndisiylc yapılan bir
söylcşidc. "Altın kaplı bir
Rolls Royce alacak param var.
ama ben yürümeyi tercih edi-
yorum"dcmişti.
Hiç cvlcnmcycn Benny Hill.
cşcinscl olduğu yolunJaki
sövlenıilcri dc rcddclmışli:
cılıklardan gönderilen yayınlan
da inceleyerek, devlet adına res-
mi bilirkişilik görevi yaptı. Alı-
nan bilgjlere göre. 1991 yılı
sonuna kadar kurula bu şekil-
de. toplam 5 bin 625 yayın ulaş-
tı. Bunlan inceleyen kurul, yan-
ya yakın bir bölümünü muzır
ya da müstehcen buldu. Kuru-
lun bu yönde hazırladığı rapor-
lar, eserin yayıncılanna milyar-
larca liralık ağır para cezalan
verilmesine yol açtı.
Kurulun. kendisine savcılık-
larca ulaştınlan ve "muzır" ya
da "müstehcen" olup olmadık-
lan yönünden incelediği yayın-
lann türlerine göre dağılımlan
şöyle:
405 adet gazete. 765 adet der-
gı. 290 adet TV ve sinema filmi,
3 bin 886 adet video ve ses teybi
kaseti, 111 adet fotoğraf, afiş,
takvim ve resim ile 168 adet ki-
tap.
Kurulun incelemeleri sonu-
cunda "muzır" ya da "müsteh-
cen" bulduğu yayınlardan bazı-
lan şunlar:
Oğlak Dönencesi (Arthur
Miller), Sudaki İz (Ahmet Al-
tan), Cınsel Kültür (Dr. Hay-
dar Dümen), Türkiye'de Eşcin-
sellik, Dün-Bugün (Dr. Aslan
Yüzgün). Bitmeyen Aşk, Kanlı
Kâbus, Gecenin Kollannda
Ölüm. Çellatlann Ölümü. Laci-
vertin Ötesi (Beyaz Dizi serisi),
Kadının Adı Yok (Duygu Ase-
na), Mezarlannıza Tükürece-
ğim (Boris Vian), Şengül
Hamamı (Engin Ardıç), Elli
Yaşından Sonra Cinsel Yaşam
(Prof.Dr. Robert Chartam).
Playboy, Elele, Erkekçe, Ka-
dınca, Rapsodi, Marie Claire
ve Formen dergjlerinin bazı sa-
yılan, Ortaçağ Öyküleri, Nev-
zavi'den Öyküler. Gerdek
Gecesi Sorunlan ve Başansı,
Cinsel Birleşme Pozisyonlan,
En Güzel Seks Fıkralan, Seks
Zevki ve Mastürbasyon. Ka-
dınlann Cinsel Sorunlan, Er-
ken Boşalma vc Tedavisi, Friji-
dite: Kadında Cinsel Soğukluk,
Erkeklerin Cinsel Sorunlan,
Cinsel Başansızlığın Nedenleri
vc Çarclcri, Cinsel Sorunlann
Bılimsel Ccvaplan.