Katalog

Pamukbank, * E C U paranıza ^ "ECU-ya endeksli" ^ kazanç sunan + jf ilk ve tek bankadır. Ayrıntıl. bılgı .çın ALO 34 1 88 24 24 Cumhuriyet ECU/Avrupara Döviz Hesabı sadece Pamukbak'tadır... PAMUKBANK iyi ba n kad ı r 68. Yıl; Sayı: 24071 Kurucusu: Yunus Nadi 1500TL 28Agustos 1991 Çarşamba Kitap / 7. Sayfada Erotik düşler arasında Refik Durbaş Kürt lıderı /10. Saytada J j T O Özal'ın sınır polisi değiliz Vedat Yenerer Konkordato / Ekonomide Dericiler zor virajda Toskana Sağlık / ArVa Sayfada İkitekkarar fazlası zarar Edip Emil Öymen Partilerde adaykuyruğuPek çok partili aday olmak için genel ANAP kongresinde Yıldınm Akbulut'un SHP'de mületvekili olmayan Günay, Gülöksüz, merkezlere hücum etti. SHP, Güneydoğu'da bir yanında yer alan eski Kültür Bakanı Namık Kemal Göymen, Karakaş ile Genel Sekreter Çetin'in birkaç il dışında adaylarını önseçim ile Zeybek'in DYP'den Bayburt için teklif aldığı nereden aday olacaklan sorun oldu. SHP'de belirleyecek. ANAP merkez yoklaması öğrenildi. Başbakan Mesut Yılmaz, İstanbul ve herkes Çankaya'dan adaybğa hazırlanıyor. yaparken, DYP karannı yann açıklayacak. Rize arasında tercih yapamıyor. Gürkan'ın da adı bu bölge için geçiyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Erken seçim tak- vıminan işlemeye başlamasıyla birlikte siyasi partiler mület- vekili adaylannı belirlemek için kolları sıvadılar. Pek çok partili genel merkezlere aday olmak için hucum ederken üst yöneticüer de aday belirleme- de izlenecek yöntem konu- sunda son rötuşlan yapıyor- lar. SHP, Doğu ve Güneydo- ğu'daki ban iller dışında ön- seçim yapacak. ANAP, mer- kez yoklamasıyla aday belir- leyecek, DYP, karannı yann verecek. Partiler "vitrin adaylan" konusunda ıse ör- gutu tedirgın etmemek için temkinli hareket ediyorlar. ANAP Başkanhk Divanı'n- dan sonra gazetecılerın soru- larını yanıtlayan Başbakan Mesut Yılmaz, mılletvekılı adaylarımn, teşkilata danışarak merkez yoklamasıyla belirleneceğinı, MKYK'nın onayından sonra adayların ke- sinleşeceğını söyledi. tstanbul ya da Rıze'den ada> olması ko- Askerlik de seçim kozuAHAP: Askerlik süresi 12 aya inecek. İsteyen taksitle askerlik yapacak. Bedelli askerlik işlerlik kazanacak. SHP: Yedek subay ve tüm er-erbaş statülü askerlik hizmetleri kaldırılacak, Askerlik cağına giren herkes 2 ay eğitim yapacak. DYP: İlkokul mezunlan 12, ortaokul 10, lise 8, üniversite mezunlan 6 ay askerlik yapacak. EVREN DEĞER ANKARA — Siyasi partiler, 20 ekimde yapılacak olan erken seçimde "askeriik suresini" koz olarak kullanacaklar. Anavatan Partisi askerlik suresini 12 aya indirmeyi planlarken SHP, ıktıdara gelmesi halinde askerlik cağına gıren herkesin 2 ay askerlik yapmasını hedefliyor. DYP ıse askerlik hizmetine kademeli bır uygulama getırmeyı amaçlıyor. 20 ekimde yapılacak erken seçimde iktidar mucadelesi yapan üç büyük siyasi partinin hedefînı askerlik yasası oluşturuyor. Seçmenı "askerlik suresinde indirim vaadi" ile etkilemeye çalışacak üç partinin liderleri seçim konuşmalannda konuya yaklaşımlannı açıklayacaklar. Bu arada Anavatan Partisi'nin bır "seçim yatınmı" olarak halen sılah altında bulunan er ve erbaşlar için "erken terhis" konusunda çalışma yaptığı duyumları alınırken Milli Savunma Bakanlığı çevreleri ise bunu doğrulamadılar. Ancak askeri kaynaklar, ANAP'm bir kanun hukmünde kararnarne ile erken (Arkası Sa. 17, Su. 7'de) nusunun kesınleşmedığini dıle getıren Yıl- maz, burokratlar ve sanatçılann adaylık başvurulanru öncelikle incelediklerini, bu in- celemede burokrasiyı zayıflatmamayı esas alacaklarını belırtti. Mümkun olduğu kadar dış geziye gideceğını, Fransa gezısinı kısalt- mayı duşünduğunu vurgulayan Yılmaz, ola- bildiğince çok yeri gezerek kampanya sur- dureceğini söyledi. ANAP kongresi sıra- sında Yıldırım Akbulut'un yanında yer alan eski Kültur Bakanı Namık Kemal Zeybek'- in, DYP Bayburt'tan milletvekih adaylığı teklıfı aldığı oğrenıldi. Zeybek, "Olajı de- gerlendirecegim ve birkaç gun içinde kara- nmı verecegim" dedı. Zeybek, DYP'den milletvekıli adayhğı ile ilgüi soruları >anıtlarken önunde dört seçe- nek bulunduğunu ifade ederek şöyle konuştu: "Bu seceneklerden biri, ANAP içerisinde kala- rak mncadelevi surdunnektir. Ancak ANAP yonetimine karşı surduriılecek bir mbca- delenin sonuç getirecegine inancım fazla yoktu. tkinci secenek sade vatandaş olarak politikaya bir sürc ara ver- mektir. Bir oçiıocusii, yeni parti kurmaktır. Bunun da şimdilik etkili bir yol olmadı- gını gonıyorum. Bir de poli- tikayı kendi deviet anlayışınu- za, felsefemize yakın bir baş- ka partide surdunnek var. Bunu degeriendirivonım. Bir- kaç gun içerisinde kararımı verecegiın." SHP MYK uyele- ri, "aday adayı" partililerı tatmın etmeye çalışırlarken, bir yandan da kendi durum- larını duşunuyorlar. Mılletvekılı olmayan, Eriuğnı) Günay, Yigit Gulöksuz, Korel Goymen, Ercan karakas'ın dışında, Genel Sekreter Hikmet Çetin'in nereden aday ola- cağı bir başka sorun. Çankaya bölgesı, SHP (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) Liderlerle TV'de açıkoturuma yeşil ışık ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Başbakan Mesut Yılmaz, partısinin seçim kam- panyasının önümuzdeki ay- dan itibaren başlayacağını açıklarken hderlenn tarüşma- sı için televizyonda düzenlene- cek bir açıkoturuma katılabi- leceğinı söyledi. Yılmaz, Cum- hurbaşkanı Turgut Özal'ın her konuda duşuncesini açıklaya- bıleceğinı belırterek "Biz ça- lısmalanmızı Sajın Cumhur- başkam'nın partilenıstü kisi- ligjni esas alarak yurutecegiz" dedi. Yılmaz, ANAP'ın bir ay kadar önce yaptırdığı iki an- (Arkast Sa. 17, Sü. Tde) ÖZAL'DAN BORNOZ REKLAMI •YSK, STAR-rDEN PROPAGANDAYI YASAKLADI • PARTİ NOTLARI • DEMİREL ÖDÜNÇ OY İSTİYOR 4-5. Sayfatarda Gorbaçov: Her şey dagdıyorS6vyet lideri Yüksek Sovyet'te yaptığı duygusal konuşmada "Ben ^ni reforme edilmiş bir .. irlikten yanayım. Anlaşma imzalanmazsa istifa ederim" dedi. Moldavya da bağımsızlık ilan etti. Azerbaycan da bağımsızlık yolunda. Yeltsin'in "Bağımsızhğını ilan eden cumhuriyetlerden toprak talebinde bulunabiliriz" sözleri Kazakistan'da sert tepki ile karşılandı. 17. S MOSKOVA NOTLARI Milliyetçilik dişini gösteriyor KİLİSE PRİM YAPIYOR Moskova'da kilise, milliyetçiliğin tırmamşıyla paralel olarak prim yapıyor. İnsanların Tanrı'ya olan inançlan bileniyor. Halk 74 yıllık işçi sınıfı bilincinden Tanrı inancına doğru kayıyor. KP'de "iyi komünist, kötü komünist" ayrımı yapılıyor. AMERİKANVARİ TEKNİK Rusya Federasyonu kitle iletişiminde kullandığı Amerikanvari tekniklerle de halk üzerindeki hegemonyasını daha da pekiştiriyor. TV "komünizm öldü" mesajları veriyor. FATİH M. YILMATın haberi 11. Sayfada Akdeniz kıyılannda dağ taş beton UFUK TEÖN Çok degil, daha 10 yıl önce kayalann, engin kumsallann goz alabildiğine uzandıgı Akdeniz kıyılannın belki de en fazla betonlaşmış bölgesi Mersin'de, neredeyse iğne atsan >ere düşmeyecek.(ERGLN ÇAGATAY) NEDENLERİ VE SONUÇLARI Kıyılardaki yerleşim birimlerinin belediye başkanları betonlaşmanın temel nedenini "kontrol sisteminin eksikliği", "imar planının çıkarlara göre değişikliğe uğratılması" ve "yerel yönetimlerdeki teknik eleman azlıgına" bağlıyor. Akdeniz kıyılannda ve denizde ciddi bir kirlilik tehlikesi başgösterdi. ADANA — Özel mıilkıyetin sağladığı avantaj, imar düzen- leme yetkisi elde eden belediye- lerin olumsuz yaklaşımıyla bir- leşince Akdeniz kıyılan da be- tonlaştı. Betonlaşmaya daha çok, toprağın tarımsal amaçlı kullanımının çekicılığini yitir- mesi ve aşırı kentleşme sonucu doğan konut talebinin neden ol- duğu bildirildi. Antma tesisle- rinin yokluğu ve çöplerin sis- temsiz toplarunası nedeniyle de Akdeniz kıyılannda ve denizde ciddı bir kirlilık tehlikesi baş- göstermeye başladı. Kıyılarda- ki yerleşim birimlerinin beledi- ye başkanları, betonlaşmanın temel nedenini "kontrol siste- minin eksikligi", "imar planı- nın çıkarlara gore değişiklige ugrablması" ve "yerel yonetim- lerdeki teknik eleman azlıgı"na bağlıyorlar. Akdeniz kıyılannda Karataş'- tan başlayıp Mersin, Viranşehir, Erdemli, Susanoğlu (Atakent), Silifke, Boğsak, Aydıncıl üze- rinden Anamur ve Gazipaşa'ya, oradan Turkiye'nin en uzun sa- hiline sahip Alanya'ya kadar yaptığımız araştırma, betonlaş- manın apartmanlaşma duzeyine ulaştığını ve her şeye rağmen ve her nasılsa "kurtarüabilmiş bölgeler" kaldığını gösteriyor. Adana'nın Karataş ilçesmde- ki yoğun yapılaşma, bölgedekı yetkililerin verdiği bilgiye göre 1978'lerde başlamış. Sureç için- de mantar gıbi çoğalan koope- ratifler aracıhğıyla yapılan 15 kadar sitedeki bine yakın yazlık, âdeta dağı kapatmış. Karataş Belediye Başkanvekili Süleyman Devrim (SHP), çarpık siteleş- menin kendilerinden önceki dö- nemde başlayıp yoğunlaştığım ve isteyen, gucu olan herkese in- şaat ruhsatı verildiğini anlattı. Devrim, "Şu anda ruhsat ?eri- liyor mu?" sorusuna (Arkası Sa. 14, Su. 6'da) Bölücültik suçuna şarth tahliye Ankara Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi PKK davasında TCK'nın 125. maddesinden yargılanan 7 sanığı şartlı tahliye etti. Mahkeme, tahliyeyi Anayasa Mahkemesi'nin 146. madde için gösterdiği gerekçeye dayandırdı. TURAN YILMAZ ~ ANKARA — ANAP'ın şartlı tahliye uygulamasına getirdiği "istisnalar", yargı organlannın birbırı ardına aldığı kararlar ile ortadan kalkıyor. Anayasa Mahkemesi'nin TCK'nın 146. maddesinden yararlananları kapsam dışı tutan duzenlemeyı iptalınin ardından, Ankara Sı- kıyönetim Komutanhğı Askeri Mahkemesi de TCK'nın 125. maddesinden yargılananları şartlı tahliye olanağından yarar- landırdı. Askeri mahkeme, Anayasa Mahkemesi'nin 146. maddeye ilişkin karanndaki ge- rekçelerin 125. maddeden hü- kumlü ve tutuklu olanlan da kapsadığım beürterek 7 PKK davası sanığını tahliye etti. Ce- zaevlerinde halen 125. madde- (Arkası Sa. 14, Sü. 2'de) Gazeteci iş anyor Son bir yıl içinde işine son verilen basın mensuplarının sayısı 1650'ye yaklaştı. Basında yaşanan kriz, çalışanları da dolaylı şekilde etkiliyor. îşten çıkanlma, maaş alamadan çalışma veya taşerona devir şeklinde ortaya çıkan işlemler ve bunlann devam edeceği kuşkusu, gazetecileri huzursuz ediyor. ALİ TEVFİK BERBER'in haberi 3. Sayfada Özal'ın 'Muhalefete Düşme' Korkusu.. H e r konuda ayaküstü konuşma alışkan- lığı vardır Sayın Özal'ın. En ciddı devlet so- runlarında bıle uluorta konuşabilır. Amerikalıların off the cuff diye tanımladık- ları bir tarz vardır; yanı konuşurken bırden aklına gelen bır şeyi ölçüp bıçmeden pat dı- ye söylemek... Sık sık görülur Özal'da bu Bazen kendinı frenleyemedıği de olur. O an geldı mi noktasız vırgülsuz konuşur. "Gırt- lak dokuz boğumdur, konuşmadan önce do- kuz kez duşünülmeli" diyen atalarımızı da umursamaz. Yıne bugünlerde hiç yutkunmaksızın ko- nuşuyor. Yaklaşmakta olan seçim sandığı mı sinirsel dengelerını etkilemeye başladı, bile- mıyoruz. Orneğın Bursa'da işadamlarıyla söyleşır- ken demış kı: "Geçenlerde oğlum Amerika'ya gitti Ha- (Arkası Sa. 17, Su. l'de) HASAN CEMAL • Lojman cinayeti Meclis'te Oğlu oldurulen SHP'lı Erol Gungor, Meclis'te ıhbar mektuplannı okudu. 3. Sayfada • Polis memuruna saldırı Alibeykoy'de boynuna ve koluna iki kurşun ısabeı eden llkgenç'in ölum tehlikesi yok. 3. Sayfada • Çapkın uşağın komik maceralan "Komedılerden"de "Bulunmaz Uşak" adlı 1963 yapımı film yayımlanacak 6. Sayfada • Star'ın ağır topu Yem yayın donemmde ekrana gelecek dizıde Courcey ailesının çalkantılı yaşamı konu edılecek. 6. Sayfada • 6 bölümde Türk aile düzeni TV l'in aıle dizisı 'Üç Arkadaş'ın ılk bolumu bu akşam 21.35'te ekrana geliyor. 6. Sayfada • Menderes'in otosu 'Tek Objektıf'te Menderes'in arabası yer alıyor 6. Sayfada • Yaşam ve ölüm arasında tiyatro Gülriz Sururi, kendi yazdığı 'Tıyatrocu' adlı oyunla 5 yıl aradan sonra kasım ayı başında Karaca Tiyatro'da sahneye çtkacak. 7. Sayfada • AT, mallarımıza alıştı Türkıye ıhracatt içinde AT'nın payı giderek artıyor. Ekonomide • İşportacı artık faturalı Mahye Bakanlığı, buyuk kentlerde hallere gıren kamyonların faturasız mallanna el koyacak. Ekonomide • Tanju'ya gol yolları arıyorum F.Bahçe Teknik Dırektörü Joseph Venglos, 'Kral'ın ıstedıği toplan alamadığını söyledi. Sporda • Akdeniz, yat tuvaleti Her yıl ıkı bın tekne sıntınesmi suya boşaltıyor. Arka Sayfada GOZLEM UĞURMUMCU .Kendi ÇelişkisL Başarısız darbe gırişimınden sonra Sovyetler Bırliği'nde başlayan sureç, "Rus mılliyetçilığı" ve gücünü bu millıyet- çılıkten alan Batı desteklı bır "yeni diktatör" yaratıyor. Bu dıktatörün adı Yeltsın'dir. Yeltsin, Komünist Partısı'nden yetişen ve üst düzey yö- netıcılığıne kadar yükselen bır eski Marksısttır. (Arkası Sa. 17, Sü. 7'de)