Katalog

İşlerr tamam: Parnukbank borsa işlent ho<rninde, baıkalar crasenda, 1991'de dc 1n u m a ra. Cumhuriye,YIL' SVVI 24251 / 25O0 TL KURUCUSU.YUNUS HADİ NADİR MADİ ayı 1992'dede kbank'tan izleyin. PAMUKBANK 26 ŞUBAT 1992 ÇABŞAMBA Çığa25 ölüdahaCUMHURİYET Van "Bitlis/Hak- kâ«-i/Şırmk/Bitlis)-Çığ. Güneydoğu^ da can alnaya devam edı-yor. Bölgede dün iki tö) ve iki mezraya «düşen çığ, ilk belirlemelere göre 25 vatan<iaşın ölümü- ne yol açtı. Evlerin etkazı aJtında kalan- ları kunanna çalışmalarıaın kötü hava • Askeri helikoptcr d a ğ a çarptı: 6 şetmit. 19. Sayfada koşullan yûzünden giçlükle sürdürüldü- ğü bildiriliyor. Van'ın Gevaş Uçesite bağtı Anaköy Kö- yü'ne diın saat 18.00 sıralaruıda Anadağ- dan çığ düştu ve 30 k.şi çığ altında kaldı. Vatandaşlann çahşmalan sonucu kar al- tından 5 kisi yaralı oiarak ¥curtanldı, 14 • Arkası Sa. 18, Sü. 7*de G. Doğu için w ortak bir metin' imza) a açılıyor HEP'liler 'ateşkes' istiyor CUMHURİYET (Ankara)- HEP kökenli SHP milletvekıllerinin. Cumhurbaşkanı Turgut Özal. Baş- bakan Süleyman Demirel, Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü ile Genel- kurmay Başkanı Doğan Güreş'e Güneydoğu'da "ateşkes" öneren or- tak imzalı birçağn metni verecekleri belirtildı. HEP kökenliler ateşkes metnini diğer milletvekillerinin de imzasına açacakla- nnı bildirdiler. SHP grubuıîda konuşan HEP kökenli Diyarbakır S H P MUletve- kili Sedat Yurttaş, Güneydoğu'da görev yapan Türk Silahlı Kuvvetleri için 'işgal kuvvetleri' benzetmesini yaptı. İnönü ise •Velayeti: tran'da PKK kampı yok. 19. Sayfada 'Meclis Genel Kurulu'nda böyle konuş- mayın' diye uyardı. Olağanüstü halin uzatılma dönemi yaklaştıkça SHP'de tartışma yoğunlaşı- yor. SHP Merkez Yürütme Kurulu'nun önceki akşamki toplantısında, olağanüs- tü hal konusunda Meclis grubunda genel M Arkası Sa. 19, Sü. 2'de Cenazede 25 bin kişi Batman, Cengiz Altun ıçın yürudu CUMHURİYET (Batman) - Yolda kimliği meçhul bir kişi tarafından taban- ca ile vurularak öldürülen Yeni Ülke ga- zetesi Batman muhabiri Cengiz Altun'- un cenazesi yaklaşık 25 bin kişinin katıl- dığı bir törenle toprağa verildi. Batman'- da dün hiçbir işyeri ve dükkân açılmadı. Şehiriçi ve şehirlerarası yolcu taşıyan araçlar trafiğe çıkmadı. Haftalık Yeni Ülke gazetesi muhabiri Cengiz Altun'un önceki gün öldürüldü- • Dışişleri Bakanı: Kürtler azınlık değil. 19. Sayfada • MGK: Olağanüstü Hal uzatılsın. 19. Sayfada ğü ve dün de toprağa verildiği Batman'- da, bugüne kadar uygulamaya konulan kepenk kapama eylemlerinin en kapsam- hsı yaşandı. Hizbullah yanlısı oiarak ta- nınan kişiler bile dükkân ve işyerlerini aç- madılar. Daha önceki protesto eylemle- ri dışında kalarak dükkânlannı açık tu- tan Hizbullah yanlılarının, saldırılar ola- bileceği kaygısıyla kepenklerini açmadık- lan gözlendi. Cengiz Altun'un öldüriil- • Arkası Sa. 19, Sü. 3'te Valilikten,hava kirliliğinin tehlike sınınna yaklaştığı 15 ilçe için acil önlem çağrısı Istanbul'da kirlilik alarmıîstanbulHaber Servisi-İstanbul'da hava kirliliğindekırmızı alarm. İs- tanbul Valiliği dün ilk kez bir yazılı açıklama yaparak, son günler- deki hava koşulları nedeniyle kirliliğin 15 ilçede tehlike sınırlarına ulaştığını açıkladı. Valilik, hava kirîiliği ve sisin yoğun olduğu sa- atlerde yaşlılar ve çocuklar ile kalp-akciğer hastalığı bulunan va- tandaşlann açık havada dolaşmamalannı istedi. Valilik, önlem oiarak bazı semtlerde so- ba ve kalorifer yakma talimatlarını "alarm" koşullarına göre yeniden düzen- lerken tstanbul Meteoroloji Müdürlüğü yetkilileri de dün öğle saatlerinde görülen "hava kararmasmın" yoğun sis ve kirli ha- vanın birleşmesinden meydana geldiğini bildirdi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü yetkilileri, aynı hava kompozisyonlarının bir hafta boyunca süreceğini belirtirken sağlık uzmanları ise hava kirîiliği değerle- rinin bir devlet sırrı gibi gizlenmesi yerine kamuoyuna açıklanması gerektiğini savun- du. Dün öğle saatlerinde lstanbul'da gece kadar kara bir gün yaşandı. Giderek ka- raran hava üzerine aradığımız Meteoroloji Genel Müdürlüğü yetkilileri, bu durumun alçak basınç sisteminin etkisiyle oluşan yo- ğun sis ile tstanbul havasının çok kirli ol- masından kaynaklandığını açıkladı. Ku- zeybatı ve batıdan esecek rüzgârlara kar- şın Istanbul'u önümüzdeki günlerde dur- gun meteorolojik koşullann beklediğini kaydeden bir yetkili, "Bu hafta boyunca yoğun sis bekliyoruz. İstanbul havası çok kirli olduğu için sisle birleşiyor ve tanık ol- duğunuz kararma oluşuyor" dedi. Bu göruşmemizden birkaç saat sonra ise İstanbul Valiliği "Meteorolojik-<koşullar nedeniyle lstanbul'da hava kirîiliği tehli- • Londra: Müzelik, Paris: Çağdaş önlem, Atina: Rüzgâr bekliyor. • Tehlike sının 3 yıl önce aşılmıştı. 9. Sayfada ke sınınnda" başlığı altında bir duyuru ya- yımladı. Bu duyuruda, "Kentte yapılan hava kirîiliği ölçum sonuçlarına göre bazı noktalarda, lokal oiarak hava kalitesinin korunması yönetmeliğinin 53. maddesin- de belirtilen uyarı kademesindeki kükürt dioksit miktarının sınır değerlere ulaştığını" belirten Valilik, bu meteorolo- jik koşulların birkaç gün daha süreceğinin öğrenilmesi üzerine Eminönü, Kadıköy, Şişli, Fatih, Bakırköy, Zeytinburnu, Beşiİc- taş, Kartal, Üsküdar, Pendik, Ümraniye, Beyoğlu, Gaziosmanpaşa, Eyüp ve Kâğıt- hane ilçelerinde acil önlem alınması gerek- tiğini bildirdi. Valilik, bu semtlerde 19.11.1988 tarihli Resmi Gazete'de yayım- lanan Valilik tebliğindeki genel önlemlere ek oiarak aşağıdaki önlemlerin alınması ta- limatını verdi: "Ikinci ve üçüncü sınıf gayrisıhhi mü- esseselerin duman emisyonlannı yüzde 50 düşürecek şekilde çalışmaları sağlanacak- tır. Kalorifer ve sobalar günde yalnız iki defa toplam 8 saati geçmemek üzere 4'er • Arkası Sa. 9, Sü.l'de Hükümet kamu fînansmanmda kolay çözümü seçti Banknotmatbaasıtam gaz Yeni basılan paramn geri toplanmasında Merkez Bankası hayli zorlanıyor. (Fotoğraf: RIZA EZER) BİLAL ÇETİN (Ankara) - Demirel hükümeti kamu finansmanında kolay yolu seçerek karşılıksız para basımını hızlandırdı. Hazine, Devlet Bakanı Çil- ler'in "faizleri düşürün" talimatıyla borç- lanmasını yavaşlatırken piyasadaki faz- la para Merkez Bankası'nın başına dert oldu. Para programı ile getirilen kamu kre- dileri limitinin üçte ikisi 50 günde kulla- nıldı. Merkez Bankası, döviz kurlan üzerindeki baskıyı kırmakta zorlanma- ya başladı. Kamuya açılan krediler nedeniyle Merkez Bankası'nın piyasaya sürdüğü banknot miktan artarken paradan kaçış eğıliminin de büyük bir hız kazandığı gözleniyor. Özellikle son dönemde her. gün Merkez Bankasfndan çıkan para- dan daha fazlası geri dönmeye başladı. Bankalar ellerindeki fazla likiditeyi özel kesime kredi açmdk yerine öncelikle dövize plase etme yolunu tercih ediyor- lar. Bu durumda da Merkez Bankası kurlardaki istikran sağlayabilmek için piyasaya müdahale ederek her ay ortala- ma 300-350 milyon dolar döviz satmak durumunda kalıyor. Bu arada bazı bakan ve bürokratlann savunduğu "parayı bollaştırarak faizi düşürme" savı da son gelişmeler üzerine geçerliliğıni kaybetti. Çünkü Hazine'nin yaptığı iç borç öde- meleri nedeniyle geçen hafta piyasaya sürülen trilyonlarca lira para aynı gün fazlasıyla Merkez Bankası'na geri dön- • Arkası Sa. 18, Sü. 3'te Merkez Bankası Başkanı Saracoğlu 'mucize beklemeyin' dedi 'Enflasyon ancak 5 ydda düşer'Ekonomi Servisi - Başbakan Süleyman Demirel enflasyonun düşürülmesi ko- nusunda 500 gün süre \erirken, Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoğlu 5 >ıl- dan söz etti. "Mucizeler hiçbir zaman olmaz" di\en Saracoğlu, enflas\onun sürekli uygulanacak bir program dahı- lınde ancak 5 yılda düşürülebileceğini söyledi. Rüşdü Saracoğlu. para bas- maktan kurtulmak için Merkez Ban- kası'nın bağımsız olmasının da yetmedi- ğini savunarak, "Para yasaları değiştirile- rek Merkez Bankası'nın elinin kolunun bağlanması gerekir" diye konuştu. Euromone\ Dergısi'nin düzenlediği "Türkiye: Büyük Bir Ekonominin Geli- şimi" konulu konferansta konuşan Merkez Bankası Başkanı. Türkiye'nin enflasyon sorununun. 3.4 \e 5 yıllık prograr.ıların sürekli uvgulanması ha- linde ancak 5 yılda çözülebileceğinı be- lirterek. '"Enflasvon bu >ıl halledilemez. Uzun \adeli sorunlar ancak uzun vadeli programlarla çözülebilir. Bunun da mutlaka bedeli olacakiır" dedi. Saracoğlu'na göre taviz vermeden uy- gulanacak olan programda: kamu borç- lanma gereğı aşağıya çekilecek, para yasalan Merkez Bpnkasf nın belirli mik- tarın üzcrınde a%ans kullandırmasını engelleyecek şekilde değiştırilecek. ka- mu borçlannın ödeme biçımi değiştırile- cek. Bu tedbirlerin hemen değil ancak 5 vıl içinde aşamalı oiarak uvgulanması gerektiğini söyleven Saracoğîu. sözlerini şö\lesürdürdü: "Eğer bu dönem sonunda enflasyonu düşürüp. kamu sektörü borçlanmasını azaltabilirsek, kamu fınansmanını kont- rol edebilir ve güvenirlilik kazanabiliriz. Burada politikacılara da görev düşüyor. Kapalı ekonomilerde politika opsiyon- ları vardır. ancak ticarette liberalizasyo- na geçmiş Türkiye gibi ülkelerde bu opsiyon jyoktur. Politıkacı seçimleri Merkez Bankası kaynaklarıyla fınanse M Arkası Sa. 18, Sü. 3'te Kadm Dernekleri 'Kadın Bakan' istiyor Erkek bakana tepkiİstanbul Haber Servisi - SHP'nin Gü- ler İleri'nın ıstifasıyla boşalan Sosyal Hızmetler ve Kadın Sorunlanndan So- rumlu Devlet Bakanlığı'na atamayı • RP'li Mezarcı: Erkek genele\ i açılsın 18. Sayfada öngördüğü isünler kadın örgütlerinin tep- kisini çekiyor. Bakanlığın diğer tüm ku- ruluşlann sorumluluğundan anndırüarak sadece kadın sorunlarıyla ilgili olmasını ve "Kadın Sorunları Bakanlığı" sıfatı ta- şıması görüşünü yineleyen kadın örgüt- leri, bir erkeği de bakan oiarak görmek istemiyorlar. Ankara Anakent Belediyesi, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Kadın Dernekleri Federasy'onu, Kadın Hak- larını Koruma Derneği'nin de arala- rında yer aldığı 17 kuruluş "Gönüllü Kuruluşlar" başlığı altında ortak bir açıklama yaparak kadın sorunlan ba- kanlığı konusundaki görüşlerini dile M Arkası Sa. 18, Sü. Tde Velidedöoğlu'nun ardından Önceki gün 88 yaşında ölen Ordinaryüs Profesör Hıfzı Veldet Velıdedeoğluyarın Erenköy Camii'nde kılınacak öğle namazından sonra Karacaahmet Mezarlığf nda toprağa venlecek. Çeşilli kişi ve kuruluşlar \aşamı boyunca kalcmi elinden bırakmayan Velidedeoğlu'nun ölümü üzerine vayımladıkları mesajlarda, ilk Meclis'in tanıklarından Medeni Hukuk profesörünün kay bının Türkiye için önemli olduğunu \ urguladılar. •2. Sayfada Polis 12 Eylürden davacı 12 Eylul'le resen emekliye sevk edilen emnıyet müdürlengöre\lerinegeri dönmek istiyor. Davaaçan40'ı cmnıvet müdürü bin polisin göreve dönüşlerinc olanak sağlayacak yasa taslağı Süleyman Demirel ve Erdal İnönü'yesunuldu. M 5. Sayfada Trabzon-Galatasaray Federasson Kupasfndaıkıyarı fınalıst bugün ovnanacak iki maçla belli olacak. Avnı Aker Stadf ndaki Trabzon-Galatasara> \e Beşıktaş-Aydın maçının galipleri kupadailk4'eairecek. m 16. Sayfada İnşaata peşin kira Yüksek Denetleme Kurulu raporları KİT'lerin kirli çamaşırlarınıortaya döküyor. YDK raporuna göre, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü. hizmet binası oiarak kullanmak üzere henüz inşaatı süren binaya 7 milyar lira peşin kira ödedi. • 7. Sayfada Ermenistan savaşa karşı Ermenistan Devlet Başkanı Levon Ter Petrosyan, Azerbaycan ile aralannda Dağlık Karabağ nedeniyle bir savaşçıkmasını önlemek için ellerinden gelenı yapacaklarım söyledi. Karabağ'da çatışmalar sürüyor. İran Dışişleri Bakanı Velayeti, arabuluculuk çalışmaları yapmak amacıyla Bakü'yegitti. m 10. Sayfada Dubçek, Ankara'da 'Prag Baharı'nın mimarı Aleksander Dubçek, 23 yıl önce 'sürgün' amacıyla büyükelçi oiarak atandığı Ankara'ya bu kez Çek ve Slovak Federal Parlamento Başkanı oiarak geldi. • 5. Sayfada Ortadoğu banşı Ortadoğu barış görüşmelerinin Washington'da vapılan dördüncü turunda, ABD'nın İsrail'i sıkıştırarak, kredi vermek için koşullar öne sürmesi, Filistin tarafını memnun etti. m 11. Sayfada KULIS MetroTehlikede mi? Başkentin belediye başkanlan geçenlerde Birleşik Arap Emirlikleri'ndeydiler. Kendilerine hayli ilgi gösterildi. Görüşmeler en üst düzeyde gerçekleşti. Sıra ziyafete gelmişti. Konuklar, ziyafet sofrasında adlannın yazıh olduğu yerleri aramaya başladılar. Başkanlardan ikisi adlannı bulamayınca şaşırdılar. Masadaki alakasız iki adı görünce ise • Arkası Sa. 19, Sü. 7'de OLAYLAR1N ARDENDAKI GERÇEK Hıfzı Veldet Hocaİçin... Ord. Prof. Dr. Hıfzı Vel- deı Velidedeoğlu'nun ölü- müyle birlikte ülkemiz, en seçkin hukuk ve düşünce adamlarmdan birini yitir- miş bulunuyor. 88 vaşındayken pazartesi akşamı yaşama gözlerini yuman Velidedeoğlu, aynı zamanda gazetemizin en kı- demli, en önde gelen yazar- larından biriydi. İlk yazısı 1942 yılında Cumhuriyet'te yayımlanmıştı. Kısa aralıklar dışında tam 49 yıl boyunca çağdaşhk ve hukuk devleti savaşımını bu gazetenin sayfalarında da vermiş olan Velidedeoğlu, geçen yılın kasım ayında Cumhuriyet 'ten ayrümıştı. Velidedeoğlu, İ984 yılın- da Türk Hukuk Kurumu- nun "Hukuk^ Devleti Savaş- çılığı Onur Ödülü"nü almış- Jı. Bu vesileyle düzenlenen lörendeki konuşması, Veli- dedeoğlu'nun, hukukun üs- tünlüğü açısından demokra- si eğitimine verdiği öneme ışık tutar: "Halkın katkısı olmadan hiçbir sorun sürekli ve kahcı bir çözüme bağlanamaz. Türk halkı, demokrasiyi bir siyasal partiye üye veya ta- raftar oltnak, seçim zamanı gelince sandık başına gidip o parti için oy kullanmak bi- • • • • Arkası Su. 19, Sü. 1 'de Türkiye, ayılara işkence yapmakla suçlanıyor AA (Londra) - Dünya Hayvanları Koruma Derneği tarafından yayımlanan bir raporda Türkiye, Yunanistan ve Japonya, "ayılara işkence yapılan ülkeler" oiarak yer aldı. Londra'da yayımlanan raporda, dünyadaki yedi vahşi ayı cinsinden yan- sının yok olma tehlikesi karşısında bulunduğu belirtildi. Raporda, "ayılara kötü davranılan ülkeler" arasında en ağır eleştiri, Ja- ponya'ya yöneltildi. Rapora göre Ja- ponya'da ayılar çok dar yerlerde tutu- İuyor. Yiyecek için yalvartılıyor, bir- birleriyle güreştiriliyor ve bu arada yaralandıkları zaman tedavi edilmi- yorlar. Raporda, bazı uzuvlan geleneksel Japon ilaçlannın yapımında kullanıl- dtğı için, Japonya'da çok sayıda ayı- nın katledildiği de bildirildi. Hayvan- lan Koruma Derneği'nin raporunda Türkiye ve Yunanistan da "insanlata eğlence sağlamak için ayılan acımasız uygulamalara tabi tutmakla" suçlan- dı. Rapor, bu iki ülkede,'yavru ayıla- nn annelerinin yanlanndan alınarak kızgın saçlar üzerinde eğitildiklerini ve daha sonra turistik bölgelerde dans ettirildiklerini" anlatıyor. Derneğin sözcüsü Vıctor Watkins, raporu açıklarken "Şimdiye kadar ağırlığı hep fıllere, yunuslara, balina- lara verdik ve ayılan ihmal ettik. Ayı- lar üzerinde son iki yıldır yaptığınıız araştırmaıaraa ogıcnuiKienmız Kaışı- sında şoke olduk" dedi. Öte yandan Yunanistanın Selanik kentinde Yeşillerin öfkesine uğrayan bir ayı oynatıcısı hem iki ay hapse çarptınldı, hem de geçimini sağladığı ayısından oldu. "Yorgaki" isimli beş yaşındaki ayı- sını Selanik sokaklarında oynatarak geçimini sağlayan Argirios Taraposis (24) önceki gün yoldan geçen bir Ye- şilcinin "Hayvana işkence yapıyor" şikâyeti üzerine polis tarafından yaka- lanarak ayısıyla birlikte karakola gö- türüldü. Suçustü mahkemesine sevk edilen Taraposis, her ne kadar "ayısını sevdi- ğini ve ona işkence yapmadığını" söy- lediyse de hâkimi ikna edemedi.