Katalog

/ MART. 1991 DIŞHABERLER CUMHURtYET/U AJiatlan reform sözü • VtYANA (AA) — Arnavucluk Devlet Başkanı Ramiz Aha, anti Stalımst göstencilerle komunistler arasında son gunlerde çıkan kanü olaylara rağmen demokratık reformlann sürduruleceğini söyledı. Alia, Arnavutluk Haber Ajansı'na verdiği demeçte, Komünist Parti'nın reformlarda yöneticı guç olarak kalacağını ve Enver Hoca'ya bağlılıklarının devam edeceğini bildirdi. Ramiz Alıa, Enver Hoca'nın heykelleriyle ilgili olarak 31 marttaki seçimlerden sonra referandum dıizenleneceğini bildirdi Litvaııya hareketleniyor • MOSKOVA (AA) — SSCB'nin Baltık cumhunyetlerinden Litvan>a'da, lçişleri Bakanlığı'na bağlı askerlerin Plunge kasabası yakınlarında bir televizyon ve telefon aktarma istasyonunu bastıkları bildirildi. Beş sivıl giyimlı kişinin denetimınde istasyonu basan lçişleri Bakanhğı'na bağlı birlikierden 15 asker, aktarma istasyonunda çalışır durumdaki telefon bağlantılarını kestıler. Baltfaks Ajansı, Litvanya Parlamentosu'nun askerı birliklerın yeniden faal hale gelmesinden buyuk kaygı duyduğunu bildirdi. Kıbrıs'ta çözüm lumıdu • ATİNA (Cumhuriyet) — Yunanıstan, Kıbns sonınunun 1991 yüı sonuna kadar çözüleceğini umduğuau açıkladı. Hükumet sözcusu Viran Polidoras, Kıbns sorunu konusunda AT dönem başkanı Lüksemburg Dışişleri Bakanı'nın öncüluğüyle ABD Dışişleri Bakanhğı Akdeniz Ulkeleri sorumlusu Nelson Ledsky'nin Kıbns sonınunun çözumü konusunda söylediklerinin bunu gösterdığini belirterek, "Kıbns sorununda gerçek bir hareketlenme gözlenmektedır" dedi Sözcü Polidoras, Kıbns sonınunun çozümu için BM kararlannın uygulanması yolundaki göruşlerin dile getınlmış olmasından memnunluk duyduklannı belirtti ve Kıbns'm 'iki bölgeli' bağımsız, yabancı askerlerden annraış, bolünmez ve federasyon sistemine dayalı bir cumhuriyet olması ile ilgili BM kararlannın uygulanmasından yana olduğunu söyledi. Varşova-Prag işbirligi • VARŞOVA (AA) — Polonya ve Çekoslovakya savunma bakanlarının, önceki gun iki ujke arasında askeri ışbirliği antlaşması imzaladığı açıklandı. Polonya haber ajansı PAP, Polonya Savunma Bakanı Piotr Kolodziejczyk'in "Bu anlaşmanın herhangi bir askeri ittifak oluşturmakla ilgisinin olmadığını ve Doğu Avrupa'daki silahsızlanma hareketinin yoğunlaştınlması arzusunu ortaya koyduğunu" söylediğinı bildirdi. • Iran tazminat istiyor • Dış Haberier Servisi — tran, BM'den 8 yıl suren Irak savaşında meydana gelen zararlarla ilgili tazminat isteğmin yerine getirilmesmi istedi. Çağn, Kuveyt'in savaş kayıplarının Irak'tan tazmınini öngören 674 numaralı karanru kabul edeceğini açıklamasının ardından geldı. Yönetime yakın Tahran Times gazetesinde "Kuveyt'in savaşın yıkımına 7 ay maruz kalmasına karşılık lran'ın 8 yıl katlandığı unutulmamalıdır"' yorumuna yer verilerek 598 ve 674 numaralı kararlar arasında aynm gözetilmemesı gerektiğinı vurguladı. Savaş sonrası düzeninden herkesin kendine göre beklentisi var Şiıııcli sıra pazarhktaAP'ye göre, ABD Irak'ta Batı yanlısı bir hükümet istiyor. Türkiye mali destek bekliyor. tngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya, Kuveyt'in yeniden inşasında pay almayı umut ediyor ve ucuz petrol bekliyorlar. WASHINGTON (AA) — Amerıkan yanlısı ya da en azından tarafsız olacak Assocıated Press Ajansı, savaş sonrası duzenle ilgili olarak yayımladığı bir yo- rumda, Irak'a karşı savaşta taraf olan ul- kelerin savaş sonrası düzenle ilgili bek- lentileri bulunduğunu kaydederek söz Philadelphia'daki dış politika araştırma enstitusu görevlilerinden Daniet Pipes, "Ancak Suudiler, ABD'nin ufuktaki bir variıgını da istiyori«r" dedı. Pipes, Suu- dilerin, Amenkan birliklerinin Kuveyt- te ya da Körfez'deki gemiler içinde bu- bir hukümet istiyor. lunmasını «tedıklaini kaVdetti. ABD, Iran ile Irak arasında bir güç . M ı s lr 'n u b f.k l e ,n t l l e r m ^ d e S u u v d ; l e r e dengesinin kurulmasmı da arzu ediyor. **nmiıp belırtüıyor. AP'ye göre Mısır, îngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya ABD nın sraü e Araplara ve Fıhstınlı- ise Kuveyt'in yeniden inşası sırasmda ba- l e r e topraklar vermesı ıçın baskı yapma- konusu ulkelerin bu amaçla bazı faali- zı işleri almayı umuyor ve ucuz petrol s ı m oeıuıyor. yetlerde bulunduklannı bildirdi. Ajansa göre, Turkiye, uyelik başvuru- sunun AT tarafından değerlendirilmesi- ni ve ABD'nin ekonomik yardımı arttır- masım arzu ediyor. AP'nin çeşitli uzmanlann gönişlerine dayandırarak yayımladığı yoruma göre ülkelerın beklentilen şöyle: Batılılann beklentileri Johns Hopldns Üniversitesi Utuslara- rası Araştırmalar Fakultesi'nden Michad Mandetbaam'a göre ABD, Irak'ta Batı bekliyorlar. Kahire yönetiminin Irak'la savaşarak, Johns Hopkins Üniversitesi Uluslara- halkta huzursuzluk çıkması riskini göze rası Arastırmalar Fakultesi'nden Micha- aldığım kaydeden gözlemciler, şu anda el Mandelbaum, Suudi Arabistan'ın da Mısır'ın, Suudilenn petrol varhğını pay- zengmliğm ve barışın zevkini çıkarmak için yalnız kalmak istediğini bildirdi. Irak'ın 2 ağustosta Kuveyt'i işgalinden sonra ABD'yi kendilerini konımalan için çağıran Suudiler, Hıristiyan Mütte- fik Birlikler'in ülkedeki kutsal yerlerde bulunmamalan gerektiği yolundaki eleş- tıriler nedeniyle muttefiklerin en kısa za- manda ülkeden aynlmasını istiyorlar. laşarak minnettarlığını göstermesini bek- lediklerini bildiriyorlar. Petrol yönünden zengın küçük Körfez ülkeleri olan Katar, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman, kendilen- nin korunması amacıyla ABD'nin böl- gede daha fazla rol üstlenmesini isti- yorlar. Sunye Devlet Başkanı Hafız Esad, SSCB ile sarsümakta olan ilışkileruıı ye- niden kurrnak amacıyla hemen muttefik tarafına girmişti. AP, koalisyon dışında da bazı kaybe- denler ve kazananlar olduğunu bildirdi. Kendilerini destekledıği için Saddam Hüseyin'io yanında yer alan Fıhstfnlıler, Körfez ülkelennın mali desteğini ve guç- lukle kazanmış olduklan Washington- un siyasi desteğini kaybettiler. Iran'm, krizde tarafsız bir tavır izle- mesi, Fransa ve SSCB ile ilişkilerinin da- ha da gelişmesini sağladı. Ajansa göre Cumhurbaşkanı Turgut Özal, koalisyonu destekledıği için mali destek beklentisine gırdi. Yorumda, Cumhurbaşkanı Turgut özal'm, AT'nin, Turkiye'nin üyelik baş- vurusunu değerlendirmesinı ve ABD'mn yaptığı ekonomik yardımı arttırmasını arzu ettiğı kaydediliyor. AP'ye göre bazı gözlemciler, Turkiye'- nin gözunün Kuzey Irak'ta olduğuna inanıyorlar. Almanya aa yeni urtaaogu auzenı tartışması Silahsızlanma ve demokrasiDışişleri Bakanı Hans-Dietrich Genscher yeni düzeni görüşmek üzere bugün ABD Dışişleri Bakanı James Baker'ın davetlisi olarak Washington'a gidiyor. DİLEK ZAPTÇIOCLU ~ BERLİN — Almanya artık savaştan sonra Ortadoğu'da ku- nılması planlanan "yeni düze- ni" tartışıyor. Başkan Bnsh'un bütün kararlanru destekleyen Alman hükumetı, Washington'- da bu yeni duzenin ne olacağı konusunda üst düzeyde temas- larda bulunacak. Dışışien Baka- nı Hans-Dietrich Genscher, bu konuyu görüşmek üzere bugun ABD Dışişleri Bakanı James Baker'ın davetlisi olarak Was- hington'a gidiyor. Baker, tngiliz ve Fransız dışişleri bakanlannı da aynı nedenle ABD'nin baş- kentıne davet etti. ABD Dışişleri Bakanı'nın da- veti, Alman hükumet çevrelerin- de memnuniyetle karşilandı. Al- manya, Körfez'e asker yollarna- makla birlikte buyuk maddi yardım ve silah sevkıyatlanyla Batı koalisyonunu destekledi. Turkiye, Ürdün, Mısır, Suriye, Israil ve Iran, Alman yardımın- dan şimdiye değin yararlanan başhca ulkeleri oluşturuyorlar. Kohl hükümeti, ABD'ye "Çöl Fulınası" operasyonunu finan- se etmesi için 15 nulyar marka yakın yardım yaptı; aynca Al- manya'dakı ABD üslen Körfez'e sılah ve asker naklıyatında baş- hca havalımanı olarak kullanıl- dı. Birleşik Almanya'nın Ortado- ğu'da "yeni bir duzen" için ön- gördüğu başhca noktalar şöyle: • "Israil devletinin giivenligi": tsrail'in gelecekte bölgede hiçbir tehdıt altında kalmaması ve var- lığının garantiye almması, Al- manya'nın en hassas olduğu ko- nu. Almanya bunu "tsnül'e kar- şı kendi tarihinden kaynaldanan bir borç" kabul ediyor. lsrail "kriz bölgesi" sayıldığı için şim- diye kadar Almanya'dan silah yardımı alamıyordu. Irak saldı- nlan Kohl hükümetimn tutu- munu değıştırdi ve Almanya Is- rail'e "savunma amaayla" ucak- savar, zırhlı araç gjbi silahlann sevkıyatına başladı. • "FUistin sorununa çözum": Is- raıl'ın guvenlığının ve Ortado- ğu'da banşın FUıstın sorunu çö- zulmeden sağlanamayacağı, Al- man Dışışleri'nde tartışmasız kabul ediliyor. Ancak Filistin sonınunun nasıl çözüleceği, bir devlet kurulup kurulmayacağı gibi sorulara net yanıt verilmiş degıl. lartışılan çözumlerden bi- ri, lsrail tarafından işgal edilen bölgelerdeki Filistinlilerin Ür- dün'e taşınması. • "Ortadoğu'da AGtK": Ehşiş- len Bakanı Genscher, demeçle- rinde surekh "Ortadoğu'da Ba- nş Konferansı" ve "AGtK üpi bir surecin başlaülması" uzerin- de duruyor. Bu plana göre Or- tadoğu'da zaten hassas olan sı- nırlar değışmemeli ve bölgede- ki devletlerle birlikte ABD, SSCB, Fransa, tngiltere ve Al- manya'nın katılacağı bir konfe- ransa gıdilmelı. • "Silahsızlanma, demokrasi, ekonomik işbirliği": Ortadoğu- daki ulkeler arasında AGİK ti- pi bir süreç başlatmak ısteyen Almanya, ekonomik ışbirliğine buyuk önem veriyor ve bu işbir- liği için "bartş, alahsulanma, demokratikkşme" formülü uze- rinde duruyor. • "Türkiye'nin Ortadoğu'da oy- nayacagı role Almanya temkin- li bakıyor": Cumhurbaşkanı Özal'a "Bu savaştan Turkiye, büyüyerek ve guçlenerek çıkacakür" şeklındekı-ıozlerın- den öturu guvenemeyen hüku- met çevrelen, "Özal'm va\ılmacı hedefler gudup gutmediği tam olarak anlaşümadı" gönişunde. POUTIKADA SORUNLAR ERGUNBALa Kara Savaşının Ardından Körfez'de ateşkes ilanı ile ınsan kırımına dönuşen savaş son buldu Bundan sonra bölgenin sıyasal geleceğı, dıplo- matik planlar, açık ve gizlı pazarlıklar tartışılacak Yazılar ya- zılacak, yorumlar yapılacak. Ancak askeri tarıhte yer alacak olan bu kendine özgü savaş üzennde de biraz durmakta ya- rar var. Kara savaşıı, en lyımser Batılı yorumcuları bıle şaşırtan bir hızla gelişti. Clç gün içinde yarım mılyonluk Irak ordusu pe- rışan oldu. Görülmemiş derecede eşıtsız bir savaştı bu. Bir yanda kı- zılötesi ışın alıcıları, lazerler, akıllı bombalar, bilgısayarlı fü- zeler, öte yanda sığındığı sıperlerden kafasını çıkaramayan Irak köylüsü. Savaş, makıne ve bılgısayarla çocukluğundan beri ıçlı dışlı olmuş, hatta özdeşleşmiş Kuzeyiı ınsanla Gü- ney'in, 3. Dünya'nın köylüsü arasında yapıldı. Ama 3. Dünya'nın köylüsü modern teknolojinın tüm olanak- ları ile donanmış Kuzeyiiye daha önce Vietnam'da Afganis- tan'da unutulmayacak ders vermedi mi? Doğru. Ancak o zamanlar doğa, coğrafya köylüden yanay- dı. Vietnam'ın ormanları, bataklıkları, Afganistan'ın dağları modern teknolojinm korkunç sılahlanna karşı Güneyli köy- lunun en buyük dostlarıydı. Ustelık Vietnam ve Afganıstan1 da Kuzeyiı ınsan Guneylimn oyununu, yanı gerılla savaşını kabul etmek zorunda kalmıştı. Bu savaş, modern silahlann rahatına alışmış Kuzeyiiye yabancı gelen, zor bir mücade- leydı. Güneyli köylünün sanayıleşmış Kuzeylinin savaşını kabul etmek zorunda kaldığı durumlarda ıse sonuç kaçınılmaz şe- kilde hüsrandır. Buna daha önce Ingıttere ile Arjantin ara- sındaki Falkland savaşında tanık olduk. Körfez'deki savaşta ise dram çok daha genış boyutlarda tekrarlandı. Irak ordusunun Körfez savaşında uğradığı trajık bozgunurv temelınde yatan neden budur. Fakat başka nedenler de var. Sözgelışı, Iran ordusu da ABD'nin dayanılmaz teknolojik üstünlüğû karşısında yenıhrdı, ama karşı tarafa herhalde Irak- ın verdırdığı kayıplardan çok daha fazlasını verdırırdı. İran ordusu da sığındığı sıperlerde, 40 gün gece gündüz tepesıne bomba yeseydı Irak ordusu gıbı sersemleyıp çözüt- mez mıydı? İşte sorun da burada... İran ordusu, siperlerde hareketsiz beklemezdi. Çıkış ya- pardı, saldırırdı. Kuşkusuz sonunda imha edilırdı, ama hem karşı tarafa ağır kayıplar verdırırdi hem de Amerikalıların sakjırı ve bırlikleri- ni toplama hazırlıklarını aksatarak kara savaşını uzatırdı Saddam Hüseyın'ın planı, kara savaşında Amerıkalılara ağır kayıplar verdırerek ABD'de savaş aleyhtan akımın güç- lenmesıne yol açmak, koalisyonu çatlatmak ve pazarlık ya- pabılecek duruma gelmektı. Ordusunun ve komutanlarının kapasıtesi, bu hedefe ulaş- masını olanaklı kılmadı. Iran-lrak savaşında da ortaya çıkmıştı: Irak ordusu, İranlh (Arkası 17. Sayfada) M 5ijOTpm nııeşsıaı III Hiçbir bilgisayarda, ATARI'de bulunan özellilcler- gelmemiştir. ATARI ST Serisi ile tanıştıktan sonra bilgisayar nosyonvınuz kesinlikle degişecektir. tster yaymcı, ister müzisyen. ister mimar olun! Seçeceğiniz bilgisayar muhakkak ATARI olacaktır. ATARI ile tanışın! Profesyonel iş dünyasına sunduğu ufukları dolaşın. Hele, üstünlüğü ile kıyaslanamaz fiyatını öğrendiğinizde, yaşammızda artık ATARI'den Önce -ve ATARI'den Sonra diye iki evre olacaktır. Tanıyın, Kıyaslayın! A ATARI" F i v a t ı v l a K ı y a s l a n a m a y a n G u ç " M E T A K O M ATARI ST Serisi'nin Sadece Birkaç Özelligi ^ ^ Emulasyon kartları ile varolan butun programlan çalıştırır. <• Yalnızca kendı programlan, 6OCX)'irı uzenndedır ^ ^ Postscript cİegıl, vektorel çalıştığından; yazıcı konusunda benzersızdır. MIDI Portu ve tv/vıdeo bağlantıları ekstra araç gerektırmez Dunyada ıllc kez €> joysticlc olanağı saglar... rürkiye'de Atari'yi Metakom Sunuyor BÎLGİSAYAR SANAYÎ VE TÎCARET A Ş M t | ı u t ı y ( ı c a d N o 1 8 * J ı ; h ı ı e 8 0 0 5 0 I s t a a b u l T e ! 1 5 1 5 0 3 4 < 8 t ı a t ) F ı ı 1 5 1 2 5 1 0 T e l e ı 2 8 2 0 3 l ı n a I r . ı ı M E T A