Katalog

1NÎSAN1991 HABERLER CUMHURÎYET/3 4 kalp nakli ameliyatına imzasını atan Prof. Yüksel Bozer, Türkiye'nin geldiği noktayı anlatıyor: 'Kalp ameliyatmda başarılıyız'Kıynet bilinmiyor Prof. Bozer şöyle diyor: "Dünyada kalp ameliyatı olarak ne yapılıyorsa, bizde de yapılıyor. Hacettepe'de günde ortalama 8 açık kalp ameliyatı gerçekleştirilir. Buna rağmen Türkiye sağlıkta çağ atlayamadı.Doktorun kıymeti bilinmiyorî' HAKAN AYGUN ANKARA — Türkiye'de bu- güne kadar 8 "kalp nakli" ger- çekieştirildi. Yıllar önceki iki ameliyat "başansuük"la sonuç- lanırken, son iki yılda yapılan 6 ameliyattan 5'inin başarıyla so- nuçlanrnası, bu alanda umutla- n arttırdı. Gerçekleştirdiği dört "kalp nakii"nden de başanlı sonuç alan Hacettepe Ünıversıtesi Rek- törtı Prof. Dr. Vuksel Bozertn kendisi de kalp hastası. Bozer- in ameliyat ettiği üç hasta nor- mal yaşamlanna dönerken biri "taburcu" olacağı günü bekli- yor. Istanbul Koşuyolu Hastane- si'nde Turkiye'nin "Uk başanlı kalp nakli" ameliyatını olan hasta ise yaşamını yaklaşık 2.5 yıldır bu hastanenin kampusu içindeki bir binada surekli kont- rol altında sürdürüyor. Organ Nakli Yüksek Danış- ma Kurulu sayesinde Türkiye 1 nin bir ucunda bağışlanan kalp, bügisayar taramasıyla saptanan diğer uçtaki en uygun hastaya nakledilebiliyor. Prof. Bozer'in "imzasım attığı" son iki ameli- yat, kurulun çok önemli bir is- levi üstlendiğini ortaya koydu. 4.5 saat oksijensiz kaian bir kalbin çalıştınlarak nakledilmesi ve dünyada eşi olmadık şekilde peş peşe iki kalp naklinin ger- çekleştirilmesi de Hacettepe eki- binin "başansı haoesi"ne yazıl- di. Prof. Bozer, "aaadaa dof- ma" ve "romatizmaya bağlı" kalp hastalıklan ile "damar sert- Uğine bağlı tütanıklıklar" olarak uç grupta toplanan kalp bozuk- luklarına, Türkiye'de diğer ülke- lerden ne fazla, ne eksik rastla- nıldığını kaydediyor. Ancak ak- raba evlililderine bağlı olarak anadan doğma kalp hastahkla- nyia biraz daha fazla karşılaşıl- 3.5 milyon verem aşısı gelîyor ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Sağlık Bakanlığı, yurt- dışından şubat ayında getirtilen bir milyon doz verem aşısının "kapatma hatasi" nedeniyle ia- de edildiğini, nisan ayında gele- cek 3.5 milyon dozluk parti ile aşı sıkıntısının çözuleceğini bildirdi. Sağlık Bakanlığı Temei Sağ- lık Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nden yapılan açık- lama Hıfzıssıhha Merkezi'nde üretilen verem aşıiarının, artan tüketimi karşılamaya yeterli ol- madığı, bu nedenle geçen yılın nisan ve ekirn aylannda yurtdı- şından 4.5 milyon doz aşı sipa- riş edildiği belirtildi. Ilk parti olarak getirtilen bir milyon doz aşının Hıfzısıhha Merkezi'nde yapılan incelemesınde "kapat- ma natası" saptanması nedeniy- le iade edildiği kaydedilen açıic- lamada, şu görüşlere yer verildi: "Bu dnrum geçici bir verem aşısı sıkıntısının dogmasına ne- den olmuştur. tkinci parti ola- rak gelecek 3.5 milyon doz aşı ise 2.4.1991 tarihinde testim edi- lecektir. Ynrtdışı ihale işlemle- ri en erken 7 ay gibi bir sürede gerçekleştirilebüdiği için daha adl oiarak ası temin etntek ama- ayla Sağlık Hizmetlerini Geliş- tinne ve Desrekleme Fonu'ndan 500 bin doz aşı alımı için para temin edilmiştir. Bağlantılan yapılmış olan bu 500 bin doz aşının ihale süresini beklemeden acilen yurdumuza gelmesi bir rahatlama sağlayacakbr." dıgını sözlerine ekliyor. Bozer'le son iki yılda Turki- ye'nin "kalp ameu'yatlannda al- dığı mesafe" üzerine konuştuk: — Kalp ameUyatlannda han- gi noktadayız? BOZER — Hacettepe, Yük- sek Ihtisas, GATA, Istanbul Üniversitesi, Koşuyolu ve Hay- darpaşa, rutin kalp ameliyatı ya- pan merkezlerdir. Tümü kapak ameliyatı yapar, bir kısmı da zor olmayan, doğumdan kaynakla- nan kalp ameliyatlannı gerçek- leştirebüir. Tümunde koroner ameliyatlan da yapdabilir. 10 ki- lonun altındaki çocuklara yapı- lan ameüyatlarda ise Hacettepe iddialıdır. — Ameliyat sırası almak ko- lay mı? BOZER — Azami bekleme sûresi 15 gündür. Çocuklarda tek merkez olduğumuz için bi- raz daha uzun sürebilir. Hacet- tepe'de gunde ortalama 8 açık kalp ameliyatı gerçekleştirilir. Kalp ameliyatı yapan merkezle- rin sayısının artmasıyla çok uzun süre bekleme gündemden kalkmıştır. — Ya mali güçlükler? BOZER — Hastaların yüzde 65'i sigorta kuruluşlan tarafın- dan destekleniyor. Çok fakir bir kişiyi de bir şirket ya da vakıf destekliyor. Kalp kapağı değiş- tirmek biraz pahalı. Bir kapak, 10 milyon lira. En pahaü ameli- yat 20 milyona mal oluyor. En basiti için de 10 milyon diyebi- Iiriz. — Dünyadaki yerimiz nedir? BOZER — Dunyada ne yapı- lıyorsa, bizde de yapılabiliyor. Ama şunu soyleyeyım, Turkiye son 10-15 senede çağ atlamıştır. Ancak sağlıkta sıfır, hiçbir şey atlamarnıştır. 1930'larda, 1950*Ierde neredeysek oradayız. Doktorun da kıymeti bilinmi- yor. Diğer ülkelerdeki meslek- taşlarına göre çok az kazandığı halde, en fazla yaygara doktor ücretleri üzerine kopanlıyor. Bir dünya sıralaması gerekirse bu olanaksızüklarla Türk doktorla- n birınci sıradadır. — Son yülarda kalp nakilleri gündeme girdi. BOZER — Cumhuriyet tari- hi boyunca 8 kalp nakli yapıldı. Yıllar öncesi ikisi başarısızdı, hiç bahsetmek istemiyorum. llk ba- şarıü kalp nakli ise 1988'de Ko- şuyolu'nda gerçekleşti. Hasta kurtuldu, ama maalesef surekli kontrol altında. Bundan uç ay sonra ben ABD'de iken Hacet- tepe'deki ilk kalp nakli gerçek- leşti. Cerrahi başarı tam olma- sma karsm akut doku uyuşmaz- lığı yuzunden hastayı 15 gün sonra kaybettik. — Sonra sizin ameliyatlannız başladı... BOZER — Evet, dört başanlı kalp nakli gerçekleştirdim. tlki yaşamını şimdi normal olarak sürdürüyor. Tek derdi iş bula- maması, onun için kızgın. — Hastanızla aranızda duy- gusal bağ olnşmuştu... BOZER — Evet, hatta Kırık- kaie'ye kadar gidip ona iş ara- dım. Hastalanmı hep ailemden biri gibi gördüm. flk aort kapa- ğını taktığım çocuk 20 sene Ha- cettepe'de çalıştıktan sonra emekli oldu, ama herkese iş bu- lunamıyor. — Diğer ameliyatlannıza ge- lirsek. BOZER — tkinci kalp nakli yaptığımız hasta da hemen ta- burcu ediJdi. Üçüncü ve dördün- cü ameliyatlann ise çok buyük özellikleri vardı. Üçüncüde nak- lettiğimiz kalp, Diyarbakır'dan geldi. Tam 4.5 saat oksijensiz kaJdığı halde kalbi çalışurdık. Ameüyat geceyarısı O3.3O'a ka- dar sürdü. Bu arada hastanemiz beyin cerrahi servisinden bir ölüm ha- beri geldi. KaJbini bağışlamıştı. Uygun hasta Samsun'da bulun- du. Hacettepe'ye getirildi, ara vermeden ona da kalp nakli yaptık. Bu, dünyanın hiçbir ye- rinde görtilmüş şey değildi. Ay- nı kalp merkezinde peş peşe İki nakil. — Topluma bu konuda ver- mek istediğiniz mesaj var mı? BOZER — Hacettepe, kendi- sine büyuk yatınmlar yapan milletine borcunu ödemiş oldu. Toplum giderek organ vermeye yatkın görünüyor. Kültürümü- zu, duygulanmızı biraz daha iş- lemekte fayda var. Ben gözleri- mi bağışladım, maalesef kalbim bu yaştan sonra işe yaramaz. Ama yararsa benimki şimdiden helal olsun. "Nanny Ciub" (Dadı Kulöbü) olarak faaliyete geçen yeni şirket, çocuğu komşnya bırakmak yerine dadıya emanet etme servisini yerkşiinneye çahşacak. (Fotograf: Erdoğan Koseoglu) îstanbuVdayenifaaliyete geçen "Dadı Kulübü"nde, çocuklara birkaç saat bakacak üniversiteligençlerçalışıyor Zaıııaııe çoeııguna ktiltürlü dadıSaati 15 bin lira Evde çocuk bakımı için part-time çabşmada 1-7 saat arasında, saat başına 15 bin lira almıyor. 7 saatten sonra ise ücreti fîkslSObinlira. Yabancılara saati 10 dolar. FİGEN ATALAY Akşam yemeğinden sonra eşinizle sinemaya gitmek istiyorsunuz ancak minik bebeginizi bir- kaç saat için de olsa bırakacak hiç kimse bula- madınız... Çalışmayan bir annesiniz ve bir öğ- leden sonrasını kendinize ayırmaya karar verdi- niz, ama ilkokula giden küçuk oğlunuzla büyü- kannesi başedemiyor, üstelik siz evden çıkar çık- maz ödevlerini bir kenara atıp, televizyon başı- na geçeceğine eminsiniz... Hemen umutsuzluğa kapılıp, istediklerinizi gerçekleştirmekten vazgeçmeyin. "Arük çocuk- lannıza biz bakıyonu" sloganıyla kurulan "Da- dı Kulubü"nü arayıp, istediğiniz saatler için is- tediğiniz nitelikte bir dadı isteyebilirsiniz. Böy- lece siz ne zamandır görmek istediğiniz filmi iz- lerken ya da bir resim sergisini gezerken büyıik bir olasılıkla üniversite öğrencisi genç bir dadı çocuğunuzla ilgilenecek, ödevlerini yapmasın- da yardımcı olacak. tstanbul'a gelen yabancı turistlere hizmet ver- mek amacıyla bir ay önce faaliyete geçen "Nanny Club", Türkçesiyle Dadj Kulübu, Kör- fez savaşı nedeniyle turist gelmeyince ve Türk ailelerden bu yönde istek gelmeye baslayınca "bedef kitle"-ini şimdilik değiştirmiş. Yuva açmaya maddi olanaklan yetmeyince bu işe girişen ve kulüplerini bu alanda "Türkiyei nin ilk restni şirketi" olarak niteiendiren Zerrin Erşan, Istanbul Üniversitesi'nde psikolojı, Işın Malcan da fTÜ'de mimarlık eğitimi görmüş. Hem yabancı hem Türk ailelere "part time" ve "full time" hizmet vermeyi amaçlayan "Dadı Kulübü"nün kurucularından Zerrin Ersan şu bilgileri verdi: "Yaklaşık 30 etemaaunız var. Part time çalı- şanlar üniversite oğrencileri ve yabancı dil bili- yorlar. Full time çalışanlar emekli hemşirelerden, profesyonei dadılardan oluşuyor. 0-12 yaş arası çocuklara 14 saat hizmet verebiliriz. Dileyene tam gün, dileyene istediği saatlerde. Part time ücretler, 1-7 saat arasında saat bası 15 bin lira, 7 saatten sonra fiks 150 bin lira. Yabancılara sa- ati 10 dolar. Full time aylık 800 bin liradan bas- lıyor, dadının niteliklerine gore yükseliyor. Full time dadı isteyenler çok, talebe karsıük vennekte zorlanıyoruz. Ancak part time istek heniiz gel- medi." Türkiye'de böyle bir kuruma ihtiyaç bulun- duğunu ve dadı isteğinin genellikle Yeşilyurt, Ye- şilköy, Ataköy, Levent, Fenerbahçe, Erenköy gibi semtlerde oturan ekonomık duzeyi yuksek aile- lerden geldiğini anlatan Erşan, "Son zamanlarda Filipinii dadı istiyoriar, ancak bu isteğe olumlu yanıt veremiyoruz. Bir de iki Türk aile yaz için Ingiliz dadı istedi. Biri 7, digeri 4 jaşında olan iki çocuk da tngüizce konuşuyorlarmış ve aile- leri bu çocukların tngiliz dadılarla bir arada ol- masını istiyor. Bu istegi karsıiamaya çaiışıyoruz. Ev isleri gorulen, evinde bir çocuguna bakan da- dı bulunan ve bunlara rağmeo diğer çocuğu için dadı isteyen aileler de var. Artık annelik kolaylaştı" dedi. "Çocuk bakıcüığı kavramını değiştirmek istiyoruz" diyen Zerrin Erşan, anne-babalara şöyle seslendi: "Çocuklann beUi bir yaştan sonra yalnızca ba- kılmaya değil eğitilmeye de ihtiyaçlan var. Tu- valet temizligi gibi bu y^şlardaki çocuğon edin- mesi gereken eğitimi verebflecek duzeyde kıiltür- lü, eğitimli dadılar, çocuğa biiyükanne ya da komşudan daha yararlı olur. Anne-babalann birkaç saatligine, yanm gunluğüne bir yere gi- derken çocuklannı eşe-dosta, komşuya bırak- mak yerine 'baby sitting serviceMeriyle ilişki kur- malannı >erleştirmeye calışıyonız. Bu u>gulama Türkiye'de henuz çok yeni ve aileler biraz tedir- gin, guvensizlik duyuyorlar. Ancak bu uygula- manın yaygınlaşmasıyla anne-babalar da kendi- lerine zaman ayırabilecekler." "Dadı Kulubü"ne part time çalısmak için baş- vuran, ancak istek olmadığı için bugüne kadar dadılık yapma fırsatı bulamayan 24 yaşındaki Folay Şahin, Marmara Üniversitesi Ingilizce Öğ- retmenliği Bölümü'nde son sınıf öğrencisi. Şa- hin, "Neden dadılık" sonısuna şu yarutı verdi: "Zaten çalışmayı istiyordum. Ücret ve koşul- lar da uygun geldi. Çocuklan da seviyorum. Özellikle part time çalısmak isteyen üniversite oğrencileri için ideal bir iş. Ancak elbette çocuk- lardan hoslananlar için." Roma, Paris, Kuşadası, Londra, Madrid, Berlin, Stockholm, Moskova, Antalya, Kıbrıs... Hangisi için Ferdi Kredi istersiniz? Yapı Kredi'den, tatil için, eğitim için. sağlık için, evlilik için, ev eşyası için. elektronık eşya için, istediğiniz ' her şey için, 1,5 milyon liradan 15 milyon liraya kadar Ferdi Kredi alabilirsiniz. AJdığınız krediyi Yapı Kredi'ye. aylık taksitlerle, 3 ayda, 6 ayda. 9 ayda ya da 12 ayda ödeyebilirsiniz. Ferdi Kredi Yapı Kredi'den alınır. Bilenler Yapı Kredi'ye geliyor! "hizmette sınır yoktur KANSER HAFTASI BAŞLIYOR Kanserlî çocuk sayısında arüş ANKARA (Cumhuriyet Biı- rosu) — Kanser Haftası nede- niyle düzenlenen 1. Kanser Sem- pozyumu bugün başlıyor. Milli Kutüphane Salonu'nda bugün gerçekleştirilecek olan sempozyumun açılışını Sağlık Bakanı Halil Şıvgın yapacak. Ankara Universitesi'ne bağlı Pediatrik Onkoloji ve Hemato- loji Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Ayhan Çavdar, çocuk kanserlerinin onemini vurgula- yarak Cumhuriyet'e şu değerlen- dirmede bulundu: "Türkiye halen gelismekte olan bir ülkedir. Ve çocuk kan- serlerinin gelismekte olan ülke- lerde gelişmiş ulkelere oranla en az beş misli daha fazla olduğu bilinmektedir. Yapılan hesapla- ra gore iki bin yıiında çocuk kanserierinin göröldüğü yaş grubu olan 15 yaş altındaki nü- fus Türkiye'de yaklaşık 24 mil- yona ulşacaktır. Bununla oran- tılı olarak çocuk kanserleri sa- yısı da artabilir. Bu sebeple ge- rek Sağlık Bakanlığı program ve hastanelerinde gerekse Anado- lu sathına yayılmış tıp fakulte- leri hastanelerinde çocuk kan- serlerine (pediatrik onkoloji) da- ha fazla yer verilmeli ve eleman yetiştirilmelidir. Nihayet bir ai- lede vaşanabilecek maddi ve ruhsal açıdan en buyük yıkım olan çocuğa kanser tanısı kon- ması, tedaviyi hemen uygulama- ya koyabilecek desteğe, ledavile- rin çok pahalı olması nedeniyle deviet destegine ihtiyaç goster- mektedir. Hodri Meydan Kanser Uacı olayına tepki Hodri Meydan adlı TV programında ekrana gelen ve kanser ilacı bulduğunu öne süren Prof. Edip Büytikkoca'ya Eczacılar Birliği Başkanı Prof. Tanker, tepki gösterdi ve "kamuoyu yanıltılıyor" dedi. Sağlık Bakanı Halil Şıvgm, olayı inceleteceğini söyledi. Haber Merkezi — "Keşfettiğini" öne sürdüğü kanser ilacını Sağlık Bakanlı- ğı'ndan izin almadan hastala- ra veren Kimya Profesörü Edip Büyükkoca'mn iddiaları, va- tandaş ve bilim adamlannın tepkisini aldı. Sağlık Bakanı HalU Şıvgın, olayın tum boyutlarıyla ince- leneceğini, aynca Türkiye'de geliştirilen ifaçların piyasaya sürülebilmesi için de yasal dü- zenlemelerin yapıîacağını söyledi. TVl'dekı Hodri Meydan programında konuşan Edip Buyukkoca'nın iddıalarının gerçek kamtlara dayanmadığı ve bilimsel yeterlilikten uzak olduğu öne süruldu. Türk Ec- zacılar Bırliğı Başkanı Prof. Metin Tanker, iddialann bilim- dışı olduğunu beürterek "Hiç bir ilaç, en buyük kesif de ol- sa bo\le uluorta kullanılamaz. Sağlık Bakanlığı'nın soruştur- ma açması gerekiyor" dedi. Ankara Üniversitesi Farma- kolojı Ana Bilim Dalı Başka- nı Prof. Kâzım Türker de id- diayı "sahtekâriık" diye nite- lendirdi. Türker, şöyle konuştu: "Bu adamın Ziya Özei'den farkı yok. Bir zakkum olayı daha yaşanıyor. Bir kimya mü- hendisinin hastaya müdahale hakkı ve yetkisi yoktur." Televizyondaki programda, kanser hastalığına çare bula- cak ilacı keşfettiğini öne süren Yıldız Üniversitesi öğretim gö- revlisi Prof. Edip Buyukkoca ve TRT'ye tepki gösteren va- tandaşlar, programın halkın kafasınj kanştırdığını, iddiala- nn tam olarak tartışılmadan yanda kesildığini belirttiler. Sağlık Bakanı Halil Şıvgın ise olayın bütün boyutlarıyla ele alınacağın söyledi. Şıvgın, "Türkiye'de bir ilacın bulunup piyasaya surulmesi için yasal düzenleme yok. Bunun için uğraşıyoruz. Bu ilacın yaban- cı ulkeden patent aldığı söyle- niyor. Ne zaman ve hangi oto- ritelerin raporu var? Kendi ül- kelerinde denenmiş raporu alınmış mı? Bizim ilaç danış- ma kunıllanotız var. Olayın ve ilacın bilimsel olarak değerien- dirilmesi lazım. Ancak şu bir gerçek, ilaç için Sağlık Bakan- hğı'ndan izin alınmamış, ve Büyükkoca bu ilacı kendi bul- muşsa bir doktor gözetiminde hastaya verebilir. Kurulun ca- hşması sonrasında yasal soruş- turma olabilir," dedi. KISA KISA • Gazetemiz yazan Uğur Mumcu, 3 nisan çarşamba gunu "Basında Mabeyn Kâtipleri" konulu bir konferans verecek. Mulkıyeliler Birliği tarafından düzenlenen konferans saat 18.00'de Harb-îş Salonu'nda yapılacak. • Manisa, Gazıantep ve Izmir'de dün meydana gelen trafik kazalannda 3 kişi öldü, 17 kişi de yaralandı. Manisa'da aşın hız yüzünden meydana gelen kazada Ismail Çiman (55) olay yerinde öldü. 16 kişi de yaralandı. Gaziantep'teki kazada Yüksel Patbak (23), Izmir'deki kazada da Kâmil KUçüksan yaşamlannı yitifdiler. • İnönü savaşlannda şehit duşenler bugün Bilecik'in Söğut ve Bozöyük ılçelerinde düzenlenecek törenJerle anılacak. • İleri saat uygulaması, bu yıl da bazı unutkanları mağdur etti. AÖF tarafından düzenlenen, ÖSYM'nin gözetiminde ve denetiminde gerçekleştirilen sağlık memuru ve teknisyenlere önlisans hakkı veren sınava çok sayıda kişinin katılamadığı öğrenildi. Sınav salonuna bir saat geç gelenlere, "smav haklarının yandığı" bildirildi. • Bazı il ve ilçeierde 14 noterliğin boş olduğu bildirildi. Resmi Gazete"de yayımlanan ılana göre Arhavi, Aşkale, Başkil, Çayıralan, Hassa, Kalkandere, Korgan, Sanz, Suruc, Yenıce, Izmir, Konya, Trabzon ve Bakırköy'de boş bulunan noterliklere atanmak isteyenlerin bir ay içinde Adalet Bakanlığı'na başvurmalan gerekiyor.