Katalog

CUMHURİYET/8 DIŞ HABERLER 3 OCAK 1992 WASHINGTON LFl K Gİ LDEMİR Koordinatör Ledsky WASHINGTÖN — ABD Başkanı'nın özel Kıbrıs Koordi- natörü Nelson Ledsky, kendisine baktığında, kuşkusuz, Doğu-Batı ilışkıleri üzerine engin bilgısıyle Berlin Duva- rı'nın inmesine katkıda bulunmuş, yakında da Kıbrıs so- rununu çözecek bir diplomat görüyordur. Ben ise ona baktığımda, hep Denktaş'ın, Ledsky ile bir görüşmesine, bir gazeteci arkadaşımızı nasıl, "Benim dayı oğlu" diye soktuğunu hatırlar ve aklımdan şunları geçiri- rim: "Bu Kıbrıslılar neler gördü, neler geçirdi..." Tabii bunu Ledsky'ye hiç söylemem. Bir araya geldiği- rnizde cıddi sorular sorar, sonra yanıtlarını yazarım. Bu habertere, onu her gordüğümde, "Denktaş'ın yeğeninr ha- tırlayıp içimden kıs kıs güldüğümü yansıtmamaya özen gösteririm. Ledsky ştmdi, kaçıncısı olduğunu eminim kendisinin de unuttuğu bir bölge turuna daha başlıyor. 6 ocakta Anka- ra'da olacak. Oradan Atina'ya, sonra da Kıbrıs'a gidip Denktaş ile görüşecek. Denktaş kim? Tabii ki KKTC lideri. öndan önce kim? Kraliçe adına karaıiar vermiş bir yargıç, İngiliz ekolünden gelert bir hukukçu. Ardından silahlı mücadele yılları, bir gerilla. Sonra yeni bir devletin kuruluşu. Hem Türkiye'yi iyi tutup hem Amerika'yı idare eden hem de İngiltere ile bağları koparmayan bir polJtikacı, yılların müzakerecisi. Roma İmparatorluğu'nun, Rodos şövalyelerinin, Osman- lı'nın mirasçısı. Daha da ötesi bir "Adah" ve hepsinden önemlisi, evlat kaybetmiş bir baba. Özal'a karşı zaman za- man Genelkurmay, zaman zaman "basın" kartını oynamış, zaman zaman ondan yana gözükmüş, Özal'ın yavaş ya- vaş yıkıiışına tanık olurken ayakta kalmış usta bir politi- kacı. Karşısında ise Nelson Ledsky. Ledsky 15 ocakta Denktaş'a aklında iki konu iie gide- cek: 1. Toprak tavizi. 2. Mümkün mertebe çok sayıda Ru- mun kuzeye yerleştirilmesi. Ledsky her iki konuda da Denktaş'ın bir şeyler yapma- sı gerektiğini düşünüyor. Bunu dışarıdan istemek tabii ki kolay. Ancak Kıbrıs sorununu içinden yaşayan Denktaş 1 ın da bunu Ledsky kadar kolay görmemesı dogal. Her- halde Amerika'nın Kanada ile bir sınır sorunu olsaydı, üçüncü bir ülke vatandaşı olarak Denktaş da çok güzel formüller bulurdu. Ama kendi ülkesinin çıkarları söz ko- nusu oiduğu için Denktaş'ın hareket tarzı tabiatıyla farklı olacak. Ledsky 15 ocakta yine "toprak" diye tutturduğunda Denktaş ya devletler hukuku üzerine ona mükemmel bir konferans verecek ya bir zamanlar ideal federatif düzen kurduğundan söz edilip şimdi oluk gibi kan akan bircoğ- rafyadan örnek verecek ya da çok sıkışırsa Ledsky'nin ar- dından bir demeç patlatıp, "Amerika altımdan halıyı çekiyor" diyecek. Ledsky de ne olduğunu anlayamadan kendisini yine başa dönmüş bulacak. Koordinatör, Denktaş'ı çözmeden Kıbrıs sorununu çöz- mek gibi güç bir misyon ile karşı karşıyadır. Denktaş ger- çeği yok sayılarak onun şahsında Kıbrıs Türkleri tanınma- yarak bu nasıl yapılacaktır? Hiç unutmuyoruz, vas/7/u'nun VVashıngton'da yaptığı bir konuşmadan sonra Ledsky, Türk gazetecilerine dönüp, "Ne kadar etkileyici gördünüz müT demiştir. "Etkileyici" olmak için Ledsky'nin duymak iste- diklerini mi söylemek gerekmektedir? Denktaş'ın ülkesi küçük, kendi büyüktür. Bu büyüklük de tüm zamanların, tüm ideolojilerin, tüm dinlerin ve ırk- ların üstündedir. Suudi Arabistan'da şeriatyönetimi, radikalIslamcılara savaş açtı Riyadlda Mam kavgasıKörfez krizinden bu yana giderek güçlenen ve hükümeti topa tutan radikal İslamcılar, prenseslerin de üye oiduğu bir kadın derneğine 'fahişeler kulübü' diye saldınnca kıyamet koptu. Dış Haberler Servüsi — Şeri- at duzeninin hükUm sürdüğü Suudi Arabistan'da, giderek güç kazanan radikal İslamcılar ile devlet arasmda bir çatışma ya- şanıyor. Camilerde ve üniversi- telerde örgütlenerek, özellikle gençler arasında kendisine yan- daş bulan radikal Islam, hükü- meti tehdit ederken, iilkenin dini lideri Şeyh AMülaziz tbn B u ile kraliyet aüesinden Prens lur- ki ei Faysal, bu kesime karşı sa- vaş açtı. Henüd Ttibuoe gazetesinin haberine göre, Suudi Arabistan- da radikal İslamcıların yukseli- şi, pek çok Arap ulkesinde oi- duğu gibi, Körfez krizi sırasın- da başladı. Fas'tan Cezayir'e, Sudan'dan Tunus'a kadar çoğu Ulkede radikal Islam hükümet- leri zorlarken, Suudi Arabistan- da üniversitelerde ve camilerde yönetim karşıtı sesler son aylar- da yükselmeye başladı. Körfez krizi sırasında hükü- mete yönelik sert eleştirilerin te- meJ konusu, Suudi Arabistan topraklanıun ABD askerlerine açılmas/ydı. Daha sonra Orta- doğu barış sürecinde Suudi hü- kümetinin izledigi ABD yanlısı tutum ve Israil ile banş masası- na oturulması, radikal İslâmcı- ların karşısında hükümetin en zayıf noktalan oldu. Izlenen banka ve para politikalan, radi- kallerce 'Islamiyete aykın' ola- rak nitelendüiliyor, eğitim siste- mi topa tutuluyor. Yüksek öğ- renim gören ve üniversitelerde ders veren kadınlar ise radikal- lerin gözünde düpedüz 'fahişe*. 'Bilimsel Araşurma, Dini tr- fan ve Yönetim Kurumu' gibi ülke yönetiminde ağırlıklı role sahip olan bir kurumun yöneti- ciliğini sürdüren Şeyh lbn Baz- ın, radikal lslamcılan 'yasadısı kasetlerle zehirieriııi kusmakla' suçladığı açıklamalan, geçenler- de tüm Suudi gazetelerinde ya- yımlandı. Yönettiği kunımda öneminin büyüklüğü nedeniyle birkaç bakanın yetkisini elinde toplamış olan Şeyh, kraliyet ai- lesine yakınlığının bilinmesine karşın, kamuoyunda bağımsız olarak tanınan ve sözü dinlenen bir kişi. Suudi istihbarat servisinin başkanlığını yürüten Prens Tur- ki el Faysal'ın radikallere karşı sert çıkışına neden olan olay ise; radikallenn, bir kadın derneği- agır suçlamalarla saldırarak, dernegin kapanmasını istcmeteri oldu. Radikallerin, içinde krali- yet ailesinden prenseslerin de bulunduğu dernegin tüm üyele- rini 'f«hise' ilen etmelerinden hemen sonra Riyad'daki subay- lar derneğinde bir konuşma ya- pan Prens Türki el Faysai, "Ya iddiaJannızı kanıüarsınız ya da yasalar karşısında hesap verir- siniz" diyerek radikallere mey- dan okudu. Prensin konusması, ileri gelen Suudiler tarafından, bir uyarı- dan öte, *yeni bir çaüjmanın başlangıcı' olarak değerlendiri- liyor. LATÎNAMERÎKA Gerîllalar direniyorDış Haberler Servisi " Kızıldenh ve melez çoğunlu- *fc"*i İNANÇLF GERİLLALAR— El Salvador'da yeni yılın ilk giinü bükümetle banş anlaşması im- zalavan FMLN gerillaları egitim kampında. El Salvadorlu gençler, kamuflaj amacıyla çamura bu- ladıklan vücutlanna yalnızca şort giymişler. Elde silah, çıplak ayak duşman saflarına sessizce na- stl sızacaklar/nı öğreniyoriar. Guliimsediklerine bakılırsa yaptıltları egitimden oldukça keyifliler. Ancak bu ke>ifleri inançlarından duydukları mutluluk mu, yoksa yapüklan eğitimin güliinçlüğü mu, bunu anlamak güç. (Fotoğraf: AP) SSCB'nin yerine kurulan Ba- ğımsu Devletler Topluluğu ve eskı Doğu Bloku hızla kapita- lizme yönelmeye çabalarken Latin Amenka ülkelerinden Peru. Guetemala ve Kolom- biya'dakı solcu gerilla grupla- rı Karl Marks'ın ideolojisin- den vazgeçmiyorlar. Eşitsızliklerin çözümünün tek yolunun komünizm oidu- ğu inancını savunan Marksist gruplar, kapitaiist düzeni si- lahla yıkma mücadelelerini sürdürüyorlar. Bir Latin Amerikalı diplomatın yoru- muyla, "Gerillalar, o kadar uzun süredir dağhırda yaşıyor- lar ki, dünyadaki değişimden haberdar değiJier. Halen dün- >anın Doğu ve Batı olarak iki- \e bölünmüş olduğuna inanı- yorlar." Reuter'in haberine göre bölgedeki en kanlı iç savaşlar- dan birinin yaşandığı El Sal- vador'da, hükümet ileisyancı- lar arasında yılın ilk günü imzalanan anlaşmayla 1 şu-t battan itibaren ateşkes ilan edilirken Peru, Guetemala ve Kolombiya'daki silahlı geril- lalar kentkre inmeye çalışı- yorlar. Peru'daki Aydınlık Yol ge- rillaları, 11 yıl önce doğdukîa- n And dağlarından, kokain cenneti Amazon toprakfanna ve başkent Peru'nun kenar mahallelerine yayılmaya baş- ladılar. Yüzyıllardır süregelen ğun sömürülmesi olgusu, ge- nlla örgütünün etki alanını genişletti. Eski bir felsefe pro- fesörü Abimael Guzman lider- liğindeki Aydınlık Yol, devle- tin yokluğu nedeniyle özellik- le kırsal kesimde artan bir etki kazandı. Peru'daki diğer solcu gerilla örgütü Küba yanlısı Tupac Amaru Devrimci Haraketı (MRTA) mücadelesini sür- dürse de, ıç bölünmeler yaşa- dı. Dağlardan kenteınılmesini savunan kesim, hükümetle görüşülmesini önerdi. Ancak Devlet Başkanı Alberto Fuji- mori gerıllarla görüşmeyi red- dettı. Marksist silahlı mücadele- nin sürdüğü diğer Latin Ame- rika ülkesi Kolombıya'da, küçük gerilla grupları 2 yıl ön- ce hükümetle banş anlaşması imzalamışlardı. Ancak en güçlülerinden blusal Kurtu- luş Ordusu (ELN) ve Kolom- biya Devrimci Silahlı Güçler, 1960 yılından bu yana verdık- leri mücadeleyi sürdürüyor- lar. Latin Amerika'nın en uzun gerilla savaşlanndan birini yaşayan Guetemala'da ise, in- san hakları konusundaki uz- laşmazlık nedeniyle banş görüşmelerinden sonuç alına- madı. 30 yıldır süren gerilla savaşı, lOObinkişininyaşamı- nı yitirmesine neden oldu. Sinmak Dikiş Makinaları Sanayi Anonim Şirketi'nden Tasarruf Sahiplerine Duyurudur. Ortaklığımızca brüt %85 (net %76.075) oranı üzerinden iskonto edilmek suretiyle ihraç edilecek C tipi, 360 gün vadeli, 1. tertip, 2. seri 8.000.000.000.-TL. tutanndaki finansman bonolan 3.1.1992 tarihinden itibaren 10 işgünü süre ile satışa aracılık eden Türkiye İş Bankası A.Ş. tarafından aşağıda adresleri belirtilen yerlerde satışa sunulacaktır. İşbu finansman bonolarının halka arzı, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 2499 sayılı Kanun ve 86/11130 sayılı Bakanlar Kurulu Karanna dayanılarak çıkanlan Seri: 111 No: 4 Tebliğ uyannca verilen 6.12.1991 tarih ve FB. 32/S-4 sayılı izne dayanmaktadır. Ancak bu izin finansman bonolanmızın ve Ortakhğımızın Kurul veya Kamuca tekeffiilü anlamına gelmez. 1. Ortaklığın: a. Ticaret Ünvanı: Sinmak Dikiş Makinalan Sanayi A.Ş. b. Merkez Adresi: Tugay Yolu No: 12 Cevizli-Kartal/İSTANBUL c. Ödenmiş Sermayesi : 2.032.264.000.-TL. d. Faaliyet Konusu : Dikiş makinası ve mobilyası üretimi. 2. İzahnamenin Tescil Tarihi: 9.12.1991 3. Finansman Bonolannın Vade Tarihi : 28.12.1992 4. Finansman Bonolannın ödenmesini Garanti Eden Kuruluş : Türkiye İş Bankası A.Ş. 5. Satış Süresinin Birinci Günündeki Satış Fiyatı : Kupür Değeri (TL.) Satış Fiyatı (TL.) 1.000.000.- 567.940.- 5.000.000.- 2.839.699.- 100.000.000.- 56.793.980.- 6. Satışın Yapılacağı Yerler : • TÜRKİYE İŞ BANKASI - T. İş Bankası A.Ş. İstanbul Menkul Kıymetler Müdürlüğü - T. İş Bankası A.Ş. Ankara Menkul Kıymetler Grup Müdürlüğü - T. İş Bankası A.Ş. İzmir Menkul Kıymetler Grup Müdürlüğü 7. Diğer Hususlar : Tüfkiye İş Bankası A.Ş., vade tarihinde yukarıda verilen satış yerlerinde finansman bonosu ödemelerini gerçekleştirecektir. Dışişleri Bakanı SUajdzjc'in Türkiye'den talebi' Bosna-Hersek'i tanıyınANKARA (Cumhuriyet Bü- daki tutumunu BM'ye daha ön- rosn) — Sırbistan ve Hırvatis- ceden bildirdiğini hatırlatarak tan'ın Birlesmiş Milletler'in ba- Türk askerlerinin söz konusu nş planını kabul etmeleri sonra- güçte yer ahnalarının BM'den sında dikkatler, Yugoslavya'ya gelecek talebe bağlı olduğunu gönderilmesi düsünülen BM Ba- belirttiler. nş Gücü'ne çevrilirken Türkiye 1 öte yandan dün Ankara'ya nin de söz konusu güce katıla- gelen Bosna Hersek Dışişleri bileceği bUdirildi. Diplomatik Bakanı Haris Silajdzfc, Türki- kaynaklar, Ankara'nın bu konu- ye'nin Ülkesinin bağımsızlığını tanımasını talep etti. Silajdzic ile görtisen Dışişleri Bakanı Hik- mct Çetin ise ATnin Slovenya ve Hırvatistan'ı tanuna karannı do- laylı olarak eleştirdi. Çetin, "ATnJn Hırvatistan ve Stoven- ya'sııı İMğunsızbğıaı tcaıyarak di^erterinin ba|unsızlı|ını tanı- manuışeklindebirefUimininoi- mayscagını omut ediyonım" de- Sırplarla Hırvatlar 7J. kez anlaştı Yugoslavya'da ateşkes Dış Haberler Servisi — Birlesmiş Milletler özel temsilcisi Cyrus Vance'in arabuluculuk girişim- leri sonucunda önceki gün BM Banş Planı üze- rinde Sırplarla Hırvatlar arasında sağlanan uz- laşmanın ardından ateşkes ilan edildi. Bosna- Hersek'in başkenti Saraybosna'da dun bir araya gelen taraflar, ateşkesin bugun TSI 13.00'ten iti- baren yürürlüğe girmesi konusunda anlaştılar. Saraybosna'daki görüşmelerin ardından bir açıklama yapan Bosna-Hersek Devlet Başkanı Alia İzzelbegoviç, Cyrus Vance'in Sırp ve Hır- vat askeri yetkilileriyle BM Banş Plam'na iliş- kin ayrıntılan göruştuğünu soyledi. Izzetbego- viç'in bugün TSİ 13.00'ten itibaren yürürlüğe gi- receğini duyurduğu ateşkes, Yugoslavya'da içsa- vaşın başlangıcından bu yana ilan edilenlerin on beşincisi oluyor. Sırbistan adına General Andri- ja Raseta, Hırvatistan adına Savunma Bakanı Gojko Susak ve Albay İmre Agotiç'in katıldığı toplantıda, çatışma bolgelennde konuşlandınla- cak BM Banş Gücü'ne ilişkin ayrıntılar da ele alındı. BM ozel temsilcisi Vance de yaptığı açık- lanıada, BM Banş Gücü askerlerinin konuşlan- dırılabilmesi için ateşkese uyulması gerektiğini belirtti ve bu ateşkesin öncekilerin aksine tum düşmanlık ve çatışmalara son vermesi gerektiği- ni kaydetti. Çatışmalara son vermek amacıyla ilan edilen ateşkese karşın krizin siyasi çözümüne ilişkin be- lirsizlik sürüyor. Avrupa'nın tanımaya hazırlan- dığı Slovenya ve Hırvatistan'ın mevcut sınırları- nı tanımayan Sırbistan, Sırplann yaşadığı tüm toprakları içine alacak "Yeni Yugoslavya"nın ku- ruluşunu ilan eden bildirgeyi bugün yayımlaya- cak. Bildirgede Yugoslavya Federasyonu'ndan ay- rılmaya çalışan cumhuriyetlere gözdağı verilerek aJtı cumhuriyet arasında var olan sınırlann her- hangi bir temele dayar.madığı ve değiştirilebile- ceği savunuluyor. di.Bosna Hersek Dışişleri Baka- nı Silajdzic'in Ankara'ya yaptı- ğı ziyaret, zamanlaması açısm- dan dikkat çekerken Dışişleri yetkilileri, söz konusu ziyaretin "smrpriz" olmadığıru ve "önce- de* ptanfauıdıiuu'' bildirdiler. Çetin, kendisini dün sabah zi- yaret eden Silajdzic ile görüşme- den önce gazetecüere bir açıkla- ma yaptı. Bugün Yugoslavya'da çok acıklı olaylann meydana geldiğine işaret eden Çetin, "Tirkiye'MB bu ülkedeki böWn- mcyi taşvik eder dununda olma- maya özen gösterdi|ini" soyle- di. Çetin, buna rağmen Yugos- lavya'run eski durumunun ko- runmasının da mümkün olma- dığını kaydederek "Bu ülkedeki yeni oluşum sürecind* bir cep- heleşme yerine cumhuriyetler arası işbirligi olnusuu temenni ediyonım" dedi. Çetin, Türki- ye'nin bu cumhuriyetlerden Bos- na Hersek ve Makedonya ile özel tarihi ve kültürel iüşkilerin bulunduğuna da işaret etti. Silajdzic ise Yugoslavya'run bugünkü yapısının daha fazla sürmeyecegini söyledi. Silajdzic, Yugoslavya'nın yeni oluşum sü- recine katılmak ve diğer cumhu- riyetlerle bu süreç içinde eşit du- rumda olabilmek için bağımsız- lık sürecine katıldıklannı beürt- ti. The ENGLISH CENTRE1 t Mİ II O/l I I MSA Dll FClTIM Mİ RKf Zl KURSII İSTANBUL: Humelı Cad No 92 '4 5 6 Zekı Bey Apl Osmanbey TEL. (1) 247 09 83 - 241 20 34 - 252 82 71-72 ANKARA. SelanıU Cad No 8 Kat 5 Kızılay TEL: (4) 435 23 97 - 435 30 94 - 435 25 03 Biısh'a protesto • CANBERRA (AA) — Avustralya'da bulunan ABD Başkanı George Bush, ülkesini haksız uygulamalarla suçlayan Avustralyalı çiftçilerin gösterisi ile karşılaştı. Başkan Bush, federal parlamentoda çiftçi temsilcileri ile görüştüğü sırada, binanın önünde toplanan 700'ü aşkın çiftçi, ABD'nin buğday ihracatında uyguladığı sübvansiyonlar ile bazı gıda maddelerinin ithalatına koyduğu kotalann tek yanlı kaldırılması isteğiyle gösteri yaptı. Bush, Avustralyalılann kaygılannı anladığını ve Amerikan sübvansiyonlannın bu ülkenin tanmı üzerindeki etkisini kabul ettiğini belirtmekle beraber, daha ziyaretinin ilk gününde tek yanlı ödün vermeyeceğini bildirmişti. Bakülde Iran Elçiliği • TAHRAN (AA) — Iran Dışişleri Bakan Yarduncısı Mahmud Vaezi ve Dışişleri Bakanlığı Danışmanı Ali Rıza Şeyh Attar'ın, lran'ın Azerbaycan Büyükelçiliği'ni açmak üzere Bakü'ye gittiklerı biidirildi. Iran haber ajansı İRNA'ya göre Bakü'ye hareketinden önce Vaezi, lran'ın Azerbaycan Başkonsolosluğu'nun büyukelçiliğe çevrileceğini belirtti. Bu arada Iran, Azerbaycan ile Nahcivan özerk bölgesini birbirine bağlayan bir demiryolu insa etmeyi planladığını açıkladı. Nahcivan Başbakanı Pitchan Fard Aliyey ile Iran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti arasında geçen hafta sonu îran'ın başkenti Tahran'da yapılan görüşmeler sonrasmda Nahcivan-Bakü demiryolu, Iran üzerinden birleşeceği için Ermenistan Cumhuriyeti'nden geçmeyeceği açıklandı. Ermenistan'da yeni yıl ^akası • MOSKOVA (AA) — Ermenistan televizyonunun yılbaşı gecesi yaptığı bir 'şaka', ortaüğı kanştırdı. Televizyonun yılbaşı eglence programı sırasında normal yayın aniden kesilerek tatilde olan Devlet Başkanı Levon Ter-Petrosyan'ın 'sağhk nedeniyle* görevden ahndığı ve yerine devlet başkan yardımcısının getirildiği duyuruldu. Televizyon, cumhuriyette yönetimi bir 'ölağanüstü hal komitesinin' üstlendiğini de bildirdi. Ermenistan televizyonunun, ağustosta Mihail Gorbaçov'a karşı başlatılan darbeyle 'dalga geçmek' amacını taşıyan bu duyunısu, cumhuriyette panik yarattı. Irak'ta halka açık idam • BAĞDAT (AA) — Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'üı oğlu Uday, Irak'ta ölüm cezalannın kamuya açık olarak infaz edilmesini istedi. Uday, yan resmi Babil gazetesinde takma bir adla yazdığı makalede, bu uygulamanın Körfez savaşından sonra Irak'ta yükselen suç dalgasını önleyeceğini savundu. Ttirkiye'ye davet • KAHİRE (AA) — Ortadoğu Banş Konferansı'mn üçüncü aşamasım oluşturan çok taraflı bölgesel işbirliği görüşmeleri için aralannda Türkiye'nin de bulunduğu 40 ülkeye, toplantıyı düzenleyen ABD ve Rusya tarafından davet mektuplarının gönderildigi biidirildi. Mısır'da yayımlanan yan resmi El Cumhuriye gazetesinin haberine göre 28-29 ocak tarihlerinde Moskova'da yapılacak görüşmelerin açılış ot urumuna Irak ve Libya dışındaki Arap ülkelerinin yanı sıra ABD, Rusya, Avrupa Topluluğu, Türkiye, Kanada, Güney Kore ve Japonya'nın dışişleri bakanları katılacak.