Katalog

9 KASIM1992 PAZARTESf CUMHURİYET SAYFA HABERLER CUMHIJRİYETTEN OKURLARA ÖZGEN ACAR Kamuoyu Muşturmak... Eylül ayı ortasında Izmir Büromuz, Buca Cezaevi'nde- ki açlık grevini yakından izledi. İster özgür olsun, ister mahkûm ya da tutuklu; herkesin, insanca yaşama hakkı vardır. "Uluslararası Af Örgütü," Buca Cezaevi'ndeki açlık grevine ilişkin haberlerimizin uzerine dlkkatle eğildi. Olayları ve gazetemizi izlemeye aldı. Örgüt, "Türkiye'nin etkın gazetesi Cumhuriyet"e da- yanarak gelişmeleri bir "haber bülteni" ile üyelerine duyurdu. örgüt; üyelere, Türkiye Cumhuriyeti Başbaka- nı Süleyman Demirel ile Adalet Bakanı Seyfi Oktay'a birer kınama mektubu göndermeleri çağrısında da bu- lundu. örgüt üyeleri, aralarında 18 yaşından küçük çocukla- rın da bulunduğu ve özellıkle Faruk Tarla, Hüseyin Kurt, Hüseyin Akduman, Ismet Kalabaktaş, Ercan Karataş, Deniz Sarıkaya, Kadir Aksu ve Aysel Erdem adlı mah- kûmları da kendi kuralları çerçevesinde himayelerine aldılar. Ingiltere, Fransa, Isveç, Kanada ve ABD'den geçen haftalar boyunca Demirel ve Oktay'a yüzlerce mektup postalandı. örgüt üyeleri bu mektupların bicer kopyasını "bilgi için Cumhuriyef'e de postaladılar. Mektup trafiği bu haftaya girerken de sürüyordu. Uluslararası Af örgütü, Türkiye'deki insan hakları irt- lali konusunda böylece dünya çapında bir kamuoyu oluşturdu. Bir anlamda Türk hükümeti üzerinde baskı grubu yarattı. insan hakları konusunda Cumhurıyet'in uluslararası etkinliği de böylece kendiliğinden ortaya çıktı. Anımsayacaksınız, birkaç hafta önce örgüt dünyadaki çocuk hakları ile ilgili bir başka rapor yayımlamıştı. Bu raporun Türkiye ile ilgili bölümü Türkiye'de tek Cumhu- riyet'te yer almış, Anadolu Ajansı görmemezlikten gel- mişti. Başbakan Demirel in grubuna verdiği "Demokratik- /eşme'yasalarının TBMM'den kesinlikle ve bir an önce geçmesi talimatı da işte bu uluslararası kamuoyunun baskısından kaynaklanıyordu. Bunda hiç kuşkusuz Cumhuriyet'in de tuzu vardı. Batı dünyasında. ister ulusal ister uluslararası alanda olsun kamuoyu oluşturmada yetkililere kınama ya da dikkat çekme mektuplarının gönderilmesi etkin bir yön- temdir. ABD'nin bir eyaletindeki bir sorunun çözümü için o eyalette yaşayan on binlerce insan, kâgıda kale- me sarılır, daktiiosunun ya da bilgisayarının başına ge- çer ve senatörlerine ya da ABD Başkanı'na mektup yazarlar. Yöneticiler için bu mektupların sayısı ve içeriği ka- muoyunun nabzını tutma açısından vazgeçilmez en önemli göstergedir. Hiç unutmuyorum, bundan dört beş yıl önce kedi- kö- pek seven insanlar, VVashington ve Londra'daki Türk büyükelçiliklerine birer özel postakartını postalamışlar- dı. Istanbul'da başıboş bir köpeğin sokakta belediye itlaf ekiplerince acı çektırilerek öldürülmesi olayı posta kar- tında görüntülenmişti. Kartları hayvanseverler derneği ücretsiz dağıtmış, üyeler Türk büyükelçilerine postalamıştı. Bu kartları gönderenler Türkiye'nin uygarlık dışı davranışını şıddet- le kınıyorlardı. VVashington'a gönderilen kartların mikta- n 12 çuvalı ve Londra'dakiler ile birlıkte sayısı da yarım milyonu aşıyordu. Buna karşılık bir başka olayı anımsıyorum. 1991 yılın- da; Türk arkeologları, yabancı meslektaşları ile bırlikte Çanakkale'de buluşup, o yılın kazı sonuçlarını tartışmış- lardı. Bu arada bir grup Türk arkeolog, 2. Dünya Savaşı'nda Berlin'den Moskova'ya kaçırılan ve Puşkin Müzesi'nde gizlenen Troya Hazineleri'nin gerçek vatanı olan Tür- kiye ye geri verilmesi amacıyla bir imza kampanyası açmak istedi. Pek çok yabancı, hatta Alman arkeoloğun dahi imza- ladığı bu bildiri, Ankara'daki Rus büyükelçisine verile- cek ve hazinenin Türkiye'ye iadesi istenecekti. Bazı Türk bilim adamfan şu gerekçefer ife bu bildiriyi imzalamaktan kaçındılar: 1. Böyle bir bildiri imzalamak Alman arkeologlara karsı ayıp olabilirdi!.. 2. Bildiri, Rus büyükelçisine verilmemeliydi, Anıtlar ve Müzeler Genel Mûdürü'ne verilmesi yeterliydi. Çünkü, üç Türk bilim adamının böyle bir bildiriyi Rus büyükelçisine elden götürüp vermesi "doğru olmaz- dı. "Neden olmaz" sorusunun yanıb sadece "işte?.." idi... Sonuçta bildiri Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlü- ğü'nden bir yetkiliye verildi. Sonra ne mi oldu? Dosyası- nakaldırıldı... Eloğlu kedi-köpekler için Türk büyükelçilerine 500 bin protesto kartı gönderiyor, bizim bilim adamlarımız ise Rus büyükelçisi üzerinde kendi tarihsel ve kültürel mira- sına sahip çıkacak bir kamuoyu baskısında bulunmak- tan kaçınıyorlardı. Oysa kamuoyu oluşturmak ve kamuoyu baskısı yarat- mak, demokrasinin olduğu kadar uygarlığm da bir gös- tergesiydi. Sağlıklı, mutlu ve başarılı günler dileğiyle... m « * İ L A M Istanbul Yüksek Tıcaret ve Marmara Üniversitesi I.I.B.F. Mezunları Derneği Istanbul Şubesinden ATATÜRKÜ ANMATÖRENİ BûyOk Önderin ölümûnün 54. yıl dönümü drtayısıyle, 10 Kasım 1992 Salı gûnü 9tı S gece Taksim Cumhunyet Abıdesine Çetenk konularak anılacaktır Aynı gün saat 181e Galatasaraydakî Lokakle bir anma löreni yapılacaktıt Törende, Prol Dr Reşat Kaynar Atatürkçütük nedir, Mıthat Tuygun Ben Dıktatör Oeğılım, Naıl Kesova Atatûrk Mûzık, Vecıhı Ibak Atatürkien ÖzOeyışier konularında birer konuşma yapacaklar Kendi sestnde nutuklar ve anılar anlatılacaktır Gırtş serbestor. MARMARA ÜNİVERSİTESİ AEF ingiliz Dili Mezunları Derneği kuruluş çalışmalarına sizleri bekliyoruz 356 70 49 - 325 75 20 - 350 46 36 - 322 55 41 İNGlLTERE'de İNGİÜZCE: AU-PAiriere Ingiltere de tam gûvence veren yılların Au-Pall Acentası DEKİN Ttl:?-1/2M5J42-26U3B7 Otomobil ehliyetimi kaybettim. Hükümsüzdür. GÖKSEL HAMARATLAR GAP idaresi, 5 milyar liralık araşürma bütçesi ayırdığı 20 araştırma ile bölgeyi proje masasına yatırdı Güneydoğıı'yaıııilyarlıkbüyüteçDOĞANAKEN ANKARA - Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamındakı bÖlge, "alan araştırmalannı" da içeren çalışmalarla inceleniyor. GAP Bölge Kalkınma İdaresi, Gü- ve öneriler paketi ile büyüteç altına neydoğu Anadolu Projesi'nin içerdiği ahndı. Devlet Bakanı Ömer Barutçu'- 8 Ude, yaklaşık 1.5 milyar liralık bir ya bağlı GAP Bölge Kalkınma İdaresi bütçe ile "nüfus hareketleri ve göç" Başkanlığı, Güneydoğu Anadolu Pro- araşürması başlatü. jesi kapsanundaki iller ile bu bölgeler- GAP bölgesinde başlatılan araştır- deki göçûn yöneldiği önemli merkez- malann bir "etnik rengj" olmadığını lerden olan Istanbul'da, "nüfus hare- vurgulayan GAP Bölge Kalkınma ketleri ve göç" araşürması başlatü. İdaresi Başkanı Olcay Ünver, Güney- ODTÜ Sosyoloji Bölümü'nün üstlen- doğu Anadolu Projesi'nin toplumsal diği ve yaklaşık iki ay önce başlayan boyutunda \ürütülen çalışmalar ara- çahşmanın ilk aşamasında, bölgede se- sında. "böleedeki kadının statüsü ve çilen yörelerde anket uygulanarak, kalkınma sürecine entegre edilmesi"- yüzyüze görûşmeler yapılacak. GAP nin de yer aldığını bildirdi. GAP böl- Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Ol- gesinde halen yürütülen 20 proje için cay Ünver, Cumhuriyet'in sorulannı aynlan araştırma bütçesi, yaklaşık 5 yanıtlarken, göç araşurmasıyla ilgili şu milyar lirayı bulacak. bilgileri verdı: GAP bölgesı, kapsamlı araşürmalar "GAP bölgesi, nüfus itibanyla çok • GAP bölgesi, kapsamlı araşürmalar ve öneriler paketi ile büyüteç altına ahndı. Devlet Bakanı Ömer Barutçu'ya bağlı GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Güneydoğu den olan Istanbul'da, "nüfus hareketleri ve göç" araşürması başlatü. dinamik bir bölge. Türkiye'nin ortala- malanndan farklı. Yaş olarak daha genç, nüfus artış hızı daha fazla. insan- lar daha fazla hareket ediyorlar. Hem kırsal kesimden kentsel kesime doğru, ki bu hem bölge içinde oluyor hem de Türkiye'deki diğer şehırlere oluyor hem de mevsimlik işçi olarak, özellikle Çukurova'ya doğru hem gjdiş hem dönüş olarâk bir hareket var. Bu, bizi birçok yönden ilgilendiriyor. Hem sosyal bir olay olarak ilgilendiriyor hem de nüfusun hareketlen diğer bü- tün altyapı olaylannı etkiliyor. Yani sosyal altyapıdan tutun, eğitim. sağlık, ulaşım, telekomünikasyon, elektrifi- kasyon, su temini, kanalizasyon gibi kentsel hizmetlere kadar. Bütün bun- lan içine alacak kapsamlı bir çalışma düşündük Bölgedeki bu nüfus hare- ketJerini izlemek istiyoruz. Bir kere bir envanter alıp, nüfus hareketleri sayısal olarak nereden nereye oluyor, daha sonra niteliksel olarak; hangi hareket hangi kesim tarafindan yapılıyor, eğer böyle bir trend varsa tabii, belirlemek istiyoruz." Etnik gerekçe yok Ünver, uygulama planının hazuian- masıyla beraber yaklaşık 2 yıl sürecek araştırmanın, bölgedeki yurttaşlann etnik kökenine ilişkin bir çalışmayı da kapsayıp kapsamadığı sorusuna, şu yanıü verdi: "Bunun, o meseleyle hiç ilgisi yok. Biz tamamen nüfus hareketlerine ba- kıyoruz. Bunun o meseleyle ilgili bo- yutlan olacaksa, tamamen bizim dışı- mızda. Tabii bütün bir kalkınma hare- ketinin boyutlan var, ama bu proje özelinde, ya da bizim genel anlamda projelerimizde böyle bir dürtü, böyle bir amaç. böyle bir yenilim yok." Kadının konumu Halen Türkiye Kalkınma Vakfı'nın yürüttüğu bir çahşmayla, GAP bölge- sinde kadının statüsüne yönelik bir başka araştırmanın da devam ettiğini bildıren Ünver, "Sosyal boyuta ilişkin diğer bir çalışmamız, GAP bölgesin- deki kadının statüsü ve kalkınma süre- cine entegreedilmesi. Bir alan çalışma- sı olarak başlatıldı, hem de bulgulann irdelenmesi, öneriler paketi kısmı var. Bu da yaklaşık bir yıllık bir proje, büt- çesi de 1 milyar lira civannda" dedi. Tesis sakirieri, 21. yüzyrin eş^ade, Türkiye'nn en modem kentinde ortaçağ günleri vaşıyor. (Fotoğraf:ZAFER AKNAR) AKTAŞ'tan karartma geceleri tstanbml Küçükbakkalköy'deki 160 konutta iki aydır elektriksiz yaşanıyor • S.S. Küçükbakkalköy Konut Yapı Koopera- tifî'nce yapılan bloklara, kooperatif üyeleri AK- TAŞ'ın isteği uzerine 192 milyon lira harcayarak trafo binası yapıp, tranşeleri (yeraltı kablolan) dö- şettikleri halde, yine de elektrikleri bağlanmıyor. Istanbul Haber Servfea - Buz- dolabınız balkonda, yemekleri- nız ckşiyor. Çamaşır makınenız banyoda, ama siz dağ gibi ça- maşırlannın balkonda elinizde yıkıyorsunuz. Çocuklannız ödevlerini mum ışığında yapı- yor, arada bir de saçlannı yakı- yorlar. Küçük kızınız saçlannı yaktığında da perişan oluyor- sunuz. Kocanız ise iki günde bir ütüsüz giysileri nedeniyle amir- lerinden ihtar abyor. Bınanızın çevresinde hırsızlar kol geziyor, kapılar zorlanıyor. Böyle bir yaşama biçimine kaç gün daya- nabilirsiniz? Istanbul Küçük- bakkalköy'deki 160 konutluk Klima Tesisleri sakinleri iki ay- dır böyle yaşıyor, çünkü AK- TAŞ Elektrik bu tesislere elek't- rik bağlamıyor. AKTAŞ yetki- lileri sözkonusu tesise neden elektrik verilemediği konusun- da herhangi bir açıklama yap- mazken, siteye en geç bir hafta içinde elektrik bağlanacağını bildirdi. 192 milyonluk harcama Klima Tesisleri, 3.5 yılda ta- mamlanmış, birisi 15. ikisi 10 ve bir diğeri de 5 kath olmak üzere dört ayn bloktan oluşuyor. An- cak, S.S. Küçükbakkalköy Ko- nut Yapı Kooperatifrnce yapı- lan bu bloklara, kooperatif üyeleri AKTAŞ'ın isteği uzeri- ne 192 milyon lira harcayarak trafo binası yapıp, tranşeleri (yeraltı kablolan) döşettikleri halde, yine de elektrikleri bağ- lanmıyor. S.S. Küçükbakkal- köy Konut Yapı Kooperatifi Başkanı Hikmet Başaran, sıte sakinleri bunlan söylerken su- suyor, ancak "AKTAŞ öyle bir idare ki, bulsun kefeninizi alır, kefeninizi" diyor. Yargıtay emeklisi kooperatif başkanı Başaran, AKTAŞ'ın kendıleri- ne elektrik bağlamama gerek- çelerini ise şöyle anlatıyor: "Bütçeleri dar olan ortaklan- mızın kendilerini sıkarak ver- dikleri paralarla 120 daireyi 3.5 senede bitirdik ve teslim et'ik. Ancak, 92 senesinin 2. ayından beri elektrik peşindeyiz. AK- TAŞ idaresi, bize 11.1.1991'de projesini yaptı,' Projeye göre bana trafo binasını yapıp teslim edin. içinin makinesını ben ko- yacağım. Trafo binasını da se- nesi 1 üradan bana kiraya ve- rin' dedi. Kooperatif ortaklan- nın verdiği 58 milyon lirayla trafo binasını yapnk ve AK- TAŞ'a kiraladık. Taahhütna- me istedi, notere gidip onu da yapok. Gelip, gördüler ve onayladılar. Şimdi biz o trafo- nun sahibi degiliz, anahtan bile kendilerinde. Ama AKTAŞ, havayi hat için gerekh olan bin 800 metrelik kabloyu bulama- dığı gerekçesiyle elektriği ver- medi. Sakinler sakin değil Kooperatif olarak, elektrik alımı için gerekli her türlü işle- mi yerine getirdiklerini, bu ne- denle bir noksanlık bulunmadı- ğını beürten Klima Sitesi sakin- lerinden emekli öğretmen Ali Kemal Ulaş, "AKTAŞ'ın ama- cı ne? Kooperatifin bir eksiği, noksaru yoksa, AKTAŞ daha ne istiyor bizden? Başka bir amaa, art niyeti varsa, boşuna beklemesin. biz dar gelirli koo- peratif üyeleri olarak AKTAŞ'- ın bizden istediği o rüşveti vere- meyiz" diyorlar.Bazı dairelerde eşyalar var. sakinleri yok. Fa- kat, yine de çocuklannın okul- lan yüzünden pek çok üye, dai- relerine yerleşmek zorunda kalmış. Teksif Genel Başkanlığı Şevket Yılmaz zor kazandıANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Türk-İş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, kendi sendika- sı olan Teksif te genel başkan- lığa ikinci turda seçilebildi. Teksif Genel Kurulu'nda dün yapılan seçimlerde, Şevket Yılmaz'ın geçtiğimiz dönemde ekibinin dışına çıkardığı eski genel başkan vekili ve Tarsus Şube Başkanı Necdet İnandı- oğlu da genel başkanlığa adaylığını koydu. Yapılan se- çim sonucunda. Şevket Yıl- maz, ilk turda seçilebilmek için gerekli olan 193 oy barajını aşamadı. Yılmaz'ın 190 oy al- dığı bu turda, İnandıoğlu 85 oyda kaldı. 2. tur oylama Daha sonra geçilen ikinci tur oylamada, Yılmaz 199 oy alaraİc Teksif Sendikaa Genel Saşkanlığı'na seçılirken, Inan- dıoğlu'nun oylan 78'e indi. Sendikanın yönetim kurulu. Genel Başkan Yardıması Sait Bürçün ve İbrahim Vardar. Genel Sekreter Zcki Polat ve Genel Sayman İbrahim Yalçı- noğlu'ndan oluştu. Türk Harb-lş Sendikası eski Genel Başkanı Kenan Duru- kan, Yılmaz'ın ikinci tur oyla- mada seçilmesini değerlendi- "rirken, "Zaman ve toplum değişiyor. Şevket Yılmaz'ın da bu gelişmeleri iyi değerlendir- mesi gerekiyor. Şevket Yıl- maz'ın ikinci turda seçilmesi çok önemli bir gelişme. Liderli- ği bir yerde bırakmak gereki- yor" dedi. Yılmazın, büyük oy çoğun- luğu ile olsa da ikinci turda seçilmesi Türk-İş çevrelerinde ilgiyle karşılandı. Yılmaz'ın. uzun yıllardır ilk kez önemli bir muhalefet hareketiyle kar- şılaştığını dıle gctiren sendika çevrelen, Teksif teki bu sonu- cun, Türk-lş Genel Kurulu'nu da etkileyebileceğini ileri sür- düler. Türkiye Maden-İş Sendika- sı Genel Kurulu'nda yapılan seçimlerde de genel başkan Hasan Hüseyin Kayabaşı ye- nıden aynı görevine getirildi. Türkiye Maden-lş Sendikası Yönetim Kurulu, şu üyelerden oluştu: Nevzat Yavuz (Genel Baş- kan Yardımcısı), Ekrem Sami (Genel Sekreter), Mustafa En- gin (Genel Mali Sekreter), Orhan Şimşek ((Genel Teşki- latlandırma Sekreteri), Mah- mut Peker (Toplu Iş Sözleşme- si ve Mevzuat Sekreteri), Mustafa Çiftçi (Eğitim ve Araştırma Sekreteri). Pir Sultan Derneği: Diyanet devletin kamburu ANKARA(Cumhuriyet Bö- rosu) - Pir Sultan Abdal Kültür ve Tanıtma Derneği Genel Baş- kanı Murtaza Demir. zorunlu din dersinin bir insan haklan thlali olduğunu belirterek, diya- net işleri teşkilatının bugünkü yapısıyla devletin sırtında bir kambur olduğunu savundu. Murtaza Demir, dün düzen- lediği basın toplantısında, Di- yanet İşleri Başkanlığı'na, her yıl devletin artan oranlarda pa- rasal destek verdiğini kaydetti. Bu kurumdaki personel. kuran kursu, kuran kursu öğrencisi ve cami sayısındaki aıtışın çok yüksek olduğunu anlatan De- mir, Diyanet İşleri Başkanlığı'- nın devlet örgütlenmesinın dışı- na çıkanlması gerektiğini dile getirdi. Demir, "kara ses"olarak ta- nınan Cemalettin Kaplan ve taraftarlannın Almanya'daki faalivederine de değinerek, de- mokraük kitle örgütlerinin ve devletin Cemalettin Kaplan'a gerektiği gibi tepki göstermedi- ğini ileri sürdü. Okullardaki "zorunlu din dersi" uygulama- sını da insan haklan ihlalı oldu- ğunu ıfade eden Demirel, bu dersin okullardan kaldınlmaa- nı istedi. İNÖNÜNÜN SON BAŞBAKANLIGI 1961 - 1965 METİN TOKER'in yakın tarihimize ışık tutan DEMOKRASİMİZİN İSMET PAŞALI YILLARI (1944-1973) dizlsinin 6. Kitabı: METİN TOKER DEMOKRASİMİZİN İSMET PAŞALI YI L L A R İ ' İNÖN&NÜN SON BAŞBAKANLIĞL? BÜTÜN KİTAPÇILARDA İNÖNÜNÜN SON BAŞBAKANLIGI (1961 - 1965) ... Eğer "milletin makûs talihi" Inönü savaşlanyla ye- nilmişse, Türk demokrasisinin korkunç bir iç savaş ge- çirmeden sürmuş olması da 1961-65 arasının koalisyon- lar dönemi sayesindedir. özellikle birinci koalisyonun... Buna, Ismet Paşa baş- kanlık ediyordu ve ortaklık CHP ile AP arasındaydı. Bu dönem Turk demokrasisinin en önemli kilometre taşlann- dan biridir. 1961 seçimleri "beklenen sonuç'u vermedi. İşin kolayırva kaçanlar o sıralar buyulp zannettikleri bir formül icat etmişlerdir: "ChP + Ordu = İktidar." Bunda hem CHP, hem ordu duşmanlığı vardır ve tabii asıl hedef ismet Paşadır. İleri sürüten, CHP'nin, dolayısıyla tnö- nü'nün hep ordu desteğiyle iktidara oturduğudur. "De- mokrasimizin Ismet Paşalı Yıllan"nın bu 6. cildinde açık- ça görulecektir ki, o günlerin gerçekçi formülü şudur: "İktidar - CHP = Ihtilal." DİZİNİN YAYIMLANAN İLK ALTI KİTABI TÜYAP KİTAP FUARINDA 1 Kitap : Tek Partıden Çok Partıye (1944-1950) 2. Kitap: DP'nın Altın Yılları (1950-1954) 3 Kitap: DPYokuşAşağı (1954-1957) 4. Kitap: Demokrastden Darbeye (1957-1960) 5 Kitap : Yarı Sılahlı Yarı Kulahlı Bir Ara Rejim (1960-1961) 6 Kitap: İnönü'rtün Son Başbakanlığı (1961-1965) 37.000 TL. 45.000 TL. 40.000 T L 50.000 TL. 45.000 TL. 37.000 TL Istekleriniz tutan kadar posta ya da damga pulu gönderiniz. Kltapçılara % 25 indirimli odemeli gönderilir. Lütfen genel yayın kataloğumuzu isteyiniz. BİLGİ YAYINEVİ Meşrutıyet Caddesı, No. 46/A Yenışehır (06420) / Ankara Tel (9-4) 431 81 22 434 49 98 - 434 49 99 Faks (9-4) 431 77 58 BİLGİ DAĞITIM Babıâli Caddesı, No 19/2 Cağaloğlu (34360)/lstanbul Tel: (9-1) 522 52 01-526 70 97 Faks: (9-1) 527 41 19 TÜRK CUMHURİYETLERİ ORTAÖĞREIİM MÜFREDATEVDA Dünya, derskitabındada değişiyor AYŞESAYEV ANKARA - Sovyetler Bir- liği'nin dağılması üzenne dün- ya coğrafyası üzennde meyda- na gelen değişiklikler, ortaöğre- tim ders kitaplanna da yansıdı. Orta Asya Türk cumhuriyetleri ile dünya üzerindeki diğer Türk topluluklan ilk kezderslerdeiş- lenecek konular arasına girdi. Milli Eğitim Bakanlığı bu kap- samda. edebiyat ve coğrafya ders müfredatlannda değişıklik yapü. Lise 2. sınıf edebiyat der- sinde "Türkiye dışındaki çağ- daş Türk edebiyatı" başlığı al- tında bu ülkelerin yazarlan. yapıtlanndan örnekler verile- rek tanıtılacak. Tebliğler Dergisi'nde yayım- lanan ders programına göre, Türk öğrencıler. Cengız Ayt- matov. Bahtıyar Vahapzade, Şehriyar gibi ünlü yazar ve ozanlarla tanışacak. Edebiyat derslerinde, Azer- baycan Türk Edebiyatı'ndan, Celil Mehmet Kulizade, Bahti- yar Vahapzade, Şehriyar, Bul- garistan Türkleri Edebiyatı'n- dan Recep Küpçü. Kazar Türkleri Edebiyatı'ndan Mağ- can Cumabayulı, Kazan Türk- leri Edebiyatı'ndan Ayas İshaki okutulacak. Okutulacak diğer Türk cumhuriyeti ve topluluk- lan edebiyatı ve yazarlar şöyle sıralanıyor: Kıbrıs Türkleri Edebiyatı'n- Universite sınavı için ilk adımANKARA (Cumnuriyet Bfiroso) - Üniversiteîerar&s öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (ÖSYS) için başvurular bugün başhyor. 23 kasıma değin sürecek başvurular için sınav kılavu- zu ve başvuru formlan tüm okulkra gönderikJi. 1990-91 ve 1991-92 öğretim yılında ÖSS'yi kazanan ve bu yıi yainızca ikinci basamak smavına (ÖYS) girecek adaylar da, aynı süre idnde başvurulanru yapabilecekîer. Birinci basamak sınavı (OSS), 18 Nisan 1993 tarihinde, ikinci basamak sınavı da (ÖYS). 20 Haziran 1993'de gerçekleştirilecek. ÖSYM'den alınan biigiye göre, bu yıl ÖSS ve ÖYS sınav üc- reti 120'şer bm lira olarak belirlenirken; adaylar, sınav kılayu- zu ve başvurma formunu içeren kitapçıklan 12 bin lira karşılığmda okui müdürlüklerinden edınebilecekler. dan Osman Türkay. Özker Yasin. Batı Türkleri Edebi- yatı"ndan Mehmet Hilmi, Ab- dürrahim Dedre. Kırgızistan Türk Edebiyatı'ndan Cengiz Aytmatov. Kınm Türkleri Edebiyatı'ndan İsmail Gaspı- ralı, Cengiz Dağa. Özbekistan Türk Edebiyatı'ndan Abdülha- mit Süleyman Çolpan, Aybek. Türkmenistan Türk Edebi- yatı'ndan Ata Atacanoğlu. Uy- gur Türkleri Edebiyatı'ndan Zıya Samedi. Yugoslavya Türk Edebiyatı'ndan Nimetullah Hafız. Irak Türklen Edebiyatı'- ndan Ata Terzibaşı. Aynca, Başkurt, Malkar, Karaçay edebiyatından da derslerde kısaca söz edilecek. Dünya üzerindeki yeni olu- şumlar çerçevesinde, "Ülkeler Coğrafyası" ders programı da genişletıldi. Yugoslavya'nın Sır- bısian-Karadağ, olarak belir- tildiği programda, Bosna-Her- sek, Hırvatistan ve Slovenya da ayn ayn işlenecek. Program- da. Sovyetler Birliği'nden ba- ğımsızlığını kazanan cumhu- riyetlere tek tek yer verilirken, Rusya'dan söz edilmiyor. Tür- ki cumhunyetlere ise, aynntılı yer veriliyor. Buna göre öğren- ciler, "Asya'nın Başlıca Ülkele- ri" bashğı alünda, Türkmenis- tan, Özbekistan, Kazakistan, Tacikıstan, "Komşulanınız" başbğı alünda da Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan konu- lannı görecekler.