Katalog

4 MART 1991 HABFRLER CUMHURÎYET/3 2-3 aydırsürekli sallanan şehirde dün 4 yer sarsıntısı daha oldu Depreııı Istaııburu \ ©klııyorMerkea Gemlik Körfezi olan. 4 6 şjddetindekı deprem Istanbul, Bursa ve Iznik'te hıssedıldi. Deprem kuşağında bulunan Türkiye'nin batı kesimi jeoloiik yapısı nedeniyle 'sürekli' saîlanıyor. Az şiddetli depremlerin daha sonraki büyük depremlerin habercisi olabileceğini belirten uzmanlar, kanuni hükümlere rağmen binaların maliyet kaygısıyla depreme dayamkb inşa edilmediğini belirtiyorlar. Haber Merkezi — Istanbul ve çevre- si dün de 4 kez sallandı. Dün saat 10.40'ta meydana gelen ve merkez üs- sü Gemlik Körfezi olan 4.6 şiddetinde- ki deprem, başta Istanbul olmak iizere bölgede heyecan yarattı. Yetkililer, Marmara ve Ege bölgelerinde son 2-3 aydır sık aralıklarla düşük şiddette dep- rem olduğunu, ancak yurttaşların bun- lan hissetmediklerini söylediler. Geçen 12 şubatta da merkez ûssü Marmara Denki olan 4.8 şiddetinde bir deprem olmuş, Istanbul ve çevresinde panik ya- raunışü. Deprem kuşağında bulunan Türki- ye'nin batı kesimi, jeolojik yapısı ne- deniyle "sürekli" denebilecek bir biçim- de saîlanıyor. Istanbul ve çevresi ilki sa- at 10.40'ta olmak üzere dün 4 kez sal- landı. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Ra- sathanesi yetkililerinin verdiğı bilgiye göre, merkez üssü rasathaneye 60 kilo- mctre uzaklıktaki Gemlik Körfezi olan ilk deprem, 4.6 şiddetinde gerçekleşti. Gemlik Körfezi ile Marmara Denizi'nin doğusundaki yerleşim birimlerinde his- sedilen deprem heyecan yarattı. Yetkililer, Genüik, Yalova, Bursa ve tstanbul'da daha şiddetli hissedilen dep- remin can ve mal kaybına yol açmadı- ğını bildirdiler. Istanbul ve çevresi dün merkez üssü Yalova olmak üzere üç kez daha sallan- dı.Rasathane yetkililerinin_* vçrdiği bilgiye göre, 12.56'da hissedilen ikinci deprem 3.9, saat 14.16'da hissedilen üçüncü deprem 3.8, saat 14.52'de his- sedilen dördüncü deprem yine 3.8 şid- detinde ölçüldü. Yetkililer "orta şiddette" diye tanım- ladıklan 3.8 ile 4.6 şiddetlerindeki dep- remin can ve mal kaybına yol açacak düzeyde olmadığını ifade ettiler. Istanbul Üniversitesi Haber Ajansı muhabirinin sorulannı yanıtlayan Kan- dilli Rasathanesi Sismoloji Birimi görev- lilerinden jeofizik mühendisi Esen Ai- san, bölgede sık sık meydana gelen da- ha küçük şiddetteki depremlerin insan- lar tarafından hissedilemediğini, ancak hassas aletlerle ölçülebildiğini anlata- rak, "Bu küçük şiddetteki depremler, daha sonra meydana gelebilecek buyıik şiddetteki depremlerin habercisi ola- bilir" dedi. Yaptığı açıklamada Imar ve tskân Bakanlığı'nın çıkarmış olduğu, yapıla- rın depreme dayanıklıhğını içeren ka- nuna da değinen Alsan, binanın depre- me karşı dayanıklılığının, altyapı ile bi- na arasındaki uyumlara bağlı olduğu- nu belirterek şöyle devam etti: "Binalann btılunduğu yerin jeolojik yapısıyla binanın yapısı çok ilgili. Ka- nunlarda bu konuyla ilgili hükttmler var. Ancak bu hükümlere uyulduğu takdirde maliyet yükseleceginden uygu- lanmıyor." ISTANBULDA OLASICANKAYIPLARI Yanfc saytsı Açdrta kabcak Uşi Eıaz Eaçrt Eıaz Eıçak Enaz Enç«k Adalar Batorfcûy Beytoz 50 839 115 100 321 188 436 373 441 282 S53 24 309 287 200 14 2 67 16 350 7.949 1.180 228 1.933 1.179 3.055 3.789 2.421 2.310 3.737 240 1.074 832 2.093 140 14 620 181 yö Emjnönû Eyüp Fatih G.OPasa Kadıköy Kartal Sanyer Şişli Usttûdar Z.Bumu ÇataJca Şite Yalova Silrvn T0TUM Ü$Î7 SJ.325 13.S51 M.975 Kaynak: Bayındırlık ve tskân Bakanlığı Deprem Araştırma Dairesi 150 2.517 345 300 963 564 1.308 1.119 1.323 846 1.659 72 927 861 600 42 6 201 48 1.050 23.847 3.540 684 5.799 3.537 9.165 11.367 7.263 6.930 11.211 720 3.222 2.496 6.279 420 42 1.860 543 2.864 244 636 40.940 15.477 55.871 39.816 87.210 110.260 69.078 100.267 120.677 4.249 66 066 57.198 35.218 2.750 1.012 20 912 7.590 11.810 736.602 123 728 42.866 161.298 114.948 249.700 319.857 196.063 315.914 355.591 25.719 185.928 152.042 99.959 8.660 6.547 59.817 20.148 1.082.091 3.186.197 ISTANBULDA OLASIMAL KAYIPLARI DEPREMİ GÖRLNTULEDtK (!)— Şimdi size, "Depremin olacağını hissettik. Arkadaşımm Aksaray'a gonderdik, taro deprem sırasında deklanşöre bastı" diyecek degiliz. Fotoğrafı sizin için depreme uyarladık. lstanbul'da olası bir şiddetli depremin tefalikeli titreşimini, sakin yaşayaniara biraz hissettirmek istedik. Afcr basar Orta hasar Hasana wya tafif Adalar 9 14.785 5.071 Bakırkûy 9 1.238.342 88.306 Beşiktaş 9 204.911 11.479 Beykoz 8 136.063 17.624 Beyoğkı 9 245.999 28.211 Emtnönü 9 93.383 14.942 Eyüp 9 373.187 37.323 Fatih 9 493.479 33.241 G.OPasa 9 289.841 36.948 Kadıköy 9 577.863 32.390 Kartal 9 572.546 52.413 Sarıyer 7 147.503 16.308 Şişli 6 526.526 49.268 Uskûdar 8 490.180 49.157 Z.Bumu 9 147.849 16.788 ÇaUlca 8 117.380 1.980 Şile 7 19.310 855 Yalova 9 90.228 5.748 Silıvri 8 55.625 2.419 Kaynak: Bayındırlık ve tskân Bakanlığı Deprem Araştırma Dairesi 17.474 2.300 2.010 6.422 3.760 8.721 7.450 8.811 5.633 11.051 470 6.186 5.737 4.002 275 45 1 332 330 3.117 35 069 4.651 3.557 12 118 6 267 16 249 14 162 16.197 12 115 21.572 2.375 11.223 9.513 7.357 591 246 2 478 546 956 35.763 4.528 12.057 9.671 4.915 12.353 11.629 11.940 14.642 19.700 13.463 31.859 33.907 5.429 1.114 564 1.938 1.543 179.403 228.054 ^ -n.i h'BO .liyao as-'bîU IEBI •lı- ;nv ItlTOISiUI VDffO S lstanbul'da depremsenaryosu: 33 bin ölüDenizden gelen tehdit Şehirde meydana 1509 ve 1894'teki gibi İstanbul'un deprem 3 milyon evsiz Hazırlanan deprem senaryosuna gelebilecek en büyük doğal afet deprem. Bayındırhk ve senaryosu yazılırken, 1509 ve 1894 yıllarında meydana göre İstanbul'daki 500 bin yapıdan 93 bininin Iskân Bakanlığı Deprem Araştırma Dairesi'nin gelen 8-9 şiddetindeki depremlerin tekrar edebileceği yıkılacağı veya ağır hasar göreceği, en az 14 bin, en çok hazırladığı senaryoya göre, 9 şiddetinde bir deprem dikkate alındı. Böylesi bir depremin etkilerinin 100 bin kişinin yaralanacağı, yine en az 1 milyon, en lstanbul'da en iyi ihtimalle 5 bin, en kötü ihtimalle 33 bugünkü lstanbul'da nasıl dağılacağı ve ne tür yapısal çok 3 milyon 200 bin kişinin evsiz kalacağı bin kişinin ölümüne yol açacak. Istanbul'u tehdit eden hasarlar doğuracağı tahmin edildi. Hasar dağılımı için hesaplanıyor. Böyle bir depremde şehrin 110 ayrı fay zonu Marmara denizi içerisinde uzanıyor. 1984 depremi esas alındı, istatistiklerden yararlanıldı. yerinde yangın çıkacağı da senaryoda yer alıyor. GÜNSELİ ÖNAL ANKARA — Bayındırlık ve Iskân Bakanlığı Deprem Araştırma Dairesi tarafından Istanbul için bir 'deprem senaryosu' hazırlanarak tstanbul'da meydana gelebilecek en büyük doğal afetin deprem olduğu bildirildi. Istanbul'u en çok etkileyecek dep- rem kaynak zonunun, "Geçmişte olduğu gibi Iz- mit Körfezi, Adalar dogrultusunda Marmara De- nizi içerisinde uzanan fay zonu" olduğunun kayde- dildiği deprem senaryosuna göre bu zonda 7.5 (Rih- ter ölçeğine göre 9) magnitütlü bir deprem olması durumunda en az 5 bin, en çok da 33 bin kişinin öleceği tahmin ediliyor. İstanbul'un deprem senaryosunda, söz konusu zonda geçmişte, 1509 ve 1894 yıllannda 7-7.5 mag- nitütlü depremler olduğuna dikkat çekilerek bu zo- nun tstanbul'a uzaklığının 25-30 kilometre olduğu kaydedildi. Senaryo, gelecekte de bu zonda 7.5 magnitütlü bir deprem olacağı kabul edilerek ha- zırlandı ve böyle bir depremin etkilerinin bugünkü lstanbul'da nasıl dağılacağı ve ne tür yapısai hasar- lar doğuracağı tahmin edildi. Hasann dağılunı için 1984 depremi esas alındı. Depremin meydana geti- rebüeceği yapısal hasarlann tahmini için Türkiye'- de meydana gelmiş depremlerin şiddet, yapısal ha- sar ve meydana getirdiği ölüm oranları istatistikie- rinden yararlanıldı. Senaryo hazırlanırken İstanbul'daki bugünkü ya- pı sayısı ve nüfus için 1984 yılı yapı istatistikleri ile 1985 yılı nüfus sayımı sonuçlan esas alınuı. Ölüm ve yaralanmalar, depremin büyüklüğü, ve- ri, uzakhğı aynı kaldığından, mevsim (yaz-kış), sa- at (gece-gündüz), yapı ve nüfus yoğunluklanna bağ- ü olarak değişebileceğinden, önce en kötü olasılık olarak depremin kışın ve geceyansı meydana gel- diği varsayıldı, ölüm sayıları buna göre hesaplan- dı. Daha sonra koşullar değiştirilerek en küçük ve en büyük ölüm oranları bulundu. Depremlerin meydana getirdiği yaralanmalar için dünya istatistiklerinin, ölüm sayısının üç katı ora- nını verdiği göz önüne alındı. Ancak Istanbul gibi büyük metropollerde bu oranın 5-7 kat olabildiği dikkate alındı. Açıkta kalacak insan sayısı, en iyimser tahmin- le, yıkık veya hasarlı yapı sayısının bölgedeki aile büyüklükleri ortalaması ile çarpımından elde edil- diğinden, Istanbul için aile büytiklüklerini 4.5 ola- rak alan istatistikler dikkate alındı. lstanbul'da çıkabilecek yangın sayısı Japonlann kendi ülkeleri için geliştirdikleri bir ampirik formül kullanıldı. Bu formüle göre kışın ve gece lstanbul'- da, senaryoda varsayılan depremin meydana gel- mesi durumunda, Adalar'da 5, Bakırköy'de 17, Be- şiktaş'ta 5, Beykoz'da 6, Beyoğlu'nda 9, Eminö- nü'nde 6, Eyüp'te 11, Fatih'te 12, Kadıköy'de 4, Kartal'da 12, Kadıköy'de 4, Kartal'da 12, Sanyer'- de 2, Şişli'de 5, Üsküdar'da 10, Zeytinburnu'nda 2, Çatalca'da 1, Yalova'da 1, Silivri'de 1 olmak üze- re toplam 110 yangın çıkması bekleniyor. Gazios- manpaşa ve Şile'de yangın çıkma olasılığının çok zayıf olduğu belirtiliyor. Aynca bu yangınlara, çı- kabilecek büyük sanayi yangınları dahil edilmedi. Hazırlanan deprem senaryosunda toplam 500 bin 44 olan yapıdan 93 binin yıkılacağı veya ağır hasar göreceği, 179 bin 403'ünün orta hasar görurken 228 bin 34'ünün de depremi hafif hasar veya hasarsız atlatacağı tahmin ediliyor. Istanbul için yapılan ölüm, yaralanma ve açıkta kalacak insan sayısı tab- losunda en fazla ölüm oranı sırasıyla Bakırköy, Fa- tih ve Kartal'da bekleniyor. Bakırköy'de en az 839, en çok 7 bin 949, Fatih'te en az 373, en çok 3 bin 789, Kartal'da ise en az 553, en çok 3 bin 737 kişi- nin ölmesi bekleniyor. Senaryodaki gibi bir depre- min meydana gelmesi durumunda tstanbul'da top- lamı en az 13 bin 851, en çok 99 bin 975 kişinin ya- ralanacağı, en az 1 milyon 82 bin 91, en çok da 3 milyon 186 bin 197 kişinin açıkta kalacağı tahmin ediliyor. Kııran kursu öğrencileri artık 'okullu' öluyor HAKAN AYGÜN ANKARA — Diyanet tşleri Başkanlığı'na bağlı Kuran kurs- larına "okul statüsö" verilme- si planlanıyor. Milli Eğitim Ba- kanlığı'nca desteklenen yasa önerisine göre, üç yıllık Kuran kurslarını bitirenler ortaokul mezunlanyla eşit sayılacak. 8 yıllık zorunlu eğitimin ilkokul- dan sonraki devanu sayılacak Kuran kurslannda, fark dersle- rini alan öğrencilere de "ortao- kul diploması" \erilecek. Yasa hazırlığı, "Yeni imam-hatip okulları mı açıhyor" sorusuna yol açarken, Bakan Avni Ak- yol, amaçlananın Kuran kursla- rının bakanhkça kontrol altına alınması olduğunu söyledi. Bakanlığın 8 yıllık zorunlu e|itimle ilgili mevzuat düzenle- melerine İslama kesimin yönelt- tiği "Amaç Kuran kurslanna gi- dilmesinin önlenmesi. Eğitim 8 yıl zorunlu olursa 14-15 yaşın- dan büyük çocuklannı kim Ku- ran kursuna gönderir" şeklinde- ki_eleştirileri de, "Kuran kurs- lannıa okul statüsüne getirtile- rek zorunlu eğitimin bir parça- sı sayılması" duşüncesinin güç- Jenmesine neden oldu. Kuran kurslanrun "okul sia- tiisii"ne yakınlaştınlmasına iliş- kin ilk adım geçen yıl kasım ayında Kuran Kurslan Yönet- meliği'nin değiştirilmesiyle atıl- dı. Diyanet Işleri Başkanlığı, kurslann "okul gibi" işleyişle- rini sağlamak için değişiklikle- re giderken, Milli Eğitim Ba- kanhğı'nı da kurslann deneti- minde devre dışı bıraktı. Bakan- lığın karşı çıkması üzerine dene- — Ders ve (eneffiis siireleri- nin yine devlet okullarına ben- zetilmesi." Diyanet Işleri Başkanlığı ta- rafından hazırlanan yeni yasa taslağına göre ülke genelinde halen 165 bin 281 öğrencinin eğitim gördüğü 5 bin 197 Kuran kursunda, dini derslere genel kültür dersleri de eklenecek. Diyanet Işleri Başkanlığı'nca hazırlanan, Milli Eğitim Bakanı Akyol tarafından da desteklenen yasa taslağına göre, ülke genelindeki 5 bin 197 Kuran kursu "okul statiisü"ne kavuşuyor. 8 yıllık zorunlu eğitim uygulaması çerçevesinde Kuran kurslarına ilginin azalmasını önlemeye yönelik olarak düşünülen projeye göre, üç yıllık Kuran kursları da zorunlu eğitimin bir parçası sayılacak tim hakkı geri verilirken, kurs- ları "okul statiisü"ne yakınlaş- tıran şu hükümler yürurluğe girdi: " — Devlet okulları ile aynı tarihte açılıp, a>nı dönemde ya- rıyıl talili verilip, aynı zamanda eğitime son verilmesi. — Miifredat programlarının Diyanet İ>ieri Başkanlıgı'nca hazırlanması. Kuran kurslarınjn müfredat programları Diyanet tşleri Baş- kanlığı'nca hazırlandıktan son- ra Milli Eğitim Bakanlığı'nın in- celemesine sunulacak. Yasa hazırlığı, ülke genelin- deki yaklaşık 290 bin öğrencinin eğitim görduğü 283 bin imam- hatip okuluna yenilerinin ekle- neceği yolunda yorumiara yol açarken, konuyla ilgili olarak Cumhuriyet'in sorulannı yamt- layan Akyol, Kuran kurslanmn zaten "okul" gibi çalıştığına işaret ederek, "Biz bu fiili du- rumu, bakanlığın denetimini arttırarak daha düzgün hale ge- nriyoruz. Böylece Tevhid-i Ted- risat'a da uygun hareket ediyoruz" dedi. Bir amacının da "Kuran knrslanndaki öğrenci- lerin genel kültür derslerini ala- rak, "tek taraflı yetişmelerini önlemek" olduğunu ifade eden Akyol, kurslann 8 yıllık zorun- lu eğitimin bir parçası sayılaca- ğını da doğnıladı. Kendisine 8 yıllık zorunlu eği- timle birlikte Kuran kurslarının devre dışı bırakılacağı yolunda eleştiriler geldiğini anımsatan Akyol, "Öneriyi Sayın Yazıcı- oglu'na ben götürdüm. Olum- lu karşıladılar. 'Admı koyun, kurumlastınn, bakanlık tasdikli olsun' dedim. Onlar da çauşma- lara başladılar" dedi. Akyol, Kuran kurslarına "okul statüsü"nün verilmesinin "Yeni imam-hatip liseleri türüyor" şeklinde eleştirilere yol açacağının anımsatılması üzeri- ne de, "Olmaz. Bu eleştirileri yöneltecek olanlar i\i duşunsün- ler. Biz kurslan kontrol altına almaya çauşıyoruz" dedi. SAYIN DOKTOR VE ECZACILARIN DIKKATINE HİPERTANSİYON TEDAVİSINDE I U II II II II MSD MERCK SHARPi DOHME ANGfOTENSINDONUŞTURUCU ENZIM İNHİBİTÖRÜ Renitec(enalapril maleat, MSD) 5MG, 20 TABLETve 20M& 20 TABLETiik AMBALAJLARDA P İ Y A S A Y A S U N U L M U Ş T U R *MERCK & Co., Inc. lisansı ile FAKO İLAÇLARI A.Ş. Büyükdere Cad. 205 Levent 80650 İSTANBUL