Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 15ARAUK1992SAU
8 DIŞ HABERLER
Endonezya'da
ölü sayısı 1500
•JAKARTA(AA)-
Endonezya'da öncekı gün
meydana gelen deprem ve
hemen ardından gerçekleşen
dev dalgalann 1500'den fazla
kışinin ölümüne neden
olduğu bildirildi. Depremın
mc>dana geldiği Doğu Nusa
Tenggara eyakti yetkılileri,
depremın merkez üssüne en
yakın yerleşimbölgesi olan
Flores adasının Maumere
köyündeyaklaşık 1200
kışinin öldüğünü belintiler.
Depremden sonra meydana
gclen yaklaşık 25 metre
v üksekliğindeki dev
dalgalara maruz kalan Pulau
Babi adasından da şu ana
kadar haber alınamadığı ve
adadaki 900 kişininçoğunun
ölmüş olmasından
korkulduğu kaydedildi.
öNeonazi'ye
hapiscezası
• MAGDEBURG(AFP)-
Almanya'nın Magdeburg
kenıinde yargılanan 5
, Neonazı genç, bır punk
j şarkıcının ölümüne neden
olmak suçundan 6yıla kadar
hapiscczalanna
çarptınldüar. 18-25yaş
arasındaki saldırganlann
clebaşlanna 6 yıl hapiscezası
verilirken ikisı 30 ay cezaya
çarptınldılar. Diğer ıkı
Nconazi'yede 2"şer yıl hapis
cezası verildi, ancakcezarun
infazı cnclendı. Nconazi
gcnçler, punk şarkıcıyı bir
bcyzbol sopası ile dövmüşler
vc ölümüne neden
olmuşlardı.
Milan Paniç
öndegidiyor
• BELGRAD(AA)-
Kamuoyuyoklamalan,
Sırbistan Devlet Başkanlığı
için aday olan Yugoslavya
Başbakanı Milan Paniç'in,
seçımlerde halen Sırbistan
Devlet Başkanlığını yürüten
Slobodan Miloseviç'in
önüne geçeceğıni gösteriyor.
Scçımlere bir hafta kala
yapılan son kamuoyu
yoklamasında. Paniç'in
alacağı oy oranı yüze 37 iken
Miloseviç'in oy oranı yüzde
3l'dekalıyor.
Erivan'dan
yalanlama
• MOSKOVA(AA)-
Ermeniler'in geçen hafta
saldınsına uğrayaniki ülke
sınınndakı Azeri bölgesi
Zengclan'dakı lOköyden
beşinın Azeri kuvvetleri
tarafından geri alındığı
bildirildi. Resmi Azerinform
Ajansı. Savunma Bakanhğı
kaynaklanna dayanarak
verdiği habcrde geri kalan
beş köyü gen almak üzerc
laarruza geçen Azeri
kuvvetleriyle Ermeniler
arasında voğun çatışmalar
olduğunubelirtti.
Ermcnistan ise. Azerbaycan
topraklanna saldırdığını
yalanladı.
Fiüpinler'de köy
baskım:40ölü
• ZAMBOANGA(AA)-
ı Filıpinlcr'dcAynlıkçı
• MüslümanGerillalar'ın
ülkcnın güncyindeki üç köye
baskın düzenleyerek toplam
40kişiy i öldürdükleri
bildirildi. Askcri kaynaklar
vc baskından kurtuîanlar.
Moro L'lusal Kurtuluş
Ccphcsi adh örgüıcmcnsup.
Yakkışık 30 kadar siiahlı
M üsiüman gerillanın dün
sabah Allo Gulod köyünü
basarak. halkı köy
mcydanına topladıklannı
kayckıukr.
ABD: Fırtına
17canaldı
• \V ASHİNGTON (AA) -
ABD'nin kuzcydoğu
bolgcsını hafta sonunda
ctkisı altına alan fırtınada en
az 17 kışinin hayatını
• kaybcüiği bildirildi. Resmi
ı kavnaklardan yapılan
açıklamaya göre özellikle
Pennsy lvanıa'y ı etkisi altına
alan fırtınada çoksayıdaevin
çaiısı uçtu. New York. Nevv
Jcrsey.Connecticut.
Massachusscttseyaletlerindc
hasara yol açan ftrtınanm
ardından durumun giderek
normalcdöndüğu
bildirildi.
Çin'de 27
milyon aç
• PEKİN(AA)-Çin'de
yaklaşık 27 milyon kişinin
açlık sınınnın altında
yaşadığı bildirildi. Çin'in
resmi Yeni Çın Haber
Ajansı. özellikle ülkenin
kuzeybatısmda yaşayan
Muslümanazınîığınaçlıkla
karşı karşıyabulunduğunu
kaydetti. Âjans, yıllık
gclirlcri 37dolarcivannda
olan-60 milyon kişinin dc
açlık sınınnın hemen
üzcrindc olduklarına dikkat
çcktı.
ABD Dışişleri Bakanı Laurence Eagleburger AGİK toplantısmda konuştu:
Sırp liderler \armlaıımalı• Sırp lider Karadziç,
Bosna-Hersek'teki sava-
şı, yılbaşından önce tek
yanh olarak sona erdire-
bileceklerini söyledi.
Karadziç, Sırplann tek
yanh olarak ilan ettikleri
"Bosna-Sırp Cumhuri-
yeti" parlamentosuna
savaşın sona erdirilmesi-
ni önereceğini açıkladı.
GÜRHAMÇKAN
STOCKHOLM - Avnıpa
Güvenlik ve İşbiliği Konfe-
ransı'na (AGİK) üye ülkelenn
dtşışleri bakanlannın 3. toplan-
tısı dün İsveç'in başkenti Stock-
holm'de başladı. Türkiye'yi
Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'-
in temsil ettıği toplantının açıhş
konuşmasını İsveç Başbakanı
Carl Bildt yapu.
ABD Dışişlen Bakanı Lavv-
rence Eagleburger ise daha son-
ra yaptığı konuşmada Bosna -
Hersek'te insanlık suçu işleyen
Sırplann yargılanabilmeleri
içın savaş mahkemeleri kurul-
ması çağnsmda bulundu. Eag-
leburger. eski Yugoslavya'da
insanlık suçu ışleyenlerin belir-
lenmesi eerektiğinı söyledi.
ABD""Dışişlen Bakanı "Eskı
Yugoslavya'da insanlık suçlan
işleyenleri isim isim belırlemeli
ve bu kişilerin, Hiller'in yar-
dımcılanna Nürenberg'de ya-
pıldığı gibi mahkeme önüne
çıkmalannı sağlamalıyız" dedı.
ÇetinMn konuşması
AGİK toplaniısında Dışişle-
ri Bakanı Hikmet Cetın de bir
konuşma yaparak Sırp saldın-
lannı durdurmak için kesin
adımlann atılması zamanının
geldiğını söyledi. Çetın. "Şunu
anlamalıyız kı sert konuşup ta-
vır almamakla, Sırp liderlen
daha kararlı ve meydan okuyan
bir hale getiriyoruz. Uluslara-
rası birhk tarafından güç kulla-
nımı zorunlu hale gelmiştir"
dedi.
Çetin. Türkıye'nın Bosna-
Hersek'te süren trajediyi dur-
durmak için çok taraflı bir BM
kuzeyinde ver alan Banja Luca vaktnlarında birkampta tutulan Boşnak savaş
csirlcri. esir değişimi yapılacak günü bekli\orlar.(Fotoğraf: REUTER)
gücü kurulması yönünde ısteklv önccki gün ilan edilen ateşkese Ajans, bu kentlenn topçu ateşi-
ve buna katkıda bulunmaya karşın. Sırp kuvvetleri ülkenin nedetutulduğunubelirtti.
haar olduğunu belirtü. Çetin. kuzey kesimlenndeki yerleşim
"TBMM, BM Güvenlik Kon- birimlerine karşı dün büyük bir Savaşi durdurabiliriz
seyi"ninuyg\ınbulduğuşekilde. saldın düzenlediler. Saraybos- —*
Rus Bakan korkuttu
Kozirev'den
urkütucu
şaka
STOCKHOLM
(Cumhuriyet)- Rusya Dışişleri
Bakanı Andrei Kozirev, dün
AGİK toplantısmda "şov"
yaparak salçnda bulunanlara
korkulu dakikalar yaşatü.
Kozirev kürsüye çıktıktan
sonra yaptığı konuşma ile
dinleyenleri şaşkinlık içınde
bıraktı. Rusya Dışişleri Bakanı.
Moskova'nın, eski Sovyet
topraklanndaki çıkarlannı
korumak içın askeri ve
ekonomik yöntemlerde dahil
olmak üzere her türlü yola
başvurmaya haar olduğunu
söyleyerek Batılı ülkeleri, bu
topraklardaki varlıklannı
güçlendirmeye çalışmakla
suçladı. Rusya Dışişleri Bakanı
aynca Sırbistan "a yönelik BM
ambargosunun kaldınlmasını
talepetü.
Kozirev'in konuşması,
AGİK toplantısına katılan
dışişleri bakanlan arasında
büyük bır şaşkınlık ve telaşa yol
açarkendünyanın önde gelen
haber ajanslan, konuşmayı flaş
olarak verdiler.
Ancak yaklaşık 45 dakika
sonra kürsüye bir kezdaha
gelen Kozirev, ilk konuşmasına
açıkhk getirdi.
Rusya Dışişleri Bakanı" Eğer
Yeltsın devrilır ve iktidara
muhafazakarlar gelirse. bu
kürsüden size böyle
konuşurlardı. Ben de bunu
anımsatmak istedim " dedi.
Bosna'da yürütülecek bir hare-
kâtta görev almak üzere hükü-
metc yetki vermiştir" diye
konuştu.
Bu arada Bosna-Hersek'te
n a r a dy O suna dayanan Hırvaı
j,aber ajansı zırhlı birüklerin
d e s l e k l e d i ğ j 'g, piy^desinın
Gradacac. Brcko ve Tesanj
kentlerine saldırdı&nı bildirdı.
Bosna-Hersekli Sırplann li-
^e r i Ra
dovan Karadziç. ülke-
d e k i
^ ^ 5 ' yılbaşından önce
tek yanh olarak sona erdırebıle-
ceklerini söyledi.
Belgrad'da bir basın toplan-
tısı dûzenleyen Karadziç, Sırp-
lann tek yanh olarak ilan ettik-
leri "Bosna-Sırp Cumhuriyeti"
parlamentosunun 17 aralıktaki
oturumunda savaşın sona erdi-
rilmesi için bir deklarasyon
kabul edilmesıni önereceğini
açıkladı.
Eski ABD Dışişleri Bakanı Alexander Haig Cumhuriyet'e özel demeç verdi:
Türkiye'y^ duyulan ihtiyaç artlı
AHLÖZYURT
\>ASH!NGTON - ABDnın eski
Başkanı Ronuld Reagcn'ın Dışişlen Ba-
kanı Alcuınder Haıg. Türkmenıstan'a
şapuğı gezi ardından dağınık Sovyet
cumhunşcılerındc büyük fırsatlar ya-
kalanabilcceğını bclirttli. Haıg, Clinton
vonctımınin NATOdaki müttcfikleri-
nc. özelliklc dc Türkive'ye her zaman-
kındcn daha fazla ihtiyaç duyacağını
vıvundu.
Alcxandcr Haıg Cumhuriyet'e verdı-
ğı dcmeçtc. Başkan Bush'un ıddıasının
aksinc vcnı dünya düzcninin ABD'nın
lchinc gclışmcdığmı. iki süpcr güçlü bir
düzcndcn tek süpcr güçlü değıl. çok sü-
pcr güçlü bır düzcne doğru ilcrlendiğini
s;tvundu Bu eski diızcnin yenı versiyo-
nıınıın en az eskısi kadar tchlikelcrle
dolu bulan Haig "NATO gibı bir orga-
nizas\on şu anda mcvcııl olmasaydı
hcmcn kuralım derdım. umanm Bill
Clinıon da ^ırılan görür vc NATO'nun
ı\ı \c güçlü bırsavunucusu olur"dedı.
Özellikle Avrupa'daki gclişmclerı tc-
dırgınlıklc ı/lcdiğını bclırten Alexander
Haig "Sadece Yugoslavya değil. Birle-
• Türkiye'nin artan prestiji. bölgenin
barı^ \e geleceği için mutlak
taktördür. Türkiye'de benim de
\ attnmlanm \ ar. Özellikle bankacılık,
ticaret ve inşaat alanlannda Türk
cumhuriyetlerine mali destek ve
\ atırını fırsatlan götürülmeli.
Umanm ABD'nin veni başkanı Bill
Clinton NATO'nun önemini anlar ve
\aıii2inısavunıır.
şik Almanya'nın göbeğinde cereyan
eden olaylar da göstcriyor ki süper eko-
nomik güçlerin daha aşması gereken
pek çok engeli var. Etnik huzursuzluk-
lann büyümesi kimsenin yaranna ol-
maz. Ekonomik düzen. eski düzenin
yerini almıştır ve bundan sonrası daha
zorlu olacaktır. Avrupa'nın geleceği için
NATO esastır" diye konuştu.
İkinci Dünya Savaşi sonrası yedi baş-
kanla bırlikte çahşmış olan Haig,
ABD'nın savunma bütçet-ndeki kesin-
tileri çok fazla bulduğunu söyledi. Clin-
Ya Samsung
müzik setiniz ofacafr.
Bugünlerde
T85.000,
265.000,
585.000 TL'den
başlayan peşinat
ve taks'ıtferle
Samsung müzik setlerfne
sahip alabibrsiniz.
Samsung ürünlerinde
aynca,
120.000 TL'den
başlayan tam
72 seçenek
daha var.
Samsung bayinize gelin.
72 seçenekten biri
muHaka size
uyaeak. Cöreceksiniz,
bir Samsung müzik
setiniz olaeakl
ya da Samsung
müzik setiniz olacakl
« A N * » . II) 272 38 39 2745154 267 41 91 ANKUA: [t\ 438 32 90 430 47 43 44C 08 49 IZMH: |5' ] 21 68 40 22 63 67
63 7?0C|10hot)SAMSUN-|36)32 44 23 33 44 28 K 45 U ADMUM?!) S *
4 7
'
7
S*48 09 M4TALVA M b » K n a e ;31] 48 33 V>
ton yönetiminin Dışişleri Sekreterliği
pozisyonuna Gcorgıa Senatörü Saîn
Nunn'i "en nıtdikli aday" olarak göste-
ren Alexander Haig, 1988 başkanlık
secimlerinde Cumhuriyetçi Parti aday
adayı olmuştu. Başkan Bush'un yenilgi-
sine üzüldüğünü belirten Haig "Ama
olayda tarihi bir doğruluk var. George
yazık ki yanlış adamlarla çalışmayı seç-
ti" dedi.
1988'dekı yenilgisınden sonra özel
scktörde yatınm danışmanhğı yapmaya
başlayan Alexander Haig, eski Sovyet
KONUK YAZAR
cumhuriyetlerindeki ekonomik potan-
siyelin bir an önce harekete geçirilmesi-
nin önemine değinirken Türkiye'nin
artan prestijini. bölgenin banş ve gelece-
ği için muüak faktör olarak gösterdi.
Kendisinin de Türkiye'de yalınmlan
bulunduğunu belirten Haig. özellikle
bankacılık. ticaret ve inşaat alanlannda
Türk cumhuriyetlerine mali destek ve
yatınm fırsatlan götürmeyi gerekli gör-
düğürtü sözlerine ekledi.
Bosna Hersektekı trajedide Al-
manya'nın sanılandan fazla payı oldu-
ğuna inanmadığını açıklayan eski sekre-
ter Alexander Haig "İşin aslı, biz, ABD
olarak harekete geçmekte gecıktik. Yu-
goslavya'run II. Dünya Savaşi sonrası
dengeli bir içdınamiğı vardı. Almanya'-
daki bazı gruplar olaya destek verdiyse
de esas hata Marksizmin yıkılması so-
nucu oluşan boşluktan öncehkle yarar-
lanan Sırplar'a Batı'nın kayıtsızlığı
oldu. Bill Clinton'a katılıyorum, olaya
müdahalede liderliği biz yapmalıydık.
Karar vermesi gerektiğinde umanm ye-
terince dikkatli olur. Kesinlikle BM ve
NATO'nun beraber hareket etmesi ge-
rekli" dedi.
Vasiliu'dan
savaşuyansı
BM Banş GücüaskerleriKıbrıs'tan
çekilirse Türk- Yunan savaşi çıkabilir
Dış Haberler Servisi - Gü-
ncy Kıbns Rum Yönetimi Li-
deri Yorgo Vasiliu."BM Banş
Gücü bırlikleri Kıbnstan çeki-
lirse Türk-Y unan savaşi çıkar"
dcdı. Bu arada BM Güvenlik
Konseyı. Kıbns'laki Banş
Gücü'nün görev süresinin 6 ay
daha uzalılmasına karar verdı.
AFP'nin haberine göre dün
bır Kanada yayın organına de-
meç veren Vasıliu "BM Banş
Gucü askerlen Kıbns'tan çeki-
lır. Türk bırlikleri kalırsa saldı-
nya uğruyabiliriz. Bu da Tür-
kıye ile Yunanistan arasında
bır savaşı gündeme getırir" di-
ye konuştu.
Kıbns Rum liden. böyle bir
durumla karşılaşmak isteme-
diklenni söyleyerek. Türk bir-
liklerinın Kıbns'tan çekılmesı-
nı lalep etti. Vasihu. "Bu
sorunu çözmek için sizin yardı-
mınıza gereksinimimiz var"
diye konuştu. Vasıliu, Ka-
nada"nın Kıbns'taki Banş
Gücü'nde bulunan askerlerini
1993 eylül ayına kadar çekme
karannı üzüntüyle karşıladığı-
nı belirtti. Kanada birlikleri
aynldıjpnda Kıbnsta 1500 BM
askeri kalacak.
ı Banş Gücü'nünsüresi
Öte yandan BM Güvenlik
Konseyi. Kıbns'ta bulunan
Banş Gücü'nün süresinin bir
kez daha 6 ay için uzattı.
Güvenlik Konseyi'nın oy-
birliği ile aldığı 7% sayılı ka-
rar. Banş Gücü'nün 15 Hazi-
ran 1993 tarihıne kadar adada-
ki varlığını sürdürmesini
öngörüyor.
Karar. BM Genel Sekreteri
Butros Gali'nin Kıbns soru-
nundaki iyi niyet görevıni de-
vam eıtirmesini, Konsey'i ge-
lişmelerden haberdar etmesini
ve 31 mayıs 1993 tarihine ka-
dar bu konuda Konsey'e bir
rapor sunmasını istiyor.
Yeltsin, Gaydar'ı kurtaramadı
Rusya'yatutucu
başbakanDış Haberler Senisi
Rus>a'da, Devlet Başkanı Bo-
ris Yeltsin, Halk Temsılcileri
Kongresf nin baskısı karşısın-
da geri adım aıarak İgor Gay-
dar verine başbakanlığa, enerji
scktöründen sorumlu başba-
kan yardımcısı Viktor Çerno-
mırdin'in aday gösterdi.
Kongre'de yapılan oylamada
Çernomırdin 721 oy alarak
başbakanlığa seçildi. Böylece
Yclısin. Rusya'daki reformla-
nn mimarlanndan biri olan
igor Gaydar'dan vazgeçerek.
muhafazakarlara büyük bir
ödün daha vermiş oldn. İgor
Gaydar. Rusya"nın yeni hükü-
mctınde görev almayacağını
açıkladı.
Çernomirdin. başbakanlığa
seçilmesinin hemen ardından
Kongre'de yaptığı konuşma-
da, "Reform yanlısı^m" dedi.
Yeni Başbakan, ancak reform-
lann halkın yoksullaşması
pahasına gerçekleştirilmesine
de karşı olduğunu söyledi.
İgor Gaydar oylamanın ar-
dından gazetecilere yaptığı
açaklamada. Rusya'nın yeni
hükümetınde hiçbir görev al-
mayacağını belirtti ve "geri
dönmeyeceğim" dedi. Gaydar
yeni Başbakanı zor durumda
bırakmak ıstemedığini ve ar-
dından başka istifalar olmasını
beklemediğini söyledi.
Bu arada başbakanhğa seçi-
len Çernomirdin, Kongre'de
\aptığı konuşmada. yeni dö-
nemde reformlann gerçekleşti-
rılmeye calışılacağını. ancak
bunun halk fakirleştirilmeden
yapılacağını söyledi. Çerno-
mirdin. ülkeyi darboğazdan
çıkarmak istediğini belirtti.
Rusya'nın yeni Başbakanı
mayıs ayında Yeltsin tarafın-
dan kabineye alınmıştı. Yelt-
sının Çenıomırdıni bakanlığa
ataması, muhafazakarlara
ödün vermek olarak yonım-
lanmıştı. Çernomirdin, İgor
Gaydar'ın tersine eskı SBKP
bürokrasisi içinde yükselen
isimlerden biri olarak tanını-
yor.
Cezayir ve Mısır'da 7 polis öldürüldü
Radikal Islamcılar
kaıı akıtıyor
^ Haberler Senisi - Çeza
yır ve Mısır"da alınan tüm gü-
venlik önlem'erine karşın radi-
kal İslamcı militanlann güven-
lik görevlılenne yönelik eylem-
len sürüyor. Cezayir'de dün
gerçekleştınlen bır saldında 6
polıs öldü. Mısır'da da bir polis
öldürüldü.
Cezayir'in resmi APS ajansı-
nın bıldirdiğıne göre ülkenin
güneydoğusundaki Kuba yer-
leşim bolgesinde bulunan Ap-
reval Camisi yakınlannda dev-
nye gezen bir polis ekibi, radi-
kal İslamcı militanlann saldın-
sına uğradı. Olayda 6 polis
öldü.
Bu saldın. hükümetin 5 ara-
lıkta başkent Cezayir ve diğer 6
bölgede ilan ettiği sokağa çık-
ma yasağmdan sonra meydana
gelen en kanlı saldın oldu.
Mısır'da da alınan olağanüs-
tü güvenlik önlemlerine karşın
dün bir polis daha öldürüldü.
Reuter, polis memurtınun, İs-
lamcı mililanlar tarafından ar
basına yerleştirilen bombanıiı
patlaması sonucu öldüğünü bil-
dirdi.
Mısır'ın başkenti Kahire'de
polis geçen hafta sonu düzenle-
nen operasyonlarda. İslama
militan olduğundan şüphelen-
diğı 600 kişiyı eözaltına aldı.
PROF. EROL MANİSALI Öğretim Üyesi
AT veABD'yekarşıJaponyaT i
T
Türk dış poliükasına ekonomik ağırlıklı olarak
baktığımız zaman Avrupa Topluluğu bır numaralı
yeri alır. Kendini Batı'nın bir parçası olarak gören
Türkiye için AT ön plana çıkar. Türkiye'nin dış
tıcarctinin yansı. parasal ilışkilenn yandan fazlası.
i^çı dövizlcrinin yüzde doksanı. turizm gelirlerinin yüzde
sekscnı AT vc yakın çcvresi ile yürülülür.
AT'yi ABD izlcr. ABD ekonomik olarak AT'den sonra gelir.
aıvuı askeri \c bazı politik bölgesel konularda ön sıraya geçcr.
Kısacası AT vc ABD. dış politika ve dış ekonomik ilişkilerde
ılk ıkı sıradadır. Ancak bunun yanında. AT vc — — ^ ~ —
ABD ile Türkiye arasında öncmlı sorunlar da
\jrdır. Kürt mcsclcsi. Ermcnı mcselesi.
Turk-Yunan ilişkilcn. AT vc ABD ılc
gclcnek^cl sürtüşmc alanlanmızı meydana
gciınr. ABD ve ATnin Orta-Doğu. Balkanlar.
Kafkusya politıkalan ile Türkiye'nın bu
bölgclcrc ilişkin ulusal polıtikalan arasında.
her zaman uyum bulunmaz. hatta bazcn taban
uıbjna /ıı yaklaşımlar ortaya çıkabilir. "AT ve
\BDnin. Türkiye çcvresindcki bölgeyc
yıklaşımlannda. politika vc ckonomi iç içc
goçmiş durıımdadır." Bu yüzdcn dc
rürki>c-AT. Türkiyc-ABD ekonomik
ılişkücri. polilik yaklaşımlann ıpotcği altına
gircr. Son iki yıl içinde bu tür çclişkilprin
bulunduğu bölgclere Balkanlar da cklcndı.
aımhuriyellerindc dc, özellikle AT ülkelen
.ırasındu. rckabetlc birliklc politik
üöriilmeye başlandı.
Türkiyc'yı lam üye olarak almayacağı kesinleşcn AT.
ülkomı/ı tamamcn dışlamadan "gümruk birliği şcmsiyesi
alıına" çckmcyc çalışıyor. Böylcliklc büyük potansıyelc sahip
I urkıvc pa/an. ABD vc Japonya karşısında korunmuş olacak,
aynca yeni Türk cumhuriyctlcrindc. Türkıyc'den de
yararlınılacak. Yeni Dünya Düzcnı olarak adlandınlan düzen.
Yeni Dünya
Düzeni,ABD.AT
ve Japonya için,
aralanndaki
ekonomik çıkar
bir düzen olma
yolunda
ilerlemektedir.
Yeni Türk
ile Türkiye
yaklaşım çelişkileri
ABD, AT ve Japonya için, ekonomik rekabeün hızlandığı ve
aralanndaki ekonomik çıkar çatışmalannın biraz daha
keskınleştiğı bir düzen olma yolunda ilerlemektedir.
Bütün bu gelişmelere Türkiye açısından bakıldığında, Türki-
ye'nın ABD ve ATye politik, ekonomik ve askeri
bağımlılığının azaltılması gerektiği anlaşılır. Çünkü:
I- Türkiye'nin dış politik, ekonomik ve stratejik ilişkilerinde
"dış baskı ve yönlendirilme etkilerini azaltması" Türkiye'nin
ulusal polıtikalannı uygulaması bakımından zorunlu hale gel-
mektedir. 2- ABD ve ATnin bölgesel uluslararası konularda,
'• Türkiye. üzerindeki baskılannın azalülması
için ekonomik dev Japonya'yı iyi kullanması
gerekmektedir. Türkiye bakımtndan Japonya,
AT ve ABD'den bir konuda çok farklı bir poli-
tika izlemektedir. Türkiye ve bölge ile ilgili poli-
tik faktörler göz önünde tutulmamakta, ekono-
mik faktörler ön plana cıkmaktadır. Bunun da
nedenleri çok açıktır;Japonya'da ne Kürt lobisi
ne de Ermeni lobisi, ne de Rum lobisi vardır.
Dolayısıyla Japonya, Türkiye ve bölgemize iliş-
kin politikalarda salt ekonomik faktörleri göz
önünde tutmaktadır.
Bu durum. Türkıye üzerindeki yanh politik
baskı unsurlannın Türk-Japon ilişkilerinde gö-
rülmemesine neden olmaktadır. Diğer taraftan
~ ~ ^ - AT ve ABD. Türkiye'ye ve bölgeye ilişkin bazı
konularda. Hıristıyan-Müslüman aynmına göre farklı standart
uygulamakta ve sonuçta bu konu bile ekonomik ya da politik
bır baskı unsuru haline dönüşmektedir. Bütün bu nedenler gös-
tcriyor kı Türkiye. üzenndeki AT \e ABD ipoteğini hafıfletmek
için Japonya ile ekonomik ilışkılerini geliştirir, hele bölgede iş-
birliğme gıderse. üzerindeki bazı baskılan hafıfletmiş olur.
Demirel'ın son Japonya gezisi, bu bakımdan büyük önem
taşıyor. Eğer Japonya. Türkiye'nin iki veya üç numaralı ortağı
haline gelirse. Türkiye'nin uluslararası ilişkılen, bundan olumlu
\öndc cikiknecektir.