Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 MART 1991 EKONOMI CUMHURÎYET/13
Urfa ttineli
: BŞANLIURFA
! (Cumhuriyet) — Dünyanın
' en uzun yeraltı sulama
1
tıineli olarak bilinen Urfa
1
tünellerinde son bin
' metrenin kazılmaya
1
başlandığı açıklandı. Tünel
Şantiye Mudüru Erdal
; Bingöl, orta ağız
tunellerinin uç nolu
i yaklaşım tüneliyle
'. birleşmesı için de son 110
; metrenin kazıldığını söyledi.
Müteahhidin
teklif telâşı
! • ANKARA (ANKA) —
' Yilın ilk buyuk yurtdışı
ihalesıne teklif vermeye
hazırlanan Turk
muteahhitleri yoğun günler
yaşıyor. Almanya'dan
sağlanan finansman ile
Sovyetler Birliği'nin dört
ayrı bölgesinde inşa
edilecek toplam 4 bin 552
askeri lojmana ilişkin
ihalede teklif verme süresi
bugun sona eriyor. Ihaleye
Türkiye'den Baytur, Enka,
Mır Grubu ve Tekser teklif
verecek.
Metaş'ta üretime
hazırlık
• İZMtR (Cumhuriyet Ege
Burosu) — Nakit sıkıntısı
nedenıyle 11 aydır kapalı
bulunan Metaş'ta uretim
için hazırhklar bugun
başlıyor. 65 işçi bugûn
işbaşı yaparak Metaş'ı
üretir duruma getirecek.
Vergi haftası
• ANKARA (AA) —
Malıye ve Gumruk
Bakanbğı "Vergi Haftası"
etkinliklerini bugun
başlatıyor. Bu çerçevede,
Gelirler Genel Müdürlüğu
tarafından "Vergi yönetimi
ve yargı ilişkisi" konulu bir
panel duzenlendi. 25-31
mart tarihleri arasında
kutlanacak Vergi
Haftası'nda ilk ve orta
dereceli okul öğrencileri
arasında resim, afiş ve
kompozisyon yarışmalan da
yapılacak.
\abaııeı market akııu durdu
Türkiyepazanna girmeyeniyetlenenyabancı marketzindrleriDoğuAvrupa'y
}
akaydı
ESER ATtLLÂ
Geçen yaz aylannda birçok
yerli firmayla bir dizi göruşme-
lerde bulunan bazı yabana mar-
ketlerın girişimlerini büyük bir
tuketim pazarı olarak onaya çı-
kan Doğu Avrupa ulkelerine
kaydırdıklan belirtiliyor. Turki
ye'de giderek artan marketleşme
eğilimi, uluslararası marketlerin
de son zamanlarda ulkeye olan
ilgilerini yoğunlaştırmıştı. Nite-
kim Alman Metro Grosmarket,
Amerikan 7-Eleven ve Fransız
Prisunic gibi buyuk ısımler son
bir-bir buçuk yılda Türkiye'ye
gelen marketler arasında yerle-
rini aldılar. Ayru dönemde baş-
ka uluslararası dev market zin-
cirleri de Türkiye'deki trilyonluk
pazara göz dikmişti. Alman
Tengelmann, Amerikan Safe-
way, Italyan Vega, Fransız La
Fayette ve Carrefour... Turk pa-
zanna girmeye "niyetli" bu mar-
ketlerin yaz ortalarında birçok
yerli fırmarun kapısını aşındır-
dığı, ancak herhangi bir somut
sonuca ulaşılmadığı belirtiliyor.
Şimdi ise artık bir niyetten dahi
söz edilmiyor.
Migros Genel Mudürü Bü-
lend Ozaydınlı, yabanalann bu-
günlerde Türkiye'ye olan ilgısi-
nin azalmasını iki ana nedene
bağhyor: "Doğu Avrupa'daki
gelişmeler Batılı şirketlerin ilgi-
sini buraya yöneltti. Böylece
Türkiye şimdilik ikinci plana
dttştü. Örneğin yaz aylannda
Türkiye'ye çok sık gelen ve pa-
zan değeriendiren Alman hiper-
marketler zinciri Tengelmann-
ın Dogu Almanya'da yatınm
vapmak için girişimlerde bulun-
dugunu biliyoruz." Körfez kri-
zinin yabancıları Turk pazann-
dan uzakiaştıran bir başka ne-
den olduğunu söyleyen özaydın-
lı, bu görüşüne örnek olarak da
Amerikan Safeway marketler
zincirini gösteriyor, "Amerikan
Safewa> de yaz aylarındaTurki-
ye'ye skca geJen marketlerin bi-
riydi. Ancak bu marketin Ku-
veyt ve Suudi Arabistan'da da
yatınınlan var. Her ne kadar ya-
Yabancı marketlerin pırıltılı gonintüsü, cazibesini Doğu Avrupa iizerinde deneyecek
tınmlannı oradaki yerli ortak-
lara devretraiş olsa da know-
how ilişkileri devam ediyor. Kör-
fez krizi ve sonra patlak veren
savaş nedeniyle Safewa> bu böl-
geye bir başka gozle bakar ol-
du." Bunlardan ba$ka adı geçen
diğer yabana market temsilcile-
rının de Turkiye'ye uğramadık-
ları söyleniyor.
Migros Genel Müdürü, paza-
nn eski cazibesini kazanabilmesi
için Irak'taki olaylann tam ola-
rak sonuçlanması gerektığinin
altını çiziyor. "Yatınmcı urkek-
tir, istikrarlı bir ortam arar" di-
yen Bulend özaydmü, bölgede
istikrarın sağlanmasımn Türk
pazanna olan ilgiyi de yeniden
antıracaSı görüşünde.
Metro Grosmarket Genel
Muduru Tahsin Pamir de aynı
gönışu paylaşıyor. Batılıların
Doğu Avrupa pazannı Turkiye1
ye tercih etmelerine şaşınlma-
ması gerektiğini söyleyen Pamir,
"Diller aynı, gelenekler aynı.
Avnca bu iılkelerde berkesin her
şeye ihtiyacı var. Para daha ko-
lay akacagı yere gider. Dogu Av-
rupa pazan Türkiye'nin şu anki
en büyük rakibi" diyor.
Yabanalann Türk pazanna
ilgisinin azalmasıyla hipermar-
ket konusunda çahşmalar yapan
ve yabancı ortak arayan yerli ya-
tırımcıların da şimdilik
"bekleme" dönemine girdikleri
söyleniyor.
Izmirli bakkallar nisandaşirketleşecektZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) — tz-
mir'de bakkallann şirketleşme gırişimi son
aşamaya geldi. tzmir Bakkallar ve Bayiler
Derneği Başkanı Musa Özherek. "Şirketi-
mu >ıl sonuna dognı tuketici lehine fi>at
açısından rekabete hazır olacak" dedı.
Bakkallann aracılar, supermarketler ve
mağaza zıncirleriyle rekabet edemeyecek fi-
yat uygularnaları yuzunden birbirı ardına
kapanmaları uzerine şirketleşme yolunda
adımlar atan 2 bin 500 uyeli tzmir Bakkal-
lar ve Bayiler Derneği Başkanı Musa Oz-
herek, "Ancak biz kıiçük esnafız. Buyuk şir-
ketlerin ya da şirketleşmenin ne olduğunu
yeni yeni oğreni\or\u. Bu nedenle şirketin
kunılması biraz gecikti. 9 kişilik kurucu he-
yetini oluşturduk. 40 maddelik ana sozleş-
meyi hazırladık" dedi. Özherek, şirketin or-
tak sayısının yüzü aşması durumunda da
Sermaye Piyasası Kurulu'ndan izin almak
gereğinın ortaya çıktığını kaydederek "Bu
gibi bilmedigimiz konular gelince çalışma-
lanmız yavaşlıyor. Ancak şirketleşme en geç
nisan ayında ba>ram sonraa gerçekleşecek"
dıye konuştu.
Şirket için 275 bakkalın başvurduğunu
anımsatan Özherek, "Şirketin ileride bazı
kişilerin eline geçmemesi için hisselerin ada
yazılı olmasına çalışıyorduk. Ama hamili-
ne olması gerekiyormuş. Bu da bizi duşün-
dünıyor"
"Geçen >ıl 1990da 318 bakkal arkada-
şunız işyerini kapatmak zorunda kaldı. Yıl-
Jbaşından bu >ana da sajıları 6O'ı buldu.
Turkiye'nin koşullan ortada. Bunun yanı sı-
ra 100 arkadaşımız da başka yapacak iş bu-
lamadığından işyeri açtı. Bizlere akıl veren
de yardım eden de yok. Zorluklan kendi
olanaklarunızla aşmaya çalışıyonız " dedi.
EKONOMI NOTLAR1
OSMANULAGAY
Merkez Bankası Neden
Bu Oyunlan Oynuyor?..
Yazının başlığını oluşturan soruyu hemen yanıtlayayım:
Başka çaresi kalmadığı için. Yaklaşık iki yildır sürdürülmeye
çalışılan politikalann ters yüz edilmesinı önlemek için son
çare olarak bu tür oyunlara başvuruyor Merkez Bankası. Ken-
di döviz kurlarını da hızla yükselterek pek çok kimsede, 'Ta-
mam, bu iş bitti, polıtıka değişıyor", ızleniminı yarattıktan son-
ra bırkaç saat ıçınde kurlan hızla aşağı çekecek tokadı atıyor.
Bu oyunla verılmek istenen mesaj herhalde şu. "Bu döviz
denen meretle oynamayın, hiç kimsenın dedığine, hatta be-
nim ilan ettığım kurlara bile fazla önem vermeyın, sonra piş-
man olursunuz."
Mesaj lafla verilse istenen etkiyi yapmayacak. Bunu Mer-
kez Bankası da bıliyor, onun için mesajı eylemle veriyor.
Amaç bellı: Döviz üzerindekı spekülasyonu mümkün mer-
tebe caydırmak, böylece vakit kazanmak, uygulanmaya ça-
lışılan politikanın tamamen yerle bir edilmesini önlemek.
Peki bütün bunlara neden gerek var? Neden böyle oyun-
lara başvurmaya zortanıyor Merkez Bankası?
Çünkü hem döviz cephesınde hem de para, yani TL cep-
hesınde işler iyıce sarpa sarmış bulunuyor. Merkez Bankası
Başkanı Rüşdü Saracoğlu'nun geçen yıl "kıyamet belirtisi"
olarak tanımladığı koşullar ne yazık kı büyük ölçüde oluşmuş
durumda. Bir yandan doviz rezervlerı eriyor, dığer yandan
iç krediler genışlıyor.
Bir yandan sermaye hareketlerine dayandırılan döviz den-
gesındekı açık kapanamıyor. Dığer yandan kamu açıklan ka-
patılamadığı için Merkez Bankası'na yansıyan TL baskısı ön-
lenemiyor.
Bu çıkmazdan kurtulmak için benım görebıldiğim tek bir ça-
re var: Dışandan Türkiye'ye hatın sayılır miktarda kaynak girişi.
Bu sağlanabıldığı takdırde asıl sorunlar tabiı çozümlenmiş ol-
mayacak ama durumu şimdilik kurtaracak olanak elde edilmtş
olacak. Hem döviz cephesinde hem de kamu açıklan ve TL
cephesinde biraz nefes almak için önemli bir fırsat doğacak.
İşte bu yüzden Sayın Özal'ın ABD gezisi ve bu gezi so-
nunda ortaya çıkacak sinyaller çok çok önemli. Başkan Bush1
un "omuzdaş" diye övdüğü Sayın Ozal, Körfez krızindeki tu-
tumunun karşılığını kısa sürede etkıli olacak bir ek malı kat-
kıya dönüştürebılırse en azından bir seçıme kadar durumu
ıdare etmesı mümkün olabılecek.
Bu olasılığa yaz konjonkturünun döviz cephesındekı olası
olumlu katkılannı da ekleyın, turızmden ve ışcılenmızden gele-
cek dövizteri de düşünün, ABD'nın desteğinı sağlamtş bir Türki-
ye'nin yabana sermaye girişi açısından sağlayabıleceği ola-
nakları, Kuveyt'te ve Irak'ta açılabılecek yeni iş olanaklannı da
hesaba katın. Bütün bunları düşündüğünüz anda şu an için
"zaman kazanmanın" ne denli önemli olduğunu anlıyorsunuz.
Merkez Bankası şimdi gelinen krıtik noktada bu zamanı
kazanabilırse temeli iyice sarsılmış görünen politikalannı kur-
tarabıleceğını duşünüyor herhalde. Bu nedenle dövızde spe-
külasyonu caydırmak ıçın elinden gelenı yapıyor, oyun üze-
nne oyun oynuyor, "döviz artık başını alır gıder, kimse de bunu
önleyemez" inancmı kırmak istiyor.
Bakalım kımler kazanacak, kimler kaybedecek bu heye-
canlı oyunlar sonunda?
otomobiMsatürır.Kılometre sayacı
fonksıyon seçim duğmesı
Kilometre sayacı ve
günluk kilometre sayacı Kilometre saati.
Yaktt göstergesi, * Motor - * "*•
rezerv ıkaz lambası hararet göstergesi.
• r i
Yaht ekonomı göstergesi Dıjıtal saat
Saat ayar
düğmelen
Gösterge tablosu
aydınlatma ayar
düğmesi.
Gösterge ve ikaz lambaları. Motor devır göstergesi. Kontrol panelı.
Far yıkayıcı. Konsol. Tam otomatık klıma. Katlanabılır, iki parçalı arka koltuk
TlI •*• gempra... otomobilyenilemeyi vazgeçilmez
^ • ^ " kılan, kendi kategorisinde rakipsiz
otomobildir. Tempra... erişebileceğiniz gerçektir.
Albenisi, gücü, konforujiyatından çok daha
üstündür. Tempra gerçekleriyle tanışın.
Dayanamayacaksınız. Alacaksıntz. Üstelik, yalnız
Tofaş'a Özgüyaygın servis, yedekparça güvencesi
ek kazancınızdır.
Dijıtal ve elektrontk gösterge tablosu 92 açılabilen bagaj kapağı
Tempra'ya özgü üstünlükler... Kıyaslayın!
• Dünyanın en buyuk otomobil uretıcilennden Fıat'm, en son veengelışmış tıpı • Dünya ve
Turk pazanna sunulma yılı 199<) • Yuksek teknoloji unınu. guçlu motor • Digıplex 2.
Tam elektrontk ateşleme sistemi • Fuel Cut-Off sistemli çift boğazlt gelismiş karbümtor
• Yanş otomobilleridışınaa en dusuk aerodınamik direnç katsayısı (Cd 0.28) Havayı ok
gibi yarar • Olağanustu yaktt tasarrufu (90 km/s sabit hızdâ 5 6 lt/100 km ) • Kendi
kategorisındekt en genis ıç bacim Fiat'a ozgu • Vucudu saran ustun konforiu koltuklar
• Yukanya, aşağıya, one, arkaya ayarlanabılen surucu koltuğü**» Dort koltukta emniyet
kemeri • Dijıtal ve elektrontk gösterge tablosu • Elektronik kontrol paneli • Hidrolik
dıreksh-on*• Halojenfariar. balojensısfarlan*• Renklicamlar» Arka camsileceğı • 88°
açılan kapılar • Tatnpon bizasından 92° açılan bagaj kapağı • Tam otomatık klima**
KUs>metre sımrt olmakstzın 1 ytl garantt • Paslanmaya, çurümeye karşt J yıl boya
• * Ilaıvaksesıuırlt ıv tam nHımaMt ktımalt tifumizde meııuttnr
NakUye dahıi Tempra SX 38519 000 TL + %20 KDV 7 7Û3.8OÛ TL
Târhyenm TtmpnSXAkstsuarh 45 701JOOTL + %20KDV9J40J00TL
her vmadt. Ttmora SX tlm AJkKMarb vc Tam Otomatık Klumeh 5OJ26JO0 TL.+ %20 KDV 10.025