Katalog

10 EYLÜL 1991 EKONOMİ CUMHURtYET/11 Konuta 5 trilyon banka kredisi • isUnbul I (A. A)—Ferdi konut fınansmanı ile ilgili I Istanbul'da F i düzenlenen • toplantıda konuşan Yapı Kredi Bankası Genel Müdürü Burhan Karaçam, bankalann bugüne kadar 60 bin kişiye 4-5 trilyon lira civannda ferdi konut kredisi açtığını söyledi. Toplantıya katılan Konutbirlik Başkaru Oğuz Soydan da "Konuta aynlan fonlar başka alanlara harcanıyor" dedi. Singapur heyeti Türkiye'de • Ekonomi Servisi — Singapur ticaret heyeti, Türkiye ile Singapur arasındaki ticari ilişkileri geliştirmek amacıyla bugün Türkiye'ye geliyor. 17 eylüle dek kalacak olan heyet, Türk işadamlanyla görüşmelerde bulunacak. Asya Kalkınma Fonu • ANKARA (AA)— Asya Kalkınma Bankası'mn verdigi kredilerin en önemli kaynağı olan Asya Kalkınma Fonu'nun toplantısı bugün Istanbul'da başlıyor. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan (HDTM) yapılan açıklamada, 12 eylüle kadar sürecek toplantıda, 6. kaynak arttınmı görüşmelerine devam edileceği bildirilerek, ülkelerin üst düzey temsilcilerınden oluşan yaklaşık 100 kişilik bir heyetin toplantıya katılacağı belirtildi. Otomotiv yan sanayii • ANKARA (AA)— Ingiltere'nin Birmingham kentinde 22-25 eylül tarihleri arasında yapjlacak "The Automotive Trade Show"a TAYSAD'ın (Taşıt Araçlan Yan Sanayii Demeği) organizasyonuna 18 Türk firması katılacak. Organizasyon Komitesi Başkanı Erkan Orcaner, fuarın tüm otomotiv sanayii yedek parçasını kapsayan eski bir fuar olduğunu belirtti • Turiste ithal kâgıtla broştir • ANKARA (ANKA)— Turizm Bakanhğı 1992 yılında Türkiye'ye gelecek turist başına 10 adet tanıtıcı yayın sağlamayı planlıyor. Turizm Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre turizm varhklannın yurtdışmda ve yurtiçinde tamtılması faaliyetleri çerçevesinde yapılan tanıtıcı yayın programıyla dunya standardında 1 turiste 10 yayın hedefleniyor. Hazırlıklarına başlanan 1992 bütçesine 'trilyorûar"yetmiyor Paraya ad aranıyorBİLAL ÇETtN ANKARA — 1992 yılı kal- kınma programı ve bütçe tasa- nsı hazırlama çalısmalarına bas- layan ekonomi kurmaylanm '1992 kâbusu' sardı. Kâğıt üze- rinde 50-60 trilyon açığı olan bir bütçe hazırlamak durumuyla karşı karşıya gelen ekonomi bü- roksasine göre bugünkü ekono- mik tablo 1992 yüı için "ya üç haneii hiperenftasyon ya da yay- gııı iflaslar ve işsizlik" sinyalle- ri veriyor. Yaşanan yüksek oran- h enflasyon ekonominin mak- ro dengelerini bozarken rakam- aylık geçici uygulamaya gitmek olacağı kaydediliyor. Sorunun ağustos ayında verilen ekono- mik brifingde Cumhurbaşkanı Turgut özal'a da anlatıldığı, an- cak özaJ'ın normaJ program ve bütçenin hazırlanarak Meclis'e sunulmasını istediği belirtildi. Bu durumda ekim ayında Başbakan Mesut Yılmaz'ın se- çim kampanyasına ara vererek Yüksek Planlama Kurulu ve Ba- kanlar Kunıiu'nun yaklasık 10 gün sürecek olan program ve bütçe toplantılarına başkanlık tin bu konuda varacağı siyasi tercihe göre biçimlendirileceği ifade edildi. Uzmanlara göre ekonominin bugün geldiği nokta, kamu açık- lanmn durumu ve ücret artısla- n nedeniyle gelecek hükümetle- re ekonomik kararlar konusun- da çok geniş bir hareket alaru bı- rakinadığı görüşünü taşıyor. Bu- na göre ekonomik dengelerin ra- yına oturtulabilmesi için temel olarak iki yol gözüküyor. Birin- cisi, verilen ücret artışlan ve ka- munun yüksek faiz yükü daha ifade edileceği tartışılmaya baş- landı. Maliye Bakanhğı, Hazine ve DPT 1992 yılı kalkınma progra- mı ve konsolide bütçe tasansı üzerindeki çalışmalara başladı. Ancak özeüikle bütçe konusun- da 20 Ekim'de yapılacak genel seçimlerin sorun oluşturduğu belirtüiyor. Anayasa, program ve bütçe tasanlannın en geç 17 ekime kadar TBMM'ye sunul- masım öngörüyor. Ancak bir yandan zaman yönunden gelen kısıtlamalar, diğer yandan da se- cimden sonra iş başına gelecek yeni hükümete kendi bütçesini hazırlayabilme olanagı sağlaya- bilmek için en uygun yolun 1987'de yapıldığı gibi 3 veya 4 1992 yılı kalkınma programı ve bütçe tasarısı hazırlama çalışmaları başladı. Bugünkü ekonomik tablo gelecek yıl için ya hiperenflasyon ya da yaygın iflaslar ye işsizlik sinyali veriyor. 1992 için geçici bütçe yapılması gündemde. etmesi gerekiyor. Uzmanlâr ge- rek Başbakan'ın gerekse de ba- kanların seçim kampanyaların- dan bu tür toplantılara zaman ayıramayacağını ifade ederek kaçınılmaz olarak geçici bütçe uygulamasına gidilebileceğini kaydediyorlar. Bu arada seçimlerden sonra yeni bir ekonomik istikrar prog- ramının kaçınılmaz olarak Türkiye'nin gündemine geleceği de beürtilerek 1992 yılı ekono- mik hedeflerinin yeni hUküme- ABD'DEN SEÇİMEBAKIŞ yüksek bir enflasyonla geri alı- nacak ve denge, yüksek enflas- yon ortamında kurulacak. tkin- ci yola göre ise uygulanacak sı- kı bir istikrar programı ile eko- nomi daraltılacak, kamu açıkla- n küçültülecek, sıkı para ve ma- liye politikaları sonucu gerek kamuda gerekse de özel kesim- de 15ten çıkarmalar hız kazana- cak. öte yandan ön hazırhklan yürütülen 1992 bütçesinin 200 trilyon lira civannda bağlanabi- leceği görüldü. Enflasyon hede- fınin en iyimser tahminlerle bi- le yüzde 60"ın altına çekilmesi- nin güç olacağı ifade edilirken bütçe açığımn da rekor düzey- de olacağı kaydedildi. Verilen bilgîye göre bu yıl 26 trilyon lira olacağı tahmin edi- len bütçe açığı bütçeye gelir ya- züan Körfez hibeleri düşüldü- ğünde 35-36 trilyon lirayı bulu- yor. 1992 bütçesinin başlangıç açığı da Hazine'nin faiz yükü ve personel giderleri dikkate aluı- dığında en az 50-60 trilyon lira olacak. Türkiye ekonomisinin temel büyüklükleri 1970'li yıllann ikinci yansında yüksek enflas- yon un yarattığı {işkinlikle tril- yonla ifade edilmeye başlamış- tı. 80*11 yıllarda önce 10 trilyon- lar, ardından 100 trilyonlar gün- deme geldi. 1992 yılında ise tril- yon da ekonomik büyüklükleri ifade etmede yetersiz kalacak. DİE'nin yeni serisine göre bu yıl gayri safı milli hasıla (GSMH- milli gelir) 600 trilyon lirayı aşa- cak. 1992'de ise yüzde 60-70'ler düzeyindeki fîyat artışlan ile bu rakam trilyonlara da sığmaya- cak. Ekonomi kurmaylan da son günlerde kendi aralannda bin trilyonun Icatrilyon'la mı yoksa başka bir terimle mi ifa- de edümesi gerektiğini tartışma- ya başladılar. T U K E T I C I G O Z U Y L E ŞEBNEM ATİYAS NEW YORK— Amerikan ya- tınmcılanna risk analizleri ha- zırlayan ekonomistler, Türkiye- de seçim ortamının yakından iz- lendigini bildiriyorlar. Mesut Yılmaz'ı Turgut özal'ın "genç ve dinamik yeni bali" olarak nıte- lendiren ekonomik risk analiz- cileri seçimden çıkacak koalis- yonun "sıkıntılı bir koaJisyoo" olacağını belirterek yabancı ya- tırımcılann Yılmaz'ın başkanlı- ğında bir ANAP hükümetini tercih ettiğini bildiriyorlar. Seçim, son aylarda alınan ekonomik kararlann "uzun dö- ' Yılmaz' diyornemli tedbir kararlan" olması- nı engelledi. Amerikan serma>e çevrelerinde Körfez Savaşı son- rasmda ortaya çıkan "temkinli tntum" halen devam ediyor. Bankalar uzun dönemli borçlar- dan kaçınırken yatınm planlan durgunluk döneminde. Seçimler nedeniyle hüküme- Bedava blucin dağıtıldıReklam panolarına asılan blucinlerin altında "Dayanabilecek misiniz?" yazıyor. Dayanamayıp da pantolonu panodan çeken, blucine bedava sahip oluyor. Ekonomi Servisi — Blucin piyasa- sında kızısan rekabete ayak uydurup ünJü yabancı firmalar arasında yer edinmeye çalışan Türk firmalan, ilginç reklam yöntemleri geliştiriyorlar. 1989*da piyasaya giren Moment de atı- lım yılı olarak belirlediği 1991'de sa- tışlarım arttırabilmek için "bedava pantolon dagıtnm kampanvası" baş- Iattı. Dün sabahtan itibaren 200'ü tstan- bul'da olmak üzere tüm Türkiye*de 450 blucin pantolonu sokaklardaki reklam panolarına asan firma yetkili- leri, "Da>nnabilecek misiniz?" sloga- ruyla tüketicinin ilgisini markalanna çekmeye çalışıyorlar. Tabii dayanama- yıp pantolonu asılı durduğu panodan almaya cesaret edenler de 159 bin II- ralık panlolona bedava sahip olmuş oluyorlar. Dayanamayan kazanıyor.(Fotograf:BLLENT KIZANLDC) ARÇELİK ECZACIBAŞI EREĞLİ İLAÇ DEMİRÇELİK BİNDE MERAL TAMER Dolmuşçular tarifeye uymuyor tin enflasyon ve bütçe açığına yönelik tedbir alamadığına dik- kat çeken risk analizcileri, 1992'de kemer sıkma politikası- nın kaçınılmaz olduğunu bildi- riyorlar. "Öyle görönüyor ki secimler- den tek iktidar çıkması ibtimali dttşük; uzun süredir enflasyon- la mücadelede iktidarın demok- ratik dengesiziigi oedeniyie istik- rariı politika geJiştirüemeyen or- tamda koalisjonfaükiimetiihti- mali şiipbe yaratmaktadır. ANAP - DYP koaUsyonu iki li- derin kisisel çekişmesi nedeniy- le, DYP-SHP koaUsyonu ise gö- rttş aynlıklan nedeniyle uzun ömürlii görunmemektedir. Her durumda hükümet başkanlığı- nın Yılmaz'da kalması ihtimali yüksek göriiniiyor" diyen bir yetkili değerlendirmesine şöyle devam etti: "Enflasyonun en önemli ne- denlerinden birioin bütçe açığı otdugu kamsı yaygudır. Bu eleş- tiri Özal'b yıllanD Tiirkiyesi için kronik hale gelmiştir. Enflas- yonla mücadele politikası siya- si endişeler nedeniyle etkin bir şekilde hayata geçmlemeıniştir. MaU sistemde sıkı tedbirierin ya- nı sıra pek çok düzenleme gere- kecektir. ÖrnegJn İtalyn'da da- ha büyük bir bütçe açığı olma- sma rağmen enflasyon nerdey- se on kat daha diişük. Bankala- nn yüzde 40'a varan faiz hadle- rinden başlanarak pek çok po- litikanın yeniden eiden geciril- mesi gerekecektir." ADANAÇİMENTO(A) ADANA ÇİMENTO(C) AFYON ÇİMENTO AKÇİMENTO AYGA2 BAGFAŞ BOLU ÇİMENTO ÇELİK HALAT ÇUKUROVA ELEKTRİK YKB İstanbullu okurumuz Dr. Oğuz Tekin'in dolmuş tarife- leriyle ilgili mektubunu alınca 20 yıl öncesinin istanbul'una döndüm. Biraz da özlemle... Belki 20 yıl eskilere gitme- ye gerek de yok... 1980 önce- sinde dolmuş duraklarında tarifeler yazardı. Nereye kaça gideceğimizi bilirdik. Şimdi ise şoförlerin sözlü beyanına kakjı. Zam yapıldığında gaze- telerde bile ayrıntılı tarifeleri görmek mümkün değil. Okurumuz Dr. Oğuz Te- kln, Taksim • TeşvHdye, Tak- sim - Beşikiaş ve Taksim - Aksaray arasındaki güzer- gâhlarda şoförlerin müşteri- den 500 lira fazla para aldık- lannı saptamış. Haziran ba- şından itibaren geçerli olan tarifeye göre Taksım'den Teş- vikiye ve Beşiktaş'a dolmuş tarifesi 1500 lira olduğu hal- de bu duraklarda çalışan tüm şoförlerin ağız birfiğt etmiş- çesine 2000 lira aldıklarını, 2000 liralık Taksim - Aksaray arası için de muşteriden 2500 lira istendtğini ve tanfenin ak- sine, "bu fiyatların uygu- landığım" belirtiyor. Okurumuz eskiden olduğu gibi yeniden dolmuş durak- lanna ücret levhaları asıl- masını, ayrıca her dolmu- sun Içlnde görünür bir yer- de yalnoca o hatbn ûcretle- rinin yazıldığı bir levhanın bulunmasını istiyor. Okuru- muzun bu "özlemlerine" ka- tılmamak mümkün değil. İkji- liferin dikkatine diyerek Dr. Te- kin'in haziran başından beri dofmuşlarda tarife dışı ücret- lerte ilgili uyarılanndan kısa bir özet sunuyorum: "İstanbul'da dolmuş ve mi- nibüs ücretlerine zam yapma yetkisi, belediyelerden alına- rak istanbul Otomobilciler Esnaf Odası'na (İOED) bıra- kılınca, oda belirlediği yeni zam tarifesini 31.5.1991 'den itibaren yürürlüğe koymuştur O günden bu yana da aynı ta- rife geçerlidir. Fakat zam yapıldığı habe- rinin ertesi gününden başla- yarak bazı dolmuş durağın- daki tüm şoförler ağız birliği ederek yolculara zamlı ücre- ti 500 lira fazla söylemişlerdir. İşte 0 günden bu yana İstan- bullu, bazı hatlarda bindtği aracın şoförüne her gün 500 lira fazla ücret ödemektedir. Herbir yolcudan 500 lira faz- la ücret alarak ayda 2-3 mil- yon lira dolaylannda fazla pa- ra alınmış, haksız kazanç sağlanmış olunmaktadır. lOEO'nun da bu uygulama işine geliyor olmalı ki 25 ay- dır bu duruma göz yumrnak- ta, hiçbir girişimde bulunma- maktadır." Arkadaslarımız konuyle il- gili olarak İOEO Başkanı Se- lahattin Coşkunırmak'la ko- nuştular, Coşkunırmak, "Ben baş edemedlğlml trafiğe Nldlrtyorum. Srvil ekip nor- mal vatandas gibi biniyor. Eğer gercek tarffe uygulan- mıyorsa aarbayı bağlryor" dedi. Arabanın bağlanması, tra- fiğe çıkmasının yasaklanma- sı demek oluyor. İlk suç için 1 gün, ikinci terede 3 gün, 3. kez ise 5 gün artı para ceza- sı veriliyonnuş. İOEO Başka- nı, bu cezalann arrtırılması halinde, daha etkili olacağını da hatırlattı. T U K E T I C I N I N S E S I Ucuz ilaçla felıştırıp'.. Bir kalp rahatsızlığım nede- niyle 2 yıldır ılaç kullanmakta- yım. Kullandığım ilaç KnoU Ag 0-6700 Ludwigshafen lisan- sıyla imal edilen "İSOPTİN S" ve ' İSOPTİN 40"tır ve Blrfe- şlk Alman ilaç firması tarafın- dan Türkiye'de üretilmektedir. Doktorumun tavsiyesi üzerirte 1 yıl "isoptln S" kullandıktan sonra dozaj olarak daha dü- şük olan isoptin 40'1 ömür bo- yu günde 3 kez kullanmak du- rumundayım. Problem şura- da: İçerik açısından bir karşı- laştırma yapmak gerekirse, İsoptin S, İsoptin 40'a oranla daha fazla madde ihtiva ettiği halde fiyatı daha düşüktür. İsoptin S 7500 liraya satı- lırken İsoptin 40'ın fiyatı 8 bin liradır. İkisinin de formü- lünde 40 mg verapamil hidrok- lortd vardır. İsoptin S'de ilave- ten 20 mg pento barbital de bulunmaktadır. 2 ilacı da aynı firma üretmekte. Ancak şöyle bir ayırıcı ozelliği var: Fiyatı dü- şük olanı aynı tür hastalarda kısa süreli verilmekte, pahalı olanı ise ömür boyu, uzun sü- reli. Sanınm firma da "ayak aliftırmak" açısından bu tür bir "serbest piyasa kuralı" uygulamaktadır. Sağlık proble- mini korkunç boyutlarda yaşa- yan ülkemizde böylesi anlam- sızlıklara "alısmakla" birlikte olayı köşenizde duyurmayı, denize bir damla olarak de- ğerlendiriyorum. Burhan Güvenkaya-istanbul AArkadaşımız Didar Arslan konuyu Birleşik Alman ilaç firmasına iletti. Firmadan gelen ve okurumuzu teyit eden yanıtta özetle şöyle deniyor: "Söz konusu edilen iki ilacın fiyatlanndaki çelişki, blzlerin de malumudur. Saytn Güvenkaya'nın yakınmasını anlayışla karşıhyoruz. Fiyattardakl bu tip farklıhktonn sebeti, geçen yıta kadar İlaç flyatiannın tespltlnln uygulamada aık sık değl^kenllk gösteren kurallan bağlanmıs olmasıydı. Şlmdl Sağlık Bakanhğı İlaç fiyatlannı belirleme prosedürünü daha gerçekçl kurallan bağlamıştjr." DEVA HOLDİNG ECZACI YATIRIM KOÇ HOLDİNG KOÇ YATIRIM KONYA ÇİMENTO MARDİN ÇİMENTO URETICIYE TEŞEKKÜR TRIANGLE'ın jesti Tenzilatlı satışlar arasın- da Triangle magazasından satın aldığım bel çantam 2-3 kullanıştan sonra bağ- lantı yerinden kopacak du- ruma geldi. Çantayı Triang- le'a götürdüğümde hiç so- run çıkarmadan bir yenisi ile değiştirdiler. Bahar Şenvell - Edlme A1TIN OPTIK sevindirdi Kadıköy Bahariye'deki Attın Optlk'ten altı ay ön- ce kızıma 350 bin liraya Fransız malı bir gözlük al- mıştık. Son bir aydır gözlük kaplamasının bozulması kı- zımın yanaklarında tahrişe yol açtı. Duruma çare bul- mak için gittiğimiz Attın Op- tik'in sahibi Siraç Bey bize gözlüğü satın aldığımız günkü ilgiyi göstererek gözlüğü bir yenisiyle değiş- tirdi. Saadet Yalman METAŞ MIGROS PEG-PROFİLO PETKİM SARKUYSAN TÜPRAŞ T.İŞ. (C) * "5 lof'un üzerindeki Arçelik ve Eczacıbaşı İlaç işlemlerinde "Binde 2" "20 lot" üzerindeki Ereğli Demirçelik işlemlerinde "Binde 2" veya daha az işlem komisyonu uygulanacaktır. BEVDE 3,5*25 milyon üzerindeki işlemlerde Binde 3 veya daha az işlem komisyonu uygulanacaktır A.O.G. MENKUL KIYMETLER A.Ş. A.O.G. MENKUL KIYMETLER A.Ş. İ S T A N B U L : 9 ( 1 ) 175 4 1 6 0 A N K A R A : 9 ( 4 ) 118 7 3 3 0 İ Z M İ R : 9 ( 5 1 ) 13 1 0 0 1 A D A N A : 9 ( 7 1 ) 18 2 0 8 0 İ S T A N B U L : 9 ( 1 ) 1 7 5 4 1 6 0 A N K A R A : 9 ( 4 ) 1 1 8 7 3 3 0 İ Z M İ R : 9 ( 5 1 ) 13 10 0 1 A D A N A : 9 ( 7 1 ) 18 2 0 8 0