Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 15ARALIK1992SAU
14 DIZIYAZI
Devlet SSK'yıtalanediyorSSK'nin bugünküdarboğazının kaynağı sosyal
yardunlar. Amabuödemeler SSK'nın görevideğil!..
SSK590 milyar liralık devlet tahvilialmaya zorlandı.
Faizleri ise yıllıkyüzde 3 ile yüzde 30 arası değişiyor
E m e k l i
aylıkları
tehlikede mi?
A Y D I N E N G İ N
-3-
ramıruçıraâıSerdar
Gurturk lc~
surdürduğum uz v c dun
sızcaktardığımız
kaçamak sohbetlcn çıkan
somutsonuçlarvar
Orneğın İstanbul4 LeventOto
Sanavı dc sigorıalı çırak ya yok>a da yok
denccck kadara/ Ivı kalialar uslayla
uttct pazarlıgında yalnızhaftalığıdeğıl.
sıgoıiava kavıt koşulunuda
davaüvorlarimıs)vc<,oğukczpazarlık.
"Sigortava bildiririm ama, asgari ücretten
gosterırim" bıçımındc bağlanıyor(muş)
Bu kıu,uk orncğın SSK'da a«,lığı
"tahribat" sanıldıgından bu> uk Bır kcrc
"bu küçük örnek" alabıldığınc yay gın
Htlelaşradaıyıdcnıyıveyavgın İkınası.
dcnciımı oldukça zor
ka/ık\adayazık
BununsonutuSSK buyükpnm
ka\ıplannauğru>or Kaçakışçı
olgusunun y uzdc 30'la'rla ölçuldüğü
anımsanırsa sozunu ettığımız "geür
kavbrnınbovutu
anlaşilıı Dahasisayılan-bclkıdc-
mıly onlarla olçulmcsı gcrekcn bır ışçi
kıilesı şu anda SSK'nın sağlık
sıgortasından liılen vararlanamaz
durumda Hcrzaman "kel kalfa-kıvırcık
çırak" hılcsının sokmcsı mıımkun dcğıl
Sonucunsonucu SSK'nın vcıdığı
hı/mcllerdcn yararlananlann sayısı son
beşyılda4 5mılyonartarkcn.pnm
ödcyejteıgorulılann say ısındakı ariış
'sadcce 1 mıVyondan ıbarcı Kıvıruk
çırak. sosyafguvenlığın cn oncmlı
oğesındcn viğlıkguvenccsındenyoksun
Kcl kalla"resmen"duşuk ucrctlcçalıştığı
iı,ınemcklılıkgunlcngcldığındeasgan
tu.rete karşılık gclen bırcmeklı a> lığı ılc
vclınmek zorunda Tabıı sız burada
kııllandığımız "vetinmek'" sozcuğunu
dılersenı/ "sunınmek" sozcuğu ılc
değıştırebılırsınız
Daha da oncmlısı "Keşke SSK'mn
darboğa/lara saplanmasına > ol açan tek
nedenbuolavdrdıvebılırsınız 'Öyleya
/oı da olsa "sıkı birdenetûnle" ustcsınden
gclıncbıhrdı
SSK parası> la gerdeğe girmek
Sosval Sıgorlalar Kurumu. dc\lct
taratından kurıılınuşolmak dışında
dc\ lcic hemen hcmcn hıe bağımlı
olnıav an olmaması gcrekcn bır kuruluş
Buuın \ arlığı ışçılerden kcsılcn pnmkr ve
buna ışveren payı olarakcklenen
pı ınılcnn cklcnmcsındcn oluşuyor
Kamu \a da ozcl bütun ışvercnlcrucret
odemclcrı ılc ılgılı muhasebe ışlemlennı
"net ucret — gelir \ergisı + SSK işçi
pa> ı + SSK iş\eren pa> ı" olarak
gosicnyoı lar Bu gözlc bakıldığında. bır
ışt,ı (îsiorkamusckiorundc ıstcrozel
sektorde).dıvelım 10()lırabrul ucret
alıvorsa. buııun vuzdcşu kadarını gclır
\crgiM y uzdc bu kadannı SSK kcsencğı.
\ u/dco kadarını ışvcren pavı adı altında
odııvorvckalanada nct ucret dcnı\or
Burada is.\crcn payını da ışçmın ccbındcn
viktin bır para ımış gıbı gosiermcmıze
ıura/edılebılır Ancak lartışma
baglamımızda bu ay nntı oncn tai}imıyor
Sanı\oı ı;/ kı şuna Uırazedılmeyeceklır
SSK nın gelırlennın leınchnı oluşturan
pı ını gclıı lennc dcv lelın kalkısı y ok
KatkiM \ok.amadc\letınclı SSK'nın
ccbındcn (.ıkmıyor.kolusıriındanhıç
ınmı\or Sosval dcv lctınbır sosyal
guvcnlık kuruluşuna kaikısı ıslcnırken.
furkıve dc "Devlet, şuSSK'danelini
çckse de su kurum iki avağıustunedikılip
sı»ortalılarına (gerçek sahiplerine) daha
ıvihı/met >erebılse"denmesi gerckıyor
Bu sa\ tada oku\ atagını/"SSK Genel
Mudiırü Kemal Kılıçdaroğlu ile
Sö\leşi"dc alıstıgımız burokratlara hıç
ben/ı.mevcn Kılıçdaroğluşusozcuklen
hi(, dc sakınmadan kullanıv or
"De\ let bizim ustumüzdeki golgesinı
kaldırsın. Biz başka hıçbir şev istemivonız.
Hatta de\ letten \ ardım da ıstemi) oruz.
Bi/e vuklediği >e aslında bızım
y ükumlülük alanunızda olmay an gorevleri
kaldırsın, biz kendi yağımızla
ka> nılmasını biliriz."
NedetnekısiıvorSSKGcnelMuduru0
•
Sosval dc\ lctın y urltaşlannın sosyal
guvcnhğıneılışkınyukumluluklensalt
dcğmeveeek kadaryaşh \c lakat hcnûz
cmcklı olamayacdk kadarda genç ısc ne
olarak '
Sosv al de\ lcı bu noktada "sosyal
% ardım" dencn bır sosy al guv cnlık
kurunıunudevrcvcsokııvor Hıçbırgclın
olma\ an \ a da ucrel \ a da cmcklı ay lığı
gıHı gclıı len asgan yaşam koşuliannı bıle
vığlamavaelvcrmeyenlcredcvlcl(bır
sıgoria k urulusu dcğıl. dev lei) sosy al
\ aı dını adı \ cnlcn odemelcrlc destck
olu\or uırıtaşınscrbcfıl. pcnşan
olmasını onlcnıcyeçabalıyor
Tuıkıye deışsı/lıksigortası şu anda bır
v asa tasansı halındc Mcclıs gundcmındc
ve/atenbuyazmınkapsamıdışında
Buna karsılık sosyal y ardım dedığımız
sosval gu\cnlık hızmcıı ulkcmızde
"fiilen" \ ar \c sası. kor topal da olsa
sırundan bedava kanıtlamanın tadını
alandc\lcl sosyalyardımlananurdıkça
aruırma\a başladı Bu artışın ucretlcr
ıçındckı payı vıllarıçındeşoyle
urmandınrdı I977'deyuzde6.1980 de
v uzdc 17 1985"tc yüzde 28.1990'da
\uzdc44\cgunumuzde(yanışımdılık)
\ Li/dc S()
"> u/delcr SSK nınsırıınabındınlcn
\ukun(kurumunyukumluğudışındakı
\ukun)tahnpcdıcidğırlığınııyı
\ansiımı\or Oyüzdenbırdeşoyle
anlatalım 1992 yılı\cnlennegore SSK.
cmcklı ay lığı olarak ayda 2 tnlyon 200
mıKarlıraoduyor Bunun 1 tnlyon 100
ıvuhaıısosyalyardımzammı Kuşkusuz
dcv lcun dcrın bır gcçım sıkıntısının
gırdabında çabalayan SSK emeklılcnne
a\ lık gclırlcrının yansına yaklaşan bır
İs\crcn Scndıkaları yonclıcılcn ılc
sapuğımızgoruşmeler Çalışma\c
Sos\alGu\cnlık Bakanı Moğultay m
lyımscrlığınıpayla^mamız] onluyor
Ama muzmın muhalıflığı bıraksak.
Bakanın ıyımscrlığını bolussck. yanı
sos\al \ ardım /ammı \ ukü SSK'nın
sırnndanalınsabıleherscyınsuilıman
olacağını sorunlannçozulupSSK'nın
rahat bır soluk alacağını so\lcmek o
kadarkolay dcğıl Dcğıl.çunkuSSK'nın
kamburları o\lcbır-ıkı değıl
SSK daha kuruluş yıllanndan ıv\barcn
hcı a\ kasasınadc\ olçudcbırnakıipara
akaıı bır kuruluş Bankacılann "sıcaik
para" dcdıklcrı bu nakıllcnn çok ıvı
dcgcı lcndınlmcsı. sıgorta kurumunun.
Lincklı say ısının daha da ariacağı gclccek
Mİlardakı vukunukarşılayacak anlamda
Cenel Müdür Kemal Kılıçdaroğlu
Bııtmayı:, amamıkit sıkıntısı var
-SaunGenel \tudür,ılhe\elolarak sız,
bır MMI a/ifüıenlik kuruluşunun kendi
ı aği) la karrulmuundan ını \ anasımz:
ı ok sa mutlaka bır devlet kalkısı
ıtlmasmdan ını ?
Kılıçdaroğlu - llkc olarak dc\ lcı
katkısınınolmasıgcrckiNor A\rupa
Topluluğu'na üye ulkclenn. hatta bıraz
daha gcnıslctc\ım OECD ulkclcnnın
uınıundcdc\ lcı kalkısı vardır sosyal
gu\cnlık kuruluşlarına Sadccc
Turkıycdcyokluı LsiclıkTurkıyc dc
dc\ lcı kalkısı olmadığı haldc. sosval
uıı\cnlık kuruluslannın olanaklannı
kullar.mıstır Yanı sosval guvcnlığın
dc\ lcıe katkısı olmuştur v c hâla da
olııvor tabıı
- kjendım, SSK ile ılgth olarak, \o\ı al
I ardım zamnnmn çenelhut<,e\ e
aktarılması, oradan karsılanmau nın
ı a\aldüzeniemelereKidiliı or. Sîz SSK
Genel Muduru olarak aslında sosyal
ı ardımların pı tmlendirilmesimnden mı
I anu olurdunuz, ı ok sa şımdı kabıılgoren
ı;orü}e wj ifu/ı olarak çenelhııtçeye
aktarılnıasınımı \ e^lerdiniz ?
Kılıçdaroğlu - Şımdı biz bır sosyal
s\gorta kurumuyu? sosyal yardım
kııı umudcğıl Sosval sigorlaların
maniığı sıgortacılıgınmaniığı bcllıbır
prınıın alınması \c bu prımın
dcğcrlcndınldıklcn sonra. bcllı bır sure
sonr.ı sıgortalıya hızmct olarak
dönmcsıdır Şımdı sosyal yardım bızım
gorcv ımız dcğıl. dc\ lctın gorcvıdır
Sos\ al \ ardım zummı sigortacılık
mantığınınıunıuylcdısındaolanbır
uygulama Eğcrsosyalyardımı Sosyal
Sıgorta Kurumuodcyecekscozaman
bızım adımızdakı "sıgoria" sozcuğünun
mkması vcadımızın "Sosval Yardım
K ıırumu olması gcrekır
- tn hıiYiık sosyalguvvnhk kurulufunun
hiisıolarak siz, "Turkıvebırgenı
eınekliler c ennetidir" nitelemesine hak
SSK'nınbatması
söz konusu değil.
Çünkü SSK'nın
malvarlığı şu
anda 50 trilyon
liraya yakın.
Ama şu var. SSK
nakit
darboğazında.
SSK para>ı
öde>emeyecek
durumagelıyor.
Kılıçdaroğlu - Hav ır
- Bugörüiünuzugerekçelendirir misiniz ?
Kılıçdaroğlu - Gcrekçcm su Turkıye
vok /cngın doğal kay naklan olan bır
ulkcdcğıl Vc FurkiM. dcdcbırgcnı,
viiKklılcrordusııyaraimayakımsenın
hakkıvok Bugun çok zengın doğal
kay naklan olan ulkelcrdc bıle. yanı bır
çok balı ulkesındc. dığcr zengın
ulkclerdc.cmcklılıkyaşı60.65 Halta
ycnı çıkanlan v asalarla bu > aşın daha
da yukseliılmcsı gündcme gelıyor Oysa
Turkıvcdcbunun tamaksıyapıldı 20-
25 hızmel yılı pnm ödeycnlcnn emekli
olması. olabılmcsi gundcme gcldı
Erkcn cmcklı olmak guzel bır scv dc.
y alnız bunun kav nagını o zaman
devlclın kcndısının sağlaması gerckıyor
Sıgorta kuruluşlannın bu kaynağı
sağlamalan mumkun dcğıl
- Yani efcndım devlet bunun kay nağım
sağladığı takdirde, 38- 40yusında,yani
üretuiolarak en aktif, en deneyim
kazandığı ı ıllarda bır ınsanın üretim
dısına duşmesıne razı mısımz *
Kılıçdaroğlu - Havır razı değılım Buna
kıniscnın razı olacagınıda sanmıyorum
• Amahu birpolitik karardı.
Kılıçdaroğlu - Polıtık karara saygılıyız
tabıı Bız burokratız Amaburokrat
doğruv u so\ lcmek zorunda Bız
doğruvusovlemekzorundavız Ama
sıyasal kararı mutlaka polıtıkacılar
vcnr
- SSKpnmlerinin addi oranlarda tahsil
edılemeyı$ıy ıllardtrbthnen bırgerçek.
Bu k onuda efendim, negıbı onlemler
duşünüy orsunuz ?Kamu sekforunden
alac aklartmzı nasıttahsiledeceksuuz ?
Kılıçdaroğlu- Kamuscktörunden
tahsılat konusunda. yenı tasanda bazı
hukumlervar Örneğınbeledıyeler
pnmlen vaiırmddıkldn idkdırde,
bclcdıyclenngelırkaynakldnndan
dogruddn tahsil olanaklan getınyoruz
Y anı pnmlcn kaynakudoğrudan tahsil
etmcımkanıgetınyoruz Sonyasa
tasansında bu var Bunun dı^ında.
beledıyc başkanlannın ve K1T
yonctıcılcnnın kışiscl sorumluluklan
vasadayerahyor Buhakkımızıda
sonıına kadar kullanmay a kararlıy ız
Bu konuda \ argıtay çok guzel bır karar
vcrdı Beledıycbaşkanlanodenmeyen
pnmlerden şahsı malvarlıklanyla
sorumlu olacaklarartık
- ıffî bunu ifletecek misiniz?
Kılıçdaroğlu - İşletıyoruz İşlctıyoruzve
pck «,ok beledıye başkanı yargıda şu
anda
- Peki, özel sektordekiprim alacakları
konusunda...
Kılıçdaroğlu - Özel sektör ıçın. pnm
borçlannı affeden bır yasa çıkanldı
Özel sektordeki toplam pnm alacağımız
1 9 tnlyon lıracıvanndaydı Bunun 1
trilyon lırasını çıkan afyasası ile tahsil
ettık Dığer kısmını da tahsil edıyoruz
- Son soru efendim. Gazetelerin çok
kullandığı başlıklar vardır: SSKbattı
yada batıyor... gıbı. Sız ötekı SSK
YÖneticilerinde ahfmadığımız bır
at,ıklıkla, netlikle, "soz konusuyasa
tasariM Mectis'ten 1993 başmda
çıkmazsa, SSK, sigortablara karp
yük ümlülükleriniyer'utegetiremeyecek"
dedinız.
Kılıçdaroğlu -Evet Dedımvedıyorum
- Pekı efendim buyasa çıkmazsa SSK
bataıak mı ?
Kılıçdaroğlu-Hayır SSKbatmaz Yanı
SSK nın batması soz konusu değıl
Çunku SSK"nın mal varlığı şu anda 50
tnlyon liraya yakındır Buyuzden
batma şansı yok SSK'nın Ama şu var
SSK nakıt darboğazında SSK parayı
ödeyemeyecek duruma gelıyor Çunku
pnmlennı tahsil edemıyor Çunkü
beledıyelerdekaynakyok Yanı
beledıy elerdc btr fıılı ımkansızlık var.
KIT'lerden alacaklanmıza şu anda
hazınefinanse ediyor KİT'lenn
borcunu hazıne öduyor v e bız bu dar
boğazıaşmavaçalışıyoruz Fakat bızım
ıçın temel darboğaz, sosyal yardım
zammı dedığımız devletmodemesı
gereken bır paranın kurum taraftndan
üsllenılmış olması Bız bunun
kaldınlmasını ıstıyoruz
- Yani bu sosyalyardunlargenelbütçeye
aktarıldığı anda, sızce SSKparasal
darboğazt asacaktır.
Kılıçdaroğlu - Aşacaktır Veılendede
artık herhangı bırsorunla
karşılaşmayacaktır Şunusoylemek
ıstenm Devlet bızım ustumüzdekı
gölgesını kaldırsın Bız başka hıç bır şey
ıstemıyoruz Hatta devletten yardım da
ıstemıyonız. Bızeyukledığıve aslında
bızım yukumluluk alanımızda olmayan
gorevlen kaldırsın. bız kendı yağımızla
kav rulmasım bılınz
cmcklı maaşı odcnıek vc sağlık hızmetı
vcrmcklcnıbarcldcğıl GclışmışBatı
ulkelcrındcsosvalguvenlık ağının
kapsıimmda enazenıcklılıkvesağlık
sıgortası kadaroncmveağırlık tasivan
işsizlık sıgorlası \ e sosy al y ardım
orgııtlcn var
İşsiziik sigortası \ok, sosyal
\ ardım \erelim
Işsızhk sıgortası adı ustunde. ışçı ya da
hı/meılının çalıştıgı gunlcrde. ucrctınden
bır dc "işsizlik sıgortası primi" kcsılıy or
vc is>ız kaldığı takdırde kendısıne bır surc
tıssızlık sıgortası pnmı odcdığı gun sayısı
ılc oranlı bır sure) ışsızlık parası odenıyor
Sıgortalının venı bır ış buluncava kadar
gcı,en surcdc geçımının sağlanması
amaı,lanıvor
Ama yaycnıdcn ışbulamdzsancolacak'
Hclc sıgortalı kcndısını ıse almaya
ışlıvor da nasıl ve kımın sırundan ?
So^val vardım SSK kapsamındakı
cmckı,ılcri(,ınılkkcz I977yilında
iKicdevsc scmbolık anlam taşıvacak
kadaı dıışuk bıroranda.vakacak
vaıdımı adı alunda uygulanmaya
başladı SSK kapsamındakı ışçıleraylık
ıu.rctlcrınc ck olarak. ucrctın yüzde 6"sı
oranında i<ır v akacak zammı da almaya
başladılar Bu devlclın.gcçımsıkınıisi
ı,ı.ken ucicılılcrcbırdesleğııdı Sosyal
dcv leı olmanın kuçuk.y etersız. ama
anlamlıbırgercgııdı
Buı av a kadarı ıyı Antak dcvlel bu
odenuv ı kendı degıl gelırlennc bır kuruş
katkıda bulıınmadıgı SSK'nın yapmasını
ongormuştu Doncnıın SSK yönctıcılcn
belkı de\ lcıc (o gununsivasal ıktıdanna)
nırazctmcyıgozealamamışlar bclkıdc
vapılacak ödcmc oldukça duşuk olduğu
11,111 ıtıra/agcrckduvmamışlardı Bovlctc
"ne kadar sosyal olduğunu" SSK'nın
oranda yardım yapması son dcrece ıyı
•\ncak dcv lcı bunu kendı kasasından
(genel but»,cdcn)değıl SSK nınzaien
başka elkcnlcrlc kurumakla olan
kavnaklanndanyapıvor Bır başka
dcv ımlc dev lct SSK'nın kay nakfarıyla
gerdeğe gınp nc kadar guçlu bır baba
olduğunu kanıtlıyor Buaradaolandd
kııruma olııvor Bızlcrc dc hemcn her
av ın sonuna doğru "SSK'nın bu ay soou
emekli maa^ı odcmesi gene tehlikede" dıye
baslayan artıkkanıksadığımızhaberlen
yazmakkalıyor
Mcclıs gundemınde SSK'nın
sorunlaıınakoklcncıçozumlergctırmc
ıddıasındabıryasatasansıvar Bu
tavinda sosyal yardım yukünun
SSK nın sırtından alınıp genel bütçeye
ı \ anı dev lelın kasasına) aktanlması
ongorulmckıc Butastinvasdlaşırmı
vavilaşma/mıbılemıvoruz Bu
dı/ı-habenn hazırlıgı sırasinda ozellıkle
"işletilmesi"zorunluydu Bugun
muştcrılenndcn pnm toplayan. ozel
scktoreaıt herhangı bır sıgorta
kuruluşununyaptığıdabudur Eh
kav naklannı îşçılcrın odedığı pnmlerden
sağlayanSSK nın da bunu vapması
bcklenmczmıvdı'
Kuşkusuzcvct Ama SSK kasalannda
toplanan dev lonlar. dev let babanın
ışt ıhını alabıldığınc kabartmaklaydı ve
halcn dc kaktrtmakta Kuruluşu ızleyen
v ıllarda dev lcl. SSK yı. kasasında bınken
"sıcak paralar"la devlet tahvılı almaya
zorladı Bır başka deyışle. devlet.
SSK nınelınetahvıldenenkâğıt
parçalannı lutuşturarak kurumun
(ışçılcnn) paralanna el koydu
Bu dcğcrlendırmemızı "habis ve muhalir
bulacaklarıçınbırek Devlet,almaya
zorladığı tahv ıller ıçın SSK'va ılk y ıllarda
y uzde 3 (Yanlıs, okumadmız Yuztie uç1
)
faızverıyordu Daha sonraınsafd geldı.
tdhvıl fdizlcnnı yüzde 6"ya. ddhd da sonra
vuzdc9avehattayuzde 16'yaçıkardı
Sonyıllardadcvlet SSK yakarşııyıden
tyıyeşefkat"cgeldı vc ona y uzde 30
(yazıyld \uzdcotuz)uhvılfaızı
odcmcycbaşladı Hanıbankalannbıryıl
vadclı mcvduata yuzdc 70 filan odedığı
gunlerdc Şu anda SSK nın elındedüşük
U-ıh olmadı Daha ıyı bır sozcük bulmalı.
Sefıl) faızlı 589 milyar 178 mılyon liralık
dcv let tahv ılı v ar v c bu lahvıllcnn vadesı
2000 yılında dolacak
Nc dersınız' Bugun elındc 589 milyar 378
mılyon nakıt parası olan bırı. parasını
yuzde 30 faızlc ve 10 yıl v ade ile bır bır
bdnkayayatırsaonancdcrsınız'>
Sdkın
"ena>i"dıycyanıtlamayın Kışılerenayı
olur.amakurumlarolmaz Kurumlar.
olsa olsa çıfılıkolur Gucuyctenın
yağmaladığı bır çıftlık
Batakçılığı teşvik tedbirleri
Varsayalım kı sız bır sanavıcısınız.
Varsayalım kı fabnkanızda bırkaçyuz
ışçıçalıştınyorsunuz Gene varsayalım kı
sızsafkanbırışadamısınız Amann'olur
vanlış anlamay m. "safkan" derken bır
ışadamının taşıması gereken nıtelıklen
taşıyan. orneğın sennkanlı. malıyetlen en
aza ındırgeyecek. akld. mantığa uygun
onlemlen alabılen hesabını ıyi yapan ve
hcsabını vaparken duygulanna, "manevi
değeriere" değıl "serbestpiyasa
ekonomısi"ndcn kaynaklanan "yükselen
değerler"e onem veren bır ışadamı
olduğunuzuvarsavıyoruz Vegene
varsay lyoruz kı asla y asadışı kazançlara
ıtıbaretmıy orsunuz. kân, vurgunculukta
değıl. kay naklan akılcı kullanan bır
ışadamının "basiretTnde anyor v e
yasalara harflyyen uymaya ıçtenlıkle
ozen gostenyorsunuz
Ycnı yatınmlar planlamaktasınız ve
kendı özkay naklannızın yanı sıra bır
bankadan da kredı almak ıstıvorsunuz
Guvenılır, saygın bır ışadamısınız
Bankalar sıze hıç nazlanmddan kredı
verecekler Bukesın Amabankalann
kredı faızlen de uçaşağı. beşyukan
bellıdır
Bız bu yazı ıçın ışadamı gıbı bır ku<,
bankaya gıdıp kredı ıstedık
Çenueİköv "de bır ozel bankanın müduru,
"Kaı>ılıklanmi7 sağlamsa yüzde 118 faizle
kredı »erebıleceğinr* soylcdı veekledı,
"Biliyorum, bu bıraz düşük bir faiz. \ncak
sizin gibi bır müştenyi de kazanmak
isteriz." Gorunuşümuzün. kalıbımızın
"ucuz kredi" sağlayacak kadar ıvı
olmasından gururîanarak, bu kez bır
buyuk bankanın. Emınonu dekı buyucek
bır şubesıne gıttık Burada mudur beytn
karşısına ulaşmak kolav değıl Kendımızı
genç bır mudüryardımcısf nın onunde
bulduk Genç, yakışıklı. muşten
ılışkılennde ıyı eğıtım gomıuş bır "yuppie"
aday ı Bızı pek gozu tutmadı galıba
Isteksızceyergosterdı.sabırsızcadınledı
26 ışçı çalıştıran bır mobılya atelycsının
sahıbı (') oluşumuzla bıle ılgılenmedı
Sözlenmız bıter bıtmez "Daha önce bizim
bankayla çalıştınız mı>dı"dıye sordu
"Ha> ır" v anıtını alınca da "Size nornıal
tuketicı kredisı koşullany la kredi
verılebdır" dcdı v e d\iii kalktı
Scpetlendık yanı Çıkışta.kredı
serv ısındekı sev ımlı kıza Tüketici
kredisine ne kadar faiz alıvorsunuz"dıye
sordum Omuzsılktı. "Şartlara gore
değişiyor" dedı "Yuzde 120filanda
oluvor, daha fazla da..."
Pekı şimdı '"safkan bir işadamr olarak
yanıtlavınbakalım
İhuy aç duyduğunuz kredıyı y uzde 120'ye
yaklaşan bır faizle bır bankadan mı
ahrdınız, v oksa sıze yuzde 75 (yazıyla
Yüzde yetmış beş) faizle kredı oneren bır
başka "kurumu'" mu yeğlerdınız'
Işverenler ışçılennın ucretlennden bır
mıktannı SSK pnmı ısçı payı olarak
kesıyorlar. buna bır de ışveren pay ını
ekhyorlarveışçınınbrutücretının yuzde
34'u ile 39.5'u arasında değışen bır
mıktan SSK ya yatınyorlar ıseeğer,
onlara "enayi" denıyor
Yarın: Sakat doğmuş bir
bebek: Bağ-Kur
HABERLEREV DEVAMI
'Osmanlmın en Parislisi'
• Bastarafı I. Sayfada
oğrcnımındcn sonra devlet hız-
mctınc gırcn Ibrahım Edhem
Paşa'nın gorcv lcrı arasında Ab-
dulmead'ın Fransızca hocalığı.
Dahılıye Harıcıvc. Nafıa nazır-
lıkları, Şura-u Devlet azalığı
vc rcıslığı. Vıyana sefırlığı ve
I877'dc Sıidraztimlığı sayılabı-
lır 19yuzyıl aydın burokrat
devlet adamlanndan İbrahım
Edhem Paşa. çocuklarının Batı
kulturu>le yetısmesını saela
mış •
^0 Arahk 1842 de Istanbul'-
da dunyaya geldı Öncc Bcşık-
taş'la ılkokula başlay an Osman
Hamdı 1856 yılında "Maanf-ı
Adlıye" okuluna devam eltı
Scdat Hakkı Eldcm. Ekrem
Reşıt Rcy Cemal Reşıt Rey gı-
bı mınıarlann. bestecılcnn. dıp-
lomatlann da ıncıısup oldukla-
n bu aılc. aydın. bılınçlı ve
bılımsel bır ortamda yaşıyordu
Ibrdhım Edhem Paşa, oğlunu
hukuk oğrenımı ıçın Pans'e
gonderdı
Ancak Osman Hamdı Bcy.
hukuk oğrenımı yenne Gusta
vc Boulanger ve Jean-Leon
Gerome'un atolyclennde resım
öğrcnmeyıyeğledı Pans'tekı 12
vıl suren oğrenımı sırasinda
arasıra arkeolojı derslerıne de
devdm ettı
1869'da İstanbul'a dönen
Osman Hamdı. babası Mıthat
Paşa'nın Bağdat valılığı sırasın-
<L\ "'Vılayet Lmur-u Ecnebıye
Mudürluğu' gorevıyle ıkı yıl
Bağdat'la kaldı
1871 "de tekrar lstanbul'a do-
ncn Osman Hamdı. bu kez
Muze-ı Humayun Mudur-
kığu'nc alandı Üç yıl sonra
cskı cscrlenn ulkc dışına çıkanl-
nıasım onleycn vc uzun yıllar
vururlukle kalan Asar-ı Âlıka
Nızamndmcsı nı (Eskı Escrler
Yonetmelığı) çıkardı Sayda
kazısında bulduğu vc arkeoloıı
dünyasının başyapıtlan kabul
edılen Satrap, Lıkya, Ağlayan
Kadınlar ve Iskender lahıtlen-
nm sergılenmesı ıçın ılk Türk
muzesını açtı(1891) Gunumu-
zun Istanbul Arkeolojı Müze-
len'nm çekırdeğını oluşturan
yapıya Lahıtler Müzesı adı ve-
nldı
Osman Hamdı Bey. 1882'de
Heınnch Schlıemann'ın Troya
kazısını. 1884'te Carl Human'-
ın Bergama kazısını denetledı
1883'te Sanayı-ı Nefıse Mek-
lebı'nın heykel bolumunun ba-
şında bulunan Yervant Oskan
ile bırlıkte Nemrut Dağı nda
M Ö I yuzyılın son yansında
vaşayan Kommagenc Kralı 1
Antıokhos'un tumulusu çevre-
sinde araştırma ve ınceleme
vdptı Bu, Osmanlılar donc-
mınde bırTurk'un yonetımınde
gerçekleştınlen ılk araşıırma ve
ınceleme olarak arkeolojı tan-
hmc geçtı 1891- 1892'de bu-
günkü Mılas yakınında. Eskı-
çağ'ın Lagına kentınde vaptığı
kazıda Hekate tapınağını bul-
du Çok say ıda arkeolojı kazısı-
nın yapılmasını sağlayan Os-
man Hamdı Bcy. kişilenn elle-
nn.ic bulunan eskı eserlenn
muzeyc kazandınlması yolun-
da gınşımlerde de bulundu
Türk resmıne msan fıguru
Osman Hamdı Bey ile gırdı In-
san figurunun arka duzlcmıne
de çoğunlukla geleneksel Turk
mımansınden oğelcr resımledı
"Camı Onunde Konuşan Ho-
calar" ve ' Kamplumbağa Ter-
bıyecısı' gıbı resımlenn arka
duzlemınde camılenn. turbele-
ıın, iv VÜ da JV ını.kanldrıiıa vt
r
vcrdı hgurlennde çektığı lo-
toğraflardan yararlandı kare-
lerc ayırdığı fotoğraflara baka-
rak ıkıncı eşı Fransız asıllı Naıle
Hanım ı vc oğlu Edhem Bey ı
luvallknne gecırdı Osman
Hamdı Bey'ıçağdaşı ressamlar-
dan ayıran bır ozellık de, mo-
delden çalıştnayt gerektıren bır
atolye dısıplını kurmasıydı
Kurduğu Sanayı-ı Nefise Mek-
ıebı*nın (Guzel Sanatlar Aka-
demısı) oğrencılen. müzedekı
heykcllennın yanısıra canlı mo-
delden de çalışıyorlardı Sana-
yı- ı Nefise Mektebı'nın açılışı
ile Turkıye de heykel sanatının
doğuşunu gerçekleştırecek eğı-
tıme de ^eçılmıştı Fransa. Al-
manya. Ingıltere. Baden Buyük
Dukalığı çeşıtlı dcvletlenn unı-
versıtclennce onursal doktor-
luk payelen ve nışanlar venlen,
Osman Hamdı Bev ın vupıt
lan vtrlı vc vabaıiv.ı kokk
sıyonlarda muzelcrdc vcr alı-
vor Osman Hamdı Bcy ın
yaşamının son vırmı altı yazını
ge«.ırdığı t.11
- u / t i va, ı ı tın.ı
vcrdığı, bahçesınde cuma gün-
len kuçuk konserler duzenledı-
ğı Eskıhısar'dakı koşku. 1987"-
dc muzeyedonuşturuldu
Türk-Iş'te devir teslim yapüdı
ANKARA(Cumhuriyet Bu-
rosu) - Turk-Iş gene! başkanlı-
ğına seçılen Bayram Meral ve
vonctım kurulu. dün sabah gc-
rcvebasladı
Turk-Iş c dun sabah gclen
Mcral vc ycnı yonetım kurulu.
Şcvkcı Yılmaz'dan gorevı tes-
lım aldılar Torenın tum yone-
ıım kurulu uyelen ve Değışım
Grubu nddkı sendıka başkan
vc vonctıcılcnyle bırlıkte yapıl-
ması ısteğıne Şevket Yılmaz
tcpkı gostcrdı Bunun uzenne
torcn Bavram Meral ılc Yıl-
nu/ arasındi gcrçckleştı De-
vır-tcslım lorenınde 'S ılmaz'ın
»,ok sınırlı vc uzgun olduğu da
dıkkat ı,ckiı \ ılmaz. daha son-
ra Furk-İş'ten aynlarak genel
başkanı bulunduğu TEKSIF
Scndıkası na aıttı
Başbakan Sulcvman Demı-
ıcl. dun sabah Turk-ls'ı araya-
rak Bdyram Meral'ı kutladı ve
kendısıne başanlar dıledı Da-
ha sonra SHP Genel Başkanı ve
Başbakan Yardımcısı Erdal
İnonu de dun saat 12 30'da
Türk-lş'c gelerek yenı yonetıcı-
lcn kutladı İnonü.Türk-Iş'tekı
değışıklığın. gelecektekı ışbırlığı
acısından kendılennı yakından
ılgılendırdığını ıfade ederek 12
Eylul donemınden kalan du-
zenlcmelen ortadan kaldırmak
çabası ıçınde olduklannı bıldır-
dı BdyramMeraldeTürk-Iş'ın
her zaman ulkenın huzuru ve ış
barışından yana olduğunu kay-
dcderek 12 Eylul den sonra ışçı
• haklanndakı genlemelenn bır
an oncc gıdcnlmesı gerektığını
de soy lcdı
"Iıırk-İş Genel Başkanı Bay-
ram Mcral goreve başlamasın-
dan sonra gazetecılenn çeşıtlı
sorularını yanıtladı Meral
pekt,ok toplu ış sozleşmesının
çıkmazda ve grevlenn kapıda
olduğu bır donemde. hukumet-
le nasıl bır ıhşkı ıçınde olacakla-
nnı soran gazetecılere şunları
sov ledı
Hükümet bıze nasıl bakarsa
bız de hukumete oyle bakaca-
ğız Seçımler sırasinda çızdıkle-
n altın uçgende ver alan vaatle-
nnı verıne getınrlerse mesele
kalmaz Aksıhaldedemokratık
gucumuzü kullanarak bunlann
havaia geçınlmesıne çalışınz
Hukumettcn bekledıklerını
bulamamalan halınde eyleme
gcçıp geçnıeyeceklenne ılışkın
bır soruyu ısc Meral. "Sorunlar
çozulmezsc, çozumu ıçın uğra-
şırız Turk-lş'ı yalnız 5 kışı de-
ğıl tum orşütle bırlıkte yonete-
ceğız Onlarınaldıklankdrarla-
rı uygulayacağız Zor bır
doncmden geçtığımızı bılıyo-
ruz ama bunu hep bırlıkte aşa-
cağı/ dedı